KÜÇÜK İŞLETMELERDE İŞLETME FONKSİYONLARI

Transkript

1 KÜÇÜK İŞLETMELERDE İŞLETME FONKSİYONLARI Giriş 1. Küçük İşletmelerde Yönetim Fonksiyonu 2. Küçük İşletmelerde Pazarlama Fonksiyonu 3. Küçük İşletmelerde Üretim Fonksiyonu 4. Küçük İşletmelerde Finans Fonksiyonu

2 GİRİŞ İster küçük ölçekli ister büyük ölçekli olsun tüm işletmeler insan gereksinimlerini karşılamak üzere mal ve/veya hizmet üretirler ve bunun karşılığında kâr elde etmeyi beklerler. Temelde işletmeler müşterinin kendilerinden ne talep ettiğini bilmek ve buna uygun üretim yapmak durumundadırlar. Bunu başaramazlarsa yaşamlarını sürdürmeleri, kâr elde etmeleri mümkün olmayacaktır.

3 İŞLETME FONKSİYONLARI İşletme fonksiyonları genel, türsel ve destekleyici fonksiyonlar olmak üzer üç grup altında incelenir. I. Genel Fonksiyon: Yönetim II. Türsel Fonksiyonlar Temel Fonksiyonlar: Pazarlama, Üretim Kolaylaştırıcı Fonksiyonlar: Finans, İnsan Kaynakları III. Destekleyici Fonksiyonlar: Muhasebe, Araştırma-Geliştirme, Halkla İlişkiler

4 KÜÇÜK İŞLETMELERDE YÖNETİM FONKSİYONU Yönetim bir arada yaşayan insanların belli bir işi ortaklaşa yapmaları nedeniyle kaçınılmaz olarak ortaya çıkan bir kavramdır ve en basit olarak yönetim belli bir amaca ulaşmak için başkalarıyla işbirliği yapmaktır

5 Yönetim, işletmenin önceden belirlemiş olduğu amaçlara ulaşmasını sağlamak üzere, işletmedeki tüm faaliyetleri planlar, örgütler, faaliyetleri yöneltir, eşgüdümler ve bu faaliyetleri denetler. PÖYED

6

7 1. Planlama İşletmenin geleceğe ilişkin kararlarını ileriyi görerek önceden belirlemek planlamanın temelini oluşturur. Planlama, işletmenin amaç ve hedeflerine ulaşmak için işlevleri sürdürmek bakımından ne gibi işlerin, hangi sıraya göre, nasıl, ne zaman ve hangi sürede yapılacağının önceden tasarlanmasıdır.

8 1. Planlama Plan; bu sürecin sonunda alınan kararlar ve belirlenen yollar planı oluşturur. Planlama bir süreçtir, plan ise verilen karardır. Planlama ile yönetim sürecindeki 5N1K sorularının cevapları verilir.

9 2. Örgütleme: Yönetimde planlama fonksiyonundan sonra örgütleme fonksiyonu devreye girer. Örgütleme en yalın anlamıyla planda belirlenen hedeflere ve bunlara ulaşmak için belirlenen yollara uygun örgüt kurmayı içerir.

10 Örgütleme sırasında planlama fonksiyonu sonunda seçilmiş olan planlar temel kabul edilir. Planlar işletmelerde ne yapılması gerektiğini, örgütleme ise bunun nasıl bir yapı ile gerçekleştirileceğini ortaya koyar. Kaç kişi? Nasıl Bir Örgüt yapısı? Görev ve sorumluluklar Neler? Yetki?

11 Diğer bir anlatımla örgütleme, planda belirlenen amaçlara ve bunlara erişmek için belirlenen yollara uygun bir örgüt yapısı (organizasyon) oluşturularak; bu yapı içerisindeki işleri ve faaliyetleri, personeli, yetki ve sorumluluk ilişkilerini belirlemedir.

12 1. İşlerin ve Faaliyetlerin Örgütlenmesi: Bölümlendirme: (Departmantasyon) İş bölümü ve eşgüdümü sağlayabilmek için işlerin ve faaliyetlerin yönetilebilecek büyüklükte birimler içinde gruplandırılmasıdır. Bölümlendirme Türleri 1. İşlevlere göre bölümlendirme 2. Üretime göre bölümlendirme 3. Bölge temeline göre bölümlendirme 4. Müşterilere göre bölümlendirme 5. Karma bölümlendirme

13 2. İşgücünün (İnsangücü) Örgütlenmesi: Yapılacak işler ve bu işlerin hangi sisteme göre bölümlendirilip düzenleneceğine karar verildikten sonra, bu işlerin kimle tarafından yapılacağının belirlendiği süreçtir. İşgücü Örgütleme Süreci 1. İnsan Gücü Planlaması (İnsan Kaynakları Yönetimi) 2. Personel Bulma 3. Personel Seçme 4. Yetki ve Sorumluluk İlişkilerinin Kurulması 5. İşe Alıştırma (Oryantasyon) 6. Personelin Eğitilmesi ve Yetiştirilmesi

14 3. Yer, Araç ve Yöntemlerin Belirlenmesi: İşlerin bölümlendirilmesi, işlerde çalışacak personelin belirlenmesinden sonra, örgütleme sürecinin son aşaması ise, işlerin yapılmasında ve personelin çalıştırılmasında kullanılacak yer, araç ve yöntemlerin tespit edilmesidir.

15 3.Yöneltme Yöneltme fonksiyonu, yöneticilerin genel tutumları ile ilgilidir. Küçük işletme yöneticisi planını yaptıktan ve örgütünü oluşturduktan sonra astlarına yapılması gerekenleri bildirir ve bireyleri çalışmaya sevk eder.

16 Güdülenmenin Nedeni Olan Çalışan İhtiyaçları; 1. Fizyolojik ihtiyaçlar; Çalışanların yaptıkları iş karşılığında ücret, ek ödeme ve iyi çalışma koşulları vb ihtiyaçlarının karşılanmasıdır. 2. Güvenlik İhtiyaçları; Fizyolojik ihtiyaçları karşılanmış çalışanların aynı zamanda kendi ve yakınlarının güvenliği için sigorta, emeklilik, iş güvencesi, sağlıklı ve güvenli iş koşulları gibi, ihtiyaçlarının karşılanmasıdır. 3. Sosyal İhtiyaçlar; Yaşamsal ihtiyaçları sağlanmış, güvenlik kaygısı olamayan çalışanların örgüt içindeki arkadaşlık, sevilme, önemsenme, eğlenme gibi ihtiyaçlarının piknik, toplantı ve eğlence gibi örgütün sosyal faaliyetleri ile karşılanmasıdır.

