ATIK YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ

Transkript

1 Sayfa No 1/11 1. AMAÇ Bu prosedürün amacı; Özerdem Demir Anonim Şirketi, Egedemir Geri Kazanım Tesisi, Egedemir Demir-Çelik Fabrikası için Entegre Yönetim Sistemi gereğince, alınan izin ve lisanslar kapsamında, tesise atık alımı, atıkların amacına uygun şekilde kullanılması, satışı ve tesiste oluşan atıkların toplanması, tasnifi, atık sahasına taşınması, değerlendirilmesi ile tehlikeli atıkların kontrolü için yöntem ve sorumluluk belirtmektir. 2. KAPSAM Tesislerimizde oluşan, tehlikeli ve tehlikesiz atıklar ile birlikte lisans kapsamında tesise alınan ve kullanılan tüm atıkları kapsamaktadır. 3. TANIMLAR: Evsel Atık: Yemekhaneden atılan tehlikeli ve zararlı atık kavramına girmeyen, yiyecek atıklarıdır. Ambalaj Atıkları: Ürünlerin veya herhangi bir malzemenin tüketiciye ya da nihai kullanıcıya ulaştırılması aşamasında ürünün sunumu için kullanılan ve ürünün kullanılmasından sonra oluşan kullanım ömrü dolmuş tekrar kullanılabilir ambalajlar da dâhil çevreye atılan veya bırakılan satış, ikincil ve nakliye ambalajlarının atıklarını, bununla birlikte tesisimizde ofis faaliyetleri sonucu oluşan kağıt ve plastik atıklarını kapsar. Tehlikeli Atıklar: Özerdem Demir Anonim Şirketi kaynaklı oluşan tehlikeli atıklar Kontamine ambalaj (yağ ve kimyasal varilleri) Piller ve akümülatörler, Yağlı bezler, eldiven ve giysiler, Floresan lamba, Bitkisel atık yağ Atık yağ (araçların bakımı dışarıda ilgili firma tarafından yapılmaktadır ve tesis içinde atık yağ depolanmamaktadır.) Egedemir Geri Kazanım Tesisi kaynaklı oluşan tehlikeli atıklar Kontamine ambalaj (yağ ve kimyasal varilleri) Piller ve akümülatörler, Yağlı bezler, eldiven ve giysiler, Floresan lamba, Atık yağ

2 Sayfa No 2/11 Egedemir Demir-Çelik Fabrikası kaynaklı oluşan tehlikeli atıklar Kontamine ambalaj (yağ ve kimyasal varilleri) Piller ve akümülatörler, Yağlı bezler, eldiven ve giysiler Floresan lamba, Baca gazı tozu Atık yağ (araçların bakımı dışarıda ilgili firma tarafından yapılmaktadır ve tesis içinde atık yağ depolanmamaktadır Tehlikesiz atıklar: Özerdem Demir Anonim Şirketi kaynaklı oluşan tehlikesiz atıklar Ömrünü tamamlamış lastikler, Kağıt, karton, plastik, cam ve ambalaj atıkları Metal hurda, Demir tozları Ahşap malzeme, Egedemir Geri Kazanım Tesisi kaynaklı oluşan tehlikesiz atıklar Ömrünü tamamlamış lastikler, Kağıt, karton, plastik, cam ve ambalaj atıkları Demir ve çelik atıkları Egedemir Demir-Çelik Fabrikası kaynaklı oluşan tehlikesiz atıklar Ömrünü tamamlamış lastikler, Kağıt, karton, plastik, cam ve ambalaj atıkları İşlenmemiş curuf Elektronik Atık: Üç firmamız içinde aşağıda listelenen elektronik atıklar oluşmaktadır. Bilgisayar monitörü ve diğer parçaları, Elektrik kabloları, Klima vb. atıkları Tıbbi Atık: Üç firmamız içinde tıbbi atık oluşumu gözlenmekte olup, revirlerde bulunan tıbbi atık toplama kutusunda biriktirilmektedir. 4. SORUMLULUK: Lisans kapsamında bulunan atıkların tedarikçiden alınması, kontrolü, tesiste uygun şekilde depolanması, amacına uygun kullanılmasının kontrolünden Çevre Mühendisi ve Çevre Yönetim Sistem Sorumlusu sorumludur. Atıkların tesis içinde bu prosedüre uygun şekilde biriktirilmesinden tüm departman çalışanları, bertaraf tesislerine gönderiminden tesisteki işleyişin çevre mevzuatı kapsamında takibini yapan çevre mühendisleri ve hizmet alınan çevre danışmanlık firması sorumludur.

