TRAKYA ÜNİVERSİTESİ ACİL EYLEM PLANI

Transkript

1 TRAKYA ÜNİVERSİTESİ ACİL EYLEM PLANI

2 ACİL EYLEM PLANI AMAÇ: Trakya Üniversitesi Balkan Yerleşkesi adresinde bulunan Bilgi İşlem Daire Başkanlığı hizmet binası bünyesinde oluşabilecek acil durumlardan kaynaklanan risk ve etkileri en aza indirmek ve acil duruma kontrollü şekilde müdahale edilmesini sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. Acil durumlar ; Kaza geçirenlerin kurtarılması ve tedavisi, Çalışanların kurtarılması, Mala ve malzemeye gelecek hasarların azaltılması, Yayılmayı önlemek ve olayı kontrol altına almak, Olaydan etkilenmiş alanları güvenli hale getirmek, Acil durum şartlarına ve olaya neden olabilecek benzer prosesler için ekipman ve kayıtların korunup saklanması, Yönetime ve şirket uzmanlarına gerekli bilgileri (sağlık, emniyet, yangın, güvenlik ve risk yönetimi) sağlamak. KAPSAM: Bu plan acil durumlarda Trakya Üniversitesi Bilgi İşlem Daire Başkanlığı hizmet binasında uygulanır. TANIMLAR : Aşağıdaki durumlar, yönetimin acil müdahalesini ve olayı kontrol altına alıp sonlandırmak için gerekli kaynakların olaya dahil müdahale edilmesini gerektirir. Bunlar; Ciddi yaralanmalar ve ölümler (iş kazası vb.) Malın / malzemenin uğradığı büyük hasarlar (deprem vb.) Saha dışındaki ciddi hasarlar (Trafik Kazası vb.) İşine devamlılığa tehdit oluşturan unsurlar (fırtına vb.) Şirket emniyetine yönelik tedbirler (terörist saldırısı, sabotaj) Ciddi çevresel hasarlar (patlama, kimyasal sızıntı, yangın, sel vb.) Yukarıda belirtilen ve taşıdıkları potansiyel tehlikelerin sonuçlarının ortaya konulduğu olaylar; Yangın Bombalama, sabotaj, terörizm Savaş Deprem Sel ve su baskını Fırtına Patlama Ekipmanların bozulması veya kullanılamaz hale gelmesi İş kazaları halinde gerçekleşebilir.

3 ORGANİZASYONDA YERALAN EKİPLER VE SORUMLULUKLARI Acil Durum Yöneticisi: Trakya Üniversitesi Bilgi İşlem Daire Başkanlığı hizmet binasında Başkan tarafından görevlendirilen ve acil durumlardan kaynaklanan risk ve etkilerini en aza indirmek için tedbirlerin alınmasını ve aldırılmasını sağlayacak organizasyonu kuran ve organizasyon kapsamında yürütülen faaliyet ve ekiplerden sorumlu kişidir. Yangın Söndürme ve Kurtarma Ekip Şefi: Yangın Söndürme ve Kurtarma Ekip Şefi; - Trakya Üniversitesi Bilgi İşlem Daire Başkanlığı hizmet binasının yangından kurtarılması, korunması, kontrollü ve yangının söndürülmesi ile ilgili tedbirler alınması ve aldırılması, - Trakya Üniversitesi Bilgi İşlem Daire Başkanlığı hizmet binasında yürütülebilecek kurtarma işleri için gerekli tedbirlerin alınması ve aldırılması konularında yetkili ve Acil Durum Yöneticisinin tavsiyesi ile Başkan tarafından görevlendiren personeldir. Söndürme Ekibi: Söndürme Ekibi; bina ve tesislerde çıkan yangınlara, anında müdahale eden Yangın Söndürme ve Kurtarma Ekip Şefi yönetiminde yeterli sayıda personelden oluşan ekiptir. Kurtarma Ekibi: Kurtarma Ekibi; yangın, patlama, kimyasal sızıntı gibi işyerini, çalışan personeli ve çevreyi tehdit eden olaylarda bina ve tesislerin en kısa zamanda tahliyesini sağlayan mahsur kalanlar ile üzerinde Yangında ilk kurtarılacak etiketi bulunan eşyayı öncelik sırasına göre kurtaran Yangın Söndürme ve Kurtarma Ekip Şefi yönetiminde yeterli sayıda personelden oluşan ekiptir. İlk Yardım Ekibi: İlk Yardım Ekibi; yangın, parlama, patlama ve kimyasal sızıntı gibi tehlikeler sürecinde yanarak ya da diğer sebeplerle yaralanan ve dumandan boğulma tehlikesi geçiren kimselere gerekli ilk yardımı yapan, ekip başı yönetiminde gerekli sayıda personelden oluşan ekiptir.

4 REKTÖR GENEL SEKRETER Bilgi İşlem Daire Başkanı YANGIN SÖNDÜRME VE KURTARMA ŞEFİ ACİL DURUM YÖNETİCİSİ KORUMA EKİP ŞEFİ İLKYARDIM EKİP ŞEFİ KORUMA EKİBİ İLK YARDIM EKİBİ YANGIN SÖNDÜRME KURTARMA EKİBİ ACİL DURUMUN DUYURULMASI BİR YANGIN ANINDA; YANGIN GÜNDÜZ OLURSA: Yangını ilk gören personel yangın ihbar zilini kullanarak yangını haber verir. Yangın Söndürme Ekibi yangına; yangın söndürme sistemi, söndürme tüpleri ve hortumları ile müdahale eder. Bu arada İTFAİYE (110) ve Genel Sekreterlik durumdan haberdar edilir. YANGIN GECE OLURSA : Yangını gören Koruma ve Güvenlik Personeli, yangına ilk müdahaleyi yapar. Aynı zamanda itfaiye ve ilgili makamlara haber iletir. İŞ KAZASI MEYDANA GELMESİ DURUMUNDA; Kazanın boyutuna göre gerekirse ikaz düğmesi çalıştırılır ve İlk Yardım Ekibi olay yerine çağrılır. İlk yardım ekibi gerekli bilgilere de ulaşarak (kimlik, kazazedenin durumu vb.) işyeri hekimi ve gerekli hallerde sağlık kurumlarına (TLF. 112) haber verilir. Genel Sekreterlik durumdan haberdar edilir.

5 PATLAMA MEYDANA GELMESİ DURUMUNDA; İkaz düğmeleri ile acil durum ikaz sistemi çalıştırılarak olay yerinde çalışan ya da bulunan bütün herkes haberdar edilir. İkaz sistemi dışında Kurtarma Ekibi organizasyonu ile bütün işyeri dolaşılarak olayın duyurulması sağlanır. Derhal GENEL SEKTERLİĞE ve İTFAİYE (110) ye haber verilir. KİMYASAL MADDE SIZINTISI DURUMUNDA; Kimyasal madde sızıntısı ve dağılması söz konusu olduğunda, ikaz düğmeleri ile acil durum ikaz sistemi çalıştırılır ve hizmet binasında bulunan bütün personele duyurulur. Yangın, Kurtarma ve İlk Yardım ekipleri olay yerine çağrılır. Yapılan inceleme ve elde edilen bilgilerle gerekli hallerde (sızıntının türü, olayın büyüklüğü vb.) GENEL SEKRETERLİĞE ve İTFAİYE (110) ye haber verilir. Aşağıda acil durumlarda kullanılacak telefon numaraları verilmiş olup, tüm personele duyurulmuştur. YANGIN İHBAR 110 ACİL SERVİS AMBULANS 112 POLİS İMDAT 155 JANDARMA İMDAT 156 ZABITA 153 VALİLİK 179 ELEKTRİK ARIZA 186 SU ARIZA 185

6 YANGIN ACİL TAHLİYE PLANI YANGININ MEYDANA GELMESİ YANGININ ÇEŞİDİNİ BELİRLE KATI SIVI GAZ ELEKTRİK UYGUN YANGIN SÖNDÜRME TEÇHİZATINI BELİRLE YANGIN HORTUMU KURU KİMYASAL TOZ CO2 TİPİ HALOKARBON İLK MÜDAHALEYİ YAP SÖNDÜRME CİHAZI KULLAN YARALILARI BELİRLE İLK YARDIM YAP İTFAİYE VE AMBULANSA HABER VER TAHLİYEYİ SAĞLA tahliye toplanma bölgesi sayım

