Avrupa da Tam zamanlı. Eğitim Süresinin. Karşılaştırmalı Analizi 2013/14. Eurydice Raporu. Education and Training

Transkript

1 Avrupa da Tam zamanlı Eğitim Süresinin Karşılaştırmalı Analizi 2013/14 Eurydice Raporu Education and Training

2

3 KARŞILAŞTIRMALI ANALİZ Giriş 3 Zorunlu müfredat için eğitim süresi Avrupa ülkelerinde değişiklik gösterir 3 İlköğretim seviyesinde temel odak okuma, yazma ve edebiyattır 5 Çoğu ülke ortaöğretim düzeyinde yabancı dillere büyük önem verir 9 Giriş Öğrenciler, aileler ve işverenler gibi eğitimdeki bir çok paydaşın müfredata ilgisi büyüktür. Okulda hangi derslerin verildiği, müfredatın fen ve yabancı dillere yeterince önem verip vermediğini öğrenmek isterler; daha genel anlamda öğrencilerin işe girmesi ya da yüksek öğrenime devam etmeleri için gerekli bilgi ve becerileri kazanıp kazanmadığını öğrenmek isterler. Belli bir dersin öğretimine ayrılan süre ya da eğitim süresi ne ilişkin bilgi o derse verilen değer ve müfredattaki önemine dair gerekli bir gösterge olabilir. Eurydice ağı yirmi yıldan fazla süredir tam zamanlı zorunlu eğitimin süresine ilişkin veri toplamaktadır. Bu veriler farklı Avrupa ülkelerindeki ulusal müfredatı oluşturan çeşitli derslerin öğretimine ayrılan süreye ilişkin karşılaştırılabilir bilgi sunar dan beri, yıllık güncellenen veri Eurydice web sitesinde yer alır. Bu yıl (2013/14) ilk defa Eurydice ağı OECD (NESLI ağı) ile ortak veri toplamıştır. Bu bilgiler, merkezi (üst düzey) ya da bölgesel seviyede eğitim yetkilileri tarafından benimsenen yönetmelikler, standartlar veya tavsiyelere dayalıdır. Ancak, kısaca, belgede tavsiye edilen eğitim süresi terimi kullanılacaktır. Veriler öğrencilerin okulda geçirdikleri saatleri değil planlanan asgari eğitim süresini gösterir. Teneffüs, özel ders ve bire-bir eğitimi kapsamaz. ( web sitesindeki belge kategori ve ülkeye göre her sınıf için tavsiye edilen yıllık eğitimi gösteren diyagramlarla ulusal veri formlarını sunar. Ülkeye özgü notlar sunulan ulusal verilere açıklık getirir. Bu doküman, derslerin tanımları ile müfredat kategorilerini de içerir. Bu kısa karşılaştırılabilir analizde üç gösterge sunulup tartışılmaktadır. Kuramsal okul yılına bağlı olarak, ilk gösterge zorunlu müfredat için saat bazında asgari eğitim süresini gösterir. İkinci gösterge ilköğretimdeki zorunlu dersler olarak okuma, yazma ve edebiyat; matematik; fen ve yabancı dillere ayrılan eğitim süresini gösterir. Son gösterge ortaöğretimdeki zorunlu aşamadaki aynı derslere ayrılan eğitim sürelerini gösterir. Bu üç gösterge sadece genel eğitimle ilgilidir. Zorunlu müfredat için eğitim süresi Avrupa ülkelerinde değişiklik gösterir Tam zamanlı zorunlu eğitimin süresi Avrupa ülkelerinde değişiklik gösterir. Hırvatistan da sekiz yıldan Macaristan, Hollanda (Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs), Portekiz, Birleşik Krallık (Kuzey İrlanda) ve Türkiye de on iki yıla kadar çeşitlilik gösterir ( 1 ). Sonuç olarak, bu eğitim aşaması için zorunlu müfredat için toplam eğitim süresini karşılaştırmaya gerek yoktur. ( 1 )Daha fazla bilgi: 3

