Bina Yangýn Yönetmeliði

Transkript

1 Bina Yangýn Yönetmeliði BÝNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA Yà NETMELÝK Bakanlar Kurulu Kararý : 12/6/ /4390 Resmà Gazete      : /24822 Ek ve Deðiþiklikler: 1) 26/ /7382 B.K.K.   ( /25489  RG)  BÝRÝNCÝ KISIM Genel Hükümler, Tanýmlar, Binalarýn Kullaným Sýnýflarý ve Bina Tehlike Sýnýflandýrmasý BÝRÝNC Genel Hükümler Amaà Madde 1- Bu Yà netmeliðin amacý; kamu ve à zel kurum ve kuruluþlar ile gerã ek kiþilerce kullanýlan her tã¼rlã¼ yapý, bina, tesis ve iþletmelerin, tasarýmý, yapýmý, iþletimi, bakýmý ve kullanýmý aþamalarýnda, herha þekilde à ýkan yangýnýn, can ve mal kaybýný en aza indirerek sã ndã¼rã¼lmesini saðlayacak yangýn à ncesinde ve sýrasýn alýnacak tedbirler ile organizasyon, eðitim ve denetimi saðlamaktýr. Kapsam Madde 2- Bu Yà netmelik; Türkiye genelinde her tã¼rlã¼ yapý, bina, tesis ile aã ýk ve kapalý alan iþletmelerinde alýnacak yangýn à nleme ve sã ndã¼rme tedbirlerini, yangýnýn ýsý, duman, zehirleyici gaz, boðucu gaz ve panik nedeni ile oluþan can gã¼venliðine yã nelik tehlikeleri en aza indirmek iã in gerekli olan tasarým, yapým, kullaným, bakým ve iþletim esaslarýný kapsar. Yasal dayanak Madde 3- Bu Yà netmelik; 7126 sayýlý Sivil Savunma Kanunu'nun Ek-9 uncu maddesi gereðince hazýrlanmýþtýr. Uygulama Madde 4- Bu Yà netmelik; yã¼rã¼rlã¼k tarihinden sonra yapýlacak yeni yapýlar ile kullaným amacý deðiþen veya ruhsat alma zorunluluðun gerektiren esaslý onarým ve tadilat yapýlacak mevcut yapýlarda ve bu Yà netmelikte belirtilen diðer yapý, bina, tesis ve iþletmelerde uygulanýr. Bu Yà netmeliðin yã¼rã¼rlã¼k tarihinden à nce yapý ruhsatý alýnýp yapýmý devam eden binalar da mevcut yapý sayýlýr. Karada ve suda, sã¼rekli veya geã ici, resmi, à zel yeraltý ve yerã¼stã¼ inþaatý ve bunlarýn ilave, deð ve onarýmlarýný iã ine alan sabit ve hareketli tesisler yapý niteliði kazanmýþ olarak tanýmlanýp buna gã re iþlem gã recektir. Türk Silahlý Kuvvetlerince kullanýlan yapý, bina ve tesisler ile eðitim ve tatbikat alanlarýnýn yangýndan korunmasý bu Yà netmelik hã¼kã¼mleri dikkate alýnarak hazýrlanacak yã netmeliðe gã re yapýlýr. "Korunmasý Gerekli Kültür Varlýðý olarak tescil edilen binalarda, yangýn gã¼venliði ile ilgili yapýlacak tesisatlar iã in "Kültür ve Tabiat Varlýklarýný Koruma Kurulu"nun gã rã¼þã¼ alýnýr ve yapýnýn à zelliðini etkilemeyecek biã imde, algýlama, uyarý ve/veya sã ndã¼rme sistemle yapýlýr. Bu Yà netmelikte tanýmlanmamýþ aã ýklýk gereken hususlarda Türk Standartlarý Enstitüsü (TSE) ve Avrupa Normlarý (EN) standartlarý esas alýnýr. Bu Yà netmelikte belirtilen koþullarýn ihlal edildiði belirlenen yapýlara tamamen veya kýsmen kullaným izni verilmez. Bu Yà netmeliðin uygulanmasýnda yapým ile ilgili konularda tereddã¼de dã¼þã¼len hususlarda Bayýndýrlýk ve Ýskan Bakanlýðý, diðer hususlarda Ýà iþleri Bakanlýðýnýn yazýlý gã rã¼þã¼ alýnýr ve bu gã rã¼ yetki ve sorumluluk Madde 5- Yeni yapý üretiminde veya mevcut binalardan proje deðiþikliði gerektiren esaslý onarým ve tadilat projelerinde, binanýn à zelliklerine gã re Yà netmelikte à ngã rã¼len hususlara ait þartlar gã z à nã¼ne alýnýr. Projeler, diðer yasal dã¼zenlemeler yanýnda, yangýn gã¼venliði aã ýsýndan bu Yà netmelikte à ngã rã¼len þartlara uygun deðilse binaya yapý ruhsatý verilmez. Yeni yapýlan ya da proje tadilatýyla kullaným amacý deðiþtirilen yapýlarda bu Yà netme à ngã rã¼len esaslara gã re imalat yapýlmadýðýnýn tespiti halinde bu eksiklikler giderilinceye kadar binaya yapý kullanma iz belgesi ve/veya à alýþma ruhsatý verilmez. Bu Yà netmelik hã¼kã¼mlerinin uygulanmasýndan, yatýrýmcý kuruluþlar, mal sahipleri, iþveren temsilcileri, tasarým ekibi, mimar ve mã¼hendisler, uygulayýcý yã¼kleniciler, imalatã ýlar gã revli ve sorumludurlar. Ayrýca, yapý