7 YANGIN SÖNDÜRME Yangın tüpü kullanmaya başlamadan önce: Kesinlikle telaşlanmayın Bulunduğunuz yerde yangın ihbar düğmesi varsa ona basın İtfaiyeye telefon edin Yangın adresini en kısa ve doğru şekilde bildirin Mümkünse yangının cinsini (Bina, benzin, araç vb) bildirin Yangını çevrenizdekilere duyurun İtfaiye gelinceye kadar yangını söndürmek için elde mevcut imkanlardan yararlanın Yangının yayılmasını önlemek için kapı ve pencereleri kapatın Bunları yaparken kendinizi ve başkalarını tehlikeye atmayın Görevlilerden başkasının yangın sahasına girmesine mani olun Yangın söndürmenin belli başlı yöntemleri vardır: Eğer bir binanın yanmakta olduğunu görürseniz derhal itfaiyeye haber veriniz. Mümkün olduğu kadar telefondan yararlanınız. Bazı yerlerde mevcut olan yangın haber verme kutusunu kullanınız Yanan binanın bütün pencere ve kapılarını kapatınız. Yanmakta olan eşya küçük çapta şeylerse derhal dışarı atınız. Yangın başladıktan sonra geçen ilk beş dakikalık süre içinde alman önlemlerin değeri, bundan sonraki 5 saatlik zamana oranla çok daha fazladır. Bu 5 dakikada bilerek ve soğukkanlılıkla yapılan müdahaleler yangının yayılmasına engel olabilir. Eğer su ile söndürmeye teşebbüs ediliyorsa, suyu, alevlerin üzerine serpmekten ziyade yanan cismin üzerine dökmek doğrudur. Bu sırada civardaki eşyalar da uzaklaştırılmalıdır. Bundan başka, su ile yangın söndürürken çok dikkatli bulunmak gerekir. Elektrik akımı ve gaz, benzin gibi yanıcı sıvı maddelerden kaynaklanan yangınlarda hiçbir zaman su kullanılmamalıdır. Çünkü su, elektrik akımını iletir ve yangının genişlemesine neden olur. Gaz ve benzin yangınlarında ise su vasıtasıyla yayılan bu cisimler, ateşin her tarafı sarmasına yol açarlar. Su kullanılmayacak durumlarda, elektrik motoru veya elektrikli aygıtların doğurduğu yangınlarda, ateşi boğmaya çalışınız. O anda elinize geçen halı, kılım gibi bir eşyayı, parlayan cismin üzerine birdenbire örtünüz. Bu şekilde, yanan eşyanın hava ile ilişiği kesilir, oksijensiz kalır ve söner. Kum, toprak gibi söndürücü maddeler de bu hususta çok faydalıdırlar. Kimyasal metotlarla yangın söndürülmesi, oksijen kesilmesi esasına dayanır. Çeşitli tipte yangın sündürücü aygıtlar bulunmakla beraber hemen hepsi de aynı esaslar dahilinde iş görür. Aygıtın hangi tip yangınlarda ve ne şekilde kullanılacağına dair açıklama vardır. Modern mobilyalar genellikle sentetik malzemeden yapılırlar ve bunlar da yanarken zehirli dumanlar salabilirler. Onun için solunum araçlarıyla donatılmış ve bunlarla uygulama yapmış değilseniz, yanan bir binaya hiçbir zaman girmeyiniz. Eğer herhangi bir sebeple, dumanla dolu bir odaya girmek zorunda kalırsanız kendinizi tehlikeye atmadığınızdan emin olunuz ve aşağıda anlatılan yöntemi uygulayınız.

8

9 T.Ü. BİLGİ İŞLEM DAİRE BAŞKANLIĞI Y A N G I N İ H B A R T A LİM A T I İTFAİYE Edirne Emniyet POLİS İMDAT HIZIR SERVİS Müdürlüğü YANGIN İHBARI: BİR YANGIN ANINDA YANGIN GÜNDÜZ OLURSA: Yangını ilk gören personel yangın ihbar zilini kullanarak yangını haber verir. Yangın Söndürme Ekibi yangına; yangın söndürme sistemi, söndürme tüpleri ve hortumları ile müdahale eder. Bu arada İTFAİYE, GENEL SEKRETERLİK Bilgi İşlem Daire Başkanlığı tarafından haberdar edilir. YANGIN GECE OLURSA: Yangını gören Koruma ve Güvenlik Personeli, yangına ilk müdahaleyi yapar. Aynı zamanda itfaiye ve aşağıda belirtilen makamlara haber iletir. YANGIN İHBARI: Yangın ihbarı; sırası ile aşağıda belirtilen makamlara bildirilir. Genel Sekreter Sivil Savunma Uzmanı BİR YANGIN ANINDA DİĞER PERSONELİN YAPACAKLARI GÖREVLER: 1- Paniğe kapılmayınız, 2- Bulunduğunuz yerde yangın ihbar düğmesi var ise ona basınız, 3- Yangın yerinin adresini en kısa ve doğru şekilde bildiriniz, 5- Yangını çevrenizdekilere duyurunuz, 6- Mümkün ise yangın cinsini bildiriniz, 7- Yangının yayılmasını önlemek için kapı ve pencereleri kapatınız. Çabuk yanıcı maddeleri uzaklaştırınız, 8- Bunları yaparken kendiniz ve başkalarını tehlikeye atmayınız, 9- Görevlilerden başkasının yangın sahasına girmesine engel olunuz, 10- İtfaiye gelinceye kadar yangını söndürmek için elde ve katlarda mevcut araç, gereç ve imkânlardan faydalanmaya çalışınız.

10 Bilgi İşlem Daire Başkan V. Yrd.Doç.Dr. Deniz TAŞKIN YANGIN SÖNDÜRME VE KURTARMA ŞEFİ Mustafa ÇETİNGÖZ (Mühendis) ACİL DURUM YÖNETİCİSİ Şenol ŞEN (Mühendis) İLKYARDIM EKİP ŞEFİ E.Ümid KURTİŞ (Uzman) KORUMA EKİP ŞEFİ İLKYARDIM EKİBİ YANGIN SÖNDÜRME EKİBİ Selçuk YAZAR Özcan GÜLBABA Kemal UZUNOĞLU Cengiz BAYRAM KURTARMA EKİBİ Özcan GÜLBABA Kemal UZUNOĞLU Cengiz BAYRAM Taner TUNA Kemal UZUNOĞLU (Teknisyen) KORUMA EKİBİ Cengiz BAYRAM Taner TUNA Serpil TÜKÜÇ Seher SİLİSTİRELİ Özcan GÜLBABA T.Ü. BİLGİ İŞLEM DAİRE BAŞKANLIĞI Y A N G I N İ H B A R T A LİM A T I İTFAİYE Edirne Emniyet POLİS İMDAT HIZIR SERVİS Müdürlüğü Bilgi İşlem Daire Başkanlığı Hizmet Binası; gerek UPS odası gerekse sistem odası, ayrı ayrı tüp ve kontrol ünitelerinden oluşan FM-200 Gazlı yangın söndürme sistemine sahiptir. Olası bir yangın durumunda sistem otomatik olarak devreye girecek şekilde kurgulanmıştır. Ancak olası bir yangında gaz boşaldıktan sonra kapının üzerinde yer alan Gaz Boşaldı ışıklı ikaz tabelasına dikkat edilmelidir. Gaz boşalma olayının ardından sistem odası veya UPS odasında herhangi bir personel varsa derhal dışarı çıkarılmalı, içeriye de kimse girmemelidir. Bilgi işlem Daire Başkanlığı 2 adet sistem odasında, 1 adet sistem odası koridorunu ve kapı girişini gören duvarda, 1 adet de UPS odasında bulunan kamera sistemi ile izlenmekte ve veriler geriye dönük 15 günlük olarak saklanmaktadır. UPS odasında 2 adet farklı Jeneratörden besleme gelmesi sebebiyle olası bir acil durumda her iki beslemeye ait sigorta/kesicilerden de enerji beslemesi kesilmelidir. Aynı zamanda sistem odasında bulunan tüm kabinetler 2 ayrı jeneratörden beslenen 2 adet UPS üzerinden beslenmesi sebebiyle, olası bir acil durumda UPS odasında yer alan 2 adet UPS çıkışı da mutlaka kesilmelidir.

