Fiziksel büyüklükleri doğru olarak ölçmek

Transkript

1 ELEKTRİK ELEKTRONİK VE ÖLÇME Dersin Modülleri Fiziksel Büyüklüklerin Ölçülmesi El ve Güç Aletleri Temel Elektrik Malzemeleri Temel Elektrik Devreleri Elektriksel Büyüklük ler ve Ölçülmesi Kazandırılan Yeterlikler Fiziksel büyüklükleri doğru olarak ölçmek Her türlü el ve güç aletlerini güvenli bir şekilde kullanmak Temel elektrik malzemelerini standartlar uygun seçmek ve bağlantılarını yapmak Temel elektrik devrelerini, yönetmelikler göre uygulamak Elektriksel büyüklükleri tanımlayarak ölçümünü hatasız olarak yapmak

2 Dersin Adı Alan Meslek/Dal Dersin okutulacağı sınıf/yıl Süre Dersin amacı Dersin tanımı Dersin Ön Koşulları Ders ile kazandırılacak yeterlikler Dersin İçeriği Yöntem ve Teknikler Eğitim Öğretim Ortamı ve Donatım DERS BİLGİ FORMU ELEKTRİK ELEKTRONİK VE ÖLÇME Elektrik Elektronik Teknolojisi Ortak Alan 1.yıl 1/2. dönem Haftada 2 ders saati Bu derste öğrenciye, fiziksel, elektriksel büyüklükleri ölçme, el ve güç aletlerini kullanma,temel elektrik devrelerini kurma, yeterlikleri kazandırmak amaçlanmaktadır. Temel elektrik devreleri, devre çözümleri, ölçme teknikleri, el ve güç aletleri kullanım teknikleri ile temel elektrik devreleri ile ilgili bilgi konularının verildiği derstir. Bu dersin ön koşulu yoktur. 1. Fiziksel büyüklüklerin ölçülmesi modülü ile: Fiziksel büyüklükleri doğru olarak ölçmek 2. El ve güç aletlerini kullanma modülü ile: Her türlü el ve güç araçlarını güvenli ve verimli bir şekilde kullanmak. 3. Elektriksel büyüklükler ve ölçülmesi modülü ile: Elektriksel büyüklükleri ölçme hatasız ve güvenli bir şekilde ölçmek 4. Temel elektrik malzemelerinin bağlantıları modülü ile Temel elektrik malzemelerini, yönetmeliklere uygun olarak seçebilecek ve bağlantılarını yapabilecektir. 5. Temel elektrik devreleri modülü ile Temel elektrik devrelerini, yönetmeliklere uygun olarak uygulayabilecektir. 1. Fiziksel büyüklükleri ölçme 2. El ve güç aletlerini kullanma 3. Elektriksel büyüklüklerin ölçülmesi 4. Temel elektrik malzemelerinin bağlantıları, 5. Temel elektrik devreleri, Anlatım, göstererek yaptırma, problem çözme, sorucevap, grup çalışması, beyin fırtınası, uygulamalı çalışma; elektronik devre, ölçü aleti ve güç kaynağı imalatı yapan işletmelerde gözlem yapma, uygulama, araştırma, yenilikleri takip etme, internet ortamında araştırma yapma vb. yöntem ve teknikler uygulanabilir. Ortam: Laboratuar ve işletme ortamı, Donanım:Fiziksel ve elektriksel ölçü aletleri,el ve güç araçları, elektrik ölçü aletleri katalogları, tepegöz,

3 Ölçme ve Değerlendirme Öğretmen ve Eğitici İşbirliği Yapılacak Kurum ve Kuruluşlar projeksiyon, bilgisayar. 1. Her faaliyet sonunda kazanılan bilgi ve beceriler ölçülür. 2. Her modülün sonunda kazanılan yeterlikler ölçülür. 3. Dersin sonunda; Orta Öğretim Kurumları Sınıf Geçme ve Sınav Yönetmeliği ile Mesleki ve Teknik Eğitim Yönetmeliği nin Mesleki Eğitim Merkezleri ile ilgili maddelerine göre ölçme ve değerlendirme yapılacaktır 1. Eğitim almış, alanında sektör deneyimi olan öğretmenler, 2. Gerektiğinde sektörde çalışan ustalık ve usta öğreticilik belgesi olan meslek elemanları. Öğrencinin konuyla ilgili olarak iletişim, araştırmagözlem, uygulama yapabileceği; diğer alan öğretmenleri, üniversiteler, sosyal ortaklar, sivil toplum kuruluşları, çevrede bulunan işletmeler, özel, kamu kurum ve kuruluşlarıdır.