üretiminde ve kullanýmýnda yer alan mã¼þavir, danýþman, proje kontrol, yapý denetim ve iþletm yetkilileri sorumludurlar. Binalarýn yangýn sã ndã¼rme, algýlama ve tahliye projeleri tesisat projelerinden ayrý olarak hazýrlanýr. Projeler, belediye ve mã¼cavir alan sýnýrlarý iã erisinde belediyeler, dýþýnda valilikler tarafýndan onaylanmak þar uygulanýr. Yapý üretiminde yer alan mal sahipleri, iþveren temsilcileri, tasarým ekibi, mimar ve mã¼hendisler, yapý denetim kuruluþlarý, mã¼teahhitler, imalatã ýlar ve danýþmanlar, bu Yà netmelik hã¼kã¼mlerine uyulmamasý nedeniyle oluþan yang hasarlarýndan kusurlarý oranýnda sorumlu tutulurlar. Yapý ruhsatý vermeye yetkili merci; yangýn sã ndã¼rme, algýlama ve tahliye projelerinin bu Yà netmelik hã¼kã¼mlerine uygun olup olmadýðýný denetlemek zorundadýr. Sigorta þirketleri, yangýna karþý sigorta ettirme talebi aldýklarý bina, tesis ve iþletmelerde, bu Yà netmelik hã¼kã¼mlerine uyulup uyulmadýðýný kontrol etmek zorundadýr. Yangýn gã¼venliði sistemlerinin teþvik edilmesi iã in, kamu kuruluþlarýnca proje onay hizmetlerinden hiã bir þekilde vize, harã ve benzeri ücret tahsil edilmez. Genel sorumluluklar ve yasaklar Madde 6- Bu Yà netmeliðin uygulanmasýnda genel sorumluluk ve yasaklar aþaðýda belirtilmiþtir. a) Yangýný Haber Verme: Herhangi bir yerde kontrol dýþý ateþ yandýðýný veya dumanýný gã renlerin bunu, doðru tarif ederek ve meþgul etmeden itfaiyeye haber vermesi zorunludur. b) Park Yasaðý: Sokak ve caddelerle araã larýn yangýn sã ndã¼rme cihazlarýnýn kullanýmýný ve itfaiye araã larýnýn geã iþini zorlaþtýracak park etmeleri, yol vermemeleri, yaya kaldýrýmýný aþacak þekilde tabela ve afiþ asýlmasý, sergi aã ýlarak yolun kapatýlmasý, d sokaklara park edilmesi gibi fiil ve hareketler yasaktýr. c) Sà ndã¼rme Malzemelerine Müdahale: Her tã¼rlã¼ bina, aã ýk arazi, tesis, sokak, cadde, alan ve meydanlarda bulunan sabit ve seyyar yangýn sã ndã¼rme tesisat ve cihazlarýný karýþtýrmak, bozmak, kýrmak veya kullanýlmayacak hale getirmek yasaktýr. d) Aà ýkta Ateþ Yakmak: Koru, park, bahã e ve piknik yerlerinde ilgili kamu kurum ve kuruluþlarý ile iþleticilere ve vatandaþlara ocak yeri olarak ayrýlmýþ yerler dýþýnda ateþ yakmak, ateþle ilgili iþler yapmak, anýz yakmak yasaktýr. Kaðýt, plastik, naylon gibi kolay yanan maddeler ile kývýlcýmlý kã¼lle ve sigara izmaritlerinin kapalý mekanlara, kapý à nlerine, à à p konteynýrlarýna, ormanlýk alanlara, otoban, cadde ve sokaklara atýlmasý ve dã kã¼lmesi yasaktýr. e) Bina à nã¼nã¼ Aà ýk Bulundurma: Yangýna mã¼dahaleyi kolaylaþtýrmak bakýmýndan, yapýlarýn ana giriþi ve civarýnda, itfaiye araã larýnýn rahatlýkla yanaþmasýný temine yã nelik "park yasaðý" kon husus trafik levha ve iþaretleriyle gã sterilir. f) Ýhbar Telefonu: Kamuya ait telefon kabinleri ve ücretli telefon kabinlerinin iã ine, karayollarý ve otobanlarýn þehir dýþýndaki uygun yerlerine, kamu binalarý, siteler ve diðer kurum ve kuruluþlarýn gã¼ve ve kontrol sistemlerinin bulunduðu yerlere, kýrmýzý zemin üzerine fosforlu sarý veya beyaz renkte "YANGIN 110" yazýlmasý zorunludur. g) Bina Sorumlusu: Bu Yà netmeliðin bu bã lã¼mdeki maddelerinde yer alan yangýn gã¼venliði, itfaiyeye yardým ve yasaklarla ilgili hususlarýn uygulanmasý, binadaki en bã¼yã¼k amirin, kat mã¼lkiyeti tesis etmiþ yapýlarýn yã neticilerinin, diðer binalarda bina sahibinin sorumluluðundadýr. h) Yangýn Sà ndã¼rã¼cã¼ Cihaz ve Tesisler: Binalardaki sabit veya seyyar yangýn sã ndã¼rme cihaz ve tesisatýný bozmak, kýrmak, karýþtýrmak, sã kmek, iã ine kaðýt paã avra gib