11 DEPREME KARŞI ACİL EYLEM PLANI DEPREM ANINDA ETRAFINI SESLİ OLARAK UYAR ELEKTRİK VE GAZI KES DIŞARIYA AÇILAN KAPIYA YAKIN MISIN? HAYIR EVET HIZLI VE GÜVENLİ ŞEKİLDE BULUNDUĞUN YERDEN UZAKLAŞ MAKİNA VE EKİPMANDAN UZAKLAŞ VE EN YAKIN İLK KORUNMA BÖLGESİNE YÖNEL (MASA ALTI, HAYAT ÜÇGENİ VB.) İLK SARSINTI GEÇTİ Mİ? HAYIR KORUNMA BÖLGESİNDE KALMAYA DEVAM ET DÜŞEBİLECEK CİSİMLERDEN KORUNARAK BİNAYI TERK ET DEPREM GEÇTİ Mİ? KORUNMA BÖLGESİNDE KALMAYA DEVAM ET EVET TOPLANMA BÖLGESİNE GİT YARALI ARAŞTIRMASI YAP, GEREKİRSE İLK YARDIM UYGULA PANİK YAPMADAN YETERLİ BİLGİYE ULAŞANA KADAR TOPLANMA BÖLGESİNDE KALMAYA DEVAM ET KAZA,YANGIN,SIZINTI VB. DURUMLAR VARSA İLGİLİ ACİL DURUM PLANLARINA GÖRE HAREKET ET ETKİ GEÇTİKTEN SONRA HASAR ARAŞTIRMASI YAP PANİĞİ YATIŞTIR ÇEVRE GÜVENLİĞİNİ SAĞLA OLAY İLE İLGİLİ RAPOR VE TUTANAK HAZIRLA HASAR RAPORU

12 DEPREM: Yer kabuğu içindeki kırılmalar nedeniyle ani olarak ortaya çıkan titreşimlerin dalgalar halinde yayılarak geçtikleri ortamları ve yer yüzeyini sarsma olayına DEPREM denir. Başka bir deyişle arzın içindeki bir noktada meydana gelen kırılmanın doğurduğu sismik dalgaların arz yüzeyine kadar ulaşarak onu sarsmasıdır. Ülkemizde de depremi önceden haber alma tekniği henüz araştırma safhasında ise de, afet bölgelerinde yapılacak yapılar ile ilgili yönetmelik çıkarılmıştır. ( gün ve sayılı R.G. yayınlanmıştır.) Deprem sadece can ve mal kaybına neden olmakla kalmaz, ayrıca; baraj patlamalarına, taşkın sulara, yangınlara, kaya düşmelerine, çığ ve yer kaymalarına neden olur ki, bu etkisi bazen doğrudan meydana getirdiği zarardan da daha büyük olabilir. Depremin başka zararları da vardır. Örneğin; salgın hastalıklara, şok, işsizlik, ulaşım ve haberleşmede aksaklık, insanlar üzerinde psikolojik bozukluklar, sakatlık, öksüz kalma vs. gibi. Depremden Önce Yapılması Gerekenler: Yaşadığınız/bulunduğunuz mekan incelenerek, korunma için bulunacağınız yer ve muhtemel kaçış yolları belirlenmelidir. Eğer bulunduğunuz noktadan kendinizi saniye içinde bina dışına çıkartacak ve güvenli bir açık alana ulaştıracak pozisyonunuz varsa, bu yolu saptayın. (Bu yöntem sadece giriş altı, giriş ve 1.katta olanlar için geçerlidir.) Deprem sırasında ilk saniye binayı terk edebilmek açısından çok önemlidir. Daha önce yaşanan depremlerden elde edilen istatistik verilere göre, binalarda yıkıma yol açan unsur, hissettiğiniz ilk sarsıntı değil, binanın rezonansa girmesidir. Bu da size anılan süreyi kazandırmaktadır. Bu süre içinde kaçma eylemini gerçekleştirebilecek bir yöntem bulduğunuz takdirde, tatbik ederek zamanı saptayın. Böylelikle hem kesin kaçış sürenizi öğrenebilir, hem bu süreyi daha da kısaltacak yöntemler geliştirebilir. DİKKAT: Kişisel kaçış zamanı ile, birilerine yardım ederek (eşiniz, çocuğunuz, iş arkadaşınız ya da özürlü, sakat vb.) kaybedeceğiniz zaman çok farklıdır. Bu farklı senaryoları denemenizde yarar vardır. Kapı veya cam kenarında ya da bulunduğunuz yeri saniye içinde terk edebilecek bir mesafede iseniz, herhangi bir acil çıkış anında kullanacağınız güzergah üzerinde size engel olabilecek saksı, masa, sandalye, koltuk, sandık ve benzeri unsurlar ortadan kaldırılmalıdır. Bazı durumlarda ani bir acil çıkış olanağı yaratılabilir. (Giriş katındaki camı kırarak dışarı çıkmak gibi). Bu cam kalın ya da sağlamlaştırılmış olabilir. Bunu kırmak için bir seyyar yangın söndürme cihazını kaçış yolu üzerinde bulundurulabilir. Bina terk edilirken kendinizi yüksekten veya tavandan düşen nesnelerden (tuğla, kiremit, avize vb.) korumalısınız. Bu aşamada yastık bir işe yaramayacak, aksine çevrenizi görmenize ve sesleri duymanıza engel olacaktır. Bir kask veya baret, bulamazsanız bir sandalye, bir tahta parçası, büyük ve kalın bir kitap işinize yarayabilir.

13 Eğer bina saniye içinde terk edilemiyorsa, kesinlikle merdivenlerden, merdiven boşluklarından uzak durulmalıdır. Asansör bir tuzaktır, kullanılmamalıdır. Yıkılan binalarda en yüksek oranda ölüm bu noktalarda meydana gelmektedir. Birinci kattan daha yüksektekiler atlamayı denememelidir. Yaşanan depremlerde ölümle ve ciddi yaralanmalarla sonuçlanan olayların büyük bir bölümü yüksekten atlamayla ilişkilidir. Bunun yerine yüksek binalarda yapılması zorunlu olan harici yangın merdivenler kullanılmalıdır. Demir konstrüksiyondan inşa edilen bu merdivenler, binadan bağımsız olduğu için yıkım darbesinden daha zor etkilenecek ve bağlı olduğu yerden kopması halinde, çeperlerindeki kuşaklar nedeniyle düşme anında bir koruma alanı oluşturacaktır. Deprem Anında Yapılması Gerekenler: Deprem anında saniye içinde bulunduğunuz binayı terk edebiliyorsanız derhal kaçılır yoksa güvenli bir yer bulunur. İlk sarsıntıyı hissettiğiniz anda paniğe kapılmadan hareket ettirilir. Panik sağlıklı düşünmenizi engelleyecek, hatalı, bilinç dışı hareket etmenize yol açacaktır. Bilinçli düşünebilmek, hazırlıklarınızı felaket anında değil, daha önce yapmanıza ve planlamanıza bağlıdır saniye içinde bulunduğunuz yerden bina dışına güvenli bir açık alana çıkma olanağınız ve planınız varsa, bu derhal önceki bölümde anılan önlemleri alarak uygulamaya koyulur. Eğer bina terk edilemiyorsa, daha önce belirlenen yaşam üçgeni alanına gidilerek cenin pozisyonu alınır. Kesinlikle oradan oraya koşularak ayakta durulmamalıdır. DİKKAT: Enkaz altında öncelikle böbreklerin iflas ettiği bilinmelidir. Depremzedelerin kurtarılması halinde bile vücudunda büyük hasarların oluştuğu ve bu nedenle ölüm olaylarının yaşandığı saptanmıştır. Cenin pozisyonunun bir diğer özelliği ise, kurtarma ekiplerinin kazazedenin bulunduğu bölüme en küçük bir gedikten de olsa ulaşması halinde, onu bulunduğu yerden çıkartmasa bile elini tutmasına izin vermesidir. Bu durumda kazazedenin beyni adrenalin pompalamaya başlayacak onu yeniden hayata bağlayacak çok önemli bir köprü kurmuş olacaktır. Deprem sırasında eğer dışarıda bulunuluyorsa; bina, direk, reklam panosu, duvar gibi devrilebilecek materyallerin uzağında durmak gereklidir. Herhangi bir nesnenin (araba, balkon..) altına girmek çok sakıncalıdır. Deprem bitene kadar açık alanda beklenmelidir. Eğer bina içinde bulunuluyorsa, en güvenli yerler, bina yıkıldığında bizim yaşamamız için gerekli yer kalmasını sağlayacak sağlam ve büyük eşyaların yanıdır. Deprem sırasında araçta bulunanlar; tünelde ya da kapalı bir otoparkta hissedildiği anda paniğe kapılmadan aracı yol kenarından çekip binalardan, elektrik direklerinden veya uzakta durdurmalıdır. Tünel içinde iseniz ve çıkışa yakın değilseniz aracınızı durdurup aşağıya inerek cenin pozisyonu alınır. Aracın içinde durulmamalıdır. Depremden Sonra Yapılması Gerekenler: Psikolojik hasarın büyümesinin engellenmesi gerekir. Bu sebeple paniğe girilmemesi, fısıltılara kulak asılmaması, kurtarma çalışmalarına katılmak suretiyle yaralılara gerekli yardımın koordine şeklinde sağlanması vs. işlemler yapılır.

