13. NAS SÛRESİ ÖĞRENELİM

Transkript

1 SÛRELERİMİZİ tefekkürle ÖĞRENİYORUZ 13. NAS SÛRESİ 3 اس ا ل ه ال ن 2 اس مل ك ال ن 1 اس قل ا ع و ذ ب ر ب ال ن ا ل ذ ي ي و س و س ف ي ص دو ر 4 اس اس ال خ ن م ن ش ر ال و س و 6 اس م ن ال ج ن ة وال ن 5 اس ال ن ÖĞRENELİM anlamı Rahmân ve Rahîm olan Allah ın adıyla 1. De ki: Sığınırım insanların Rabbi ne 2. İnsanların Meliki ne, 3. İnsanların ilahına; 4-5. İnsanların kalplerine kötülük fısıldayan sinsi vesvesecinin (şeytanın) şerrinden 6. Gerek cinlerden, gerek insanlardan olan şeytanların şerrinden. 158

2 Benim ismim Nas sûresi. İsmimin anlamı insanlar demek. Felak sûresinin kardeşiyim. Onunla birlikte Mekke de indirildim. Mushafın son sûresiyim. Altı âyetten oluşmaktayım. Felak sûresi ile birlikte ikimize Muavvizeteyn, kendileri ile Allah a sığınılan iki sûre adı verilir. Peygamber Efendimiz in ailesinden biri hastalandığında Resulullah (s.a.v.) her ikimizi okuyup hastaya üflerdi. İlk üç âyette, De ki: Ben insanların Rabbi ne, insanların Meliki ne ve insanların ilahına sığınırım. buyruluyor. Âlimlerimiz her üç âyette de insanlar kelimesinin tekrar edilmesine dikkat çekmişlerdir. Yüce Allah, bu tekrarla insanların üstünlüğünü artırmıştır. NAS SÛRESİ - öğrenelim Allah Teâlâ nın varlıklar içerisinden kendisi için seçtiği insan dır. Bundan dolayıdır ki, insanı değersiz bir varlık hâlinde iken her yönden en güzel biçimde (Tîn sûresi, 4. âyet) yaratmıştır. Yeryüzünde kendisine halife (temsilci, Allah adına iş yapan) olarak insanı seçmiştir. İnsan, Allah Teâlâ nın isimlerinin tamamının tecellisi ile var edilmiştir. Onun bedenini ruhsuz ve karmaşık bir makineye benzetmek asla doğru değildir. İnsan, bütün kâinatın bir özeti, başka bir deyişle bir maketi olduğundan mükemmel özelliklerle donatılmıştır. Bütün bu özelliklerimizden dolayı Allah a minnettarız. Yapılan araştırmalara göre insan bedeninin yüz milyon hücresinin her birinde insan DNA sının aynısı bulunmaktadır(cihan Taştan, Mikro Âlemdeki Kudret, Genç Dergisi, Şubat, 2011, sh. 42). Yine insan hücresinin her biri, insan gibi çalışmaktadır. Vücudumuzdaki yüz milyon hücre kendi dilince Allah ı zikretmektedir. Yani her hücre, Allah ın bir isminin tecellisi ile meydana gelmiştir. Bedenimiz de o ismin gereklerini yerine getirmekle görevlidir. Diğer varlıklar ise Allah ın bazı isimlerinin tecellisidir. 159