17 Güdülenmenin Nedeni Olan Çalışan İhtiyaçları; 4. Saygınlık İhtiyaçları; Çalışanların başarılı olma, statü ve prestij kazanma, beğenilme gibi ihtiyaçlarının örgüt içinde başarının karşılığında takdir edilme, terfi, statü olanaklarına ulaşma ve itibar verilme şeklinde karşılanmasıdır. 5. Kendini Gerçekleştirme İhtiyaçları; Çalışanların üstün yada yetenekli olduğu alanlarda kendini gösterme, yaratıcılıklarını kullanma ve yükselme olanakları ile kişisel tatmine yönelik ihtiyaçlarının karşılanmasıdır.

18 4. Eşgüdümleme: Eşgüdümleme, (Koordinasyon) bir işletmenin düzenli ve sürekli çalışabilmesi için amaçlar, faaliyetler, organlar ve bireyler arasında uyum ve işbirliğinin sağlanmasıdır. Koordinasyon, yönetim sürecinin tüm aşamalarında örgütte bir denge kurmayı sağlar.

19 Koordinasyonun Fonksiyonları a) Ortak Amaçlar; Etkili bir koordinasyonun için öncelikle örgütün amaçlarının açık ve anlaşılır hale getirilerek çalışanlara benimsetilmesi ve tüm çalışanların bu amaçlar ve ortak çıkarlar etrafında toplanması sağlanmalıdır. b) İşbirliği ve Dayanışma; Ortak amaçları benimseyen tüm çalışanların bu amaçlara ulaşabilmek için ortak hareket etme, işbirliği ve dayanışma gerekliliğine yönlendirilmelidir. c) Senkronizasyon; Ortak amaçlar etrafında toplanan ve işbirliği içindeki çalışanların birbirini takip eden yada aynı zamanda yapılması gereken işlerde senkronizasyonun ve ahengin sağlanarak, faaliyetler arasındaki bütünlük oluşturulmalıdır.

20 Koordinasyon Çeşitleri 1. Dikey Koordinasyon; Örgütün farklı kademeleri arasında dikey olarak yapılan koordinasyon türüdür. 2. Yatay Koordinasyon; Aynı örgütsel düzeydeki yada kademedeki bölümler arasında yapılan koordinasyon türüdür. 3. Çapraz Koordinasyon; Yapısı projelere dayananın büyük örgüt yapılarındaki koordinasyon türüdür. Koordinasyonun sağlanmasında örgütsel yapıdaki komuta zincirinin yerini projeler için kullanılan özel birimler alır.

21 5. Denetleme Denetleme, (Kontrol) örgütsel faaliyetlerin yerine getirilmesi ile ulaşılan sonuçların, önceden belirlenmiş olan amaç, hedef ve standartlara uygunluk düzeyini belirlemek ve beklenen uyum gerçekleşmemişse gerekli düzeltmeleri yapmak amacıyla gerçekleştirilen bir faaliyettir. Kontrolde önemli olan, yapılan faaliyetlerin önceden belirlenmiş amaç ve hedefleri gerçekleştirip gerçekleştirmediğidir.

22 Kontrol Sürecinin Aşamaları 1. Standartların Belirlenmesi; Gerçekleşen sonuçların ölçülebilmesi için kriterlerin uygulama öncesinde belirlenmesidir. 2. Fiili Durumun Ölçülmesi; Standartlarda belirlenen kriterlerle karşılaştırma yapabilmek için uygulama sonrası durumun saptanmasıdır. 3. Standart ile Fiili Durumun Karşılaştırılması; Belirlenen standartlar ile fiili durum arasındaki farklıkların saptanması için karşılaştırma yapılmasıdır. 4. Düzeltme Kararı Verme; Yapılan karşılaştırma ve kontrollerden sonra fiili sonuç ile standartlar arasında negatif farklılıklar var ise, bu farklılıkları ortadan kaldıracak tedbirlerin alınması ve kararların verilmesidir.

23 Örgütlerde Kullanılan Kontrol Türleri a) Ön Kontroller; Örgütsel amaçların etkili bir şekilde gerçekleştirilmesi için kaynakların örgüte girişi sırasında yada işe başlama öncesinde yapılan kontrol türüdür. b) Süreç Sırası Kontrol; Hizmetin yada malın elde edilmesi yada işin yapılması sırasında yapılan kontrol türüdür. c) Son Kontroller; Uygulama sonrasında elde edilen ürün veya hizmetin belirlenen standartlara uygunluğunun karşılaştırılması yada yapılan iş sonrasında hedeflere ne derece ulaşıldığının belirlenmesi ile yapılan kontrol türüdür.

24 Yani kontrol, amaç ve hedeflerin belirlendiği planlama ile çok yakından ilişkilidir. Çünkü planlama sürecinde belirlenen hedef ve amaçlar, kontrol aşamasında fiili sonuçların karşılaştırılacağı standartlar olarak karşımıza çıkar. Standartlar belirlenmesi, uygulamaların bu standartlarla karşılaştırılması ve varsa sapmaların giderilmesi kontrol sürecinin adımlarıdır.

25 Etkin bir kontrol sürecinin özellikleri şunlardır: 1. Kontrol faaliyeti yapılan işe uygun olmalıdır. 2. Kontrol sistemi, beklenenden sapmaları hemen haber vermelidir. 3. Belirlenen standartlara hangi sürede ulaşılacağı belirlenmeli ve bu süre sonunda kontrol yapılmalıdır. 4. Kontrol sistemi, gelecekte karşılaşılabilecek sorunları tahmine imkân vermelidir. 5. Kontrol sistemi, alternatif planlara uygun olacak şekilde esnek olmalıdır. 6. Kontrol sistemi, anlaşılır olmalıdır.

26 Küçük işletmelerde, hiyerarşik kademelerin azlığı, organizasyonun basit yapılı olması ve bireyler arası yakın ilişkilerin varlığı kontrol mekanizmasının etkin işlemesi açısından önemli bir avantajdır.

27 KÜÇÜK İŞLETMELERDE PAZARLAMA FONKSİYONU Pazarlama, kişisel ve örgütsel amaçlara ulaşmayı sağlayabilecek mübadeleleri gerçekleştirmek üzere malların, hizmetlerin ve fikirlerin geliştirilmesi, fiyatlandırılması, tutundurulması ve dağıtılmasına ilişkin planlama ve uygulama sürecidir.

28 Pazarlama fonksiyonu küçük işletmelerin büyümeleri ve hayatta kalabilmeleri için oldukça önemlidir. Bazı araştırmalar küçük işletmelerin en büyük sorununun finansal sorunlar olduğunu göstermektedir, ancak bu finansal sorunun da asıl kaynağı pazarlamadır.

