KÜBA ÜLKE RAPORU Eylül 2013

Transkript

1 KÜBA ÜLKE RAPORU Eylül 2013

2 İ.A. I. GENEL BİLGİLER Resmi Adı : Küba Cumhuriyeti Yönetim Şekli : Merkeziyetçi Siyasi Sistem Coğrafi Konumu : Karayip Denizi ve Florida arasında yer alan ve iki adadan oluşan bir kara parçasıdır. Meksika Körfezi nin girişinde bulunan bu ada ülkesine komşu olan ülkeler ise; Bahamalar, Meksika, Jamaika ve Haiti dir. Yüzölçümü : km 2 Nüfus : 11,25 milyon kişi Nüfus Yoğunluğu : 101 kişi/km 2 Başkent : Havana Önemli Şehirleri : Santiago de Cuba, Santa Clara, Holguin, Guantanamo Zaman Ayarı : 7 saat geridedir. İklimi : Kurak (Kasım-Nisan) ve yağışlı (Mayıs-Ekim) olmak üzere iki mevsim söz konusudur. Haziran-Ekim

3 Resmi Dil Etnik Yapı Din Üyelikler ayları arasında görülen kasırgalar ülkede büyük yıkımlara yol açabilmektedir. : İspanyolca : % 51 melez, % 37 Avrupa kökenli, % 11 Afrika kökenli, %1 Çinli : Çoğunluk Katolik olmak üzere Hristiyanlık dini egemendir. Katolikler, toplam nüfusun %85 ini oluşturmaktadır. : ACP, AOSIS, ALBA, FAO, G-77, IAEA, ICAO, ICC, ICRM, IFAD, ILO, IMO, Interpol, IOC, IPU, ISO, ITU, NAM, OPCW, PCA, UN, UNCTAD, UNESCO, UNIDO, Union Latina, UNWTO, WHO, WIPO, WMO, WTO, PetroCaribe girişimi. II. DEMOGRAFİK GÖSTERGELER Nüfus 11,25 milyon kişi 2011 verisi Yaşın Nüfusa Oranı (%) 70, verisi Internet Kullanıcıları (%) 23, verisi OECD Gelir Grubu Üst Orta Gelir 2011 verisi Beklenen Yaşam Süresi 79 yıl 2011 verisi CO2 Emisyonu (kişi başı metrik ton) 2, verisi İşgücü (kişi) 5,3 milyon kişi 2011 verisi İşsizliğin toplam işgücüne oranı, % 2, verisi Kaynak: Dünya Bankası, Mart 2013 III. EKONOMİK GÖSTERGELER Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (Milyar ABD $) Gayri Safi Yurtiçi Hasıla Dünya Sıralaması ,6 52,7 58,6 60, AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ Sayfa 1

4 Kişi Başı GSYİH (ABD $) GSYİH Büyüme Hızı (%) Küba da ikili para sistemi uygulanmaktadır: Küba Pesosu ve Küba Konvertible Pesosu Para Birimi: (CUC). Yabancılar tüm alışverişlerde CUC kullanmaktadır. 1 CUC= 1 ABD Doları 1 CUC=1.84 TL Kaynak: Dünya Bankası, Mart 2013 IV. BİR BAKIŞTA KÜBA Sektörlerin Gayri Safi Yurtiçi Hasılaya Katma Değer Oranı (%) Tarım : 20,5 Sanayi : 74,5 Hizmetler : 5 Kaynak:Worldbank, 2010 verisi Türkiye de yer alan Küba markaları 2001 yılında Cevizli de açılan TEKA Puro Fabrikası nın Türkiye ile Küba nın sürekli gayretleri ve ısrarlı teşebbüsleri ile yeni ve büyük yatırımlara dönüşmesi beklenmektedir. İlk defa olarak Küba ile Türkiye arasında gerçekleşen bu teşebbüs, her iki tarafında sürekli gayretleri ve ısrarlı teşebbüsleri ile yeni ve büyük yatırımlara dönüşmektedir. Yaklaşık 3 milyon dolar sermaye ile teşekkül eden yeni şirket, TEKEL in kendi arazisinde tahsis etmiş olduğu binada kurulmuş ve üretime geçmiştir. 10 milyon adet puro üretecektir. 10 milyon adet puro Türkiye için tüketim açısından daha çok ihracat amaçlı olarak düşünülmekte ve tütünlerin, puroların ihracatında, etkinliği bulunan Kübalı ortakların bu alanda önemli katkıları olması beklenmektedir. 2 AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ Sayfa 2