3 SÛRELERİMİZİ tefekkürle ÖĞRENİYORUZ Allah Teâlâ; varlıkları insan için, insanı ise kendisi için yaratmıştır. İnsan, yüce bir varlık olarak yaratılmasının ardından aşağıların aşağısı olan bu dünyaya indirilmiştir (Tîn sûresi, 5. âyet). O hâlde insan özünde var olan mükemmelliği sezmeli ve onu elde etmek için yükselişe geçmelidir. Bir bedel ödemeden, Allah ın koyduğu imtihanlardan geçmeden kendinin değerli olduğunu düşünenler aldanırlar. Allah Teâlâ nefsinin aşağılık isteklerine uyarak yaşayan kişileri hayvanlara benzetmiştir (Furkan sûresi, âyetler.). İnsan, asla aşağıda kalmamalı, devamlı kendini geliştirmeli ve iyiliklere yükselmelidir. Potansiyel olarak sahip olduğumuz güzellikleri, aktif hâle getirmek ve gerçek insan olmak için Mevlânâ şöyle der: Dünya ile ilgili his, bu cihanın merdivenidir. Bu merdivenden çıkarak maddî hayatımızı, geçimimizi sağlarız. Din ile, irfan ile ilgili his ise gök lerin merdivenidir. Bu merdiven bizi manevi hayata, gerçek insanlığa yükseltir. Dünya ile ilgili hissin sağlığını hekimden, manevî hissin sağlığını da dosttan (Allah ve Resulü nden, Allah ın sevgili kullarından) isteyiniz.( Mevlânâ, Mesnevî, I, 32) AÇIKLAMA Birinci âyet: De ki: Sığınırım insanların Rabbi ne Cenab-ı Allah ın Her şeyin Rabbi (En âm sûresi, 164. âyet) olduğu hâlde, insanların Rabb i olduğunu bildirmesi, insanların Allah katındaki şerefini gösterir. Bu âyette geçen Rab isminden; insanları yaratanın, beden ve ruhlarını terbiye ederek yetiştirenin, onları yönetenin, onlara nimet verenin, ihtiyaçlarını giderenin ve onların Efendisi nin, sahibinin sadece Allah olduğunu anlıyoruz. İnsan, ibret gözüyle varlıklara baktığında onların Rab sıfatı gereği nasıl yetiştirildiğini, ihtiyaçlarının giderildiğini gördüğünde hayret içerisinde kalır. Her varlık, özel programı sayesinde mükemmel bir uyum içerisinde görevini sürdürmektedir. 160 İkinci âyet; İnsanların Meliki ne. Melik; hükümdar, kral, yönetici ve sahip demektir. Dünyadaki ve âhiretteki her şey O nun mülkü olduğuna göre onların yönetimi de sadece Allah a aittir. Bu âyete göre kimse insanları yönetemez. İnsanları yönettiğini zannedenleri, başkaları tarafından yönetildiğini zannedenleri de aslında Allah yönetmektedir. Allah ın yönetimi birtakım kanunlarla olmaktadır. Allah kullarına buyruk ve yasaklarını bildirdiğinden insana düşen görev, gerçek hükümdarı, Melik i olan Allah a her konuda uymaktır. İnsanların bu dünyadaki yönetime sahip olmaları, el-melik olan Allah ın iznine bağlıdır. Allah dünyada mülkünden dilediğine verir (Bakara sûresi, 247. âyet). Bu geçici bir meliklik (yöneticilik)tir.

4 İnsanın bedeni de bir ülkeye benzetilmiştir. Bu anlamda vücûdumuzu, beynimiz; iç dünyamızı ruhumuz yönetiyor. Ancak her ikisi de yine Allah ın yönetimindedir. Bizi Allah Teâlâ nın istediği şekilde ruhumuz değil de nefsimiz yönetirse o, kötülük isteyeceğinden yanlış işler yaparız. Yönetim ruhumuzun, yardımcımız da aklımızın emrinde olmalıdır. Burada da Allah Teâlâ, sadece insanların Rabbi ve Melik i olanın İlah olabileceğini bildirmektedir. İlah; kendisine tapınılan, kulluk edilen, gönülden bağlanıp sığınılan, yüceliği karşı sında hayrete düşülen zâttır. İnsanların bir kısmı başka varlıkları kendilerine ilah edindikleri için Yüce Allah tarafından peygamberler göndermiştir. Hepsi de insanları kelime-i tevhide davet etmişlerdir. Lâ ilahe illallah Allah tan başka ilah yoktur, demektir. Peygamberimiz Lâ ilahe illallah diyenin kurtulacağını müjdelemiştir. İnsanların Rabb i, Melik i ve İlah ı olan Allah Teâlâ dan başkası kötülüklerden koruyamaz. Onların böyle bir gücü yoktur. İnsanların kendi kendilerini bile koruyamayacağı şeylerden, onları Rabbi korur. NAS SÛRESİ - öğrenelim Üçüncü âyet: İnsanların İlâhına. Peygamberimiz şöyle buyurdu: Akşama ve sabaha kavuştuğunda İhlâs ve Muavvizeteyn (Felak ve Nas) sûrelerini üçer kez okumak, her türlü kötülükten korunman için yeter. (Ebû Dâvud, Edeb, 101) 161

5 Dördüncü, beşinci ve altıncı âyetler: İnsanların kalplerine kötülük fısıldayan sinsi vesvesecinin (şeytanın) şerrinden. Gerek cinlerden, gerek insanlardan olan şeytanların şerrinden. SÛRELERİMİZİ tefekkürle ÖĞRENİYORUZ Bu âyetlerde ise insanlardan ve cinlerden olan vesvesecilerden (vesvâs) bahsedilmektedir. Vesvese; kalpte şüphe uyanması, kuruntu, üzüntü, dıştan gelen etkilerle oluşan iç dünyamızın karışıklığıdır. Vesvesenin zıddı, kararlı ve güven içinde olmaktır. Âyette geçen Hannâs kelimesi; sinsice hareket eden, aldatmak ve günaha sürüklemek için sinsi sinsi çalışan demektir. Vesvecilerin başında cinlerden olan şeytanlar gelmektedir. Şeytan, ilk kez Hz. Âdem e vesvese vererek yasak ağaçtan yemesine sebep olmuştur (A raf sûresi, 20. âyet). (Not: Şeytan ile ilgili bilgiler için Eûzü kısmına bakınız) İnsan kendi kendine kuruntu yapabilir. Bu konuda Yüce Allah şöyle buyurur: Andolsun, insanı Biz yarattık ve nefsinin ona ne vesvese verdiğini (fısıldadığını) biliriz. (Çünkü) Biz ona şah damarından daha yakınız. (Kaf sûresi, 16. âyet) Peygamber Efendimiz Hz. Ali ye bu tür kuruntulardan kurtulmanın yolunun şu âyeti okumak olduğunu haber vermiştir: و إ ذ ا ق ر أ ت ال ق رآن ج ع ل ن ا ب ي ن ك و ب ي ال ذ ين ال ي ؤ م ن ون ب اآلخ ر ة ح ج ابا م س ت ورا و ج ع ل ن ا ع ل ى ق ل وب ه م أ ك ن ة أ ن ي ف ق ه وه و ف ي آذ ان ه م و ق را و إ ذ ا ذ ك ر ت ر ب ك ف ي ال ق ر آن و ح د ه و ل و ا ع ل ى أ د ب ار ه م ن ف ورا Biz, Kur an okuduğun zaman, seninle ahirete inanmayanların arasına gizleyici bir örtü çekeriz. Ayrıca, onu anlamamaları için kalplerine bir kapalılık ve kulaklarına bir ağırlık veririz. Sen, Kur an da Rabbi nin birliğini andığın zaman onlar, canları sıkılmış bir vaziyette gerisin geri dönüp giderler. (İsra sûresi, âyetler) Şeytan, insana sinsice vesveseler verir. Ona mantıklı gelebilecek şeyler söyler. Adım adım insanı Allah yolundan uzaklaştırmaya çalışır. Onun asıl amacı insanı imansız yaparak, Cehhenem e düşmesine neden olmaktır. 162