4 MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN ADI MESLEK DERS ADI MODÜL ADI : ELEKTRİK ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ : ALAN ORTAK : ELEKTRİK-ELEKTRONİK ESASLARI : FİZİKSEL BÜYÜKLÜKLERİN ÖLÇÜLMESİ KODU : SÜRE : 40 / 32 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA :Uygulamalı olarak atölye, laboratuar ve işletmelerde işlenmelidir. GENEL AMAÇ : Öğrenci bu modül ile gerekli ortam sağlandığında fiziksel büyüklükleri ilgili ölçü aletleri ile ölçebilecek, hesaplayabilecek, birimleri birbirine dönüştürebilecek,birimlerin ast ve üst katlarına dönüşümünü yapabilecektir. AMAÇLAR : 1. Herhangi bir uzunluğu ilgili ölçü aletlerini kullanarak doğru ölçebilecek diğer uzunluk birimlerine dönüştürebilecektir.ast ve üst katlarına çevirme işlemini yapabilecektir. 2. Herhangi bir ağırlığı ilgili ölçü aletlerini kullanarak hatasız ölçebilecek diğer ağırlık birimlerine dönüştürebilecektir. Ast ve üst katlarına çevirme işlemini yapabilecektir. 3. Herhangi bir yüzeyin, cismin ilgili ölçü aletlerini kullanarak hatasız ölçebilecek bu değerler ile hesaplamaları yapabilecektir. Diğer alan birimlerine dönüştürebilecek, ast ve üst katlarına çevirme işlemini yapabilecektir. 4. Herhangi bir cismin hacmini ilgili ölçü aletlerini kullanarak hatasız ölçebilecek bu değerler ile hesaplamaları yapabilecektir. Diğer hacim birimlerine dönüştürebilecek, ast ve üst katlarına çevirme işlemini yapabilecektir. 5. Herhangi bir sıvının basınç,viskozite (akışkanlığını) ilgili ölçü aletlerini kullanarak hatasız ölçebilecek diğer basınç ve viskozite birimlerine dönüştürebilecektir. Ast ve üst katlarına çevirme işlemini yapabilecektir. 6. Herhangi bir ortamın veya cismin ilgili ölçü aletlerini kullanarak sıcaklığını hatasız ölçebilecek diğer sıcaklık birimlerine dönüştürebilecektir. Ast ve üst katlarına çevirme işlemini yapabilecektir. Termometre çeşitlerini bilecek ve kullanabilecektir. Kullanılacak yere en uygun termometreyi seçebilecektir.

5 7. Herhangi bir eğimi ilgili ölçü aletlerini kullanarak hatasız ölçebilecek, hesaplayabilecek diğer açı birimlerine dönüştürebilecektir. Ast ve üst katlarına çevirme işlemini yapabilecektir. 8. Herhangi bir fiziki hareketin ilgili ölçü aletlerini kullanarak enerjisini, gücünü ve yapılan işi doğru olarak ölçebilecek ve hesaplayabilecektir. Bu değerleri diğer birimlerine dönüştürebilecektir. Ast ve üst katlarına çevirme işlemini yapabilecektir. 9. Herhangi bir kesiti, çapı ilgili ölçü aletlerini kullanarak hatasız ölçebilecek, hesaplayabilecek ve diğer kesit, çap birimlerine dönüştürebilecektir. Ast ve üst katlarına çevirme işlemini yapabilecektir. 10. Herhangi bir ekipmanın, cihazın, makinenin hız ve devrini ilgili ölçü aletlerini kullanarak doğru olarak ölçebilecek diğer hız ve devir birimlerine dönüştürebilecektir. Ast ve üst katlarına çevirme işlemini yapabilecektir. 11. Herhangi bir ortamdaki ışık seviyesini ilgili ölçü aletlerini kullanarak hatasız ölçebilecek diğer ışık miktarı birimlerine dönüştürebilecektir. Ast ve üst katlarına çevirme işlemini yapabilecektir. 12. Herhangi bir ortamdaki ses miktarını ilgili ölçü aletlerini kullanarak hatasız ölçebilecektir. Ses seviye birimlerini bilecektir.

6 İÇERİK : A- Uzunluk Ölçümü 1. Uzunluğun tanımı 2. Uzunluk birimleri 3. Diğer uzunluk birimleri ( Deniz mili, kara mili, inç ) 4. Uzunluk birimlerinin birbirine dönüşümü 5. Uzunluk birimleri ast ve üst katları 6. Uzunluk ölçme aletleri B- Ağırlık Ölçümü 1. Ağırlığın tanımı 2. Ağırlık birimleri 3. Ağırlık birimlerinin birbirine dönüşümü 4. Ağırlık ölçme aletleri 5. Kantar (terazi,baskül) sistemlerinin kullanımı ve çeşitleri 6. Depolanabilen veya elle tutulabilen malzemelerin miktarının bulunması C- Alan Ölçümü 1. Alanın tanımı 2. Alan birimleri 3. Alan birimlerinin birbirine dönüşümü 4. Alan hesapları a. Üçgenin alan hesabı b. Karenin alan hesabı c. Dikdörtgen in alan hesabı d. Daire nin alan hesabı e. Paralel kenar alan hesabı D- Hacim Ölçümü 1. Hacim tanımı 2. Hacim birimleri 3. Hacim birimlerinin birbirine dönüşümü 4. Hacim hesapları a. Prizmanın hacim hesabı b. Silindirin hacim hesabı c. Koninin hacim hesabı E- Sıvı (Akışkan) Ölçümü 1. Akışkanın tanımı 2. Akışkanların özellikleri 3. Yoğunluğun tanımı 4. Özgül ağırlığın tanımı 5. Viskozitenin(akıcılık) tanımı 6. Basıncın tanımı 7. Basınç birimleri 8. Basınç birimlerinin birbirine dönüşümü 9. Manometre kullanarak akışkanların basıncını ölçme 10. Bourdon (borulu basınç göstergesi) kullanarak akışkanların basıncını ölçme 11. Farklı tipte akış ölçerler kullanarak sıvıların akışkanlık derecelerinin ölçülmesi

