Deformasyon yaşlanmasının AA7075 Alüminyum Alaşımının Mekanik Özelliklerine Etkisinin İncelenmesi
|
|
- Kudret Demirkan
- 5 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 6 th International Advanced Technologies Symposium (IATS 11), May 2011, Elazığ, Turkey Deformasyon yaşlanmasının AA7075 Alüminyum Alaşımının Mekanik Özelliklerine Etkisinin İncelenmesi K.Güleryüz 1, R. Kaçar 1 1 Karabuk Üniversitesi, rkacar@karabuk.edu.tr Effect Of Deformation Ageing In The Mechanical Properties Of AA 7075 Aluminium Alloy Abstract In this study, the artificial ageing behavior (deformation ageing) of AA7075 Al-alloy is investigated. A certain part of the aluminum test pieces obtained commercially as T6 heat treated was solution heat treated at 480 o C for 2 hours, then quenched in water. Test samples were strained for 8% in tension shortly after the solution heat treatment then aged at 140 o C 0.5, 1, 2, 4 6, 8, 10, 12, 24, 36, 48, 72 and 96 hours in a furnace. In order to determine an effect of deformation ageing in the mechanical properties of aluminum alloys, the effect of ageing time on the ultimate tensile strength, yield strength, % elongation fracture and hardness were investigated in detail. The relationship between ageing and microstructure was also evaluated. During the deformation ageing, the ultimate tensile strength, yield strength, and hardness increased but, the % elongation fracture tendency decreasing at optimum ageing time. As a conclusion, the obtained findings show that deformation ageing has improved the mechanical properties of the 7075 series Al-alloy. Keywords AA7075, deformation ageing, mechanical properties, microstructure A I. GİRİŞ LÜMİNYUM alaşımlarından 7xxx serisi, genellikle düşük yoğunluk, yüksek dayanım, süneklik, tokluk ve yorulmaya karşı direncinden dolayı yapısal uygulamalarda, uzay ve havacılık sanayinde yaygın olarak kullanılan malzemedir[1-2]. Alüminyumun sertlik, çekme ve akma mukavemetlerini artırmak amacıyla Cu, Zn, Mg gibi elementlerle yaptığı alaşımlar diğer özelliklerinden ziyade mukavemetinin ön plana çıktığı taşıyıcı profiller ve konstrüksiyonlarda kullanılır[3]. Alüminyum alaşımlarının mukavemetini artırılması amacıyla yapılan ısıl işlemler; çözeltiye alma; fazların çözülmesi (katı çözeltinin oluşturulması), su verme; aşırı doymuş yapının oluşturulması, yaşlanma; çözünen atomların oda sıcaklığında veya daha yüksek sıcaklılarda çökelmesi (çökelme sertleşmesi) olmak üzere üç basamaktan oluşur [4]. Çökelme sertleşmesi işlemi genel olarak kullanım sıcaklığında, termodinamik denge halinde en az iki fazlı yapıdayken, hızlı soğutmak sureti ile denge yapısı fazların oluşumuna fırsat verilmeyerek, tek fazlı yarı kararlı (aşırı doymuş katı eriyik) yapıya dönüştürülebilen alaşımlara uygulanabilir [5-8] alüminyum alaşımları Al-Zn-Mg-Cu ihtiva etmesi sebebiyle farklı ısıl işlemlere maruz bırakılarak mekanik özellikleri iyileştirilerek ticari olarak kullanıma sunulmuştur. Mukavemeti artırılan bu alüminyum alaşımı serisi endüstriyel kullanımda herhangi bir termal etkiye maruz kaldığında mekanik özelliklerindeki bu kayıp, bu malzemeye deformasyon yaşlanması uygulanarak giderilebilir [9-11]. Bu çalışmada T6 ısıl işlemi uygulanmış halde ticari olarak temin edilen alüminyum alaşımının mekanik özelliklerine deformasyon yaşlanmasının etkisi belirlenmiş ve mekanik özellik mikroyapı arasındaki ilişki irdelenmiştir. II. DENEYSEL ÇALIŞMALAR Deneysel çalışmada; T6 ısıl işlemi uygulanmış ticari olarak temin edilen 7075 alüminyum levha malzeme kullanılmıştır. Malzemenin kimyasal bileşimi % ağırlık olarak Tablo 1 de verilmiştir. AA 7075 kalite 10 mm lik levha malzemeden TS 138 standardına göre çekme numuneleri işlenerek test için hazır hale getirilmiştir. Çekme deney numunesinin görüntüsü Şekil 1 de, boyutları Şekil 2 de gösterilmiştir. Tablo 1: AA 7075 kalite alüminyumun kimyasal bileşimi (% ağırlık). Si Fe Cu Mn Mg Cr Zn Ti 0,0567 0,2763 1,4024 0, ,2009 6,0294 0,0778 B Na Ca Ni Pb I Sn Co 0, ,0052 0,0027 0,0015 0,0002 0, ,00035 V Sb Sr Be Hg Zr Bi Al 0,0013 0,0007 0, , , , ,5 147
2 Çekme Dayanımı (N/mm 2 ) K. Güleryüz, R.Kaçar Şekil 1: Çekme deney numunesi görüntüsü gerçekleştirilmiştir. Yaşlandırma numunelerinin metalografik olarak incelemek için klasik metalografi yöntemi ile hazırlanan numuneler 95 ml saf su içine 1.5 ml HNO 3, 1,5 ml HCL, 1ml HF asitleri kullanılarak oluşan Keller çözeltisi ile 2 dakika dağlanmıştır. Numunelerin mikroyapı ve çekme test numunelerinin kırılma yüzeyleri incelemelerinde ayrıca JEOL JSM 6060LV marka Taramalı elektron mikroskobundan (SEM) ve EDS analiz sisteminden yararlanılmıştır. III. DENEYSEL SONUÇLAR VE İRDELENMESİ Şekil 2: Çekme deney numunesi boyutları A. Solüsyona Alma Isıl İşlemi Tornada işlenerek hazırlanan numuneler, T6 ısıl işlem uygulanmış şekliyle test edilecekler haricinde (3 adet), 480 o C sıcaklıkta fırında 2 saat bekletilerek solüsyona alma ısıl işlemi uygulanmıştır. Numuneler 2 saatin sonunda oda sıcaklığındaki suda soğutulmuştur. B. Öndeformasyon İşlemi Bir set deney numunesi (3 adet) solüsyona alınmış şekliyle test edilebilmesi amacıyla ayrılırken, solüsyona alma ısıl işleminden sonra farklı sürelerde yaşlandırılacak olan diğer numunelere 50 KN kapasiteli çekme test cihazında 5mm/dak çekme hızında %8 öndeformasyon işlemi uygulanmıştır. C. Yaşlandırma Isıl İşlemi %8 öndeformasyon işlemi uygulanmış numuneler, 3 erli gruplandırılarak 140 o C de 0,5, 1, 2, 4, 6, 8, 10,12, 24, 36, 48, 72, 96 saat fırında bekletilerek statik yaşlanma işlemi uygulanmıştır. Fırından çıkarılan numuneler hava akımı olmayan bir ortamda oda sıcaklığında soğumaya bırakılmış ve çekme testine kadar buzdolabında muhafaza edilmiştir. D. Çekme Deneyinin Uygulanması T6 ısıl işlem uygulanmış şekliyle ana malzeme, solüsyona alınmış ancak yaşlandırma işlemi uygulanmamış deney numuneleri ve 140 o C sıcaklıkta farklı sürelerde ( saat) yaşlandırılan çekme deney numunelerinin her parametresi için 3 er adet numene 50KN kapasiteli çekme test cihazında 5mm/dak çekme hızında koparılarak gerilim-uzama diyagramları elde edilmiştir. E. Sertlik Ölçümü ve Mikroyapı İncelemesi Ana malzeme, solüsyona alma ısıl işlemi uygulanmış malzeme ve yaşlandırılan numunelerinin sertlik ölçümlerinin yapılabilmesi için çekme deney numunelerinden diskotom kesme cihazı kullanılarak kesilmiştir. Kesme işlemi sırasında numunelerin meydana gelen ısıdan etkilenmemesi amacıyla su + %10 bor yağı karışımı kullanılmıştır. Yüzeyleri temizlenen numunelerin sertlik ölçümleri Vickers sertlik ölçüm cihazında yapılmıştır. Deney işlemi sırasında elmas piramit uca 5 kg yük