İÇİNDEKİLER TÜRKİYE DE TURİZM TÜRKİYE DE TURİZMİN KISA TARİHİ VE EKONOMİDEKİ ÖNEMİ TÜRKİYE DE BAŞLICA TURİZM ÇEKİCİLİKLERİ VE TURİZM ÇEŞİTLERİ

Transkript

1

2 İÇİNDEKİLER TÜRKİYE DE TURİZM TÜRKİYE DE TURİZMİN KISA TARİHİ VE EKONOMİDEKİ ÖNEMİ TÜRKİYE DE BAŞLICA TURİZM ÇEKİCİLİKLERİ VE TURİZM ÇEŞİTLERİ TURİZM KONAKLAMASI TURİZM YÖNÜNDEN ULAŞIM VE ORGANİZASYON TÜRKİYE DE DIŞ TURİZM TÜRKİYE DE İÇ TURİZM

3 BÖLÜM 15 TÜRKİYE DE TURİZM YÜKSEL GÜÇLÜ

4 TÜRKİYE DE TURİZMİN KISA TARİHİ VE EKONOMİDEKİ ÖNEMİ Bugünkü Türkiye toprakları tarih boyunca günümüzdeki anlamı ile pek çok turistik ziyarete sahne olmuştur. Ancak ilk modern manadaki turizm hareketi 1863 te Sergi-i Umumi-i Osmani adlı sergi dolayısıyla Avusturya başta olmak üzere yurt dışından turist gruplarının İstanbul a gelmesi ile başlamıştır.

5 TÜRKİYE DE BAŞLICA TURİZM ÇEKİCİLİKLERİ VE TURİZM ÇEŞİTLERİ Özel konumu itibariyle Asya ve Avrupa kıtaları arasında köprü ülke durumunda olan Türkiye bu durumunu ülke tanıtımında da sıklıkla vurgulamaktadır. Ayrıca ılıman kuşağın sıcak kuşağa yakın kesiminde yer almasını sağlayan matematik konumu Türkiye yi özellikle güneşlenme imkânları kısıtlı ve soğuk iklime sahip bölge ve ülkelerden gelen turistler yönünden çekici bir ülke durumuna getirmektedir. Diğer yandan aynı anda yatay ve düşey yönde birbirinden farklı iklim özellikleri, jeolojik ve jeomorfolojik geçmişinin eseri olan farklı ve ilginç yer şekilleri, zengin doğal bitki ve hayvan varlığı, farklı özelliklere haiz deniz ve iç su varlığı, zengin tarihsel, arkeolojik ve kültürel özellikleri ile Türkiye günümüz dünyasında sürdürülen turizm çeşitlerinin hemen tümünün yapılabileceği ortamlara sahip bir ülkedir. Ancak 1990 lara kadar uzun yıllar boyunca Ege ve Akdeniz kıyıları ile İstanbul ve Kapadokya destinasyonlarında yoğunlaşmış bir turizm yapısı olan ülke durumunda kalmıştır. Özellikle 1990 lardan sonra hem mevcut turizm çeşitlerinin geliştirilip daha geniş alanlara yaygınlaştırılması, hem de yeni turizm çeşitlerinin eklenmesi ile turizm hemen hemen tüm yurt düzeyine ve tüm yıla yayılmıştır. Türkiye deki başlıca turizm çekicilikleri turizm çeşitleri bağlamında aşağıda yer almaktadır.

6 TÜRKİYE DE BAŞLICA TURİZM ÇEKİCİLİKLERİ VE TURİZM ÇEŞİTLERİ Kıyı Turizmi Yat Turizmi Hava Sporları Turizmi Botanik Turizmi Spor Turizmi Sağlık Turizmi Kış Sporları Turizmi Yayla Turizmi Av Turizmi Kongre Turizmi İnanç Turizmi Su Altı Dalış Turizmi Akarsu Turizmi Mağara Turizmi Dağcılık Turizmi Dağcılık Turizmi Kuş Gözlemciliği Turizmi Göl Turizmi

7 TURİZM KONAKLAMASI Türkiye de turizmin öneminin fark edilmesini izleyen dönemde ele alınan unsurlardan biri turistik konaklama tesislerinin sayı ve niteliğinin arttırılması olmuş, gerek kamu, gerek özel sektör eliyle tesisleşmeye önem verilmiştir. Başlarda büyük projeler kamu eliyle yapılırken, 1955 yılında kurulan Türkiye Turizm Bankası bu işin öncülüğünü üstlenmiş, Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı gibi devlet kuruluşları da turizm konaklaması yatırımları gerçekleştirmişlerdir.