7 12. Bir kaba koyulabilen(depolanabilen) malzemelerin miktarının bulunması F- Sıcaklık Ölçümü 1. Sıcaklığın tanımı 2. Sıcaklık birimleri 3. Sıcaklık birimlerinin birbirine dönüşümü 4. Termometre çeşitleri 5. Termometrelerin kullanımı 6. Kullanılacak ortama en uygun termometrenin seçimi G- Eğim Hesabı 1. Eğimin tanımı 2. Bir eğimin açısının ölçülmesi 3. Eğimin hesaplanması 4. Denge ölçümü a. Su terazisi kullanımı H- İş, Enerji ve Güç Ölçümü 1. İşin tanımı 2. İş birimleri 3. İş birimlerinin birbirine dönüşümü 4. İş hesabı 5. Güç ün tanımı 6. Güç birimleri 7. Güç birimlerinin birbirine dönüşümü 8. Güç hesabı 9. Enerji nin tanım 10. Enerji birimleri 11. Enerji birimlerinin birbirine dönüşümü 12. İş, güç, enerji problemleri ve çözümleri İ- Kesit ve Çap Ölçümü 1. Kesit in tanımı 2. Çap ın tanımı 3. Çapın hesaplanması 4. Kesit, çap ölçü aletleri 5. Kumpas kullanımı 6. Mikrometre kullanımı J- Hız ve Devir Ölçümü 1. Hız ın tanımı 2. Hız birimleri 3. Hız birimlerinin birbirine dönüşümü 4. Hız ölçü aletleri 5. Hız ölçü aletlerinin kullanımı 6. Devir in tanımı 7. Devir birimleri 8. Devir birimlerinin birbirine dönüşümü 9. Devir ölçü aletleri 10. Devir ölçü aletlerinin kullanımı K- Işık Seviye Ölçümü 1. Işık ın tanımı 2. Işık seviye birimleri

8 3. Işık seviye birimlerinin birbirine dönüşümü 4. Işık seviye ölçü aletleri 5. Işık seviye ölçü aletlerinin kullanımı L- Ses Seviye Ölçümü 1. Ses in tanımı 2. Ses seviye birimleri 3. Ses seviye birimlerinin birbirine dönüşümü 4. Ses seviye ölçü aletleri 5. Ses seviye ölçü aletlerinin kullanımı KONU ALANLARININ AĞIRLIKLARI KONULAR Yüzde(%) Uzunluk ölçümü 5 Ağırlık ölçümü 5 Alan hesabı 10 Hacim ölçümü 10 Sıvı (Akışkan) ölçümü 10 Sıcaklık ölçümü 10 Eğim hesabı 10 İş, enerji ve güç ölçümü 10 Kesit ve çap ölçümü 10 Hız ve devir ölçümü 10 Işık seviye ölçümü 5 Ses seviye ölçümü 5 TOPLAM 100

9 MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN MESLEK/DAL DERS ADI MODÜL : ELEKTRİK-ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ : ALAN ORTAK : ELEKTRİK-ELEKTRONİK ESASLARI : EL VE GÜÇ ALETLERİ KODU : SÜRE : 40/24 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA :Uygulamalı olarak atölye, laboratuar ve işletmelerde işlenmelidir. GENEL AMAÇ : Öğrenci bu modül ile gerekli ortam ve koşul sağlandığında her türlü el ve güç araçlarını tanıyarak, güvenli ve verimli bir şekilde kullanacaktır. AMAÇLAR : 1- Kontrol kalemleri ile devrede enerji kontrolünü sağlayacak ve çeşitli vida sıkma elamanları ile devre ve ekipman bağlantılarını hatasız tamamlayacaktır. 2- Basit kesici ve şekillendirici aletleri tanıyacak, güvenli kullanım şekillerini öğrenecek, bu aletlerin uç değişimini doğru olarak yapabilecektir. 3- Kesici ve delici aletleri tanıyarak, bu aletlerin güvenlik özelliklerini öğrenecek ve güvenli bir şekilde kullanabilecektir. 4- Ölçüm cihazlarını tanıyarak devrede doğru bağlantı kurabilecek ve gerekli elektrik elektronik ölçümleri hatasız yapacaktır. 5- Anahtar takımlarını tanıyacak ve bunları uygun şekilde kullanabilecektir. 6- Lehimleme malzemelerini tanıyacak ve bunların kullanımı ile ilgili becerileri tam olarak kazanacaktır. 7- Diğer faydalı el ve güç araçlarını tanıyacak ve kullanım özelliklerini ve güvenli kullanımını yapabilecektir. 8- Elektrik -Elektronik ve mekanik işlemler yapılırken yerine getirilmesi gerekli olan güvenlik tedbirlerini alabilecektir. 9

