TEKNOLOJİLERİ. Dersin Amacı. Sınavlar ve Değerlendirme İlkeleri

Transkript

1 TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ Dersin Amacı Temel bilgisayar becerileri ve bunların temel işlevlerinin ve kelime işlemci, hesap tablosu, sunum programlarını, internet tarayıcıları kullanmak için gerekli temel becerilerin kazandırılması. Sınavlar ve Değerlendirme İlkeleri Başarı Notu; Yıliçi notunun % 50 i ile yarıyıl sonu sınav notunun %50 i toplanarak hesaplanır. Yıl içi= 1arasınav %40+1Ödev%10 Ödev teslim etmeyen öğrenci yarıyıl sonu sınavına giremez (FF). 1

2 Konular Temel Bilgiler İşletim Sistemi Kelime İşlemci Hesap, Tablolama ve Grafik İnternet Sunu Hazırlama Konular - Temel Bilgiler Bilgisayarın tarihçesi Bilgisayar donanım birimleri Bilgisayar yazılımları (sistem, uygulama ve virüs) Bilgisayar teknolojisi ortamında karşılaşılan ve kullanılabilecek terimler Bilgisayarın donanım, yazılım ve bilgisayar sistemleri olarak bileşenleri Konular İşletim Sistemi Genel olarak bilgisayar sistemleri ve işletim sistemleri bilgileri Donanım ve yazılımların ayrımı İşletim sistemleri, ortak özellikleri, işletim sisteminin yapısı Dosya ve dizin kavramları ve dosyalama sistemi 2

3 Konular Kelime İşlemci Belge oluşturma ve biçimlendirme Belgeye simge, resim, saat ve benzeri bilgi ekleme Metin kopyalama, taşıma Belgeye tablo ekleme Belgeyi kaydetme, çıktı alma Konular Hesap, Tablolama ve Grafik Programı Bir çalışma sayfası oluşturma Çalışma sayfasının unsurlarını tanıma Hücrelere veri girme, hücrelere formül girme, hücreleri biçimleme Grafik oluşturma Çalışma sayfalarını ve/veya grafikleri bir kelime işlemcide kullanma Çalışma sayfalarında süzgeçleme yaparak kayıtları hesaplama Çalışma sayfalarından çıktı alma Konular - İnternet Temel bilgisayar ağlarının ve iletişim araçlarının genel özellikleri i Online kaynaklara ulaşma ve kullanma 3

4 Konular Sunu Hazırlama Yeni bir sunu dosyası yaratma Slayt, ana hat, not sayfası görünümünde metin girme, metni düzeltme, metin ayarlarını ve biçimlendirmelerini yapma Simge, resim ve ses ekleme Slaytlar arasında geçişleri ayarlama, slaytlara animasyon etkileri yükleme Hazırlanan slaytları sunma, çıktı alma Gerekli Materyaller Bilgisayar laboratuarına ders için gerekli programlar yüklenmiştir. Laboratuarın internet bağlantısı, sunum cihazı bulunmaktadır. Öğrencilerin ders için kullanmaları amacıyla flash bellek edinmeleri faydalı olur. Yardımcı ders kitabı GENEL BİLGİLER 4

5 Genel Bilgiler Bilgi Toplumu, Bilgi Çağı, Bilgi Teknolojileri gibi kavramları son yıllarda oldukça fazla kullanılmakta ve bir çok düşünür tarafından insanlık tarihinin en büyük dönüşümlerinden birini yasadığımız iddia edilmektedir. İnsanoğlu tarihin her döneminde bilgi edinmeye, edindiği bilgiyi isleyip saklamaya ve aktarmaya büyük çaba harcamıştır. Yazı, matbaa, tekerleğin, telefonun, radyo-televizyonun icadı vb. gelişmeler hep bu çabanın bir ürünü olmuştur. Bilgi Dünyamızın içinde yaşadığı bu dönüşümü kavramak için bilgi terimini anlamak gerekir. Bilgi: i Bir şeyin i yada olayın belirli bir özelliğini tanımlar. Bilginin önemi bir yargıda bulunmak, bir karar vermek için gerekli olmasından kaynaklanır. Bilgi İşleme Bilginin yeni bilgilere dönüşmesinde bilgi işlemenin önemi büyüktür. Geçmişten günümüze bilgi işleyen araçlarda da oldukça büyük değişmeler yaşanmıştır. Bilgi işlemekte kullanılan araçlar; maddi cihazlar ve kavramsal araçlar olarak tanımlanabilir. 5

