[Metni yazın] İç Denetim YÖNERGESİ

Transkript

1 [Metni yazın] İç Denetim YÖNERGESİ T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU İç Denetim Birimi Başkanlığı 2014

2 İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM 3 Genel Hükümler 3 Amaç ve Kapsam 3 Hukuki Dayanak 3 Tanımlar 3 İKİNCİ BÖLÜM 4 İç Denetimin Amacı, Kapsamı ve Standartları 4 İç Denetimin Amacı 4 İç Denetimin Kapsamı 4 Kamu İç Denetim Standartları ve Meslek Ahlak Kuralları 4 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 4 İç Denetim Birimi, Yönetimi ve Görevleri 4 İç Denetim Biriminin Yapısı 4 İç Denetim Biriminin Görevleri 4 Başkanın Görevlendirilmesi 5 Başkanın Görev ve Yetkileri 5 Başkan Yardımcısı 6 Denetimin Gözetimi Faaliyeti 6 Büro Oluşturulması, İdari, Teknik ve Uzman Personel Görevlendirilmesi 7 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM 7 İç Denetçilerin Görev, Yetki ve Sorumlulukları 7 İç Denetçinin Görevleri 7 İç Denetçinin Yetkileri 8 İç Denetçinin Sorumlulukları 8 BEŞİNCİ BÖLÜM 8 Bağımsızlık, Tarafsızlık ve Meslekî Güvence 8 İç Denetimin Bağımsızlığı 8 İç Denetçinin Tarafsızlığı 9 İç Denetçinin Mesleki Güvencesi 9 ALTINCI BÖLÜM 9 İç Denetim Faaliyetlerinin Planlanması 9 İç Denetim Stratejisi 9 Denetimde Risk Odaklılık 9 İç Denetim Planı 10 İç Denetim Programı 10 YEDİNCİ BÖLÜM 10 Denetim Faaliyetlerinin Yürütülmesi 10 Görevlendirme 10 Denetim Görevinin Bildirilmesi 10 Denetime Hazırlık ve Başlama 10 Açılış Toplantısı 11 1

3 Çalışma Planı 11 Denetimin Yürütülmesi 11 Çalışma Kağıtları 11 Kapanış Toplantısı 11 Sonuçların Raporlanması 12 Denetim Sonuçlarının İzlenmesi 12 SEKİZİNCİ BÖLÜM 12 Danışmanlık ve Benzeri Faaliyetler 12 Danışmanlık ve Benzeri Faaliyetler 12 Danışmanlık ve Benzeri Faaliyetlerin Yürütülme Esasları 13 DOKUZUNCU BÖLÜM 13 Diğer Faaliyetler 13 Yolsuzluk ve Usulsüzlüklere İlişkin İncelemeler 13 Araştırma Faaliyetleri 14 ONUNCU BÖLÜM 14 Raporlama 14 Raporlama ve Denetim Görüşü Oluşturulması 14 Raporların Gözden Geçirilmesi 14 ONBİRİNCİ BÖLÜM 15 İç Denetim Kaynaklarının Yönetimi ve Geliştirilmesi 15 İç Denetim Kaynaklarının Yönetimi 15 Mesleki Yeterliliğin Geliştirilmesi ve Meslekiçi Eğitim 15 İç Denetçilikte Sertifika Derecelendirmesi 15 Sertifika Derecesine Uygun Görevlendirme 16 Kıdem Esasları 16 Kalite Güvence ve Geliştirme Programı 16 ONİKİNCİ BÖLÜM 17 Diğer Hususlar 17 Üst Yöneticinin ve Denetlenen Birimlerin Sorumluluğu 17 Kurul ile İlişkiler 17 Dış Denetim ve Diğer Denetim Birimleri ile İlişkiler 17 Yurtdışında İnceleme, Eğitim ve Akademik Çalışma 18 İç denetim Otomasyon Programı 18 Kimlik Belgesi 18 Yazışmalar ve Dosya Düzeni 18 Yönergenin Gözden Geçirilmesi 18 Yürürlükten Kaldırılan Mevzuat 18 Yürürlük 18 Yürütme 18 2

4 T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU İÇ DENETİM YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Genel Hükümler Amaç ve Kapsam MADDE 1 Bu Yönergenin amacı, Sosyal Güvenlik Kurumu İç Denetim Birimi Başkanlığının işleyişi ve yönetimi ile iç denetçilerin ve Üst Yöneticinin iç denetime ilişkin görev, yetki ve sorumluluklarına yönelik esas ve usulleri düzenlemektir. Hukuki Dayanak MADDE 2 Bu Yönerge İç Denetçilerin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 13 üncü maddesi uyarınca hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 3 (1) Bu Yönergede geçen; a)başkan: İç Denetim Birimi Başkanını, b)başkanlık : İç Denetim Birimi Başkanlığını, c)başkan Yardımcısı: Başkana yardımcı olmak üzere Başkanın teklifi ve Üst Yöneticinin onayı ile görevlendirilen iç denetçiyi, ç) Denetim Gözetim Sorumlusu: İç denetim faaliyetinin, kamu iç denetim standartlarına uygun olarak yürütülmesini sağlamak amacıyla her iç denetim çalışması için başkanlıkça görevlendirilen iç denetçiyi, d)iç Denetçi: Bu Yönerge ve ilgili mevzuat çerçevesinde iç denetim faaliyetlerini gerçekleştirmekle sorumlu Sosyal Güvenlik Kurumu İç Denetim Birimi Başkanını, Başkan Yardımcısını ve her düzeyde sertifika sahibi Sosyal Güvenlik Kurumu İç Denetçilerini, e)iç Denetim: Kamu idaresinin çalışmalarına değer katmak ve geliştirmek için kaynakların ekonomiklik, etkililik ve verimlilik esaslarına göre yönetilip yönetilmediğini değerlendirmek ve rehberlik yapmak amacıyla yapılan bağımsız, nesnel güvence sağlama ve danışmanlık faaliyetini, f) İç Denetim Birimi: Başkan, Başkan Yardımcısı ve İç Denetçiler ile ihtiyaca göre görevlendirilen diğer personelden oluşan Sosyal Güvenlik Kurumu İç Denetim Birimi Başkanlığını, 3

