BİLGİSAYARLA İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR BİLGİSAYARLARIN İÇ DONANIMI, ANA BİRİMLERİ VE ÇEVRE BİRİMLERİ

Transkript

1 BİLGİSAYARLA İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR BİLGİSAYARLARIN İÇ DONANIMI, ANA BİRİMLERİ VE ÇEVRE BİRİMLERİ

2 BİLGİSAYAR NEDİR? Verileri işleyen,veriler üzerinde aritmetiksel ve mantıksal işlemler yapabilen,elde ettiği sonuçları verebilen elektronik bir alettir. Giriş birimleri ile dış dünyadan aldıkları veriler üzerinde aritmetiksel ve mantıksal işlemler yaparak işleyen ve bu işlenmiş bilgileri çıkış birimleri ile bize ileten, donanım (Hardware) ve yazılım (software) dan oluşan elektronik bir makine dir. Bilgisayar, kendisine verilen bilgilerle, istenilen problemi çözmek amacıyla; verilen bu bilgiler üzerinde işlemler yapabilen, istenen sonuçları çıkartabilen, elektronik bir aygıttır. Bilgisayar,sıraladığımız bu işlemleri çok hızlı bir şekilde yapar ve sonuçlandırır.

3 BİLGİSAYAR NEDİR? Veri olarak adlandırılan girdilerin bir işlem süzgecinden geçirilerek, sonuçlarını bildiren aygıt; bilgiyi depolayabilen, veri işleyebilen, temel dört işlemin yanı sıra, karar da verebilen bir araçtır Bilgisayar; karmaşık ve tekrarlı işlemleri hızlıca ve hassasiyetle yapabilen, mantıksal bağlantılara dayalı karar verebilen elektronik makinelerdir. Kısaca bilgisayarlara veri işleme makineleri diyebiliriz. Bilgisayarlarda üç birim bulunur. Bunlar girdi (input), işlem (process) ve çıktı (output) birimleridir.

4 Bilgisayarla İlgili Temel Kavramlar Bilgisayarın Kullanıldığı Alanlar ve Kullanım Amaçları Eğitim Tıp Alanında Bankacılık Alanında Sanayi Alanında Hizmet Sektöründe

5 Bilgisayarla İlgili Temel Kavramlar EĞİTİM Bilgisayarın yönetimsel işlerde kullanımı, Öğrenci İşleri (Not ve devamsızlık kayıtları,öğrenci bilgileri vs), Bilgisayar Destekli Eğitim, Bilgisayar Destekli Öğretim, Öğrenme ortamında yalnızca bir araç olarak kullanılması, Uzaktan eğitim, Bilgiye Erişme, Bilgiyi işleme vb TIP ALANINDA Hasta bilgileri,teşhis ve tedavi durumları,tahlilleri vb. işlemlerin takibi amacıyla kullanılır.

6 Bilgisayarla İlgili Temel Kavramlar BANKACILIK ALANINDA Müşteri bilgileri,hesap durumları vb işlemlerin takibi amacıyla kullanılır. SANAYİ ALANINDA Ürün tasarımı,üretim,pazarlama vb amaçlarla kullanılır. HİZMET SEKTÖRÜNDE Ulaşım hizmetleri,satış mağazalarında mal satışı ve takibi vb. amaçlarla kullanılır.

7 Bilgisayarla İlgili Temel Kavramlar Siz günlük yaşantınızda bilgisayarı hangi amaçlarla kullanıyorsunuz?

8 Bilgisayarla İlgili Temel Kavramlar Bilgisayar günlük hayatta; Müzik dinlemek, film seyretmek,oyun oynamak, kayıt tutmak,resim ve çizim çalışmaları,iletişim kurmak gibi amaçlarla da kullanılır.

9 MamosteM Bilgisayarın Kullanıldığı İşler? İletişim Eğlence Bilgileri Saklama Eğitim Grafik/Tasarım

10 Bilgisayar Çeşitleri Ana Bilgisayar (makro bil., sunucu) - Büyük bilgisayarlar ya da ana bilgisayarlar olarak adlandırabileceğimiz bu bilgisayarlar özellikle kurumsal alanlarda kullanılır. Ana bilgisayar bir ana bilgisayar ve ona bağlı istemci bilgisayarlardan oluşan bir bilgisayar ağı şeklinde çalışırlar. Örneğin bir üniversite içinde kullanılan bilgisayar sistemi. IBM sistemlerini örnek gösterebiliriz. - Kapasitesi terabyte seviyelerindedir. - Büyük şirketler, bilgi işlem merkezleri, üniversitelerde kullanılır. - Aynı anda binlerce kullanıcı bağlanabilir.