10 İÇERİK : A. Kontrol ve Vida Sıkma Aletleri. 1. Faz kontrol kalemi 2. Dijital faz kontrol kalemi 3. Düz tornavida 4. Yıldız uçlu tornavida 5. İki ağızlı tornavida 6. Saatçi tornavidası takımı B. Basit Kesici ve Şekillendirici Aletler 1. Pense 2. Yankeski 3. Kargaburun 4. Kablo soyma pensi 5. Düz uçlu keski 6. Çakı 7. Cımbız 8. Nokta 9. Çizecek(Bız) 10. Çakı 11. Maket bıçağı 12. Lastik çekiç 13. Plastik çekiç 14. Metal çekiç 15. Eğe 16. Demir testeresi 17. Ağaç testeresi 18. Makas 19. Teneke makası C. Kesici ve Delici Aletler 1. Darbeli matkap 2. Kırıcı Matkap 3. Kırıcı-Delici matkap 4. Şarjlı el matkabı 5. Pnomatik matkap 6. Tezgah üstü matkap 7. Matkap ucu seti a. Elmas uçlu matkap ucu seti b. Düz(delici) uçlu matkap ucu seti 8. Spiral Taşlama ve kesme makinesi 9. Şarjlı tornavida D. Ölçüm Aletleri 1. Şerit metre 2. Katlanabilir metre 3. Pens ampermetre 4. Avometre 5. Kumpas 6. Mikrometre E. Anahtarlar. 1. Kombine anahtar takımı 10

11 2. Kurbağacık anahtarı 3. Boru anahtarı 4. Alyen anahtar 5. Lokma anahtar 6. Yıldız anahtar takımı 7. Ayarlı pense 8. Takım çantası F. Lehimleme Malzemeleri 1. Lehim pompası 2. Kalem ve tabanca havya 3. Havya altlığı G. Diğer Faydalı Ekipmanlar 1. Silikon tabancası 2. Deney bordu 3. Yağdanlık 4. Merdiven 5. Spatula 6. Murç 7. Mengene 8. Çektirme 9. Zımpara 10. Giyotun makası 11. Bükme presi 12. Bileme taşı H. Güvenlik Aletleri 1. İş gözlüğü 2. Toz Tutucu 3. Çizme 4. Eldiven a. Kauçuk eldiven b. Deri eldiven İ. Öğrencilerin el takımlarının kullanılmasında özen gösterilmesi gereken hususlar: Atölyede kullanılan el takımlarının herbiri değişik amaçla kullanılır. Takımların kullanılmasında uyulması gereken kuralların bazıları şu şekilde sıralayabiliriz. 1. Pense, kargaburun, yankeski gibi takımların sap kısımları yalıtkan maddeyle kaplanmış (izoleli) olmalı ve bunlar yalnızca kesme, bükme, tutma işlerinde kullanılmalıdır. Bu takımlarla çivi çakma, vida sıkma işleri yapılmamalıdır. 2. Vidanın sıkılıp açılmasında uygun ağızlı tornavida kullanılmalıdır. 3. Tornavida keski gibi kullanılmamalıdır. 4. Faz kontrol kalemi yalnızca fazın olup olmadığının belirlenmesinde kullanılmalı, büyük vidaların sökülüp takılma ışı yapılmamalıdır. 5. Çekiç, keski gibi takımların darbe gören bölümleri belli bir süre sonra şişer, çapaklar oluşur. İş kazalarına neden olan bu çapaklar, eğe ile temizlenmelidir. 6. Eğelemede uygun eğe seçilmeli ve eğe yere düşürülmemelidir. 7. Çakı, kapanır (katlanır) cinsten olmalı ve uç kısmı sivri olmamalıdır. 8. Çalışırken, yapılan işe uygun çekiç kullanılmalıdır. Yanı, duvara kanal açılırken plastik yada lastik çekiç kullanılmamalıdır. 9. Havyanın ışı bitince fışı çekilmelidir. 10. Havya, havya altlığıyla birlikte kullanılmalıdır. 11. Taşta çalışırken (eğeleme, bileme) mutlaka iş gözlüğü kullanılmalıdır. 11