5 g)kanun: 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununu, h)kurul: İç Denetim Koordinasyon Kurulunu, ı)kurum : Sosyal Güvenlik Kurumunu, i)üst Yönetici: Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanını, J)Yönerge: Sosyal Güvenlik Kurumu İç Denetim Yönergesini, k)yönetmelik: İç Denetçilerin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliği, ifade eder. İç Denetimin Amacı İKİNCİ BÖLÜM İç Denetimin Amacı, Kapsamı ve Standartları MADDE 4 (1) İç denetim faaliyeti; Kurumun faaliyetlerinin amaç ve politikalara, kalkınma planına, programlara, stratejik planlara, performans programlarına ve mevzuata uygun olarak planlanmasını ve yürütülmesini; kaynakların etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasını; bilgilerin güvenilirliğini, bütünlüğünü ve zamanında elde edilebilirliğini sağlamayı amaçlar. (2) İç Denetim Birimi, risk yönetimi, iç kontrol ve yönetim süreçlerinin etkinliği ve yeterliliğinin değerlendirilmesi ve geliştirilmesi suretiyle Kurumun amaçlarının gerçekleştirilmesine yardımcı olur. İç Denetimin Kapsamı MADDE 5 (1) Kurumun merkez ve taşra teşkilatının tüm süreç, faaliyet ve işlemleri iç denetim kapsamındadır. (2) İç denetim, faaliyet veya birimlerin risk düzeyi esas alınarak sistematik, sürekli ve disiplinli bir yaklaşımla iç denetim standartlarına uygun olarak yapılır. Kamu İç Denetim Standartları ve Meslek Ahlâk Kuralları MADDE 6 (1) İç denetim faaliyetleri, ilgili mevzuat ve Kurul tarafından belirlenen Kamu İç Denetim Standartları ve Kamu İç Denetçileri Meslek Ahlâk Kurallarına uygun olarak yürütülür, açıklık bulunmayan hallerde ise uluslararası denetim standartları ile etik kurallar dikkate alınır. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM İç Denetim Birimi, Yönetimi ve Görevleri İç Denetim Biriminin Yapısı MADDE 7 (1) İç Denetim Birimi; Başkan, Başkan Yardımcısı ve iç denetçiler ile ihtiyaca göre görevlendirilen diğer personelden oluşur. (2) İç Denetim Birimi, idari yönden doğrudan Üst Yöneticiye bağlı olarak faaliyetlerini yürütür ve Üst Yönetici dışındaki makam veya mercilerle ilişkilendirilemez. (3) Başkanlığın görev merkezi Ankara dır. İç Denetim Biriminin Görevleri MADDE 8 (1) İç Denetim Birimi aşağıdaki görevleri yürütür: 4

6 a) Kurumun her türlü faaliyet ve işlemlerini denetlemek, faaliyet ve işlemlerin, amaç ve politikalara, kalkınma planına, programlara, stratejik plana ve performans programına uygunluğunu değerlendirmek, b) Kurum kaynaklarının ekonomiklik, etkililik ve verimlilik esaslarına göre yönetilip yönetilmediğini, nesnel risk analizlerine dayalı olarak değerlendirmek, rehberlik ve danışmanlık yapmak, c) Faaliyet ve işlemlerin ilgili mevzuata uygunluğunu denetlemek, ç) Kurumun risk yönetimi, iç kontrol ve yönetişim süreçlerinin etkinlik ve yeterliliğini değerlendirmek, d)gelir, gider, varlık ve yükümlülüklere ilişkin hesap ve işlemlerin doğruluğunu, muhasebe kayıtları ile mali tabloların güvenilirliğini değerlendirmek, e)üretilen bilgiler ile kamuoyuna açıklanan her türlü rapor ve istatistiki verilerin doğruluğunu ve güvenilirliğini değerlendirmek, f)elektronik bilgi sistemlerinin sürekliliğini, yönetimini ve güvenilirliğini değerlendirmek, g)sorumlulukların etkin bir şekilde yerine getirilmesinde Kurum yönetimine ve personeline yardımcı olmak, h) Faaliyetlere değer katmak ve geliştirmek amacıyla yurtiçi ve yurtdışı kaynaklı projelere destek vermek, ı)iç kontrol, risk yönetimi, kurumsal yönetim ve etik değerler konusunda sürekli eğitici bir rol üstlenmek, i) İç denetim faaliyeti ile ilgili diğer işlemleri yürütmek. Başkanın Görevlendirilmesi MADDE 9 (1) Başkan, iç denetçiler arasından iç denetçilikteki hizmeti ve sertifika derecesi de dikkate alınarak Üst Yönetici tarafından görevlendirilir. Bu görevlendirme Kurula bildirilir. (2) Başkanın yokluğu halinde Başkan Yardımcısı Başkanlığa vekalet eder. Başkanın Görev ve Yetkileri MADDE 10 (1) İç Denetim Birimi Başkanının görev ve yetkileri şunlardır: a) İç denetim birimini, mevzuata, denetim ve raporlama standartlarına ve Kurulun diğer düzenlemelerine uygun olarak yönetmek. b) İç denetçilerin de katılımıyla iç denetim yönergesi, iç denetim planı ve iç denetim programını hazırlamak ve Üst Yöneticinin onayına sunmak. c) İç denetçilerin program kapsamında ve program dışı görevlendirmelerini yapmak. ç) İç denetçilerin, iç denetim plan ve programlarına uygun olarak faaliyet yürütmelerini sağlamak ve bu yönde gerekli tedbirleri almak. d) İç denetim raporlarının, Kurul tarafından belirlenen raporlama standartlarına uygunluğunu kontrol etmek. e) Denetim sonuçlarını izlemek, denetlenen birim yöneticisi ile mutabık kalınan hususların yerine getirilip getirilmediğini takip etmek. f) Yıllık iç denetim faaliyet raporunu, iç kontrol sistemine ilişkin genel değerlendirmeyi de kapsayacak şekilde hazırlamak. g) Kurulun düzenlemeleriyle uyumlu olarak, iç denetim faaliyetinin kalitesini gözetmek ve bu amaçla kalite güvence ve geliştirme programını oluşturmak, iç denetçilerin performansını takip etmek. 5

7 ğ) Dış değerlendirme sonuçlarına ilişkin düzeltici ve iyileştirici önlemleri almak. h) İç denetçilerin, meslek içi eğitim programına uygun bir şekilde, bilgi ve becerilerini düzenli olarak artırmalarını sağlamak. ı) Gerekli görülmesi durumunda, iç denetim faaliyetlerine yönelik olarak başka bir iç denetçiden veya konunun uzmanından görüş veya yardım alınmasını sağlamak. i) İç denetçilerin görevlerini yaparken bağımsızlık veya tarafsızlığının tehlikeye girdiği veya ihlal edildiği durumlarda gerekli tedbirleri almak ve Üst Yöneticiyi bilgilendirmek. j) İdari ve/veya cezai yönden suç teşkil eden, soruşturma veya ön inceleme yapılmasını gerektiren durumlara ilişkin iç denetçilerin tespitlerini Üst Yöneticiye bildirmek. k) İç denetime ilişkin mevzuatın ve Kurul kararlarının uygulanmasında ortaya çıkan tereddütleri ve sorunları Kurulun bilgisine sunmak. l) İç Denetçilerin ve büro personelinin izinlerini onaylamak, m) İç Denetim Birimi Başkanlığının bütçesine ilişkin işlemleri yürütmek, birim personelinin ihtiyacı olan meslekî araç, gereç ve malzemeyi temin etmek, n)mevzuatla verilen diğer görevler ile iç denetim faaliyetleriyle ilgili olarak Üst Yönetici tarafından verilen diğer görevleri yapmak. (2)Başkan uygulamada yaşanan sorunları gidermek, uygulama birliğini sağlamak ve iç denetim faaliyetlerinin kalitesini artırmak amacıyla iç genelge yayımlayabilir. Başkan Yardımcısı MADDE 11 (1) Başkana yardımcı olmak üzere, Başkanın teklifi, Üst Yöneticinin onayıyla yeterli sayıda iç denetçi, Başkan Yardımcısı olarak görevlendirilir. (2) Başkanın yokluğu halinde, Başkan Yardımcısı Başkanlığa vekalet eder. (3) Başkan Yardımcısı, Başkan tarafından verilen görevleri yürütür ve idari görevler bakımından Başkana karşı sorumludur. Denetimin Gözetimi Faaliyeti MADDE 12 (1) İç Denetim Birimi Başkanı, kalite güvence ve geliştirme programı kapsamında, her bir denetim görevinin denetim ve raporlama standartları ile rehberlere uygun olarak yürütülmesini sağlamak amacıyla kıdemli bir iç denetçiyi, denetimin gözetimi sorumlusu olarak görevlendirir. Kurulun düzenlemelerine uygun olarak denetimin gözetimi faaliyeti, iç denetim birimi başkanı tarafından da yürütülebilir. (2) Denetimin gözetimi sorumlusu olarak görevlendirilenler, başka bir iç denetim faaliyetinde de görevlendirilebilir. (3) Denetimin gözetimi sorumluluğu; a) Çalışma planının yeterli risk analizine dayandırılıp dayandırılmadığı, b) Görev iş programında belirlenen denetim testlerinin denetim amaçlarının gerçekleştirilmesi için yeterli olup olmadığı, c) Görev iş programında yer alan testlerin uygulanıp uygulanmadığı ve denetim sonuçlarına dayanak 6