8 Tablo 1: Belirli yıllara göre Türkiye de turizm yatırımı ve işletmesi belgeli konaklama tesisi ve yatak sayısı Yıllar Turizm Yatırımı Belgeli Turizm İşletmesi Belgeli Tesis Sayısı Yatak Sayısı Tesis Sayısı Yatak Sayısı

9 Tablo 2: Türkiye de turizm yatırımı ve işletmesi belgeli konaklama tesislerinin 1995 ve 2014 yıllarına ve türlerine göre durumu. Turizm yatırımı belgeli Turizm işletmesi belgeli Tesis türü Tesis Sayısı Yatak Sayısı Tesis Sayısı Yatak Sayısı Yıldızlı Yıldızlı Otel 3 Yıldızlı Yıldızlı Yıldızlı Motel 1.Sınıf Sınıf Motel Tatil köyü 1.Sınıf Sınıf

10 Tablo 2: Türkiye de turizm yatırımı ve işletmesi belgeli konaklama tesislerinin 1995 ve 2014 yıllarına ve türlerine göre durumu (Devam ) Tesis türü Pansiyon Kamping Oberj Kaplıca (Termal turizm tesisi) - - _ Termal otel Termal tatil köyü Termal müstakil apart otel Apart otel Özel tesis Golf tesisi Mola tesisi Eğitim ve uygulama tesisi Otokaravan Turizm kompleksi Hostel Butik otel Kırsal turizm tesisi B tipi tatil sitesi Butik tatil villaları Dağ evi Çiftlik evi / köy evi Yayla evi Toplam

11 Tablo 3: İstatistiki bölge birimleri sınıflamasına göre Türkiye de 2014 yılı itibariyle turizm yatırımı ve işletmesi belgeli konaklama tesisi ve yatak sayılarının durumu. Turizm yatırımı belgeli Turizm işletmesi belgeli İstatistiki bölge birimleri ve iller Tesis sayısı Yatak sayısı Tesis sayısı Yatak sayısı TR1-İstanbul TR2- Batı Marmara (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli, Balıkesir, Çanakkale) 48 (En fazla Balıkesir de: 19) 9350 (En fazla Balıkesir de: 5475) 171 (En fazla Balıkesir de: 74) (En Balıkesir de: 8773) TR3- Ege (İzmir, Aydın, Denizli, Muğla, Manisa, Afyonkarahisar, Kütahya, Uşak) 254 (En fazla Muğla da: 128) (En fazla Muğla da: 35797) 699 (En fazla Muğla da: 380) (En fazla Muğla da: ) TR4- Doğu Marmara (Bursa, Eskişehir, Bilecik, Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) 80 (En fazla Bursa da: 26) (En fazla Bursa da: 6213) 178 (En fazla Bursa da: 56) (En fazla Bursa da: 9109) TR5- Batı Anadolu (Ankara, Konya, Karaman) 47 (En fazla Ankara da: 28) (En fazla Ankara da: 6966) 192 (En fazla Bursa da: 158) (En fazla Ankara da: 22269) TR6- Akdeniz (Antalya, Burdur, Isparta, Mersin, Adana, Osmaniye, Kahramanmaraş, Hatay) 255 (En fazla Antalya da: 165) (En fazla Antalya da: 82753) 887 (En fazla Antalya da: 733) (En fazla Antalya da: ) TR7- Orta Anadolu (Kırıkkale, Aksaray, Nevşehir, Niğde, Kırşehir, Kayseri, Sivas, Yozgat) TR8- Batı Karadeniz (Zonguldak, Karabük, Bartın, Kastamonu, Çankırı, Çorum, Sinop, Samsun, Tokat, Amasya) TR9- Doğu Karadeniz (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane) TRA- Kuzeydoğu Anadolu (Erzurum, Erzincan, Bayburt, Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) TRB- Ortadoğu Anadolu (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli, Van, Muş, Bitlis, Hakkâri) TRC- Güneydoğu Anadolu (Gaziantep, Kilis, Adıyaman, Şanlıurfa, Mardin, Diyarbakır, Siirt, Batman, Şırnak) 45 (En fazla Nevşehir de: 20) 27 (En fazla Samsun da: 7) 45 (En fazla Trabzon da: 13) 26 (En fazla Kars ta: 9) 36 (En fazla Elazığ da: 10) 68 (En fazla Gaziantep te: 24) (En fazla Nevşehir de: 1043) 3883 (En fazla Samsun da: 1528) 5280 (En fazla Trabzon da: 2355) 4249 (En fazla Erzurum da: 1704) 4670 (En fazla Bitlis te: 1159) (En fazla Gaziantep te: 5324) 116 (En fazla Nevşehir de: 63) 120 (En fazla Samsun da: 21) 98 (En fazla Trabzon da: 34) 41 (En fazla Erzurum da: 12) 51 (En fazla Malatya da: 13) 106 (En fazla Gaziantep te: 38) (En fazla Nevşehir de: 10436) 9715 (En fazla Samsun da: 2642) 9058 (En fazla Trabzon da: 3710) 5478 (En fazla Erzurum da: 2303) 6328 (En Malatya da: 2109) (En fazla Gaziantep te: 5212)