uygulanmıştır. Malzemelerin sertliğini belirlemek amacıyla numune üzerinde 5 ölçüm yapılarak ortalamaları alınmıştır. Yaşlandırılan numunelerin mekanik özellik mikroyapı ilişkilerinin irdelenmesi amacıyla metalografik incelemeleri Çalışmanın amacı daha önce belirtildiği gibi deformasyon yaşlanmasının AA7075 alaşımının mekanik özelliklerine etkisinin araştırılmasıdır. Bu amaçla; AA7075 alaşımı 480 o C sıcaklıkta 2 saat solüsyona alma ısıl işlemi uygulanarak suda soğutulmuştur. Soğutulan numuneler %8 öndeforme edildikten sonra 140 o C farklı zaman aralıklarında statik yaşlandırma işlemine tabi tutulmuştur. T6 ısıl işlem uygulanmış şekliyle ana malzeme, solüsyona alınmış malzeme ve yaşlandırılan malzemelere çekme deneyi uygulanarak gerilim uzama diyagramı elde edilmiştir. Gerilim-uzama eğrilerinden yararlanarak yaşlandırma zamanının maksimum çekme, akma dayanımı, % kopma uzamasına etkisi araştırılmış sonuçlar grafiksel olarak sırasıyla Şekil 3-5 de gösterilmiştir. Şekil 3 den görüldüğü gibi ana malzemenin çekme dayanımı 617 N/mm 2 olarak bulunmuştur. Solüsyona alınıp suda soğutulan malzemenin çekme dayanımının 412 N/mm 2 düştüğü görülmektedir. Ana malzemeye göre solüsyona alınan malzemenin çekme dayanımının düşmesinin nedeni ana malzemenin piyasadan T6 ısıl işlemi ile sertleştirilmiş şekilde temin edilmesinden dolayıdır Ana malzeme Solüsyona alınmış Suda Soğutulmuş Çekme Şekil 3: Maksimum çekme dayanımı ile yaşlandırma zamanı arasındaki ilişki % 8 öndeforme edilen 140 o C sıcaklıkta farklı sürelerde yaşlandırılan numunelerin yaşlanmaya bağlı olarak maksimum çekme dayanımları tekrar artış görülmektedir. Maksimum çekme dayanımı 12 saat yaşlandırılan numunede 601 N/mm 2 olarak elde edilmiştir. Bunun nedeni ise; aşırı doymuş katı çözelti içerisinde çözünmüş halde bulunan ikincil fazların sıcaklığın ve zamanın etkisiyle yarı kararlı bir faz olarak çökelmesidir. Birçok araştırmacı alüminyum alaşımlarında çökelme sürecini şöyle özetlemiştir [12-13]. 148
3 % Kopma uzama Akma dayanımı (N/mm 2 ) Deformasyon yaşlanmasının AA7075 Alüminyum Alaşımının Mekanik Özelliklerine Etkisinin İncelenmesi Akma dayanımı Şekil 4: akma dayanımı ile yaşlandırma zamanı arasındaki ilişki Solüsyona alınmış Ana malzeme % kopma uzama Çekme dayanımındaki azalma aşırı yaşlanmanın başladığına işaret etmektedir. Şekil 4 den görüldüğü gibi akma dayanımı ile yaşlandırma zamanı arasındaki ilişkide belirlenmiştir. Grafikten görüldüğü gibi akma dayanımı eğrisi yaşlandırma zamanına bağlı olarak maksimum çekme eğrisi ile paralellik arz etmektedir. Artan yaşlandırma zamanına bağlı olarak numunelerin akma dayanımı 12 saat yaşlandırma zamanında maksimum değerine ulaşarak yaklaşık 315 N/mm 2 bulunmuştur. Daha sonraki yaşlanma sürelerinde aşırı yaşlanmaya bağlı olarak akma dayanımında bir düşme tespit edilmiştir. Ayrıca çalışmada % kopma uzaması ile yaşlandırma zamanı arasındaki ilişkide belirlenmiştir (Şekil 5). Şekilden görüldüğü gibi solüsyona alma ısıl işleminden sonra suda soğutulan numunelerin % kopma uzamasında bir artış görülürken % 8 öndeformasyon işleminden sonra farklı zaman aralıklarında yaşlandırılan numunelerin kopma uzamalarında 12 saate kadar genel eğilim azalma yönündedir. Artan yaşlanma zamanına bağlı olarak aşırı yaşlanma evresinde numunelerin kopma uzama miktarlarında eğilim artış yönünde olduğu tespit edilmiştir. Çekme deney numunelerinin kırılma yüzeyleri SEM mikroskobunda incelenmiştir. T6 ısıl işlem görmüş şekliyle ana malzemenin, solüsyona alınıp suda soğutulan numunenin, 140 o C sıcaklıkta 2, 12 ve 96 saat yaşlandırılan numunelerin kırılma yüzeyleri sırasıyla Şekil 6 a, b, c, d ve e de gösterilmiştir. Şekil 6 da T6 ısıl işlemi uygulanmış şekliyle ana malzemenin kırılma yüzeyi beklenildiği gibi yarı gevrek yarı sünek kırılma davranışı sergilediği görülmektedir. Solüsyona alma ısıl işlemi uygulandıktan sonra suda soğutulan numunelerin kırılma yüzeyleri incelendiğinde T6 ısıl işleminin etkilerinin suda soğutulan numunede kaybolduğu kırılma yüzeyinde oluşan girinti ve çıkıntılardan anlaşılmaktadır. Şekil 5: % kopma uzaması ile yaşlandırma zamanı arasındaki ilişki % 8 öndeforme edilen 140 o C sıcaklıkta farklı sürelerde yaşlandırılan numunelerin yaşlanmaya bağlı olarak maksimum çekme dayanımları tekrar artış görülmektedir. Maksimum çekme dayanımı 12 saat yaşlandırılan numunede 601 N/mm 2 olarak elde edilmiştir. Bunun nedeni ise; aşırı doymuş katı çözelti içerisinde çözünmüş halde bulunan ikincil fazların sıcaklığın ve zamanın etkisiyle yarı kararlı bir faz olarak çökelmesidir. Birçok araştırmacı alüminyum alaşımlarında çökelme sürecini şöyle özetlemiştir [12-13]. Katı eriyik GP zonları yarıkararlı ή fazı kararlı η fazıdır (MgZn 2 ). Düşük yaşlandırma zamanında dayanım artışının sebebi olarak GP zonları etkili olurken, maksimum dayanım artışı yarı kararlı ή fazından ve aşırı yaşlanma sürecindeki dayanım düşüşü ise kararlı η fazından ileri geldiği düşünülmektedir [14]. Deney sonucuna göre 12 saatten sonraki yaşlandırma zamanlarında çekme dayanımının azaldığı görülmektedir. a) b) 149
4 Sertlik (HV 5 ) K. Güleryüz, R.Kaçar c) Ana malzeme Solüsyona alınmış Sertlik Şekil 7: Sertlik ile yaşlandırma zamanı arasındaki ilişki d) e) Şekil 6: Çekme numunesi kırılma yüzeyi; a) ana malzeme, b) solüsyona alma ısıl işlemi uygulanmış suda soğutulan numune, c) %8 öndeforme edilip C de 2 saat yaşlandırılan d) 12 saat yaşlandırılan e) 96 saat yaşlandırılan numune % 8 öndeformasyondan sonra 140 o C sıcaklıkta 2, 12 ve 96 saat aralığında yaşlandırma işlemi uygulanmış numunelerin kırılma yüzeyleri incelendiğinde 12 saat yaşlandırmaya tabi tutulan numunenin daha düzlemsel karışık (sünek-gevrek) tip bir kırılma davranışı sergilediği görülmektedir. 12 saat yaşlandırma zamanında numunede genel eğilim olarak % kopma uzaması miktarının düşük bulunması da bu tezi desteklemektedir. Diğer bir ifadeyle yaşlandırma sıcaklığına ve zamanına bağlı olarak oluşan ana kafes yapısıyla bağdaşık yarı kararlı ή fazı dislokasyonlarla etkileşerek mukavemet artışına sebep olmaktadır. En yüksek mukavemet artışı da 12 saat yaşlandırma zamanında bulunması bunu desteklemektedir. 