14 Elektrik ve suyun kısa zamanda afet bölgesine yeniden kontrollü şekilde verilmesi, gerekli sığınak, ısınma, beslenme olanaklarının acilen sağlanması, yağmaya yönelik güvenlik tedbirlerinin sıkı bir şekilde alınması, depremin tekrarlanma olasılığının jeolojik takibi, önlemlerinin alınması gerekir. Hasarın bölgelenmesi, ileride tetkiki, hataların ve eksiklerin belirlenmesi, şehirden göç ve dışarıdan olumsuz etkilerin azalması, hizmetlerin afet önleme eylem planına uygun yapımının sağlanması gerekir. Enkaz kaldırmada görev alanlar mutlaka koruyucu aşılarını yaptırmalı, koruyucu teçhizat kullanmadan cesetlere temas edilmemelidir. Enkaz altında çakmak, kibrit gibi aydınlatma yerine pilli fenerler tercih edilmelidir. Güvenli gıda yönünden; son kullanma tarihi geçmemiş, ayrı bir tabak kullanılmadan kendi ambalajında yiyecekler yenilmeli, ısıtma maksatlı tabak kullanılması gerekirse kullanıldıktan sonra atılması gerekir.

15 DEPREM TALİMATI Depremden Önce; Depremi önleyemeyebilirsiniz, fakat; - Yaralamayı önlemeye, - Hasarı minimuma indirmeye, - Depremden sonra en az 72 saat yardımsız biçimde enkaz altında hayatta kalabilmeye hazırlıklı olmalısınız. Deprem sırasında ve sonrasında ne yapılması gerektiği konusunda hazırlıklı olmalısınız. İhtiyaçlarınızın listesini çıkarın. İş bölümü yapın planınızı yazın ve bunun tatbikatını yapın. İşyeriniz için güvenli ve tehlikeli bölümleri bilin! Acil durum gereçlerini hazırlayın: Hiçbir yerden yardım almaksızın 72 saat veya daha uzun süre boyunca kendi başınıza evde, arabanızda veya işyerinizde hayatta kalma mücadelesi vermeye hazırlıklı olun. Deprem Sırasında; Deprem başladığında nerede olursanız olun, hemen kendinizi korumaya alın ve sarsıntı durana kadar orada kalın. İşyeri içinde iseniz; En yakın korunaklı bölgede deprem etkisi geçinceye kadar bekleyiniz. En sağlam eşyaların (masa altları, mobilya gibi) yanında hayat üçgenini olabilecek yerleri seçin. Devrilebilecek, düşebilecek büyük ve ağır malzemelerden korunun. Eğer bulamazsanız duvarın dibine sinin eşikte durmayın, kapıdan uzak durun. Elektrik odalarından ve panolarından uzak durunuz. Dışarı koşmayınız. Deprem etkisi geçtiğinde en yakın acil kapısından çıkarak toplanma bölgesine gidiniz. Başınızı koruyunuz. Pencereler, Cam bölmeler, aynalar, ocaklar kitaplıklar, yüksek malzemeler ve gevşek yapı malzemelerinden uzak durunuz. Açık alanda iseniz; Pencerelerden, binalardan, elektrik tellerinden ve direklerden uzak durarak, toplanma bölgesine gidiniz.

16 Araçta iseniz; Aracı güvenli bir yere yanaştırmaya çalışın, Aracın çalışmasını durdurun. Mümkünse el frenini çekiniz, Yolu kapatmamaya özen gösteriniz, Köprülerden, alt ve üst geçitlerden ve binalardan olabildiğince uzağa park etmeye çalışın. Aracın altına kesinlikle girmeyiniz, Kalabalık bir toplulukta iseniz; Ezilmeyeceğiniz bir noktaya sığınmaya çalışın, Yaya yollarının bulunduğu yaya yolları özellikle tehlikelidir, Eğer içeride iseniz devrilen kolonlar vb. çarpacağı için dışarıya koşmayınız, Pencerelerden, vitrinlerden, projektörlerden, ağır eşya ile dolu raflardan uzak durunuz. Her nerede olursanız olun zeminin şiddetle hareket etmesi olasılığına hazır olunuz. Örtünün, kendinizi sağlam bir nesnenin koruması altına alınız. Bunu yapamıyorsanız yere çökün, başınızı ve yüzünüzü koruyacak şekilde (cenin pozisyonu) kapanın. İlk sarsıntıyı izleyecek diğer sarsıntılara da hazır olunuz. ÇÖMEL; Çünkü çömelerek hedef küçültmek, üzerinize doğru düşecek unsurların sizi yaralama riskini azaltır. KORUN: Kollarınızla baş ve boynunuzu kapatın. Bir siperin yanında ya da altında CENİN pozisyonu alarak kendinizi koruyunuz. Bu siper masa, konsol, sandalye olabilir. BEKLE: Sarsıntı bitene kadar tutunarak bekleyiniz. Sarsıntı sırasında koşmak, merdivenden inmek tehlikelidir.

17 SABOTAJLARA KARŞI ACİL EYLEM PLANI SABOTAJ ŞEKLİNİ BELİRLE YANGIN PATLAYICI MADDE MEKANİK BAKTERİYEL/ KİMYASAL FİKRİ/ PSİKOLOJİK ÖZEL GÜVENLİK GÖREVLİLERİNE HABER VER 155 POLİS, 112 ACİL SERVİS, 179 VALİLİK VE 110 İTFAİYEYE HABER VER CAN GÜVENLİĞİNİ TEHLİKEYE ATMADAN BİNA ÇEVRESİNİ GÜVENCEYE AL BİNA ÇEVRESİNİ AYDINLAT GİRİŞ ÇIKIŞLARI KONTROL ALTINA AL GEREKTİĞİNDE YANGIN VE DİĞER ACİL DURUM PLANLARINDAN YARARLANINIZ.

18 SEL/SU BASKINI TALİMATI Sel / Su Baskını Halinde Yapılması Gerekenler; Su teması ile elektrik çarpmasına tehlikesine karşı Elektrik Bakım Sorumlusu ve Yardımcısı tarafından binanın elektrikleri kesilir. Sel / Su Baskını durumunda zarar görmeyeceğiniz üst katlara çıkın. Tehlike geçene kadar burada bekleyin. Telaşa ve paniğe kapılmayın. Elektrik şalterinin bulunduğu bölge ıslanmışsa, kuru bir zemine geçip anahtarı kuru bir sopa ile kapatınız.. Bulunduğunuz oda su ile dolu ise şalteri kapatmaya teşebbüs etmeyin. Bütün elektrikli aletlerin bağlantısını kesin ve eğer mümkünse hepsini yüksek seviyelere kaldırın. Acil durum ekipleri ve diğer personelin de desteğini alarak suların içeri girmesini engellemek için gerekli çalışmaları yapın. Bu çalışmalar suya yol verici kanallar açmak veya suyun önünde taş, toprak veya başka engeller yığarak set çekmek şeklinde olabilir. Su vanasını kapatın. Kirliliğe sebep olabilecek maddelerin su ile irtibatını keserek yukarı seviyeye kaldırın. Sudan hasar görebilecek veya su üstünde yüzebilecek tüm dosyaları ve şahsi eşyaları kaldırın ve nakledin. BASINÇLI KAPLARIN PATLAMASI HALİNDE YAPILMASI GEREKENLER Kompresör hava tankı veya buhar kazanı gibi basınçlı kaplar personel hatası, sabotaj, kullanım ömrünün bitmesi vb. sebeplerle patlayabilir. Gerekli önlemlerin alınmasına rağmen patlama gerçekleşir ise; Oluşan tehlikelerden herkes haberdar edilir. Elektrik bakım sorumlusu ve yardımcısı tarafından elektrikler kesilir. Bütün personel güvenli bölgeye alınır iken acil durum ekipleri toplanarak gerekli müdahaleyi gerçekleştirir. Eğer yaralanan personel varsa ilk yardım ekibi tarafından ilk tedavisi yapıldıktan sonra hastaneye sevk edilir.