2 yabancý maddeler koymak veya bunlarý kullanýlmayacak hale getirmek veya bozuk bir halde tutmak, her ne suretle olursa olsun yangýn musluklarýnýn à nã¼nã¼ kapatmak, itfaiyenin geã iþini gã¼ã leþtirecek þekilde araã park etmek, bina à nã¼ ip à ekmek, tente astýrmak, sergi kurdurmak ve benzeri hareketler yapmak yasaktýr. Yangýn sã ndã¼rã¼cã¼ tesis ve malzeme, amacý dýþýnda kullanýlamaz. i) Ýtfaiye Amirinin Talimatlarýna Uyma Zorunluluðu: Gerek bina itfaiye gã revlilerinin, gerekse olaya mã¼dahale eden itfaiye ekiplerinin gã rev yaptýklarý sýrada, yetkili itfaiye amirinin can ve mal gã¼venliðini korumaya yã nelik vereceði karar ve talimatlar, diðer kamu gã revlilerince ve bina sorumlularýnca aynen yerine getirilir. j) Ýtfaiye Emrine Girmek: Binada yangýn à ýkmasý halinde olaya mã¼dahale eden bina sorumlularý, mahalli itfaiye teþkilatý amirinin olay yerine gelmesinden itibaren onun emrine girerler ve kendisine her konuda yardým etmek zorundadýrlar. k) Ýtfaiye ile Ýþbirliði: Kamu gã revlileri, bina kullanýcýlarý, bina gã revlileri, gã nã¼llã¼ ekipler ve olay yerinde bulunan herkes, itfaiye ekiplerinin gã revlerini yerine getirmesine yardýmcý olurlar ve à alýþmasýný gã¼ã leþtirici davranýþlarda bulunamazlar. ÝKÝNCÝ Bà LÃœM Tanýmlar Tanýmlar Madde 7- Bu Yà netmelikte geã en bazý kavramlar aþaðýda tanýmlanmýþtýr. Acil Durum: Afet olarak deðerlendirilen olaylar ve dikkatsizlik, tedbirsizlik, ihmal, kasýt ve à eþitli amaã larla meydana getirilen olaylarýn tã¼mã¼nã¼n yol aã týðý hallerdir., Acil Durum Ekibi: Yangýn, deprem ve benzeri afetlerde binada bulunanlarýn tahliyesini saðlayan, olaya ilk mã¼dahaleyi yapan, arama-kurtarma ve sã ndã¼rme olaylarýna katýlan ekiptir. Acil Durum Planlarý: Acil durum gerektiren olaylarda yapýlacak, mã¼dahale, koruma, arama-kurtarma ve ilkyardým konularýnýn nasýl ve kimler tarafýndan yapýlacaðýný gã steren ve acil durum à ncesinde hazýrlanmasý gereken planlardýr. Aà ýk Arazi Ýþletmesi: Doða þartlarýna aã ýk olan ve otopark, tank sahalarý, hurda sahalarý, kimyasal madde, kereste deposu piknik alaný, turistik tesis ve benzeri gibi à eþitli amaã larla kullanýlan muhtelif bã¼yã¼klã¼kteki arazi iþletmesidir. Alevlenme Noktasý: Isýnan maddeden à ýkan gazlarýn bir alevin geã ici olarak yaklaþtýrýlýp uzaklaþtýrýlmasý sonucunda yan sã¼rdã¼rdã¼ðã¼ en dã¼þã¼k sýcaklýktýr. Alev Yà nlendirme Bacasý: Bir yangýnda alevlerin istenilen yã ne à ekilerek yangýnýn geniþlemesini à nlemeye yã nelik bacalardýr. Apartman Binasý: Baðýmsýz mutfak ve banyolarý bulunan, üà vey daha fazla mesken birimi iã eren binadýr. Atriumlu Yapý: Ýki ya da daha à ok sayýda katýn iã ine aã ýldýðý, tepesi kapalý ge yã¼ksek yapýdýr. Merdiven yuvasý, asansã r kuyusu, yã¼rã¼yen merdiven boþluðu, ya da su, elektrik, havalandýrma, iklimlendirme, haberleþme gibi tesisatýn iã inde yer aldýðý tesisat bacalarý ve þaftlar atrium sayýlmaz. Basýnà landýrma: Kaà yollarýndaki iã hava basýncýný yapýnýn diðer mekanlarýndaki basýnca gã re daha yã¼ksek tutarak duman sýzýntýsýný à n yã ntemidir. Bina Yüksekliði: Binanýn kot aldýðý noktadan saã ak seviyesine kadar olan mesafe veya imar planý ve bu Yà netmelikte à ngã rã¼len yã¼ksekliktir. Bodrum Katý: Dà þemesinin üst kotu, yapý dýþ duvarýna bitiþik zeminin en ü kotuna gã re 1.2 m'den daha aþaðýda olan kattýr. Duman Haznesi: Ýà inde duman toplanmasý amacýyla tavanda tasarlanan hacimdir. Duman Kontrolü: Yangýn durumunda duman ve sýcak gazlarýn yapý iã indeki hareketini ya da yayýlýmýný denetlemek iã in alýnan à nlemlerdir. Duman Perdesi: Yükselen dumanýn yanal yayýlýmýný sýnýrlamak amacýyla tavanda sabit konumda, uzaktan kapatýlabilen ya da bir dedektã r uyarýsýyla kapanan yangýna karþý dayanýklý bã lã¼cã¼ perdedir. Duman Tahliyesi: Dumanýn yapýnýn dýþýna kendiliðinden à ýkmasý ya da mekanik yolla zorlamalý olarak atýlmasýdýr.  