96 saat yaşlandırma zamanında kırılma yüzeylerinin daha girintili çıkıntılı yüzeylerden oluştuğu görülmektedir. % kopma uzamasının artış eğilimi de kırılma yüzeyleri ile uyum içerisindedir. Artan yaşlanma zamanına bağlı olarak numunelerin aşırı yaşlandığına işaret etmektedir. Çalışmada ayrıca yaşlandırma zamanı ile sertlik arasındaki ilişkide araştırılmış sonuçlar grafiksel olarak Şekil 7 de gösterilmiştir. Şekil 7 de gösterildiği gibi ana malzemenin ticari haliyle T6 ısıl işlemi görmesinden dolayı sertliği 199 HV 5 olarak ölçülmüştür. Solüsyona alındıktan sonra suda soğutulan numunenin sertliği 97 HV 5 olarak ölçülmüştür. Sertliğin düşme nedeninin T6 ısıl işlem durumunun giderilmesi olarak düşünülmektedir. Şekil 3, 4, 5 ve 7 den görüldüğü gibi 480 o C sıcaklıkta 2 saat süre ile solüsyona alma ısıl işleminden sonra maksimum çekme dayanımı, akma dayanımı ve sertliğinde azalma tespit edilmiştir. Bu durum beta atomlarınca zengin alfa katı eriyiğin oluştuğunun göstergesidir. Solüsyona alınıp suda soğutulan 140 o C de yaşlandırma sıcaklığında bekletilen numunelerin 12 saat e kadar yaşlandırma zamanında numunelerin sertliği artmaktadır. Maksimum değere 12 saat yaşlandırma zamanında ulaşılmış ve yaklaşık 220 HV 5 olarak ölçülmüştür. Sonuçlar yaşlanma zamanına bağlı olarak düşük yaşlandırma zamanında beta atomlarınca zengin alfa katı eriyiğinde boşluklar kümelenerek (vacancy rich cluster) GP zonlarını oluşturduğunu bunlarında kafes yapısını çarpıtarak dislokasyon hareketini engellediği böylece sertlik ve mukavemet artışı meydana getirdiğine işaret etmektedir. Chen ve diğerlerinin yaptığı bir çalışmada GP zonlarının farklı yapıda GP1 ve GP2 olmak üzere iki çeşit olduğunu genellikle oda sıcaklığında veya yapay yaşlandırmanın ilk safhalarında oluştuğunu ve alaşımların dayanımının artmasına sebep olduğunu ifade etmişlerdir [14]. GP1 zonlarının oda sıcaklığından 140- o C sıcaklık aralığında oluşurken, GP2 zonunun 70 o C sıcaklığının üzerinde meydana geldiğini belirtmişlerdir. Artan yaşlanma zamanı ile birlikte GP1 ve GP2 zonları yarı kararlı ή fazını oluşturarak sertlik artışına ve dislokasyon hareketine engel çıkararak mukavemet artışına neden olduğu düşünülmektedir. Sha ve Cerezo yarı kararlı ή fazı levhalı morfolojisi sebebiyle Al-Zn- Mg (-Cu) alaşımlarının sertliğinin sorumlusu olduğunu rapor etmişlerdir [12]. Yaşlandırma süresi 24 saate çıkarıldığında malzemenin sertliği 206 HV 5 olarak ölçülmüştür. 96 saate çıkan yaşlandırma süresinde ise malzemenin sertliği 148 HV 5 olarak ölçülmüştür. Sonuçlar 12 saate kadar artan yaşlandırma
5 Deformasyon yaşlanmasının AA7075 Alüminyum Alaşımının Mekanik Özelliklerine Etkisinin İncelenmesi süresine bağlı olarak sertliğin arttığı, ancak 12 saatten sonraki artan yaşlandırma zamanına bağlı olarak sertlikte azalma meydana geldiğine işaret etmektedir. Bunun nedenin artan yaşlanma zamanına bağlı olarak yarı kararlı ή fazının kararlı η fazını oluşturmasıdır. Çünkü Srivatsan ve Sriram kararlı η fazı (MgZn 2 ) oluşumu alüminyum alaşımlarının dayanımını ve sertliğini düşürdüğünü belirtmişlerdir [15]. Çalışmada yaşlandırılan numunelerin mikroyapı incelemeleri yapılmıştır. Şekil 8 a ve b de sırasıyla ana malzemenin, solüsyona alınmış ve suda soğutulmuş numunenin mikroyapı görüntüsü gösterilmiştir. b) a) c) Şekil 9: a) 140 o C sıcaklıkta 12 saat yaşlandırılan numune üzerinden alınan noktasal EDS analiz bölgeleri, b) 1 numaralı c) 2 numaralı bölgeden alınan EDS analiz sonucu b) Şekil 8:Al 7075 mikroyapı görüntüsü; a) ana malzemenin b) solüsyona alınan numunenin Şekil 8 a dan görüldüğü gibi T6 ısıl işlem uygulanmış şekliyle ana malzemenin mikroyapısı haddelemeye bağlı olarak oluşan uzun tanelerden meydana gelmektedir. Şekil 8 b) den görüldüğü gibi 480 o C sıcaklıkta iki saat solüsyona alma ısıl işlemine tabi tutulan T6 ısıl işlem görmüş malzemenin mikroyapısının bozulduğu görülmektedir. Yapı beta atomlarınca zengin alfa katı eriyiğinden oluşmaktadır. Çalışmada 140 o C sıcaklıkta 12 saat süre ile yaşlandırılan numune üzerinden (1 numaralı) ve ana malzeme yapısından farklı olduğu düşünülen (2 numaralı) bölgelerinden noktasal EDS analizleri alınmıştır. EDS analizi alınan bölgeleri gösteren mikroyapı görüntüsü ve EDS analiz sonuçları Şekil 9 a, b ve c de sırasıyla gösterilmiştir. a) Şekil 9 da EDS analizini sonuçları değerlendirildiğinde yaşlanmaya bağlı olarak yapı içerisinde bakır ve çinkoca zengin fakat alüminyum ve magnezyum açısından fakir oluşumların meydana geldiğine işaret etmektedir. IV. SONUÇLAR Yapılan çalışmada AA 7075 alaşımı 480 o C sıcaklıkta solüsyona alıp suda soğuttuktan sonra % 8 öndeforme edilerek 140 o C farklı zaman aralıklarında yaşlandırma işleminden sonra elde edilen bulgular aşağıdaki şekilde özetlenebilir; 1- T6 ısıl işlem görmüş şekliyle temin edilen AA7075 alaşımının 480 o C sıcaklıkta 2 saat süre ile solüsyona alma ısıl işleminden sonra maksimum çekme dayanımı, akma dayanımı ve sertliğinde azalma tespit edilmiştir. Bu durum beta atomlarınca zengin alfa katı eriyiğin oluştuğunun göstergesidir. T6 ısıl işleminin sağladığı mukavemet artışı kaybolmuştur. 2- Yaşlandırma işleminde 12 saat yaşlandırma zamanına kadar maksimum çekme, akma dayanımı ve sertlikte artış fakat genel eğilim olarak % kopma uzamasında azalma tespit edilmiştir. 12 saatten 96 saate kadar yaşlandırma zamanında artan yaşlanma süresine bağlı olarak maksimum çekme, akma dayanımında ve sertlikte azalma fakat % kopma uzamasında genel eğilim olarak artış olduğu tespit edilmiştir. 3- Sonuçlar yaşlanma zamanına bağlı olarak düşük yaşlandırma zamanında beta atomlarınca zengin alfa katı eriyiğinde boşluk kümelenmeleri GP zonlarını oluşturduğunu bunlarında kafes yapısını çarpıtarak dislokasyon hareketini engellediği böylece mukavemet artışı meydana getirdiğine işaret etmektedir. Artan yaşlanma zamanı ile birlikte yarı kararlı ή fazı oluşarak dislokasyon hareketinin engellenerek 151
6 K. Güleryüz, R.Kaçar mukavemet artışına neden olduğu düşünülmektedir. 12 saatten daha uzun süre yaşlandırma işlemine maruz kalmış numunelerdeki mukavemet düşüşünün sebebi de η kararlı faz çökelti (MgZn 2 ) oluşumu ve çökeltilerin irileşerek kabalaşması diğer bir ifadeyle aşırı yaşlanmanın meydana gelmesi gösterilebilir. Sonuç olarak; T6 ısıl işlemi uygulandıktan sonra herhangi bir sebeple termal çevrime maruz kalmış AA7075 alaşımının mekanik özellikleri deformasyon yaşlanması ile iyileştirilebilir. TEŞEKKÜR Bu çalışma sırasında deneysel işlemler süresince emeği geçen Erkan Durgutlu ya teşekkür edilir. KAYNAKLAR [1] K. H. Rendigs, Aluminum structures used in aerospace Status and prospects [J]. Mater Sci Forum, [2] J. C. Williams, E A. Jr Starke, Progress in structural materials for aerospace systems [J], Acta Mater, [3] H. Demirci, Malzeme Bilgisi ve Malzeme Muayenesi Seçilmiş Temel Kavramlar ve Endüstriyel Uygulamalar, Alfa Basım Yayın, [4] [5] Talsad Yayınları, Türkiye de ve Dünya da Alüminyum (Alüminyumun önemli kullanım yerleri ve alternatif olduğu malzemeler) [6] www3.gazi.edu.tr/,slayt 29. [7] M. Baydoğan, Retregasyon ve Yeniden yaşlandırma uygulanmış 2014 ve 7075 Kalite Alüminyum alaşımlarının Mekanik ve Korozyon özelliklerinin İncelenmesi, Doktora tezi, İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, [8] E. Geçkinli, Alüminyum Alaşımlarının Isıl İşlemi, II. Isıl İşlem Sempozyumu, İTÜ, İstanbul, Şubat [9] M, V. Lancker, Metallurgy of Aluminum Alloys, Chapman and Hall [10] G.Waterloo, V. Hansen, J. Gjones, S.R. Skjerworld, Mater. Sci. Eng. A303, [11] A. Deschmps, F. Livet Y. Brachet, Acta Mater. 47 ss.281, [12] G. Sha, A. Cerezo, Acta Mater. 52, ss , [13] D. Wang, D.R. Ni, Z.Y. Ma, Effect of pre-strain and two step aging on microstructure and stress corrosion cracking of 7050 alloy, Materials Science and Engineering A, 494, ss , [14] C. Junzhou, Z. Liang, Y. Shoujie, S. Wenzhu, D. Shenglon,, Investigation of precipitation behavior and related hardening in AA 7055 aluminum alloy, Materials Science and Engineering A, 500, 34-32, [15] T.S. Srivatson, S. Sriram, Acta Metall Mater, 42, ss ,
ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ
ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ Prof. Dr. Ramazan YILMAZ Sakarya Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Esentepe Kampüsü, 54187, SAKARYA ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ (Yaşlandırma
DetaylıMALZEMELERİN MUKAVEMETİNİ ARTIRICI İŞLEMLER
MALZEMELERİN MUKAVEMETİNİ ARTIRICI İŞLEMLER Malzemelerin mekanik özelliği başlıca kimyasal bileşime ve içyapıya bağlıdır. Malzemelerin içyapısı da uygulanan mekanik ve ısıl işlemlere bağlı olduğundan malzemelerin
DetaylıELKTRİK AMAÇLI ALUMİNYUM KULLANIMI
ELKTRİK AMAÇLI ALUMİNYUM KULLANIMI 1 ELKTRİK AMAÇLI ALUMİNYUM KULLANIMI 2 Elektrik ışığı ilk kez halka tanıtıldığında insanlar gaz lambasına o kadar alışkındı ki, Edison Company talimat ve güvenceleri
DetaylıÇÖKELME SERTLEŞMESİ (YAŞLANMA) DENEYİ
1. DENEYİN AMACI: Alüminyum alaşımlarında çökelme sertleşmesinin (yaşlanma) mekanik özelliklere etkisinin incelenmesi ve sertleşme mekanizmasının öğrenilmesi. 2. TEORİK BİLGİ Çökelme sertleşmesi terimi,
DetaylıDubleks Paslanmaz Çeliklerin Statik Yaşlanma Davranışları
6 th International Advanced Technologies Symposium (IATS 11), 16-18 May 11, Elazığ, Turkey Dubleks Paslanmaz Çeliklerin Statik Yaşlanma Davranışları R. Kaçar 1, H. Ertek Emre 1 ve Ö. Sinoplu 1 Karabuk
DetaylıÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ HOŞGELDİNİZ
ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ Malzeme Malzeme Bilgisi Bilgisi PROF. DR. HÜSEYİN UZUN HOŞGELDİNİZ 1 ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ (Yaşlandırma Sertleşmesi) Bazı metal alaşımlarının sertlik ve mukavemeti, soğuk deformasyon
DetaylıÇift Fazlı Paslanmaz Çeliklerde Yaşlandırma Koşullarının Mikroyapı Özellikleri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi
Çift Fazlı Paslanmaz Çeliklerde Yaşlandırma Koşullarının Mikroyapı Özellikleri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi Alptekin Kısasöz 1,a, Ahmet Karaaslan 1,b 1 Yildiz Technical University, Department of Metallurgical
DetaylıALUMİNYUM ALA IMLARI
ALUMİNYUM ALA IMLARI ALUMİNYUM VE ALA IMLARI Alüminyum ve alüminyum alaşımları en çok kullanılan demir dışı metaldir. Aluminyum alaşımları:alaşımlama (Cu, Mg, Si, Mn,Zn ve Li) ile dayanımları artırılır.
Detaylı2xx SERİSİ ALÜMİNYUM ALAŞIMLARINDA Ag İLAVESİNİN MUKAVEMETE ETKİSİ
2xx SERİSİ ALÜMİNYUM ALAŞIMLARINDA Ag İLAVESİNİN MUKAVEMETE ETKİSİ Çağlar Yüksel 1, Özen Gürsoy 2, Eray Erzi 2, Derya Dışpınar 2 1 Yıldız Teknik Üniversitesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü,
DetaylıAl-Cu Alaşımlarında Porozite ve Mikroyapının Yaşlandırma Üzerine Etkisi
Al-Cu Alaşımlarında Porozite ve Mikroyapının Yaşlandırma Üzerine Etkisi 1 Muhammet ULUDAĞ, 1 Muhammed Raşit ERYILMAZ, 1 Serdar ÇELEBİ ve * 2 Derya DIŞPINAR 1 Selçuk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi,
DetaylıRetrogresyon İşleminin 7075 Alüminyum Alaşımının Aşınma Davranışına Etkisi
6 th International Advanced Technologies Symposium (IATS 11), 16-1 May 2011, Elazığ, Turkey Retrogresyon İşleminin 707 Alüminyum Alaşımının Aşınma Davranışına Etkisi H. Durmuş 1, R.O. Uzun 2, S. Şahin
DetaylıALÜMİNYUM T6 ISIL İŞLEMİ İÇİN GELİŞTİRİLEN SEPET TASARIMI İLE ZAMAN VE ENERJİ TASARRUFU SAĞLANMASI
ALÜMİNYUM T6 ISIL İŞLEMİ İÇİN GELİŞTİRİLEN SEPET TASARIMI İLE ZAMAN VE ENERJİ TASARRUFU SAĞLANMASI Seracettin Akdı Aydınlar Yedek Parça San. ve Tic. A.Ş. Ar-Ge Merkezi Gamze Küçükyağlıoğlu Aydınlar Yedek
DetaylıTHE PRODUCTION OF AA5049 ALLOY SHEETS BY TWIN ROLL CASTING
AA5049 ALÜMİNYUM ALAŞIMI LEVHALARIN İKİZ MERDANELİ SÜREKLİ DÖKÜM TEKNİĞİ İLE ÜRETİMİ Koray TURBALIOĞLU Teknik Alüminyum San. A.Ş., İstanbul koray.turbalioglu@teknikaluminyum.com.tr ÖZET AA5049 alaşımı
DetaylıTAHRİBATLI MALZEME MUAYENESİ DENEYİ
TAHRİBATLI MALZEME MUAYENESİ DENEYİ MAK-LAB15 1. Giriş ve Deneyin Amacı Bilindiği gibi malzeme seçiminde mekanik özellikler esas alınır. Malzemelerin mekanik özellikleri de iç yapılarına bağlıdır. Malzemelerin
DetaylıT.C. TRAKYA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ AŞIRI PLASTİK DEFORMASYON METOTLARININ ALÜMİNYUM ALAŞIMLARININ MEKANİK ÖZELLİKLERİNE ETKİSİ
T.C. TRAKYA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ AŞIRI PLASTİK DEFORMASYON METOTLARININ ALÜMİNYUM ALAŞIMLARININ MEKANİK ÖZELLİKLERİNE ETKİSİ Mak. Müh. Kaan ÖZEL YÜKSEK LİSANS TEZİ Makina Mühendisliği ANA
DetaylıFARKLI ISIL İŞLEM KOŞULLARINDAKİ 2024 ALUMİNYUM ALAŞIMLARININ KOROZYON SONRASI MEKANİK ÖZELLİKLERİNDEKİ KAYBIN BELİRLENMESİ
Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 15, Sayı 1, 2010 FARKLI ISIL İŞLEM KOŞULLARINDAKİ 2024 ALUMİNYUM ALAŞIMLARININ KOROZYON SONRASI MEKANİK ÖZELLİKLERİNDEKİ KAYBIN BELİRLENMESİ
DetaylıRRA işleminin 7075 alaşımının mekanik özelliklerine etkisi
itüdergisi/d mühendislik Cilt:3, Sayı:6, 108-116 Aralık 2004 RRA işleminin 7075 alaşımının mekanik özelliklerine etkisi Murat BAYDOĞAN *, Hüseyin ÇİMENOĞLU, E. Sabri KAYALI İTÜ Kimya Metalurji Fakültesi,
Detaylıİleri Teknoloji Bilimleri Dergisi Journal of Advanced Technology Sciences ISSN:
İleri Teknoloji Bilimleri Dergisi Journal of Advanced Technology Sciences ISSN:2147-3455 ORTA KARBONLU AISI1040 İMALAT ÇELİĞİNE UYGULANAN SICAK DÖVME İŞLEMİNİN MALZEMENİN MEKANİK ÖZELLİKLERİNE ETKİSİ Gültekin
DetaylıELASTİK PLASTİK. İstanbul Üniversitesi
ELASTİK PLASTİK HOMOJEN HETEROJEN dislokasyon birkristalideformeetmekiçinharcananenerji, teorik ve hatasız olan kristalden daha daha az! malzemelereplastikdeformasyonuygulandığında, deforme edebilmek için
Detaylı= σ ε = Elastiklik sınırı: Elastik şekil değişiminin görüldüğü en yüksek gerilme değerine denir.