8 teşkil eden bilgilerin kayıtlı hale getirilip getirilmediği, ç) Denetim sonucunda varılan kanaatleri destekleyecek kanıtların yeterli olup olmadığı ve ilave inceleme yapılmasına gerek olup olmadığı, d) Raporda uygulanabilir önerilere ve eylem planlarına yer verilip verilmediği, hususlarında değerlendirme yapmak ve ilgili iç denetçiden gerekli düzeltmeleri istemek görev ve yetkilerini kapsar. (4) Denetimin gözetimi faaliyetinde Kurul ve iç denetim birimi başkanlığı tarafından belirlenen diğer usul ve esaslar da dikkate alınır. (5) Denetim gözetim sorumlusu ile iç denetçiler arasında uyuşmazlık çıkması halinde konu Başkana bildirilir. Büro Oluşturulması, İdari, Teknik ve Uzman Personel Görevlendirilmesi MADDE 13 (1) İç Denetim Biriminde, faaliyetlerinin gerektirdiği nitelik ve sayıda personel görevlendirilir ve büro oluşturulur. (2) Gerektiğinde, iç denetim faaliyetlerinin yürütülmesine yardımcı olmak üzere, Kurum içinden ya da dışından geçici veya sürekli olarak, yeterli sayıda teknik veya uzman personel istihdam edilebilir. (3) İdari görevlerin mahiyeti ve kapsamı ile personelin görev, yetki ve sorumlulukları Başkanlıkça yazılı olarak belirlenir. (4)Özel uzmanlık ve teknik bilgi gerektiren konularda yetkin kuruluşlardan danışmanlık hizmeti alınabilir. İç Denetçinin Görevleri DÖRDÜNCÜ BÖLÜM İç Denetçilerin Görev, Yetki ve Sorumlulukları MADDE 14 (1) İç denetçiler aşağıdaki görevleri yürütür: a)risk analizlerine dayanarak Kurumun risk yönetimi, iç kontrol ve yönetim yapılarını değerlendirmek, b) Kaynakların etkili, ekonomik ve verimli kullanılması bakımından incelemeler yapma ve önerilerde bulunmak, c) Kurumun faaliyet ve işlemlerinin ilgili kanun, tüzük, yönetmelik ve diğer mevzuata uygunluğunu denetlemek suretiyle yasal uygunluk denetimi yapmak, ç) Kurumun karar ve tasarruflarının, Kurumun amaç ve politikalarına, kalkınma planına, programlara, stratejik planlara ve performans programlarına uygunluğunu denetlemek ve değerlendirmek, d) Kurumun yönetim ve kontrol süreçlerinin sistem denetimini yapmak ve bu konularda önerilerde bulunmak, e) Denetim sonuçları çerçevesinde iyileştirmelere yönelik önerilerde bulunmak, f) Denetim sırasında veya denetim sonuçlarına göre soruşturma açılmasını gerektirecek bir duruma 7

9 rastlanıldığında, bu durumu ve suç teşkil eden durumlara ilişkin tespitlerini Başkanlık aracılığıyla Üst Yöneticiye bildirmek, g) Kurum birimlerince üretilen bilgi ve raporların doğruluğunu değerlendirmek, ğ) Üst Yönetici tarafından gerekli görülen hallerde performans göstergelerini belirlemede Kurumun ilgili birimlerine yardımcı olmak, belirlenen performans göstergelerinin uygulanabilirliğini değerlendirmek. (2) İç denetçiler; iç denetçilik hakları saklı kalmak suretiyle idari kademelerde geçici olarak görevlendirilebilir. İç Denetçinin Yetkileri MADDE 15 (1) İç denetçi, görevlerinin yerine getirilmesiyle ilgili olarak aşağıdaki yetkilere sahiptir: a) İç denetim faaliyetleriyle ilgili olarak elektronik ortamdakiler dahil her türlü bilgi, belge ve dokümanlar ile nakit, kıymetli evrak ve diğer varlıkların ibrazını talep etmek, b) Denetlenen birim çalışanlarından veya yürütülen görevin ilgili olduğu birim personelinden iç denetim faaliyetlerinin gereği olarak yardım almak, yazılı ve sözlü bilgi istemek, c) İç denetim faaliyetinin gerektirdiği konularda uzman yardımı almak veya görüşünden yararlanmak, ç) İç denetim faaliyetlerinin gerektirdiği araç, gereç ve diğer imkanlardan yararlanmak, d) Görevin yürütülmesini engelleyici tutum, davranış ve hareketlerde bulunanları Başkanlık kanalıyla Üst Yöneticiye bildirmek. İç Denetçinin Sorumlulukları MADDE 16 (1) İç denetçi, görevlerini yerine getirirken aşağıdaki hususlara riayet eder : a) Mevzuata, iç denetim yönergesine, denetim ve raporlama standartlarına ve etik kurallara uygun hareket etmek, b) Mesleki bilgi ve becerilerini sürekli olarak geliştirmek, c) Yetki ve ehliyetini aşan durumlarda Başkanı haberdar etmek, ç) Verilen görevin tarafsız ve bağımsız olarak yapılmasına engel olan durumların bulunması halinde, durumu Başkana bildirmek, d) Denetim raporlarında kanıtlara dayanmak ve değerlendirmelerinde tarafsız olmak, e) Denetim esnasında elde ettiği bilgilerin gizliliğini korumak. (2) İç denetçi görevlendirildiği denetim ve danışmanlık faaliyetlerine ilişkin zamanında rapor sunmak konusunda azami hassasiyeti göstermek zorundadır. İç Denetimin Bağımsızlığı BEŞİNCİ BÖLÜM Bağımsızlık, Tarafsızlık ve Meslekî Güvence MADDE 17 (1) İç denetim faaliyeti, Kurumun günlük işleyişinden bağımsızdır. İç denetçiler görevlerini Kanun, Yönetmelik, Yönerge ve Uluslararası İç Denetim Standartları ile Kamu İç Denetim Standartlarına uygun olarak tam bir bağımsızlık içinde gerçekleştirir. (2) İç denetim faaliyetinin planlanması, yürütülmesi, raporlanması ve izlenmesi bağımsızlık ilkesine uygun olarak yerine getirilir. İç denetçilerin görevlerini bağımsız ve hiçbir etki altında kalmadan 8