4 Şekil 1 tüm zorunlu müfredat için asgari eğitim süresinin zorunlu eğitim yıl sayısına bölünmesini gösterir. Bu basit matematiksel işlem zorunlu eğitimdeki sınıf sayısındaki farklılıklardan kaynaklanan varyasyonları ortadan kaldırır. Ancak bu durum Avrupa çapında oldukça değişkendir. Kuramsal bir yılda eğitim süresi İrlanda, Fransa, İtalya, Hollanda ve Birleşik Krallık ta (Galler) 900 saate ulaşır ya da bu saati aşar. Diğer bazı ülkelerde yaklaşık 900 dür: İspanya (897), Lüksemburg (892) ve Birleşik Krallık (ENG) (891). Diğer taraftan, belli bir yıldaki zorunlu müfredat için eğitim süresi Hırvatistan da 555; Bulgaristan da yaklaşık 650 (644), ve Letonya da (658); Romanya da 700 (690), Polonya da (693), Slovenya da (699), Finlandiya da (703) olarak belirtilmiştir. Birleşik Krallık (İskoçya) İskoç Takdir Müfredatı öğretilecek dersleri ya da haftada minimum 2 saat beden eğitimi dersi dışında eğitim süresini belirtmediğinden ayrı durumdadır. Hollanda ( 2 ), Avusturya ( 3 ) ve Lihtenştayn da ( 4 ) farklı öğretim okulları vardır, fakat tavsiye edilen eğitim süresi açısından Avusturya da olduğu gibi çok az fark vardır ya da hiç fark yoktur. Okul türleri (ya da müfredat) arasında daha belirgin ayrımlar Türkiye ( 5 ) ve Yunanistan da görülür. Yukarıda belirtilen tüm ülkelerde (Yunanistan dışında), ilköğretimde müfredat tüm öğrenciler için aynıdır, fakat ortaokula (Hollanda, Avusturya ve Lihtenştayn) ya da liseye (Türkiye) başlayınca değişiklikler ortaya çıkar. Yunanistan da Şekil 1 de gösterilen eğitim süresindeki değişiklikleri dikkate alan farklı müfredatlı iki tür devlet ilköğretim okulu vardır ( 6 ): öğrencilerin %52 sinin gittiği birleşik yenilenmiş müfredatı uygulayanlar (URC), ve geri kalan ilköğretim nüfusunun gittiği normal müfredatı uygulayanlar (RC). Birleşik yenilenmiş müfredat 2010 yılında pilot uygulamaya başlamıştır. Amaç, tüm okullarda kademeli olarak normal müfredatın yerine birleşik yenilenmiş müfredatı uygulamaktır. RC uygulayan okullardaki öğrenciler zorunlu olmayan müfredatın bir parçası olarak ek eğitim saatlerinden faydalanabilir; bu da toplam eğitim süresini URC deki süreyle eş hale getirir. Bir dizi ülkede okullara zorunlu müfredatta şart koşulan ek eğitim süresi sağlamaları tavsiye edilmektedir, fakat öğrenciler katılma kararlarında serbesttir ( 7 ). ( 2 ) Öğrenciler ilköğretim sonunda üç okul türünden birini seçmek durumundadır: VMBO (Voorbereidend Middelbaar Beroepsonderwijs), HAVO (Hoger Algemeen Voortgezet Onderwjis) ve VWO (Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs). VMBO da 10. sınıf ve HAVO da 11. sınıftan sonra, öğrenciler mesleki eğitime devam eder, bu da veri toplamasında yer almamıştır. Dolayısıyla, genel zorunlu eğitimdeki sınıf sayısı değişiklik gösterir. ( 3 ) Öğrenciler ilköğretimin sonunda üç okul türünden birini seçmek durumundadır: Allgemeinbildende höhere Schulen, Hauptschulen ve Neue Mittelschulen. Dört yıl sonra, son iki okul türündeki öğrenciler iki alan arasında seçim yapmak durumunda olabilir. Raporlamayı sadeleştirmek açısından, zorunlu eğitimin ilk sekiz yılındaki eğitim süresi tüm okul türleri için gösterilmiştir. ( 4 ) Öğrenciler ilköğretim sonunda üç okul türünden birini seçmek durumundadır: Gymnasium, Realschulen and Oberschulen. ( 5 ) Lise öğrencileri farklı alanlar seçmek durumundadır. Sunulan veriler, bu seviyedeki öğrencilerin %91 inin gittiği Lise ve Anadolu Liseleriyle ilgilidir. ( 6 ) Daha kapsamlı bigi için: ( 7 ) Daha fazla bilgi için, özellikle Ek bölümüne bakınız: 4