6 Bilgi Teknolojisi Bilgi işlemekte kullanılan maddi cihazlar ile kavramsal araçların tamamına ise Bilgi Teknolojisi denilmektedir. Bilgi - Veri Bilgi: Bilgi işlem sürecinin sonunda elde edilen üründür. Veri: Bilgi işlem sürecinde yararlanılan malzemedir. Bilgi İşlem Süreci 1. Kaydetme 2. Sınama 3. Sıralama 4. Sınıflandırma 5. Özetleme 6. Erişim 7. Hesaplama 8. Çoğaltma 9. İletme 6

7 Bilişim Bilişim: Her yönüyle insan yaşamının vazgeçilmez bir parçası olan bilginin, nasıl üretildiği, iletildiği ve kullanıldığını inceleyen bir bilim dalıdır. Bilişim; i resimler, görüntüler, metinler ve istatistikler gibi çeşitli formattaki bilginin tabiatını ve fikir ile ilişkisini inceler. Bunun için bilginin elde edilmesi, sınıflandırılması, depolanması ve gerektiğinde kullanılmak üzere çağrılması ve ilgili birimlere yönlendirilmesi esastır. Enformatik Enformatik ise bu amaçlarla bilgi sistemleri üretimini konu edinir. Öncelikle üretilecek bilgi sisteminin ne olduğu, nasıl tasarlanacağı ve daha sonra da bu tasarımın ne ile gerçekleştirileceği belirlenmek suretiyle, tam, eksiksiz ve kullanışlı bilgi sistemleri üretmeyi hedefler. Bir meslek dalı olarak ise, enformatik, bilgi ve bilgi sistemlerinin kullanımı ve geliştirilmesi için gerekli profesyonel yeteneklerin kazandırılmasını hedefler. Bilgisayar Nedir? Bilgisayar (Computer): Kullanıcının girdiği verileri işleyerek bilgi durumuna getiren elektronik makinelere denir. Uzun ve çok karmaşık hesapları bile yapabilen, mantıksal bağlantılara dayalı karar verip işlem yürüten makinedir. 7

8 Bilgisayar Aritmetik işlemleri yapabilen, Mantıksal karşılaştırma yapabilen, Dış ortamdan aldığı bilgileri saklayabilen, Depolanmış bilgileri işleyebilen Elektronik devrelerden oluşmuş bir araçtır. Bilgisayar Bilgisayarlardan, kendi başına bir şeyler üretmesini bekleyemezsiniz. Bir bilgisayarın en temel çalışma mantığı aslında bir fabrika üretim hattına çok benzer. Bir fabrikaya öncelikle hammadde girmelidir. Bu hammadde farklı yöntemler ile işlendikten sonra farklı ürünler olarak tüketiciye sunulabilir. Bilgisayar Bilgisayar için de, öncelikle kullanıcı tarafından veriler bilgisayara verilmeden ve bu verilerin nasıl islenmesi gerektiği bilgisayara aktarılmadan herhangi bir sonuç alınamaz. Bilgisayarlar gerekli verilere sahip olduğunda da pek çok işlemi insanlardan çok daha hızlı ve kolay yaparak hayatımızı kolaylaştırır. 8

9 Abaküs İngilizcede bilgisayar (computer) kelimesi, hesaplamak (compute) kelimesinden türetilmiştir. Bu yüzden kaynaklar, bilgisayar tarihini insanların sayı sayma ve sayılarla işlem yapma ihtiyacına kadar dayandırmaktadır. Bu anlamda, sayıları işleyen ilk aygıt olarak kabul edilen ve milattan önce 1000 li yıllarda Doğu uygarlıklarında kullanılmış olan abaküs bilgisayarın atası sayılır. İnsanlar abaküsü aritmetik işlemler yapmak için kullanmışlardır. Aygıt, üzerinde boncuklar dizili tellerin bulunduğu tahta bir çerçeveden oluşmaktadır. Abaküs, milattan sonra 1500 lü yıllara kadar kullanılmıştır. Hatta günümüzde bazı kültürlerde hala güçlü bir hesap makinesi olarak sayılmaktadır. Mekanik Hesap Makineleri Modern tarihte hesaplama amaçlı ilk aygıt, Blaise Pascal tarafından 1642 yılında bulunan Pascalinedir. Pascal bu aygıtı, vergi tahsildarı olan babasına yardımcı olması için yapmıştır. Mekanik olan aygıt, kadranlarla girilen sayıları toplayıp çıkarıyordu. Gottfried Wilhelm von Leibniz 1671 yılında toplama ve dört işlemi yapabilen mekanik bir aygıt bulmuştur. Ancak bu aygıtlar, çok yaygın olarak kullanılmamıştır. Mekanik Hesap Makineleri Bunlardan yaklaşık bir asır kadar sonra Charles Xavier Thomas ın bulduğu dört işlemi ve karekök alma işlemini yapabilen Aritmometre, 1970 lere kadar kullanılmış olan mekanik hesap makinelerinin atası olmuştur. Daha sonra üretilen bu hesap makineleri, ara sonuçları toplayan, eski sonuçları saklayıp gerektiğinde kullanmamızı sağlayan ve sonuçları yazan özelliklere sahipti. 9