10 yapmaları Başkanın ve Üst Yöneticinin sorumluluğundadır. (3) İç denetimin bağımsızlığı kalite güvence ve geliştirme programı kapsamında Kurul tarafından düzenli olarak değerlendirilir. İç Denetçinin Tarafsızlığı MADDE 18 (1) İç denetçiler görevlerini yerine getirirken tarafsızlık ilkesiyle hareket eder. (2) İç denetçiliğe ilk defa atananlar ile idari görevden iç denetçiliğe yeniden atananlar, daha önce sorumlu oldukları işlerle ilgili olarak bir yıl geçmeden iç denetim faaliyeti yürütemez. Yürütülen danışmanlık ve benzeri faaliyetlerle ilgili olarak da bir yıl geçmeden denetim yapılamaz. İç Denetçilerin Mesleki Güvencesi MADDE 19 (1) İç denetçilere Kanun, Yönetmelik ve Yönergede belirtilen görevler dışında hiçbir görev verilemez ve yaptırılamaz. (2)Kamu kurum ve kuruluşlarında herhangi bir göreve atananlar, talepleri halinde tekrar iç denetçiliğe atanabilir. (3) İç denetçiler, Yönetmeliğin 24 üncü maddesinin ikinci fıkrası hükmü saklı kalmak kaydıyla, istekleri dışında hiçbir şekilde başka bir göreve atanamazlar. ALTINCI BÖLÜM İç Denetim Faaliyetlerinin Planlanması İç Denetim Stratejisi MADDE 20 (1) İç Denetim Birimi, faaliyetlerine ilişkin plan ve programların hazırlanması ve uygulanmasında, Kurulun her üç yılda bir oluşturacağı ve üç yıllık döneme ilişkin olarak iç denetimin genel stratejisini belirleyen Kamu İç Denetim Strateji Belgesini esas alır. Denetimde Risk Odaklılık MADDE 21 (1) İç denetim, Kurumun karşı karşıya olduğu riskler esas alınarak hazırlanan risk odaklı iç denetim plan ve programı çerçevesinde yapılır. (2) Risk değerlendirmesi ile ilgili olarak Kurulca belirlenen esas ve usullere uyulur. (3)Yönetim tarafından tanımlanan riskler, İç Denetim Birimince kapsamlı bir risk analizine tabi tutulur. Bu analiz sonucunda riskler, oran ve önem dereceleri belirlenerek sıralanır. İç Denetim Birimince; Kurumun hedefleri, faaliyetleri ve varlıklarını etkileyebilecek önemli risklere ilişkin olarak yapılan analiz sonucunda, en yüksek risk içeren alan ve konulardan başlanarak iç denetim planı ve uygulamaya ilişkin programlar hazırlanır. (4)Yeni birim ve faaliyetler, yeniden yapılandırma projeleri, örgüt yapısı ve insan kaynaklarındaki önemli değişiklikler, yüksek risk içerebileceğinden, denetim programına öncelikle alınır. (5) Plan ve programların hazırlanmasında; Üst Yöneticinin riskli gördüğü ve öncelik verilmesini istediği hususlar da dikkate alınır. (6) Denetim sonuçlarına göre mevcut riskler yıl sonlarında yeniden gözden geçirilir. 9

11 İç Denetim Planı MADDE 22 (1) İç denetim planı; iç denetim faaliyetinin etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde yürütülmesini sağlamak amacıyla denetimin kapsamını, denetlenecek alan ve konuları, ihtiyaç duyulan işgücü ve diğer kaynakları içerecek şekilde, Kurumun birim yöneticileriyle görüşülerek ve Kurulca hazırlanan Kamu İç Denetim Strateji Belgesi de dikkate alınarak, üç yıllık dönemler için hazırlanır ve Üst Yöneticinin onayı ile yürürlüğe girer. (2) İç Denetim Planı, yıllık risk değerlendirmesi sonuçlarına göre veya önemli değişiklikler ortaya çıktığında gözden geçirilerek, gerektiğinde değiştirilir. İç Denetim Programı MADDE 23 (1) En riskli alan ve konulara öncelik verilmek ve denetim maliyeti de dikkate alınmak suretiyle, Kurumun birim yöneticileri ve gerektiğinde çalışanlarla da görüşülerek iç denetim planıyla uyumlu bir iç denetim programı hazırlanır. Bir yıllık süreyi geçmemek üzere hazırlanacak iç denetim programlarında; denetlenecek alanlar ve konular, iç denetçilerin isimleri belirtilerek, zaman çizelgesine bağlanır. (2) Hazırlanan iç denetim programı Üst Yöneticinin onayı ile yürürlüğe girer. İç denetim plan ve programının hazırlanmasında Kurul düzenlemeleri esas alınır. (3)Üst Yönetici tarafından onaylanan iç denetim plan ve programında belirtilen denetim türü konusunda Başkan tarafından değişiklik yapılabilir. Görevlendirme YEDİNCİ BÖLÜM Denetim Faaliyetlerinin Yürütülmesi MADDE 24 (1) İç denetim programı Üst Yönetici tarafından onaylandıktan sonra, görevler, programdaki zamanlama da dikkate alınarak Başkanlıkça iç denetçilere yazılı olarak bildirilir. (2) İç denetçiler göreve başlama tarih ve yerleri ile görevin bitişini Başkanlığa bildirirler. Denetim Görevinin Bildirilmesi MADDE 25 (1) Başkanlık, denetim görevinin yürütüleceği birimlere denetimin amacını, kapsamını, tarihini, görevlendirilen denetçiyi, birimden beklenenleri ve gerek görülen diğer hususları içeren bir yazılı bildirim yapar. (2) Nakit ve diğer kıymetli evrakların sayımı gereken hallerde, bu bildirimin önceden yapılması zorunlu değildir. Denetime Hazırlık ve Başlama MADDE 26 (1) Denetim faaliyetlerinin hazırlık aşaması Ön Çalışma olarak adlandırılır. Ön çalışmada iç denetçiler görevlendirildikleri konu ile ilgili gerekli inceleme ve araştırmaları yaparak denetimin amaç ve kapsamını tespit eder. (2) İç denetçiler, denetim konusuna göre belirleyecekleri toplantı, mülakat, anket, yerinde gözlem gibi yöntemler ile denetlenecek birim veya süreç hakkında bilgi toplayarak mevcut risk ve kontrolleri tespit eder ve bunların bir değerlendirmesini yapar. 10

