Devre : X. îçtima: 3 S. SAYISI :

Transkript

1 Devre : X. îçtima: 3 S. SAYISI : 225 Türkiye Cumhuriyeti ile Çin Cumhuriyeti arasında imzalanan Kültür Mukavelesinin tasdiki hakkında kanun lâyihası ve Hariciye ve Maarif encümenleri mazbataları (1 /678) T. C. Başvekâlet 25. V Kanunlar ve Kararlar Tetkik Dairesi Sayı : /i501 T. B. M. Meclisi Yüksek Reisliğine Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Cin Cumhuriyeti arasında imzalanan Kültür Mukavelesinin tasdiki hakkında Hariciye Vekâletince hazırlanan ve Yüksek Meclise takdimi İcra Vekilleri Heyetince 15. V tarihinde kararlaştırılan kanun lâyihasının esbabı mucibe ve ilişiğiyle birlikte bağlı ola r raiv sunulduğunu saygılarımla arz ederim. Başvekil \ A. Menderes ESBABI MUCÎBE Memleketimiz ile Çin Cumhuriyeti arasındaki kültür münasebetlerini inkişaf ettirmek gayesiyle 12 Şubat 1957 tarihinde Ankara'da bir Kültür Mukavelesi imzalanmıştır. Ana hatları itibariyle diğer memleket'or ile şimdiye kadar akdetmiş olduğumuz anlaşmalara benziyen işbu Mukavelenin başlıca hükümleri aşağıda arz edilmiştir. Âkıd Taraflar ilim, teknoloji, sanat, edebiyat ve diğer kültürel sahalarda faal bir mübadele hususunda sıkı iş birliği yapacaklardır. Âkıd Taraflar üniversitelerinde yekdiğerinin dili, tarihi ve diğer mevzuları hakkında özel kurslar tesisini veya konferanslar tertibini teşvik edecekler, okul kitaplarında (bilhassa tarih v.e coğrafya) birbirlerini ilmî hakikatlere en uygun şekilde tanıtmaya âzami itina göstrecek ve bu kitapla rdaki yanlışlıkların tashihini temine gayret sarf edeceklerdir. Âkıd Taraflar üniversite profesörleri ve ilim müesseseleri azalanının muntazam mübadelesi, tahsil ve tetkik çalışmaları için, diğer Taraf talebelerine, profesörlerine ve yardımcılarına burs ve tahsisat verilmesini teşvik edeceklerdir. Âkıd Taraflar başlıca umumi kütüphanelerde diğer Taraf hakkındaki neşriyata hususi surette ayrılmış kısımlar' ihdasını teshil ve yekdiğerinin umumi kütüphanelerinin ilmî ve sanata müteallik neşriyatına, imkân nispetinde, yardım edeceklerdir. Âkıd Taraflar iki memleket arasında kültür ve fikir temaslarını konserler, tiyatro temsilleri, sanat sergileri, spor müsabakaları tertibi suretiyle teşvik edecekler ve memleketleri mevzuatı dâhilinde kitap, mecmua, gazete, filim ve sair tedris malzemesinin mübadelesini de 'kolaylaştıracaklardır. Âkıd Taraflar diğer taraf öğretmenlerinin, talebelerinin, ilim adamlarının, teknisyenlerinin ve kültür işçilerinin gezi veya tetkik maksadiyle teşkil edecekleri grupların seyahatlerini teşvik edecekler ve kolaylaştıracaklardır. *

2 Âkıd Taraflar Mukavelenin tatbiki için teferruatlı plânlar hazırlamak üzere gerekli bütün tedbirleri alacaklardır. Anlaşma on sene müddetle meriyette kalacaktır. Hitamından altı ay evvel Taraflardan biri tarafından feshi ihbar edilmediği takdirde, tekrar on sene müddetle, aynı fesih şartına tâbi olarak, meriyette kalacaktır. Türkçe, Çince, İngilizce olarak tanzim edilen Mukavelenin Türkçe ve Çince metinlerinin ihtilâfı halinde İngilizce metin muteber olacaktır. Memleketimiz ile Çin Cumhuriyeti arasında kültürel münasebetleri inkişaf ettirecek ve iki memleket arasındaki dostluğu kuvvetlendirecek mahiyette olan işbu Mukavele Yüksök Meclisin tasdikine arz olunur. Hariciye Encümeni mazbatası T. B. M. M. Hariciye Encümeni 29. V Esas No: 1/678 Karar No: 49 Türkiye Cumhuriyeti ile Çin Cumhuriyeti arasında imzalanan Kültür Mukavelesinin tasdiki hakkında kanun lâyihası, ilgili Hükümet mümessilleri hazır olduğu halde encümenimizde tetkik ve müzakere olundu. Yapılan incelemede, esbabı mucibede de izah edildiği şekilde menfaatlerimize uygun olan ve iki memleket arasındaki dostluğu daha da artıracak olan Anlaşmanın tasdiki encümenimizce de uygun görülmüş ve teklif veçhile aynen kabul edilmiştir. Havalesi gereğince Maarif Encümenine tevdi buyurulmak üzere Yüksek Reisliğe sunulur. Hariciye Encümeni Reisi Mazbata M. Giresun İstanbul H. Erkmen F. Tekil Yüksek Reisliğe Kâtip Denizli Antalya Ankara A. Çoğanoğlu A. Tokuş M. F. Fenik Çanakkale Çorum Çorum B. Enüstün S. Baran K. Terzioğlu Giresun İstanbul İzmir H. Bozbağ F. Ulaş M. Çavuşoğlu Kastamonu Kocaeli, Konya B. Aktas II. O. Erkan II. R. Atademir Konya Muğla M. Ohuz Z, Mandalinci ( S. Sayısı : 225 )