10 Özel Amaçlı Kullanılan, Programlanabilir, Mekanik İlk Bilgisayar 1801 yılında Joseph Marie Jacquard, delgi kartlarına girilmiş desenleri ören bir dokuma tezgahı icat etmiştir. Tezgahta, delgi kartlarına girilmiş olan program, belli bir deseni basmak için değişik iplikleri doğru sırada indirip kaldıran çubukları kontrol ediyordu. Bu anlamda makine, ilk özel amaçlı programlanabilir mekanik bilgisayar sayılmaktadır. Bu makinenin kullandığı yöntem, günümüzde tekstil sektöründe hala kullanılmakta ve bu işi yapan aygıt Jacquard Makinesi olarak anılmaktadır. Genel Amaçlı Kullanılan, Programlanabilir, Mekanik İlk Bilgisayar Bir matematik profesörü olan Charles Babbage 1812 yılında matematik tablolarının hazırlanması için yapılan hesaplamaların sürekli tekrarlanan belli adımlarda yapıldığını farketti ve 1823 yılında İngiliz hükümetinden yardım alarak Fark Makinesi (Differential Machine) adı verilen bir makine yapmaya başladı. Fark makinesi, o zamanların teknolojisi olan buhar gücüyle çalışan, tamamen otomatik, sonuç tablolarını basan ve sabit komut programıyla çalışan bir makineydi. Genel Amaçlı Kullanılan, Programlanabilir, Mekanik İlk Bilgisayar 1833 yılında Babbage bu makineden daha iyi bir makine yapabileceğini düşünerek, yeni bir fikir üzerinde çalışmaya başladı. Analitik Makine olarak adlandırılan mekanik aygıt,bir kişinin kontrolünde buhar gücüyle çalışan, tamamen program kontrollü tarihteki ilk bilgisayar olarak anılır. Babbage ile birlikte çalışan ünlü şair Lord Byron ın kızı, Lovelace kontesi Ada Augusta Byron, bu makinenin programlanması ve program tasarımı konusundaki ilk temel fikirleri vermiş; dallanma ve döngü düşüncesini geliştirmiştir. İlk bilgisayar 50 basamaklı 1000 sayı üzerinde dört işlemi önceden programlanan bir sırada yapabiliyordu. Program ve veri, bilgisayara, Jacquard makinesinde de kullanılan delgi kartları yoluyla giriliyordu. Sözkonusu bilgisayar hiç bir zaman tamamlanamadı, ama daha sonraki tasarımlara ilham kaynağı oldu. 10

11 Analitik Makine Babbage'in önerdiği bu makine, değişmez bir donanımın, bir bellekte saklanacak bilgilerle yönlendirilebileceği kavramını getirmesi açısından 1.Günümüz bilgisayarlarının temelini oluşturması 2.Günümüz yazılımının temel kavramlarını ortaya çıkarması (İşlemlerin ardışık yapılması, bir çevrim içinde çalışma gibi) açılarından önem taşımaktadır. Otomatik Makinelerde Elektriğin İlk Kullanımı 19. yüzyılın sonlarına doğru Edison tarafından bulunan elektrik, otomatik makineler için yeni bir enerji kaynağı anlamına geliyordu. Bilginin otomatik olarak işlendiği ilk büyük proje, 1890 yılı ABD sayımlarında elektriğin ilk olarak otomatik makinelerde kullanılmaya başlanmasıdır. Bir önceki 1880 sayımları 7 yılda sonuçlandırılmıştı. Herman Hollerith ve James Powers ın bulduğu elektrik kullanan makine, delgi kartlarının otomatik olarak okunması ve değerlendirilmesini sağlayarak sayımların 2,5 yıl gibi kısa sürede bitirilmesini sağlamıştır. Sayım Makinesi Makine, 80 basamaklı sayıların (veya 80 harfin) bulunduğu kartları dakikada 80 kart hızında işliyordu. Bu makinenin kazandığı başarı üzerine Hollerith in kurduğu şirket büyük bir ticari başarı sağlamış; daha sonra başka şirketlerle ik l birleşip ad değiştirerek IBM (International Business Machine) adını almıştır. Bu tarihten itibaren yaklaşık 50 yıl boyunca ticari hesaplamalarda, delgi kartı kullanan makineler kullanılmıştır. Bu makinelerin hızı dakikada 250 kart işlemeye kadar çıkmıştır. 11