3 Sayfa No 3/11 5. UYGULAMA: 5.1. Atık Girişlerinin Kontrol Altına Alınması: Özerdem Demir Anonim Şirketi için, Tehlikesiz Atık Toplama Ayırma lisansı kapsamında alınacak atıklar ve kodları aşağıda listelenmiştir. Bu atıklar dışında tesise atık girişi olamaz. Atık Kodu Atık Tanımı Tarım, bahçıvanlık, su ürünleri üretimi, ormancılık, avcılık ve bahçıvanlıktan kaynaklanan atıklar Atık plastikler Atık metal Ağaç işlemeden ve sunta mobilya üretiminden kaynaklanan atıklar dışındaki talaş,yonga,kıymık,ahşap kaplamalar Fosforlu kimyasalların imalat,tedarik ve kullanımından ve fosforlu kimyasal işnmesinden kaynaklanan atıklar Fosforlu cüruf Plastiklerin, sentetik kauçuk ve yapay elyafların imalat ve kullanımından kaynaklanan atıklar Atık plastikler Enerji santrallerinden ve diğer yakma tesislerinden kaynaklanan atıklar Dip külü,cüruf ve kazan tozu Uçucu kömür külü Turbo ve işlenmemiş odundan kaynaklanan uçucu kül Baca gazı kükürt giderme işleminden çıkan kalsiyum bazlı atıklar Birlikte yakılmadan kaynaklı uçucu kül Demir ve çeli,k endüstrisinden kaynaklanan atıklar Curuf işleme atıkları İşlenmemiş cüruf Haddehane tufalı Alüminyumısıl metalürjisinden kaynaklanan atıklar Anot hurdaları dışındaki baca gazı tozu Çinko ısıl metalürjisinden kaynaklanan atıklar Birincil ve ikincilüretim cürufları dışındaki cüruf ve köpükler Bakır ısıl metalürjisinden kaynaklanan atıklar Birincil ve ikincil üretim curufları Birincil ve ikincil üretimden kaynaklanan cüruf ve köpükler

4 Doküman No ORT-PR-012 Revizyon Tarihi.. Sayfa No 4/ Demir dışı ısıl metalürjisinden kaynaklanan atıklar Diğer cüruflar dışındaki cüruf, toz ve kırpıntılar Demir döküm işleminden kaynaklanan atıklar Ocak cürufları Demir dışı döküm atıkları Ocak cürufları Cam ve cam ürünleri üretim atıkları Cam elyaf atıkları dışındaki atık camlar Metallerin ve plastiklerin fiziki ve mekanik yüzey işlemlerinden ve biçimlendirilmesinden kaynaklanan atıklar Demir metal çapakları ve talaşlar Demir dışı metal talaşlar ve çapaklar Demir dışı metal ve toz parçacıkları Plastik yongalar ve çapaklar dışındaki öğütme parçaları ve öğütme maddeleri Çeşitli taşıma türlerindeki ömrünü tamamlamış araçlar ve ömrünü tamamlamış araçların sökülmesi ile araç bakımından kaynaklanan atıklar Demir Metaller Demir olmayan Metaller Plastik Cam Ahşap,cam,plastik Ahşap Cam Plastik Metaller Bakır,bronz,pirinç Alüminyum Kurşun Çinko Demir ve çelik Kalay Karışık metaller dışındaki kablolar Atık yakma veya pirolizden kaynaklanan atıklar dışındaki taban külü ve cüruf Metal içeren atıkların parçalanmasından kaynaklanan atıklar Demir ve çelik atıkları Demir olmayan atıklar