Güvenlik Bà lgesi: Binadan tahliye edilen þahýslarýn gã¼venle bekleyecekleri bã lgedir. Ýtfaiye Asansà rã¼: Kullanýmý doðrudan bina sã ndã¼rme ve kurtarma ekiplerinin veya itfaiyenin denetimi altýnda olan ve ek korunum uygulanmýþ à zel asansã rdã¼r. Islak Sprinkler Sistemi: Borularý sã¼rekli olarak su ile dolu durumda tutulan sprinkler sistemidir. Kademeli Yatay Tahliye: Kullanýcýlarýn bir yangýndan uzaklaþarak ayný kat dã¼zeyinde yer alan bir yangýn geã irimsiz kompartýmana ya da alt kompartýmana sýðýnmasýdýr. Kaà ýþ Aydýnlatmasý: Normal aydýnlatma devrelerinin kesintiye uðram durumunda armatã¼rã¼n kendi gã¼cã¼yle saðlanan aydýnlatmadýr. Kaà ýþ Uzaklýðý: Kat iã inde herhangi bir noktada bul bir kullanýcýnýn kendisine en yakýn bir kat à ýkýþýna kadar almak zorunda olduðu yolun gerã ek uzunluðudur. Kaà ýþ Yolu: herhangi bir noktasýndan yer seviyesindeki cadde veya sokaða kadar olan ve hiã bir þekilde engellenmemiþ bulunan yolun tamamýdýr. Oda ve diðer mã¼stakil hacimlerden à ýkýþlar, katlardaki koridor ve benzeri geã iþler, kat à ýkýþlarý, zemin kata merdivenler ve bina à ýkýþýna giden yollar bu kapsamdadýr. Kamuya Aà ýk Kullaným: Binanýn, à nceden kimliði bilinen kiþi yaný sýra iþi olan herkesin giriþ-ã ýkýþýna aã ýk olarak kullanýlmasýdýr. Otel, sinema, tiyatro, hastane, lokanta, okul, yurt, loka aã ýk ve kapalý spor tesisleri, eðitim ve dinlenme tesisi ve benzeri binalar, kamuya aã ýk bina olarak deðerlendirilir. Konut: Ticari amaã gã zetmeksizin bir ya da birã ok insanýn iþ zamaný dýþýnda barýnma, dinlenme, uyuma amacý ile ikamet ettiði, planýnda bu amaca ayrýlmýþ olan ev, meskendir. Kullanýcý Yük Katsayýsý: Belirli tip yapýlarda 1 m2 yã¼zey iã in olasý kul sayýsýdýr. Kullanýcý Yükü: Herhangi bir anda, bir binada veya binanýn esas alýnan belli bir bã lã¼mã¼nde bulunma olas olan toplam insan sayýsýdýr. Boru Sistemi: Normalde iã inde su bulunmayan ancak yangýn durumunda itfaiyenin zemin dã¼zeyinden su basabileceði dã¼þey borudur. Kuru Sprinkler Sistem: à alýþma à ncesi borularýnýn à oðunluðu hava ile do durumda tutulan sprinkler sistemdir. Korunumlu Koridor/Hol:Bitiþik olduðu mekanlardan yangýna karþý dayanýklý yapý elemanlarýyla ayrýlarak yangýn etkilerinden korunmuþ hol ya da koridordur. Korunumlu Merdiven: Yangýna karþý dayanýklý bir malzemeyle à evrili ve zemin dã¼zeyinde bir son à ýkýþla gã¼venlikli bir alana aã ýlan yangýn merdivenidir. Mevcut Yapý: Bu Yà netmeliðin yã¼rã¼rlã¼ðe girmesind à nce yapýmý tamamlanmýþ yada yapý ruhsatý verilmiþ olan yapýdýr. Ortak Merdiven: Birden à ok sayýda kullaným birimine hizmet veren kaã ýþ merdivenidir. Otomatik: Ýnsan mã¼dahalesine ihtiyaã gã stermeksizin bir fonksiyonu kendi kendine yerine getiren sistemdir. Sertifikalý: TSE veya TSE tarafýndan kabul gã ren uluslararasý bir onay kuruluþu tarafýndan test edilerek ilgili standartlara uygunluðu onaylanmýþ, ekipman, malzeme veya hizmetlerdir. Sývýlaþtýrýlmýþ Petrol Gazlarý (SPG v LPG): Sývýlaþtýrýlmýþ propan, propilen, normal-bã¼tan, izo-bã¼tan ve bã¼tilen bileþiklerini veya bu bileþiklerin karýþýmlarýn eder. Site: Herhangi bir þekilde à evresinden ayrýlan ortak kullaným alanlarý, gã¼venlik teþkilatý ve sistemleri ve yã netim bã¼tã¼nlã¼ðã¼ olan konutlar veya iþyerleri topluluðudur. Son à ýkýþ: Bir yapýdan kaã ýþ saðlayan yolun yapý dýþýndaki bir alana (yol, cadde vb.) geã it veren bitiþ noktasýdýr. Sprinkler: Yangýnlarý sã ndã¼rmek ve geliþen yangýnlarý itfaiye