12 12. Merdivende çalışırken merdiven ayaklarının kaymaması için gerekli önlem alınmalıdır. 13. Elektrikle çalışan malzemelerin kullanımında özenli ve dikkatli çalışması gerektiğini bilir. 14. KONU ALANLARININ AĞIRLIKLARI : KONULAR Yüzde(%) Kontrol ve vida sıkma aletleri 10 Basit kesici ve şekillendirici aletleri 15 Kesici ve delici aletler 15 Ölçüm aletleri 25 Anahtar takımları 10 Lehimleme malzemeleri 10 Diğer faydalı ekipmanlar 5 Güvenlik aletleri 10 TOPLAM

13 MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN ADI MESLEK DERS ADI MODÜL ADI : ELEKTRİK ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ : ALAN ORTAK : ELEKTRİK-ELEKTRONİK ESASLARI : TEMEL ELEKTRİK MALZEMELERİ KODU : SÜRE : 40 / 32 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA :Uygulamalı olarak atölye, laboratuar ve işletmelerde işlenmelidir. GENEL AMAÇ : Öğrenci bu modül ile, uygun ortam sağlandığında, her türlü yerde, standartlara, TSE ve elektrik iç tesisleri, kuvvetli akım, topraklama yönetmeliğine uygun olarak, temel elektrik malzemelerini seçip, bağlantılarını yapabilecektir. AMAÇLAR : 1 - İletkenleri ve yalıtkanları seçebilecek, iletken eklerini yapabilecektir. 2 - Kablo döşeme malzemelerini seçebilecek ve kullanabilecektir. 3 - Elektrik iç tesisleri ve topraklama yönetmeliğince, topraklama elemanlarını seçebilecek ve basit topraklama ve sıfırlama yapabilecektir. 4 - Zayıf akım malzemelerini seçebilecek ve iletken bağlantılarını yapabilecektir. 5 - Aydınlatma ve priz tesisat malzemelerini seçebilecek ve iletken bağlantılarını yapabilecektir. 6 - Dağıtım tabloları, temel elektrik kumanda ve koruma elemanlarını seçebilecektir. İÇERİK : A. İletkenler ve Yalıtkanlar 1. İletkenler a. İletkenlerin görevi b. İletken gereç çeşitleri 2. Yalıtkanlar a. Yalıtkanların görevi b. Yalıtkan gereç çeşitleri 3. İletken sınıfları a. Çıplak iletkenler ve özellikleri i. Tek telli çıplak iletkenler ii. Çok telli çıplak iletkenler b. Yalıtılmış iletkenler ve çeşitleri 13

14 i. Tel sayısına göre çeşitleri 1. Tek telli yalıtılmış iletkenler 2. Çok telli yalıtılmış iletkenler ii. Damar sayısına göre çeşitleri 1. Tek damarlı yalıtılmış iletkenler 2. Çok damarlı yalıtılmış iletkenler 4. Kablolar çeşitleri ve özellikleri a. N kabloları b. Y kabloları c. H kabloları d. Diğer kablolar 5. İletkenlerin bağlantılarının yapılması a. İletkenlerin kesilmesi b. İletken üzerindeki yalıtkanın soyulması c. İletkenlerin bükülmesi d. İletkenlerin eklenme metotları i. Düz ek yapılması ii. T ek yapılması iii. Çift T ek yapılması iv. Özel ekler v. Klemensle ek yapılması 1. Klemens görevi 2. Klemens ekinin yapılması e. İletkenlerin terminallere bağlantısı f. Kablo pabucu takılması g. İletkenlerin yalıtılması B. Kablo Döşeme Malzemeleri 1. Tesisat boruları ve ek parçaları a. Görevi b. Çeşitleri ve ek parçaları 2. Kanallar a. Görevi b. Çeşitleri ve özellikleri i. Kablo kanalı ii. Saç, duvar ve tavan kanalı iii. Busbar kanal enerji dağıtım sistemi 3. Ek kutuları(buatlar) a. Görevi b. Çeşitleri ve özellikleri 4. Kasalar 5. Kroşeler a. Görevi b. Çeşitleri ve özellikleri 6. Kablo bağı ve spiralleri C. Topraklama ve Sıfırlama 1. Topraklama a. Topraklamanın önemi b. Topraklama çeşitleri c. Topraklama elemanları i. Topraklama iletkeni ii. Topraklama elektrotu 14