12 Elektromekanik İlk Bilgisayar 1937 yılında Howard Aiken ve arkadaşları tarafından Harvard Üniversitesinde Mark I adlı ilk yarı elektronik, yarı mekanik bilgisayar tasarlandı. Mark I, IBM şirketinin yardımlarıyla 1944 yılında tamamlandı. Bu bilgisayar, elektrik akımıyla çalışan binlerce mekanik röle kullanıyordu ve 72 tane 23 basamaklı sayı saklayabiliyordu. Mark I, bir çarpma işlemini ortalama 4 saniyede yapabiliyordu. Özel Amaçlı Kullanılan Elektronik İlk Bilgisayar Tamamen elektronik ilk bilgisayar 1939 yılında Iowa Eyalet Üniversitesi fizik profesörü John Atanasoff ve doktora öğrencisi Clifford Berry tarafından yapılmıştır. Bilgisayar, vakum lambaları kullanarak denklem sistemleri çözmek için kullanılıyordu. Bu yüzden özel amaçlı olarak kullanılabilen bilgisayar, ABC (Atanasoff Berry Computer) olarak adlandırıldı. Genel Amaçlı Kullanılan Elektronik İlk Bilgisayar İlk elektronik bilgisayar Pennsylvania Üniversitesi profesörlerinden John Mauchly ve doktora öğrencisi Presper Eckert tarafından 1946 yılında yapıldı. ABD Savunma Bakanlığı nın, silahların yörünge tablolarını daha hızlı elde etmek için desteklediği proje, 2. Dünya Savaşı nın hemen bitiminde sonuçlandığı için savaşta kullanılamadı. ENIAC (Electrical Numerical Integrator And Calculator) adı verilen bilgisayarın yapımında 18,000 vakum lambası kullanılmıştır senesinde John Fleming in tarafından bulunan diyot vakum tüpü,1906 da De Forest in triyot vakum tüpü geliştirilmesiyle birden gelişmiş ve 40 sene tüp elektroniği hakim olmuştur. Vakum tüpü, içindeki hava boşaltılmış bir cam fanus olup elektron iletimine yarıyordu. Günümüzdeki transistörlerin atasıdır. 12

13 ENIAC Bilgisayar 10 basamaklı sayılar kullanarak saniyede 5 çarpma işlemi yapabiliyordu. ENIAC ın boyutları oldukça büyüktü. Toplam 30 ton ağırlığındaydı ve 1500 metrekarelik bir alan kaplıyordu. Ancak ENIAC çok güvenilir değildi. Çalışmaya başladıktan sonra 18,000 lambadan birisi patlarsa, patlayan lamba değiştirilip bilgisayar baştan başlatılıyordu. Yani, saatlerce çalışıp sona çok yaklaşıldığı anlarda bir lamba yanarsa bütün işlem tekrar baştan başlıyordu. ENIAC Ayrıca ENIAC ın kullanılması da oldukça karmaşıktı. Programlar tellerin bağlanması yoluyla yapıldığı için yeni bir program girmek veya eskisini değiştirmek saatler alabiliyordu. ENIAC ancak dokuz yıl çalışma başarısı gösterdi. Günümüz bilgisayarlarının atası sayılan ENIAC 'ta sayılar onluk düzende saklanıyor ve onluk düzende işleme katılıyordu. 13