3 gelinceye kadar sýnýrlamak amacýyla kurulan ve su pã¼skã¼rtmesi yapan otomatik sistemlerdir. Sulu Boru Sistemi: Normalde sã¼rekli olarak su ile dolu durumda tutulan dã¼þey borudur. Yangýn Bà lmesi (Bariyeri): Bina iã inde, yangýnýn ve dumanýn ilerlemesi ve yayýlmasýný tanýmlanan sã¼re iã in durduran, yatay veya dã¼þey konumlu elemandýr. Yangýn Bà lgesi (Zonu): Yangýn durumunda, uyarý ve sã ndã¼rme à nlemleri diðer bã lã¼mlerdeki sistemlerden ayrý olarak devreye giren bã lã¼mdã¼r. Yangýn Dayanýklýlýk Sýnýfý: Bir yapý malzemesi ve/veya elemanýný uygun ýsýtma ve basýnã altýnda TS 1263, TS 4065 ile ilgili Avrupa Standartlarýnda belirlenen yanmaya dayanýklýlýk deneyleri sonucunda saptanan yangýna dayanýklýlýk sã¼resini belirler. a) Yangýna dayanýklýlýk sã¼resi dakika olan F30, b) Yangýna dayanýklýlýk sã dakika olan F60, c) Yangýna dayanýklýlýk sã¼resi dakika olan F90, d) Yangýna dayanýklýlýk sã¼resi dakika olan F120, e) Yangýna dayanýklýlýk sã¼resi 180 dakika ve yukarýsý olan F180, olarak gã sterilir. Yangýna Karþý Dayanýklýlýk: Bir yapý bileþeni ya da elemanýnýn yã¼k taþýma, bã¼tã¼nlã¼k ve yalýtkanl à zelliklerini belirlenen bir sã¼re koruyarak yangýna karþý dayanmasýdýr. Yangýn Duvarý: Ýki bina arasýnda veya ayný bina iã inde farklý yangýn yã¼kã¼ne sahip hacimlerin birbirinden ayrýlmasý gereken durumlarda, yangýnýn ilerlemesini ve yayýlmasýný tanýmlanan sã¼re iã in durduran dã¼þey elemandýr. Yangýn Güvenlik Holü: Kaà ýþ merdivenlerine yangý dumanýn geã iþini engellemek iã in yapýlacak yangýn gã¼venlik holleridir. Yangýn Kapýsý: Bir yapýda kullanýcýlar, hava ya d nesneler iã in dolaþým olanaðý saðlayan, kapalý tutulduðunda duman, ýsý, alev geã iþine belirli bir sã¼re direnecek nitelikteki kapak ya da kepenktir. Yangýn Kompartýmaný: Bir bina iã erisinde, üstü ve altý da dahil olmak üzere her yaný en az 60 dakika yangýna karþý dayanýklý yapý elemanlarýyla duman ve ýsý geã irmez alanlara ayrýlmýþ (hacim) bã lã¼mdã¼r. Yang Merdiveni: Yangýn durumunda, binadaki insanlarýn emniyetli olarak ve sã¼ratle tahliyesi iã in à zel olarak yapýlan yangýndan korunmuþ kaã ýþ merdivenidir. Kaà ýþ yollarý bã¼tã¼nã¼nã¼n bir parã asý olup diðer kaã ýþ yolu bã lã¼mle baðýmsýz olarak tasarlanamazlar Yangýn Mukavemet Süresi: Yanma hýzý 0.8 mm/dakika kabul edilmek suretiyle, ahþap elemanýn bu þekilde azalan kesitiyle ve gã¼venlik katsayýsý 1.00'e eþit alýnarak, üzerine gelen gerã ek yã¼kã¼ taþýyabild sã¼re olup; ahþap elemanlarýn yangýn mukavemet hesaplarýnda dikkate alýnýr. Yangýn Perdesi: Korunmasý gereken obje, ürün veya alt yapýnýn yangýna karþý korunmasý veya ýsýnýn yatay veya dã¼þeyde yayýlmasýný à nlemek maksadýyla k à zel donanýmlý bariyerlerdir. Yangýn Türü: Yangýn tã¼rã¼, yangýnýn yanmakta olan maddeye gã re à eþididir ve dã sýnýfa ayrýlýr. a) A sýnýfý yangýnlar, yanýcý katý maddeler yangýnýdýr. Odun, kã mã¼r, kaðýt, ot, dokã¼manlar, plastikler g yangýnlarý bu sýnýfa girer. b) B sýnýfý yangýnlar, yanýcý sývý maddeler yangýnýdýr. Benzin, benzol, makine yaðlarý, laklar, y katran, asfalt gibi madde yangýnlarý bu sýnýfa girer. c) C sýnýfý yangýnlar, yanýcý gaz maddeler yangýnýdýr. Metan, propan, bã¼tan, sývýlaþtýrýlmýþ petrol gazý (SPG), asetilen, havagazý, hidrojen gibi gaz yangýnlarý bu sýnýfa girer. d) D sýnýfý yangý sodyum, potasyum, alã¼minyum, magnezyum gibi yanabilen hafif ve aktif metallerle, radyoaktif maddeler yangýnýdýr. Yangýn Yükü: Bir yapý bã lã¼mã¼nã¼n iã inde bulunan yanýcý maddelerin kã¼tleleri ile alt ýsýl deðerleri à arpýmlarýn toplamýnýn plandaki toplam alana bã lã¼nmesi ile elde edilen bã¼yã¼klã¼ktã¼r. (MJ/m2) Yapý Sahibi: Yapý üzerinde mã¼lkiyet hakkýna sahip olan gerã ek ve tã¼zel kiþilerdir. Yapý Sorumlularý: Yapý iþlerinde gã rev alan yapým mã¼teahhidi, proje mã¼ellifi, tasarýmcý, þantiye þefi ve yapý denetim kuruluþudur. Yapý Yüksekliði: Bodrum kat, asma katlar ve à atý arasý piyesler dahil yapýnýn inþa edilen tã¼m katlarýnýn to yã¼ksekliðidir. Yýrtýlma Yüzeyi: Patlama riskine karþý, kapalý bã lã¼mã¼n yan duvarýnda oluþturulan zayýf yã¼zeydir. Yüksek Bina: B yã¼ksekliði m'den fazla veya yapý yã¼ksekliði m'den fazla olan binalar yã¼ksek yapý olarak kabul edilir. Yüksek Risk: Yüksek tehlike sýnýfýna giren maddelerin