19 İKAZ ALARM TALİMATI I. AMAÇ: Nükleer ve konvansiyonel silahlarla biyolojik ve kimyevi harp maddelerinin tesirlerine karşı personelin erkenden uyarılarak can ve mal kaybını asgari hadde indirecek önlemlerin alınmasını sağlamak, bu amaçla karşılıklı işbirliği ve yardımlaşma konularını belirlemektir. II. KAPSAM: Bu talimat Trakya Üniversitesi Bilgi İşlem Daire Başkanlığı hizmet binasında uygulanır. Hava saldırıları ile radyoaktif serpinti, tehlike haberlerini zamanında alınması ve süratle duyurulması için alınacak önlemler ile tehlike geçti haberlerinin duyurulmasını içermektedir. III. SORUMLULUK: Talimatın ilgili bölümlerinde belirtilen sorunluluklar ile tümüyle uygulanmasından; 1. Tedbirlerin koordinesinden takibi, denetim ve yılda bir defa olmak üzere hizmet ve tatbikatların yaptırılmasından Trakya Üniversitesi Genel Sekreterliği, 2. Kendilerine tevdi edilen görevleri yapmaktan ilgili personel sorumludur. IV. DURUM: 1. Bu amaçla kurulu bir ikaz- alarm sistemi Müessesemizde yoktur. 2. Bulunduğumuz Balkan Yerleşkesi sınırları içinde Sivil Savunma sirenleri bulunmamaktadır. 3. Alarm haberlerini; a. Belediye Başkanlığı ve İl Emniyet Müdürlüğü ve/veya İl Emniyet Müdürlüğü megafonlu araçları ile ve cami hoparlörlerinden alınacağı, b. İkaz alarm haberleri Valilik Nöbetçi Memurluğu ve İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğünden telefonla alınacak olup Telefonun alınmasına müteakip, Müessesemizin iletişim araçları ile personele ve personellere duyurulacağı. 4. Beyaz ikazın ise radyo televizyon, İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü, Trafik ya da Belediye araçları vasıtasıyla MÜESSESEMİZE ulaşacağı farz ve kabul edilmektedir. V. İŞ BÖLÜMÜ: 1. İkaz Alarm Öncesi Hazırlık; A. GİZLEME: Dış Işıklar: a. Bahçe içinde, çeşitli yerlerde ve sayıda direkler üzerinde bulunan ışıklar tamamen söndürülecektir. b. Yakılması zorunlu olan dış ışıklardan, Müessesemiz girişi önündeki ışıklar mavi kağıtla kaplanacaktır. Kaplama işleminde kâğıdın ampulle temas etmemesine dikkat edilecektir. Dış ışıkların söndürülmesinde güvenlik amiri ve nöbetçi güvenlik personeli sorumludur. c. Seferberliğin ilanına müteakip, bütün dış ışıklar söndürülecek ve hiçbir şekilde yanmayacaktır.

20 İç Işıklar: a. Bütün katların merdiven başlarındaki giriş ve çıkış kapılarındaki ışıklar ile koridorlardaki ışıklar bırakılacak, ara ara ışıklar çıkarılacak veya sigortalar gevşetilecek, lambalar mavi kağıtla maskelenecektir. Bodrum kattaki iç koridor ışıkları aynen bırakılacak, kalorifer dairesi, kontrol merkezi, sığınak, mutfak ışıkları, bu ünitelerin dışarıya açılan pencereleri radyoaktif serpintiye karşı kum torbaları kullanılarak iptal edileceğinden aynen bırakılacaktır.. b. Kullanılacak iç ışıkların tümü mavi kağıtla maskelenecektir. Oda, büro ve toplantı odalarının perde ve panjurları sıkıca kapatılacak, dışarıya ışık sızdırmayacaktır. Gereksiz yerdeki iç ışıklar çıkartılacaktır. Kalorifer dairesindeki ışıkları söndürmekten kaloriferci, hizmet odalarındaki ışıkları söndürmekten sorumlu memur, koridorlardaki ışıkları söndürmekten hizmetli personel sorumludur. Alev ve Işık Aksettiren Yerler: a. Kalorifer bacası maskelenecek ve ışıklar dağıtılacak. b. Parlak yüzeyler siyaha boyanacak. c.yukarıdaki tedbirlerin denetiminden Genel Sekreterlik sorumludur. B. İkaz Alarmda: İkaz Alarm haberlerinin alınıp duyulması ile ilgili hususlar planda belirtilmiştir. 1. SARI İKAZ: 3 dakika sürekli siren sesinin duyulması ya da haberinin alınması durumunda yukarıdaki gibi hareket edilecek ve KIRMIZI İKAZ da uygulanacak aşağıdaki tedbirlere hazırlıklı olunacaktır. a. Elektrik, su ana anahtarları kapatılacaktır. Elektriği ana şalterden ve suyu ana vanadan kesmekten en yakın noktadaki personel, suyu ana vanadan kesmekten ilgili personel sorumludur. b. Kapı, pencere ve perdeler örtülecektir. Dış ve İç kapıların kapatılmasından Koruma ve Güvenlik personeli sorumludur. c. Sığınakta kullanılabilecek lüzumlu teçhizat alınarak sığınak talimatı doğrultusunda hareket edilecektir. 2. KIRMIZI İKAZ: 3 dakika yükselen alçalan siren sesinin duyulması yada haber alınması durumunda yukarıdaki gibi hareket edilecek, sarı ikazda (a), (b) ve (c) maddelerinde belirtilen hareket tarzları uygulanacaktır. Araçlarda ise, uygun bir yerde park edilecek ve açıktakiler gibi hareket edilecektir. Kırmızı ikazın duyurulmasında telefon irtibatı yanında Güvenlik Amirince yangın alarm butonuna basılmak suretiyle veya müracaat memuru kanalıyla sirenli hoparlör çalıştırılacaktır. 3. RADYOAKTİF SERPİNTİ TEHLİKESİ: 3 dakika süreli kesik kesik siren sesi, telefon veya radyo ve genel TV yayını vasıtasıyla öğrenilecektir. Personelin hareket tarzı diğer ikazlarda olduğu gibidir. Araçta ise, kapı ve pencereler kapatılarak açık yerler örtülecek ve araçta kalınacaktır. Dekontaminasyon işlemine müteakip sığınak amirlerinin emir ve direktifleri doğrultusunda sığınak terk edilerek hizmete devam edilecektir.