5 Doküman No ORT-PR-012 Revizyon Tarihi.. Sayfa No 5/ Başka bir şekilde tanımlanmamış atıkların mekanik arıtımından kaynaklanan atıklar Kağıt ve karton Demir dışı metal Plastik ve lastik Cam dışındaki ahşap Ayrı toplanan fraksiyonlar Kağıt ve karton Cam dışındaki ahşap Plastikler Egedemir Geri Kazanım Tesisi için, Geçici Faaliyet Belgesi kapsamında tesise kabul edilebilecek atıklar aşağıda listelenmiştir. Bu atıklar dışında tesise atık girişi olamaz. Atık Kodu Atık Tanımı Yeşil sıvı çamuru Kağıt geri kazanımdan kaynaklanan mürekkep giderme çamurları Atık kağıt ve kartonun hamur haline getirilmesi sırasında mekanik olarak ayrılan ıskartalar Geri dönüşüm amaçlı kağıt ve kartonun ayrıştırılmasından kaynaklanan atıklar Kireç çamuru atığı Mekanik ayırma sonucu oluşan elyaf ıskartaları,dolgu ve yüzey kaplama maddesi çamuru Saha içi atık su arıtımından kaynaklanan çamurlar( hariç) Fosforlu cüruf Dip külü,cüruf,kazan tozu Uçucu kömür külü Turbo ve işlenmemiş odundan kaynaklanan uçucu kül Baca gazı kükürt giderme işleminden çıkan kalsiyum bazlı katı atıklar Birlikte yakılmadan kaynaklı dip külü,cüruf,kazan tozu Birlikte yakılmadan kaynaklı uçucu kül Saha içi atıksu arıtımından kaynaklanan çamurlar Kazan temizlemesi sonucu çıkan sulu çamurlar Akışkan yatak kumları Curuf işleme atıkları İşlenmemiş cüruf

6 Doküman No ORT-PR-012 Revizyon Tarihi.. Sayfa No 6/ Haddehane tufalı Diğer çamurlar ve filtre kekleri dışındaki baca gazı tozu dışındaki partikül ve tozlar Birincil ve ikincil üretim cürufları Diğer partikül ve tozlar dışındaki cüruf ve köpükler Birincil ve ikincil üretim cürufları Birincil ve ikincil üretimden kaynaklanan cüruf ve köpükler Diğer partikül ve tozlar dışındaki soğutma suyu arıtma atıkları Birincil ve ikincil üretim cürufları Birincil ve ikincil üretimden kaynaklanan cüruf ve köpükler Diğer partikül ve tozlar Partikül ve tozlar Diğer cüruflar dışındaki cüruf,toz ve kırpıntılar dışındaki baca gazı tozu Ocak cürufları dışında henüz döküm yapılmamış maça ve kum döküm kalıpları dışındaki baca gazı tozu dışındaki diğer partiküller Ocak cürufları dışındaki baca gazı tozu Partiküller ve tozlar dışındaki ısıl işlemden önce hazırlanan harman atığı dışındaki cam parlatma ve öğütme çamuru dışındaki baca gazı arıtımından kaynaklanan katı atıklar dışındaki baca gazı arıtımından kaynaklanan çamurlar ve filtre kekleri Partiküller vetoz Saha içi atıksu arıtımından kaynaklanan çamur Partiküller ve toz Çimento bazlı kompozit malzeme üretim atıkları dışındaki sulu durulama sıvıları Çinko külü