12 Tablo 4: Türkiye de belediye belgeli konaklama tesislerinin istatistiki bölgelere ve türlerine göre tesis ve yatak sayıları (2014). İstatistiki bölge birimleri (Birimlerin kapsamı için tablo 3 incelenebilir) Tesis sayısı Tesis türü Otel Motel Pansiyon Tatil Köyü Kamping Kaplıca Yatak Tesis Yatak Tesis Yatak Tesis Yatak Tesis Yatak Tesis Yatak sayısı sayısı sayısı sayısı sayısı sayısı sayısı sayısı sayısı sayısı sayısı İstanbul Batı Marmara Ege Doğu Marmara Akdeniz Batı Anadolu Orta Anadolu Batı Karadeniz Doğu Karadeniz Kuzeydoğu Anadolu Ortadoğu Anadolu Güneydoğu Anadolu Türkiye

13 Tablo 5. Türkiye ye gelen yabancılar, yurt dışında yaşayıp Türkiye ye gelen Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları ile Türkiye de yaşayıp yurt dışına çıkan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının belirli yıllardaki ortalama geceleme sayıları. Yıl Gelen yabancıların Türkiye de ortalama geceleme sayısı Yurt dışında yaşayan vatandaşların Türkiye de ortalama geceleme sayısı Türkiye de ikamet edip yurt dışına çıkan vatandaşların yurt dışında ortalama geceleme sayısı ,5 23,8 26, ,8 24,1 18, ,1 22,4 15, ,6 18,5 12,9

14 Tablo 6: 2014 yılında Türkiye ye gelen ziyaretçilerin konaklama türü, geceleme sayısı oranı ve ortalama geceleme sayısına göre durumu Yılı Yabancı Vatandaş Geceleme sayısı Konaklama türü oranı ve ortalama geceleme sayısı Otel, motel, pansiyon v.b. Kendi evi Kiralık ev Arkadaş, akraba evi Diğer Geceleme sayısı oranı 55,4 9,1 4, ,8 (%) Ortalama geceleme sayısı 5,7 21,4 21,0 15,3 13,2 Geceleme sayısı oranı 6 60,6 1,7 31,6 0,1 (%) Ortalama geceleme sayısı 5,7 26,3 22,4 13,4 6,8

15 TURİZM YÖNÜNDEN ULAŞIM VE ORGANİZASYON Türkiye de turizmin gelişmesinde ulaşım ve organizasyon alanında sağlanan ilerlemelerin önemli katkısı olmuştur. Özellikle 1980 lerden sonra ulaşım ve haberleşme sistemlerine yapılan yatırımların arttırılması ile Türkiye de turizm yönünden erişilebilirlik oldukça önemli gelişme göstermiştir. Bu bakımdan karayolu ve havayolu ulaşımında sağlananilerlemeler ve haberleşme imkânlarının geliştirilmesi daha ön planda yer almıştır.