21 A. Radyoaktif Serpintiye Maruz Kalmış Personelde Ortaya Çıkacak Belirtiler: 1. Kanlı İshal 2. Kusma B. Radyoaktif Maddelerin Temizlenmesi: 1. Gömme ve Kapama: a. Toprağa, b. Mağaralara, c. Kuyulara. Radyoaktif maddeleri gömmek veya depolamak şeklinde yapılacaktır. Asfaltlamak (Belediye araçlarıyla), boyamak (plastik, yağlı boya, kireç gibi), harç atmak (beton satıhlar meydana getirmek) şeklinde kaplama yapılarak geniş sahaların kirlenmesi önlenecektir. Gömme ve kaplama yapılan yerler ekipler tarafından özel işaretlerle işaretlenecek ve lüzumlu korunma tedbirleri alınacaktır. Temizleme daima alçak dozdan yüksek doza doğru veya yüksek yerlerden alçak yerlere doğru yapılmalıdır. 2. Cilt ve Elbisenin Temizlenmesinin Nasıl Yapılacağı : a. Hemen tazyikli su ile banyo yap, b. Saçları, tırnak diplerindeki tozları çıkar, açıkta kalan cilt kısımlarını nemli bir bez parçasıyla sil. 3. Yiyecek ve İçecek Maddelerinin Dekontaminasyonu: Kaplı yiyecek paketlerini ve kapalı kutuları açılmadan önce yıkayarak ve dışını ovalayarak temizle. Dışı kirlenen yiyecekleri zorunlu kalmadıkça yeme. 4. Kirlenen Teçhizatın Dekontaminasyonu: Teçhizatını kuvvetli akıntıda yıka ve basınçlı su tut. 5. Kirlenmiş Bahçe ve Yolun Temizlenmesi: Buldozerlerle ya da bel, kazma ve kürekle 3-5 cm.lik kazıyarak kirlenen asfalt ya da toprağı kaldır. Açılacak olan çukurlara göm ve üzerlerini işaretle. Kazınan bölgeyi basınçlı su ile yıka. Suyu drenajlarla açılacak kuyulara ya da kanalizasyon şebekesine tevzi et. İş makinelerini ve diğer ve diğer araçları bol tazyikli su veya su içine bir miktar sabun ve temizleyici katarak temizle. Suyun mümkün olduğunca üzerine bulaşmasına müsaade etme. Eğer bulaşmışsa hemen temizle ya da çıkararak yenisini giy. Kirli elbiselerini açıkta bırakma ve göm. Yukarıdaki işlemleri panik ve kargaşaya mahal vermeden barıştaki tatbikata göre yap. KİMYASAL VE BİYOLOJİK SALDIRI TEHLİKESİ 3 dakika süreli kesik kesik siren sesi, telefon veya radyo ve genel TV yayını vasıtasıyla öğrenilecektir. Ayrıca Koruma ve Güvenlik Personelince düdük çalınarak bütün personelin haberdar olması sağlanacaktır. Hareket tarzı diğer ikazlardaki gibidir. Araçta iseniz uygun bir yerde park ederek en yakın sığınağa giriniz. MÜESSESEMİZ sığınak amirinin emir ve direktifleri doğrultusunda hareket ederek sığınağa giriniz. SIĞINAĞA GİRİŞTE VEYA SIĞINAKTA UYULACAK ESASLAR - Lüzumsuz eşya sığınağa alınmaz. - Alabileceğinden fazla insanın girişine müsaade edilmez. -NBC maddeleriyle kirlenen kişilerin temizlenmeden (elbise çıkarma ve banyo) sığınağa girişlerine müsaade edilmez. - Sığınağa girenler sığınak defterine kaydedilir. - Sığınak içindeki tesislerin bozulup kırılmasına mani olunur. - Eğer mümkünse hasta, hamile ve sakatlar ayrı bölgelere yerleştirilir ve onlara bakıcı tahsis edilir. - Kıymetli eşyalar makbuz karşılığı alınır ve muhafaza edilir.

22 - Gürültü çıkarıcı oyunlar oynanmaz ve moral bozucu şeyler konuşulmaz. - Sığınak amirinin müsaadesi alınmadan dışarı çıkılmaz, iç tesisatla oynanmaz ve ısıtıcı kullanılamaz. - Hasta olanlar hastalığını gizlemez. - Etrafa kağıt ve çöp atılmaz, koku neşreden maddeler bulundurulmaz. - Ortamda NBC maddelerinin olup olmadığına dair tespitler yapılır. - Sığınak isabet almış ve koruma kabiliyetini kaybetmiş ise koruma teçhizatı kuşanılarak komşu sığınaklara gidilir. Bu konuda Sivil Savunma Teşkilatı kılavuzluk sisteminin danışmanlığına müracaat edilir. - Her ikaz ve taarruzdan sonra mahallin kılavuzuna veya Sivil Savunma Müdürlüğüne imkan dahilinde bilgi verilir. - Sığınağın boşaltılmasında sırasıyla hastalar, sakatlar ve hamile kadınlara öncelik verilir. - Boşaltma işlemi megafon ya da radyodan duyulacak tehlike geçti haberi ile yapılır. - Her sığınakta ilgili yönetici veya seçilecek bir kişi sığınak amiri olarak görev yapar ve yukarıdaki hususlara riayet edilmesini sağlar. - Sığınak amirleri sığınak ile ilgili eksikliklerin barıştan itibaren tamamlanmasını sağlar. SIĞINAK TALİMATI 1. AMAÇ: Nükleer ve konvansiyonel silahlarla biyolojik ve kimyasal harp maddelerinin tesirlerine karşı personelin yaşaması ve harp gücünün devamı için zaruri canlı ve cansız kıymetleri korumak ve yetkili kılınan SIĞINAK AMİRİ nin görev ve sorumluluklarını belirlemektir. 2. KAPSAM: Bu talimat Trakya Üniversitesi Bilgi İşlem Daire Başkanlığı Hizmet Binası nda uygulanır. 3. SORUMLULUK: Barıştan itibaren alınması gereken tedbirlerin planlamasından, takibi ve denetiminden, personelin hizmeti ile sığınak tatbikatlarının yaptırılmasından Trakya Üniversitesi Genel Sekreterliği ile Sığınak Amiri sorumludur. 4. YASAL DAYANAK: I sayılı İmar Kanunu, II. 6/3150 sayılı Tüzük. 5. İŞ BÖLÜMÜ: A. Sığınma yerleri: a. Personel ve personeller için ekte iç detay planında gösterilen bölümler sığınma yeri olarak tahsis edilmiştir. Özel olarak yapılmış bir sığınma yeri yoktur. Bu bölümdeki açıklıklar kum torbaları ile kapatılacak ve kimyasal gazlara karşı lüzumlu izolasyon tedbirleri alınacaktır. b. Sığınak olarak hazırlanan bölüm 153 m2 olup, kişi başına 1m2 veya 1.1 m2 üzerinden hesaplandığında bu iş için tahsis edilen alan personel ve personel mevcudu için yeterli değildir. Bu nedenle komşu sitelerin imkânlarından düzenlenecek protokoller doğrultusunda istifade edilecektir.

23 c. Seferi koşullara göre sığınma yeri olarak tespit edilen yerlerin hazırlanmasından Sığınak Amiri ile Yardımcısı sorumludur. İlgili personel Genel Sekreterlik ile koordineli olarak sığınakların bakımı, onarımı ve donatımı için gerekli olan malzemeyi tespit ederek bir mali plan çıkaracaktır. Hazırlanan planı komisyona havale ederek kullanılacak kaynağın nereden ve nasıl sağlanacağı tespit ettirerek karara bağlatır. B. İkaz-Alarmda Hareket Tarzları: İkaz Alarm talimatında belirtilmiştir. C. Sığınaklara Gidişte Hareket Tarzı: Kırmızı İkazın verilmesine ya da alınmasına müteakip; 1. Panik ve kargaşaya mahal verilmeyecektir. 2. İkaz-Alarm talimatında belirtilen hususlara aynen uyulacaktır. 3. Sığınak Amir ve Yardımcısının emir ve direktifleri doğrultusunda hareket edilecektir. 4. Sığınağa gidişte öncelikle en uzak noktada bulunan sınıflar personellerin liderliğinde ve Sığınak Amirinin direktifleri doğrultusunda sığınak mahalline yönelirler, diğer personel Sığınak Amir Yardımcısı nın kontrolünde sığınağa girerler. D. Sığınak Amirinin Görevleri: 1. Barışta: a. Personel ve personeller için uygun bir sığınak yeri ayarlanmasını, burada yapılması gereken takviye tedbirleri, bulundurulacak malzemeyi tespit etmekten ve sağlamasının takiben, b. Personele ve personellere ikaz-alarm işaretlerinin anlamını ve alınacak tedbirleri öğretmekten, İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü ile koordineli sığınak tatbikatlarına iştirak etmekten, c. Sığınaktan yaralanacak personeli ve personelleri tespit etmekten, hazırladığı listeyi sığınağın kapısına asmaktan ve diğer hususlarda yapılacak işlerin takibi ile ifasından, d. Sığınak Amir Yardımcısı ise yukarıdaki hususlarda Sığınak Amirine yardımcı olmakla sorumludur. 2. Tehlike İkazı sırasında: a. Sığınağın ışıklarını yaktırmak ve sığınağa girmeyi temin etmek b. Lüzumsuz eşyayı ve hayvanları sığınağa sokmamak, c. Sığınağa girenleri saymak ve alabildiğinden fazla girişlere müsaade etmemek, dolunca kapılarını kapatmak, hariçte kalanlar olursa bunlara gidecekleri yerleri bildirmek d. Sığınağa girenleri tutulacak özel deftere kaydetmek, Sığınak talimatını topluca okumak, sığınakta sükunet ve nizamı temin etmek, kimsenin kimseyi rahatsız etmemesini ve boş durmayarak bir şeylerle meşgul olmasını sağlamak. e. Sığınak içindeki tesislerin bozulup kırılmasına mani olmak. f. Hasta, hamile ve sakatları eğer mümkünse ayrı bölgelere yerleştirmek ve onlara bakıcılar tahsis etmek. g. İçeride moral bozucu sözler konuşulmamasına çalışmak ve sığınaktakilerin maneviyatını yükseltici konuşmalar yapmak. h. Sivil Savunma yetkilileri tarafından radyo ile verilecek talimatları dinlemek, kılavuz ve emniyet teşkilatı ile işbirliği yapmak. i. Kıymetli maddeleri makbuz karşılığında teslim almak ve muhafaza etmek. 3. Tehlike Geçti İkazından Sonraki Görevleri: a. Ortamda radyasyon, zehirli gaz ve mikroplu sis bulunup bulunmadığını tespite çalışmak ve bunlar tespit edilmeden sığınak kapılarının açılmasına ve sığınaktakilerin dışarı çıkmasına mani olmak, b. İsabet alması nedeniyle sığınak koruma kabiliyetini kaybetmiş ise personelin ve personellerin gaz maskelerini taktırarak, güvenli komşu Müesseselerin sığınaklarına sevk etmek, bu konuda yetkililerle koordinasyonu sağlamak.

