FAALİYET RAPORU. Yeryüzü Doktorları

Transkript

1 FAALİYET RAPORU İyilik. Sağlık. Kazlıçeşme Mah. Cinoğlu Çıkmazı No: 3, Zeytinburnu İstanbul - TÜRKİYE t f m w yyd.org.tr Yeryüzü Doktorları

2

3 İÇİNDEKİLER TAKDİM 3 YILIN ÖZETİ ÖZETİ PROJELERİN YÜRÜTÜLDÜĞÜ ÜLKELER ÖNE ÇIKAN FAALİYETLER KAYNAKLARIMIZ NASIL KULLANILDI? KAYNAKLARIMIZ NEREDEN GELDİ? 9 2. GENEL BİLGİLER MİSYON, VİZYON, DEĞERLER VE İLKELER KURUMSAL YÖNETİM VE ORGANİZASYONEL YAPI FAALİYET ALANLARI ULUSAL VE ULUSLARARASI İŞBİRLİKLERİMİZ ANA HİZMET ALANLARI KRİZ/ACİL DURUM PROJELERİ TEDAVİ EDİCİ SAĞLIK PROJELERİ BESLENME SAĞLIĞI PROJELERİ KORUYUCU SAĞLIK DESTEK PROJELERİ EĞİTİM PROJELERİ PSİKOSOSYAL DESTEK PROJELERİ MEDİKAL EKİPMAN VE SİSTEM DESTEK PROJELERİ İLETİŞİM ÇALIŞMALARI KAMPANYALAR BASIN YAYIN ve HALKLA İLİŞKİLER SOSYAL MEDYA GÖNÜLLÜ YÖNETİMİ MALİ DURUM 55 1

4 TAKDİM Yaşadığımız çağda bilim, teknoloji ve sanat büyük bir değişim içerisindedir. Ancak bu durum tüm insanlığa ve her coğrafyaya refah ya da mutluluk getirmemiştir. Maalesef bu değişim adil, vicdanlı ve etik değerleri olan bir değişim olamamıştır. Dünyanın çok büyük bir kısmında açlık, savaş, doğal felaket, hastalık, yoksulluk vb. olumsuzluklar devam ederken birçok coğrafya da her an yeni kriz ve problemlere gebedir. İnsanlığın vicdanı ise bu yanlışın karşısında durabilecek güce sahiptir. Ortak akıl, sahip olduklarımızın paylaşılmasını ve yeni bir medeniyetin inşasını adreslemektedir. Var olan bu problemin çözümü için insani yardım bir araç olarak oluşturulup geliştirilmiştir. Kurumsallaşmış insani yardımın etkinliği artık bütün dünyada kabul görmektedir. Ülkemiz, özellikle son yıllarda vicdanların buluştuğu ortak değerleri kendi medeniyet köklerinden gelen güçle yoğurmakta, hatta gelişmesine öncülük etmektedir. Bu amaçla iyilikler arasında bir köprü olarak inşa ettiğimiz kurumumuz yoğun bir çalışma dönemini daha geride bıraktı. Yeryüzü Doktorları, bu yıl da pek çok mahzun coğrafyaya ulaştı ve emanetlerinizi teslim etti. Emanetleriniz yeryüzüne binlerce muayene, ameliyat ve ilaç olarak ulaştı. Dertlere ortak olundu. Devaya vesile olmaya çalışıldı. Hayır duaları alındı... Yeryüzü Doktorları bunu her geçen gün biraz daha güçlenen kadrosu, daha iyi ilişkiler kurduğu işbirlikleri ama en önemlisi gönüllü ve bağışçılarının desteği sayesinde gerçekleştirdi. Bunlarla birlikte, 2016 yılında tüm bu faaliyetlerin daha etkin, daha verimli, daha kaliteli ve daha sürdürülebilir şekilde yapılabilmesi için kurumsallaşma yolunda çok önemli adımlar atıldı. Kurulduğu günden bu yana binlerce insanın desteği ile büyüyerek bugünlere gelen Yeryüzü Doktorları, sahip olduğu bu enerjiyi temel misyonu ve ilkeleri doğrultusunda kullanarak vizyon edindiği öncü ve yetkin sivil toplum kuruluşu olma yolunda ilerlemesini sürdürdü. Dünyada hizmet sunumu konusunda geliştirilen teknikleri ve süreçlerini takip ederek kendi sistemini iyileştirdi. İnsanlığın refahı ve mutluluğu için vicdani bir hareket olan Yeryüzü Doktorları, ancak sizlerin desteğiyle yürümeye devam edebilir. Maddi ve manevi her türlü desteğin çok kıymetli olduğu faaliyetlerimize katkı sunan bütün gönül insanlarına teşekkür eder, saygılar sunarız. Dr. Yahyahan GÜNEY Yönetim Kurulu Başkanı 2 3

5 YILIN ÖZETİ Bugüne kadar 50 ye yakın ülkede faaliyet yürüttük. Bunların bir kısmı kriz ve acil durumlarda yürütülen kısa süreli projelerdi. Büyük bir kısmı da farklı coğrafyalarda değişik ihtiyaçlara yönelik yürüttüğümüz proje ve programlardan oluşuyordu yılında ise 18 ülkede faaliyet yürüttük. Mülteci sayısının 60 milyonu aştığı ve 795 milyon kişinin açlık sıkıntısı çekmeye devam ettiği dünyanın pek çok coğrafyasında büyük insani krizler devam ederken; faaliyetlerimizi genel olarak artırarak sürdürmekle birlikte, bazı ülkelere ve programlara özellikle odaklanmayı tercih ettik. Bu şekilde, sizlerden aldığımız emanetleri daha etkin ve verimli şekilde değerlendirerek hizmet sunduğumuz bölgelerde daha etkili sonuçlar üretebilmeyi ve kalıcı değişimler oluşturabilmeyi hedefledik yılında, 6. yılındaki Suriye krizine yönelik hem Türkiye de hem Suriye içinde tedavi edici ve psikolojik destek kapsamlı projelerimizi genişlettik. Filistin-Gazze de, özellikle 2014 yılında yaşanan krizde yaralananlara yönelik olarak mobil sağlık ekiplerimizle evde hizmet vererek başlattığımız fizik tedavi ve rehabilitasyon programımızı devam ettirdik. Yemen de, yaşanan kriz nedeniyle çok büyük bir açlık sıkıntısı baş gösterdi. Açtığımız 4 beslenme sağlığı merkezi ile anne ve çocuklar başta olmak üzere binlerce kişinin beslenme tedavisi almasını sağladık. Çad da, Orta Afrika krizi nedeniyle oluşturulan mülteci kamplarında sağlık hizmeti vermeyi sürdürdük. Somali de 2013 yılında başlattığımız tıpta uzmanlık programı kapsamında ilk öğrencilerimizi mezun ettik. Ve bunlar gibi pek çok başarılı projeye imza attık. Tüm bunları, partnerlerimiz ve gönüllülerimizin katkılarıyla, bir önceki yıla göre %42,8 artan ,76 TL değerindeki nakdi ve ayni gelir ile gerçekleştirdik. Her açıdan yoğun ama bereketli geçen bu yılda, azmi ve vizyonuyla sahip olduğumuz en büyük güçlerden biri olan Yeryüzü Doktorları yönetimi ile camiasına ve bu destekleri değere dönüştüren mutfakta birlikte çalıştığımız, bu işin emektarı kıymetli arkadaşlarımıza gönülden teşekkür ediyorum. Birlikte nice kıymetli hizmetleri yerine ulaştırmak ümidiyle. Saygılar Ali DOĞAN Genel Müdür 4 5

6 ÖZETİ 6 7

7 1.1. PROJELERİN YÜRÜTÜLDÜĞÜ ÜLKELER 1.2. ÖNE ÇIKAN FAALİYETLER 1- Afganistan 2- Azerbaycan 10- Nijer 11- Somali Önceki yıllarda olduğu gibi 2016 yılında da ihtiyaç sahibi kişilerin yanında olmaya çalışılmış; aşağıdaki rakamlara gönüllü ve bağışçıların destekleri sayesinde ulaşılmıştır. 3- Çad 4- Filistin 5- Gambia 12- Sudan 13- Suriye 14- Svaziland Ameliyat kişi Muayene kişi Sünnet 109 kişi Beslenme Tedavisi kişi 6- Gana 15- Türkiye 7- Karadağ 8- Kenya 9- Kongo DC 16- Uganda 17- Yemen Gıda kişi Temiz Su kişi İlaç ve Medikal Malzeme Yardımı TL Ekipman Desteği TL Psikolojik Destek kişi Eğitim 755 kişi 1.3 KAYNAKLARIMIZ NASIL KULLANILDI? Oran % Genel İdari Giderler ,75 1,70 Proje ve Programlar 98,30 Proje ve Kaynak Geliştirme ,47 3,84 Operasyon Yönetimi ,97 94, KAYNAKLARIMIZ NEREDEN GELDİ? Oran % 14 Bireysel Bağışlar ,84 46,69 Kurumlardan Gelen Bağışlar ,56 36,15 Ayni Bağışlar ,50 15,88 Diğer ,86 1,27 8 9

