2009/ Konu: Yeni Teşvik Paketi Henüz Yürürlükte Değil!

Transkript

1 2009/ Konu: Yeni Teşvik Paketi Henüz Yürürlükte Değil! Başbakan tarafından 4 Haziran tarihinde Yeni Teşvik Paketi başlığıyla yapılan sunumla yatırımlar için öngörülen teşvikler hakkında genel bir bilgi verildi. Yapılan bu açıklamalar izleyen dönemde yapılacak yatırımların özendirilmesi konusunda öngörülen teşvikleri tanıtmaktan öte henüz bir anlam taşımıyor. Çünkü tanıtılan bu yatırım teşviklerinin uygulanabilir olması için bir takım düzenlemelerin yapılması ve yürürlüğe sokulması gerekiyor. Müşavirliğimize yöneltilen sorulardan dolayı bu konuda bazı kafa karışıklıklarının olduğunu görerek bu konuda özet bir açıklama yapmayı gerekli gördük. 1- Teşviklerin Yürürlüğe Girmesi İçin Gerekli Süreç Öncelikle belirtme isteriz ki ülkemizde halen geçerli bir teşvik mevzuatı zaten var. Yürürlükteki 2006/10921 Sayılı BKK ve buna bağlı yayınlanmış olan uygulama tebliği ile düzenlenmiş olan mevzuatta da a) Gümrük Vergisi muafiyeti, b) Katma Değer Vergisi istisnası, c) Faiz desteği başlıklarıyla sağlanan teşvikler halen yürürlükte. Başbakan tarafından yapılan sunumdan bu konudaki mevzuatın yenileneceği ve geliştirileceği anlaşılıyor. Bunun içinde aynı yukarıda bahsettiğimiz gibi bir Bakanlar Kurulu Kararı ve Uygulama Tebliğinin yayınlanması gerekiyor. (Ancak Başbakan açıklamasında bu teşvikler için başvuru süresinin a kadar olabileceğini söylemişti. Bu durumda oldukça hızlı davranılması gerekiyor) Ayrıca indirimli kurumlar vergisi olarak adlandırılan teşvik konusunda Maliye Bakanlığı tarafından da yapılması gereken bazı düzenlemeler var. Aslında bu teşvik dayanağını 28 Şubat 2009 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 5838 Sayılı Kanun la Kurumlar Vergisi Kanunu na eklenen 32/A maddesindeki düzenlemeden alıyor. Kanun yürürlüğe gireli 3 aydan YÖNTEM YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE BAĞIMSIZ DENETİM ANONİM ŞİRKETİ 1

2 fazla süre geçmesine rağmen getirilen uygulamanın esasları konusunda herhangi bir düzenleme yapılmamıştı. Oysa yeni getirilen bu uygulamanın açıklama gerektirir pek fazla yönü bulunuyordu. Bu düzenlemelerinde yeni teşvik paketi ile ilgili çalışmalar kapsamında yapılacağı anlaşılıyor. 2- Yeni Teşvik Paketinin Unsurları: Yeni teşvik paketinin yatırımlara yönelik bölümü genel teşvik unsurları ve bölgesel teşvik unsurları olarak ayrı teşvik tedbirlerini öngörüyor. Genel teşvik unsurları -KDV istisnası ve -Gümrük vergisi muafiyeti olmak üzere iki kalemden oluşuyor. Bu teşvikler halen uygulanmakta olan teşvik mevzuatında da var. KDV istisnası teşvik belgesi kapsamında alınacak gerek yerli gerek ithal makine ve teçhizatın katma değer vergisi ödenmeksizin alınabilmesini sağlıyor. Gümrük vergi muafiyeti ile de teşvik belgesi kapsamındaki yatırım malları ile yeni model üretimine yönelik otomobil ve hafif ticari araç yatırımlarında yatırım dönemi içerisinde kalmak kaydıyla CKD aksam ve parçalarının ithalinin gümrük vergisi ödemeksizin yapılması sağlanıyordu. Yeni pakette ise -İndirimli kurumlar (ya da gelir) vergisi, -Yatırım kredileri ile ilgili faiz desteği, -Yatırım yeri tahsisi -Tekstil tesislerinde taşınma desteği Gibi sektörler itibarıyla farklı uygulanacak teşvik tedbirleri de var. (Bunlardan faiz desteği yine hali hazırda geçerli teşvik uygulamasında da vardı) Bu pakette ayrıca on iki sektörde yapılacak büyük yatırımlar a özel teşvikler öngörülüyor YÖNTEM YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE BAĞIMSIZ DENETİM ANONİM ŞİRKETİ 2