12 Açılış Toplantısı MADDE 27 (1) İç denetçi ön çalışma aşamasında, planlanan iç denetim faaliyetinin yürütüleceği birim yöneticisi ve ihtiyaç duyulan personelin de iştirak edeceği bir açılış toplantısı yapar. (2) Açılış toplantısında, iç denetçi, ilgili birim yöneticisi ve diğer personel ile denetimin amacı, kapsamı, denetimde kullanılacak yöntemler, tahmini denetim süresi, denetime yardımcı olacak personel, denetim sırasında çalışanlardan beklentiler, idarenin denetimden beklentileri, denetim sonuçlarının raporlanması konularını görüşür. Toplantıda ele alınan konular, bir çalışma kâğıdıyla kayıt altına alınır. Çalışma Planı MADDE 28 (1) Tüm denetim adımlarını ve izlenecek yöntemleri gösteren çalışma planının hazırlanmasıyla ön çalışma tamamlanır. İlgili birimin yöneticisi ve diğer personelle görüşmelerin sonuçlarına göre hazırlanan çalışma planında; a) Denetimin amaç ve hedefleri, b) Denetimin kapsamı, c) Denetim esnasında bilgilerin elde edilmesi, analizi ve değerlendirilmesine ilişkin yöntemler, ç) Tahmini denetim süresi, d)önceki denetime ilişkin bilgiler, gerçekleştirilen hazırlık çalışmalarına ilişkin bilgiler yer alır. (2) Çalışma planı ve ekleri (görev iş programı ve risk-kontrol matrisi) hazırlandıktan sonra Başkanın onayına sunulur. Gerekli onaylar alınmadan saha çalışmalarına başlanılamaz. Denetim çalışmaları çalışma planına uygun olarak yürütülür. Denetimin Yürütülmesi MADDE 29 (1) İç denetçi, denetim rehberlerinden de yararlanarak denetim faaliyetini yürütür. İç denetçi, yıllık denetim programında ve çalışma planında belirlenen denetim hedeflerine ulaşmak için, risk ve kontrol değerlendirmelerinde tespit edilen hususlarla ilgili olarak yeterli ve güvenilir bilgi ve belgeleri elde etmek, incelemek ve değerlendirmekle yükümlüdür. Denetimin yürütülmesi sırasında uygulanacak testler, iç kontrol uygulamalarının yeterliliğine dair değerlendirme yapılabilmesine de olanak verecek şekilde tasarlanmalı, en riskli alanlara öncelik verilmelidir. Çalışma Kağıtları MADDE 30 (1) Denetime hazırlık, risk ve kontrol değerlendirmeleri, yapılan testler, bunların sonucunda elde edilen bilgi ve kanıtlar ile raporlama ve izleme faaliyetleri gibi denetim süresince yapılan tüm çalışmalar, çalışma kağıtları ile belgelendirilir. (2) Denetim sonuçlarının takibinde ve kalite güvence ve geliştirme faaliyetleri çerçevesinde yapılan değerlendirmelerde bu çalışma kağıtlarından yararlanılır. (3) Gerekli olması halinde çalışma kağıtlarına konuyu destekleyici belgeler eklenebilir. Kapanış Toplantısı MADDE 31 (1) Yapılan denetim faaliyetleri, görev sonuçları ile tespit ve tavsiyeler denetlenen birim yöneticilerinin katılımı ile gerçekleştirilecek kapanış toplantısında ele alınır. Ayrıca, bu toplantıda 11

13 birim yöneticilerinin görüşleri alınır ve önemli bir değerlendirme eksikliği olup olmadığı belirlenir. Toplantıda yapılan görüşmeler ve yöneticilerin varsa aykırı görüşleri toplantı tutanağına bağlanır. (2)Denetlenen birim, bulgulara katılması halinde, kapanış toplantısı sonuçlarını da dikkate alarak makul bir sürede alınacak önlemleri içeren bir eylem planı sunmak zorundadır. Bu eylem planında; her bir bulguda belirtilen hususların düzeltilmesiyle ilgili olarak yapılması planlanan somut faaliyetlere, bu faaliyetlerin tamamlanacağı tarihlere ve bu faaliyetlerin gerçekleştirilmesinden sorumlu kişilerin unvanlarına yer verilir. Sonuçların Raporlanması MADDE 32 (1) Denetim faaliyetinin sonuçları, düzenlenecek raporla kayıt altına alınır. Denetim ekibi, ulaştığı görüşü, görüşe ulaşamamışsa bunun nedenlerini raporunda açıkça belirtir. Denetim Sonuçlarının İzlenmesi MADDE 33 (1)Denetim faaliyetleri sonucunda, denetim ekibi tarafından düzenlenen nihai raporlarda gösterilen denetim sonuçlarına ilişkin tavsiyeler ve düzeltici tedbirler belirtilen süre içerisinde ve denetlenen birimle denetim ekibi tarafından varılan mutabakat çerçevesinde oluşturulan eylem planına uygun olarak yerine getirilir. Önerilerin gerçekleştirilmesinin belli bir süre gerektirmesi durumunda bu husus denetim raporuna verilen cevapta belirtilir ve eylem planına bağlanan hususlar tamamlanıncaya kadar periyodik gelişmeler ilgili birimce en az altı aylık dönemler halinde Başkanlığa bildirilir. (2) Raporlarda yer verilen bulgu ve öneriler ile rapora verilen cevap ve eylem planı kapsamında uzlaşmaya varılmayan hususlar ve bunlara ilişkin denetim ekibi görüşü Başkanlık tarafından Üst Yöneticiye sunulur. Bu konularda Üst Yönetici tarafından yapılan değerlendirme çerçevesinde alınan karara göre uygulama yapılır. Bu uygulamalar da Başkanlık tarafından izlenir. (3) Başkanlıkta, denetim raporlarının uygulanmasını izlemek üzere bir takip sistemi oluşturulur ve bu kapsamda raporlarda yer alan düzeltici tedbirlerin ve tavsiyelerin uygulanması sağlanır. (4) Denetlenen birim yöneticileri, denetim raporlarında yer alan önerilere ilişkin gerekli düzeltici tedbirleri alır. Raporlarda yer alan tavsiyelerin gerçekleştirilmemesi ve gerekli önlemlerin alınmaması halinde Başkanlık yapılması gerekenler ve sorumlular hakkında Üst Yöneticiyi bilgilendirir. SEKİZİNCİ BÖLÜM Danışmanlık ve Benzeri Faaliyetler Danışmanlık ve Benzeri Faaliyetler MADDE 34 (1)Danışmanlık ve benzeri faaliyetler; bir idari sorumluluk üstlenmeksizin yürütülen, icrai konularla ilgili görüş, eğitim, analiz, değerlendirme, performans göstergelerinin tespiti, proje görevleri gibi idari faaliyetlere değer katmak, kolaylaştırmak, geliştirmek ve yol göstermek amaçlarıyla gerçekleştirilen hizmetlerdir. (2)Danışmanlık faaliyetleri; acil ve özel durumları da kapsayan yazılı ve yazılı olmayan faaliyetler olarak gerçekleştirilir. a-yazılı danışmanlık faaliyetleri; resmi nitelikte ve yazılı olarak bir süreç ve sonuç içeren, tanımlanmış 12