ÇEKME DENEYİ Genel Bilgi Çekme deneyi, malzemelerin statik yük altındaki mekanik özelliklerini belirlemek ve malzemelerin özelliklerine göre sınıflandırılmasını sağlamak amacıyla uygulanan, mühendislik
DetaylıAlSi7Mg DÖKÜM ALAŞIMINDA T6 ISIL İŞLEM DEĞERLERE ETKİSİNİN İNCELENMESİ. Onur GÜVEN, Doğan ALPDORUK, Şükrü IRMAK
AlSi7Mg DÖKÜM ALAŞIMINDA T6 ISIL İŞLEM PARAMETRELERİNİN MEKANİK DEĞERLERE ETKİSİNİN İNCELENMESİ Onur GÜVEN, Doğan ALPDORUK, Şükrü IRMAK DÖKÜMCÜLÜK İSTENEN BİR ŞEKLİ ELDE ETMEK İÇİN SIVI METALİN SÖZ KONUSU
DetaylıDEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 6 Sayı: 2 s. 95-100 Mayıs 2004
DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 6 Sayı: 2 s. 95-1 Mayıs 24 FARKLI KARBON İÇERİKLİ ÇELİKLERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİNİN ISIL İŞLEMLERLE DEĞİŞİMİ (DIFFERENCES IN MECHANICAL PROPERTIES
DetaylıFZM 220. Malzeme Bilimine Giriş
FZM 220 Yapı Karakterizasyon Özellikler İşleme Performans Prof. Dr. İlker DİNÇER Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü 1 Ders Hakkında FZM 220 Dersinin Amacı Bu dersin amacı, fizik mühendisliği öğrencilerine,
DetaylıINVESTIGATION OF AA 2024 ALUMINUM ALLOY WITH NATURAL AGİNG METHOD OF MECHANICAL PROPERTIES
AA 2024 ALÜMİNYUM ALAŞIMININ DOĞAL YAŞLANDIRMA YÖNTEMİ İLE MEKANİKSEL ÖZELLİKLERİN İNCELENMESİ Muzaffer Erdoğan 1,a, İbrahim Güneş 2, Ali Erçetin 3, 1 Afyon Kocatepe Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi,
DetaylıAl-Mg ALAŞIMLARINDA Mg ORANININ YORULMA DAYANIMINA ETKİSİ
ARAŞTIRMA MAKALESİ Al-Mg ALAŞIMLARINDA Mg ORANININ YORULMA DAYANIMINA ETKİSİ Nurullah SEÇGİN, Ahmet HASÇALIK Fırat Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Makine Eğitimi Bölümü, ELAZIĞ Geliş Tarihi: 3.7.23
DetaylıEmre Yalçın (Odöksan ELBA) 7.Oturum: Süreçler ve Kontrol 7th Session: Process and Control
«İnce ve Kalın Kesitli SiMo Küresel Dökme Demirlerin Isıl İşlem Öncesinde ve Sonrasında Mikroyapı ve Mekanik Özellikleri» «The Effect of Heat Treatment To Microstructure and Mechanic Properties of Thin
DetaylıFARKLI ÇELİKLERE UYGULANAN DEĞİŞEN ISITMA HIZLARININ MEKANİK ÖZELLİKLERE ETKİSİNİN İNCELENMESİ
DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 3 Sayı: 3 sh. 65-73 Ekim 21 FARKLI ÇELİKLERE UYGULANAN DEĞİŞEN ISITMA HIZLARININ MEKANİK ÖZELLİKLERE ETKİSİNİN İNCELENMESİ ( THE INVESTIGATION
DetaylıAA2014 ALÜMİNYUM ALAŞIMI INGOTUN İÇYAPISINA HOMOJENİZASYON SICAKLIĞININ ETKİSİ
P A M U K K A L E Ü N İ V E R S İ T E S İ M Ü H E N D İ SLİ K F A K Ü L TESİ YIL : 1996 P A M U K K A L E U N I V E R S I T Y E N G I N E E R I N G C O L L E G E CİLT : 2 M Ü H E N D İ S L İ K B İ L İ
DetaylıDeneyin Amacı Çekme deneyinin incelenmesi ve metalik bir malzemeye ait çekme deneyinin yapılması.
1 Deneyin Adı Çekme Deneyi Deneyin Amacı Çekme deneyinin incelenmesi ve metalik bir malzemeye ait çekme deneyinin yapılması. Teorik Bilgi Malzemelerin statik (darbesiz) yük altındaki mukavemet özelliklerini
DetaylıYÜKSEK KARBONLU ÇELİKLERE SU VERME İŞLEMİNİN MEKANİK ÖZELLİKLERE ETKİSİNİN İNCELENMESİ
Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, Cilt 19, Sayı 2, 2014 ARAŞTIRMA YÜKSEK KARBONLU ÇELİKLERE SU VERME İŞLEMİNİN MEKANİK ÖZELLİKLERE ETKİSİNİN İNCELENMESİ Hande GÜLER * Reşat ÖZCAN ** Özet:
DetaylıDUAL FAZLI ÇELİKLERDE MARTENZİT VE YÜKLEME HIZININ MEKANİK ÖZELLİKLERE ETKİSİ
PAMUKKALE ÜNİ VERSİ TESİ MÜHENDİ SLİ K FAKÜLTESİ YIL PAMUKKALE UNIVERSITY ENGINEERING COLLEGE CİLT MÜHENDİ SLİ K B İ L İ MLERİ DERGİ S İ SAYI JOURNAL OF ENGINEERING SCIENCES SAYFA : 1998 : 4 : 3 : 692-697
DetaylıPamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi. Pamukkale University Journal of Engineering Sciences
Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Pamukkale University Journal of Engineering Sciences MİKRODALGA FIRINDA SUNİ YAŞLANDIRILAN 6013 ALÜMİNYUM ALAŞIMIN KOROZYON DAVRANIŞININ İNCELENMESİ
DetaylıFAZ DİYAGRAMLARI ve DÖNÜŞÜMLERİ HOŞGELDİNİZ
FAZ DİYAGRAMLARI ve DÖNÜŞÜMLERİ Malzeme Malzeme Bilgisi Bilgisi PROF. DR. HÜSEYİN UZUN HOŞGELDİNİZ Prof. Dr. Hüseyin UZUN-Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü 1 /94 İkili Faz Diyagramından Hangi Bilgiler
DetaylıMMT310 Malzemelerin Mekanik Davranışı Mukavemet ve deformasyon özelliklerinin belirlenmesi - Sürünme, eğme ve burma deneyleri
MMT310 Malzemelerin Mekanik Davranışı Mukavemet ve deformasyon özelliklerinin belirlenmesi - Sürünme, eğme ve burma deneyleri Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2011-2012 Bahar Yarıyılı 2. Mukavemet ve deformasyon
DetaylıMALZEME BİLGİSİ DERS 11 DR. FATİH AY. www.fatihay.net fatihay@fatihay.net
MALZEME BİLGİSİ DERS 11 DR. FATİH AY www.fatihay.net fatihay@fatihay.net GEÇEN HAFTA DEMİR ESASLI ALAŞIMLAR DEMİR DIŞI ALAŞIMLAR METALLERE UYGULANAN İMALAT YÖNTEMLERİ METALLERE UYGULANAN ISIL İŞLEMLER
DetaylıMETALURJİ VE MALZEME MÜH. LAB VE UYG. DERSİ FÖYÜ
METALURJİ VE MALZEME MÜH. LAB VE UYG. DERSİ FÖYÜ ALIN KAYNAKLI LEVHASAL BAĞLANTILARIN ÇEKME TESTLERİ A- DENEYİN ÖNEMİ ve AMACI Malzemelerin mekanik davranışlarını incelemek ve yapılarıyla özellikleri arasındaki
DetaylıAlümiyum Şekillendirme Teknolojileri
Alümiyum Şekillendirme Teknolojileri Doç.Dr. Derya Dışpınar deryad@istanbul.edu.tr Amerikan İngilizcesi: Aluminum İngiliz İngilizcesi: Aluminium Türkçe Aluminyum / Alüminyum Latince Alumin: acı tuz Atom
DetaylıMUKAVEMET ARTIRICI İŞLEMLER
MUKAVEMET ARTIRICI İŞLEMLER Malzemenin Mukavemeti; a) Kimyasal Bileşim b) Metalurjik Yapı değiştirilerek arttırılabilir Malzemelerin Mukavemet Arttırıcı İşlemleri: 1. Martenzitik Dönüşüm 2. Alaşım Sertleştirmesi
DetaylıAA 5754 Alüminyum Alaşımının Robot (MIG) Kaynağı ile Birleştirilmesi ve Mikroyapısının İncelenmesi
6 th International Advanced Technologies Symposium (IATS 11), 16-18 May 2011, Elazığ, Turkey AA 5754 Alüminyum Alaşımının Robot (MIG) Kaynağı ile Birleştirilmesi ve Mikroyapısının İncelenmesi Welding of
DetaylıFZM 220. Malzeme Bilimine Giriş
FZM 220 Yapı Karakterizasyon Özellikler İşleme Performans Prof. Dr. İlker DİNÇER Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü 1 Ders Hakkında FZM 220 Dersinin Amacı Bu dersin amacı, fizik mühendisliği öğrencilerine,
DetaylıMALZEME BİLGİSİ DERS 8 DR. FATİH AY. www.fatihay.net fatihay@fatihay.net
MALZEME BİLGİSİ DERS 8 DR. FATİH AY www.fatihay.net fatihay@fatihay.net BÖLÜM IV METALLERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ GERİLME VE BİRİM ŞEKİL DEĞİŞİMİ ANELASTİKLİK MALZEMELERİN ELASTİK ÖZELLİKLERİ ÇEKME ÖZELLİKLERİ
DetaylıÇEKME DENEYİ. Şekil. a) Çekme Deneyi makinesi, b) Deney esnasında deney numunesinin aldığı şekiler
ÇEKME DENEYİ Çekme Deneyi Malzemenin mekanik özelliklerini ortaya çıkarmak için en yaygın kullanılan deney Çekme Deneyidir. Bu deneyden elde edilen sonuçlar mühendislik hesaplarında doğrudan kullanılabilir.