8 2. GENEL BİLGİLER 10 11

9 2.1. MİSYON, VİZYON, DEĞERLER İLKELER MİSYON - VİZYON 2000 yılında, sağlık alanına odaklanmış uluslararası bir insani yardım kuruluşu olarak çalışmalarına başlayan Yeryüzü Doktorları; sayısı 100 bini aşan bağışçıları ve 15 bini aşan gönüllülerinin desteği ile bugüne kadar Afganistan dan Suriye ye, Somali den Gazze ye, Uganda dan Yemen e 40 tan fazla ülkede yüzlerce proje gerçekleştirmiştir. Tedavi edici amaçlı kısa süreli sağlık kampları organize ederek çıktığı yolda bugün koruyucu sağlıktan psiko-sosyal desteğe, fiziksel kapasite geliştirmeden sağlık eğitimine pek çok proje ve program yürütmeye devam etmektedir. En temel insan haklarından biri olan sağlık hizmetine erişimi arttırma ve insanların hayata tutunmasına destek olma misyonuyla çalışan Yeryüzü Doktorları; sağlık alanında öncü ve yetkin STK olma vizyonuyla, kapasite geliştirici sürdürülebilir proje ve programları öncelemektedir DEĞERLER İnsan Kutsallığı: Yeryüzü Doktorları insan haklarıyla ilgili standartları uygular. İnsana, insanı yücelten değerlere ve insan onuruna sahip çıkar. Ahlakilik: Yeryüzü Doktorları, çalışmalarında ahlâkı esas alır; tüm kültür ve medeniyetlerde kabul gören ahlaki değerlere saygı duyar. Adalet, hakkaniyet, hürriyet, saygınlık, hoşgörü, mahremiyet, hizmet, yardım, güvenlik, sağlığın devamlılığı ve korunması gibi değerlere sahip çıkar ve yüceltir. Tevazu: Yeryüzü Doktorları gönüllüleri ve profesyonel çalışanları; hizmet edeceği bölgedeki mütevazı şartları, hatta imkânsızlıkları bilerek çalışmalara katılır ve çalışmalarını yüksünmeden sürdürür. Dürüstlük ve Şeffaflık: Yeryüzü Doktorları, tüm çalışma ve yardımlarını otomasyon sistemlerinde kaydedip raporlar. Tam şeffaflık ve hesap verebilirlik prensipleri ile çalışır. Her ne surette olursa olsun kamuoyunu hakikatin hilafına yanıltmaz. Diğerkâmlık: Yeryüzü Doktorları, küresel hizmet kervanını komşusu aç iken tok uyuyamayan, komşusu hasta iken huzur bulamayan gönüllüleri ve destekçileri ile sürdürür. Güvenilirlik: Yeryüzü Doktorları sahip olduğu tüm ilke ve değerleri tüm koşullarda ve bölgelerde ödünsüz uygular. Bağımsızlık: Yeryüzü Doktorları nın hiçbir dini, siyasi, ekonomik, etnik grupla ve devletle dolaylı ya da dolaysız bağlantısı yoktur. Gönüllülerinin ve bağışçılarının inançları, siyasi görüşleri ve aidiyetleri yürütülen çalışmalarda hiçbir zaman belirleyici unsur değildir. Açıklık: Yeryüzü Doktorları her türlü öneri, katkı ve eleştiriye değer verir. Çalışmalarının hedef, amaç ve sonuçlarını dünya ile paylaşır İLKELER Gönüllülük: Yeryüzü Doktorları; insanlığa ve iyiliğe dair kalbinde bir dert taşıyan, sadece insanların değil insanlığın da yara aldığı her coğrafyaya şifa vesilesi olmanın hayalini kuran, kurduğu hayallerin peşine düşerek bu yolda zamanını, imkânını, gayretini ve tecrübesini her türlü şahsi menfaatten bağımsız ortaya koyan gönüllülük prensibi ile çalışır. Zarar Vermemek: Yeryüzü Doktorları, hekimliğin Önce zarar verme! ilkesi gereği yapılacak yardımların sonuçlarını düşünerek bireysel, toplumsal ve çevresel etkisini hesaplar; yapılacak yardımlarda zarar vermemeyi ahlaki bir vecibe sayar. Özerklik ve Bilgilendirme: Yeryüzü Doktorları iyi hekimliğin önkoşullarından ve tıp etiğinin temel düsturlarından olan özerklik ilkesine uyarak tıbbi müdahalede bulunacağı hastalara tedavinin detayları, muhtemel sonuçları ve çıkabilecek komplikasyonlar konusunda bilgi verir, hastaları aydınlatır. Meşru ve Bilimsel Metot Uygulama: Yeryüzü Doktorları, bilimsel ve faydası kanıtlanmış tanı/tedavi yöntemleriyle birlikte koruyucu hekimlik ilkelerine bağlı kalarak faaliyetlerini gerçekleştirir. Hiçbir suretle hastaların tanı ve tedavisinde bilimsel olmayan yöntemleri, gerekli bilimsel aşamalardan geçmemiş, ruhsatlandırılmamış kimyasal, farmakolojik, biyolojik maddeleri ilaç olarak kullanmaz. Gizlilik: Yeryüzü Doktorları tıbbi desteğe ihtiyaç duyan hastaların bilgilerini, hasta izin ve onayı olmadan üçüncü kişilerle paylaşmaz. İnsana Saygı ve Hekim Tarafsızlığı: Yeryüzü Doktorları faaliyetlerinde insan sağlığına, hayatına ve kişiliğe saygı gösterir. Hastaların cinsiyeti, ırkı, milliyeti, dini, mezhebi, ahlâkı, düşünceleri, kişiliği, sosyal konumu ya da siyasal düşüncesine bakmaksızın muayene/tedavi konusunda üst düzeyde dikkat ve özen gösterir. Yetkinlik Dışı te Bulunmama: Yeryüzü Doktorları, tıbbi görevlerini yerine getirirken gecikmenin hasta yaşamını tehdit edebileceği zorunlu durumlar dışında, kendinde olmayan özel bilgi ya da beceri gerektiren bir girişimde bulunmaz. Olağanüstü Durumlar ve Savaş: Yeryüzü Doktorları, her durumda ve şartta evrensel tıbbi etik kurallarını yansızlıkla uygular. Savaş, tehcir ve iltica gibi olağanüstü durumlarda tıbbi yardım hizmeti alması gereken insanlara evrensel hukuk ilkeleri çerçevesinde yardım eder

10 Organizasyon Şeması Genel Kurul Yönetim Kurulu Denetim Kurulu Genel Müdür 2.2. Kurumsal İletişim İdari ve Mali İşler Program ve Operasyonlar KURUMSAL YÖNETİM VE ORGANİZASYONEL YAPI Yönetim Kurulu Üyeleri Yahyahan Güney, Başkan H. Oktay Özkan, Başkan Yardımcısı Muhammed Karabacak, Muhasip Üye Havva Sula, Üye İlker İnanç Balkan, Üye Orhan Alimoğlu, Üye M. Akif Kaygusuz, Üye Basın, Yayın ve Halkla İlişkiler Yönetimi Sosyal Medya ve Web İçerik Yönetimi Kampanya ve Etkinlik Yönetimi Gönüllü Yönetimi İdari İşler ve İnsan Kaynakları Muhasebe ve Finans Bağışçı İlişkileri Yönetimi Satınalma ve Lojistik Bilgi Teknolojileri Sağlık Programları Psikososyal Destek Ülke Temsilcilikleri Denetim Kurulu Üyeleri M. Murat Akbıyık, Denetim Kurulu Başkanı Fatih Mehmet Sula, Üye Osman Baturhan Dursun, Üye Yönetim Kurulu Yedek Üyeleri Ahmet Elbay, Üye Serap Pamak Bulut, Üye Mustafa Bekerecioğlu, Üye Vahdet Görmez, Üye Muhammed Atak, Üye Mehmet Metin, Üye Raci Hatipoğlu, Üye Denetim Kurulu Yedek Üyeleri Halil İbrahim Halıcı, Üye Kenan Dönmez, Üye Musab Baki, Üye 14 15