14 bir iş programına dayanan faaliyetlerdir. b-yazılı olmayan danışmanlık faaliyetleri; sözlü görüş, tavsiye ve benzeri nitelikte olup, yazılı bir süreç ve sonuç içermeyen faaliyetlerdir. (3) Kurum birimlerinden danışmanlık faaliyetlerine ilişkin talepler, Başkanlığa Üst Yönetici aracılığıyla iletilir. (4) İç denetçiler Üst Yöneticinin yada Başkanın onayı ile Kurum içerisinde oluşturulan çalışma ve proje gruplarında danışmanlık faaliyeti kapsamında görevlendirilebilirler. (5)Danışmanlık ve benzeri faaliyetler Üst Yönetici yada Başkanın yazılı görevlendirmesi ile yürütülür. Danışmanlık ve Benzeri Faaliyetlerin Yürütülme Esasları MADDE 35 (1) İç denetçiler tarafından yürütülecek danışmanlık ve benzeri faaliyetlerde aşağıdaki hususlar dikkate alınır. a) Faaliyetin kapsamı, açık olarak tanımlanmış bir çalışma planına dayanmalıdır, b) Faaliyet iç denetçinin bağımsızlık ve tarafsızlığını etkilememelidir, c)faaliyetin süresi, iç denetçinin sertifika puanlamasını engellemeyecek, mevcut ve gelecekteki denetim görevlerinin sürekli aksamasına neden olmayacak şekilde Başkan tarafından belirlenmelidir, ç) Daha önce yürütülen danışmanlık faaliyetleriyle ilgili olarak bir yıl geçmeden aynı iç denetçi tarafından aynı konuda denetim yapılamayacağı hususunda hem Başkan hem de iç denetçi gerekli özeni göstermelidir, d) İç denetçiler daha önce sorumlusu oldukları idari faaliyetlere ilişkin danışmanlık hizmeti verebilir, e) Yürütülen bu faaliyetlerin sonuçları Başkanlık tarafından Üst Yöneticiye bildirilmelidir. (2) Danışmanlık faaliyetleriyle ilgili olarak iç denetçinin herhangi bir icrai sorumluluğu yoktur. Danışmanlık faaliyetleri sonucunda Kurum birimlerince yapılacak uygulamaların sorumluluğu ilgili birimlerin yöneticilerine aittir. DOKUZUNCU BÖLÜM Diğer Faaliyetler Yolsuzluk ve Usulsüzlüklere İlişkin İncelemeler MADDE 36 (1) İç denetçi, denetim görevi sırasında bir yolsuzluk ve usulsüzlük bulgusuna ulaştığında, tespitlerini ve elde ettiği delilleri düzenlenen inceleme raporu ile İç Denetim Birimi Başkanı aracılığıyla Üst Yöneticiye intikal ettirir. (2)İç denetçiler, mevcut kontrol sisteminin yolsuzluk ve usulsüzlükleri önleme kabiliyetini de değerlendirir. (3) Usulsüzlük ve yolsuzluklara ilişkin olarak düzenlenen inceleme raporlarında aşağıdaki hususlara yer verilir; a) Usulsüzlük ve yolsuzluklara ilişkin bulgular, deliller ve diğer bilgiler, b) Bilgisine başvurulanların açıklamaları, c) Usulsüzlük ve yolsuzluğun niteliği ve boyutu, ç) Tespit ve değerlendirmeler çerçevesinde varılan sonuçlar, tavsiyeler, alınması gereken önlemler ve 13

15 yapılması gereken diğer işlemler, d) İnceleme konusuyla bağlantılı olarak tespit edilen ve denetim programının hazırlanmasında değerlendirilebilecek risk ve kontrol bilgileri ile bunlara ilişkin denetçi görüşü. Araştırma Faaliyetleri MADDE 37 (1) Yıllık denetim programı veya program dışı münferit görevlendirmeler uyarınca; a) Uluslararası standartlar ile en iyi uygulama örneklerinin araştırılması neticesinde ulusal mevzuatın geliştirilmesine yönelik değerlendirme ve öneriler, b) İç denetim, risk yönetimi, iç kontrol ve yönetim süreçleri gibi konulara ilişkin meslekî ve bilimsel çalışmalar, c) Yolsuzluk ve usulsüzlüklerin önlenmesi ve ortadan kaldırılması için alınacak önlemler ve yapılması gerekenlere ilişkin öneriler, hususunda araştırma yapılabilir. (2) İç denetçiler, yaptıkları araştırmalar sonucunda düzenledikleri raporları İç Denetim Birimi Başkanlığına sunarlar. Başkan, uygun görülen araştırma raporlarını ilgili mercilere iletir. (3) Araştırma raporlarında aşağıdaki bilgilere yer verilir; a) Konu hakkındaki temel bilgiler, b) Araştırmanın niteliği ve kapsamı, c) İlgili mevzuat, standart ve kriterler, ç) Yapılan analizler, kullanılan yöntemler, d) Konu hakkında bilgisine başvurulanların görüş ve düşünceleri, e) Yapılan değerlendirmeler, f) Varılan sonuç ve öneriler, g) Gerek görülen diğer hususlar. ONUNCU BÖLÜM Raporlama Raporlama ve Denetim Görüşü Oluşturulması MADDE 38 (1) Raporlar, doğru, objektif, açık, özlü, yapıcı, tam olmalı ve zamanında sunulmalıdır. (2) Raporların düzenlenmesi, ilgili mercilere sunulması, sonuçların takibi ve diğer hususlar Kamu İç Denetim Rehberi çerçevesinde yürütülür. (3)Denetim ekibi, denetim görevi sırasında toplanan bilgi ve kanıtlar doğrultusunda, görevin amaç ve kapsamına uygun bir şekilde denetim konusu hususlarla ilgili ulaştığı kanaati denetim görüşü olarak belirtir. Bu görüşle Üst Yönetici ve denetlenen birim yöneticisine denetim alanının genel durumu hakkında bilgi sunulur. (4) Raporlarda denetlenen alan veya konuya ilişkin bir görüş ortaya konulması ve güvence seviyesi belirlenmesi durumunda Kurulun ve Başkanlığın bu konudaki düzenlemelerine uygun hareket edilmesi ve yeterli kanıt ile desteklenmesi gerekir. Raporların Gözden Geçirilmesi MADDE 39 (1) Düzenlenen raporlar Başkanlık tarafından gözden geçirilir. Bu gözden geçirmede; mevzuata açık aykırılık ve maddi hata ile diğer biçimsel eksikliklere, tespitlerin yeterli kanıtlar ile desteklenip desteklenmediğine ve önerilerin yapıcı, makul ve uygulanabilir olup olmadığına bakılır. (2) Başkanlık tarafından yukarıdaki hususlar bakımından yapılan tespitler gerekli değişiklik ve düzeltmeler yapılmak üzere ilgili denetim ekibine bildirilir. Denetim ekibi verilen süre içerisinde 14