5 Şekil 1: Tam zamanlı zorunlu eğitim sırasında kuramsal yılda zorunlu müfredat için saat bazında tavsiye edilen asgari eğitim süresi, 2013/14 BE BE BE BG CZ DK DE EE IE EL EL ES FR HR IT CY LV LT LU HU MT NL NL fr de nl RC URC HAVO VMBO NL AT AT AT PL PT RO SI SK FI SE IS LI LI LI NO TR TR VWO AHS HS NMS ENG WLS NIR SCT GYM OBS REALS AHS HS Source: Eurydice Açıklayıcı not Bu şekil sadece genel eğitimle ilgilidir. Zorunlu eğitimin bir parçası olmasına rağmen okul öncesi sınıflar dahil değildir. Her ülke için zorunlu müfredat için saat bazında asgari eğitim süresi, tam zamanlı zorunlu eğitim sınıf sayısına bölünmektedir. Ülkeye özgü notlar Malta: Haziran ayı (yaz çizelgesi) için eğitim süresi dahil olmadığından veriler olduğundan daha az tahmin edilmiştir. Birleşik Krallık (ENG): Eğitim Bölümü haftalık ders süresine dair artık rehberlik etmemektedir ve bu çalışmadaki kavramsal boyut Eylül 2011 den önceki tavsiyeyi temsil eder. Ülkelerdeki veri toplama yöntemleri ve toplanan verilere dair daha ayrıntılı bilgi için şu web dokümanının üçüncü bölümüne bakınız: İlköğretim seviyesinde, okuma, yazma ve edebiyata odaklanılır Okuma, yazma, edebiyat çalışmaları, matematik ve fen Avrupa daki okul müfredatlarının temel derslerdir. Okur yazarlık, temel matematik ve fen bilimleri daha ileri düzeydeki öğrenme için temel oluşturur. Bu nedenlerden dolayı, Avrupa Birliği Konseyi okuma, matematik ve fen derslerinde 2020 AB standartlarını oluşturmuştur: 2020 itibariyle, okuma, matematik ve fen derslerindeki başarısı düşük olan 15 yaş grubunun oranı %15 ten azdır ( 8 ). Avrupa Birliği nin dil çeşitliliği, Avrupa vatandaşlarının hareketliliği ve istihdamı için dil yeterliklerinin anahtar rolü göz önüne alındığında, yabancı dil becerilerinin Avrupa öğrencileri için önemi anlaşılmaktadır ( 9 ). Şekil 2 bu dört derse odaklanır ve ilköğretim seviyesinde zorunlu müfredat için tavsiye edilen asgari eğitim süresinin oranı olarak her biri için harcanan eğitim süresini inceler. Ülkelerin çoğunda, bu zorunlu derslere ayrılan eğitim süresi tavsiye edilen asgari eğitim süresinin %50 ila 60 ına denk gelir. Fransa ve Hırvatistan da bu derslerdeki sürenin oranı %70 i aşmaktadır. ( 8 ) Mayıs 2009 eğitim ve öğretimde Avrupa işbirliği stratejik çerçevesi Konsey kararlarına bakınız: ( 9 ) Çok dillilik ve dil yeterliklerinin gelişimine dair Konsey kararları

6 Şekil 2: İlköğretimde zorunlu ders olarak okuma, yazma ve edebiyat; matematik, fen ve birinci yabancı dile ayrılan tavsiye edilen asgari eğitim süresinin oranı, 2013/14 % Okuma, yazma ve edebiyat (RWL) Matematik Doğa bilimleri Yabancı dil 1 % Kaynak: Eurydice. Esnek çizelgeli zorunlu dersler Yatay ve dikey esneklik (-) Sıfır ya da uygulanamaz 6