14 10/20/2014 Bir Bilgisayar Sistemi Kullanılarak Gerçekleştirilebilecek İşlemleri Aşağıdaki Gibi Sıralayabiliriz: Herhangi bir konuda belge oluşturabilirsiniz. Rapor, öz geçmiş, dilekçe, sipariş formu, ödev, tez, kitap gibi belgeleri hazırlayabilirsiniz (MS Word gibi herhangi bir kelime işlemci kullanarak). Hazırladığınızbelgelerinçıktılarını belirli kağıtlara alabilirsiniz (Yazıcı /Printer vasıtasıyla). Okulda ya da işyerinde birtakım grafik uygulamaları yapabilirsiniz (MS Excel gibi herhangi bir hesaplama grafik programı kullanarak). Okulda ya da işyerinde birtakım teknik çizimler yapabilirsiniz (AutoCAD gibi bir yazılım kullanarak). Belge veya resimleri tarayarak bilgisayar ortamına aktarabilirsiniz (Tarayıcı (Scanner) vasıtasıyla). Çeşitli konularda sunular hazırlayabilirsiniz (MS PowerPoint kullanarak). Elektronik tablolarda hesaplama işlemleri yapabilirsiniz (MS Excel kullanarak). Birçok verilerinizi düzenli olarak listeleyebilirsiniz (MS Access kullanarak). Faks alabilir ya da gönderebilirsiniz. İnternete bağlanabilirsiniz. E posta (e mail) alabilir ya da gönderebilirsiniz. 1 Yazarak haberleşebilirsiniz. Sesli ve/veya görüntülü olarak iletişim kurabilirsiniz. Oyun oynayabilirsiniz. Müzik dinleyebilirsiniz. Film oynatabilirsiniz. Televizyon izleyebilirsiniz. Hesap makinesi olarak kullanabilirsiniz. Evinizde otururken dünyanın öbür ucundaki bir elektronik arşive girebilir ve bilgisayarınıza çeşitli dokümanlar indirebilirsiniz. Evinizden ya da işyerinizden birçok resmi işleri yapabilirsiniz (E devlet devlet, e belediye, e üniversite vs.). Bilgisayarsızbirhayatdüşünebiliyor musunuz? 2 Bilgisayar Nedir? Bilgisayarlar; kullanıcılardan veya çevre birimlerinden birtakım verileri alıp, aritmetiksel işlemler (+,, x,/) ve/veyamantıksal işlemler(=, >, < not, or, and, ) yapabilen, istenilen verileri kaydedip, gerektiğinde de bu verilere yeniden ulaşabilen, hızlı ve hatasız bir şekilde işlemler yapabilen, donanım ve yazılım ilişkisiyle çalışabilen elektronik cihazlardır. 3 1

15 10/20/2014 Bilgisayarlar VERİleri Kullanarak İŞLEM Yaparlar! Veriler: Sayılar, harfler, alfasayısallar, belgeler, resimler, sesler, şeklindedir. İşlemler : Hesaplamalar (+,, x, /), tekrarlanan işlemler (döngüler), karşılaştırmalar(=,>,<,not,or,and, ), şeklindedir. 4 Tüm bu veriler ve yapılan işlemler bilgisayarlarda sayılar yardımıyla temsil edilir! Bütün bilgisayarlar sayısaldır! Bilgisayarlarda bütün işlemler, temelde 1 ve 0 sayıları kullanılarak gerçekleştirilir. Elektronik devrenin açıkolması 1, kapalı olması ise 0 değerine karşılık gelir. Devreleri açma ve/veya kapama işlemleri transistörler tarafından gerçekleştirilir. 5 Bir Akü, Bir Lamba ve Bir Anahtardan Oluşan Basit Bir Elektrik Devresi Düşünelim: Eğer anahtar kapalı olursa bir akım geçişi olacak ve devre tamamlandığı için söz konusu lamba yanacaktır. Bu şekilde elde edilecek sonuç, 1 olacaktır. Eğer anahtar açık olursa herhangi bir akım geçişi olmayacak ve devre tamamlanamadığı için söz konusu lamba yanmayacaktır. Bu durumda elde edilecek sonuç ise 0 olacaktır. 6 2

