1. BULUT BİLİŞİMDE VERİTABANI

Transkript

1 1. BULUT BİLİŞİMDE VERİTABANI Günümüzde lokal(yerel) veya uzak(remote) veritabanı bağlantısı olmadan çalışan program neredeyse kalmamıştır. Uygulama ekranları aracılığı ile girdiğimiz veriler sonuç olarak veritabanına kaydedilmekte, gerektiğinde tekrar sorgulama yapılarak tekrar ekranda gösterilmekte veya raporlar alınabilmektedir. Bulut veritabanını da uzaktaki bir veritabanı sunucusu olarak düşünebiliriz. Bu uzaktaki veritabanının bulunduğu sunucu fiziksel olarak görülememekte ve sunucunun marka modelini bilinmemektedir. Normal şartlar altında veritabanı kullanmak istense ve bu istek için bir sunucu satın almak istense; gelecek dönemdeki veri boyutuna göre gerekli boyutta diski olan, gelecekte doğabilecek işlem gücü ihtiyacını karşılayabilecek işlemci gücü olan, gelecekteki yoğunluğa göre cevap verebilecek bellek kapasitesine sahip sunucu veya sunucular alınması gerekirdi. Bulut bilişim sayesinde bahsedilen tüm bu sorunlar çözüme kavuşmaktadır. Başlangıçta temel ihtiyaçları karşılayan, bugünkü kapasite ve performans ihtiyacı için yeterli olan veritabanı hizmeti ile başlayıp, gelecekte herhangi bir zamanda doğacak taleplerde isteğe göre ölçeklenebilen veritabanı işlem gücü yapısı kurulabilmektedir. Şekil 1.1 SQL Azure Ölçeklenebilirlik 1

2 Bazı bulut bilişim servis sağlayıcılarda gelen talep miktarına, yoğunluğa ve performans kriterlerine göre, tanımlı kurallar sayesinde otomatik olarak kendini ölçekleyen veritabanı servisleri bulunmaktadır. Buna örnek Microsoft SQL Azure gösterilebilir 2. MICROSOFT AZURE SQL Microsoft SQL Azure, normal fiziksel sunucularda kullanılan ilişkisel veritabanı motoru SQL Server ürününün Windows Azure platformunda konumlanmış veritabanı servisidir. SQL Azure bulut tabanlı olması sayesinde; uygun maliyetli ölçeklenebilirlik, yüksek erişebilirlik ve yönetimsel maliyetlerin düşürülmesi gibi yararlara sahiptir. Tier-1 seviyesindeki kalite ile kabul edilebilir performans, ölçeklenebilirlik, iş sürekliliği, veri koruma sağlar ve sıfıra yakında yönetim gerektirmektedir. Microsoft Azure 10 farklı veri merkezinde hizmet vermektedir. Bu merkezler; Amerika Birleşik Devletleri bölgesinde US East(Virginia), US West(California), US North Central(Illinois), US South Central(Texas) da, Avrupa bölgesinde Europe North(İrlanda) ve Europe West(Hollanda) da, Asya Pasifik bölgesinde Asia Pasific Southeast(Singapur), Asia Pasific East(Hong Kong), Japonya bölgesinde Japan First(Saitama Prefecture) ve Japan West (Osaka Prefecture) da ve son olarak Brezilya Brazil South(Önizleme aşaması) Sao Paula State lokasyonunda bulunmaktadır. SQL Azure ile, binlerce veritabanı ölçeklendirmesi yapılabilmektedir. Yerel sistemdeki(onsite) veritabanları bulut üzerindeki SQL Azure a replike edilerek herhangi bir yerel sistem felaketi durumunda ayakta kalmış veritabanı sunucusu yaratılabilir. Kendi kendine veri kurtarma ve farklı coğrafi konumlarda replike edilmiş veritabanlarından sağlanabilir. Programatic veri tabanı yöneticisi gibi fonksiyonlar ile etkili geliştirme operasyonları yürütülebilmektedir. 2