5 V. DIŞ TİCARETİ KÜBA NIN DIŞ TİCARETİ (Mal ve Hizmetler) (Milyar ABD Doları) Ticaret Yıllar İhracatı İthalatı Hacmi Ticaret Dengesi ,9 7,8 16,7 1, ,9 9,7 19,6 0, ,9 10,3 22,2 1, ,5 14,8 27,3-2,3 Kaynak: Dünya Bankası, Mart 2013 Başlıca İhracat Yaptığı Ülkeler (2011) Başlıca İthalat Yaptığı Ülkeler (2011) Başlıca İhraç Ürünleri (2011) - Çin 24,8% - Kanada 21,5% - Venezüella 7,1% - Hollanda 7,1% - İspanya 6,5% - Venezüella 37,4% - Çin 9,8% - İspanya 8,4% - Brezilya 5,2% - Kanada 4,4% - Petrol - Nikel - Medikal ürünler - Şeker - Türün - Balık - Citrus 3 AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ Sayfa 3

6 Başlıca İthal Ürünleri (2011) - Kahve - Petrol - Gıda ürünleri - Makine ve ekipmanlar - Kimyasallar Kaynak: CIA Factbook VI. TÜRKİYE İLE TİCARİ İLİŞKİLERİ Yıllar Türkiye nin İhracatı TÜRKİYE KÜBA TİCARİ İLİŞKİLERİ (Milyon ABD Doları) Türkiye nin İthalatı Ticaret Hacmi Ticaret Dengesi 1,83 0,16 1,99 1,67 3,27 0,07 3,34 3,20 2,17 0,08 2,25 2,09 1,76 1,77 3,53-0,01 8,78 1,07 9,85 7,71 32,21 1,47 33,68 30,74 20,09 0,47 20,56 19,62 10,54 1,65 12,19 8,89 15,26 1,70 16,96 13,56 4 AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ Sayfa 4

7 2011 9,53 2,83 12,36 6, ,09 6,21 16,30 3, (Ocak- Temmuz) 3,95 2,43 6,38 1, (Ocak- Temmuz) 8,55 8,90 17,45-0,35 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Ticaret dengesi Türkiye açısından değerlendirilmektedir 5 AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ Sayfa 5

8 35,00 KÜBA-TÜRKİYE DIŞ TİCARETİNİN SEYRİ (Milyon ABD $) 32,21 30,00 25,00 20,00 20,09 15,00 15,26 10,00 8,78 10,54 9,53 10,09 5,00 3,27 2,17 2,83 6,21 1,83 1,77 1,07 1,47 1,65 1,70 0,07 1,76 0,47 0,00 0,16 0, İhracat İthalat Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu Türkiye nin Küba ya İhracatında Başlıca Ürünler 6 AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ Sayfa 6

9 (1.000 ABD Dolar) ÜRÜNLER 2012 Fosfatlı Mineral/Kimyasal Gübreler Mayalar İzole Edilmiş Tel Ve Kablolar Sabunlar 957 Demir/Çelik Çubuklar (diğer) 661 Eşya Taşımaya Mahsus Motorlu Taşıtlar 578 İşlenmemiş Alüminyum 472 Tuvalet Kağıtları, Kağıt Havlu, Mendil, Kumaş, Masa Örtüsü vb 393 Pamuk (Kardesiz, Taranmamış) 306 Alüminyum Sac, Levha ve Şeritler (Kalınlık>0, 2mm) 300 Demir/Çelik Sıcak Hadde Yassı Mamulleri (Genişlik 600mm den fazla) 263 Traş Müstahzarları, Vücut Deodorantları, Tuvalet Müstahzarları 221 Güzellik/Makyaj ve Cilt Bakımı için Müstahzarları 150 Demir/Alaşımsız Çelikten Profiller 123 Diğer sıvanmamış kağıt/kartonlar (Rulo veya Tabaka) 122 Masa, Mutfak, Tuvalet, Ev Tezyinatı vb için cam eşya 118 Çikolata ve Kakao İçeren Diğer Gıda Müstahzarları 102 Plastikten Diğer Eşya 91 Sac Müstahzarları 89 Demir/Çelik Çubuklar (Sıcak Haddeli, Dövülmüş, Burulmuş, Çekilmiş) 87 Yatak Çarşafı, Masa Örtüleri, Tuvalet, Mutfak Bezleri 70 Plastikten Sofra, Mutfak ve Diğer Ev Eşyası, Tuvalet Eşyası 69 Yıkama, Temizleme Müstahzarları (Sabunlar hariç) 68 Kaynak: T.C.Ekonomi Bakanlığı 7 AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ Sayfa 7