15 iii. Bağlantı parçaları iv. Zemin ve özellikleri 2. Sıfırlama a. Sıfırlama yapım nedenleri b. Sıfırlamanın sakıncaları D. Zayıf Akım Malzemeleri 1. Transformatör a. Zayıf akım transformatörü görevi ve yapısı b. Çalışma prensibi 2. Butonlar a. Görevi b. Buton çeşitleri 3. Ziller a. Zil çeşitleri b. Elektromekanik zil çalışma prensibi 4. Kapı otomatiği a. Görevi b. Çalışma prensibi 5. Numaratör a. Görevi b. Çalışma prensibi 6. Refkontak a. Görevi b. Çalışma prensibi 7. Diyafon a. Görevi b. Çalışma prensibi E. Aydınlatma ve Priz Tesisat Malzemeleri 1. Fişler a. Görevleri b. Yapıları bakımından çeşitleri c. Enerji alış şekillerine göre çeşitleri d. Jaklar 2. Prizler a. Prizlerin görevi b. Kullanım yerlerine göre priz çeşitleri c. Yapıları bakımından priz çeşitleri 3. Duylar a. Duyların görevi b. Yapım gereçlerine göre duy çeşitleri c. Yapılışlarına göre duy çeşitleri d. Kullanım yerlerine göre duy çeşitleri e. Büyüklüklerine göre duy çeşitleri f. Soketler 4. Lambalar a. Lambaların görevi b. Lamba çeşitleri 5. Armatürler a. Görevi b. Çeşitleri 6. Aydınlatma kontrol elemanları görevleri ve çeşitleri 15

16 F. Dağıtım Tabloları, Kumanda ve Koruma Devre Elemanları 1. Dağıtım tabloları a. Görevi b. Yapıldıkları malzemeye göre çeşitleri c. Kullanım yerlerine göre çeşitleri 2. Sigortalar a. Görevi b. Çeşitleri 3. Kaçak akım koruma roleleri(diferansiyel) a. Kaçak akım rolesi i. Görevi ii. Çalışma prensibi 4. Roleler görevi ve çalışma prensibi 5. Kontaktörler görevi ve çalışma prensibi 6. Selenoidler görevi ve çalışma prensibi 7. Şalterler, görevi ve çeşitleri KONU ALANLARININ AĞIRLIKLARI: KONULAR Yüzde(%) İletkenler ve yalıtkanlar 15 Borular,buat, kasalar, kroşeler, kanallar, kablo bağı ve spirali 10 Topraklama ve sıfırlama elemanları 10 Zayıf akım malzemeleri ve bağlantıları 10 Fiş, priz, duy ve bağlantıları 15 Aydınlatma armatürleri ve kontrol elemanlarının bağlantıları 15 Dağıtım tabloları ve malzemeleri 15 Role, kontaktör,selenoidler ve şalterler 10 TOPLAM

17 MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN ADI MESLEK DERS ADI MODÜL ADI : ELEKTRİK ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ : ALAN ORTAK : ELEKTRİK-ELEKTRONİK ESASLARI : TEMEL ELEKTRİK DEVRELERİ KODU : SÜRE : 40 / 32 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA :Uygulamalı olarak atölye, laboratuar ve işletmelerde işlenmelidir. GENEL AMAÇ : Öğrenci bu modül ile, uygun ortam sağlandığında, her türlü yerde, standartlar, TSE ve elektrik iç tesisleri, kuvvetli akım, topraklama yönetmeliğine uygun olarak, temel elektrik devresini, zayıf akım, aydınlatma ve priz devrelerini, paket şalter bağlantısı uygulamalarını yapabilecektir. AMAÇLAR : 1- Elektrik devre elemanlarını seçerek, devreyi kurabilecektir. 2- Zayıf akım tesisatı elemanlarını seçerek, devrelerini kurabilecektir. 3- Aydınlatma, priz ve güç devre elemanlarını seçerek, devrelerini kurabilecektir. İÇERİK: A. Elektrik Devresi ve Çeşitleri 1. Elektrik devresi özelliği 2. Elektrik devre elemanları ve görevleri a. Üreteç b. Sigorta c. Anahtar d. Alıcı e. İletken 3. Elektrik devresi çeşitleri a. Açık devre b. Kapalı devre c. Kısa devre B. Zayıf Akım Tesisatı Uygulama Devreleri 1. Bir buton bir zil tesisatı uygulama devresi a. Devrenin bağlantı şeması b. Devrede kullanılan elemanlar c. Devrenin çalışma prensibi 17