11 Koruyucu Sağlık Destek Projeleri Koruyucu sağlık hizmetleri; sağlığın korunması ve hastalıkların önlenmesi noktasında yapılan çalışmaları kapsayan bir terimdir. Yeryüzü Doktorları temiz suya erişim imkânlarını arttırma, sağlıklı beslenmeyi destekleme ve sünnet operasyonları ile koruyucu sağlık destek projeleri gerçekleştirir FAALİYET ALANLARI Kriz, Acil Durum Projeleri Yeryüzü Doktorları deprem, sel, yangın vb. afetlerle birlikte savaş ve kriz durumlarında öncelikli olarak gönüllü sağlık ekipleri göndererek ilaç-ekipman desteği sağlar. Tespit edilen ihtiyaçlar doğrultusunda sahra hastaneleri ve klinikler kurar, mobil sağlık hizmetleri verir, tahrip olan hastane ya da kliniklerin onarımına ve işletilmesine destek olur. Kriz durumundan etkilenen sağlık altyapısına yönelik temel ihtiyaçların yeniden sağlanması için orta-uzun vadeli projeler geliştirir ve uygular Tedavi Edici Sağlık Projeleri Yeryüzü Doktorları, gerek cerrahi gerek dâhili branşlarında yerel imkânlar ile tedavi edilemeyen hastalar için proje ve programlar geliştirir, bu kapsamda çeşitli branşlarda faaliyet gösteren gönüllü sağlık ekipleri ve görme sağlığına yönelik medikal kamplar organize eder Anne, Çocuk Sağlığı Projeleri Yeryüzü Doktorları, doğum ve doğuma bağlı problemlerin çokça gözlendiği bölgelerde anne ve çocuk sağlığının iyileştirilmesi, 5 yaş altı ölüm oranının azaltılması gibi amaçları önceleyerek anne çocuk sağlığı kliniklerini destekler. Bu kliniklerde hamilelik dönemindeki kadınların rutin kontrollerinin yapılması, normal doğumların gerçekleştirilmesi, doğum yapmış ve emziren annelerin sağlık kontrollerinin yapılması ve sıtma tedavisi gibi uygulamalar gerçekleştirilir. Anne adaylarına ve annelere, bebek bakımı ve üreme sağlığı ile ilgili eğitimler verilir. Ayrıca proje yürütülen hastane ve kliniklerde doktor, hemşire, ebe, toplum sağlığı çalışanı istihdamları yapılır; ilaç ve ekipman desteği sağlanır Eğitim Projeleri Yeryüzü Doktorları, proje ve programlar yürüttüğü ülkelerde sağlık çalışanı kapasitesinin artırılması amacıyla ön lisans, lisans ve lisansüstü düzeylerde eğitim, sertifika ve uzmanlık programlarını destekler, kongreler düzenleyerek bilimsel araştırma ve etkinliklere katkı sağlar Beslenme Sağlığı Projeleri Yeryüzü Doktorları kuraklık, yoksulluk, iç karışıklık ve benzeri sebeplerle açlık problemlerinin sıkça yaşandığı bölgelerde beslenme sağlığı merkezlerini destekler. Bu merkezlerde muayeneler yapılarak ağır beslenme bozukluğu tespit edilen yetişkin ve çocuklar için ortalama 3-6 ay süren beslenme programları düzenler. Ayrıca bu merkezlerde beslenmeyle ilişkili olmasa da sağlık sorunu olan yetişkin ve çocuklara birinci basamak sağlık hizmetleri verir ve hastalara ücretsiz ilaç sağlayan birer eczane kurar

12 2.4. ULUSAL VE ULUSLARARASI İŞBİRLİKLERİMİZ Yeryüzü Doktorları, projelerini Dünya Sağlık Örgütü (WHO), UNICEF, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR), Birleşmiş Milletler İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi (UN OCHA) vb. uluslararası kuruluşlarla koordinasyon içerisinde ve yerel partnerlerle işbirliği yaparak gerçekleştirir. Yeryüzü Doktorları projelerini yürütürken ulusal aktörlerden TC Sağlık Bakanlığı, TİKA, AFAD ve Türk Kızılayı ile koordinasyon ve işbirlikleri yapmakta, ulusal STK lar ile proje bazlı faaliyetler yürütmektedir. Proje yürüttüğü ülkelerde ise yerel sağlık otoriteleri, yerel/uluslararası STK lar ve üniversiteler ile proje bazlı partnerlikler yapmaktadır Psikososyal Destek Projeleri Yeryüzü Doktorları travma, afet, kriz durumlarında psikososyal destek amaçlı tarama/incelemeler yaparak bölge halkıyla birlikte odak gruplara yönelik bilgilendirici ve destekleyici çalışmalar yürütür. Yerel ruh sağlığı sisteminin mevcut durumunu tespit ederek toplumsal ihtiyaçlara yönelik psikososyal destek projeleri geliştirir; bu projelerde görev alacak ruh sağlığı gönüllülerine yönelik eğitim ve çalışmalar düzenler. Sahada görev alan sivil toplum çalışanları ve gönüllü sağlık ekiplerine yönelik psikososyal yardım sağlar Medikal Ekipman ve Sistem Destek Projeleri Yeryüzü Doktorları, hastane, sağlık merkezi, laboratuvar gibi sağlık ünite ve birimlerinin sevk, kurulum ve idare süreçlerine yönelik projeler geliştirerek ihtiyaç olan bölgelerde sağlık sistemlerinin ve yürütülen hizmetlerin iyileştirilmesine dair uzun vadeli, kalıcı çalışmalar yürütür. İnsan ve tabiat kaynaklı afetlerde ve savaş/kriz durumlarında ise acil müdahale etmek, yardım ve tedavi götürmek amacıyla tıbbi malzeme/ilaç sevkiyatı yapar

13 3. ANA HİZMET ALANLARI 20 21

14 GÜNEYDOĞU ANADOLU MÜLTECİ SAĞLIK PROJESİ Avrupa Topluluğu İnsani Yardım Bürosu (ECHO) tarafından sağlanan fon desteği kapsamında Diyarbakır, Batman, Şırnak ta; Irak tan ve Suriye den gelen sığınmacılara T.C. Sağlık Bakanlığı ve Dünya Sağlık Örgütü standartlarında ücretsiz birinci basamak sağlık ve psikososyal destek hizmetleri verilmiştir. Bu destek hizmetleri belediyeler tarafından kurulan sığınma merkezlerinde sağlanmış ve bu kapsamda sunulan sağlık hizmetleri Aralık 2014 te başlayıp Aralık 2016 da sonlanmıştır KRİZ, ACİL DURUM PROJELERİ SURİYE KRİZİ 2011 yılının Mart ayında başlayan Suriye krizinde, UNCHR ın 2016 yılı raporuna göre 250 binden fazla insan hayatını kaybetti, 4 milyonu çocuk olmak üzere 6.5 milyon insan göç etmek zorunda kaldı. Aynı rapora göre insani yardıma muhtaçların sayısı ise 13.5 milyona ulaşmış durumda. Yeryüzü Doktorları, krizin ilk gününden beri bağışçı ve gönüllülerinin desteği ile bu krizden etkilenen insanlara sağlık hizmeti götürmektedir. Bu yardım çalışmaları kapsamında ilk olarak Suriye-Lübnan sınırındaki Wadi Khaled bölgesinde bir Triaj Merkezi oluşturmuştur. Trablusşam a gönüllü sağlık ekipleri göndermiştir. Lübnan da Suriyeli mültecilere ücretsiz hizmet veren Darül Shifa Hastanesi ne kan bankası ve laboratuvar kurmuştur. Suriye içinde bir ecza deposu açılarak ilk yardım kitleri ve cerrahi çantalardan oluşan medikal malzemelerle birlikte ilaç ve medikal ekipman gönderimi gerçekleştirmiştir. Krizin etkilerinin Türkiye sınırlarına yansımasıyla birlikte çalışmalarını Türkiye deki mülteci kamplarının olduğu bölgelerde yoğunlaştırmıştır. Bu kapsamda, Suriyeli mültecilere yönelik olarak birinci basamak sağlık ve psikolojik destek hizmetleri sunulmaktadır. Güneydoğu Anadolu Mülteci Sağlık Projesi: Diyarbakır Sağlık Merkezi Ekibi: 2 Doktor, 1 Ebe, 2 Hemşire, 1 Kayıt Görevlisi, 1 Eczacı Kalfası, 1 Tercüman, 1 Psikolog, 2 Sosyal Çalışmacı, 1 Temizlik Görevlisi Diyarbakır Fidanlık Kampı Kliniği: 2 Doktor, 1 Ebe, 2 Hemşire, 1 Kayıt Görevlisi, 1 Eczacı Kalfası, 2 Tercüman, 1 Psikolog, 2 Sosyal Çalışmacı, 2 Temizlik Görevlisi Batman Beşiri Kampı Kliniği: 2 Doktor, 1 Ebe, 1 Hemşire, 1 Kayıt Görevlisi, 1 Eczacı Kalfası, 2 Tercüman, 1 Psikolog, 2 Sosyal Çalışmacı, 1 Temizlik Görevlisi Batman Sağlık Merkezi: 2 Doktor, 1 Ebe, 2 Hemşire, 1 Kayıt Görevlisi, 1 Eczacı Kalfası, 2 Tercüman, 2 Psikolog, 2 Sosyal Çalışmacı, 1 Temizlik Görevlisi Tablo 3.1. Proje Çıktı Tablosu Faydalanıcı Sayısı Sağlanan Hizmetler Şırnak Muayene Psikososyal Destek Seansı * Batman Muayene * Psikososyal Destek Seansı * Diyarbakır Muayene * Psikososyal Destek Seansı *