16 10/20/2014 Örnek: Klavyeden A harfine bastığımızda, bunun işlemci tarafından nasıl algılandığını ve nasıl bir sonuç ortaya çıktığını inceleyelim: Klavyeden basılan karakter: A harfi Karakterin 10lu sistemdeki karşılığı: 65 Karakterin 2li sistemdeki karşılığı: Devrelerin durumu: 7 En çok kullanılan sayı sistemleri, 10lu ve 2li sayı sistemleridir. Sayı Sistemleri, belirli sembollerden meydana gelmektedir (0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 ve 9), (0 ve 1). 10 tabanındaki her bir sayının rakamları, 10un kuvvetleri biçiminde sağdan sola doğru ifade edilir ve her bir rakam çarpan olarakişlemeş girer. 10 tabanındaki bir sayı, 2li tabana çevrilirken sürekli olarak ikiye bölünür. En son bölüm değeri ve kalan kısımlarındaki sayılar kullanılarak, 10 tabanındaki bir sayının 2li sistemdeki karşılığı elde edilir. 8 Kapasite Ölçüm Birimleri (Küçükten BüyüğeDoğru): Bit: En küçük bilgi birimi Bit tir. Bilgisayar sisteminde bütün karakterler ikili sayı siteminde ve 8 haneli bir sayıyla ifade edilir. İşte böyle bir sayının her bir basamağına 1 bit denilir. Az önceki örnekte verilen A karakteri, şeklinde sekiz haneli bir sayıyla ifade edilir. Böylece her bir karakter 8 bit ten oluşan bir grupla temsil edilir (ASCII Karakterleri, ASCII: American Standard Code for Information Interchange). Bayt (Byte): Bilgisayar sisteminde, her bir karakter aynı zamanda 1 Bayt tır (örneğin b karakteri = 1 bayt = 8 bit). Buna göre 1 bayt = 8 bit sonucu ortaya çıkmaktadır. 9 3

17 10/20/2014 Birim Tanım Örnek Bit 0 veya 1den meydana gelen 2li sayı sistemi rakamı Bir devrenin kapalı olması (0 durumu) 0 volt, açık olması ise (1 durumu) 5 volt olarak gösterilir. Bayt (B) 1 bayt = 8 bit Bu da ASCII formatında herhangi bir karakteri ifade eder. A, C, d, 2, %, gibi. Kilobayt (KB) 1 KB = 1024 Bayt 640 KB bellek gibi Megabayt (MB) 1 MB = 1024 KB Disket kapasitesi: 1.44 MB CD kapasitesi: 700 MB RAM: 256 MB gibi Gigabayt (GB) 1 GB = 1024 MB Sabit disk Kapasitesi: 120 GB Terabayt (TB) 1 TB = 1024 GB 1024 adet Britannica Ansiklopedisi Petabayt (PB) 1 PB = 1024 TB 1024 x 1024 adet Britannica Ansiklopedisi yazısı kaç bayt tır? 2 ve 5 karakterlerinden meydana geldiğiiçin2bayt tır (yani 16 bit tir). ANADOLU kelimesi kaç bayt ve kaç bit tir? ANADOLU kelimesi yedi karakterden oluşmaktadır.birkarakter1baytaeşit olduğu için, bu kelime 7 bayt tır. 1 bayt 8 bit e eşit olduğundan dolayı bu kelime 7 x 8=56bit tir. 54 sayısı kaç bayt ile ifade edilir? 54 sayısının 2li sistemdeki karşılığı dır. Yani 6 bit tir. 8 bit lik 1 bayt ın içine sığdığından dolayı,54sayısı 1 bayt ile ifade edilir. 285 sayısı kaç bayt ile ifade edilir? 285 sayısının 2lisistemdekikarşılığı dir. Toplam 9 bit tir. 8 bit lik 1 bayt ın içine sığmadığı için, 285 sayısı 2 bayt ile ifade edilir KB ve 3000 KB kaçar MB tır? 1024 KB 1 MB olduğundan dolayı, 2048 KB 2 MB olacaktır KB da 2.93 MB tır (3000 / 1024). 11 Resim, ses, film gibi verilerin ifadesi: Bir resim, bilgisayar belleğinde çok sayıda parçalara bölünür. Bu parçaların her birine piksel denir. Piksel sayısı ne kadar çok ise çözünürlük o kadar iyi olur. Bir resmin çözünürlüğü ise resmin yatay ve düşeydekipikselsayıları ile ifade edilir (örneğin 640 x 480, 800 x 600, 1024 x 768, 1280 x 1024 gibi). Not: Masa üstüne sağ tıklayarak, Görüntü Ayarları ndan ekran çözünürlük değerine ulaşılabilir. 12 4