18 d. Devrenin uygulamasında dikkat edilecek hususlar 2. İki buton bir zil tesisatı uygulama devresi a. Devrenin bağlantı şeması b. Devrede kullanılan elemanlar c. Devrenin çalışma prensibi d. Devrenin uygulamasında dikkat edilecek hususlar 3. İki buton iki zil tesisatı (Karşılıklı Çağırma) uygulama devresi a. Devrenin bağlantı şeması b. Devrede kullanılan elemanlar c. Devrenin Çalışma Prensibi d. Devrenin uygulamasında dikkat edilecek hususlar 4. Bir kat bir daireli kapı otomatiği ve zil tesisatı uygulama devresi a. Devrenin bağlantı şeması b. Devrede kullanılan elemanlar c. Devrenin çalışma prensibi d. Devrenin uygulamasında dikkat edilecek hususlar C. Aydınlatma, Priz ve Güç Tesisatı Uygulama Devreleri 1. Adi anahtar tesisatı uygulama devresi a. Devrenin bağlantı şeması b. Devrede kullanılan elemanlar c. Devrenin çalışma prensibi d. Devrenin uygulamasında dikkat edilecek hususlar 2. Adi anahtar ve priz tesisatı uygulama devresi a. Devrenin bağlantı şeması b. Devrede kullanılan elemanlar c. Devrenin çalışma prensibi d. Devrenin uygulamasında dikkat edilecek hususlar 3. Komütatör anahtar tesisatı uygulama devresi a. Devrenin bağlantı şeması b. Devrede kullanılan elemanlar c. Devrenin çalışma prensibi d. Devrenin uygulamasında dikkat edilecek hususlar 4. Vaviyen anahtar tesisatı uygulama devresi a. Devrenin bağlantı şeması b. Devrede kullanılan elemanlar c. Devrenin çalışma prensibi d. Devrenin uygulamasında dikkat edilecek hususlar 5. Fluoresant lamba (bir adet) tesisatı uygulama devresi a. Devrenin bağlantı şeması b. Devrede kullanılan elemanlar c. Devrenin çalışma prensibi d. Devrenin uygulamasında dikkat edilecek hususlar 6. Bir fazlı motorun paket şalterle(0-1)kumandası uygulama devresi a. Devrenin bağlantı şeması b. Devrede kullanılan elemanlar c. Devrenin çalışma prensibi d. Devrenin uygulamasında dikkat edilecek hususlar 18

19 KONU ALANLARININ AĞIRLIKLARI: KONULAR Yüzde(%) Elektrik devresi ve elemanları 10 Elektrik devre çeşitleri 10 Zayıf akım tesisatı uygulama devreleri 35 Aydınlatma ve priz tesisatı uygulama devreleri 35 Bir fazlı motorun paket şalterle kumandası 10 TOPLAM

20 MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN MESLEK/DAL DERS ADI MODÜL : ELEKTRİK-ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ : ALAN ORTAK : ELEKTRİK-ELEKTRONİK ESASLARI : ELEKTRİKSEL BÜYÜKLÜKLER VE ÖLÇÜLMESİ KODU : SÜRE : 40/32 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA :Uygulamalı olarak atölye, laboratuar ve işletmelerde işlenmelidir. GENEL AMAÇ : Öğrenci bu modül ile, gerekli ortam sağlandığında ölçmenin önemi, ölçü aletlerinin ortak özelliklerini kavrayarak, elektriksel büyüklükleri doğru ve güvenli bir şekilde farklı ölçü aletleri kullanarak ölçebilecektir. AMAÇLAR : 1. Elektriksel büyüklüklerin hatasız ve güvenli bir şekilde ölçümünü sağlayacak özelliklere sahip, ölçü aletini seçebilecektir. 2. Direnç değerinin bağlı olduğu faktörleri kavrayarak, direnç ölçümünü ohmmetre ile, ölçme hatasız yapabilecektir. 3. Endüktans değerinin bağlı olduğu faktörleri kavrayarak, endüktans ölçümünü LCRmetre ile ölçme hatasız yapabilecektir. 4. Kapasite değerinin bağlı olduğu faktörleri kavrayarak, kapasite ölçümünü LCRmetre ile ölçme hatasız yapabilecektir. 5. Değişik değerlerdeki akımı, uygun ampermetre ile gerekli bağlantıyı yaparak, ölçme hatasız ve güvenli bir şekilde ölçebilecektir. 6. Değişik değerlerdeki gerilimi, uygun voltmetre ile gerekli bağlantıyı yaparak, ölçme hatasız ve güvenli bir şekilde ölçebilecektir. 7. Değişik tipteki multimetrelerin (Avometre ) gerekli bölüm ve kademe ayarlarını yaparak akım, gerilim, direnç, endüktans ve kapasite değerlerini tekniğe uygun ve ölçme hatasız ölçebilecektir. 8. Gerekli bağlantıyı yaparak frekans ölçümlerini ölçme hatasız yapabilecektir. 9. Farklı metotlara göre, gerekli bağlantıyı yaparak iş ve güç ölçümlerini, ölçme hatasız yapabilecektir. 10. Osilaskop ile gerekli ayarlamaları yaparak gerilim, frekans ve faz farkı ölçümlerini, ölçme hatasız yapabilecektir. 20