DetaylıBASMA DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Basma Deneyinin Amacı
1. Basma Deneyinin Amacı Mühendislik malzemelerinin çoğu, uygulanan gerilmeler altında biçimlerini kalıcı olarak değiştirirler, yani plastik şekil değişimine uğrarlar. Bu malzemelerin hangi koşullar altında
DetaylıAN INVESTIGATION ON THE PRODUCIBILITY OF TRAIN WHEELS BY CASTING METHOD
5. Uluslararası İleri Teknolojiler Sempozyumu (IATS 09), 13-15 Mayıs 2009, Karabük, Türkiye DÖKÜM YÖNTEMİ İLE TREN TEKERLEĞİ ÜRETİLEBİLİRLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI AN INVESTIGATION ON THE PRODUCIBILITY OF TRAIN
DetaylıGeometriden kaynaklanan etkileri en aza indirmek için yük ve uzama, sırasıyla mühendislik gerilmesi ve mühendislik birim şekil değişimi parametreleri elde etmek üzere normalize edilir. Mühendislik gerilmesi
DetaylıFaz Dönüşümleri ve Faz (Denge) Diyagramları
Faz Dönüşümleri ve Faz (Denge) Diyagramları 1. Giriş Bir cisim bağ kuvvetleri etkisi altında en düşük enerjili denge konumunda bulunan atomlar grubundan oluşur. Koşullar değişirse enerji içeriği değişir,
DetaylıBA KENT ÜNİVERSİTESİ. Malzemeler genel olarak 4 ana sınıfa ayrılabilirler: 1. Metaller, 2. Seramikler, 3. Polimerler 4. Kompozitler.
MALZEMELER VE GERĐLMELER Malzeme Bilimi mühendisliğin temel ve en önemli konularından birisidir. Malzeme teknolojisindeki gelişim tüm mühendislik dallarını doğrudan veya dolaylı olarak etkilemektedir.
DetaylıDEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 3 Sayı: 3 sh. 75-83 Ekim 2001
DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 3 Sayı: 3 sh. 75-83 Ekim 2001 TIG KAYNAK YÖNTEMİYLE BİRLEŞTİRİLMİŞ 2024 ALUMİNYUM ALAŞIMININ KAYNAK BÖLGESİNİN ÇÖKELME SERTLEŞMESİ BAKIMINDAN
DetaylıYoğun Düşük sürünme direnci Düşük/orta korozyon direnci. Elektrik ve termal iletken İyi mukavemet ve süneklik Yüksek tokluk Magnetik Metaller
Kompozit malzemeler İki veya daha fazla malzemeden üretilirler Ana fikir farklı malzemelerin özelliklerini harmanlamaktır Kompozit: temel olarak birbiri içinde çözünmeyen ve birbirinden farklı şekil ve/veya
Detaylı1070-Al99,7. Kimyasal Kompozisyon (%) Kesme Dayanımı( kaynak yük yönünde) Uluslararası Standartlar. Ek bilgiler. Mekanik Dayanım. Kaynak Pozisyonları
17-Al99,7 Kimyasal Kompozisyon (% Si,2 Zn,2 Fe,25 Ti, Cu,4 Be, Mn, tüm alaşımlar toplamı, Cr - Al 99,7, Kesme Dayanımı( kaynak yük yönünde EN ISO 1827 17-Al99,7 Kaynak sonrası eloksal için renk uyumu oldukça
DetaylıTHE EFFECT OF STATIC STRAIN AGEING ON MECHANICAL PROPERTIES OF FERRITIC STAINLESS
5. Uluslararası İleri Teknolojiler Sempozyumu (IATS 09), 13-15 Mayıs 2009, Karabük, Türkiye STATİK GERİNİM YAŞLANMASININ FERRİTİK PASLANMAZ ÇELİKLERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİNE ETKİSİ THE EFFECT OF STATIC
Detaylıİnce ve Kalın Kesitli SiMo Küresel Dökme Demirlerin, Isıl İşlem Öncesinde ve Sonrasında Mikroyapı ve Mekanik Özellikleri
İnce ve Kalın Kesitli SiMo Küresel Dökme Demirlerin, Isıl İşlem Öncesinde ve Sonrasında Mikroyapı ve Mekanik Özellikleri Emre YALÇIN* *Elba Basınçlı Döküm San. A.Ş. Odöksan Osmaneli Şubesi ÖZET Bu çalışmada,
DetaylıMMT407 Plastik Şekillendirme Yöntemleri
K O C A E L İ ÜNİVERSİTESİ Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü MMT407 Plastik Şekillendirme Yöntemleri 3 Şekillendirmenin Metalurjik Esasları Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2012-2013 Güz Yarıyılı 3. Şekillendirmenin
DetaylıAlCu4Ti Alaşımın Farklı Döküm Sıcaklıklarında Döküm Kalitesi ile Yaşlandırma Arasındaki İlişkinin İncelenmesi
AlCu4Ti Alaşımın Farklı Döküm Sıcaklıklarında Döküm Kalitesi ile Yaşlandırma Arasındaki İlişkinin İncelenmesi 1 Muhammed Raşit ERYILMAZ, 1 Muhammet ULUDAĞ, * 2 Memduh KARA ve ** 3 Derya DIŞPINAR, 1 Selçuk
DetaylıDüzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi Araştırma Makalesi
Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 4 (2016) 894-901 Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi Araştırma Makalesi Farklı Alüminyum Alaşımlarının Mıg Kaynak Yöntemi İle Kaynak Edilebilirliğinin
DetaylıISIL İŞLEM VE YAŞLANDIRMA PARAMETRELERİNİN Al-Cu-Mg TOZ METALURJİSİ ALAŞIMINA ETKİLERİ
ISIL İŞLEM VE YAŞLANDIRMA PARAMETRELERİNİN Al-Cu-Mg TOZ METALURJİSİ ALAŞIMINA ETKİLERİ Azim GÖKÇE *, Mevlüt AYDIN *, Mustafa ÇIRAKKUZUOĞLU **, Fehim FINDIK * ve Ali Osman KURT ** * Sakarya University,
DetaylıMALZEME BİLİMİ. Mekanik Özellikler ve Davranışlar. Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR. (DERS NOTLARı) Bölüm 5.