üretildiði, kullanýldýðý, depolandýðý yerlerdir. Üà ÜNCÃœ B Binalarýn Kullaným Sýnýflarý Binalarýn kullaným sýnýflarý Madde 8- Binanýn kullaným sýnýfý ile ilgili bir tereddã¼t oluþtuðu ta Bayýndýrlýk ve Ýskan Bakanlýðýnýn deðerlendirmesi ve kararýna uyulacaktýr. Binalarýn kullaným à zelliklerine gã re sýnýflarý Toplanma amaã lý binalar, Eðitim amaã lý binalar, Saðlýk hizmeti amaã lý binalar, Tutukevi, cezaevi ve ýslahevleri, Konakla amaã lý binalar, Ticaret amaã lý binalar, Büro binalarý, Endüstriyel tesisler, Depolama amaã lý tesisler, Karýþýk kullaný binalar. Toplanma amaã lý binalar Madde 9- Toplanma amaã lý binalar; tã ren, ibadet, eðlence, yeme, iã me, ulaþým, araã bekleme gibi nedenlerle 50 veya daha fazla kiþinin bir araya gelebildiði tã¼m binalar veya bunlarýn bu amaã la kullanýlan bã lã¼mlerini kapsar. a) Atýþ poligonlarý, b) Bilardo salonlarý, c) Bovling salonlarý, d) Dans salonlarý, diskotekler, kumarhaneler ve gece kulã¼pleri, e) Duruþma salonlarý, f) Düðün salonlarý, g) Hn) Müzeler ve sanat galerileri, o) Oditoryumlar, p) Rekreasyon merkezleri, r) Restoranlar, lokantalar, barlar, s) Saðlýk kulã¼pleri ve spor salonlarý, t) Sergi ve fuar salonlarý, u) Sinema salonlarý, v) Tiyatro salonlarý, y) Tà ren salonlarý, z) Ãœniversite, akademi, enstitã¼ ve yã¼kse okul derslikleri, (50 kiþi ve yukarýsý) toplanma amaã lý binalar kapsamýndadýr. Herhangi bir binada toplanma amaã lý olarak kullanýlan ancak 50'den az kiþinin toplanmasýna uygun olan bã lã¼mler, esas binanýn kullaným sýnýflandýrýlmasýna tabi olacaklar ve Yà netmeliðin bu sýnýflandýrma ile ilgili kurallarýna uyacaklardýr. Eði amaã lý binalar Madde 10- Eðitim amaã lý binalar; ortaã ðretim son sýnýf dahil olmak üzere 6 veya daha fazla kiþi tarafýnd gã¼nde 4 saat veya daha fazla bir sã¼re, ya da haftada 12 saatten fazla bir sã¼re ile eðitim amacýyla kullanýlan binalar veya bunlarýn bu amaã la kullanýlan bã lã¼mlerini kapsar. a) Ana okullarý, b) Ýlkà ðretim okullarý, c) Orta à ðretim okullarý à zel dershaneler, e) à zel okullar, eðitim amaã lý binalar kapsamýndadýr. Eðitim kuruluþlarýna ait diðer binalar bu Yà netm ilgili maddelerine uygun olacaklardýr. Saðlýk hizmeti amaã lý binalar Madde 11- Saðlýk hizmeti amaã lý binalar; fiziksel veya zihinsel bir hastalýk veya yetersizlikten tedavisi veya bakýmý; veya kã¼ã ük à ocuklar, nekahet halindeki kiþiler ya da bakýma muhtaã yaþlýlarýn bakýmlarý iã in kullanýlan ve 4 veya daha fazla kiþinin yatýrýlabildiði binalarý veya binalarýn bu a kullanýlan bã lã¼mlerini kapsar. a) Bakýmevleri, b) Doðumevleri, c) Hastaneler, d) Huzurevleri, e) Saðlýk merkezleri, f) Saðlýk ocaklarý, g) Kreþler, h) Yuvalar, saðlýk hizmeti amaã lý binalar kapsamýndadýr. Tutukevi, cezaevi ve ýslahevleri Mad 12- Tutukevi, cezaevi ve ýslahevleri; à eþitli dã¼zeylerde à zgã¼rlã¼kleri kýsýtlanmýþ ve gã¼venlik nedeniyle kendi kontrolle dýþýnda hareketleri sýnýrlandýrýlmýþ bireylerin barýndýrýldýðý binalardýr. a) Cezaevleri, b) Islahevleri, c) Madde baðýmlýlar ý merkezleri, d) Tutukevleri, bu amaã la kullanýlan binalar arasýndadýr. Konaklama amaã lý binalar Madde 13- Konaklama amaã lý binalar; normal barýnma amacýyla kullanýlan, uyuma maksatlý bã lã¼mleri bulunan binalarý kapsar. a) Oteller, moteller, yatakhaneler, b) Yurtlar, koðuþlar, c) Tatil kã yleri, d) Apartman binalarý, e) Pansiyonlar, f) Tek ve à ift aile