29 Küçük İşletmeler ve Pazarlama Sorunları Sınırlı müşteri tabanı: Yapılan pek çok araştırma firma büyüklüğü ile müşteri sayısı arasında bir ilişki olduğunu göstermiştir. Küçük işletmelerin büyük bir oranı ya tek bir alıcıyla ya da 10 dan daha az alıcıyla çalıştıklarını göstermektedir

30 Sınırlı alıcı ve sınırlı coğrafya ile ticaret yapan küçük işletmeler herhangi bir kriz döneminde, krizle mücadele etmede yetersiz kalabilirler Küçük işletmelerin en önemli sorunlarından biri pazarlama faaliyetlerine yeterince önem vermemesidir.

31 Üretim ve satıştan kaynaklanan sorunlar: Küçük işletmeler, satış yapmakta zorlanmalarından dolayı pazar için üretim yapmak yerine siparişe göre üretim yapmayı tercih etmektedir. Siparişe göre üretim yapan işletmeler, ürün ile ilgili araştırma yapmamakta; müşterinin şartlarını kabul etmektedir.

32 Ar-Ge ve yenilikçilik sorunları: Küçük işletmelerin finansal yapılarının zayıf olması, Ar- Ge faaliyetinde bulunmaması, uzman ve teknik personele ve modern teknolojiye sahip olmaması, yeni ürün geliştirmeye engel oluşturmaktadır.

33 KÜÇÜK İŞLETMELERDE ÜRETİM FONKSİYONU Üretim, insan gücü, materyal ve donatım kullanılarak fiziksel bir maddenin yapımı ya da bir hizmetin ortaya konmasıdır. İşletmelerde üretim ayrı bir aşama ve bu üretimin yönetilmesi yine ayrı bir aşamadır. Üretim yönetimi, ürün ve hizmetlerin istenilen kalite ve sürede, en az maliyetle üretilmesi için gerekli kararların alınması ile ilgili bir işletme işlevidir

34 Küçük İşletmelerin Üretim Fonksiyonun Özellikleri Küçük işletmelerde emek yoğun üretim teknikleri daha yaygındır. Küçük işletmelerde kişiye özel kişiselleştirilmiş ürünler daha çok üretilir ve kitlesel üretim daha azdır. Özellikle mikro boyuttaki küçük işletmelerde bu özellik daha belirgindir.

35 KÜÇÜK İŞLETMELERDE FİNANS FONKSİYONU Bir işletmenin kurulmasına karar verilirken dikkate alınması gereken en önemli işlevlerden birisi de, işletmeye gerekli olan varlıkların alınabilmesi ve işletmenin hayata geçebilmesi için gerekli sermayenin sağlanmasıdır.

36 Finansman; İhtiyaç duyulan fonların uygun şartlarda sağlanması ve etkin bir şekilde kullanılmasıyla ilgili faaliyetler olarak tanımlanabilir.

37 Finans günümüzde işletmenin en önemli fonksiyonlarında biridir. Finans kavramı genel bir ifade ile fon olarak tanımlanırsa, finansman işletmenin faaliyetlerini devam ettirebilmesi için ihtiyacı olan bu fonların sağlanması, finansal yönetimde bu fonların uygun varlıklara yatırılması süreci olarak tanımlanabilir.

38 Küçük İşletmelerde Finansman İşletmelerin finansal yapıları ve örgütlenmeleri işletmelerin büyüklüklerine göre farklılık göstermektedir. Küçük işletmelerde finansal işlemler ve muhasebe genellikle aynı bölüm altında toplanır ve aynı zamanda da tek kişinin yetki ve sorumluluğundadır.

39 İşletme büyüdükçe finans işlevi karmaşıklaşmakta nakit giriş ve çıkışlarını denetlemek, kredi veren kuruluşlarla ilişkileri sürdürmek, finansal tahmin ve planlama yapmak, işletme sermayesini yönetmek ve en önemlisi işletme değerini arttırmak gibi amaçlara yönelik görevler için ayrı bir finans bölümüne yer verilmektedir. Muhasebe Bölümü: Gelir gider kaydını tutar ve yönetir. Finans Bölümü: Gerekli kaynakları bulur ve yönetir.

40 Küçük işletmelerin, sahiplerinin ve yöneticilerinin en çok problem yaşadıkları konu, finansman yetersizliği ve ucuz kaynak bulamamadır. Başarıya ulaşmada önemli unsurlardan birisi yeterli miktarda öz kaynak ile işe başlamaktır.

41 Fakat küçük işletmelerin birçoğu giriştikleri iş için gerekli toplam kaynak miktarını sağlıklı biçimde hesaplamadan yola çıkmaktadırlar. İşletmenin kuruluş aşamasında gerekli olan sermaye tutarı sadece bu dönem için hesaplanmakta, daha sonraki dönemler için giderler hesaplanmamaktadır.

42 Oysa çalışma sermayesi adı verilen ve işletmenin kuruluşundan sonraki zaman dilimlerinde (işletme dönemi) hammadde, malzeme alımları, personel ödemeleri için kullanılması gereken fon ihtiyacı ya hiç hesaba katılmamakta veya titizlikle hesaplanmamaktadır. Böyle olunca yatırımı tamamlayabilen küçük işletmelerin elinde çalışma sermayesi olarak kullanacağı bir fon kalmamaktadır.

43 Küçük İşletmeler İçin Finans Kaynakları Küçük işletmelerin finansal kaynaklarına ulaşmaları, farklı finansman seçeneklerinden faydalanma ve bu seçenekler arasında denge kurmaları büyük işletmelere göre çok daha zordur.

44 Girişimin Finansmanı Küçük işletmelerin yararlanabilecekleri başlıca finansman kaynakları olarak; Kişisel Birikimler, Özkaynaklar, Aile ve Arkadaşlar, Bankalar, Faktöring, Leasing, İş Melekleri,

45 Kişisel Birikimler Kişisel Birikimler: Girişimcilerin bir işletme kurarken ilk başvurduğu finansal kaynak kendi kişisel birikimleridir. İşletmelerin kuruluş aşamasında ulaşabildikleri en kolay ve en ucuz finansman kaynağı kişisel birikimlerdir. Bu finansman kaynağı kuruluş aşamasında yeterli ve güvenilir bir kaynak olarak görünse de işletmenin büyüme dönemlerinde yetersiz kalmaktadır.