MALZEME BİLİMİ (DERS NOTLARı) Bölüm 5. Mekanik Özellikler ve Davranışlar Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR ÇEKME TESTİ: Gerilim-Gerinim/Deformasyon Diyagramı Çekme deneyi malzemelerin mukavemeti hakkında esas dizayn
DetaylıLABORATUAR DENEY ESASLARI VE KURALLARI
GİRİŞ 425*306 Makine Mühendisliği Laboratuarı dersinde temel Makine Mühendisliği derslerinde görülen teorik bilgilerin uygulamalarının yapılması amaçlanmaktadır. Deneysel çalışmalar, Ölçme Tekniği, Malzeme
DetaylıSÜRTÜNME KARIŞTIRMA KAYNAĞI İLE BİRLEŞTİRİLMİŞ ALÜMİNYUM ALAŞIMLARININ MEKANİK ÖZELLİKLERİNİN İSTATİSTİKSEL OLARAK İNCELENMESİ
SÜRTÜNME KARIŞTIRMA KAYNAĞI İLE BİRLEŞTİRİLMİŞ ALÜMİNYUM ALAŞIMLARININ MEKANİK ÖZELLİKLERİNİN İSTATİSTİKSEL OLARAK İNCELENMESİ Kaan Özel 1, Cem S. Çetinarslan 2 1, 2 Trakya Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi,
DetaylıKARBON ELYAF TAKVİYELİ POLİAMİT 6 KARMALARIN ISIL VE MEKANİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ
KARBON ELYAF TAKVİYELİ POLİAMİT 6 KARMALARIN ISIL VE MEKANİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ N. Gamze Karslı Yılmaz, Ayşe Aytaç, Veli Deniz Kocaeli Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kimya Mühendisliği Bölümü,
DetaylıDĐRENÇ NOKTA KAYNAK ELEKTRODU ÖMRÜNÜN DENEYSEL ANALĐZĐ
makale DĐRENÇ NOKTA KAYNAK ELEKTRODU ÖMRÜNÜN DENEYSEL ANALĐZĐ Selahaddin ANIK *, Ahmet OĞUR, ** Murat VURAL ***, Haldun TURAN ****, * Prof. Dr., ĐTÜ Makina Fakültesi, ** Prof. Dr., SAÜ Mühendislik Fakültesi
Detaylı3. MALZEME PROFİLLERİ (MATERİALS PROFİLES) 3.1. METAL VE ALAŞIMLAR. Karbon çelikleri (carbon steels)
3. MALZEME PROFİLLERİ (MATERİALS PROFİLES) 3.1. METAL VE ALAŞIMLAR Karbon çelikleri (carbon steels) Çelik, bileşiminde maksimum %2 C içeren demir karbon alaşımı olarak tanımlanabilir. Karbon çeliğin en
DetaylıMALZEME BİLGİSİ. Katı Eriyikler
MALZEME BİLGİSİ Dr.- Ing. Rahmi ÜNAL Konu: Katı Eriyikler 1 Giriş Endüstriyel metaller çoğunlukla birden fazla tür eleman içerirler, çok azı arı halde kullanılır. Arı metallerin yüksek iletkenlik, korozyona
DetaylıDENEYİN ADI: Çeliklerin Isıl İşlemi. AMACI: Çeliklerde ısıl işlem yoluyla mikroyapı ve mekanik özelliklerin değişiminin öğretilmesi.
DENEYİN ADI: Çeliklerin Isıl İşlemi AMACI: Çeliklerde ısıl işlem yoluyla mikroyapı ve mekanik özelliklerin değişiminin öğretilmesi. TEORİK BİLGİ: Metal ve alaşımlarının, faz diyagramlarına bağlı olarak
DetaylıDUBLEKS PASLANMAZ ÇELİKLERDE OLUŞAN YÜKSEK SICAKLIK FAZLARINA GENEL BİR BAKIŞ
DUBLEKS PASLANMAZ ÇELİKLERDE OLUŞAN YÜKSEK SICAKLIK FAZLARINA GENEL BİR BAKIŞ Alptekin KISASÖZ Ahmet KARAASLAN ÖZET Yıldız Teknik Üniversitesi Yıldız Teknik Üniversitesi Dubleks paslanmaz çelikler, korozyona
Detaylı7075 SERĠSĠ ALAġIMLARIN GENEL ÜRETĠM YÖNTEMLERĠ
7075 SERĠSĠ ALAġIMLARIN GENEL ÜRETĠM YÖNTEMLERĠ 1 7075 SERĠSĠ ALAġIMLARIN KULLANIM ALANI 7075 AlaĢımı Hava taģıtları baģta olmak üzere 2 yüksek Dayanım/Yoğunluk oranı gerektiren birçok alanda kullanılmaktadır.
DetaylıİNTERMETALİK MALZEMELER. Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR (DERS NOTLARI-4)
İNTERMETALİK MALZEMELER (DERS NOTLARI-4) Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR BERİLYUM: Kimyasal özellikler bakımından alüminyuma benzer. Periyodik çizelgenin II A grubunun birinci elementidir ve metallere özgü özelliklerin
DetaylıÇİFT FAZLI ÇELİKLERDE MARTENZİT MORFOLOJİSİNİN STATİK DEFORMASYON YAŞLANMA DAVRANIŞI ÜZERİNE ETKİSİ
Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der. Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University Cilt 28, No 2, 353-362, 2013 Vol 28, No 2, 353-362, 2013 ÇİFT FAZLI ÇELİKLERDE MARTENZİT MORFOLOJİSİNİN
DetaylıİKİZ MERDANELİ SÜREKLİ DÖKÜM TEKNİĞİ İLE AA5754 MALZEME ÜRETİMİ. Koray TURBALIOĞLU
İKİZ MERDANELİ SÜREKLİ DÖKÜM TEKNİĞİ İLE AA5754 MALZEME ÜRETİMİ Koray TURBALIOĞLU Teknik Alüminyum San. A.Ş., İstanbul koray.turbalioglu@teknikaluminyum.com.tr ÖZET Yüksek mekanik özellikleri ve korozyon
Detaylı2-C- BAKIR VE ALAŞIMLARININ ISIL İŞLEMLERİ 2-C-3 MARTENSİTİK SU VERME(*)
2-C- BAKIR VE ALAŞIMLARININ ISIL İŞLEMLERİ 2-C-3 MARTENSİTİK SU VERME(*) Sınai bakırlı alaşımlar arasında sadece soğukta iki veya çok fazlı alüminyumlu bakırlar pratik olarak mantensitik su almaya yatkındırlar.
DetaylıMühendislik Mimarlık Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü
ÇEKME DENEYİ 1. DENEYİN AMACI Mühendislik malzemeleri rijit olmadığından kuvvet altında deforme olup, şekil ve boyut değişiklikleri gösterirler. Malzeme özelliklerini anlamak üzere mekanik testler yapılır.
DetaylıPLASTİK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ
PLASTİK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ Metalik malzemelerin geriye dönüşü olmayacak şekilde kontrollü fiziksel/kütlesel deformasyona (plastik deformasyon) uğratılarak şekillendirilmesi işlemlerine genel olarak
DetaylıDüzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi
Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5 (2017) 210-219 Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi Araştırma Makalesi Kriyojenik İşlem Uygulanmış Dökme Demir Malzemelerin Mekanik Özelliklerinin
DetaylıMALZEME BİLGİSİ DERS 7 DR. FATİH AY.
MALZEME BİLGİSİ DERS 7 DR. FATİH AY www.fatihay.net fatihay@fatihay.net GEÇEN HAFTA KIRILMANIN TEMELLERİ KIRILMA ÇEŞİTLERİ KIRILMA TOKLUĞU YORULMA S-N EĞRİSİ SÜRÜNME GİRİŞ Basınç (atm) Katı Sıvı Buhar
DetaylıBURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ DOĞA BİLİMLERİ, MİMARLIK VE MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 3 NOKTA EĞME DENEYİ FÖYÜ
BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ DOĞA BİLİMLERİ, MİMARLIK VE MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 3 NOKTA EĞME DENEYİ FÖYÜ BURSA - 2016 1. GİRİŞ Eğilme deneyi malzemenin mukavemeti hakkında tasarım
DetaylıYüksek Sıcaklık Sonrası Farklı Sınıflardaki Betonarme Çeliklerinin Mekanik Özelliklerinin İncelenmesi
Yüksek Sıcaklık Sonrası Farklı Sınıflardaki Betonarme Çeliklerinin Mekanik Özelliklerinin İncelenmesi Ali Ergün a, Gökhan Kürklü a ve M. Serhat Başpınar b a Afyon Kocatepe Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi,Yapı
DetaylıAA2014 ALÜMINYUM ALAŞIMI INGOTUN İÇYAPİSİNA HOMOJENIZASYON SİCAKLİĞINİN ETKISI
PAMUKKALE ÜNÝVERSÝTESÝ MÜHENDÝSLÝK FAKÜLTESÝ PAMUKKALE UNIVERSITY ENGINEERING COLLEGE MÜHENDÝSLÝK BÝLÝMLERÝ DERGÝSÝ JOURNAL OF ENGINEERING SCIENCES YIL : 1995 CÝLT : 2 SAYI :1 SAYFA : 41-46 AA2014 ALÜMINYUM
Detaylı1. AMAÇ Çeliklerde ısıl işlem yoluyla mikroyapı ve mekanik özelliklerin değişiminin incelenmesi
1. AMAÇ Çeliklerde ısıl işlem yoluyla mikroyapı ve mekanik özelliklerin değişiminin incelenmesi 2. TEORİK BİLGİ 2.1. Çeliklerin Isıl İşlemi Metal ve alaşımlarının, faz diyagramlarına bağlı olarak ergime
DetaylıT.C. KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ M-220 ÇEKME DENEYİ
T.C. KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ M-220 ÇEKME DENEYİ 2017 ÇEKME DENEYİ Çekme Deneyi Malzemenin mekanik özelliklerini ortaya çıkarmak için en yaygın kullanılan deney
DetaylıMETALİK MALZEMELERİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ BAHAR 2010
METALİK MALZEMELERİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ BAHAR 2010 WEBSİTE www2.aku.edu.tr/~hitit Dersler İÇERİK Metalik Malzemelerin Genel Karakteristiklerİ Denge diyagramları Ergitme ve döküm Dökme demir ve çelikler
DetaylıMMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 11 Yüksek sıcaklığa dayanıklı çelikler. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir Güz Yarıyılı
MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 11 Yüksek sıcaklığa dayanıklı çelikler Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2011-2012 Güz Yarıyılı Sıcaklık, K Sıcaklık, C 4000 W Ergiyik Ta 3000 T m Mo Nb Hf 2000
DetaylıMalzemeler yapılarının içerisinde, belli oranlarda farklı atomları çözebilirler. Bu durum katı çözeltiler olarak adlandırılır.