7 BE fr BE de BE nl BG CZ DK DE EE IE EL RC EL URC ES FR HR IT CY LV LT LU RWL Matem Doğa Bil Yab Dil (-) (-) HU MT NL AT PL PT RO SI SK FI SE ENG WLS NIR SCT IS LI NO TR OYE (-) Matem (-) Doğa Bil (-) Yab Dil (-) (-) (-) (-) Esnek çizelgeli zorunlu dersler Yatay ve dikey esneklik (-) Sıfır ya da uygulanamaz Açıklayıcı not Zorunlu eğitimin bir bölümü olmasına rağmen okul öncesi seviyesi dahil edilmemiştir. Her ülke için zorunlu müfredat için saat bazında asgari eğitim süresi, tam zamanlı zorunlu eğitim sınıf sayısına bölünmektedir (ve 100 ile çarpılarak). Esnek çizelgeli zorunlu dersler (yatay esneklik): Merkezi eğitim yetkilileri belli bir derse ayrılacak eğitim süresini belirtmez, sadece bir grup ders için toplam süreyi belirtir. Bölgesel yetkililer, yerel yetkililer, okullar ya da öğretmenler derslere tek tek ne kadar süre ayrılacağına karar vermede serbesttir. Dikey esneklik: Merkezi eğitim yetkilileri belli bir kademede belli bir ders için ayrılan eğitim süresini belirtmez, sadece bazı kademeler için ya da tüm zorunlu eğitim için eğitim süresini belirtirler. Okullar/yerel yetkililer her bir kademeye ne kadar süre ayrılacağına karar vermede serbesttir. Ülkeye özgü notlar Belçika (BE de): Doğa bilimlerine ilişkin veri 1-8 sınıflarda teknoloji için eğitim süresini kapsar. Belçika (BE nl): Doğa bilimlerine ilişkin veri 1-6 sınıf sosyal bilimler için eğitim süresini kapsar. Mevzuat sadece tek tek derslere ne kadar saat ayrılacağını belirtmeden toplam eğitim süresinin miktarını şart koşar (yatay esneklik). Planlanan eğitim süresi devlet okullarını kapsayan organizasyonlar tarafından sağlanan çizelgelerde belirtilen değerlerin ortalamasıdır (belediye eğitimi, ilçe eğitimi ve Toplum eğitimi). Çek Cumhuriyeti: Doğa bilimlerine ilişkin veri 1-5 sınıf sosyal bilimler için eğitim süresini kapsar. İrlanda ve Malta: Doğa bilimlerine ilişkin veri 1-6 sınıf teknoloji dersi için eğitim süresini kapsar. Fransa: Doğa bilimlerine ilişkin veri 1-2 sınıf sosyal bilimler, 1-5 sınıf BİT ve 3-5 sınıf teknoloji için eğitim süresini kapsar. İrlanda ve Birleşik Krallık: Zorunlu ders olarak yabancı dil yoktur. Hırvatistan ve Litvanya: Doğa bilimlerine ilişkin veri 1-4 sınıf sosyal bilimler için eğitim süresini kapsar. Lüksemburg: Okuma, yazma ve edebiyata ilişkin veri 1-6 sınıflarda zorunlu ders olarak birinci yabancı dil verisini de kapsar. Malta: Haziran ayı (yaz çizelgesi) için eğitim süresi dahil olmadığından veriler olduğundan daha az tahmin edilmiştir. Avusturya: Doğa bilimlerine ilişkin veri 1-4 sınıf sosyal bilimler, ve 1-4 sınıf teknoloji için eğitim süresini kapsar. Polonya: Zorunlu derslere ayrılan sürenin büyük bir oranı esnek olduğundan ilköğretimin ilk üç yılındaki veri dahil değildir. İsveç: Doğa bilimlerine ilişkin veri 1-9 sınıf sosyal bilimler için eğitim süresini kapsar. Lihtenştayn: Doğa bilimlerine ilişkin veri 1-4 sınıf sosyal bilimler için eğitim süresini kapsar. Oberschule ve Realschule de doğa bilimlerine ilişkin veri 5-9 sınıf sosyal bilimler için eğitim süresini kapsar. Veri toplama yöntemleri ve toplanan verilere dair ülkelere özgü daha ayrıntılı bilgi için şu adresteki web dokümanının üçüncü bölümüne bakınız: documents/facts_and_figures/instruction_time_en.pdf.