7 Sayfa No 7/11 Egedemir Demir-Çelik Fabrikası için, Tesisin Geçici Faaliyet Belgesi kapsamında kabul edebileceği atıklar aşağıda listelenmiştir. Bu atıklar dışında tesise atık kabul edilemez. Atık Kodu Atık tanımı Atık metal Demir metal çapakları ve talaşları Demir metal toz ve parçacıkları Demir dışı metal çapakları ve talaşları Demir dışı metal toz ve parçacıkları Kaynak atıkları dışındaki öğütme parçaları ve öğütme maddeleri Demir metaller Demir olmayan metaller Bakır,bronz,pirinç Alüminyum Demir ve çelik Karışık Metal Taban külünden ayrılan demir içerikli maddeler Demir olmayan atıklar Demir metali Demir dışı metal Metaller Demir ve çelik atıkları Tesislere giren atıkların kontrolü şirketlerimizin çevre mühendisleri tarafından yapılmaktadır. Her atık için, tesislerde bulunan güvenlik personeli tarafından, geliş irsaliyeleri incelenmektedir, irsaliyedeki bilgilere göre ORT-FR-028 ATIK GİRİŞ KONTROL FORMU doldurulmaktadır ve tesislerimizin Çevre Mühendislerinden herhangi birinin de kontrolünden geçtikten sonra ilgili kişinin kaşesi basılıp, atığın tesislere girişi yapılacaktır. Atık kontrolünde, tesislere gelen atığın ilgili tesisin lisans kapsamında olup olmadığı, atığı getiren aracın uygun olup olmadığına bakılır. Atık listesinde yer almayan atıkların tesislere girişi yapılmaz. Bu konuda detaylı bilgi ORT-TL-005 ATIK ALIM TALİMATI nda yer almaktadır. Tesislere girişi yapılan atıklar tesislerin kantarında tartılarak tonajları ve diğer istenen bilgiler NETSİS ortamına kantarda çalışan ilgili kişi tarafından kaydedilmektedir. Bu konuda detaylı bilgiler ORT-TL-006 KANTAR ÇALIŞMA TALİMATI nda yer almaktadır. NETSİS üzerinden kaydedilen bilgiler sitesine aktarılmaktadır. Aktarılan bu bilgilere, istendiği zaman bakılabilecektir ve gerektiğinde raporlama yapılabilecektir. Her üç tesisimiz içinde uygulanan bu yöntemle atıkların girişi ile ilgili gerekli olan kontrol-denetim mekanizması sağlanmış olur.

8 Sayfa No 8/ Tesiste Oluşan Atıklar; Tehlikesiz Atıklar: Özerdem Demir Anonim Şirketi, Egedemir Geri Kazanım Tesisi ve Egedemir Demir-Çelik Fabrikasından kaynaklı oluşan tehlikeli ve tehlikesiz atıklar, bu atıkların geri kazanımı/bertaraflarının nasıl sağlandığı aşağıda belirtilmektedir: Evsel Atıklar; atık alanında bulunan atık konteynırlarına konulur. Özerdem Demir Anonim Şirketi ve Egedemir Demir Çelik Fabrikasında oluşan evsel atıklar için Aliağa Belediyesi, düzenli aralıklarla gelip, dolu konteynırların alımını yapmaktadır. Ege Demir Geri Kazanım tesisinde oluşan evsel atıklar ise Foça Belediyesi tarafından düzenli aralıklarla alınmaktadır. Plastik Atıklar; Her üç firma içinde oluşan plastik ambalajlar ilgili firmada atık alanındaki kendisine ayrılan bölmede düzgün şekilde bekletilmektedir. Plastik Geri Dönüşüm Fabrikamız kurulmuş olup, tesis gerekli izinleri alıp faaliyete geçtiğinde biriktirilen plastik malzemelerin geri kazanım/bertarafı plastik geri dönüşüm tesisimizde gerçekleştirilecektir. Kağıt-Karton Atıklar; Her üç tesis içinde oluşan Kağıt Karton atıklar, ilgili tesiste ofislerde atık kağıt kutularından, üretim-depo alanında ise isminin yazılı olduğu varilde toplanır ve atık sahasındaki atık kağıt alanına düzgün şekilde bırakılır. Alan yeterli kapasiteye ulaştığında Çevre Danışmanlık Firması ve Çevre Yönetim Sistem Sorumlusu tarafından anlaşmalı ve lisanslı firma ile bağlantıya geçilir ve gönderimi sağlanır. Belgeleri çevre klasöründe saklanır. Demir Tozları ve Metal Atıklar; Özerdem Demir Anonim Şirketinde üretimden kaynaklı oluşan demir tozları ve demir hurda atıkları ise adının yazılı olduğu varilde biriktirilerek geri kazanım/bertaraf amaçlı haftada bir Egedemir Geri Kazanım Aliağa Organize Sanayi Bölgesi nde bulunan tesisimize gönderilerek değerlendirilir. Ege Demir Geri Kazanım Tesisinde Oluşan demir-çelik atıkları biriktirilmeden günlük olarak İzmir Demir Çelik fabrikasına gönderimi yapılır. Ömrünü Tamamlamış Lastikler; Oluşan ömrünü tamamlamış lastikler, atık alanında biriktirilir. Atık alanında biriktirildiği bölme doluluk oranına ulaştığında Çevre Danışmanlık Firması ve Çevre Yönetim Sistem Sorumlusu tarafından anlaşmalı lisanslı firma ile bağlantıya geçilir ve gönderimi sağlanır. Cüruf Atığı; Egedemir Demir- Çelik Fabrikasında oluşan işlenmemiş Cüruf Egedemir Geri Kazanım tesisimize gönderilerek değerlendirilir.