11 Bilgisayar Çeşitleri Mini Bilgisayar (iş istasyonu) - Ana bilgisayarlar ile aynı kapsamda ancak daha küçük olan bilgisayar sistemleridir. - Aynı anda daha az kullanıcı - Küçük ve orta boy işletmeler

12 Bilgisayar Çeşitleri Kişisel Bilgisayar (PC) - Genelde tek kişi tarafından kullanılırlar. - Her biçim ve boyutta üretilirler. - Masaüstü bilgisayarlar, dizüstü bilgisayarlar - Ofis işleri, eğitim, ticari hesaplar, kayıt tutulması Masaüstü Bilgisayar Dizüstü Bilgisayar Cep Bilgisayarları

13 Bilgisayarla İlgili Temel Kavramlar Bilgisayarın Çalışma Sistemi Veriler ve komutlar giriş birimleri ile bilgisayara girilir. Girilen veriler,komutlar MİB (merkezi işlem birimi) tarafından işlenir. Yapılması gereken işlemleri MİB yönetir. Bu işlemler ana bellekte (RAM) geçici olarak tutulur. Ana bellekteki bilgilerin kalıcı olarak saklanması istenirse yan bellek birimlerinde saklanır. Elde edilen sonuçlar çıkış birimlerine aktarılır.

14 Bilgisayarın Çalışma Sistemi Merkezi İşlem Birimi (MİB) GİRİŞ BİRİMİ ÇIKIŞ BİRİMİ Ana Bellek (RAM) Yardımcı Bellek

15

16 Girdi: Kullanıcı tarafından ya da bilgisayar tarafından sağlanan verilerdir. Bu veriler, sayılar, harfler, sözcükler ve komutlardır. İşlem: Gereken verilere göre, programın yetenekleri ölçüsünde yapılan işlemlerdir. Bu süreç oldukça karmaşıktır. Çünkü işlemler sırasında bellek hizmetleri ve diğer bileşenlerle uyum içinde çalışma gibi birçok işlem gerekir. Çıktı: Bilgisayar tarafından üretilen rapor, belgeler. İşlenmiş sonuçların yazılı olarak ekrandan veya diğer çıkış birimlerinden çıkarılmasıdır.

17 Bilgisayarlarda Kapasite Birimleri BIT : Bilgisayarlar ikili sayı sistemine göre çalışırlar. İkili sayı sistemi 0 ve 1 lerden oluşur ve bu sistemdeki 0 ve 1 lere bit ismi verilir

18 Bilgisayarlarda Kapasite Birimleri BYTE : Sekiz bit uzunluğundaki ikili sayı kombinasyonlarına Byte denir. Bilgisayarlardaki anlamlı en küçük veridir. Yan yana sekiz bit in 256 kombinasyonu vardır. 1 Karakter = 8 Bit = 1 Byte dır

19 Bilgisayarlarda Kapasite Birimleri Byte ın üst birimleri 1024 ün katları şeklinde artar. Bu da iki nin bine en yakın kuvveti olmasındandır = 1024 eder. Günümüzde bilgisayar bellek kapasiteleri aşağıdaki birimlerle belirlenir. 8 BIT = 1 B (Byte) 1024 B = 1 KB (Kilobyte) 1024 KB = 1 MB (Megabyte) 1024 MB = 1 GB (Gigabyte) 1024 GB = 1 TB (Terabyte)

20 Bilgisayarla İlgili Temel Kavramlar Bilgisayarda müzik dinleyebilmek için nelere ihtiyacımız var?

21 Bilgisayarla İlgili Temel Kavramlar Ses kartı, hoparlör ve bir müzik dinleme programı(media Player,Winamp...)

22 Bilgisayarla İlgili Temel Kavramlar Ses kartı, hoparlör olmadan müzik dinleme programı bir işimize yaramaz. Aynı şekilde program olmadan da bu parçaların işlerliği yoktur. Yani yazılım olmadan donanım,donanım olmadan da yazılım bir işe yaramaz.

23 Bilgisayarın Bileşenleri BİLGİSAYAR = Donanım + Yazılım PC = Hardware + Software Bilgisayarın elektronik ve mekanik parçalarına donanım(hardware), Ekran fare klavye sabit disk anakart donanımı kullanmak için gerekli komutlar bütününe yazılım(software) denir.