16 gerekli düzeltmeleri yaparak raporu Başkanlığa sunar. ONBİRİNCİ BÖLÜM İç Denetim Kaynaklarının Yönetimi ve Geliştirilmesi İç Denetim Kaynaklarının Yönetimi MADDE 40 (1) İç denetim için gerekli kaynakların yönetiminden Başkan sorumludur. Başkan, Başkanlığının ihtiyacı olan uygun niteliklere sahip personel de dahil tüm kaynakları temin eder. Mesleki Yeterliliğin Geliştirilmesi ve Meslek İçi Eğitim MADDE 41 (1) Üst Yönetici ve Başkan, iç denetçilerin Yönetmeliğin 31 ve 32 nci maddelerinde belirtilen meslekî niteliklerini geliştirmeleri için uygun ortamı hazırlar. Bu amaçla Yönetmelikte belirlenen bilgi, yetenek ve niteliklerin oluşturulması yanında, iç denetimle ilgili her türlü eğitim, konferans, seminer gibi faaliyetlere katılma konusunda iç denetçilere gerekli olanak sağlanır. (2) İç denetçilere Yönetmeliğin 33 üncü maddesi hükmü uyarınca meslek içi eğitim sağlanır. Başkanlık tarafından düzenlenecek meslek içi eğitim programlarında, idaredeki gelişme ve değişmelere yönelik hususlara da yer verilmelidir. (3) Başkanlık, gerektiğinde mesleki kuruluşlar, üniversiteler ve bilimsel alanda etkinlikte bulunan diğer kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapmak suretiyle, yılda en az bir defa kurs, seminer ve benzeri etkinliklerde bulunur. Üniversiteler ile konusunda yetkin diğer kurum ve kuruluşların yüz yüze yada uzaktan eğitim suretiyle düzenlediği eğitim ve sertifika programlarına iç denetçilerin katılımı sağlanır. Meslek içi eğitim etkinliklerine, iç denetim plan ve programında yer verilir. (4) Meslek içi eğitim programları önceden iç denetçilere duyurulur. (5) İç denetçi olarak göreve başlayanlara, bir haftadan az olmamak üzere intibak eğitimi verilir. (6) Üst Yönetici ve Başkan, iç denetçilerin bilgi teknolojileri denetimi gibi ihtiyaç duyacakları özel ihtisas alanlarında, gerekli bilgi, beceri ve deneyime sahip uzmanlardan yardım ve eğitim almalarını sağlar. (7) Üst Yönetici ve Başkan, iç denetçilerin uluslararası iç denetçi sertifikalarına sahip olmaları için gerekli imkan ve kurumsal altyapıyı oluşturur. (8)Üst Yönetici ve Başkan, iç denetçilerin mesleki gelişimlerini sağlayacak kitap, dergi ve benzeri yayımların temin edilmesini sağlar. (9)Çeşitli nedenlerden dolayı yurtiçinde yada yurtdışında düzenlenen eğitim, konferans, seminer gibi faaliyetlere tüm iç denetçilerin katılımının mümkün olmaması halinde kimlerin katılacağı, iç denetçinin kıdem sırası, sertifika derecesi, yönetmeliğin 29 uncu maddesinde belirtilen uluslararası sertifika sahibi olup olmadığı, yabancı dil bilgisi, mesleki tecrübesi gibi hususlar gözönünde bulundurularak Başkan tarafından belirlenir. Söz konusu faaliyetlere katılım konusunda Başkana öncelik hakkı tanınır. İç Denetçilikte Sertifika Derecelendirmesi MADDE 42 (1) İç denetçilikte sertifika derecelendirmesi, Yönetmeliğin 22 nci maddesine ve Kurulun konuya ilişkin düzenlemelerine uygun olarak yapılır. Bu derecelendirme yapılırken kalite güvence ve geliştirme programı kapsamında yapılan değerlendirme sonuçları da dikkate alınır. 15

17 (2) Kamu iç denetçi sertifika dereceleri, iç denetçilerin özlük haklarının tespitinde ve kariyerlerinin planlanmasında dikkate alınır. Sertifika Derecesine Uygun Görevlendirme MADDE 43 (1) İç denetçiler, çalışma süresince edindikleri tecrübe ile sertifika derecelerine uygun olarak görevlendirilir. (2) A-1 ve A-2 sertifika düzeyindeki iç denetçiler; uygunluk denetimi, mali denetim, sistem denetimi ve bilgi teknolojileri denetimi yaparlar. (3) A-3 ve A-4 sertifika düzeyindeki iç denetçiler ilave olarak, performans denetimi ve denetimin gözetimi faaliyeti yürütürler. (4) Danışmanlık faaliyeti, Yönetmeliğin 30 uncu maddesine göre A-2 sertifika düzeyine yükselmiş iç denetçiler ile A-3 ve A-4 sertifika düzeyindeki iç denetçiler tarafından yürütülür. (5) Denetimin sonuçlarına ilişkin olarak yürütülecek izleme denetimleri, söz konusu denetim türünün tabi olduğu sertifika düzeylerine sahip iç denetçiler tarafından yürütülür. (6) Yeterli sertifika düzeyine sahip iç denetçi bulunmaması halinde, denetimin gözetimi faaliyeti, İç Denetim Birimi Başkanı veya Yönetmeliğin 30 uncu maddesine göre A-2 sertifika düzeyine yükseltilmiş iç denetçiler tarafından da yürütülebilir. (7) Ekip halindeki görevlendirmelerde, sertifika derecesi yüksek olan iç denetçi esas alınır. Kıdem Esasları MADDE 44 (1)İç denetçilerin kıdemlerinin belirlenmesinde, iç denetçilik mesleğinde fiilen geçirilen süreler dikkate alınır. Kıdemin belirlenmesinde önceki mesleklerde geçirilen süreler dikkate alınmaz. Yönetmeliğin 30 uncu maddesine göre sertifika düzeyi yükselmiş iç denetçiler, her halde kıdemli sayılır. (2) Üç yıldan daha uzun süre İç Denetim Birimi Başkanlığı yapmış iç denetçi, Başkanlık görevinden sonra, iç denetim biriminde en kıdemli sayılır. İç denetim biriminde birden fazla Başkanlık yapmış iç denetçi bulunması halinde, daha uzun süre Başkanlık yapan daha kıdemli sayılır. (3) Yukarıda belirlenen esaslara göre yapılan değerlendirmede eşitlik olması halinde kıdemin belirlenmesinde, yönetmeliğin 29 uncu maddesinde sayılan sertifikalardan (CIA,CGAP,CCSA,CISA) birine sahip olan iç denetçi daha kıdemli kabul edilir. Yine eşitlik söz konusu olması halinde iç denetçilerin, sırasıyla sertifika derecelendirme puanı ve yabancı dil sınavı puanı dikkate alınır. Sertifika derecelendirme puanı yada yabancı dil puanı yüksek olan iç denetçi daha kıdemli sayılır. Yabancı dil puanı değerlendirilirken değerlendirme yapılan tarihten geriye doğru son beş yıl içerisinde alınmış yabancı dil sınavı sonuç belgeleri geçerli sayılır. Kalite Güvence ve Geliştirme Programı MADDE 45 (1) İç denetim faaliyetlerinin tüm yönleriyle değerlendirilmesi ile kamu iç denetim standartları ve meslek ahlâk kurallarına uygun olarak yürütülmesinin sağlanması için kalite güvence ve geliştirme programı oluşturulur. Programın oluşturulması ve uygulanmasında Kurulun ilgili düzenlemelerine uyulur. (2) Kalite güvence ve geliştirme programları çerçevesinde yapılan değerlendirme sonuçları Üst Yöneticiye sunulur ve yıllık iç denetim faaliyet raporunda yayımlanır. (3) İç denetimin etkinliğinin artırılması amacıyla, denetim faaliyetleri, denetlenen birimlerde yaptırılacak anket ve diğer objektif yöntemlerle değerlendirilebilir. 16