46 Öz Kaynaklar Kişisel varlıklardan ayırmak suretiyle işletmeye tahsis edilen maddi ve maddi olmayan iktisadi değerlere o işletmenin ÖZ KAYNAKLARI denir. (para, Mal, Patent, Bina, Makine, Marka vs )

47 İşletmenin sahip veya sahiplerince kuruluş aşamasında veya daha sonra sermaye arttırımı yoluyla yada kardan dağıtılmayarak şirkete/işletmeye fon tahsis edilmesine öz kaynaklar yoluyla finansman denir. Öz kaynak finansmanında sermaye miktarınında ve bileşiminde etkili olan faktörler: Ortak sayısı, sermaye piyasalarının durumu, borçlanma imkanları, borçlanma maliyeti, işletme büyüklüğü etkili

48 Öz Kaynaklarla Finansmanın Üstünlüğü; Süre kısıtı yok... veya uzun süreli Maliyeti yok Elde edilecek kar işletme sahiplerine ait olacak Borçlanmada önemli bir kredi ölçüsü Güven unsuru..

49 Oto Finansman: işletmenin, kendi faaliyetleri sonucu elde ettiği karların tümünün veya bir kısmının dağıtılmayarak işletmede bırakılması yoluyla sermaye ihtiyacının karşılanmasıdır. bu yöntem, özellikle sermaye tedarikinin güç olduğu veya sermaye maliyetini yüksek olduğu dönemlerde işletmeye kaynak sağlar. Yedek veya karşılık ayırmak suretiyle gerçekleştirilebilir.

50 Otofinansmanın Dezvantajları; 1. İçeriden tedarik edilen kaynakların gelişigüzel ve verimsiz kullanılması 2. Dağıtılmayan karların sermaye piyasalarını olumsuz etkilemesi (faiz hadlerini yükseltmesi/para arzı) 3. Hissedarların kar beklentilerinin karşılanmaması

51 Aile ve Arkadaşlar Aile ve Arkadaşlar: Çoğu küçük işletme yatırımcısı iş kurarken ilk olarak kendi kişisel birikimlerini kullandıktan sonra yeni finansal kaynak bulmak için yatırımları ile ilgilenen yakın akraba ve arkadaşlarına ortaklık teklif eder. Bu da küçük işletmelerin finansal kaynak bulmak için oldukça sık başvurdukları bir yöntemdir. Teklif götürülen arkadaş ve akrabaların girişimci ile olan yakın ilişkilerinden dolayı ortaklık teklifini kabul etme olasılıkları da oldukça yüksektir

52 Faktöring/Factöring Faktöring büyük miktarlarda kredili satış yapan işletmelerin bu satışlardan doğan alacak haklarının «faktör» veya «faktöring şirketi» denilen finansal kuruluşlarınca satın alınması işlemidir. Kısaca fon sağlamak amacıyla alacakların satılması Vade çoğunlukla gün

53 Faktoring, firmaların mal ve hizmet satışlarından doğmuş veya doğacak vadeli, fatura veya fatura yerine geçen bir belgeye dayanan alacakların (çek, senet) faktoring şirketi tarafından temlik alınması yoluyla, finansman, garanti ve tahsilat hizmetlerinin sunulduğu bir finansal üründür.

54 Faktöring hizmeti satın alan işletme uzun vadeli bir sözleşme çerçevesinde Alacaklarını önceden paraya çevrir ve fon ihtiyacını karşılar. Kısa vadeli ise %80 peşin bazen %90 Geri kalanı tahsilattan sonra

55 Finansal Kiralama/Leasing Leasing: kiralama Özel Bir finansman tekniği «bir kiralama şirketinin kiracı konumundaki bir işletmenin ihtiyaç duyduğu bir menkul veya gayrimenkul değeri satın alıp bunu belirli bir süre için bu işletmenin kullanımına tahsis etmesi»

56 Finansal kiralama yoluyla işletme öz kaynakları kullanmayacak Kredi olanaklarını da kullanmayacak İşletmenin bilançosunu bozmayacak Kira bedelinin tamamı gider olarak gösterilecek ve böylelikle vergi avantajı sağlayacak.. Kısa sürede yatırım gerçekleşmiş olacak

57 İş Melekleri İş Melekleri / Melek Yatırımcılar: Kuruluş aşamalarını tamamlayan küçük işletmeler için bir sonraki basamak gelişme ve büyüme aşamasıdır. Bu aşamada küçük işletmelerin en önemli finansman araçlarından biri dinamik özellik gösteren büyüme eğilimli küçük işletmelere yatırım yapan gerçek ya da tüzel kişilerdir ve bu kişiler literatürde iş melekleri olarak adlandırılırlar.

58 İş melekleri potansiyel gördüğü her sektöre yatırım yapar, yol gösterir. İş melekleri uygulamasında sermaye sahibi, yönetim desteği de verebilir. Bu yatırımcılar, ilgilendikleri sektörlerle ilgili donanımlı kişilerdir ve riskli olsa da ümit vaat eden yeni fikir ve girişimleri desteklerler.

59 KOSGEB VE DESTEKLER Öğr.Gör. Murat ERTİLAV

60 T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile ilgili bir kamu kuruluşu olup, 20 Nisan 1990 tarihinde 3624 sayılı yasa ile kurulmuştur. 60

61 61

62 HEDEF KİTLESİ Çalışan sayısı 250 ve altında olan, Net satış hasılatı veya mali bilançosu 25 milyon TL ve altında olan, AB NACE sektör kodlamasına kapsamında Bakanlar Kurulunca desteklenmesi uygun bulunan sektörlerde faaliyet gösteren İşletmeler Yeni Girişimciler. 62

63 KOBİ lerin Ekonomideki Payını ve Etkinliğini Artırmak Rekabet Güçlerini Yükseltmek Kanunla Görevlendirilmiş Tek Kurum DESTEK POLĠTĠKA Sanayide Entegrasyon ve Teknolojik Seviyelerini Artırmak 63

64 KOSGEB DESTEK PROGRAMLARI YÖNETMELİĞİ 64

65 65

66 KOSGEB DESTEK PROGRAMLARI YÖNETMELĠĞĠ 1-Ar-Ge, Ġnovasyon Endüstriyel Uygulama Destek Programı 2-KOBĠ Proje Destek Programı 3-Tematik Proje Destek Programı 4-ĠĢbirliği- Güçbirliği Destek Programı 5-GiriĢimcilik Destek Programı 6-Genel Destek Programı Uygulama Uygulama Uygulama Uygulama Uygulama Uygulama Esasları Esasları Esasları Esasları Esasları Esasları 66

67 Destek Programların süresi ve destek üst limitleri üç yılla sınırlı olup, bir işletme aynı anda üç ayrı destek programından yararlanabilir. Bir programın üç yıllık süresinin tamamlanmasını takiben ve işletmenin başvurusu ile yeni üst limitlerle yeni bir program başlatılabilir. 67