KATI ÇÖZELTİ Malzemeler yapılarının içerisinde, belli oranlarda farklı atomları çözebilirler. Bu durum katı çözeltiler olarak adlandırılır. Katı çözeltilerin diğer bir ismi katı eriyiktir. Bir çözelti
DetaylıSürünme ; Yüksek sıcaklıklara dayanıklı malzemelerde görülen hasar dır. Yük veya gerilme altında zamanla meydana gelen plastik deformasyona sürünme
SÜRÜNME HASARLARI 1 Sürünme ; Yüksek sıcaklıklara dayanıklı malzemelerde görülen hasar dır. Yük veya gerilme altında zamanla meydana gelen plastik deformasyona sürünme denir. 2 Günümüzde yüksek sıcaklık
DetaylıIsıl işlem, katı haldeki metal ve alaşımlarına belirli özellikler kazandırmak amacıyla bir veya daha çok sayıda, yerine göre birbiri peşine uygulanan
ISIL İŞLEMLER Isıl işlem, katı haldeki metal ve alaşımlarına belirli özellikler kazandırmak amacıyla bir veya daha çok sayıda, yerine göre birbiri peşine uygulanan ısıtma ve soğutma işlemleridir. İşlem
DetaylıFaz ( denge) diyagramları
Faz ( denge) diyagramları İki elementin birbirleriyle karıştırılması sonucunda, toplam iç enerji mimimum olacak şekilde yeni atom düzenleri meydana gelir. Fazlar, İç enerjinin minimum olmasını sağlayacak
DetaylıALÜMİNYUM ISIL İŞLEMİNDE SU VERME UYGULAMALARI VE KALINTI GERİLİME ETKİSİ
ALÜMİNYUM ISIL İŞLEMİNDE SU VERME UYGULAMALARI VE KALINTI GERİLİME ETKİSİ Can DEMİR*, Elvan Bilge MENTEŞE*, Mustafa Alper TOGAY* *COMPONENTA DÖKTAŞ, Manisa ÖZET Alüminyum döküm parçalar mekanik özelliklerini
DetaylıBİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM VE ANALİZ (ANSYS)
BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM VE ANALİZ (ANSYS) MALZEME ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ Bir tasarım yaparken öncelikle uygun bir malzemenin seçilmesi ve bu malzemenin tasarım yüklerini karşılayacak sağlamlıkta
DetaylıÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ (YAŞLANDIRMA) DENEYİ
ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ (YAŞLANDIRMA) DENEYİ 1. DENEYİN AMACI Çökelme sertleştirmesi işleminin, malzemenin mekanik özellikleri (sertlik, mukavemet vb) üzerindeki etkisinin incelenmesi ve çökelme sertleşmesinin
DetaylıBAKIR ALAŞIMLARI. Prof. Dr. Ramazan YILMAZ & Yrd. Doç. Dr. Zafer BARLAS
BAKIR ALAŞIMLARI Prof. Dr. Ramazan YILMAZ & Yrd. Doç. Dr. Zafer BARLAS Sakarya Üniversitesi Teknoloji Fakültesi, Metalürji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü BAKIR VE ALAŞIMLARININ SINIFLANDIRILMASI 2 BAKIR
DetaylıChapter 9: Faz Diyagramları
Chapter 9: Faz Diyagramları İki elementi birleştirdiğimizde... ortaya çıkan denklik durumu nedir? genel olarak aşağıdakileri belirlersek... -- kompozisyon (örn., ağ% Cu - ağ% Ni), ve -- sıcaklık (T ) şunlara
DetaylıÇİNKO ALAŞIMLARI :34 1
09.11.2012 09:34 1 Çinko oda sıcaklıklarında bile deformasyon sertleşmesine uğrayan birkaç metalden biridir. Oda sıcaklıklarında düşük gerilimler çinkonun yapısında kalıcı bozunum yaratabilir. Bu nedenle
DetaylıINVESTIGATION OF WEAR PROPERTIES OF A Cu-Cr-Zr ALLOY
5. Uluslararası İleri Teknolojiler Sempozyumu (IATS 9), 13-15 Mayıs 29, Karabük, Türkiye Cu-Cr-Zr ALA IMININ A INMA ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ INVESTIGATION OF WEAR PROPERTIES OF A Cu-Cr-Zr ALLOY a* Yahya
DetaylıAl-7Si-0,3Mg Alaşımında Soğuma Hızının Poroziteye Etkisi
Al-7Si-,3Mg Alaşımında Soğuma Hızının Poroziteye Etkisi 1 Muhammet ULUDAĞ, 1 Remzi ÇETİN, * 2 Lokman GEMİ, 1 Osman AYDOĞUŞ, 1 Kerim ÇAM, ** 3 Derya DIŞPINAR 1 Selçuk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi,
DetaylıProf. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ 1
MAKİNE PROGRAMI MALZEME TEKNOLOJİSİ-I- (DERS NOTLARI) Prof.Dr.İrfan AY Öğr. Gör. Fahrettin Kapusuz 2008-20092009 BALIKESİR Prof. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ 1 DEMİR-KARBON (Fe-C) DENGE DİYAGRAMI
DetaylıDARBE DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Metalik Malzemelerin Darbe Deneyi
1. Metalik Malzemelerin Darbe Deneyi Darbe deneyi gevrek kırılmaya neden olabilecek şartlar altında çalışan malzemelerin mekanik özelliklerinin saptanmasında kullanılır. Darbe deneyinin genel olarak amacı,
DetaylıBARTIN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ METALURJİ ve MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ METALİK MALZEMELERİN DARBE DENEY FÖYÜ. Arş. Gör.
BARTIN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ METALURJİ ve MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ METALİK MALZEMELERİN DARBE DENEY FÖYÜ Arş. Gör. Emre ALP 1.Metalik Malzemelerin Darbe Deneyi Darbe deneyi gevrek kırılmaya
DetaylıMMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 10 Yüksek mukavemetli yapı çelikleri. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı
MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 10 Yüksek mukavemetli yapı çelikleri Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 20132014 Güz Yarıyılı Genel yapı çelikleri esasta düşük ve/veya orta karbonlu çelik olup
DetaylıMalzemelerinMekanik Özellikleri II
MalzemelerinMekanik Özellikleri II Doç.Dr. Derya Dışpınar deryad@istanbul.edu.tr 2014 malzemeler mekanikvefizikseltestler fiziksel testler: mekanik testler: yoğunluk manyetik özellik termal iletkenlik
DetaylıKaynaklı Birleştirmelere Uygulanan Tahribatlı Deneyler
Kaynaklı Birleştirmelere Uygulanan Tahribatlı Deneyler Prof.Dr. Vural CEYHUN Ege Üniversitesi Kaynak Teknolojisi Eğitim, Muayene, Uygulama ve Araştırma Merkezi Tahribatlı Deneyler Standartlarda belirtilmiş
DetaylıAl-Mg-Si ALAŞIMLARININ BOYA SONRASI MEKANİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ
Al-Mg-Si ALAŞIMLARININ BOYA SONRASI MEKANİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ Emre YİĞİTOĞLU*, Tanya A. BAŞER**, Mesut KAYA*, Metin ÇALLI*, Adem KARŞI*, Emre DORUK**, İsmail DURGUN** *COŞKUNÖZ Metal Form A.Ş.
Detaylı