16 Tablo 7: Türkiye de belirli yıllara göre gelen turist, ülke dışına giden vatandaş sayıları, turizm gelir ve giderleri, ortalama harcama tutarları ve dış turizm gelir-gider dengesi. Yıllar Türkiye nin dış turizm geliri (x1000 ABD Doları) Türkiye ye gelen turist sayısı Türkiye ye gelen turist başına ortalama harcama tutarı (ABD Doları) Türkiye nin dış turizm gideri (x1000 ABD Doları) Ülke dışına giden Türkiye Cumhuriye ti vatandaşı sayısı Ülke dışına giden Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı başına ortalama harcama tutarı (ABD Doları) Türkiye nin dış turizm gelir-gider dengesi (x1000 ABD Doları) , , , , , , , , , , ,

17 TÜRKİYE DE DIŞ TURİZM Dış turizmde gerek gelen-giden turist sayısı gerekse de gelir-gider değişimi Türkiye deki siyasi ve ekonomik şartlardaki değişimlerin yanı sıra uluslararası toplu durum değişimlerinin de etkisi ile şekillenmektedir. Örneğin 1970 li yıllarda yaşanan siyasi ve ekonomik sorunlar, 1991 Körfez Savaşı Türkiye de özellikle dış turizmi olumsuz, 1985 ten sonra uygulanan teşvikler ve 2000 li yıllardaki istikrar ortamı ise olumlu yönde etkilemiştir.

18 Turist sayısı Turist sayısı Şekil 1: Mevsimlere göre Türkiye ye gelen turist sayılarının dağılımı ( dönemi ortalaması) Şekil 2: Aylara göre Türkiye ye gelen turist sayılarının dağılımı ( dönemi ortalaması) İLKBAHAR YAZ SONBAHAR KIŞ Mevsimler Aylar

19 Tablo 8: Türkiye ye gelen yabancı turistlerin belirli yıllarda ülke gruplarına göre sayıları ve oranları * OECD: Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı. Ülke Grupları Yıl Oran Yıl Oran Yıl Oran 2000 % 2007 % 2014 % * OECD üyesi Avrupa ülkeleri , , ,45 Bağımsız Devletler Topluluğu ülkeleri , , ,03 Asya ülkeleri , , ,50 Diğer Avrupa ülkeleri , , ,32 Diğer * OECD ülkeleri , , ,54 Afrika ülkeleri , , ,41 Amerika ülkeleri , , ,62 Milliyetsiz , , ,13 Okyanusya ülkeleri 790 0, , ,0 Toplam , , ,0

20 Tablo 9: Türkiye den yurt dışına giden Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının belirli yıllarda gittikleri ülke gruplarına göre sayıları ve oranları Ülke Grupları Yıl Oran Yıl Oran Yıl Oran 2003 % 2008 % 2014 % Avrupa Birliği üyesi ülkeler , ,8 Afrika ülkeleri , , ,9 Amerika ülkeleri , , ,8 Bağımsız Devletler Topluluğu ülkeleri , , ,9 Batı Asya ülkeleri , , ,4 Diğer Avrupa ülkeleri , , ,5 Doğu Asya ülkeleri , , ,2 Güney Asya ülkeleri , , ,4 Güney Doğu Asya ülkeleri , ,2 - - * OECD ülkeleri (Diğer) , , ,4 Diğer ülkeler , ,6 Beraberindeki kişi sayısı , , ,2