8 Dört ders kategorisi için oranın %60 dan biraz fazla olduğu ülkeler Belçika (Flaman Topluluğu), Çek Cumhuriyeti, Litvanya, Malta, Avusturya ve Portekiz dir. Diğer taraftan, Almanya, Kıbrıs, İrlanda ve İzlanda bu dört dersin öğretimi için asgari eğitim süresinin %50 sinden azını tahsis eder. İrlanda da özel bir durum vardır; ancak, İngilizcenin yanı sıra resmi dil olan İrlanda dili dört ders kategorisinde yer almaz. Ancak, okuma, yazma ve edebiyata ayrılan süreyle karşılaştırıldığında önemli oranda süre İrlanda dili öğretimine ayrılır ( 10 ). Malta dışında tüm ülkelerde, okuma, yazma ve edebiyata ayrılan eğitim süresi asgari eğitim süresinin en büyük bölümünü kapsar. Çoğu ülkede, bu oran toplam sürenin %25 ine denk gelir. Malta da en çok eğitim süresi matematik dersine ayrılmıştır. Malta ve Portekiz dışındaki tüm ülkelerde matematik, çoğu ülkede %15 oranıyla, toplam eğitim süresinin ikinci büyük bölümünü oluşturur. Portekiz, okuma, yazma ve edebiyata ayrılan sürenin matematiğe ayrılan süreyle aynı olduğu tek ülkedir. Belçika (Flaman Topluluğu), Almanya, İrlanda, Polonya ve İzlanda da müfredat bu iki ders kategorisine eşit ya da neredeyse eşit önemi vermektedir, eğitim süreleri birbirine çok yakındır (fark yüzde beş puandan azdır). Tüm ülkelerde doğa bilimleri ve yabancı dillere ayrılan eğitim süresi okuma, yazma ve edebiyat veya matematik derslerine ayrılan süreden azdır. Çoğu durumda, öğrenciler bu iki alanın her birinde 510 ya da daha az zaman harcarlar. Danimarka, Yunanistan (URC) Polonya ve Türkiye de bu iki derse ayrılan süre aynıdır. Doğa bilimlerine ayrılan zamanın yabancı diller için ayrılan zamandan daha fazla olduğu ülkelerin sayısı neredeyse aynıdır. Ülkelerin çoğunda yüzde puanlarındaki fark çok yüksek değildir (5 ten fazla değil). Ancak, Belçika (Flaman Topluluğu), Malta ve Avusturya da fark daha fazladır. Doğa bilimlerine ayrılan eğitim süresinin oranı yabancı dillere ayrılan zamandan oldukça fazladır (yaklaşık yüzde 10 puan), Malta da tam dersi geçerlidir. Çok az sayıda ülkedeki birinci yabancı dile ayrılan eğitim süresinin düşük oranı (%5 ten az) bu çalışmadaki ülkelerin yaklaşık yarısında zorunlu ders olarak yabancı dil öğrenmenin ilköğretim birinci sınıftan itibaren başlamamasından dolayı olabilir ( 11 ). Bazı ülkelerde, bu ders kategorilerinin bazısı daha kapsamlıdır ve ayrılan eğitim süresi diğer dersleri işlemek için de kullanılır. Bu durum, okuma, yazma ve edebiyata ayrılan eğitim süresinin birinci yabancı dil için olan süreyi (Almanca) kapsadığı Lüksemburg da söz konusudur. Yedi ülkede fen dersi için ayrılan eğitim süresi ilköğretimde sadece bazı sınıflarda ya da tüm sınıflarda sosyal bilimlerin süresini de kapsar ( 12 ). Bu eğitim seviyesinde, teknoloji altı ülkede tüm ya da bazı sınıflarda fen bilimleri müfredatının bir parçasıdır ( 13 ). Örneğin, Fransa da ilköğretimin ilk iki yılındaki bir ders alanı (découverte du monde) doğa bilimleri, sosyal bilimler, BİT gibi diğer dersleri de kapsar. Bu aşamada, disiplinlerden ziyade içeriği öğretmek müfredatı yapılandırır. ( 10 ) Daha fazla bilgi için: ( 11 ) Daha fazla bilgi için eurydice/documents/facts_and_figures/instruction_time_en.pdf. Sınıflara ve derslere göre verileri gösterir. ( 12 ) Belçika (Flaman Topluluğu), Çek Cumhuriyeti, Fransa, Hırvatistan, Litvanya, Avusturya ve Liehtenştayn. ( 13 ) Belçika (Almanca konuşan Topluluğu), Fransa, İrlanda, Malta, Avusturya ve İsveç. 8

9 Farklı derslere ayrılan eğitim süresi oranı bazı ülkeler için sağlanamamıştır. Belçika (Fransızca ve Almanca konuşan Topluluklar), İtalya ve Birleşik Krallık ta (İngiltere, Galler ve Kuzey İrlanda), merkezi (üst düzey) yönetmelikler ya da standartlar belli derslere ayrılacak zamanı değil ders gruplarına ya da müfredata tüm olarak ayrılacak zamanı belirtir. Dolayısıyla, okullar belli sınıflardaki belli derslere ayrılan zamanın süresine karar vermekte serbesttir. Hollanda da, merkezi eğitim yetkilileri okulların sınıflara ve müfredat konularına diledikleri gibi ayırabildikleri eğitim süresini belirler. Son olarak da Birleşik Krallık ta (İskoçya), daha önce belirtildiği gibi, beden eğitimi dışında, merkezi eğitim yetkilileri okulların vereceği dersleri belirlemez. Çoğu ülke yabancı dillere ortaöğretimde daha çok önem verir Şekil 3 ortaöğretimin zorunlu sınıflarındaki aynı dört zorunlu ders kategorisine odaklanır. Çoğu ülkede, zorunlu eğitim ortaokulun sonunda biter. Ancak, bazı ülkelerde lise bir ya da ikinci sınıflar da zorunlu eğitimin bir parçasıdır. Ortaöğretim seviyesinde, özellikle de üst sınıflarda, bazı dersler tüm öğrenciler için zorunlu değildir ve öğrencilerin seçebilecekleri seçmeli dersler olur. Bu durum bazı ülkelerdeki bazı derslerin düşük paylaşımını açıklayabilir. Hollanda ve Birleşik Krallık ta okullar müfredat derslerine ayıracakları eğitim süresini belirlemede serbesttir. İrlanda da bu durum sadece zorunlu eğitimin son sınıfında, yani lise birinci sınıfta geçerlidir; doğa bilimleri ve yabancı diller sadece zorunlu seçenekler olarak sunulur. Ortaöğretim seviyesindeki yapı ilköğretimdekinden oldukça farklıdır. Dört ders için ayrılan eğitim süresi açısından daha eşit bir dağılım vardır, ancak tüm ülkelerde yüzde puanlarında çok az farklılık vardır.

10 Avrupa da Tam zamanlı Eğitim Süresinin Karşılaştırmalı Analizi 2013/14 Şekil 3: Zorunlu ortaöğretimde, zorunlu ders olarak okuma, yazma ve edebiyat; matematik, fen ve birinci yabancı dile ayrılan tavsiye edilen asgari eğitim süresinin oranı, 2013/14 % % Okuma, yazma ve edebiyat (RWL) Esnek çizelgeli zorunlu dersler Matematik Doğa bilimleri Yatay ve dikey esneklik Kaynak: Eurydice. 10 (-) Yabancı diller Sıfır ya da uygulanamaz