18 10/20/2014 Siyah beyaz resimlerde, her bir piksel açık yadakapalı değerini alır ve birer bit ile ifade edilir. Renkli ve gri resimlerde ise her bir piksel birden fazla bit ile temsil edilir. Bu durumda her bir piksel en az 1 bayt (8 bit), en fazla 4 bayt (32 bit) ile temsil edilir. Özetle renkdeğeri artıkça, onu saklamakiçin gerekli olacak bellek değeri de artar. Sesler, analog ses sinyalleri örneklenerek sayısal biçimde karşılıkları alınır ve ikili olarak temsil edilirler. Videolar hem ses hem de resimlerin birleşimi olduklarından, bunlar da ikili olarak temsil edilirler. 13 Bilgisayarların Tarihsel Gelişimi: İlk işlevsel bilgisayar, ENIAC tır (Electronic Numerical Integrator And Calculator). ENIAC a ait birtakım bilgiler aşağıda verilmiştir: Yaklaşık 30tonağırlığında, 9 x 15 m 2 lik bir odayı doldurmakta, Hesaplama vurumları 1500 elektromekanik röleden (yol vericiden) geçip, den fazla radyo lambasından akmaktaydı, ENIAC'ı çalıştırmak içini Watt enerji gerekliydi, ENIAC, yalnızca 80 karaktere eş veri saklayabiliyordu, Lambaların hepsi çalıştığında, ilgili mühendislerden oluşan bir ekip bir problemi çözmek için 6000 kabloyu elle fişe takarak ENIAC'ı kuruyorlardı, 600 mühendis tarafından işletiliyordu ve saniyede 5000 işlem yapma yeteneğine sahipti yılları arasında üretilmiş olan birinci kuşak bilgisayarlarda vakum tüpleri kullanıldı. Bu tüpler bir ampul büyüklüğünde olup, çok fazla enerji harcamakta ve çok fazla ısı yaymakta idiler. Veri ve programlar manyetik kaset ve tambur gibi bilgi saklama araçlarıylasaklanıyordu. Veriler ve programlar bilgisayara delgi kartları ile yükleniyordu yılları arasında üretilmiş ikinci kuşak bilgisayarlarda ise transistörler (10 bin adet) kullanıldı. İşletim sistemleri ve COBOL, FORTRAN, ALGOL gibi yüksek düzeyli diller geliştirildi yılları arasında üretilen bilgisayarlarda da entegre devreler kullanıldı, onbinlerce devre küçük bir silikon çip'e yerleştirildi. Bu çiplerin düşük maliyetli, yüksek güvenirlikli, küçük ebatlı, düşük enerji gereksinimli ve hızlı olmaları, bunların mikro bilgisayar yapımındakullanılmalarınaneden olmuştur 'li yıllardan sonra, büyük çaplı tümleşik devreler kullanılmaya başlandı. Bilgisayar donanımında bu teknolojinin kullanılması, üçüncükuşak bilgisayarların hesaplamahızını ve güvenirliliğini arttırmış ve ayrıca hacmini de çok küçültmüştür. 15 5

19 10/20/ den sonra transistörlerin yerine mikroçiplerin (tek bir tümleşik devre yongalarının) kullanıldığı dördüncü kuşak bilgisayarlar geliştirilmiştir. Bugün kullanmakta olduğumuz bilgisayarlar bu kuşağa aittir. Ancak her geçen gün birtakım yenilikler eklenmekte olup, bilgisayarlarınçalışma hızı ve kapasitesi sürekli artırılmaktadır. 5. Günümüzde,1990 lardan başlayarak bilgisayar teknolojisine egemen olması beklenen beşinci kuşak bilgisayarlara doğru bir ilerleme görülmektedir. Çok daha güçlü olacağı düşünülen bu bilgisayarlar, büyük bir olasılıkla günümüzdeki bilgisayarlara nazaran çok daha fazla insan beynine benzer bir şekilde çalışacaklardır. Bunun için de öncelikle kendi deneyimlerinden bilgiler öğrenebilmeleri gerekecektir. Beşinci kuşak bilgisayarlar insanlarla konuşabilecek, onları dinleyebilecek ve belki de düşüncelerini anlayabileceklerdir. 16 İlk IBM Kişisel Bilgisayarı, 1981 yılında pazara çıktı. İlk popüler grafiksel işletim sistemi; 1984 yılında, Apple ın Macintosh u ile piyasaya sürüldü. Microsoft firması Macintosh için sözlük işlemci ve elektronik tablo programı yazdı. 17 Günümüzde Kullanılmakta Olan Bilgisayar Tipleri: 1. Kişisel Bilgisayarlar (Personal Computers): Masaüstü bilgisayar da denilir. Günümüzde en çok kullanılan bilgisayarlar bu tiptendir. 2. Dizüstü Bilgisayarlar (Laptop Computers): Notebook veya taşınabilir bilgisayar da denilir. Bunlarbirpilleçalıştığı içinve hafifolduğundan dolayı taşınabilirözelliğe sahiptir. 3. Sunucu Bilgisayarlar (Server Computers): Bir hizmet amacı olarak gece gündüz sürekli bir biçimde kullanılan bilgisayarlardır. Bu bilgisayarlar; web sunucusu (365 gün 24 saat açıktır), ftp sunucusu, mail sunucusu, yazdırma sunucusu, veri tabanı sunucusu, uygulama sunucusu olarak kullanılırlar. Bu bilgisayarlarda birden fazla işlemci, çok sayıda sabit disk, yüksek miktarda da bellek bulunur. 4. İş İstasyonları (Workstations): Özel konfigürasyonlarla ve bir grup olarak çalışmaları için tasarlanmış bilgisayarlardır. Sunucu bilgisayarlara bağlanarak çalışırlar. 5. El Bilgisayarı (Personal Digital Assistant, PDA): Özel bir kalem ile kullanılır, el yazısını tanıyabilir ve ekranı dokunmatiktir. İnternete bağlanılabilir, not tutulabilir. 6. Tablet PC: Özel bir kalem ile kullanılır, el yazısını tanıyabilir. Sesi tanıyıp, verilen sesli bir komutu yerine getirebilir. 18 6