15 MARMARA EGE MÜLTECİ SAĞLIK PROJESİ Avrupa Topluluğu İnsani Yardım Bürosu (ECHO) tarafından sağlanan fon desteği kapsamında, Dünya Doktorları (MDM) işbirliği ile İzmir ve İstanbul illerindeki sığınmacılara birinci basamak sağlık hizmeti ve psikososyal destek hizmeti verilmiştir. Biri İstanbul un Sultangazi, diğeri İzmir in Konak ilçesinde 2016 yılının mart ayında açılan kliniklerde sığınmacılara muayene, hemşirelik, gebe izlemleri, aile planlaması, aşılama, psikososyal destek ve ilaç temini hizmetleri sağlanmıştır. Marmara Ege Mülteci Sağlık Projesi: İzmir Sağlık Merkezi Ekibi: 1 Doktor, 1 Hemşire, 1 Ebe, 2 Çevirmen, 2 Psikolog, 1 Sosyal Çalışmacı, 1 Eczacı Kalfası, 1 Kayıt Görevlisi, 1 Vaka Yönetmeni, 2 Temizlik Görevlisi FATİH KLİNİĞİ PROJESİ Suriye krizi kapsamında Türkiye ye gelen Suriyeliler sağlık hizmetlerinden yararlanabilmektedir. Ancak hem nüfus kalabalığı hem de dil bariyeri gibi nedenlerle mevcut kapasite, yeterli düzeyde hizmet vermekte zorlanmaktadır. Yeryüzü Doktorları, AB IcSP (Instrument contributing to Stability and Peace) tarafından sağlanan hibe desteği ve Uluslararası Göç Örgütü (IOM) ortaklığı ile Bezmiâlem Üniversitesi Hastanesi Fatih Kliniği nde Suriyelilere sağlık hizmeti vermek üzere bir proje başlatmıştır. Proje kapsamında Fatih Kliniği nin 9 odası ve laboratuvarı Yeryüzü Doktorları na tahsis edilip; burada hafta içi , cumartesi günleri ise saatleri arasında dâhiliye, jinekoloji, çocuk, aile hekimliği ve genel cerrahi branşlarında ücretsiz muayene ve laboratuvar sağlanmıştır. Birincil sağlık hizmetiyle birlikte psikolojik destek hizmeti de verilmiştir. Proje ile hem akşam ve hafta sonları atıl durumda olan tesis kullanılarak hizmet kapasitesinde artış sağlanıp Suriyeli kadro ile dil bariyeri önemli derecede aşılmıştır. İzmir Mobil Sağlık Ekibi: 2 Doktor, 2 Hemşire, 2 Çevirmen, 1 Sosyal Çalışmacı, 1 Eczacı Kalfası, 1 Toplum Sağlığı Çalışanı Sultangazi Sağlık Merkezi Ekibi: 3 Doktor, 1 Ebe, 3 Hemşire, 1 Toplum Sağlığı Çalışanı, 1 Kayıt Görevlisi, 2 Eczacı Kalfası, 1 Vaka Yönetmeni, 3 Tercüman, 2 Psikolog, 2 Sosyal Çalışmacı, 3 Temizlik Görevlisi Fatih Sağlık Merkezi Ekibi: 1 Medikal Koordinatör, 5 Doktor, 1 Psikolog, 4 Hemşire, 2 Eczacı, 3 Çevirmen, 2 Kayıt Elemanı ve 1 Temizlik Görevlisi Tablo 3.2. Proje Çıktı Tablosu Tablo 3.3. Proje Çıktı Tablosu Sultangazi Sağlık Merkezi Sağlanan Hizmetler Faydalanıcı Sayısı Muayene Ebelik hizmeti Aşılama hizmeti Psikososyal destek Muayene Erkek Kadın Yaş Altı Çocuk Yaş Arası Çocuk Yaş Arası Çocuk Toplam İzmir Sağlık Merkezi Muayene sayısı Ebelik hizmeti Aşılama hizmeti 428 Psikososyal destek SURİYE YAMADI HASTANESİ İzmir Gezici Sağlık Ekibi Halk sağlığı değerlendirme ve tespit çalışması Çocuk büyüme-gelişme izlemleri 439 Aile Sağlığı Merkezlerine yönlendirme hizmeti 83 Ebelik hizmeti 384 Aşılama hizmeti Psikososyal destek 465 Toplam Suriye nin Lazkiye kırsalında, kriz öncesi kişi yaşarken kriz nedeniyle oluşan göçlerle bu nüfusun e kadar çıktığı bölgede okul binasından dönüştürülerek bir hastane oluşturulmuştur yılından bu yana ilaç ve sarf malzemesi ile desteklenen hastaneye 2015 yılı itibariyle Suriye nin O Hekime İhtiyacı Var kampanyası kapsamında doktor maaşı desteği de sunulmaya başlanmıştır yılında acil, dâhiliye, çocuk hastalıkları, diş hekimliği, üroloji, göz hekimliği, genel cerrahi, ortopedi ve aile hekimliği alanlarında uzman 14 doktor ile hizmet verilmiş; toplam muayene ve ameliyat gerçekleştirilmiştir. Hastane 31 Mart 2016 tarihindeki saldırıya kadar hizmet sunmuştur

16 Tablo Yılı Yamadı Hastanesi Çıktıları Aylar Muayene Ameliyat Ocak Şubat Mart Toplam Orta Afrika Krizi - Çad- Sido Mülteci Kampı Sağlık Merkezi Orta Afrika Cumhuriyeti'nde 2013 yılının sonlarına doğru başlayan kriz nedeniyle binlerce insan hayatını kaybederken yüz binlercesi de yurtlarından göç etmek zorunda kaldı. Bu kapsamda, Çad a göç eden yaklaşık mülteci ülkenin güneydoğusunda kurulan kamplarda barınmaya başladı yılından itibaren kurulan bu kamplarda sağlık hizmeti veren Yeryüzü Doktorları, 2016 yılında Çad ın Maro bölgesinde bulunan, mülteci barındıran Sido mülteci kampında bir klinik açarak 1 doktor, 1 hemşire, 1 eczacı, 1 temizlik görevlisi, 1 lojistik personeli ve 2 güvenlik görevlisi ile Birinci basamak sağlık hizmeti İlaç desteği Sıtma testi ve ilacı desteği sunmuştur TEDAVİ EDİCİ SAĞLIK PROJELERİ Gönüllü Sağlık Ekipleri (GSE) Temel sağlık hizmetlerine erişim en temel insan haklarından biri olmasına rağmen yeryüzünün pek çok coğrafyasında sağlık sistemi kapsamındaki fiziksel imkânlar ve sağlık alanında uzman insan kapasitesi yetersizdir. Özellikle dünya nüfusunun %12 sini oluşturan 927 milyonun üzerinde insan Afrika kıtasında temel sağlık hizmetlerine erişimde ciddi sıkıntı yaşamaktadır. Yeryüzü Doktorları, ihtiyaç olan bölgelerde uzmanlık gerektiren branşlardaki tedavi hizmetlerini desteklemek amacıyla gönüllü sağlık ekipleri organize etmektedir. Bu kapsamda, özellikle ilgili bölgelerde yapılamayan muayene ve ameliyatların gerçekleştirilmesi hedeflenmektedir. Bununla birlikte saha analizi ve eğitim amacıyla da ekipler organize edilmektedir yılında, 12 farklı ülkeye gönderilen 19 Gönüllü Sağlık Ekibi (GSE) ile 106 gönüllü, 152 gün sahada çalıştı ve toplamda 4421 muayene ve 514 ameliyat yapılmıştır. Bu 19 GSE de 17 farklı partner kurum/kuruluş ile çalışılmıştır. Toplam TL nakdi TL değerinde ayni (gönüllü) olmak üzere TL girdiyle birlikte 19 GSE de sunulan hizmetler ve faaliyetler sayesinde TL değer üretilmiştir. Bu bütçenin % si Yeryüzü Doktorları, %46.56 i fonlayıcı kurumlar ve %6.04 ü yerel partnerler tarafından karşılanmıştır. Tablo Yılı Sido Kliniği Muayene Sayıları Tablo Yılında Gerçekleştirilen Gönüllü Sağlık Ekipleri Aylar Muayene Ocak Şubat 978 Mart Kasım Aralık 865 Toplam Ülke Branş Tarih Muayene Sayısı Ameliyat Sayısı Eğitim Verilen Kişi Filistin Plastik Cerrahi, Ortopedi 3-10 Ocak * Kongo DC Genel Cerrahi Şubat * Kenya Üroloji Şubat * Sudan Plastik Cerrahi 27 Şubat-4 Mart * Filistin Damar Cerrahisi Eğitimi 7-9 Mart * * 30 Filistin Ortopedi& Plastik Cerrahi Mart * Çad Pediatri, Aile Hekimliği 9-22 Nisan * * Gün. Doğu Afrika Böl. Saha Analizi Nisan * * * Azerbaycan Çocuk Acil Eğitimi Nisan * * 60 Uganda Göz/ FAKO Cerrahisi Eğitimi 28 Mayıs-5 Haziran Azerbaycan Çocuk Acil Eğitimi Mayıs * * 30 Azerbaycan Çocuk Acil Eğitimi Mayıs * * 30 Svaziland Kardiyoloji, Diş, Sterilizasyon ve İmplantoloji Eğitimi 3-10 Ağustos Nijer Pediatri 8-18 Eylül * * Çad Dâhiliye 9-18 Eylül * * Karadağ Sünnet Ekim * Uganda Göz / FAKO Cerrahisi 24 Kasım-4 Aralık Kenya Genel Cerrahi Aralık * Afganistan Genel Cerrahi Aralık * Toplam