68 68

69 BAŞVURU Destek Programlarından yararlanacakların KOSGEB Veri Tabanında yer alması, KOSGEB Veri Tabanında yer almak ve desteklerden yararlanmak için KOSGEB in internet adresinde belirtilen belgelerle birlikte KOSGEB Birimine başvuru yapılması gerekmektedir. 69

70 Red / Düzeltme PROGRAM Ġġ AKIġ ġemasi BaĢvuru (ĠĢletme) KOSGEB Veri Tabanı Değerlendirme (KOSGEB Birimi) KOSGEB Veri Tabanındaki Bilgiler Kararın ĠĢletmeye Bildirilmesi (KOGEB Birimi) Onay ĠĢletmenin KOSGEB e Taahhütname Vermesi Programın BaĢlaması 70

71 PROGRAM DESTEK ÜST LĠMĠT VE ORANLARI GENEL DESTEK PROGRAMI DESTEKLERİ DESTEK ÜST LİMİTİ (TL) 1 Yurt İçi Fuar Desteği Yurt Dışı İş Gezisi Desteği Tanıtım Desteği Eşleştirme Desteği Nitelikli Eleman İstihdam Desteği Danışmanlık Desteği Eğitim Desteği Enerji Verimliliği Desteği Tasarım Desteği Sınai Mülkiyet Hakları Desteği Belgelendirme Desteği Test, Analiz ve Kalibrasyon Desteği DESTEK ORANI (%) 1. ve 2. Bölgeler 3. ve 4. Bölgeler % 50 % 60 71

72 YURT İÇİ FUAR DESTEĞİ KOSGEB tarafından belirlenen yurtiçi ihtisas ve yurtiçi uluslararası ihtisas fuarlarına ve İzmir Enternasyonal Fuarı na katılımlarına destek verilir. Her bir fuar katılımı için işletme başına azami destek alanı 50 (elli) m² dir. 72

73 Destek üst limiti; Yurt İçi Uluslararası İhtisas Fuarlarında m² başına 120 TL, Yurt İçi İhtisas Fuarları ve İzmir Enternasyonal Fuarı nda m² başına 80 TL dir. Program süresince destek üst limiti : TL 73

74 YURT DIŞI İŞ GEZİSİ DESTEĞİ Bu destek; KOSGEB Birimleri, meslek kuruluşu veya Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) üyesi Organizatör Kuruluşlar tarafından düzenlenen yurtdışı iş gezisi programlarında; Konaklama giderlerini, Ulaşım giderleri ile Program ile ilgili diğer giderlerini(tercüme, rehberlik vb.) kapsar. 74

75 Yurt Dışı İş Gezisinin düzenlenebilmesi için en az 10 işletmenin katılımı gerekir. Her bir Yurt Dışı İş Gezisi için işletme başına azami destek miktarı :2.000 TL Program süresince üst limit : TL 75

76 TANITIM DESTEĞİ Bu desteğin kapsamı; Broşür, ürün katalogu giderleri Etiket baskılı tanıtım amaçlı CD giderleri Yurtdışında yayınlanan / dağıtılan basılı yayınlara reklam verme giderleridir. Tanıtım Desteği, Yurtiçi Marka Tescil Belgesi sahibi olan işletmelere verilir. 76

77 Broşür, ürün katalogu, etiket baskılı CD, yurtdışında yayınlanan veya dağıtılan basılı yayınlara reklam verme giderlerinin her biri için üst destek limiti :5.000 TL Program süresince desteğin üst limiti: TL 77

78 EŞLEŞTİRME DESTEĞİ KOSGEB tarafından onaylanan yurt dışındaki Eşleştirme Merkezleri ve bunlara ait hizmet bedeli listesi KOSGEB in internet adresinde yayınlanır. 78

79 Eşleştirme Merkezlerinden alınacak; Danışmanlık Hizmetleri : Pazar araştırması, potansiyel işbirliği yapılabilecek işletme araş. vb. Organizasyonel Hizmetler : Tercümanlık çeviri hizmetleri, vize / davet mektubu hazırlama vb. Daimi Sergi Alanı Hizmeti : Kapalı alan tahsisi, ürünlerin gümrük işlemleri vb. hizmetlerine destek verilir. Program süresince desteğin üst limiti : TL 79

80 NİTELİKLİ ELEMAN DESTEĞİ Bu destek, en az dört yıllık eğitim veren fakülte veya yüksekokul mezunu yeni eleman istihdamı için verilir. Aylık destek üst limiti, net ücret üzerinden: TL Program süresince destek üst limiti: TL 80

81 Bu destek, destek başvurusu tarihi itibarı ile son bir ay içinde işe giren veya yeni istihdam edilecek olan eleman için verilecektir. Emekliler, yabancı uyruklular, işletme sahibi veya ortakları ile bunların ana, baba, eş ve çocukları bu destek kapsamında istihdam edilemez. 81

82 DANIŞMANLIK DESTEĞİ İşletmelerin; Genel Yönetim, AB ve Diğer Uluslar Arası Kaynaklarından Yararlanmak Üzere Proje Hazırlama, İş Planı Hazırlama, Yatırım, Pazarlama, Üretim, İnsan Kaynakları, Mali İşler ve Finans, Dış Ticaret, Bilgisayar ve Bilgi Teknolojileri, CE Kapsamındaki Ürün Tasarımı Belgelendirmesi ve CE Belgesine Uygun Üretim ile Çevre konu başlıklarında alacakları danışmanlık hizmetlerine destek verilir. 82

83 Destek kapsamında; Türk Standartları Enstitüsü (TSE) Hizmet Yeterlilik Belgesine sahip danışmanlık kuruluşları, vakıf ve dernekler ile üniversiteler, üniversitelerin işletmelere yönelik danışmanlık hizmeti vermek amacıyla kurulmuş birimleri, kuruluş kanunlarında danışmanlık hizmeti vermek görevi olan kamu kurum ve kuruluşları ndan hizmet alınabilir. 83

84 Her bir danışmanlık konu başlığı için; Danışmanlık hizmet süresi en az 20 adam-gün, destek miktarı azami :4.000 TL Program süresince destek üst limiti TL 84

85 EĞİTİM DESTEĞİ İşletmelerin Genel Yönetim, Pazarlama Yönetimi, Üretim Yönetimi, İnsan Kaynakları Yönetimi, Mali İşler ve Finansman Yönetimi, Dış Ticaret ve Uluslar arası Mevzuat, Bilgisayar ve Bilgi Teknolojileri, Yenilik, Mesleki Teknik Eğitim, CE İşareti, Ürün Belgelendirme ve Çevre konu başlıklarında alacakları eğitimlere destek verilir. 85