9 Sayfa No 9/ Tehlikeli Atıklar; Özerdem Demir Anonim Şirketi, Egedemir Geri Kazanım Tesisi ve Egedemir Demir-Çelik Fabrikasından kaynaklı oluşan tehlikeli ve tehlikesiz atıklar, geri kazanımının/ bertaraflarının nasıl sağlandığı aşağıda belirtilmektedir: Kontamine Ambalajlar; Bu atıklar, Boş variller, yağ bidon ve tenekeleri, yağ bulaşmış kaplardır. Oluştuğunda, atık sahasındaki kontamine ambalaj alanına bırakılır ve mevzuatta belirlenen süre içerisinde, Çevre Danışmanlık Firması ve Çevre Yönetim Sistemi Sorumlusu tarafından anlaşmalı ve lisanslı firma ile bağlantıya geçilir ve UATF doldurularak gönderimi sağlanır. UATF nin ilgili formu ve diğer belgeler çevre klasöründe saklanır. Kontamine Atıklar; Bu atıklar, yağlı eldiven, yağlı bez vs. dir. Oluştuğunda, üretim-depo kısmının çıkışında atık adının yazılı olduğu varilde biriktirilerek, atık alanına alınır. Mevzuatta belirlenen süre içerisinde, Çevre Danışmanlık Firması ve Çevre Yönetim Sistemi Sorumlusu tarafından anlaşmalı ve lisanslı firma ile bağlantıya geçilir ve UATF doldurularak gönderimi sağlanır. UATF nin ilgili formu ve diğer belgeler çevre klasöründe saklanır. Atık Yağlar; Egedemir Geri Kazanım tesisinde araç bakımlarından kaynaklana atık yağlar, kapalı ve sızdırmaz varillerde veya bidonlarda biriktirilir. Ağızları taşıma esnasında dökülmeyecek şekilde kapatılır. Atık sahasında ki atık yağ alanına bırakılır. Mevzuatta belirlenen süre içerisinde, Çevre Danışmanlık Firması ve Çevre Yönetim Sistemi Sorumlusu tarafından anlaşmalı ve lisanslı firma ile bağlantıya geçilir ve UATF doldurularak gönderimi sağlanır. UATF nin ilgili formu ve diğer belgeler çevre klasöründe saklanır. Egedemir Demir- Çelik Fabrikası ve Özerdem Demir Anonim Şirketinde araçların bakımları ilgili firma tarafından yapıldığı için atık yağın geçici depolanması söz konusu değildir. Bacagazı Tozu; Egedemir Demir Çelik Fabrikasında üretim faaliyetleri sonucu oluşan baca gazı tozu atık alanında biriktirilerek, yönetmelikte belirtilen geçici depolama süresi aşılmamak kaydıyla çevre danışmanlık firması ve çevre yönetim sistem sorumlusu tarafından ilgili lisanslı firmayla iletişime geçilerek geri kazanımı/bertarafı sağlanmaktadır. Her atık alımı yapıldığında, UATF doldurularak, ilgili nüshası çevre dosyasında saklanmaktadır. Bitkisel Atık Yağ; Özerdem Demir Anonim Şirketinde yemekler yemekhanede yapıldığı için, bitkisel atık yağ oluşumu söz konusudur. Oluşan bitkisel atık yağlar yemekhanede bidonlarda biriktirilir, danışman firma ve çevre yönetim sistem sorumlusu vasıtasıyla ilgili lisanslı firmayla bağlantıya geçilerek aldırılması sağlanır. Diğer firmalarda yemek ihtiyacı dışarıdan anlaşmalı firma vasıtasıyla sağlandığı için bitkisel atık yağ oluşumu söz konusu değildir.