24 Bilgisayarın Bileşenleri Bilgisayar donanımı (hardware) : Bilgisayarların fiziksel kısımlarına donanım denilmektedir. Elle tutulabilirler. Ekran, klavye, Sabit disk (harddisk), fare, yazıcı, bellek, mikroişlemci, tarayıcı, Bilgisayar yazılımı (Software) : Donanımı kullanmak için gerekli programlardır. Bilgisayarın nasıl çalışacağını söylerler. Elle tutulmazlar. Belirli bir işlemi yapmak üzere bilgisayara kurulurlar (setup, install). Örneğin: Kelime işlem (Word processor) programları son kullanıcıların yazı yazması için kullanılır. Tablolama (spread sheet), sunu (presentation), programlama dilleri (Pascal, C...), ses (sound) programı gibi.

25 Bilgisayarın Temel Parçalarını Tanıyalım Bilgisayar genel olarak 4 ana parçadan oluşur. Bunlar; Kasa Monitör Klavye Fare Çıkış

26 Bilgisayarı Oluşturan Temel Parçaları Tanıyalım Ekran(monitör) Kasa Klavye Fare(Mouse)

27 Kasa Kasa, bilgisayarın çalışması için gereken tüm parçalar kasanın içinde bulunur. Bilgisayarda işlemlerin yapıldığı, ekran, klavye ve farenin bağlı olduğu birimdir.

28 Monitör Bilgisayarda gerçekleşen işlemleri ve işlemler sonucunda oluşan sonuçları görüntüleyen birimdir. Ekranın büyüklüğü köşegen uzunlukları ile değerlendirilir. 1 inç = 2,54 cm dir. 14, 15 ve 17 inçlik ekranlar yaygın olarak kullanılır. 17*2,54=43,18 cm Monitör bilgisayarın görüntüleme birimidir. Sistem Biriminden gelen bilgilerin görüntülenmesini sağlar

29 Monitörler Monitörler bilgisayar ile kullanıcı arasındaki ara birimdir. İki tip monitör vardır; CRT (katot tüplü) ve LCD. Masa üstü Pc ler genelde CRT, dizüstü bilgisayarlar ise LCD ekran kullanır. Monitördeki Önemli Faktörler: Çözünürlük: Ekran görüntülerinde pixel adı verilen nokta adedini belirler. Ekrandaki yatay ve dikey toplam pixel sayısı görüntü çözünürlüğünü belirler. Monitorlerin en önemli özeliği olarak kabul edilir ve fiyatı da oldukça etkiler. Geometrik çizgisellik: ayni boydaki kareler ekranın her yerinde aynı görülmelidir Glare Etkisi: bombeli ekranlardaki yansıma etkisidir. Dot Pitch: ekrandaki 2 nokta arasındaki uzaklığı belirtir. Mümkün olduğunca küçük olmalıdır (örneğin 0.25mm) Tazeleme hızı: ekran görüntüsünün sürekli yenilenmesine tazeleme denir.

30 Çıkış Klavye Klavye, bilgisayara bilgileri ve komutları girmemizi sağlar.

31 Klavye Bilgisayara metin girebilmek için en çok kullanılan aygıt klavyedir. Kullanıcılara, alfabetik ve sayısal tuşlara basarak metinleri girebilmelerini sağlayan klavyeler, üzerlerindeki harflerin sıralanışına göre ikiye ayrılırlar. 1. Sol baştaki ilk karakteri Q olan ve üzerinde hiç Türkçe karakter bulundurmayan Q-klavye, 2. Sol baştaki ilk karakteri F olan F-Klavye.

32 Çıkış Fare Fare, ekrandaki öğeleri seçmemizi ve hareket ettirmemizi sağlayan yardımcı donanım birimidir.

33 Fare (Mouse) Klavye dışında fare de PC sistemi içinde önemli bir giriş aygıtıdır. Fare grafik kullanıcı arabirimleriyle çalışırken ve çizimler ve grafikler yaparken vazgeçilmez bir araçtır. Windows kullanılan bir bilgisayarın faresinin olmaması düşünülemez. Fare ikon lara tıklayıp, programların çalıştırılmasında, dosyaların taşınmasında vb. pek çok iş için kullanılmaktadır. Yeni programlarda farenin sağ tuşuna tıkladığımızda, imlecin bulunduğu yerde gerçekleştirebileceğimiz komutları içeren bir menü açılır. Fare temel olarak ekrandaki imleci hareket ettirmekte kullanılır. Genellikle fareler bir kablo ile kapıya (port) bağlanırlar. Bilgisayara ileti göndermek için kızıl- ötesi teknoloji kullanan kordonsuz fare aygıtları giderek yaygınlaşmaktadır.