86 Eğitim hizmeti alınabilecek kuruluşlar; üniversiteler, üniversitelerin işletmelere yönelik eğitim hizmeti vermek amacıyla kurulmuş birimleri, kuruluş kanunlarında eğitim hizmeti vermek görevi olan kamu kurum/kuruluşları ve eğitim hizmeti vermek amacıyla kurulmuş birimleri, 5580 Sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu kapsamında kurum açma iznine sahip özel eğitim kuruluşları/vakıf/dernekler ile Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK) tarafından akredite edilen personel belgelendirme kuruluşlarıdır. 86

87 Her bir konu başlığı altında her bir eğitim için destek üst limiti : TL, Program süresince bir konu başlığı altında alınan eğitimler toplamı üst limiti : TL, Program süresince desteğin üst limiti TL 87

88 ENERJİ VERİMLİLİĞİ DESTEĞİ İşletmelerin enerji verimliliği kapsamında alacakları etüt, danışmanlık ve eğitim hizmetlerine destek verilir. Enerji verimliliği danışmanlık şirketlerine yaptırılan ve Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü (EİE) tarafından uygunluk belgesi verilen detaylı enerji etütleri destek kapsamındadır sayılı Enerji Verimliliği Kanunu kapsamında yetkilendirilmiş EVD şirketlerine yaptırılan ve Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından onay belgesi verilen, Verimlilik Arttırıcı Projelerin (VAP) hazırlanması, gerçekleştirilmesi ve/veya işletilmesinin en fazla ilk iki yılı boyunca alınacak danışmanlık hizmet bedelleri desteklenir. İşletmeler tarafından, 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu kapsamında; Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü, Yetkilendirilmiş Kurumlar ve yetkilendirilmiş enerji verimliliği danışmanlık şirketlerinden alınacak, Enerji Yöneticisi Eğitimleri desteklenir. 88

89 Destek üst limitleri Ton Eşdeğer Petrol (TEP) aralığına göre: 1-Ön Etüt için; TEP için destek üst limiti : TL, 501 ve üzeri için destek üst limiti : TL, 2-Detaylı Etüt için; TEP için destek üst limiti : TL, 501 ve üzeri için destek üst limiti : TL, 3-Verimlilik Arttırıcı Proje (VAP) için Danışmanlık ; TEP için destek üst limiti : TL, 501 ve üzeri için destek üst limiti : TL, 4-Enerji Yöneticisi Eğitimleri için ; TEP değeri 200 ve üzeri için :3.000 TL Program süresince toplam Enerji Verimliliği Desteğinin üst limiti : TL, 89

90 TASARIM DESTEĞİ İşletmelerin ürün tasarımı için satın alacakları tasarım hizmetlerine ilişkin giderlerine destek verilir. 90

91 Ürün tasarımının Patent Belgesi, Faydalı Model Belgesi, Endüstriyel Tasarım Tescil Belgesi veya Entegre Devre Topografyaları Tescil Belgesi alımı ile sonuçlanmış olması şarttır. Program süresince desteğin üst limiti : TL 91

92 SINAİ MÜLKİYET HAKLARI DESTEĞİ Yurt Dışı Marka Tescil Belgesi Desteğine, Yurt İçi Marka Tescil Belgesi sahibi işletmeler başvurabilir. Program süresince desteğin üst limiti (yirmi bin) TL dir. 92

93 Türk Patent Enstitüsü (TPE) veya muadili yurt dışı kurum / kuruluşlardan; patent, faydalı model belgesi, endüstriyel tasarım tescili belgesi ve entegre devre topografyaları tescil belgesi için yaptığı giderler ile patent vekili giderleri ile Türk Patent Enstitüsü (TPE) muadili yurt dışı kurum / kuruluşlardan alacakları marka tescil belgeleri için yaptığı giderler ile marka vekili giderlerine destek verilir. 93

94 BELGELENDİRME DESTEĞİ İşletmelerin, Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK) tarafından akredite edilmiş kurum / kuruluşlardan akredite oldukları konularda alacakları ürün, sistem, personel, laboratuar akreditasyon belgelerine ilişkin giderlerine destek verilir. Bu destek, ilgili kurum/kuruluşa belge alımı için yapılan başvuru ve yapılan ödemelerin tarihlerine bakılmaksızın programın geçerlilik süresi içinde alınan belgeler için verilir. 94

95 Daha önce herhangi bir konuda belge almış olan işletmelere aynı belge konusunda destek sağlanmaz. Ayrıca belge yenilemeye de destek verilmez. Her bir belge için destek üst limiti : TL Program süresince destek üst limiti: TL 95

96 TEST ANALİZ VE KALİBRASYON DESTEĞİ İşletmelerin, kamu kuruluşları ve üniversitelerce kurulmuş laboratuarlardan alacakları test, analiz, kontrol-muayene ve kalibrasyon hizmetleri ile yurt içi ve yurt dışı laboratuarlarda akredite olunan test, analiz, kontrol-muayene ve kalibrasyon konularında(kosgeb Laboratuarları hariç) alacakları hizmet giderlerine destek verilir. 96

97 Test, analiz, kontrol-muayene ve kalibrasyon hizmetine tabi tutulacak ürün, malzeme, parça ve numunelerin; sevk, sigorta ve benzeri giderleri ve bu hizmetlerin işletme tesislerinde yapılması halinde hizmeti veren personelin; konaklama, ulaşım ve iaşe giderleri destek kapsamı dışındadır. Program süresince destek üst limiti: TL 97

98 98

99 HEDEF KĠTLE İşletmeler Girişimciler 99 99

100 Red / Düzeltme PROJE BAġVURU VE DEĞERLENDĠRME SÜRECĠ BaĢvuru (ĠĢletme/ GiriĢimci) Proje Belgeler Ġnceleme (KOSGEB Birimi) Bilgi ve belgelerin Ģekil yönünden incelenmesi Kurul Kararın BaĢvuru Sahibine Bildirilmesi (KOGEB Birimi) Onay Taahhütnamenin Teslimi (ĠĢletme) Projenin BaĢlaması 100

101 DESTEK KAPSAMI AR-GE VE İNOVASYON PROGRAMI İşlik tahsisi veya kira desteği Donanım desteği Personel gideri desteği Proje geliştirme desteği Başlangıç sermayesi desteği ENDÜSTRİYELUYGULAMA PROGRAMI Kira desteği Donanım desteği Personel gideri desteği 101