3 Teşvik uygulaması açısından bölgesel farklılıklar da öngörülmüş. Türkiye teşvik uygulaması bakımından 4 ayrı bölgeye ayrılıp teşviklerin bölgeler itibarıyla farklı oranlarda uygulanması öngörülüyor. Ayrıca bu teşvik paketi istihdama yönelik olarak sigorta primi işveren desteği teşviğini de içeriyor. 3- Teşvikler Hakkında Özet Bilgiler: KDV istisnası ve gümrük vergisi muafiyetinden yukarıda bahsetmiştik. Diğer teşvik tedbirleri ile ilgili özet açıklamalar ise aşağıda (gümrük vergisi muafiyetinin kapsamı da yeni uygulamada değişebilir): 3-a) İndirimli Kurumlar Vergisi: Yukarıda da bahsettiğimiz gibi İndirimli kurumlar vergisi Kurumlar Vergisi Kanununa 5838 Sayılı Kanunla eklenen 32/A maddesi çerçevesinde yürütülecek. Buna göre her bir il grubu için yatırıma katkı oranı ve yatırıma katkı tutarı Bakanlar Kurulunca belirlenecek, yatırımlardan elde edilen kazançlar, yatırımın işletilmesine başlanılan hesap döneminden itibaren yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli oranlar üzerinden kurumlar vergisine tabi tutulacak. Yatırıma katkı tutarı, indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle tahsilinden vazgeçilen vergi yoluyla yatırımların hazine tarafından karşılanacak tutarı ifade etmektedir. Bölgeler itibariyle belirlenen yatırıma katkı oranları ve uygulanacak kurumlar vergisi oranları aşağıdaki tabloda yer almaktadır: Bölgesel ve Sektörel Büyük Proje Yatırımları Bölgeler Yatırıma Katkı Oranı Uygulanacak KV Oranı Yatırıma Katkı Oranı Uygulanacak KV Oranı YÖNTEM YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE BAĞIMSIZ DENETİM ANONİM ŞİRKETİ 3

4 Finans ve sigortacılık sektörlerinde faaliyette bulunan kurumlar, iş ortaklıkları, taahhüt işleri, 4283 sayılı Yap-İşlet Modeli ile Elektrik Enerjisi Üretim Tesislerinin Kurulması ve İşletilmesi ile Enerji Satışının Düzenlenmesi Hakkında Kanunun Kanun kapsamında yapılan yatırımlar, 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun kapsamında yapılan yatırımlar ve rödovans sözleşmelerine bağlı olarak yapılan yatırımlar bu teşvikten yararlanamıyor 3-b) Faiz desteği: Faiz desteğinin de geçerli teşvik mevzuatımızda düzenlenmiş ve uygulana gelmekte olan bir teşvik tedbiri olduğunu söylemiştik. Yeni pakette yine bölgelere göre farklılıklar getiriliyor. Yeni dönemde uygulanması öngörülen faiz desteği oranları açıklanmış olup, bu oranlar aşağıdaki tabloda yer almaktadır: Bölgesel ve Sektörel (Puan) Büyük Proje Yatırımları (Puan) Bölgeler TL Kredisi Döviz Kredisi TL Kredisi Döviz Kredisi c) Yatırım Yeri Tahsisi: Yeni teşvik paketinde büyük proje yatırımlarıyla, bölgesel ve sektörel olarak desteklenecek yatırımlara yatırım yeri tahsis edileceği belirtilmektedir. Bu uygulamanın detayları da yapılacak düzenlemeler sonrasında ortaya çıkacaktır YÖNTEM YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE BAĞIMSIZ DENETİM ANONİM ŞİRKETİ 4

5 3-d) Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği Halen belli esaslarda yürüyen bu desteğin genişletileceği anlaşılmaktadır. Yeni sistemde belirli bir süre için sigorta primi işveren hissesinin tamamının, asgari ücret üzerinden hesaplanan prim tutarıyla sınırlı olarak, Hazine tarafından karşılanacaktır. Bölgeler itibariyle desteğin uygulanacağı süreler bölgeler itibariyle aşağıdaki tabloda görülüyor: Bölgeler Bölgesel ve Sektörel Büyük Proje Yatırımları 1 2 yıl 2 yıl 2 3 yıl 3 yıl 3 5 yıl 5 yıl 4 7 yıl 7 yıl 3-e)Tekstil Tesislerinde Taşınma Desteği Öngörülen bu teşvik uyarınca, tekstil, konfeksiyon ve hazır giyim, deri ve deri mamulleri sektörlerinde faaliyette bulunan, asgari 50 kişilik istihdam sağlayan ve tarihine kadar 1 ve 2. bölgelerden 3 ve 4. bölgelere taşınacak tesislere ilave destekler sağlanacaktır. sağlanacak teşvikler açıklanmıştır. Buna göre - 5 yıl süreyle kurumlar vergisi oranı % 20 yerine % 5 uygulanacak - 5 yıl süreyle, mevcut istihdam da dahil olmak üzere bu tesislere taşındıkları bölgede uygulanan sigorta primi işveren payı desteği sağlanacak - Nakliye giderleri Hazinece karşılanacaktır. 4- Teşvik Uygulamasında Bölgeler: Oluşturulan dört bölge bu bölgedeki iller şöyledir: I. Bölge: YÖNTEM YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE BAĞIMSIZ DENETİM ANONİM ŞİRKETİ 5