18 ONİKİNCİ BÖLÜM Diğer Hususlar Üst Yöneticinin ve Denetlenen Birimlerin Sorumluluğu MADDE 46 (1) Faaliyet ve işlemlere ilişkin her türlü kayıt, bilgi ve belgeler, Kurumun merkez ve taşra birimleri tarafından düzenli olarak muhafaza edilir. (2) Denetlenen birim yetkilileri ile diğer personel; mali yönetim ve kontrol sistemleri ile bütçenin hazırlanması, uygulanması, sonuçlandırılması, muhasebeleştirilmesi, raporlanması işlemleri ile mali olmayan işlem ve faaliyetlere ait bilgi ve belgeleri iç denetçilere ibraz etmek, görevin sağlıklı yapılmasını sağlayacak önlemleri almak ve her türlü yardım ve kolaylığı göstermek zorundadırlar. Bu kapsamda; iç denetçiler için uygun fiziki şart ve donanımı temin etmekle yükümlüdürler. Talep edilmesi halinde, kurum personeli, iç denetçinin gerekli gördüğü evrak, kayıt ve belgelerin suretlerini vermek zorundadır. Danışmanlık faaliyetlerinde de denetçiler tarafından istenilen bilgi ve belgeler zamanında denetçilere sunulur. (3) İç denetim faaliyetleri, denetlenen birim yönetimlerinin kendi görev alanındaki risk yönetimi, kontrol ve yönetim süreçlerinin kurulması, uygulanması ve geliştirilmesi konularındaki sorumluluklarını kaldırmaz. (4) Üst Yönetici, iç denetim faaliyetlerinden beklenen faydanın en yüksek düzeyde elde edilmesi için ilgili mevzuatta belirlenen her türlü katkıyı sağlamakla sorumludur. Kurul ile İlişkiler MADDE 47 (1) İç denetim faaliyetlerinde Kurul tarafından belirlenen standart, rehber, esas ve usuller ile diğer düzenlemelere uyulur. (2) İç denetim sisteminin fonksiyonel bağımsızlığının sağlanması ve sürdürülmesi, bilgi paylaşımı, görüş ayrılıklarının giderilmesi, iyi uygulama örneklerinin yaygınlaştırılması, Kurul kararlarının uygulanmasının izlenmesi gibi konularda Kurulla işbirliği sağlanır. Dış Denetim ve Diğer Denetim Birimleri ile İlişkiler MADDE 48 (1) Denetimin planlanması ve koordinasyonu, mükerrer denetimin önlenmesi, denetimde verimliliğin artırılması, ortak eğitim olanakları gibi hususlar ile karşılıklı olarak denetim faaliyetine ilişkin bilgi ve belgelere ulaşılması konularında, Başkan tarafından Kurulun belirlediği politikalar çerçevesinde dış denetim ve diğer denetim birimleri ile gerekli işbirliği sağlanır. (2) Başkanlık ve Sayıştay arasındaki ilişkiler aşağıdaki çerçevede yürütülür: a) Sayıştay ile Başkanlık arasındaki iletişim ve koordinasyon Başkan tarafından sağlanır, b) İçeriklerinin hassas olma ihtimali nedeniyle, Başkanlık çalışma kağıtları ancak Sayıştay Başkanı tarafından talep edildiği takdirde Sayıştay a verilir. c) Başkanlık tarafından hazırlanarak Üst Yöneticiye sunulan raporların sorumluluğu Üst Yöneticiye aittir. Sayıştay tarafından bu tür raporlara erişim talep edildiğinde bu talep doğrudan Üst Yöneticiye yönlendirilir. (3) Başkan, Kurul tarafından belirlenen ilkeler çerçevesinde, teftiş, soruşturma ve benzeri faaliyetleri yürüten diğer teftiş ve denetim birimleri ile gereken işbirliğini sağlar. 17

19 Yurtdışında İnceleme, Eğitim ve Akademik Çalışma MADDE 49 (1) İç denetçiler, mesleki ve bilimsel gelişmeleri takip etmek; iç denetimle ilgili düzenlenecek seminer, konferans ve panellere katılmak; araştırmalar yapmak ve sürekli mesleki gelişimlerini sağlamak amacıyla yurtdışında eğitim, inceleme, staj ve akademik çalışma yapmaları için görevlendirilebilir. İç Denetim Otomasyon Programı MADDE 50 (1)İç denetim faaliyetleri ile denetimin yönetimi faaliyetleri İçDen (Kamu İç Denetim Yazılımı) vasıtasıyla yürütülebilir. (2) Bilgisayar destekli denetim tekniklerinin geliştirilmesi amacıyla, Kurumca özel yazılımların temini ve kullanımı teşvik edilir. Kimlik Belgesi MADDE 51 (1) İç denetçilere; Üst Yönetici tarafından imzalanan, unvan ve yetkilerini belirten bir kimlik belgesi verilir. Yazışmalar ve Dosya Düzeni MADDE 52 (1)Denetim görevinin yürütülmesi sürecindeki ön çalışma, testlerin uygulanması(saha çalışması) ve bulguların paylaşılması hariç olmak üzere, tüm yazışmaların Başkan aracılığıyla yapılması esastır. İç denetçiler, görevleriyle ilgili konularda Kurum merkez ve taşra birimleri ile doğrudan yazışma yaparlar. (2) Başkanlık ile iç denetçiler arasındaki yazışmalar İçDen veya Kurum tarafından hazırlanan bilgisayar programları üzerinden de yapılabilir. İç denetçiler, Başkanlık ve diğer birimlerle yaptıkları yazışmalarda, yazılarına verecekleri sayıların önüne sertifika numaralarını yazarlar. (3)Başkanlıkça, Kurum dışına gönderilecek raporların her sayfası mühürlenir. Bunun dışında iç denetim raporlarında mühür kullanılmaz. Yönergenin Gözden Geçirilmesi MADDE 53 (1)İç denetim yönergesi, dönemsel olarak gözden geçirilir ve yönerge ve değişikliklerinin bir örneği Kurula gönderilir. Yürürlükten Kaldırılan Mevzuat MADDE 54 (1) 08/07/2008 tarihli İç Denetim Birimi Başkanlığı Yönergesi yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlük MADDE 55 (1) Bu Yönerge Kurulun görüşü alındıktan sonra Üst Yönetici tarafından imzalandığında yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 56 (1) Bu yönerge hükümleri Üst Yönetici tarafından yürütülür. 18

20 T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU İç Denetim Birimi Başkanlığı Ziyabey Cad. No.6 Balgat Çankaya/ANKARA Tel: Fax: