Tarih. Sevgili Okuyucular,

Transkript

1 Türk Dünyası Tarih Kültür Dergisi Sevgili Okuyucular, Küreselleşme, komünizm, liberalizm gibi kavramlar veya birlikteliklerin bugüne kadar dünyayı daha adil hale getirmeye hiçbir katkısı olmamıştır. Sadece milletlerin menfaati ve dünya kaynaklarının paylaşılması kavgası vardır. İnsan hakları, demokrasi, ifade, vicdan ve fikir özgürlüğü gibi kavramlar da Batılı ülkeler için sömürecekleri, soyacakları ülkelerde işleri kolaylaştırmak için kullanılan kavramlar olmaktan başka bir anlam taşımazlar. Bu tüm sömürgecilerin uyguladığı bir çifte standarttır. Son yıllarda Türkiye gerçekten çok büyük saldırılara uğramakta, çok büyük tehlikelerle karşı karşıya kalmaktadır. Tüm bu saldırılar çok iyi incelenmeli, değerlendirilmeli, çözüm yolları bulunmalı ve gerekenler uygulanmalıdır. Bu saldırılara karşı unutmamamız ve unutturmamamız gereken ise Türkiye nin hiçbir zaman teslim alınabilecek bir ülke olmadığı gerçeğidir. Bu inancı hiçbir zaman kaybetmemeliyiz. Bir avuç kaldığımızda da bu inançla çalışarak, çoğalarak, dağları eriterek Ergenekon dan çıkıp bütün dünyaya hükmettik. İstiklal Savaşı nda bütün dünya bizi yok etmek için üzerimize geldiğinde de bu inançla Mustafa Kemal önderliğinde yeni bir destan yazıp, cumhuriyeti kurduk. Sabırla, sebatla çalışarak kara günleri geride bırakmış bir milletin torunları olarak; büyük başarılar elde etmenin yolunun hazırlıklı olmaktan, çalışmaktan ve her alanda yüksek ahlaklı, cesur fedakâr nesiller yetiştirmekten geçtiğini çok iyi bilmeliyiz. Bu yolu izleyen akıllı, dürüst, namuslu, milli çıkarları esas alan yönetimler ise Türk Milleti nin yeniden tarihte hak ettiği şekilde yaşamasını sağlar: Hür, alnı açık, başı dik ve refah içinde Bu duygularla Kırgızistan, Azerbaycan ve Kerkük te gerçekleşen, önümüzdeki günlerde de ülkemizde yapılacak seçimlerin tüm Türk Dünyası na hayırlı olmasını diliyorum. Tanrı Türk ü Korusun Közhan Yazgan Asrın başında Balkanlardan sürülen Türklerin en az yarısı yollarda katledildi. Milyonlarca Türk, dehşetli bir facia yaşadı. Son olarak Türkleri Anadolu nun ortasına kadar sürmek için bütün güçleriyle yüklendiler. Ermeni yi ve Yunan ı üzerimize saldılar. Tam bir Ergenekon a düşmüştük... İşte bu tarihlerde Mustafa Kemal çıktı. Yakutistan dan Makedonya ya kadar Türkiye dışındaki Türklerden kimi yalın kılıç, kimi topladıkları altınlarla Mustafa Kemal e ve Ergenekon daki kardeşlerinin imdadına koştular. Bunların çoğunu biliyorsunuz. Bunlardan biri, belki de hiç bilmediğiniz Mağcan Cumabay idi. Türkiye Türkleri kan kusarken Kazakistan dan Mağacan Cumabay Uzaktaki Kardeşime başlığıyla yazdığı şiirle bütün Türkistan ı ayağa kaldırdı yılında hapishanede olan Mağcan Cumabay, uzaktaki kardeşleri için ağlıyordu... Tanrı Türk ü Korusun Prof. Dr. Turan Yazgan Şehzadebaşı, 25 Mart 2004

2 A. Yağmur Tunalı Emine Işınsu nun 80. Doğum Yıldönümü Bir Sarı Gül Hakan Kaya Ayda Bir Film Mağcan Prof. Dr. M. Metin Karaörs Bes Arıs ve Mağcan Cumabayoğlu 10 Elvin Yıldırım Bozkır Kültürü nün Ortaya Çıkışı ve İlk Atlılar Rümeysa Ulakçı Ayda Bir Söyleşi Canan Uykuda n Uyanıyor Mehmet Kürşad Yavan Türkiye de Erken Seçimlerin Tarihi 24 Burak Tut Ayda Bir Spor Franco nun Şansı: Türkiye 1954 Dünya Kupası nda Yasin Baturhan Ergin Kutadgu Bilig de Türklerin Sofra Adabı 28 32

3 Doç. Dr. Dinçer Koç II. Türk - Moğol Tarih Çalıştayı 36 Hatice Kerimov Ressam Vasiliy Vasilyeviç Vereşçagin in Türkistan daki Fırça İzleri Prof. Dr. Minehanım T. Nuriyeva Unutulan Tarih / Değiştirilen Adlar - 68 Gök Kubbenin Altındaki Açık Müze Volga Bulgaristan Spassk / Kuybışev Bulgar Funda Kılınçarslan Ayda Bir Müze Dolmabahçe Sarayı Yasin Cemal Galata Almanya da Türk Mimari Esintileri Postdam ve Dresden Prof. Dr. Ayşegül Demirhan Erdemir Türk Halk Tıbbında Kullanılan Bazı İlaçlar Üzerine Cilt: 63 Sayı: 378 Kurucu Başkan Prof. Dr. Turan Yazgan Sahibi Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı adına Közhan Yazgan Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Saadet Pınar Yıldırım Genel Yayın Yönetmeni Mehmet Töre Yıldırım Düzeltmen Cansu Dıramalı Mehmet Kanlı 56 Kapak Fotoğrafı Mağcan Heykeli / Kazakistan Güncel Fotoğraflar M. Kemal Sallı Samet Çolban Görsel Tasarım Hayri Güntek Teknik Yönetim ve Tasarım Emel Gökay Tasarım - Fotoğraf İşleme Gökhan Kaya İdare Merkezi Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Kemalpaşa Mah. Bukalidede Sok. Nu: 4 Saraçhane PK: Fatih - İstanbul (0212) yayin@turan.org Basıldığı Yer Şenyıldız Matbaacılık Gümüşsuyu Cad. Işık San. Sit. C Blok No: 19/102 Topkapı İstanbul Telefon: (0212) Matbaa Sertifika No: Fiyatı: 10 TL Abonelik Bedeli Yurtiçi: 100 TL Öğrenciler için : 85 TL Yurtdışı: 60 USD Banka Hesap Numaraları Vakıfbank İstanbul Fatih Şb: TR İş Bankası İstanbul Aksaray Şb: TR Posta Çeki Hesap Numarası İstanbul Aksaray PTT Şubesi Nolu Hesap TDAV Vakfımızdan Haberler Türk Dünyası Tarih Kültür Dergisi Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı nın Aylık Süreli Yayın Organıdır. Milli Eğitim Bakanlığı Talim - Terbiye Kurulu nca eğitim ve öğretim açısından öğretmenlere tavsiye edilmiştir. (8 Mart 1995 tarih ve B.08.0.TTK /611.7/0946 nolu karar)

4 Vakfımızdan Haberler Turan Kültür Merkezi Süleymaniye Kürsüsü Konuşmaları 1989 dan Beri Türk Dünyası nın Bilim, Sanat ve Düşünce İnsanlarını Halkla Buluşturuyoruz. Süleymaniye Kürsüsü nde 28 Nisan Cumartesi günü İstanbul Arel Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yümni Sezen i misafir ettik. Tarihselci bir vizyonla ele alınan dindeki güncellenme meselesini tartıştığı İslami Hükümlerin Güncellenmesi Meselesi adlı konferansı yukarıdaki kodu okutarak izleyebilirsiniz. Uzun yıllar Vakıflar Genel Müdürlüğü Meclis Üyeliği yapan Dr. Ahmet İnan ile 12 Mayıs Cumartesi günü düzenlediğimiz Mihrişah Valide Sultan Vakfiyesi adlı konferansta bir araya geldik. Vakıfçılığının Türkler tarafından nasıl kurumsallaştırıldığını ve Türk devlet yöneticilerinin bu alandaki çalışmalarını, Mihrişah Valide Sultan Vakfiyesi üzerinden anlatıldığı konferansını yukarıdaki kodu okutarak izleyebilirsiniz. 5 Mayıs Cumartesi günü, Süleymaniye Kürsüsü nde, beş yaşında başladığı müzik hayatı boyunca özgün yorumlarıyla Türk müziğinde bir ekol yaratmış, onlarca sanatçı yetiştirmiş ve Atatürk ün değerleriyle millî ruhun heyecanını ve bilincini canlı tutacak önemli eserlere imza atmış Bozkurt İlham Gencer için bir saygı günü düzenledik. Etkinliği yukarıdaki kodu okutarak izleyebilirsiniz. Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi Türk Dünyası Bakü İşletme Fakültesi Turan Kültür Merkezi Süleymaniye Kürsüsü dönemi etkinliklerimizi, 19 Mayıs 2018 Cumartesi günü, TDAV Gençlik Kolları tarafından düzenlenen Türk Gençliği ve Millî Meseleler başlıklı konferansımızla tamamladık. Konferansı yukarıdaki kodu okutarak izleyebilirsiniz. 17 Mayıs 2018 tarihinde fakültemizde Mehmed Emin Resulzade ve onurlu Azerbaycan haklının kurduğu cumhuriyetin 100. yılı münasebetiyle fakültemiz öğretim görevlisi Araz Aslanlı nın 1918 olaylarını ve cumhuriyetin kuruluşunu anlattığı bir toplantı düzenlendi. Azerbaycan Halk Cumhuriyeti uğrunda şehit olan büyüklerimize Allah tan rahmet diliyoruz yılında kurulan ve Avrupa nın tek Türkiye Türkçesiyle eğitim veren yüksek öğretim kurumu olma özelliği taşıyan Makedonya Vizyon Üniversitesi nin öğrencileri fakültemizi ziyaret etti. Vizyon Üniversitesi öğretim üyesi Dr. Osman Emin in öğrencilerimize verdiği açık dersin ardından Bakü Atatürk lisesi ziyaret edildi. Aramızdaki protokolle gelecek yıl on öğrencimiz Makedonya Vizyon Üniversitesi nde burslu okuyacak. 62

5 Türk Dünyası Bakü Atatürk Lisesi 1990 Yılından Beri Verdiği Eğitimle Bakü nün En Çok Tercih Edilen Lisesinden Haberler Beklentimizin üstünde bir ilgiyle karşılanan Bilim Şenliği etkinliğimiz sona erdi. Sergilenen bilimsel projelerin yanında resim ve tarih stantları, koro ve tiyatro gösterisi de ilgiyle izlendi. Katkıda bulunan öğretmenlerimiz, öğrencilerimiz, velilerimiz ve Arçelik firmasına teşekkür ederiz. İki yıl önce görevi başında hayatını kaybeden okul müdürümüz Ali Devrim in öğrencisi ve eşi okulumuzu ziyarete geldiler. Bu vesileyle Ali Hocamızı bir kez daha rahmetle andık. 6-A sınıfı öğrencileri Bir Tebessüm, Bir Umid adlı yardım kuruluşuyla ile yaptığı işbirliği neticesinde Qarxun Mektebi ne yardım paketi hazırladılar. Hassasiyetlerinden dolayı sınıf öğretmenimize, öğrencilerimize ve velilerimize teşekkür ederiz. Azerbaycan Milli Kütüphanesi ve Atatürk Merkezi nin ortaklaşa düzenlediği Vatanseverlik temalı şiir okuma yarışmasında öğrencimiz Oğuzhan Penahlı üçüncü tura kaldı. Azerbaycan Vin-Çün Döğüş Federasyonu nun düzenlediği yarışmada ise 3-C sınıfı öğrencimiz Seyyid Muhammed Aslan kendi kilosunda birinci oldu. Bakü Nesimi Reyonu nda düzenlenen Askeri Talim Yarışı nda öğrencilerimiz üçüncülük elde etti. Beden Eğitimi öğretmeni Vilayet Gurbanov u ve öğrencilerimizi tebrik ederiz. Beşiktaş Futbol Okulu ve Real Madrid Futbol Okulu nun Bakü deki karşılaşmasında, Beşiktaş Real Madrid i 4-0 yendi. Karşılaşmadaki dört golü de öğrencimiz Ruslan Çiçek attı. Öğrencimizi tebrik ederiz. T.C Bakü Büyükelçiliği nin düzenlediği 19 Mayıs Atatürk ü Anma Gençlik Spor Bayramı, Azerbaycan Halk Cumhuriyeti nin Kuruluşunun 100. Yılı ve Kafkas-İslam Ordusu nun Azerbaycan a Girişinin 100. Yılı dolayısıyla Haydar Aliyev Saray ında bir program düzenlendi. Öğrencilerimiz Ramal Seyidli ve Ayan Cemal in sunuculuğunu yaptığı program, katılımcıların takdirini topladı. 9 Haziran 2017 Cuma Günü şehit edilen öğretmenimiz Şenay Aybüke Yalçın ı İşaret Dili Gurubu nun katkılarıyla andık. İşaret Dili Gurubu üyeleri Hasan Memmedov, Mihriban Memmedova, Tuncay Manaflı ve Nurane Abiyeva ya, velilerimize, katılımcılara hassasiyetlerinden dolayı teşekkür ederiz. 63