10 ATIK YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ Doküman No ORT-PR-012 Revizyon Tarihi.. Sayfa No 10/11 Atık piller; ofis katlarında ve sarf depolarda bulunan Taşınabilir Atık Pil (TAP) kutularında biriktirilir. Bu kutular dolduklarında tap.org.tr adresinde ki uygun form doldurularak alınması sağlanır. Tıbbi atıklar; revirde ki tıbbi atık kutusunda biriktirilir. Bu kap dolduğunda anlaşmalı firma çağırılarak Ulusal Atık Taşıma Formu ve sevk irsaliyeleri doldurularak teslim edilir. Belgeleri çevre klasöründe saklanır. Atık floresan lambalar; oluşması durumunda atık alanında ilgili kutuda biriktirilir ve atık floresan kutusu doluluk oranına ulaştığında anlaşmalı firma ile görüşülüp, Ulusal Atık Taşıma Formu (UATF) doldurularak gönderimi sağlanır. Belgeleri çevre klasöründe saklanır. Atık baskı tonerleri; kullanım ömürleri bitene kadar yeniden dolum yapılarak kullanılır. Kullanım ömürleri bittiklerinde kontamine atık olarak gönderimi sağlanır. Belgeleri çevre klasöründe saklanır. Elektronik atıklar; Ofis içinde kullanılan bilgisayar ve diğer parçalarından, elektrik bakım işlerinden oluşmaktadır. Firmamızın tüm departmanlarından çıkan ve kullanılamayacak durumda olan elektronik cihazlar oluşması durumunda atık alanında ki elektronik atık alanına düzgün şekilde bırakılır. Gönderim için lisansı uygun olan firmalar seçilir. Belgeleri çevre klasöründe saklanır. Tehlikeli atıklar atık alanına bırakıldığı zaman ORT-FR-029 TEHLİKELİ ATIK ETİKETİ doldurulur. Bu formda atığın alana konduğu tarih, atık kodu ve atık tanımı yer alır. İlgili yönetmelikte belirtilen süre aşılmadan tehlikeli atıkların gönderimi sağlanır. Gönderim süresinin aşılması bu uygulama ile önlenmiş olur Atıksular; Özerdem Demir Anonim Şirketinde ve Egedemir Geri Kazanım tesisinde oluşan evsel nitelikli atıksular fosseptikte biriktirilmektedir. Biriktirilen atıksuların her ay vidanjörle çekimi yaptırılır. Vidanjör çekim makbuzları çevre dosyasında saklanır. Egedemir Demir Çelik Fabrikasında ise oluşan evsel nitelikli atıksular Aliağa Organize Sanayi Bölgesi altyapı sistemine verilir. Atıksu bağlantı izni mevcut olup, firmanın çevre dosyasında saklanmaktadır. Su tüketimlerinin kontrolü amacıyla atıksu miktarları ve gelen su faturaları karşılaştırılarak atıksu miktarlarının birbirini tutup tutmadığı kontrol edilir Kayıtların Kontrolü ve Muhafazası

11 Doküman No ORT-PR-012 Revizyon Tarihi.. Sayfa No 11/11 Atık gönderimine ilişkin tüm bilgiler, danışman firma tarafından düzenlenen aylık değerlendirme formlarına işlenmektedir ve Çevre Mühendisi, Çevre Yönetim Sistem Sorumlusu tarafından kontrol edildikten sonra onaylanmaktadır. Düzenlenen aylık değerlendirme formlarının bir örneği şirketlerimiz çevre klasörlerinde muhafaza edilmektedir. Kayıtların muhafazasından Çevre Mühendisi ve Çevre Yönetim Sistemi Sorumlusu sorumludur. Kayıtların saklanması ve imhası da ORT-PR-002 Kayıtların Kontrolü Prosedürü ne göre yapılmaktadır. 6. İlgili Dökümanlar 6.1. İç Kaynaklı Dökümanlar ORT-PR-002 Kayıtların Kontrolü Prosedürü ORT-TL-005 ORT-FR-029 Tehlikeli Atık Etiketi ORT-FR-028 Atık Giriş Kontrol Formu 6.2. Dış Kaynaklı Dökümanlar Ulusal Atık Taşıma Formu (UATF) Vidanjör Çekim Makbuzları Aylık Değerlendirme Raporu İç Tetkik Raporu Atık Alım Firmaları İle Yapılan Sözleşmeler Firmalardan Gelen İrsaliyeler * Elektronik kontrollü kopya. * Kopyası alındığında kontrolsüz kopya.