20 10/20/2014 BİLGİSAYARLAR (COMPUTERS) DONANIMLAR (HARDWARE) YAZILIMLAR (SOFTWARE) 19 Bilgisayar Donanımı Temelde Dört Parçadan Oluşur (Kasa, Monitör, Klavye ve Fare (Mouse)): KasanınÖnKısmında Aşağıdakiler Bulunur: 1. Açma kapama düğmesi (ya da butonu) 2. Reset düğmesi (Bilgisayarı yeniden başlatmak için bu düğme kullanılır.) 3. CD R / CD RW sürücüsü üüüü 4. Disket sürücü (Artık bulunabilirse) 5. Güç ışığı ve sabit disk çalışma ışığı 6. Mikrofon, hoparlör girişleri 7. USB (Universal Serial Bus) aygıtları 20 KasanınArka Kısmında İse Aşağıdakiler Bulunur: volt elektrik girişi. Bilgisayarın elektrikle bağlantısı bu noktadan yapılır. 2. Elektrik açma kapama düğmesi. Kasadaki güç kaynağına gelen elektriği açaryadakapatır. 3. Güç kaynağına ait soğutucu bir fan. 4. Farebağlantı noktası. Genelde yeşil renkli olur veklavye girişinin sağında yer alır. 5. Klavye bağlantı noktası. 6. Kasa içini soğutmakta kullanılan ekstra bir fan. 7. USB bağlantı noktaları. USB uyumlu kamera, yazıcı,tarayıcı vs. bu noktalardan takılır. 8. Seri bağlantı noktaları. Genellikle harici modemler bağlanır. 9. Seri bağlantı noktaları. Eski tip fareleri bağlamak için kullanılır. 10. Paralel bağlantı noktaları.eskitipyazıcı ya da tarayıcıları bağlamak için kullanılır. 11. On board ses kartı bulunan ana kartlarda ses giriş çıkış bağlantı noktaları.hoparlör,müziksetibağlamak için kullanılır. 12. Monitörgirişi. Monitörde 2 adetkablo olur. Biri görüntü içindiğeri de elektrik için. 13. Ağ bağlantısı için ethernet kartının bağlantı noktası. 14. Joystick bağlantı noktası.onboardseskartı olan ana kartlarda bulunur. 15. Harici ses kartına ait hoparlör ve mikrofon giriş noktaları. 21 7

21 10/20/2014 Giriş Birimleri: Bilgisayara dış ortamdan veri girilmesini sağlayan birimlerdir. Bunlar aşağıda sıralanmıştır: 1. Klavye 2. Fare (Mouse) 3. Ekran 4. Hard Disk, Disket, CD R / RW, Flash Disk, Harici Hard Disk 5. Tarayıcı (Scanner) 6. Mikrofon 7. Modem vd. Çıkış Birimleri: Bilgisayar ortamında işlenen verilerin dış ortama aktarılmasını sağlayan birimlerdir. Bunlar da aşağıda sıralanmıştır: 1. Ekran 2. Yazıcı (Printer) 3. Çizici (Plotter) 4. Hoparlör 5. Hard Disk, Disket, CD RW, Flash Disk, Harici Hard Disk 22 8