24 c. Dışarıda tehlikeli maddelerin mevcudiyeti tespit edilmiş ise, lüzumlu emniyet tedbirleri alındıktan sonra sığınak boşaltılarak bir sonraki taarruza karşı sığınağın temizliğini ve bakımını yaptırmak, d. Sığınağın boşaltılmasında sırasıyla birinci sınıflar öncelikli olmak üzere iki ve üçüncü sınıflar ve personel çıkar.(hamile personele yaşlı ve sakatlara öncelik verilir) e. Her ikaz ve taarruzdan sonra mahallin kılavuzuna yada İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğüne bilgi vermek, 6. SIĞINAKTA HAREKET TARZI: I. Sığınağa giren her şahıs Sığınak Talimatı ile Sığınak Amirinin vereceği emirlere uymaya mecburdur. II. Sığınak içerisinde gürültü çıkarıcı oyunlar oynamak, korkutucu ve moral bozucu şeyler konuşulmaz. III. Sığınak Amirinin müsaadesi alınmadan dışarı çıkılmaz, iç tesisatla oynanmaz. IV. Hasta olanlar hastalığını gizlemez, etrafa kâğıt ve çöp atılmaz, koku neşreden madde bulundurulmaz. V. Sığınak Amirinin müsaadesi olmadan ısıtıcıların kullanılması yasaktır.

25 İLK YARDIM EKİBİ İÇİN EYLEM PLANI YARALANMA ZEHİRLENME HABER İLETME OLAY İNCELEME BİLİNÇ KAYBI KIRIKLAR KANAMALAR SOLUNUM SİNDİRİM CİLT TEHLİKE YARATAN ETKENİN ÖNLENMESİ REVİR TIBBİ MÜDAHALE HAYATİ TEHLİKE VARMI? HAYIR EVET İLERİ TEDAVİ GEREKLİ Mİ? KAZA RAPORU AMBULANS HAYIR İŞBAŞI EN YAKIN SAĞLIK KURULUŞU T.C. TRAKYA ÜNİVERSİTESİ

26 YANGIN TÜRLERİ VE YANGIN SÖNDÜRME CİHAZI SEÇİMİ Yangının ilk safhalarında verimli bir müdahalenin yerine getirilebilmesi için o bölümde çıkması muhtemel yangın tipine uygun söndürücü seçilmesi gerekmektedir. Bu bakımdan öncelikle yangın sınıflarının belirlenmesi gerekmektedir. Beş adet yangın tipi mevcuttur. Bunlar; A sınıfı yangınlar: Kâğıt, ahşap, kumaş, kâğıt gibi katı madde yangınları. B sınıfı yangınlar: Akaryakıt, solvent, tiner gibi yanıcı ve parlayıcı sıvı yangınları C sınıfı yangınlar: Metan propan, LPG gibi yanıcı ve parlayıcı gaz yangınları D sınıfı yangınlar: Magnezyum, sodyum, alüminyum gibi metal yangınları E sınıfı yangınlar: Elektrik yangınları Bu tip yangınların söndürme maddesi olarak su, köpük, ABC toz, BC toz, D tozlu CO2, Halon gazı gibi maddeler kullanılmaktadır. Su Su yangındaki ısıyı ortadan kaldırarak soğutma şeklindeki söndürme yöntemidir. A tipi yangınlarda kullanılması gerekmektedir. Köpük Basınçlı su, deterjan ve hava karışımı ile elde edilmektedir. Yanan yüzeyi kaplayarak hava akışını önlemektedir. Böylelikle yangının hem oksijen ile hem de buhar ile bağlantısını keserek, yangın söndürme yoluna gidilmektedir. Köpük ağırlıklı olarak B tipi sıvı yangınlara müdahalede kullanılmaktadır. A tipi yangınlar için de kullanılabilmektedir. Köpük suyla reaksiyona giren yanıcı kimyasallar için uygulanmamalıdır. Kuru Kimyevi Tozlar BC tozlar özellikle B ve C grubuna giren yangınlar başta olmak üzere A ve D grubu yangınlarında da kullanılabilmektedir. Bu tip tozlar yanıcı sıvılar arasına girerek reaksiyonun devamlılığını etkilemektedir. ABC tozlar da kimyasal reaksiyondan ayırma, boğma şekliyle yangını söndürmektedir. Dikkat edilmesi gereken nokta ABC tip tozlu portatif yangın söndürme tüplerinin sıcak ortamlarda bulundurulmaması gerekmektedir. Karbondioksit Karbondioksitli yangın söndürücüler B, C ve E sınıfı yangınlar için kullanılmaktadır. CO 2 li tüplerin sıcak ortamda bırakılmaması gerekmektedir. Aksi takdirde tüplerin içerisinde sıvı halde bulunan CO 2 in genleşerek patlama riski söz konusudur. D-Tozu (Hafif Metal Tozu) Özel tozlardır. Metal yangınlarında kullanılmaktadır. Yüksek ısıya karşı dayanıklıdır. Boğma yöntemiyle söndürme işlemi gerçekleştirilmektedir.

27 Özet Tablo Yangın Sınıfları A Yangın Türü Su Köpük ABC Kuru Kimyevi Toz CO2 Halon x x x - - Kağıt, Ahşap, Kumaş B C Yanıcı sıvılar Makine yağı, Doğalgaz, Petrol Elektrik kabloları, kontrol panelleri - x x x x - - x x x A&B Yanıcı malzemeler ile parlayıcı sıvı ve gazların birleşimi - - x - - A&C B&C A,B&C D E Yanıcı malzemeler ile elektrikli aletlerin birleşimi Yanıcı sıvı ve gazlar ile elektrikli aletlerin kombinasyonu Yanıcı malzemelerin parlayıcı sıvıların ve gazların vede elektrikli aletlerin kombinasyonu Yanabilen hafif metal yangınları bu sınıfa girer. (sodyum, potasyum, titanyum, magnezyum gibi.) Kuru kimyevi tozlar bu yangınları söndürmede kullanılır. Elektrik tesisatında yaşanan yangınları bu sınıfa girer - - x x x x - - x - - x x x x