3 T. B. M. M. Maarif Encümeni Esas No. 1/678 Karar No S - Maarif Encümeni mazbatası Yüksek Reisliğe 30. V Türkiye Cumhuriyeti ile Çin Cumhuriyeti arasında imzalanan Kültür münasebetlerinin tasdiki hakkındaki kanun lâyihası Hariciye Encümeni mazbatasiyle birlikte havale bııyurulmııs olmakla, Hükümet temsilcileri de hazır olduğu halde tetkik ve müzakere edilmiştir. Yapılan bu Kültür münasebetlerinin tasdikine mütaallik kanun lâyihası memleket menfaatlerine uygun olacağı mütalâa edilmiş ve sebebe binaen aynen kabul edilmiştir. Umumi Heyetin tasviplerine arz edilmek üzere Riyaset' Makamına savgı ile sunul ur. Maarif Encümeni Reis V. İzmir N. Pınar Bu M. M. İstanbul A. Jlacojntlos Kâtip Ankara A. Coşkun İçel R. Çetin Tunceli F. Ülkü Ankara Ö. Bilen Gümüşane AS\ Ö. San Erzincan V. Varol Konya S. Sönmer. LJrfa,.1. Özbay MADDE 1. Türkiye Cumhuriyeti ile Çin Cumhuriyeti arasında 12 Şubat 1957 tarihinde Ankara'da imzalanan Kültür Mukavelesi tasdik edilmiştir. MADDE 2. riyete girer. Başvekil A. Menderes ve Millî Müdafaa V. V. Ş. Ergin C. Yardımcı HÜKÜMETİN TEKLİFİ Türkiye (.'umhuriyeti ile Çin Cumhuriyeti arasında imzalanan Kültür Mukavelesinin tasdiki hakkında kanun lâyihası Bu kanun nesri tarihinde ıno- MADDE 3. Bu kanunu icraya İcra Ve killeri Heyeti memurdur. 15. V M. C. Bengü Adliye Vekili H. A. Göktürk Millî Müdafaa Vekili Hariciye Vekili Maarif Vekili T. İleri Dahiliye Vekili N. Gedik Maliye Vekili II. Polatkan Nafıa Vekili ve Hariciye V. V. E. Menderes İktisat ve Ticaret Vekili Sıh. ve İç. Mv. Vekili A. Aker N. Kör ez Güm. ve Inh. Vekili Ziraat Vekili //. Hüsman E. Buddkoğlu Münakalât Vekili Çalışına Vekili A. Demir er Mümtaz Tarkan İşletmeler Vekili S. Ağaoğlu ( S. Sayısı : 225)