21 Tablo 10: döneminde Türkiye ye gelen ziyaretçilerin eğitim durumuna göre oransal dağılımı. Ziyaretçi Türkiye ye gelen ziyaretçilerin eğitim durumuna göre oransal dağılımı ( dönemi ortalaması) Okuryazar değil veya bir okul bitirmedi (%) İlkokul (%) Ortaokul veya ilköğretim (%) Lise ve dengi okul (%) Fakülte veya yüksekokul (%) Yüksek lisans, doktora (%) Beraberinde giden (%) Toplam 1,6 5,6 10,7 26,5 29,8 9,1 16,4 Yabancı 1,5 3,3 10,5 26,6 32,2 9,9 15,6 Vatandaş 2,3 19,4 11,7 25,9 15,3 4,2 21,1

22 Tablo 11: döneminde Türkiye ye gelen ziyaretçilerin geliş nedenlerine göre oransal dağılımı. Türkiye ye gelen ziyaretçilerin geliş nedenlerine göre oransal dağılımı ( dönemi ortalaması) Ziyaretçi Gezi, eğlence, sportif ve kültürel faaliyetler (%) Akraba ve arkadaş ziyareti (%) Eğitim, staj (%) Sağlık ve tıbbi nedenler (%) Dini/h ac (%) Alışve riş (%) Transit (%) İş amaçlı (konferans, toplantı, görev vb.) (%) Diğer (%) Berabe rinde giden (%) Toplam 52 15,2 0,5 0,7 0,3 3,5 1 6,9 3,3 16,4 Yabancı 57,9 8,9 0,6 0,6 0,4 4 1,2 7,3 3,5 15,6 Vatandaş 16,7 52,7 0,4 1,3 0,2 0,7-4,8 2,2 21,1

23 Paket tur harcamaları (Ülkemize kalan pay) (%) Yeme içme (%) Konaklama (%) Sağlık (%) Ulaştırma (Türkiye içi) (%) Spor, eğitim, kültür (%) Tur hizmetleri (%) Yerli uluslararası ulaştırma (%) GSM dolaşım harcamaları (%) Marina hizmet harcamaları (%) Giyecek ve ayakkabı (%) Hediyelik eşya (%) Halı, kilim vb. (%) Diğer harcamalar (%) Türkiye nin harcama türüne göre dış turizm gelirlerinin oransal dağılımı ( dönemi ortalaması) 22,4 21,6 11,9 2 6,4 0,9 1 8,4 0,9 0,2 10,3 6,2 1,5 6,9

24 Paket tur harcamaları (Yurt dışı payı) (%) Yeme içme (%) Konaklama (%) Sağlık (%) Ulaştırma (Yurt dışı) (%) Spor, eğitim, kültür (%) Tur hizmetleri (%) Yabancı uluslararası ulaştırma (%) GSM dolaşım harcamaları (%) Giyecek ve ayakkabı (%) Hediyelik eşya (%) Halı, kilim vb. (%) Diğer harcamalar (%) Tablo 13: döneminde Türkiye nin harcama türlerine göre dış turizm giderlerinin oransal dağılımı. Türkiye nin harcama türüne göre dış turizm giderlerinin oransal dağılımı ( dönemi) 12,8 27,7 18,7 0,7 7 1,7 0,2 7,1 2,4 4,3 8,4 0,2 8,8

25 TÜRKİYE DE İÇ TURİZM Zamanla refah düzeyinde, otomobil sahibi olanların sayısında, eğitim düzeyinde, kentleşme oranında, sanayi ve hizmetler sektöründe istihdam edilen nüfusta, tatile ayrılan zamanda, tanıtım ve turizm pazarlamasına verilen önemdeki artışlar vb. nedenlerle Türkiye ülke içi turizmin giderek önem kazandığı bir ülke hâline gelmiştir.