102 AR-GE, İNOVASYON VE ENDÜSTRİYEL UYGULAMA DESTEK PROGRAMI Ar-Ge ve İnovasyon Programı İşlik Desteği Kira Desteği Destek Üst Limiti(TL) DESTEK ORANI (%) İşliklerden bedel alınmaz (Teknopark içi) (Teknopark Dışı) Makine-Teçhizat, Donanım, Hammadde, Yazılım ve Hizmet Alımı Giderleri Desteği * Makine-Teçhizat, Donanım, Hammadde, Yazılım ve Hizmet Alımı Giderleri Desteği (Geri Ödemeli) * Personel Gideri Desteği Başlangıç Sermayesi Desteği Proje Geliştirme Desteği Proje Danışmanlık Desteği Eğitim Desteği Sınai ve Fikri Mülkiyet Hakları Desteği Proje Tanıtım Desteği Yurtiçi - yurtdışı Kongre/Konferans/Fuar Ziyareti/Teknolojik İşbirliği Ziyareti Desteği Test, Analiz, Belgelendirme Desteği Endüstriyel Uygulama Programı Kira Desteği Makine-Teçhizat, Donanım, Sarf Malzemesi, Yazılım ve Tasarım Giderleri * Desteği 102 Makine-Teçhizat, Donanım, Sarf Malzemesi, Yazılım ve Tasarım Gid. Desteği * (Geri Ödemeli) Personel Gideri Desteği

103 103

104 KAPSAM Girişimcilik Destek Programı 3 alt programdan oluşur: Uygulamalı Girişimcilik Eğitimi Yeni Girişimci Desteği İş Geliştirme Merkezi (İŞGEM) Desteği 104

105 UYGULAMALI GİRİŞİMCİLİK EĞİTİMİ Bu kapsamda düzenlenecek olan eğitimler; KOSGEB Birimleri tarafından düzenlenen Uygulamalı Girişimcilik Eğitimleri, Ulusal veya uluslararası projeler kapsamında, KOSGEB tarafından yürütülen Uygulamalı Girişimcilik Eğitimleri, Kurum ve kuruluşlar tarafından (meslek kuruluşları ve üniversiteler) tarafından, KOSGEB in işbirliği ve denetimi ile düzenlenen Uygulamalı Girişimcilik Eğitimleri dir. Eğitimlerin hedef kitlesi kendi işini kurmak isteyen gerçek kişilerdir. eğitimler genel katılıma açık olarak düzenlenebileceği gibi, genç girişimci, kadın girişimci ve üniversite öğrencileri gibi hedef kitlelerine de verilebilir. Uygulamalı Girişimcilik Eğitimlerine katılarak Katılım Belgesi alanlar KOSGEB Yeni Girişimci Desteğine başvuru yapma hakkı kazanırlar. 105

106 YENİ GİRİŞİMCİ DESTEĞİ Bu destekten; Uygulamalı GiriĢimcilik Eğitimini tamamlayarak iģini kuran giriģimciler ve ĠġGEM giriģimcileri faydalanabilir. 106

107 YENİ GİRİŞİMCİ DESTEĞİ DESTEK UNSURLARI 107

108 İŞ GELİŞTİRME MERKEZİ DESTEĞİ (İŞGEM) ĠĢ GeliĢtirme Merkezleri, bünyesinde barındırdığı iģletmelere iģletme geliģtirme koçluğu, destek ağlarına ulaģım, finans kaynaklarına eriģim imkânı, uygun koģullarda iģ yeri mekânı, ortak ofis ekipmanı, ofis hizmetleri gibi hizmetler sunarak iģletmelerin en kırılgan oldukları ilk yıllarını sağlıklı bir Ģekilde aģmalarını ve büyümelerini sağlamak amacıyla kurulan ve iģletilen, merkezlerdir. KOSGEB e baģvurarak KOSGEB in belirlediği kriterlere uygunluğu tespit edilen ĠĢ GeliĢtirme Merkezlerine bu Program dahilinde ĠġGEM adını kullanma hakkı tanınır ve bu Program kapsamındaki desteklerden faydalanabilir. ĠġGEM baģvurusu, ĠġGEM ĠĢ Planı ve ekleri ile ilgili KOSGEB Birimi ne yapılır. BaĢvuru, belediyeler, üniversiteler, özel idareler, kalkınma birlikleri, meslek kuruluģları ve kâr amacı gütmeyen kooperatifler tarafından münferiden veya birlikte yapılabilir. 108

109 İŞ GELİŞTİRME MERKEZİ DESTEĞİ (İŞGEM) 109

110 Red / Düzeltme Ġġ AKIġ ġemasi (Yeni GiriĢimci ve ĠġGEM Destekleri) BaĢvuru (ĠĢletme / KuruluĢ ĠĢ Planı Belgeler Ġnceleme (KOSGEB Birimi) Bilgi ve belgelerin Ģekil yönünden incelenmesi Kurul Kararın ĠĢletme / KuruluĢa Bildirilmesi (KOGEB Birimi) Onay Taahhütnamenin Teslimi (ĠĢletme/ĠĢletici KuruluĢ) Desteğin BaĢlaması 110

111 111

112 HEDEF KİTLE İşletmeler 112

113 Red / Düzeltme PROGRAM BAġVURU VE DEĞERLENDĠRME SÜRECĠ BaĢvuru (ĠĢletme) Proje Belgeler Ġnceleme (KOSGEB Birimi) Bilgi ve belgelerin Ģekil yönünden incelenmesi Kurul Kararın ĠĢletmeye Bildirilmesi (KOGEB Birimi) Onay Taahhütnamenin Teslimi (ĠĢletme) Projenin BaĢlaması 113

114 DESTEK KAPSAMI Üretim Yönetim-organizasyon Pazarlama Dış ticaret İnsan kaynakları Mali işler ve finans Bilgi yönetimi Ve yukarıdaki konularla ilişkili alanlarda sunulacak projeler

115 DESTEK ÜST LİMİTİ VE ORANI Destek Üst Limiti : TL. (geri ödemesiz) Destek Oranı : % 50 (3. ve 4. bölgelerde % 60) 115

116 DESTEKLENECEK PROJE GĠDERLERĠ Proje ile ilişkilendirilmiş makine-teçhizat ve malzemeye ilişkin giderler desteklenir. Ancak bu kalemler için KOSGEB desteği, Kurul tarafından karar verilen toplam KOSGEB destek tutarının % 10 unu aģamaz. Yatırım (arsa, bina, inşaat, tadilat, tefrişat ve benzeri), taşıt aracı, vergi, resim ve harçlar, sosyal güvenlik primleri, haberleşme giderleri, proje ile ilgili olmayan personel giderleri, enerji ve su giderleri, kira giderleri, finansman giderleri, proje ile ilişkilendirilmemiş diğer maliyetler destek kapsamında değerlendirilmez