6 Celalabad Uluslararası Üniversitesi Türk Dünyası Kırgız-Türk Prof. Dr. Turan Yazgan Sosyal Bilimler Ensitüsüsü Gençlik Kolları Türk Dünyası Gençlerinin Buluşma Adresi 12 Mayıs 2018 tarihinde üniversitemizin kuruluşunun 25. kurucu rektörümüz merhum Prof. Dr. Kantörö Şaripoviç Toktomamatov un 70. Yaş gününe armağan edilen anma töreni ve akabinde Uluslararası Multidisiplinler Kongresi tertiplendi. Dünyanın pek çok ülkesinden katılımın gerçekleştiği anma töreninde T.C. Bişkek Büyükelçiliği, Eğitim Müşaviri Sn. Recep Sula, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Başkanı Sn. Közhan Yazgan, Uludağ Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Yüce ve İstanbul Üniversitesi öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. İbrahim Akış da Türkiye yi temsilen törende hazır bulundu yılında Kırgızistan ın Celalabad kentinde o zamanki adıyla Celalabad Kommersiya Enstitüsü, bugünkü adıyla Uluslararası Kantörö Şaripoviç Toktomamatov Üniversitesi bünyesinde kurulan Enstitümüz 20. Mezuniyet töreni sevincini büyük bir coşkuyla kutladı. Türk Dünyası nın çeşitli bölgelerinden derlenen folklor gösterileri, şarkılar ve oyunlarla süslenen mezuniyet töreni izleyicilerden tam not almayı başarırken, törenin ilerleyen bölümlerinde, Enstitümüz bünyesindeki Türk Dünyası Celalabad İşletme Fakültesi, Türk Dünyası Celalabad Sosyal Bilimler ve Eğitim Fakültesi ve Kırgız Türk Meslek Yüksekokulu dan dereceye giren öğrencilere ödülleri verilip mezuniyeti hak eden öğrencilere diplomaları takdim edildi. Nisan Ayı Boyunca Katıldığımız Etkinlikler ve Ziyaretçilerimiz Ziyaretçi Defteri Bişkek merkezli TÜRKEL Vakfı Başkanı Höküme Halilova ve TÜRKEL Yayın Yönetmeni Dr. Ramiz Abbasoğlu vakfımızı ziyaret ettiler. Vakfımızın faaliyetleri hakkında bilgilerini tazeleyen Türkel Vakfı, kendi çalışmalarıyla ilgili bizleri aydınlattı. Görüşme sonunda TÜRKEL Vakfı yla faaliyet alanlarımız çerçevesinde bir işbirliği protokolü imzaladık. 2. Dünya Savaşı nın bittiği ve SSCB birliklerinin zafer kazandığı 9 Mayıs 1944 tarihi, her yıl çeşitli etkinliklerle Kırgızistan da kutlanmaktadır. Bu yıl da anma törenine öğretim elemanlarımız ve öğrenciler katıldı. Celalabad VLKSM Parkı nda yer alan Şehitler Anıtı na çelen koyma töreninin ardından tören sona erdi. Üniversite tanıtım günleri kapsamında 26 Nisan tarihinde, üniversitemizin tüm fakültelerinin katılımıyla Açık Eşikler (Kapılar) Günü etkinliği düzenlendi. Celalabad il merkezi ve ilçelerdeki lise öğrencilerinin davet edildiği etkinlikte faaliyet gösteren enstitü ve meslek yüksekokullarının tanıtımı yapıldı. Türk Dünyası Sosyal Bilimler Akademisi bu ay üç dersle devam etti. Türk İslam Felsefesinin Temel Disiplinleri konulu dersi ile Prof. Dr. İsmail Yakıt ı, Öğrenme, Sosyal Hafıza ve Kültür Değişimleri ders ile Dr. Zekeriya Kökrek i ve İslam ın Sosyolojik Yorumu konulu dersi ile Prof. Dr. Yümni Sezen i Akademi de misafir ettik. Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Gençlik Kolları Fotoğrafçılık Kolu olarak 19 Mayıs Cumartesi günü Turan Kültür Merkezi nde fotoğraf sergisi açtık. Fotoğrafçılık Kolu nun yıl boyu çektiği başarılı fotoğraflar bu anlamlı günde görücüye çıktı. 64