26 Tablo 15: döneminde Türkiye de yurtiçi seyahate katılanların yaş gruplarına ve dönemlere göre oransal dağılımı. Dönemler döneminde yaş gruplarına göre Türkiye de yurt içi seyahate katılanların oranı (%) 0-14 yaş yaş yaş yaş 65+ yaş Toplam Ocak-Mart 17,8 dönemi 15,3 17,2 17,3 20,2 22,0 Nisan-Haziran 21,7 dönemi 20,5 22,2 21,2 23,1 23,6 Temmuz-Eylül 39,8 dönemi 45,7 41,2 40,3 34,3 32 Ekim-Aralık 20,7 dönemi 18,5 19,4 21,2 22,4 22,4 Ortalama 21,5 12,8 37,4 22,7 5,6 100

27 Tablo 16: döneminde Türkiye de yurtiçi seyahate katılanların yaş gruplarına ve dönemlere göre ortalama geceleme sayıları Dönemler döneminde yaş gruplarına ve dönemlere göre Türkiye de yurt içi seyahate katılanların ortalama geceleme sayıları 0-14 yaş yaş yaş yaş 65+ yaş Toplam Ocak-mart dönemi 5,4 7,1 Nisan-haziran dönemi 6,9 6,2 Temmuz-eylül dönemi 11,9 10,5 Ekim-aralık dönemi 5,2 5,9 Ortalama 8,6 8,1 4,8 5,4 8,8 4,9 6,6 8,5 16,9 7,3 13,9 11,4 19,0 7,8 13,8 9,1 16,1 7,0 6,8 10,8 6,3 8,3

28 Tablo 17: döneminde Türkiye de yurtiçi seyahate katılanların dönemlere göre seyahat sayısı, ortalama geceleme sayısı ve konaklama türüne göre geceleme sayısı döneminde Türkiye de seyahat sayısı oranı, dönemlere ve konaklama türüne göre yurt içi seyahate katılanların ortalama geceleme sayıları Seyahat sayısı Ortalama Konaklama türüne göre ortalama geceleme sayısı oranı (%) geceleme Otel Pansiyon Kendi evi Arkadaş, Diğer Dönemler sayısı akraba evi Ocak-mart dönemi 17,8 7 3,1 3,3 9,1 7,4 7,6 Nisan-haziran 3,8 dönemi 21,7 6,8 4,3 13,5 6,8 7,5 Temmuz-eylül 4,7 dönemi 39,8 10,8 5,2 27,7 10,1 8,9 Ekim-aralık dönemi 20,7 6,3 3,3 4,9 16,6 5,9 7,3 Toplam 100 8,3 3,9 4,9 21,4 7,9 8,1

29 Tablo döneminde Türkiye de yurtiçi seyahate katılanların dönemlere ve seyahat nedenlerine göre oransal dağılımı. Dönemler döneminde seyahat nedenine ve dönemlere göre Türkiye de yurt içi seyahate katılanların oranı Kültür Sağlık (%) Diğer (%) (%) Gezi, eğlence, tatil (%) Yakınları ziyaret (%) Toplantı, konferans, kurs, seminer (%) Ticari ilişkiler, fuar (%) Yıllık ortalam a (%) Ocak-mart dönemi 17,8 8,7 0,9 70,5 11,5 2,2 1,7 4,5 Nisan-haziran 21,7 dönemi 18,5 1,5 64,2 8,4 1,6 1,1 4,7 Temmuz-eylül 39,8 dönemi 29,7 0,8 61,4 4,6 0,6 0,4 2,5 Ekim-aralık dönemi 20,7 8,8 0,7 75,1 8,8 1,8 0,9 3,9 Yıllık 19,2 1 66,5 7,5 1,3 0,9 3,6 100,0

30 Tablo 19: dönemi ortalamasına göre Türkiye de yurtiçi seyahate katılanların dönemler ve seyahat nedenleri itibariyle seyahat harcamaları dönemi ortalamasına göre seyahat nedeni ve dönemler itibariyle Türkiye de yurt içi seyahat harcamaları (TL) Gezi, eğlence, tatil Kültür Yakınları ziyaret Sağlık Toplantı, konferans, kurs, Ticari ilişkiler, fuar Diğer Yıllık ortalama Dönemler seminer Ocak-mart dönemi 342,4 291,8 163,9 244,4 287,7 370,8 271,1 200,2 Nisan-haziran 238,8 dönemi 373,3 290,4 182,9 297,5 368,0 366,6 283,0 Temmuz-eylül 286,4 dönemi 447,7 316,8 205,1 279,6 335,9 589,4 307,2 Ekim-aralık dönemi 375,7 373,8 180,4 328,9 315,7 381,3 342,1 222,9 Yıllık 416,5 311,4 186,9 286,1 323,8 413,0 300,2 247,7