21 İÇERİK : A. Ölçme 1. Ölçme 2. Ölçmenin önemi B. Elektrik Ölçü Aletlerinin Tanıtılması 1. Gösteren ölçü aletleri 2. Kaydedici ölçü aletleri 3. Toplayıcı ölçü aletleri 4. Bellekli (hafızalı) ölçü aletleri 5. Ölçü aletlerine ait semboller ve anlamları C. Ölçü Aletlerine Ait Terimler 1. Doğruluk derecesi 2. Duyarlılık 3. Ölçü Aletinin sabitesi 4. Ölçme sınırı 5. Ölçme alanı 6. Ölçü aletlerinin sarfiyatı (öz güç tüketimi) D. Ölçü Aletleri 1. Analog ölçü aletlerinin ortak özellikleri a. Çalıştırıcı moment b. Kontrol momenti i. Yay ile ii. Karşı ağırlık ile c. Amortisman momenti i. Hava sürtünmeli ii. Elektromanyetik iii. Çerçeve elektromanyetik iv. Bobinli elektromanyetik v. Sıvı sürtünmeli d. Atalet momenti 2. Analog ölçü aletlerinin mekanik kısımları a. Daimi mıknatıslar b. Skala taksimatları c. İbreler 3. Dijital ölçü aletlerinin genel tanımı 4. Doğruluk derecesine göre ölçü aletleri a. Primer ölçü aletleri b. Sekonder ölçü aletleri 5. Kullanım yerlerine göre ölçü aletleri a. Taşınabilir ölçü aletleri b. Pano tipi ölçü aletleri E. Direnç Ölçme 1. Direnç ve iletken 2. İletken direncinin fiziksel boyutlarla değişimi a. Direncin uzunlukla değişimi b. Direncin kesitle değişimi c. Direncin üretildiği maddeye göre değişimi d. Direncin sıcaklıkla değişimi 3. Direnç değerinin ölçülmesi a. Ampermetre voltmetre yardımı ile direnç değerinin belirlenmesi 21

22 b. Ohmmetre ile direncin ölçülmesi F. Endüktans Ölçme 1. Bobinin endüktansı 2. Endüktansı etkileyen büyüklükler 3. Endüktans değerinin ölçülmesi a. Ampermetre voltmetre yardımı ile endüktansın belirlenmesi b. LCR metre ile Endüktansın ölçülmesi G. Kapasite Ölçme 1. Kondansatör kapasitesi 2. Kapasiteyi etkileyen büyüklükler 3. Kapasite değerinin ölçülmesi a. Ampermetre voltmetre yardımı ile endüktansın belirlenmesi b. LCR metre ile Endüktansın ölçülmesi H. A.Akım ve D.Akım 1. DA akımın tanımı 2. AA akımın tanımı a. Etkin değer b. Ortalama değer c. Maksimum değer İ. Akım Ölçme 1. Elektrik akımı ve tanımı 2. Ampermetrenin yapısı ve çeşitleri 3. Ampermetreyi devreye bağlama ve akım ölçme (AA-DA) 4. Akım trafosunun tanımı 5. Akım Trafosu kullanarak akım ölçme 6. Pens ampermetre tanımı ve yapısı 7. Pens ampermetre kullanarak akım ölçme J. Gerilim Ölçme 1. Gerilimin tanımı 2. Voltmetrenin yapısı ve çeşitleri 3. Voltmetreyi devreye bağlama ve gerilim ölçme (AA-DA) 4. Gerilim trafosunun tanımı 5. Gerilim trafosu kullanarak gerilim ölçme K. AVOmetreler 1. Ölçme ilkesi ve kullanma tekniği 2. Analog AVOmetre ile akım, gerilim, direnç endüktans ve kapasite ölçme 3. Dijital AVOmetre ile akım, gerilim, direnç endüktans ve kapasite ölçme L. Frekans Ölçme 1. Frekansın tanımı 2. Frekans metrenin yapısı ve çeşitleri 3. Frekans metreyi devreye bağlayarak, frekansı ölçme M. İş ve Güç Ölçme 1. Güç ölçme a. Gücün tanımı b. Ampermetre-voltmetre yardımıyla güç ölçme c. Wattmetrenin yapısı ve çeşitleri d. Wattmetre ile güç ölçme 2. İş ölçme a. İşin tanımı b. Elektrik sayaçların yapısı ve çeşitleri c. Aktif enerji sayacı ile işin ölçülmesi 22

23 N. Osilaskop 1. Osilaskobun tanıtılması 2. Test sinyali, komütatör ve anahtarların görevleri 3. Test sinyalin geriliminin ve frekansının ölçülmesi ve kalibrasyon (ayarlama) 4. Osilaskop ile alternatif ve doğru gerilimin ölçülmesi 5. Osilaskop ile frekansın ölçülmesi KONU ALANLARININ AĞIRLIKLARI: KONULAR Yüzde(%) 1. Ölçme 5 2. Elektrik ölçü aletlerinin tanıtılması Ölçü aletlerine ait terimler 5 4. Ölçü aletleri 5 5. Direnç ölçme 5 6. Endüktans Ölçme 5 7. Kapasite Ölçme 5 8. AA ve DA akım 5 9. Akım Ölçme Gerilim Ölçme AVOmetreler Frekans Ölçme İş ve Güç Ölçme Osilaskop 10 TOPLAM

24 24