17 Göz Hastalıkları Tedavisi Programı Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre dünyada 100 milyonu katarakt hastası olmak üzere 285 milyon görme bozukluğu çeken insan bulunmaktadır. %80 i önlenebilir veya tedavi edilebilir olan görme bozukluklarının uygun yöntemlerle tedavi edilememesi sebebiyle heryıl binlerce insan görme yetisini kaybetmektedir. Yeryüzü Doktorları, 2006 yılından beri Türkiye den ve dünyadan gönüllü doktorlarla birlikte bağışçıların desteğiyle Nijer, Kenya, Lübnan, Somali, Yemen, Moritanya, Tanzanya, Kongo DC, Sudan ve Uganda da göz kampları gerçekleştirmiştir. Bu kamplarda, ameliyatların yanı sıra diğer göz hastalıkları da tedavi edilmiş, ilaç ve gözlük desteği sağlanmıştır. Ayrıca göz cerrahi üniteleri kurulumu, yerel sağlık personelinin eğitimi gibi kapasite arttırıcı faaliyetler ile göz projeleri kapsamında hizmet götürülen bölgelerdeki sağlık kuruluşları desteklenip yerel kapasitenin güçlendirilmesi hedeflenmiştir. Tablo Yılı Proje Sonuçları Ülke Ameliyat Muayene Gözlük Uganda Somali Toplam yılında toplamda ameliyat, muayene ve gözlük dağıtımı yapılmış ve ayrıca Uganda da FAKO eğitimi verilmiştir Gazze Fizik Tedavi Ve Rehabilitasyon Programı Temmuz 2014 te Gazze ye yönelik saldırıların akabinde oluşan acil sağlık yardımı ihtiyaçlarına destek olan Yeryüzü Doktorları, 2015 yılında kriz döneminde yaralananlara yönelik fizik tedavi ve rehabilitasyon odaklı bir program başlatmıştır. Gazze de fizik tedavi ve rehabilitasyona ihtiyaç duyan insan sayısı ve bu konudaki altyapı eksikliği gözetilerek mevcut merkezlerin desteklenmesi ve yeni merkezlerin kurulmasını içeren program kapsamında Kuzey Gazze bölgesi ve Gazze şehrinde sınırlı imkanlarla hizmet vermeye devam eden iki fizik tedavi ve rehabilitasyon merkezine ekipman ve işletme desteği sağlanmıştır. Gazze nin güneyindeki Han Tablo 3.8. Bölgelere Göre Mobil Sağlık Hizmetleri Bölge Fizyoterapi Seansı Hemşire Hizmetleri Seansı Yunus bölgesinde ise Haziran 2015 tarihi itibariyle yeni bir fizik tedavi ve rehabilitasyon merkezi kurulmuştur. Bunlarla birlikte, Han Yunus bölgesinde yeni kurulan fizik tedavi ve rehabilitasyon merkezini yönetim merkezi olarak kullanan mobil sağlık ekipleri oluşturularak yaralılara evlerinde sağlık hizmeti verilmeye başlanmıştır. Refah Han Yunus Orta Bölge Gazze Kuzey Toplam Tablo 3.9. Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Merkezi Hizmetleri Psikososyal Destek Seansı Toplam Aylar Seans Sayısı Faydalanıcı Sayısı Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Toplam

18 3.3. BESLENME SAĞLIĞI PROJELERİ Yemen Beslenme Sağlığı Merkezleri Ülkeler arasındaki gelişmişlik sıralamasında sonlarda gelen Yemen, çıkan iç çatışmalarla birlikte hızlı bir şekilde çok büyük bir açlık krizi ile karşı karşıya kalmıştır. 7 milyon kişinin açlık sıkıntısı çektiği Yemen in Aden şehrinde Al-Mimdara, Al-Bassten, Al-Mulla ve Al-Shab ta olmak üzere 4 farklı bölgede beslenme sağlığı merkezleri açan Yeryüzü Doktorları, açlıkla mücadele kapsamında özellikle anne ve çocuklara yönelik tıbbi beslenme tedavisi uygulamaya başlamıştır. Tıbbi terapötik gıdaların World Food Program (WFP) ve Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) tarafından sağlandığı bu merkezlerde; Birinci basamak sağlık hizmeti, Ayakta tedavi hizmeti, Bebek ve çocuk beslenmesi, Sağlık eğitimi birimleri kurup çocuk beslenme ve bakımı hakkında farkındalık oluşturulması, Toplum temelli akut malnütrisyon yönetimi, bebek ve çocuk beslenmesi, gönüllü kapasitesi geliştirilmesi hizmetleri verilmiştir. 12 aylık süre içerisinde; toplamda muayene gerçekleştirilip, beslenme tedavisi yapılmıştır. Beş yaş altı çocuk, kadın beslenme tedavisi almıştır. Ayrıca, kadına birinci basamak sağlık hizmeti verilmiştir. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü nün (FAO) verilerine göre dünyada 795 milyon yetersiz beslenen insan bulunmaktadır. Bu durum her 9 kişiden 1 inin sağlıklı ve aktif bir hayat sürdürebilmek için yeterli gıdaya ulaşamadığı anlamına gelmekte ve açlık çeken insanların 780 milyonu, yani neredeyse tamamı gelişmekte olan ülkelerde bulunmaktadır. Açlık ve yetersiz beslenme AIDS, tüberküloz ve sıtma gibi hastalıklardan daha yüksek bir tehlike arz etmektedir. Ayrıca, yetersiz beslenme diğer hastalıkların etkisini arttırmasına da sebep olmaktadır. Bu nedenlerden dolayı Yeryüzü Doktorları, beslenme merkezleri kurarak veya mevcut merkezleri destekleyip düzenli gıda destek programları oluşturarak ramazan/kurban dönemlerinde kumanya ve kurban dağıtımları gerçekleştirerek beslenme sağlığıyla ilgili proje ve programlar hayata geçirmektedir. Tablo Yılı Yemen Beslenme Merkezlerinde Tedavi Edilen Kişi Sayısı Aylar Beslenme Tedavisi Birinci Basamak Tedavi Muayene Edilen Kişi (Hamile & Emziren) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Toplam

19 Gıda Yardımları 2016 gıda yardımları kapsamında 7 ülke, 10 bölgede gıda paketleri dağıtılmıştır. 3 ülkede iftar verilmiştir. Dağıtılan paket gıda yardımlarından toplamda kişi istifade etmiştir. Uganda ve Nijer de 5 er gün, Suriye de kuşatma altında olan Doğu Guta da 10 gün iftar verilmiştir. İftar programlarından ise toplamda kişi istifade etmiştir. Ayrıca Diyarbakır ve İzmir de yaşayan Suriyeli mültecilerin bebeklerine yönelik bebe bisküvisi yardımları yapılmıştır. Tablo Yılı Ülkelere Göre Gıda Yardımı Yararlanıcı Sayıları Kurban Operasyonları 2016 yılı kurban organizasyonları kapsamında 8 ülkede hisse kurban kesilip yaklaşık kişiye ulaştırılmıştır. Tablo Ülkelere Göre Kurban Hisseleri Dağılımı Ülke Hisse Adedi Afganistan Çad Gambia 350 Kenya Nijer Somali Uganda 700 Yemen 105 Ülke/Bölge Koli Sayısı Yararlanıcı Sayısı Gana Gazze Uganda Nijer Kenya Suriye (Doğu Guta) Suriye (Vadi Barada) Suriye (Latmana) İzmir (Suriyeli Mülteciler) Çad Toplam Toplam