6 İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Eskişehir, Bilecik, Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova, Tekirdağ, Edirne, Kırklareli II. Bölge Adana, Mersin, Aydın, Denizli, Muğla, Antalya, Isparta, Burdur, Balıkesir, Çanakkale (Bozcaada, Gökçeada hariç) III. Bölge Zonguldak, Karabük, Bartın, Manisa, Afyonkarahisar, Kütahya, Uşak, Konya, Karaman, Gaziantep, Adıyaman, Kilis, Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye, Kayseri, Sivas, Yozgat, Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir, Samsun, Tokat, Çorum, Amasya. IV. Bölge: Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane, Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli, Kastamonu, Çankırı, Sinop, Erzurum, Erzincan, Bayburt, Şanlıurfa, Diyarbakır, Mardin, Batman, Şırnak, Siirt, Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan, Van, Muş, Bitlis, Hakkari, Çanakkale'nin Bozcada ve Gökçeada ilçeleri. -1. Bölgede, ağırlıklı olarak motorlu kara taşıtları ve yan sanayi, elektronik, ilaç, makine imalat ve tıbbi, hassas ve optik alet yatırımları gibi yüksek teknoloji gerektiren yatırımlar, - 2. Bölgede nispeten teknoloji yoğun sektörler (ağırlıklı olarak, makine imalat, akıllı çok fonksiyonlu tekstil, metalik olmayan mineral ürünler cam, seramik, karo, yalıtım malzemeleri vb kağıt, gıda ve içecek imalatı), - 3. ve 4. Bölgeleri oluşturan doğu ve güneydoğu bölgelerinde, tarım ve tarıma dayalı imalat sanayi, konfeksiyon, deri, plastik, kauçuk, metal eşya gibi emek yoğun sektörlerin yanı sıra turizm, sağlık ve eğitim yatırımları teşvik edilecek 5- Büyük Proje Yatırımlar: Yeni teşvik mevzuatında büyük proje yatırımları olarak tanımlanan yatırımlar ise şunlar: 1- Kimyasal madde ve ürünlerin imalatı. ''Ana Kimyasal Maddelerin İmalatı'' için asgari 1 milyar lira tutarındaki yatırımlar. ''Diğer Kimyasal Ürünlerin İmalatı'' için asgari 300 milyon lira tutarındaki yatırımlar. YÖNTEM YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE BAĞIMSIZ DENETİM ANONİM ŞİRKETİ 6

7 2- Rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı. - Asgari 1 milyar lira tutarındaki yatırımlar. 3- Transit boru hattıyla taşımacılık hizmetleri. 4- Motorlu kara taşıtları imalatı. - Asgari 250 milyon lira tutarındaki otomotiv yatırımları. 5- Demiryolu ve tramvay lokomotifleri ve/veya vagon imalatı. - Asgari 50 milyon lira tutarındaki yatırımlar. 6- Liman ve liman hizmetleri. - Asgari 250 milyon lira tutarındaki yatırımlar. 7- Elektronik sanayi yatırımları. - Asgari 1 milyar lira tutarındaki LCD / Plazma üretimine yönelik yatırımlar. - Asgari 150 milyon lira tutarındaki modül panel üretimi yatırımları. - Lazer TV, üç boyutlu TV'ler ve OLED TV ve benzeri TV üretimine yönelik yatırımlar. - Asgari 50 milyon lira tutarındaki diğer elektronik sektörü (bilgi ve iletişim cihazları dahil) yatırımları. 8- Tıbbi aletler, hassas ve optik aletler imalatı. - Asgari 50 milyon lira tutarındaki yatırımlar. 9- İlaç imalatı. - Asgari 100 milyon lira ve üzeri ilaç üretimi yatırımları. 10- Hava ve uzay taşıtları imalatı. YÖNTEM YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE BAĞIMSIZ DENETİM ANONİM ŞİRKETİ 7

8 - Komple yeni veya asgari 50 milyon lira tutarındaki tevsi ve/veya ürün çeşitlendirmeye yönelik yatırımlar. 11- Makine imalatı yatırımları - 50 milyon lira üzeri yatırımlar. 12- Madencilik yatırımları. - Maden Kanununda belirtilen IV/c grubu metalik madenlerle ilgili nihai metal üretimine yönelik izabe (cevher işleme) tesisleri ile entegre maden üretimi tesislerine yönelik (istihraç+işleme) yatırımları (Demir ve Manganez gibi AKÇT kapsamı ürünler hariç). IV/c Grubu Metalik Madenler: Altın, Gümüş, Platin, Bakır, Kurşun, Çinko, Pirit, Krom, Civa, Antimuan, Kalay, Vanadyum, Arsenik, Molibden, Tungsten (Volframit, Şelit), Kobalt, Nikel, Kadmiyum, Bizmut, Titan (İlmenit, Rutil), Teşvik mevzuatı ile gelişmeler oldukça ve uygulama esasları belirlendiğinde sizlere tekrar duyuracağız. Bilgilerinize sunarız, Saygılarımızla. Yöntem Yeminli Mali Müşavirlik Ve Bağımsız Denetim A.Ş. exia/đzmir YÖNTEM YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE BAĞIMSIZ DENETİM ANONİM ŞİRKETİ 8