34 Optik Mouse lar Optik mouse lar hemen hemen tüm yüzeylerde çalışmakta olup, alt yüzeyde kırmızı bir ışık yayan bir led bulunmaktadır ve bu yayılan bu ışık yüzeyden yansıyarak bir CMOs sensörü tarafından algılanmaktadır. Bu sensör herbir görüntüyü bir Dijital sinyal prosesörüne (DSP) analiz için aktarmaktadır. DSP saniyede 18 Milyon ve üzeri işlem yapabilme kapasitesine sahiptir. Peşpeşe gelen görüntüler işlenerek görüntüler arasındaki farklılıktan hareketle hareket miktarını algılamaktadır. Optik Mouse lar Tekerli mouse lardan şu üstünlüklere sahiptir. Hareketli parça içermediği için aşınma yoktur ve arıza ihtimali azdır. Mouse un içerisine pislik girmesi ihtimali yoktur. Arttırılmış takip çözünürlüğü (görüntüleme ve işleme) daha hassas cevap verir. Mouse pad gibi özel yüzeyler gereksinimi yoktur.

35 Kasa Ve Sistem Birimleri Bilgisayarın çalışması için gereken en önemli parçanın kasa olduğunu biliyoruz. Fakat kasanın içinde neler var hiç merak ettiniz mi? Şimdi hep beraber bilgisayarımızın çalışmasını sağlayan bu parçaları görelim!..

36 Sistem Parçaları Kasanın içindeki temel parçalar; Anakart Anabellek (Ram) İşlemci (Cpu) Ekran Kartı Ses Kartı Sabit Disk (Hard disk) CD & Disket Sürücü Modem Güç Kaynağı Çıkış

37 Çıkış Anakart Üzerinde temel devrelerin bulunduğu büyük karttır.

38 Çıkış Ana Bellek (Ram) Verilerin işlendiği ve geçici olarak tutulduğu parçadır.

39 İşlemci (Cpu) İşlemci bilgisayarın beynidir. Bilgisayara verilen tüm komutlar burada işlenir. Çıkış

40 Ekran Kartı Bilgisayar ile monitör arasındaki bağlantıyı sağlayan parçadır. Bu kart olmazsa, veriler monitöre gönderilemez, yani görüntü alamayız. Çıkış

41 Ses Kartı Bilgisayardan gelen verilerin sese dönüşmesine sağlayan aygıttır. Ses kartının yokluğunda oyunların daha sıkıcı olacağından emin olabilirsiniz. Çıkış

42 Çıkış Sabit Disk Tüm bilgilerin saklandığı manyetik ortamdır

43 CD & Disket Sürücüsü Cd sürücüler, Cd deki bilgiyi okumak için kullandığımız donanım Parçasıdır. Disket sürücüler ise, disketteki bilgiyi hem okumak hem de bilgilerimizi diskete kaydetmek için kullandığımız donanım parçasıdır. Çıkış

44 Çıkış Modem İnternete bağlanmamızı sağlayan cihazın adı modemdir.

45 Çıkış Güç Kaynağı Bilgisayara gerekli elektrik gücünü sağlayan birimdir.

46 Bilgisayarımızdaki Bazı Çevre Birimleri Şuana kadar bilgisayarımızın donanım parçaları hakkında bilgi sahibi olduk. Birde bu parçaların yanında devamlı ihtiyacımızın olacağı çevre birimleri vardır. Çıkış

47 Bazı Çevre Birimleri Yazıcı (Printer) Tarayıcı (Scanner) Kamera Hoparlör (Speaker) Çıkış

48 Çıkış Yazıcı (Printer) Bilgisayarda işlenen veya yazılan metni ya da resimleri kağıda döken araçtır.

49 Çıkış Tarayıcı (Scanner) Kağıt yüzeyinde bulunan resim veya yazıları bilgisayara aktaran aygıttır.

50 Çıkış Kamera Dışarı ortamdan alınan görüntüleri bilgisayara aktarmamızı sağlayan cihazdır.

51 Çıkış Hoparlör (Speaker) Bilgisayarımızdan gelen sesleri dış ortama aktaran aygıttır.