3 Kendini kendini yönetebilme özelliği sayesinde sıfıra yakında oranda bakım ihtiyacı olmaktadır. Servisin bir parçası olarak otomatik yama yapabilme özelliğine sahiptir. Şekil 2.1 SQL Azure Logosu SQL Azure yi şuan kullanan firmalardan bazıları; 3M, Trek, Flavorms, Callaway, Samsung, easyjet, Toyota, BMW dir. SQL veritabanı aşağıdaki servis katmanlarına göre sınıflandırılmıştır: Web and Business Editions: Hafif veritabanı yükü olan müşteriler için uygundur. Web sürümü 5 GB a kadar büyüyebilirken Business sürümü 150 GB a kadar büyüyebilmektedir. Bu sürümler Nisan 2015 tarihinden sonra kaldırılacaktır. Web ve Business sürümlere ait özellik ve tahmini fiyatlama bilgisi Tablo-2.1 de görülmektedir. Tablo 2-1 Web ve Business Sürümleri Veritabanı Tarifesi Veritabanı Boyutu Veritabanı Başına Aylık Fiyat Ek MB $4, MB-1 GB $9,99 1 GB 10 GB $9,99 (İlk GB İçin) $3,996(Her Ek GB İçin) 10 GB 50 GB $45,96(İlk 10 GB İçin) $1,996(Her Ek GB İçin) 50 GB 150 GB $125,88(İlk 50 GB İçin) $0,996(Her Ek GB İçin) Basic: Hafif veritabanı işlem yükü olan uygulamalarda kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Standart: Bulut için tasarlanmış şirket iş uygulamalarına giriş seviyesindedir. Orta seviyede performans ve iş sürekliliği özelliklerini taşımaktadır. 3

4 Premium: Kritik düzeydeki veritabanları için tasarlanmıştır. SQL veritabanı için en yüksek performans seviyesini ve gelişmiş iş sürekliliği özelliklerini taşımaktadır. Tablo 2-2 SQL Azure Servis Tipine Göre Taahhüt ve Ücret Planı Basic Standart Premium Servis Sürekliliği(Uptime SLA) %99,95 %99,95 %99,95 Veritabanı Boyutu Limiti 2 GB 250 GB 500 GB Kendi Kendine Kurtarma Son 24 Saat Son 7 gün herhangibir zaman Felaket Kurtarma Veritabanı Çıktı Ünitesi (Database Throughput Units) Performans Hedefi Fiyat Farklı bir bölgeye kurtarma Coğrafik replikasyon, pasif kopya 5 DTU S1: 15 DTU S2: 50 DTU Saatlik Performans Günlük: 0.08$ Aylık: ~2.50$ Dakikalık Performans S1: Günlük:~0.65$ Aylık: ~20$ S2:Günlük: 3,23$ Aylık: ~100$ Son 35 gün herhangibir zaman Aktif Coğrafik Replikasyon, 4 okunabilir kopya P1: 100 DTU P2: 200 DTU P3: 800 DTU Saniyelik Performans P1: Günlük: 15$ Aylık: 465$ P2: Günlük: 30$ Aylık: 930$ P3: Günlük:120$ Aylık: 3.720$ SQL Azure üzerindeki fiyatlandırma politikası gün bazında yapılmaktadır. Database oluşturulduğunda(create) bu işlem tetiklenmektedir. Şirketler için 6 ve 12 aylık ön ödemeli paketler ile %20-%32 oranında indirim sağlanabilmektedir. Azure SQL Database'de en küçük fatura zaman birimi gündür. Gün içinde bir veritabanı oluşturup kapatıldığında, veritabanını gün bitmeden kapatılsa bile bir gün üzerinden faturalandırılma yapılır. Bu ücrete, sistemde veritabanı oluşturmaktan kaynaklanan kurulum giderleri de dahildir. Benzer biçimde, Automated Export dışarı aktarmadan önce veritabanının bir kopyasını oluşturduğundan, o gün için ikinci bir veritabanı gibi ücretlendirir. Temel, Standart ve Premium katmanlarında, sürüme ve performans düzeyine bağlı olarak sabit, öngörülebilir bir günlük fiyat üzerinden faturalandırılma yapılır. Ayrıca, performans 4

5 düzeyleri (örn. Temel S1 ve P2), her performans düzeyi için bir ay içerisinde kullandığınız veritabanı sayısını görmeyi kolaylaştırmak açısından faturada ayrıca belirtilir. Dışarı doğru giden veri(outbound) boyutunda ilk 5 GB/aylık bant genişliği ücretsizdir. Bu bant genişliği aşıldığında kademeli olarak ücretlendirme yansımaktadır. Çalışan bir veritabanının sürümü değiştirildiğinde veritabanının dahili olarak kopyalanması gerekebilir. Standart veya Premium sürümüne veya sürümünden geçiş yaparken ya da Standart veya Premium veritabanının performans düzeyini değiştirirken böyle bir durumla karşı karşıya kalınabilinir. Bununla karşılaşma durumunda, veritabanın boyutuna bağlı olarak bu süre birkaç dakika veya birkaç saat sürebilir. Veritabanını oluşturur oluşturmaz veritabanının sürümünü veya performans düzeyini değiştirme işlemi, veri içeren veritabanlarını yükseltmekten daha hızlı gerçekleşmektedir. Bir veritabanının sürüm veya performans düzeyini değiştirme işlemi, düşünülerek ve bilinçli olarak gerçekleştirilen bir eylem olmalıdır. 24 saat içerisinde bir veritabanının sürümünü veya performans düzeyini etkileyen değişiklikler yapılabilmektedir. 5