4 evleri, konaklama amaã lý binalardýr. Ticaret amaã lý binalar Madde 14 - Ticaret amaã lý binalar, ticari mallarýn teþhir ve sa iã in kullanýlan binalarý veya bunlarýn bu amaã la kullanýlan bã lã¼mlerini kapsar. a) Alýþveriþ merkezleri b) Berber ve kuafã salonlarý, c) Büyük ve à ok katlý maðazalar, d) Dükkanlar, e) Market ve sã¼per marketler, f) Müzayede salonlarý, g) Restoranlar ve barlar, (50 kiþinin altý) ticaret amaã lý binalar kapsamýndadýr. Ticari mallarýn satýþý ile baðlantýlý olarak kullaný ayný binanýn iã inde bulunan bã¼ro, depo ve hizmet amaã lý bã lã¼mler ticaret amaã lý bina sýnýflandýrmasýna girer. Esa olarak baþka bir kullaným sýnýfýna giren bir binada bulunan kã¼ã ük ticaret amaã lý bã lã¼mler, à rneðin bir iþ merkezini bã¼nyesindeki bir gazete bayii, binanýn esas kullaným sýnýflandýrmasýna iliþkin kurallara uyacaklardýr. Büro binalarý Madd 15 - Büro binalarý; iþ amacýyla her tã¼rlã¼ bã¼ro hizmetlerinin (ticaret amaã lý binalarýn kapsamýna giren iþler hariã ) yã¼rã¼tã¼ldã¼ðã¼, hesap ve kayýt iþlemlerinin ve benzer à alýþmalarýn yapýldýðý binalardýr. a) Ayakta tedavi merkezleri, Bankalar, c) Belediye binalarý, d) Ses, video ve film kayýt istasyonlarý, (halka aã ýk olmayan) e) Doktor ve diþã i muayenehaneleri, f) Genel bã¼ro binalarý, g) Hava trafik kontrol kuleleri, h) Kamu hizmet binalarý, i) Mahkeme binalarý,- j) Radyo ve televizyon istasyonlarý, k) Ãœniversite, akademi, enstitã¼, yã¼ksekokullar ve 50 kiþinin altýndaki derslikler, bã¼ro binalarý kapsamýndadýr. Baþka bir binanýn bã¼nyesinde bã¼ro hizmetleri iã in kullanýlan bã lã¼mler, ana binanýn kullaným sýnýflandýrýlmasýna tabi olacaklar ve Yà netmeliðin bu sýnýflandýrma ile ilgili kurallarýna uyacaklardýr. Endüstriyel tesisler M 16 - Endüstriyel tesisler; her à eþit ürünün yapýldýðý fabrika ve iþleme, montaj, karýþtýrma, temizleme, yýkama, paketl depolama, daðýtým ve onarým gibi iþlemlere mahsus bina ve yapýlarý kapsar. a) Býà kýhaneler, b) à amaþýrhaneler, c) Enerji üretim tesisleri, d) Gaz tesisleri, e) Gýda iþleme tesisleri, f) Hangarlar, (bakým-onarým amaã lý olanlar) g) Liman, dog, rýhtýmlar, dolum ve boþaltým tesisleri, h) Her tã¼rlã¼ fabrika, i) Kuru temizleme tesisleri, j) Pompa istasyonlarý, k) Rafineriler, l) Telefon santralleri, endã¼striyel binalar kapsamýndadýr. Depolama amaã lý tesisler Madde 17 - Depolama amaã lý tesisler; her tã¼rlã¼ mal, emtia, ürün, araã veya hayvanlarýn depolanmasý veya muhafazasý iã in kullanýlan tã¼m bina ve yapýlarý kapsar. a) Ahýrlar, b) Antrepolar, c) Dà kme yað depolarý, d) Eþya depolarý ve emanetã iler, e) Hangarlar (depolama amaã lý olanlar), f) Kamyon parklarý, g) Otopark ve garajlar, h) Silolar, i) Tank à iftlikleri, j) Soðuk depolar, depolama amaã lý binalar kapsamýndadýr. Baþka bir binanýn iã erisinde bulunan 50 m2 den kã¼ã ük depolama amaã lý bã lã¼mler ana binanýn bir parã asý olarak kabul edileceklerdir. Karýþýk kullanýmlý binalar Madde 18 - Eðer bir bin iki ya da daha fazla kullaným sýnýflandýrýlmasýna tabi olacak bã lã¼mler varsa ve bu bã lã¼mler birbirinden, daha yã¼ksek tehlike sýnýfýna uygun bir yangýn bã lmesiyle ayrýlamýyorsa ya da iã iã e olduðu iã in ayrý korunma à nlemelerini uygulam mã¼mkã¼n olmuyorsa, daha yã¼ksek koruma à nlemleri gerektiren sýnýflandýrmaya iliþkin kurallar tã¼m bina iã in uygulanýr. Dà RDÃœNCÃœ Bà LÃœM Bina Tehlike Sýnýflandýrmasý Bina tehlike sýnýflandýrmasý Madde 19 - Bu Yà netm kapsamýnda olan bina veya bir bã lã¼mã¼nã¼n tehlikesi, yangýnýn baþlama ve yayýlmasý, yangýn esnasýnda ortaya à ýka duman ve gazlar, patlama tehlikesi gibi bina veya yapýda bulunanlarýn yaþamlarý ve emniyetleri iã in potansiyel tehlike oluþturan faktã rlerin izafi tehlike dereceleri anlamýndadýr. Bina veya bir bã lã¼mã¼nã¼n tehlike sýnýfý, binanýn à zellikler ve binada yã¼rã¼tã¼len iþlem ve operasyonlarýn niteliðine baðlý olarak saptanýr. Eðer bir binanýn à eþitli bã lã¼mlerinde d tehlike sýnýflarýna sahip maddeler bulunuyorsa en yã¼ksek tehlike sýnýflandýrmasýna gã re uygulama yapýlýr. Bina veya bir bã lã¼mã¼nã¼n tehlike sýnýflandýrmasý aþaðýda tanýmlanan þekilde dã¼þã¼k, orta ve yã¼ksek olarak yapýlýr. a) Düþà tehlike, bã¼nyesinde