20 Tablo Ülkelere Göre Açılan Su Kuyusu Sayıları Ülke Çad * Kenya * Kongo DC * 1 * * Nijer 3 * * * 3.4. KORUYUCU SAĞLIK DESTEK PROJELERİ Su Kuyusu Projeleri Temiz suya erişim, en önemli koruyucu sağlık hizmetlerinden biridir. Yeryüzünün pek çok bölgesinde insanlar temiz suya ulaşmakta sıkıntı yaşamaktadır. Her yıl binlerce yetişkin ve çocuk bu nedenle hastalanmakta ve bu hastalıklardan ötürü hayatlarını kaybetmektedir. Dünya Sağlık Örgütü ne göre her 10 insandan 1 i temiz su kaynaklarına erişememekte ve yaklaşık 1 milyon 800 bin kişi içme suyu olarak kirli suları kullanmak zorunda kalmaktadır. Temiz olmayan suların kullanımı sanitasyon ya da hijyen yetersizliği gibi sebeplerle ortaya çıkan ishal hastalığı sonucu her yıl 842 bin ölüm gerçekleşmekte ve bu sayının 361 binini 5 yaş altı çocuklar oluşturmaktadır. Yeryüzü Doktorları, koruyucu sağlık desteği kapsamında suya erişimi olmayan bölgelerde halkın temiz suya erişimini sağlayarak çok sık görülen ve temizlik probleminden kaynaklı hastalıkların önlenip bu sorunlara çözüm üretilebilmesi amacıyla 2016 yılı içerisinde toplam 77 su kuyusu açmıştır. Açılan kuyular sayesinde Çad da , Kenya da kişi olmak üzere toplamda kişinin temiz suya erişimi sağlanmıştır. Toplam Sünnet Projeleri Erkek sünneti, Dünya Sağlık Örgütü nün AIDS gibi cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunma amacı ile tıbbi olarak etkin ve uygulanabilir tedavi olarak önerilmektedir. Dünya Sağlık Örgütü ne (WHO) göre, sünnet uygulaması HIV virüsünün bulaşmasını %50 ila %60 arasında önlemektedir. Yeryüzü Doktorları, kendi imkânlarıyla bu operasyonu yapmakta zorlanan bölgelerde AIDS ile mücadeleye katkı sağlamak amacıyla sünnet projeleri gerçekleştirmektedir. Bu amaçla, 2016 yılında Karadağ ın Bijelo Polje şehrinde 109 çocuk sünnet edilmiştir Hijyen Kiti Dağıtımları 2016 yılı içerisindeki üç operasyonda Suriyeli sığınmacılara toplamda adet hijyen kiti dağıtılıp yaklaşık kişiye ulaşılmıştır. Tablo Yılı Bölgelere Göre Dağıtılan Hijyen Kiti Sayısı Bölge Hijyen Kiti Sayısı Suriye (İdlib) İzmir (Torbalı) 300 Suriye (Latmana, Kafr Zeite ve Alkhalawi) 700 Toplam

21 Kısa Süreli Eğitim Projeleri Yeryüzü Doktorları, çalışma yaptığı coğrafyalarda yerel kapasitenin geliştirilmesi amacıyla teknik olarak ihtiyaç tespit ettiği alanlarda kısa süreli eğitimler düzenlemektedir. Azerbaycan Çocuk Acil Tıp Ve Yoğun Bakım Eğitimleri (ÇİYAD Eğitimleri) 3.5. Yeryüzü Doktorları, Azerbaycan Sağlık Bakanlığı, Acil Tıp ve Yoğun Bakım Derneği partnerliğiyle birlikte TİKA Bakü Program Koordinatörlüğü nün sponsorluğunda Azerbaycan da bir dizi eğitim programı gerçekleştirmiştir. Bu kapsamda, çocuklarda yaşamı tehdit eden acil/travma durumlarında temel-ileri yaşam desteği ve diğer acil tedavi yaklaşımları için geliştirilmiş sistematik, uygulamalı bir kurs düzenlenmiştir. Kurs sürecinde, Bakü ve Gence de acilde ve yoğun bakım servisinde tedavi gören kritik hastalarda bakım-takip kalitesi ve tedavi başarısını hedefleyen her biri 2 günlük olmak üzere toplam 4 eğitim düzenlenmiştir. Toplamda 120 kursiyer eğitimi başarıyla tamamlamış ve sertifikalarını almıştır. EĞİTİM PROJELERİ Uzun Süreli Eğitim Projeleri Somali Tıpta Uzmanlık Programı Ocak 2013 te, uzmanlık programı bulunmayan Somali de sağlık alanındaki insan kapasitesinin geliştirilmesi amacıyla Somali Benadir Üniversitesi ile başlatılan program; genel cerrahi branşında 22, iç hastalıkları branşında 7 doktor ile eğitime devam etmektedir. Haziran 2016 itibariyle de 9 u da genel cerrahi alanında olmak üzere ilk mezunlarını vermiştir. TİKA ve İstanbul Medeniyet Üniversitesi işbirliği ile yürütülen program kapsamında bugüne kadar genel cerrahide 17, dahiliyede 10, pediatride 8, kadın doğumda 15 kişi programa alınıp, Türkiye ye 30 kişi 3 er aylık ziyaretler gerçekleştirerek gözlem programına katılmıştır. Tablo İbn-i Sina Meslek Yüksekokulu Eğitim Alan Kişi Sayıları Öğrenim Yılı Öğrenci Sayısı Ebelik ve Hemşirelik Mezun Sayısı Toplam Somali İbn-i Sina Sağlık Meslek Yüksekokulu Yeryüzü Doktorları, Ekim 2013 itibari ile Somali nin başkenti Mogadişu da teknik sağlık personeli yetiştirmek amacıyla; Somali Benadir Üniversitesi işbirliği ile lisans seviyesinde eğitim veren İbn-i Sina Sağlık Meslek Yüksekokulu nu açmıştır yılında 71 öğrenci ile eğitime başlayan okulda, yılında toplam 185 öğrenci ile eğitime devam edilmiştir. Bugüne kadar ebelik ve hemşirelik bölümlerinden 2014 yılında 31, 2015 yılında 22, 2016 yılında 26 öğrenci olmak üzere toplam 79 öğrenci mezun olmuştur. Yüksekokulda hemşirelik, ebelik, laboratuvar teknikerliği, halk sağlığı ve eczacılık eğitimleri verilmektedir. Tablo Yılı ÇİYAD Eğitimlerine Katılan Kişi Sayısı Eğitim Verilen Kurumlar Eğitim Alan Kişi Sayısı Azerbaycan Tıp Üniversitesi 54 Azerbaycan Sağlık Bakanlığı / Gence Şubesi 28 Şabran Rayonu Merkezi Hastanesi 24 Sağlık Bakanlığı Kamu Sağlığı ve Reform Merkezi 31 Quba Rayonu Merkezi Hastanesi 19 Toplam 156 Azerbaycan-Türkiye-Tanzanya-Uganda FAKO Cerrahisi Eğitimi TİKA Bakü Program Koordinatörlüğü ve Yeryüzü Doktorları partnerliğiyle Türk-Azeri Sivil Toplum Kuruluşları işbirliği geliştirme çalışmaları kapsamında; 2014 Şubat ayında Tanzanya Mkuranga da, Türk ve Azeri göz hekimleri tarafından Tanzanyalı göz hekimlerine yönelik FAKO Cerrahisi Eğitimi gerçekleştirilmiştir yılı Haziran ayında ise aynı proje kapsamında Uganda İslam Üniversitesi (IUIU) Tıp Fakültesi ne FAKO cihazı ve sistemi hibe edilerek üniversite bünyesinde bir göz bölümü açılıp, 100 ameliyatın gerçekleştirildiği kamp sürecinde verilen eğitimle yerel kapasite artışına fiziksel ve beşeri olarak altyapı hazırlanmıştır