4 TÜRKİYE CUMHURİYET 4 - İLE CİN CUMHURİYETİ ARASİNDA KÜLTÜR MUKAYULESİ Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Cin Cumhuriyeti Hükümeti, memleketleri arasında es id zamanlardan beri.mevcut i/kir temas ve teatisinin kültürlerinin zenginliğine geniş mikyasta tesir ettğii hususunu göz önünde tutarak; karşılıklı anlayış ve sıkı dostluk bağlarını daha ziyade geliştirmeye hizmet bakımından kültürel münasebetlerini kuvvetlendirmek n misi yi e mütehassıs olarak; Birleşmiş Milletler Anayasası ve "Birlenmiş Milletler Eğitim, İlim ve Küttür Teşkilâtı Nizamnamesi prensiplerine uygun bir Kültür Mukavelesi imzalamayı kararlaştırmışlar xe bu maksatla murahhasları olarak: Sayın Türkiye Reisicumhuru: # Türkiye Cumhuriyeti Hariciye Vekâleti Vekili Sayın Eteni Menderes'i; ve Sayın Çin Reisicumhuru: Çin Cumhuriyeti Hariciye Vekili Sayın Dr. Ceorge K. C. Yeh'i tâyin etmişlerdir. Murahhaslar salâhiyetimin elerin i teati etmişler ve usulüne uygun bulup, aşağıdaki hususlar üzerinde mutabık kalmışlardır: Madde I. Yüksek Âkıcl Taraflar kültürel münasebetlerini sağlam esaslar üzerine kurmaya gayret edecekler ve bu maksatla, ilim, teknoloji, sanat, edebiyat ve diğer kültürel sahalarda faal bir mübadele için sıkı iş birliği yapacaklardır. Madde II. Yüksek Âkıd Taraflar üniversitelerinde yekdiğerinin dili, tarihi, felsefesi ve diğer mevzuları hakkında özel kurslar tesisini veya konferanslar tertibini teşvik edeceklerdir. Madde III. Yüksek Âkıd Taraflar, iki memleketin okul kitaplarında (Bilhassa tarih ve coğrafya) birbirlerini ilmî hakikatlere en uygun şekilde tanıtmaya âzami itina gösterecekler ve okul kitaplarında bulunduğu kendilerine bildirilecek olan yanlışlıkların tashihini temin için ellerinde mevcut vasıtalarla harekete geçeceklerdir. Madde IV. Yüksek Âkıd Taraflar üniversite profesörleri ve ilim müesseseleri âzalarının muntazam mübadelesini teşvik edecekler ve tahsil veya, tetkik çalışmalarını devam ettirmeleri için diğer Taraf talebelerine, profesörlerine ve yardımcılarına burs ve tahsisat verilmesini de teşvik edeceklerdir. Madde V. Yüksek Âkıd Haraflar, başlıca umumi kütüphanelerde diğer Âkıd Taraf hakkındaki neşriyata hususi surette ayrılmış kısımlar ihdasını teshil ve yekdiğerinin umumi kütüphanelerinin ilmî ve sanata mütaallik neşriyatına, imkân nispetinde, yardım edeceklerdir. Madde VI. Yüksek Âkıd Taraflar iki memleket arasında kültür ve fikir temaslarını konserler, tiyatro temsilleri, sanat sergileri, spor müsabakaları tertibi suretiyle teşvik edecekler ve memleketleri mevzuatı dâhilinde kitap, mecmua, gazete, filim ve sair tedris malzemesinin mübadelesini de kol ayl aştıracakl ardır. (S. Sayısı : 225 )

5 5 Madde VII. Yüksek Âkıd Taraflar diğer Taraf öğretmenlerinin, talebelerinin, ilim adamlarının, teknisyenlerinin ve kültür isçilerininin gezi veya tetkik maksadiyle teşkil edecekleri grupların seyahatlerini, nakil ve geçim masrafları hususunda en müsait şartları temin etmek suretiyle teşvik edecekler ve kolaylaştıracaklardır. Madde VIII. Yüksek Âkıd Taraflardan her biri işbu Mukavelenin tatbiki için teferruatlı plânlar hazırlamak üzere gerekli bütün tedbirleri alacaklardn*. Madde IX. İşbu Mukavele iki memleketten her birinin Anayasa Kanununa uygun şekilde tasdik edilecek ve tasdiknameler mümkün olan süratle Taypey'de teati olunacaktır. Mukavele tasdiknamelerin «teati olunduğu gün yürürlüğe girecektir. Madde X. İşbu Mukavele on sene müddetle yürürlükte kalacaktır. Hitamından altı ay evvel Akıd Taraflardan biri tarafından feshi ihbar edilmediği takdirde; işbu Mukavele tekrar on sene müddetle, aynı fesih şartına tâbi olarak, yürürlükte kalacaktır. Madde --XI. İşbu Mukavele 1, Türkçe, Çince ve İngilizce iki nüsha olarak tanzim edilmiştir. Türkçe ve Çince metinlerin ihtilâfı halinde İngilizce metin muteber olacaktır. Yukardaki hükümleri tasdikan Tarafların murahhasları işbu Mukaveleyi imzalamış ve nıühürlem işi erdir. Bin dokuz yüz elli yedi senesinin Şubat ayının on ikinci gününe tekabül eden Çin Cumhuriyetinin kırk altıncı senesinin ikinci ayının on ikinci gününde Ankara'da tanzim edilmiştir. ' Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti adına E. Menderes Çin Cumhuriyeti Hükümeti adına Dr. (U-orfie K. C. Ye İr i II ^ 1 ^! + ( S. Sayısı : 225 )