11 BE fr BE de BE nl BG CZ DK DE EE IE EL ES FR HR IT CY LV LT LU HU MT NL NL HAVO VMBO OYE Matem Doğa Bil (-) Yab. Dil (-) NL VWO AT AHS AT HS AT NMS PL PT RO SI SK FI SE OYE (-) Matem (-) Doğa Bil (-) Yab. Dil (-) ENG WLS NIR SCT IS LI GYM LI OBS LI REALS NO TR AHS TR HS Esnek çizelgeli zorunlu dersler Yatay ve dikey esneklik (-) Sıfır ya da uygulanamaz Açıklayıcı not Zorunlu eğitimin bir bölümü olmasına rağmen okul öncesi seviyesi dahil edilmemiştir. Her ülke için zorunlu müfredat için saat bazında asgari eğitim süresi, tam zamanlı zorunlu eğitim sınıf sayısına bölünmektedir (ve 100 ile çarpılarak). Esnek çizelgeli zorunlu dersler (yatay esneklik): Merkezi eğitim yetkilileri belli bir derse ayrılacak eğitim süresini belirtmez, sadece bir grup ders için toplam süreyi belirtir. Bölgesel yetkililer, yerel yetkililer, okullar ya da öğretmenler derslere tek tek ne kadar süre ayrılacağına karar vermede serbesttir. Dikey esneklik: Merkezi eğitim yetkilileri belli bir kademede belli bir ders için ayrılan eğitim süresini belirtmez, sadece bazı kademeler için ya da tüm zorunlu eğitim için eğitim süresini belirtir. Okullar/yerel yetkililer her bir kademeye ne kadar süre ayrılacağına karar vermede serbesttir. Ülkeye özgü notlar Belçika (BE de): Zorunlu eğitimin son yılında, okullar zorunlu ders olarak ikinci yabancı dil için yatay esneklik sağlar. Dolayısıyla bu yıl için veri raporlanmamıştır. Belçika (BE nl): Mevzuat sadece tek tek derslere ne kadar saat ayrılacağını belirtmeden toplam eğitim süresinin miktarını şart koşar (yatay esneklik). Planlanan eğitim süresi devlet okullarını kapsayan organizasyonlar tarafından sağlanan çizelgelerde belirtilen değerlerin ortalamasıdır (belediye eğitimi, ilçe eğitimi ve Toplum eğitimi). İrlanda: Zorunlu eğitimin son yılında (lise bir), okullar okuma, yazma ve edebiyat ile matematik gibi bazı dersler için yatay esneklik sağlar. Sonuç olarak, bu yıl için eğitim raporlanmamıştır. İtalya: Okuma, yazma ve edebiyat dersi verisi 6-8 sınıf sosyal bilimlerinkini de kapsar; matematik verisi 6-8 sınıf doğa bilimleri ile 9-10 sınıf BIT eğitim süresini kapsar (doğa bilimleri verisi sadece 9-10 sınıflarla ilgilidir). Lüksemburg: Okuma, yazma ve edebiyat için veri 7-10 sınıf zorunlu dersi ikinci yabancı dil eğitimini de kapsar. Malta: Haziran ayı (yaz çizelgesi) için eğitim süresi dahil olmadığından veriler olduğundan daha az tahmin edilmiştir. İsveç: Şekil 2 deki nota bakınız. Lihtenştayn: Şekil 2 deki nota bakınız. Veri toplama yöntemleri ve toplanan verilere dair ülkelere özgü daha ayrıntılı bilgi için şu adresteki web dokümanının üçüncü bölümüne bakınız:

12 Ayrıca incelenen ülkelerin yarısından biraz azında, zorunlu ortaöğretimde eğitim süresinin en büyük oranı okuma, yazma ve edebiyat için harcanır. Yunanistan, okuma, yazma ve edebiyata ayrılan toplam eğitim süresinin büyük oranda olmasından dolayı ön plana çıkmaktadır (25.7%). Diğer taraftan, matematik, fen ve yabancı diller sadece %10.5 ve 11.4 oranındadır. Benzer bir durum İtalya ve İsveç te görülmektedir. Diğer çoğu ülkede, okuma, yazma ve edebiyat için bu oran yaklaşık %15 tir. Önemli sayıda ülkede, eğitim süresinin büyük bir oranı öğrenciler tarafından yabancı dil öğrenmek için kullanılır: Belçika (Flaman Topluluğu), Almanya, Fransa, Kıbrıs, Letonya, Lüksemburg, Macaristan, Malta, Lihtenştayn (Gymnasium) ve Norveç. Bazı ülkelerde, yabancı dillere ayrılan süre okuma, yazma ve edebiyata ayrılan süreye benzerdir (yüzde puanının farkından az); bu durum Litvanya, Portekiz, Slovakya, Türkiye (Anadolu Liseleri) söz konusudur. Bu durum doğa bilimleri için Finlandiya ve Lihtenştayn da (Realschulen) görülür. Tüm bu ülkelerde, şekilde gösterilen eğitim süresi ortaöğretimin bazı ya da tüm sınıflarında zorunlu ders olarak iki ya da bazen üç yabancı dil için kullanılır ( 14 ). Yabancı dillere ayrılan eğitim süresinin oransal olarak diğer derslere (özellikle de okuma, yazma ve edebiyat) ayrılan süreden daha fazla olduğu Lüksemburg ve Malta için özel bir yorum yapmak gereklidir. Bu iki ülkedeki öğrenciler yabancı dil öğrenmeye küçük yaşlardan yoğun bir şekilde başlar çünkü bu diller ileride eğitim dili olacağından ileri bir dil seviyesine ulaşmaları gerekir ( 15 ). Çoğu ülkede matematik toplam eğitim süresinin yaklaşık %15 idir. Matematik toplam eğitim süresinin en yüksek oranını nadiren kapsar; bu durum Avusturya da görülür (Allgemeinbildende höhere Schulen fen branşı (Realgymnasium) ve Hauptschulen). Ancak bu ülkede, dört dersteki yüzde puanları arasındaki fark oldukça küçüktür. Üç ülkede (Kıbrıs, Macaristan ve Portekiz), öğrenciler diğer üç derse kıyasla matematikte en az zamanı geçirirler, fakat en yakın rakipteki fark büyük değildir (yaklaşık iki yüzde puanı). Ülkelerin yaklaşık yarısında, en düşük toplam eğitim süresi fen bilimlerine ayrılır. Diğer konulardaki fark Belçika (Fransız ve Flaman Toplulukları), İtalya, İzlanda ve Lihtenştayn (Gymnasium) oldukça yüksektir, yüzde beş puanına eşittir ya da daha yüksektir. İtalya da, bazı sınıflarda matematik için eğitim süresi, doğa bilimlerinkini kapsar, bu da doğa bilimlerinin düşük oranını açıklar. Diğer taraftan, doğa bilimleri beş ülkede (Çek Cumhuriyeti, Estonya, Romanya, Slovenya ve Lihtenştayn (Oberschulen)) toplam eğitim süresinin en büyük oranını kaplar. Bu oran sadece bir kaç yüzde puanı yüksektir (ülkeye bağlı olarak iki ila dört arasında). İlköğretimde görüldüğü gibi, ortaöğretimin zorunlu sınıflarında dört ders kategorisinde ayrılan eğitim süresi ülkeye bağlı olarak toplam eğitim süresinin %50 ve 60 ını oluşturur. Bu oran Lihtenştayn (Realschulen) (%61), Hırvatistan da (%63) biraz fazladır ve İtalya, Estonya ve Lüksemburg da (İtalya için %66 ve geri kalan ikisi için %67) halen yüksektir. İspanya (%47), Kıbrıs (%49), Portekiz (%43) ve Türkiye (%45 ve 42) %50-60 aralığının düşük limitinin altındadır. ( 14 ) Zorunlu eğitimin her sınıfındaki zorunlu dersler olarak birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü yabancı dillere ayrılan eğitim süresine dair detaylı bilgi için bakınız: ( 15 ) Lüksemburg da Almanca ve Fransızca, Malta da İngilizce. 12

13

14