31 Tablo 20: döneminde Türkiye de yurtiçi seyahate katılanların dönemlere ve harcama türlerine göre seyahat harcamalarının oransal dağılımı. Dönemler döneminde harcama türüne ve dönemlere göre Türkiye de yurt içi seyahat harcamalarının oranları Pake t tur (%) Yem e içme (%) Kona k- lama (%) Sağlık (%) Ulaştır ma (%) Giyecek ve hediyeli k eşya (%) Diğer (%) Seyahat öncesi yapılan harcam alar (%) 9,9 Topla m harca ma (%) Ocak-mart dönemi 7,7 12, ,6 15,7 17,6 17,2 14,4 Nisan-haziran 20,7 dönemi 28, ,2 25,3 21,2 23,2 19,4 21,0 Temmuz-eylül 50,3 dönemi 54, ,1 21,5 43,1 37,7 39,5 46 Ekim-aralık 19,1 dönemi 9,7 16,6 12,7 28,6 20, 21,5 23,9 18,6 Yıllık 5,3 28,5 8,8 3,7 31,4 13,9 6 2,4 100

32 Türkiye nin Doğal Turizm Kaynakları özellikleri ve türleri

33 Türkiye, doğal bitki örtüsü ve havyan türü açısından endemik türlerin zengin olduğu bir ülkedir. (9.000 tür, 3000 endemik tür, tüm Avrupa endemik tür) Türkiye iklimi dolayısıyla 4 mevsimin en iyi yaşanabildiği ülkelerden birisidir. Jeolojik yapısı nedeniyle farklı görsel zenginliklere sahiptir. (Pamukkale, Kapadokya) km lik sahil şeridi vardır. Bunun büyük kısmı Ege ve Akdeniz bölgesindedir ve deniz, güneş kum için uygundur.

34 Türkiye, 383 plaj, 21 marina ve 13 yat ile Fransa'yı tahtından ederek, dünyada İspanya ve Yunanistan'dan sonra en çok Mavi Bayrak sahibi olan 3'üncü ülke konumundadır. Termal kaynak zenginliği Avrupa nın toplamından fazladır. (1500 dolayında termal kaynak mevcut) Kış turizmine uygun bölgeleri farklı yerlerde bulunmaktadır. Mağara, yayla, kanyon, çağlayan yönünden özellikli bir coğrafyadır. Kısacası Türkiye, doğaya bağlı turizm türlerine kaynaklık eden dünyada hatırı sayılır özellikli bir çok yeri mevcuttur.

35 Yaz(Deniz) Turizmi Ülkemizin en çok turist çeken turizm türüdür.birçok koy ve körfezin yeraldığı ideal deniz suyu sıcaklığına sahip olan Akdeniz ve Ege bölgesi yaz turizm merkezleridir.yaz turizminin en yoğun olduğu yerler Antalya,Marmaris,Kemer,Alanya gibi merkezlerdir.en önemli merkez olan Antalya yılda 10 milyon civarında turist çekmektedir. 35

36 KIŞ TURİZMİ Türkiye genelinde doğudan batıya kuzeyden güneye yaz-kış üzerinde kar eksik olmayan yüksek dağlarıyla ve bu dağlarda kurulan kayak tesisleriyle Türkiye önemli bir kış turizmi merkezi konumundadır. Türkiye de bulunan kayak merkezlerinin başında Bursa-Uludağ Erzurum-Palandöken Kastamonu-Ilgaz Kayseri-Erciyes yer alıyor.