kendi kendine yayýlan bir yangýnýn oluþmasýna imkan vermeyecek þekilde dã¼þã¼k yanabilirliðe sahip malzemelerden oluþur. Konutlar, ibadethaneler, hastaneler, okullar, kã¼tã¼phaneler, mã¼zeler, bã¼rolar, restoran oturma alanlarý, tiyatro, oditoryum ve benzeri yerler bu kapsamdadýr. b) Orta tehlike, orta hýzla ve à nemli miktarda duman à ýkararak yanma olasýlýðý bulunan malzemelerden oluþur. Otopark, fýrýn, à amaþýrhane, restoran servis alanlarý, kuru temizleyici, deri üretimi, ticarethaneler, kaðýt üretimi, postane, yayýn evi, matbaa, otomobil tamirhaneleri, tekstil üretimi, lastik üretimi, marangozhane ve benzeri yerler bu kapsamdadýr. c) Yüksek tehlike, à ok hýzlý olarak yanma olasýlýðý bulunan veya patlama tehlikesi bulunan malzemelerden oluþur. Uà ak hangarlarý, yanýcý sývý ve gazlarýn üretildið depolandýðý ve daðýtýldýðý yerler, tutuþma sýcaklýðý 38 0C dan dã¼þã¼k yanýcý madde kullanýlan yerler, plastik, plastik kã benzeri madde üretim yerleri ile boyahaneler bu kapsamdadýr. ÝKÝNCÝ KISIM Binalara Ýliþkin Genel Yangýn Güvenliði Hükümleri BÝRÝNCÝ Bà LÃœM Genel Hükümler Genel Madde 20 - Bu bã lã¼mde aã ýklanan genel hã¼kã¼mle belirtilmedikã e, à zellik ve ayrýcalýk gã steren binalar ve ahþap binalar iã in de geã erlidir. Bina yerleþimi Madde 21 - Ýma planlarý yapýlýrken, konut, ticaret, sanayi gibi fonksiyon bã lgeleri arasýnda, yangýn havuzlarý ve su ikmal noktalarýnýn yapým olanak verecek biã imde, yeþil kuþaklarýn ayrýlmasýna ve bu yeþil kuþaklarýn, yangýn gã¼venliði aã ýsýndan fonksiyon bã l birbirinden ayýrmasýna à zen gã sterilecektir. Ýmar planlarýnýn tasarýmýnda donatý alanlarý ile yerleþim fonksiyonlarý belirle bina sýnýflandýrmalarýndaki yangýn à nlemleri esas alýnacaktýr. Yeni planlanan alanda bitiþik nizamda teþekkã¼l edecek im adalarýnýn uzunluðu 75 metreden fazla olmayacaktýr. Uzunluðu 75 metreden fazla olan bitiþik nizam yapý adalarýnda, yangýn gã¼venliði ve eriþim kontrolã¼ne iliþkin dã¼zenlemeler yapýlýr ve à nlemler plan mã¼ellifi tarafýndan plan notunda belirtilir. Plan yapýmý ve revizyonlarýnda, planlama alaný ve nã¼fus dikkate alýnarak, 0.05 mâ²/kiþi üzerinden itfaiye yerleri ayrýlacaktýr. Binaya ulaþým yollarý Madde 22 - Ýtfaiye araã larýnýn kentin her binasýna ulaþabilmesi iã in ulaþým yollarýnýn tã¼mã¼nde itfaiye araã larýnýn engellenmeden geã mesine yetecek geniþlikte yolun trafiðe aã ýk olmasýna à zen gã steril à zellikle park edilmiþ araã lar nedeniyle ulaþým yollarýnýn engellenmesini à nlemek iã in 2918 sayýlý Karayollarý Trafik Kan ile bu Kanuna dayalý olarak à ýkarýlan yã netmeliklere gã re belediye trafik birimleri ile Emniyet Trafik Þube Müdürlüðà normal zamanda yollarý aã ýk tutmakla yã¼kã¼mlã¼dã¼r. Bunlar yangýn anýnda ulaþýmýn saðlanmasý iã in, park edilmiþ araã lara veya à zel mã¼lkiyete zarar vermeyecek tedbirleri alarak aã ma yetkisine sahiptirler. Ýà ulaþým yollarý, herhangi bir binaya ana yoldan eriþimi saðlayan yollardýr. Ýà ulaþým yollarýnda olaðan geniþlik en az 4 m. ve à ýkmaz sokak durumun az 8 m geniþlik olacaktýr. Dà nemeã te, iã yarýã ap en az 11 m, dýþ yarýã ap en az 15 m eðim en à ok % 6, dã¼þey kurp R=100 m yarýã aplý olmalýdýr. Serbest yã¼kseklik en az 4 m ve taþýma yã¼kã¼ en az 15 ton (10 tonluk arka dingil yã¼kã¼ dã¼þã¼nã¼lecektir) alýnacaktýr. Eðer iã ulaþým yolundan binaya eriþim iã in gerekli aã ýlý mesafe, o bã lgeye hizmet ver itfaiyenin elindeki araã larýn eriþim olanaklarýndan daha uzaksa, itfaiye aracýnýn binaya yanaþmasýna engel olabilecek à evr veya bahã e duvarlarý, itfaiye aracý tarafýndan kolaylýkla yýkýlabilir biã imde zayýf olarak yapýlacaktýr. Bu þekilde zayýf olara yapýlan duvar bã lã¼mã¼ en az 8 metre eninde olacak, kýrmýzý à apraz iþaretle gã rã¼nã¼r kýlýnacak ve à nã¼ne araã

5 edilmeyecektir.