22 3.7. MEDİKAL EKİPMAN VE SİSTEM DESTEK PROJELERİ 3.6. PSİKOSOSYAL DESTEK PROJELERİ Kilis Mülteci Öğretmenlere Sosyal Destek Programı Kilis te, Milli Eğitim Bakanlığı na bağlı 18 okulda 4-17 yaş aralığında öğrenim görmekte olan yaklaşık Suriyeli öğrenciye hizmet veren 620 Suriyeli öğretmene yönelik psiko-eğitim, etkili iletişim, sınıf yönetimi, gelişim psikolojisi ve travma yaşamış öğrencilerin psikolojisi konularında bilgilendirici ve destekleyici bir formasyon programı geliştirilmiştir. İslam İşbirliği Teşkilatı İnsanı Birimi (OIC), Kilis İl Milli Eğitim Müdürlüğü ve Kilis Suriyeli Okulları yöneticilerinin katkılarıyla 9 Ocak ta başlayan eğitim programı, 420 öğretmenin katılımı ile üç gün devam etmiştir. Eğitim ile Suriyeli öğretmenlerin sınıf yönetimi konusunda verimliliklerinin arttırılması, öğrencilerin birbirleri ile sağlıklı iletişim kurmalarının sağlanması, travma gören çocuk ya da gence doğru yaklaşımlar gibi konularda desteklenmeleri sağlanmıştır Uganda Gombe Hastanesi Fiziksel Rehabilitasyon ve Ekipman Destek Projesi Yeryüzü Doktorları, Uganda nın Gombe Bölge Hastanesi nde verilen sağlık hizmetinin kalitesini arttırmaya yönelik fiziksel rehabilitasyon projesi başlatmış; bu kapsamda 2 ameliyathane, kadın koğuşu, çocuk koğuşu ve koridorlar baştan sona yenilenip ve başta ameliyathane ekipmanları İlaç ve Medikal Malzeme Destekleri Yeryüzü Doktorları, az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelere ihtiyaçları doğrultusunda ilaç ve medikal malzeme yardımı yapmaktadır. İlaç firmalarının bağışladığı ya da nakdi bağışlarla satın alınan ilaç ve medikal malzemeler, acil durumlar başta olmak üzere açılan hastane, Tablo İlaç ve Medikal Malzeme Desteğinin Ülkelere Göre Dağılımı Proje olmak üzere ekipman desteği sağlanmıştır. Ayrıca hastanenin su sorununu çözmek için 2 km lik boru sistemi yenilenip, yeniden kullanılabilir hale getirilen su sistemi hizmete sunulmuştur. klinik, anne çocuk ve beslenme sağlığı merkezlerine gönderilmektedir yılı içinde ilaç ve medikal malzeme desteğinin değeri toplam ,04 TL dir. Toplam İlaç ve Medikal Malzeme Yardımı (TL) Türkiye* ,86 Suriye ,42 Afganistan, Azerbaycan, Çad, Filistin, Karadağ, Kenya, Kongo DC, Nijer, Sudan ve Uganda** ,19 Filistin ,56 Uganda ,62 Orta Afrika ,99 Yemen ,40 * Türkiye deki Suriyeli mültecilere yönelik projeler kapsamında **Gönüllü sağlık ekipleri projeleri kapsamında 38 39

23 0,0 0,2 0,4 0,6 0,8 1,0 4. İLETİŞİM ÇALIŞMALARI 40 41

24 4.1. KAMPANYALAR DOĞUM KAMPANYASI SURİYE KAMPANYASI ZEKAT - FİTRE KAMPANYASI KURBAN KAMPANYASI 2016 GIDA KAMPANYASI BESLENME KAMPANYASI Tablo yılı kampanya gelirleri Kampanyalar Kampanya Sloganı Gelirler (TL) Doğum Kampanyası İyilikle Doğsun Sağlıkla Büyüsün Suriye Kampanyası Ama Az Ama Çok Yeter ki Paylaş Gıda Kampanyası İlaç Gibi Geldin Hoş Geldin Ramazan Beslenme Kampanyası Bebekler Açlığa Dayanamaz Zekât-Fitre Kampanyası Zekât ve Fitreleriniz Yeryüzüne İlaç Olsun Kurban Kampanyası Paylaşmak İyileştirir Toplam

25 12 Şubat: Şefkat Gemisi Yemen halkı için yola çıktı. Yemen halkına yardım etmek amacıyla AFAD tarafından organize edilen Şefkat Gemisi Mersin den yola çıktı. Gemiye aralarında Yeryüzü Doktorları nın da bulunduğu STK ların yardımları yüklendi. Türkiyeli STK ların İDSB koordinatörlüğünde doldurduğu Şefkat Gemisi nde yaklaşık 900 tonluk bir alanı STK ların yardımları oluşturdu. Yeryüzü Doktorları, Yemen halkının yaralarını sarmak ilaç yardımı gönderdi Şubat: Yeryüzü Doktorları Kenya da 6 güne 59 ameliyat sığdırdı BASIN YAYIN ve HALKLA İLİŞKİLER Yeryüzü Doktorları, uzman ürologlardan oluşan ve aralarında Prof. Dr. İhsan Karaman ın da bulunduğu 7 kişilik gönüllü sağlık ekibi ile Kenya ya ulaştı. Ekip, Tawfiq ve Seyyidah Fatıma 2 Mart: Yeryüzü Doktorları Azez de klinik açtı. Mültecilere sağlık hizmeti sunmaya devam eden Yeryüzü Doktorları, Halep ten göç ederek Türkiye sınırındaki Azez - Haremeyn Kampı na sığınan 10 bin Suriyelinin imdadına yetişti. Hastanelerinde gece-gündüz çalışarak 6 gün içinde çoğu ağır vakalardan oluşan 59 ameliyatı başarıyla gerçekleştirip 249 hastayı da muayene etti. Temiz su, altyapı ve sağlık hizmetlerinden yoksun kampta birinci basamak sağlık hizmeti veren bir klinik açan Yeryüzü Doktorları, Haremeyn Kampı ndaki tek sağlık kliniğini açarak çok önemli bir görev üstlenmiş oldu Ocak: Filistinlilerin yaralarını Yeryüzü Doktorları sarıyor. Yeryüzü Doktorları Gönüllü Sağlık Ekibi nin Filistin Sağlık Bakanlığı işbirliğiyle Batı Şeria da gerçekleştirdiği sağlık organizasyonu başarıyla tamamlandı. 9 Ocak: Suriyeli öğretmenlere çocuk psikolojisi eğitimi veriliyor. Yeryüzü Doktorları, Kilis te bulunan Suriyeli okullarında görev yapan Suriyeli mülteci öğretmenlere yönelik Sosyal Destek Programı başlattı. Program kapsamında 4-17 yaş aralığındaki öğrencilere eğitim veren 18 Suriyeli okulundan 500 öğretmene temel düzeyde çocuk Ocak: Yeryüzü Doktorları Çad da 4 su kuyusu açtı. Yeryüzü Doktorları 11 Ocak ve 16 Ocak tarihleri arasında Çad ın 4 farklı bölgesinde, toplamda bin Altı doktor ve bir sağlık memurundan oluşan gönüllü ekip, Batı Şeria da bulunan iki ayrı şehirde dört gün boyunca Plastik Cerrahi ve Ortopedi alanlarında 100 e yakın muayene, tedavi ve ameliyat gerçekleştirdi. psikolojisi eğitimi verildi. İslam İşbirliği Teşkilatı (OIC) İnsani Birimi, Kilis İl Milli Eğitim Müdürlüğü ve Kilis Suriyeli Okulları yöneticilerinin katkılarıyla 9 Ocak ta başlayan program, üç gün sürdü. 60 kişilik nüfusa hizmet verecek olan 4 su kuyusu açtı. 31 Mart: Yamadı Hastanesi vuruldu! Suriye de, Yeryüzü Doktorları tarafından desteklenen Yamadı Hastanesi ne füze saldırısı gerçekleştirildi. 4 füzenin isabet ettiği hastane binası kullanılamayacak duruma geldi. 40 personeli olan Yamadı Hastanesi saldırıdan önce boşaltıldığı için olayda can kaybı ya da yaralanma yaşanmadı. Hastanenin yeni yapılmaya başlanan ikinci katıysa saldırıyla birlikte tamamen yıkıldı. 23 Nisan: Türkiyeli ve Suriyeli çocuklar bayram coşkusunu birlikte yaşadı. Dünyanın dört bir yanında Gülümseyen Çocuklar, Bu Bayram Çocukların Olsun gibi projeleri ile binlerce çocuğun yüzünü güldürmeyi başaran Yeryüzü Doktorları, 23 Nisan Çocuk Bayramı vesilesiyle Türkiyeli ve Suriyeli çocukları buluşturdu. Suriyeli göçmen çocuklara Psikososyal Destek Projesi İLAF ile yaşama 14 Mayıs: Kariyer Festivali Etkinliği sevinci aşılayan Yeryüzü Doktorları, şimdi de Türkiyeli ve Suriyeli çocukları tanıştırmak, dil engelini ortadan kaldırarak kaynaştırmak ve mutlu bir çocuk bayramı geçirmelerini sağlamak amacıyla onları 23 Nisan haftasında bir araya getirdi. 6-7 Şubat: Tıp Öğrencileri Sempozyumu: İnsani Yardım 6-7 Şubat günlerinde Türk Tıp Öğrencileri Birliği üyesi 69 tıp fakültesinden yüzlerce öğrenci "İnsani Yardım" teması etrafında buluştu. Gerçekleşen sempozyum sonrasında tıp öğrencilerinin görüşleri bir bildiri haline getirildi. Sağlık Bakanlığı, Türk Tabipleri Birliği ile birlikte ilgili diğer kurum ve kuruluşların katıldığı sempozyumda Yeryüzü Doktorları da yerini aldı. Katılımcılar sempozyum boyunca bilgi edinme ve sorularını sormanın yanı sıra, kendi görüşlerini belirtme fırsatı da buldu. Boğaziçi Yöneticiler Vakfı tarafından, 14 Mayıs Cumartesi günü 10 uncusu Sabancı Öğretmen Evi nde düzenlenen Kariyer Festivali ne 350 öğrenci, mezunlar ve ülkemizin önde gelen 25 kurumu katıldı. Yeryüzü Doktorları nın da yerini aldığı festivalde gençlere iş fırsatları aktarıldı