10 Türkiye nin Küba dan İthalatındaki Başlıca Ürünler (1.000 ABD Dolar) ÜRÜNLER 2012 Etil Alkol, Alkollü İçkiler ve Likör (Alkol Derecesi % 80'den Az, Tağyir Edilmemiş) Tedavide/Korunmada Kullanılmak Üzere Hazırlanan İlaçlar (Dozlandırılmış) Odun Kömürü Sığır ve At Cinsi Hayvanların Derileri-Ham 92 Sığır ve At Cinsi Hayvanların Dabaklanmış Derileri 90 Kaynak: T.C.Ekonomi Bakanlığı VII. YATIRIM İLİŞKİLERİ İki ülke arasındai küçük ve orta ölçekli işletmeleri tarımi gemi inşai sağlıki ulaştırmai haberleşme ve kültür alanlarında işbirliği imkanları mevcuttur. Devletin tek ithalatçı olduğu Küba da Türk firmalarının iş bağlantıları yaparken satın alma kararının da devlet tarafından denetlendiğini göz önünde bulundurmaları gerekmektedir. ElektrikI su gibi altyapı sorunları nedeniyle dönemsel olarak bu alanda alımların daha kolay yapılabildiğii lüks tüketim mallarından ziyade sosyal konut inşasıi liman inşaatları gibi alanlar ile otel ve turizm hizmet sektörüne dönük taleplerin ağırlıkta olduğu görülmektedir. Küba pazarında işbirliği için potansiyel alanların başında turizm ve altyapı gelmektedir. Küba da turizmle ilgili gruplar otel yatırımı ve turizmle ilgili işlerde ortak yatırım yapmak istemektedirler. EnerjiI bio-teknolojii sağlıki tarımsal üretim ve ambalaj ve işleme sektörleri de işbirliği ve ortak yatırım yapılabilecek diğer alanlardır. İki ülke arasındaki ticari ilişkiler incelendiğinde 2007 yılında Türkiye nin Küba ya ihracatının 32 milyon dolarla diğer yıllara oranla büyük oranda farklılık gösterdiği anlaşılıyor. Konu ile ilgili İhracat Bilgi mlatformu nun raporuna bakıldığında 2007 yılında Türk Eximbank ın Küba rlusal Bankası ile gerçekleştirdiği ticari anlaşmanın bu durumda etkisi olduğu düşünülüyor. 8 AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ Sayfa 8

11 VIII. TÜRKİYE-KÜBA İLİŞKİLERİNDEKİ SON GELİŞMELER Küba ile Türkiye arasında herhangi bir sorun bulunmamaktadır. Soğuk Savaş ın sona ermesinin ardındani ikili ilişkilerde her iki taraf da olumlu bakış açıları benimsemiştir. Eski Devlet Başkanı Fidel Castro 1996 da İstanbul da yapılan Habitat toplantısına katılmıştır. TürkiyeI BM Genel Kurulu nda her sene oylanan ve ABD tarafından Küba ya uygulanan ambargonun kaldırılması çağrısında bulunan karara destek vermektedir. Türkiye-Küba Karma Ekonomi Komisyonu son olarak Ekim 2009 tarihlerinde Küba da yapılmıştır yılı Türkiye-Küba ilişkilerinin 60. yılı olarak çeşitli etkinliklerle kutlanmıştır. IX. İKİ ÜLKE ARASINDAKİ ÖNEMLİ ANLAŞMALAR: 1.Ticaret, Ekonomik ve Sınai İşbirliği Anlaşması (1996) 2. Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması (1997) 3.Ticaret, Ekonomik ve Sınai İşbirliği Karma Komisyonu II.Dönem Toplantısı Protokolü (1999) 4.Küba ile Türkiye Arasında Tarım Alanında Teknik, Bilimsel ve Ekonomik İşbirliği Protokolünün Onaylanması Hakkında Karar (2000) X.TEMSİLCİLİK ADRESLERİ Küba Ticaret Odası (Türkiye deki TOBB a tekabül etmektedir) Adres: Calle 21 no: 701 Esq. A, Vedado Tel: Faks: E-posta: relesp@camara.com.cu 9 AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ Sayfa 9