28 YANGINDA YAPILMASI GEREKENLER Ortamda insan yoksa yangının yayılmasını önlemek ve yanmayı yavaşlatmak için kapı ve pencereleri kapatın. Yangın ortamında kurtarılacak insan varsa; dumanın dışarı çıkması ve ısı etkisinin azalması için tehlikesiz tek taraftan, üstten pencere açın. Eğer kapalı bir bölümde iseniz; Yangının yakınlığını anlayabilmek için elinizin tersiyle metal kapı kolların sıcaklığını kontrol edin. Kapı kolları sıcak ise; yangın size yakındır. Bu durumda kapıyı kesinlikle açmayın. İçeri duman sızmasını önlemek için kapı çevresini ve delikleri (mümkünse ıslak bezle) kapatın. Varsa perdeleri indirin. Cam kenarında mümkünse beyaz bir bez sallayarak varlığınızı hissettirmeye çalışın. (Patlama tehlikesine karşı uzun süre cam kenarında durmayın. ) Kapı kolu sıcak değilse yangın henüz yaklaşmamış demektir. Vücudun açık yerlerini sentetik olmayan, mümkünse ıslak bir kumaşla, görmeye engel olmayacak şekilde sarınız. Gerekirse sürünerek, mümkün olduğunca tabana yakın olarak çıkışa ilerleyin. Kaçış için kesinlikle asansörleri kullanmayın. Duvara yakın olarak ilerleyin, çünkü en sağlam yerlerdir. Döşemeleri ve merdiven basamaklarını geçmeden önce iyice kontrol edin. Tahliyeyi yavaşlatmamak için kesinlikle kişisel eşyalarınızı almaya çalışmayın. Yardıma ihtiyacı olanlara kendinizi tehlikeye atmayacak şekilde yardım edin.

29 ACİL DURUM EKİPLERİNİN GÖREVLERİ YANGIN SÖNDÜRME EKİP ÜYELERİNİN GÖREV VE SORUMLULUKLARI: Herhangi bir yangın ve kurtarma olayında paniğe kapılmamalı ve kendisi ile başka bir kişiyi tehlikeye atmadan söndürme ve kurtarma çalışmalarını yapmalıdır. Sorumlu olduğu alan ve bölümlerde çıkacak yangına derhal müdahale edilmeli, yangını söndürmeli ve yayılmasına mani olmalıdır. Bu çalışmada yangın olayı yerine en yakın olan ekip üyesi mevcut yangın söndürücüyü alıp rüzgarı arkasına alarak; Cihazın mührünü kopartmalı, Cihazın pimini çekmeli Cihazın hortum ucundan çıkan kimyasal maddeyi alevin ön ve alt kısımlarına doğru tutarak alevin arkasına doğru söndürerek ilerlemeli Elektrikli cihaz, kablo, pano, jeneratör vb. elektrik yangınlarında KESİNLİKLE su kullanılmamalı, kuru toz tipi yangın söndürücü kullanılmalı, Yangın esnasında ve sonrasında yangın kurtarma ekip şefinin vereceği emirler yerine getirilmelidir. İşyerinde periyodik olarak düzenlenen yangın eğitimlerine ve yangın talimatlarına katılmalıdır. İşyerinde alınmış yangın tedbirleri sürekli kontrol altında tutulmalıdır. Tespit ettiği aksaklıkları yangın söndürme ve kurtarma ekip şefine bildirmelidir. İşyerinde olağan durumlarda yangın kaçış yollarını denetleyerek sürekli kullanılabilir durumda olmasını sağlamalıdır. Olay yerine gelen itfaiye ve diğer müdahale kurtarma ekiplerine yardımcı olur, itfaiye ekibi ile koordineli çalışarak itfaiyenin yangını söndürmesine yardımcı olur. A sınıfı yangınları (Katı madde yangınları; Odun, kömür, kağıt, ot, doküman, plastik gibi); için su ve diğer yangın söndürme cihazları kullanılacaktır. B Sınıfı yangınları (Sıvı madde yangınları; Mazot, benzin, tiner, boya gibi) için kesinlikle su kullanılmayacaktır. C sınıfı yangınları (Gaz madde yangınları; Doğalgaz, LPG, propan gibi) için Kuru Kimyevi Tozlu Yangın Söndürme Cihazı kullanılacaktır. Elektrik yangınları (Elektrik kabloları, bilgi işlem üniteleri, elektrikli ev eşyaları ve elektronik eşyalar ile bilgisayarlar gibi) için kesinlikle su kullanılmayacak. Yangın Söndürme Cihazı kullanılacaktır. Acil Durum Yöneticisi: Yangın Söndürme ve Kurtarma Şefi: Şenol ŞEN (Mühendis) Mustafa ÇETİNGÖZ (Mühendis) GÖREVİ ADI SOYADI ASLİ GÖREVİ Ekip Lideri Özcan GÜLBABA Bilgisayar İşletmeni EKİP ELEMANLARI Selçuk YAZAR Kemal UZUNOĞLU Cengiz BAYRAM Mühendis Teknisyen Bilgisayar İşletmeni

30 KURTARMA EKİP ÜYELERİNİN GÖREV VE SORUMLULUKLARI İşyerinde olağan durumlarda yangın kaçış yollarını denetleyerek sürekli kullanılabilir durumda olmasını sağlar. İşyerinde bulunan kişilerin tahliyesine yardımcı olur. Olaydan etkilenmiş ve kurtarılmış kişileri ilk yardım ekibine teslim eder. Öncelikle kurtarılması gereken kıymetli dosya, belge, bilgisayar vb. kurtarır ve ekip şefine teslim eder. Kurtarma işlemi sırasında kesinlikle kendisini tehlikeye atmaz. Kurtarma ile ilgili eğitim ve tatbikatlara katılır. Yangının yayılabileceği yerlerde çalışan personel ve malzemenin tahliyesine yardım eder. Yangın esnasında ve sonrasında ekip şefinin belirleyeceği emirleri yerine getirir. Acil Durum Yöneticisi: Yangın Söndürme ve Kurtarma Şefi: Şenol ŞEN (Mühendis) Mustafa ÇETİNGÖZ (Mühendis) GÖREVİ ADI SOYADI ASLİ GÖREVİ Ekip Lideri Cengiz BAYRAM Bilgisayar İşletmeni EKİP ELEMANLARI Özcan GÜLBABA Kemal UZUNOĞLU Taner TUNA Bilgisayar İşletmeni Teknisyen Memur

31 İLK YARDIM EKİP ÜYELERİNİN GÖREV VE SORUMLULUKLARI Ekip şefinin vereceği talimatları yerine getirir. Tahliye gerektiren durumlarda bütün çalışanların isim listesine göre sayımını yapar. Gerektiğinde işyeri çalışan personelin tahliyesine yardımcı olur. Yaralı ve hastaların isim ve durumlarını tespit ederek, tıbbi ilk yardım gelene veya sağlık kurumuna götürülünceye kadar gereken ilk yardımı yapar. İlk yardım malzemelerini acil toplanma alanına getirerek gerekli müdahaleyi yapar. Durumu ağır olanları tespit eder, ambulans çağırıp hastaneye gönderilmesini sağlar. İşyerinde yapılan eğitim çalışmalarına katılır. İşyerinde alınmış ilk yardım tedbirlerini sürekli kontrol altında tutar, tespit ettiği aksaklıkları ilk yardım şefine bildirir. Acil Durum Yöneticisi: Şenol ŞEN (Mühendis) GÖREVİ ADI SOYADI ASLİ GÖREVİ Ekip Lideri Uzman E.Ümid KURTİŞ Çözümleyici EKİP ELEMANLARI Serpil TÜKÜÇ Bilgisayar İşletmeni Seher SİLİSTİRELİ Bilgisayar İşletmeni Özcan GÜLBABA

32 KORUMA EKİP ÜYELERİNİN GÖREV VE SORUMLULUKLARI İlgili olmayanları yangın yerinden uzaklaştır. Gereksiz kalabalık oluşmasını önler. Kurtarılan malzemenin korunmasını sağlar. Daha sonra bu malzemeleri yetkili birimlere teslim eder. Gerektiğinde diğer ekiplere yardım eder. Araç giriş çıkışları vb. trafiğin düzenlenmesinde sorumludur. Gelen yardımları sorumlulara yönlendirir. Acil Durum Yöneticisi: Şenol ŞEN (Mühendis) GÖREVİ ADI SOYADI ASLİ GÖREVİ Ekip Lideri Teknisyen Kemal UZUNOĞLU Bilgisayar İşletmeni EKİP ELEMANLARI Cengiz BAYRAM Memur Taner TUNA