117 Bir işletme KOSGEB desteğine esas üst limit içinde kalmak kaydıyla üç yıllık program içinde birden fazla proje sunabilir. 117

118 118

119 ĠġBĠRLĠĞĠ - GÜÇBĠRLĠĞĠ ORTAKLIK MODELLERĠ Proje ortağı iģletmelerin mevcudiyetlerini koruyarak kurulacak olan iģletici kuruluģa ortak olmaları, Proje ortağı iģletmelerin bir kısmının ya da tamamının kendilerini feshederek kurulacak iģletici kuruluģa ortak olmaları, Proje ortağı iģletmelerin bir kısmının kendilerini feshederek ortaklardan birinin bünyelerinde birleģmesi. Her bir ortaklık modelinde en az 5 (beģ) iģletmenin bir araya gelmesi Ģartı aranır

120 PROGRAM Ġġ AKIġ ġemasi BaĢvuru (ĠĢletmeler) Proje Belgeler Ġnceleme (KOSGEB Birimi) Bilgi ve belgelerin Ģekil yönünden incelenmesi Kurul Kararın ĠĢletme(ler) e Bildirilmesi (KOGEB Birimi) Onay Taahhütnamenin Teslimi (ĠĢletici KuruluĢ) Projenin BaĢlaması 120

121 DESTEKLENECEK PROJE KONULARI İşletmelerin; Hammadde, ara mamül, mamül, lojistik ve diğer hizmetleri daha hızlı ve ucuz temin edebilmeleri amacıyla ortak tedarik, MüĢteri istekleri ve pazarın talebi doğrultusunda ürün ve hizmet geliģtirmeleri, ürettikleri ürün ve hizmetleri yeni pazarlara sunmaları amacıyla ortak tasarım, Ürün ve hizmet kalitelerini yükseltmek ulusal ve uluslararası pazar paylarını artırmak, marka imajı oluģturmak, uluslararası pazarın ihtiyaçlarına cevap vermeleri amacıyla ortak pazarlama, Ürün ve hizmet standartlarını geliģtirmeleri amacıyla ortak laboratuar, Üretim ve hizmet kapasitelerini, çeģitlerini, verimliliğini ve kalitelerini artırmak amacıyla ortak imalat ve hizmet sunumu 121 konularında sunacakları projeler desteklenir. 121

122 PROGRAM VE PROJE LĠMĠTLERĠ Program Süresi 3 yıl Proje Süresi Destek Üst Limiti Destek Oranı 6-24 ay (+ 12 ay) TL. Geri Ödemesiz TL. Geri Ödemeli %% 50 (3. ve 4. bölgelerde %% 60) 122

123 DESTEKLENECEK PROJE GĠDERLER Kurul tarafından uygun bulunan ve bina inģaat veya tadilat, gayrimenkul alım, tefriģat, taģıt aracı alım ve kiralama, haberleģme, enerji ve su ile finansman giderleri, proje ile ilgili olmayan personel giderleri, proje ile iliģkilendirilmemiģ diğer maliyetler, vergi resim ve harçlar, iģverene ait sosyal güvenlik primleri dıģında bulunan giderler destek kapsamındadır

124 124

125 PROGRAMIN KAPSAMI VE HEDEF KİTLE Meslek KuruluĢu Proje Destek Programı Çağrı Esaslı Tematik Programı KOBİ ler Meslek Kuruluşları Meslek Kuruluşları 125

126 ÇAĞRI ESASLI TEMATİK PROGRAM Proje Çağrısının Yayını ÖN BAġVURU KOSGEB VERĠTABANINDA YER ALMA KOġULU MESLEK KURULUġU PROJE DESTEK PROGRAMI BaĢvuru Dönemleri PROJE BAġVURUSU KOSGEB Birimi Ġncelemesi Tematik Programa uygunluk PROJE BAġVURUSU KOSGEB Birimi Ġncelemesi Bilgi ve belgelerin Ģekil yönünden incelenmesi KOSGEB Birimi Ġncelemesi KURUL Değerlendirmesi KARAR KOBĠ veya Meslek KuruluĢuna BĠLDĠRĠM Kabul edebilir Reddedebilir Düzeltme isteyebilir KURUL Değerlendirmesi KARAR Meslek KuruluĢuna BĠLDĠRĠM Taahhütnamenin KOSGEB e Teslimi ve Projenin BaĢlaması 126

127 ÇAĞRI ESASLI TEMATİK PROGRAM KAPSAMINDA DESTEKLENECEK PROJE GİDERLERİ Personel ücretleri ve seyahat giderleri, Makine-ekipman, yazılım ve donanım alımı veya kiralanması giderleri (azami % 25), Sarf malzemesi giderleri, Hizmet alım giderleri, Genel idari giderler (azami %10). 127

128 MESLEK KURULUŞU PROJE DESTEK PROGRAMI KAPSAMINDA DESTEKLENECEK PROJE GİDERLERİ Bina inşaat yapımı, tadilatı, gayrimenkul alımı, makine-teçhizat, tefrişat, taşıt aracı, vergi, resim ve harçlar, sosyal güvenlik primlerinin işveren payı, haberleşme giderleri, finansman giderleri, proje ile ilgili olmayan personel giderleri, enerji, su, kira giderleri, proje ortaklarından alınan danışmanlık ve hizmet alımı giderleri ve proje ile ilişkilendirilmemiş maliyetler dışında bulunan ve Kurul tarafından uygun bulunan giderler destek kapsamındadır. 128

129 TEMATİK DESTEK PROGRAMI Çağrı Esaslı Tematik Program Meslek KuruluĢu Proje Destek Programı Program Süresi - 3 Yıl Proje Süresi Proje Teklif Çağrısında Belirlenir 24 Ay (+12 Ay) Destek Oranı % 50 (3. ve 4. bölgede % 60) % 50 (3. ve 4. bölgede % 60) Destek Üst Limiti Proje Teklif Çağrısında Belirlenir TL 129

130 ÖRNEK TEMATĠK ALANLAR KOBĠ lerin borsaya açılmaları, Spesifik bölgelerdeki kümelenmelerin geliģtirilmesi, KOBĠ lerin uluslararası mevzuat gerekliliklerine uyumu, Enerji Verimliliği ve Yenilenebilir Enerji, Yöresel kaynakların ekonomiye kazandırılması, Bölgesel turizm geliģtirme, Zararlı çevresel etkileri azaltıcı üretim sistemleri, Atıkların geri dönüģümü, Ana-yan sanayi iliģkileri geliģtirilmesi, 130 KOBĠ lerde e-dönüģüm süreçlerinin entegrasyonu, 130