37 Akarsu Turizmi Ülkemiz genç oluşumundan dolayı engebeli bir ülkedir ve akış hızları oldukça fazladır bu özellikte Ülkemizdeki akarsuların büyük bölümü "akarsu turizmi" olarak tanımlanan rafting,kano,nehir kayağı gibi sporlara elverişlidir. Ülkemizde rafting yapılan akarsular arasında Çoruh Nehri Artvin,Fırtına vadisi Rize,Dalaman çayı Muğla,Melen nehri Düzce,İkizdere Rize önemli akarsulardır. 37

38 Termal Turizm Türkiye jeotermal kaynaklar açısından Dünya çapında bir potansiyele sahip olup, Avrupa da ise kaynak potansiyeli açısından birinci, kaplıca uygulamaları konusunda ise üçüncü sırada bulunmaktadır. Alpin-Orojenik Kuşağı olarak adlandırılan genç bir dağ zinciri ve aynı zamanda önemli bir jeotermal kuşak üzerinde yer alan ülkemizde bulunan 1500 ün üzerindeki kaynaktan temin edilen termal sular, gerek debi ve sıcaklıkları gerekse de çeşitli fiziksel ve kimyasal özellikleri ile Avrupa daki termal sulardan daha üstün nitelikler taşımaktadır. 38

39 Yayla Turizmi Ülkemiz, sahip olduğu uygun iklim özellikleri, üstün peyzaj değerleri, kırsal öğelerin ağırlık kazandığı geleneksel yaşam biçimi ve dağcılık/tırmanışlar, atlı doğa gezisi, trekking, yamaç paraşütü, flora/fauna incelemesi, jeep safari vb.doğa sporlarına uygun alanlar ile yayla turizmine son derece elverişlidir dan başlayarak yayla turizminin geliştirilmesine hız verilmiştir. Kuzey Anadolu ve Toros dağları yayla turizmi potansiyelinin en fazla olduğu yerlerdir. Yayla turizmi ülkemizde en fazla doğu karadeniz bölesinde gelişmiştirturizm önemli yaylalardan bazıları;rize-ayder,çamlıhemşim,trabzon çaykara vb. 39

40 Dünya Miras Listesi ne Alınan Mekanlarımız

41 41

42 Dünya Miras Listesi ne Alınan Mekanlarımız Boğazköy(Hattuşaş) Kent, tarih sahnesinde, Hitit İmparatorluğu'nun MÖ 17. ile 13. yüzyıllar arasında başkenti olarak yer almıştır. Hattuşaş, 1986 yılında UNESCO Dünya Mirasları listesine dahil edilmiştir.

43 Dünya Miras Listesi ne Alınan Mekanlarımız Nemrut Dağı(Adıyaman) Nemrut Dağı, Adıyaman ilindeki Kahta ilçesi yakınlarında Toros dağ silsilesinde bulunur yılından beri millî parktır.kommagene kralı Antiochus Theos, MÖ 62 yılında bu dağın tepesine, pek çok Yunan ve Pers tanrısının heykelinin yanı sıra kendi mezar-tapınağını da yaptırmıştır.

44 Dünya Miras Listesi ne Alınan Mekanlarımız Truva Antik Kenti Çanakkale il sınırları içinde yer alan tarihî kent. Homeros tarafından yazıldığı sanılan iki manzum destandan biri olan İlyada'da bahsi geçen Truva Savaşı'nın gerçekleştiği antik kenttir. Antik kent, 1998 yılından beri Dünya Miras Listesinde, 1996 yılından beri de Milli Park statüsündedir.

45 Türkiye nin Dünya Turizm Sıralamasındaki yeri 45

46

47 TANITIM ÇALIŞMALARI Ülkemizin kültür ve turizm değerlerini tanıtmak, turizm çeşitliliğini ve ürün üstünlüğünü ortaya koymak amacıyla 80 den fazla ülkede reklam, halkla ilişkiler faaliyetleri gerçekleştirilmekte, uluslararası turizm fuarlarına katılmakta ve tanıtıcı yayınlar hazırlanmaktadır. Bu çalışmalar özel projeler ve kültürel etkinliklerle desteklenmektedir de 43 milyon TL olan yurtdışı tanım bütçesi 3,5 kattan fazla artarak 2010 da 153 milyon TL ye ulaşmıştır.