26 28-30 Ekim: Greatist Kongresi Grand Cevahir Hotel ve Kongre Merkezi nde gerçekleşen Greatist Kongresi ne Yeryüzü Doktorları da katılım sağladı. Bilimsel aktivitelerin ön planda olduğu bu fuarda Yeryüzü Doktorları yürüttüğü faaliyetleri fuar ziyaretçilerine aktardı. 22 Kasım 28 Aralık: Gözlerini Aç Fotoğraf Sergisi Yeryüzü Doktorları, dünyada yaygın olarak görülen ve özellikle düşük gelir düzeyindeki ülkelerde maddi imkansızlıklar dolayısı ile tedavisi gerçekleştirilemeyen katarakt hastalığına farkındalık oluşturmak amacıyla İstanbul da Yenikapı, Hacıosman, Taksim, Ünalan ve Başakşehir metro istasyonlarında Gözlerini Aç isimli fotoğraf sergisi gerçekleştirdi. Sergi kapsamında, yeryüzünün farklı coğrafyalarında göz sağlığına yönelik yapılan çalışmalardan kareler İstanbulluların ilgisine sundu Mayıs: İstanbul Gençlik Fuarı İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından Mayıs tarihleri arasında Yenikapı Sahili nde düzenlenen Gençlik Fuarı na sivil toplum kuruluşları, yayınevleri, dergiler, üniversiteler, eğitim kurumları, öğrenci platformları, Mayıs: Yeryüzü Doktorları Dünya İnsani Zirvesi nde Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban-Ki Moon un girişimiyle ilk kez İstanbul da gerçekleştirilecek olan Dünya İnsani Zirvesi nde Yeryüzü Doktorları da yerini aldı. 18 Haziran: Somali nin ilk uzman doktorları mezun oldu. Sağlık alanında yapılan insani yardımlar sırasında Somali de tıp uzmanlığı programının olmadığını gören Yeryüzü Doktorları, ülkede yaşanan beyin göçünü tersine çevirmek ve sağlık çalışmalarını sürdürülebilir kılmak için harekete geçti. iş-kariyer, kamu ve spor kurumları, geleneksel sanatlar ve el sanatları alanlarında faaliyet gösteren toplam 300 grup katıldı. Yeryüzü Doktorları yürüttüğü faaliyetleri fuarda gençlere aktardı. İnsani yardım sistemlerinin sorunları için çözüm yollarının tartışıldığı zirvede Yeryüzü Doktorları da açtığı stant ile tecrübelerini katılımcılarla paylaştı. Bu bağlamda 2013 yılında Somali de bir ilke imza atarak Tıpta Uzmanlık Eğitimlerini başlatan Yeryüzü Doktorları, Haziran 2016 da ilk uzman doktorlarının mezuniyet sevinçlerine ortak oldu Aralık: İBS Anne Bebek Çocuk Fuarı Yeryüzü Doktorları Aralık 2016 tarihleri arasında İstanbul Kongre Merkezi nde düzenlenen Anne Bebek Çocuk Fuarı na katıldı. Genç Yeryüzü Doktorları göz sağlığına dikkat çekmek için Anadolu daki 16 farklı ilkokula giderek çocuklara göz sağlığı konusunda eğitimler verdi. Fuar süresince standı ziyaret eden misafirlere anne, çocuk ve beslenme sağlına yönelik projelere dair bilgilendirmelerde bulunuldu. 23 Aralık: Genç Yeryüzü Doktorları çocukların göz sağlığı için köy okullarını geziyor. 30 Aralık: Haleplilere sınırın iki yakasında da yardım sürüyor. Suriye deki Darkoush ve Al Hilal hastanelerine ve mobil sağlık ekiplerine destek veren Yeryüzü Doktorları, Türkiye ye sığınan Haleplilere de Hatay ın Kırıkhan ilçesinde yardımlarını ulaştırdı. Bu kapsamda toplamda 2 bin 805 öğrenciye sunum yapıldı. Ayrıca çocuklara okuma alışkanlığını aşılamak için ilkokulların kütüphanelerine kitap bağışında bulunuldu. Dünyanın dört bir yanındaki mültecilere, savaş ve afet mağdurlarına yardım götüren Yeryüzü Doktorları, sınırın iki tarafında da yaraları sarmak için harekete geçti Ağustos: Genç Yeryüzü Doktorları nın Katılımıyla Sivil Toplumda Yöneticilik Çalıştayı Yeryüzü Doktorları nın, üniversitelerde topluluk olarak faaliyet yürüten genç gönüllülerinden oluşan Genç Yeryüzü Doktorları yönetim ekiplerinin dâhil olduğu yaklaşık 120 kişinin katılımı ile Ağustos tarihlerinde Sivil Toplumda Yöneticilik Çalıştayı düzenlendi. Dernek yönetiminin, idarecilerinin ve gönüllülerinin de davetli olduğu bu programda gençlerle bilgi ve tecrübe alışverişi yapıldı, yeni dönem planlaması gerçekleştirildi

27

28 4.3. SOSYAL MEDYA Instagram Popüler Paylaşımlar Facebook Popüler Paylaşımlar Twitter Popüler Paylaşımlar 50 51

29 Tablo 4.2. Gönüllülük Tipleri Gönüllü Tipi Açıklama 4.4. GÖNÜLLÜ YÖNETİMİ Her geçen gün sayısı artan Yeryüzü Doktorları gönüllüleri, 2016 sonu itibariyle e kişiye ulaşmıştır. Yıllar içerisinde gönüllü sayısında görülen artış, gönüllülere yeni alanlar açma ihtiyacını oluşturmuştur. Bu bağlamda yıl boyunca yapılan bir takım çalışmalar neticesinde yeni gönüllülük tipleri tanımlanmıştır. Grafik 4.1. Yıllara Göre Gönüllü Sayıları Gönüllü Sayısı Detaylı bilgi Tablo 4.2 de mevcuttur. Önceki senelerde olduğu gibi 2016 yılı boyunca da gönüllülerin aktif olarak katkısı alınmış, gerçekleştirilen 19 Gönüllü Sağlık Ekibi nde 106 gönüllü görev almıştır Tanıtım/Medya Gönüllüsü Kaynak Geliştirme Gönüllüsü Sosyal Medya Gönüllüsü Sağlık Gönüllüsü Ofis Gönüllüsü Genç YYD Gönüllüsü Genç Yeryüzü Doktorları Genç Yeryüzü Doktorları (Genç YYD), sağlık ihtisas alanları başta olmak üzere üniversitelerin çeşitli bölümlerinde öğrenim görmekte olan Yeryüzü Doktorları gönüllülerinin katılımıyla oluşan ve YYD genel merkezi tarafından yönetilen gönüllü alanıdır eğitim öğretim dönemi sonu itibariyle 41 üniversitede Genç YY topluluğu bulunmaktadır. Bu toplulukların yönetim ekiplerinin dâhil olduğu yaklaşık 120 kişinin katılımı ile Ağustos tarihlerinde Sivil Toplumda Yöneticilik Çalıştayı düzenlenmiştir. Tanıtım çalışmaları organize eder, medya organlarında yayılımın artmasını sağlar. Çeşitli organizasyonlar aracılığıyla projelere kaynak geliştirilmesine katkı sağlar. Sosyal medya çalışmalarına destek verir. Sağlık çalışmalarına destek verir. Ofis çalışmalarına destek verir. Yeryüzü Doktorları gönüllülerinin gençlik yapılanmasıdır. Yönetiminin, idarecilerinin ve gönüllülerinin de davetli olduğu bu programda gençlerle bilgi ve tecrübe alışverişi yapılması, ilişkilerin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Ayrıca yeni dönem işleyişi hakkında istişare edilmiştir. Çalıştayın hemen ardından başlayan eğitim öğretim dönemi boyunca bu topluluklar konferanslardan eğitim programlarına köy okullarında yapılan bilinçlendirme çalışmalarından şehir meydanlarında yapılan stant açma etkinliklerine kadar toplamda 281 faaliyete imza atmıştır

30 5. MALİ DURUM 54 55