6 B izi kökümüzden koparan endişeler, ümitsizlikler ömrümüzün orağıdır. Bu böyle oldu, şu şöyle oldu demeler, böyle düşünmeler, şeytanın gönlümüze düşürdüğü vesveseler, kuruntulardır. B ilmiş ol ki her hastalık, ölümden bir parçadır. Eğer yolunu bulursan, ölümün bu parçasını kendinden sür, çıkar, at gitsin. maktır. A llah ın kelamı ile şeytanın verdiği vesvese, gam ve keder ateşini yatış tırmak, derde deva bulmaktır. G önüldeki vesveselerin hepsinin de yok olup gittiğini bilsen, gönül de o zaman hakikat gülistanına yol bulur. (Mevlânâ Celâleddîn-i NAS SÛRESİ - öğrenelim Kur an okumaktan maksat; kendini usançtan, elemden kurtar- Rûmî) 163

7 SÛRELERİMİZİ tefekkürle ÖĞRENİYORUZ İnsan şeytanları ise bozuk fikirlerini insanlara anlatan, yazan kişilerdir. İnsanlar onların sözlerine kulak verirse sonunda günaha dalarlar, din yolundan ayrılırlar. İnsan, birçok kötülüğü arkadaşı yüzünden işler. Bunun için kiminle oturup kalktığına dikkat etmeli, arkadaşını dinine bağlı, dürüst ve iyi huylu insanlardan seçmelidir. Suç işleyen birçok insan, kötü arkadaş kurbanı dır. Arkadaşının aldatmalarına kanarak olmadık işler yapan insan, sonunda pişman olur. Bir gün Ebu Zerr Peygamber Efendimiz i mescitte otururken gördü. Yanına gidip oturunca Resulullah (s.a.v) sordu: - Ey Ebâ Zerr! Namaz kıldın mı? - Hayır - Öyleyse kalk, namaz kıl! Bunun üzerine Ebu Zerr namazını kıldı. Resulullah Efendimiz şöyle buyurdu: - Ey Ebâ Zerr! İnsanların ve cinlerin şeytanlarından Allah a sı ğın. - Ya Resulullah! İnsanlardan da şeytan var mıdır? - Evet. (Buharî, Bedu l-halk, 11, Edeb, 44 Nesâî, İstiâze, 49) 164

8 a. Kendimize Uyarlayalım UYGULAYALIM Soruları Nas sûresi ile ilgili yukarıda geçen bilgilerden yararlanarak cevaplayınız. 1. Rab, Melik ve İlah ne demektir? 2. İnsanlar kelimesi, Nas sûresinde niçin üç kez geçmiştir? 3. Cin ve insan şeytanları, insanın kalbine fısıldayarak neler yapmaya çalışırlar? Yazalım... NAS SÛRESİ - uygulayalım b. Anlamının Zıddını Bulalım Sorular: 1. Gerçek Rabbi ni, Melik ini ve İlah ını tanımayan insanlar nasıl davranırlar? 2. Vesvesenin zıddı nedir? 3. Görünmeyen varlıklardan bizim dostumuz kimlerdir? 4. Kötü arkadaşların karşıtı hangi arkadaşlardır? 165

9 Yazalım... SÛRELERİMİZİ ÖĞRENİYORUZ c. Duaya Çevirelim 1. Duanızın birinci kısmını Kendimize Uyarlayalım bölümünde yazdıklarınızdan yararlanarak yapınız. 2. Duanızın ikinci kısmını Anlamının Zıddını Bulalım bölümünde yazdıklarınızdan yararlanarak yapınız. Yazalım