TEKNİSYEN (ELEKTRİK ELEKTRONİK)

Transkript

1 ELEKTRİK ÜRETİM ANONİM ŞİRKETİ GÖREVDE YÜKSELME ve UNVAN DEĞİŞİKLİĞİ SINAVI MAYIS 2015 TEKNİSYEN (ELEKTRİK ELEKTRONİK) ADAYIN ADI :... SOYADI :..... T.C. KİMLİK NUMARASI :... SINAV SALON NO :... SIRA:.. *Yukarıdaki Bilgileri Doldurmayı Unutmayınız. Genel Açıklama 1. Bu kitapçıkta 50 soru vardır. Cevaplamaya istediğiniz sorudan başlayabilirsiniz. 2. Sınav süresi 75 dakikadır. 3. İşaretlemelerinizi yumuşak uçlu kurşun kalem ile, işaretleme yapacağınız alanı taşırmadan yapınız. 4. Değiştirmek istediğiniz bir cevabı, cevap kağıdını yıpratmadan siliniz. 5. Değerlendirme optik okuyucu ile yapılacağı için cevap kağıdını katlamayınız, buruşturmayınız ve gereksiz işaret koymayınız. 6. Testte her soru için tek bir doğru cevap seçeneği işaretlenecektir. Birden fazla işaretleme yapmanız durumunda o soruya verdiğiniz cevap yanlış sayılacaktır. 7. Testte yanlış cevaplar, doğru cevaplardan düşülmeyecektir. Bu yüzden size en doğru gelen cevabı işaretlemek yararınıza olabilir. 8. Soru kitapçığındaki boş yerleri müsvedde olarak kullanabilirsiniz. Bu testin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamının veya bir kısmının GAZİSEM in yazılı izni olmadan kopya edilmesi, fotoğraflarının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması, yayınlanması ya da kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar, gerekli cezai sorumluluğu ve testlerin hazırlanmasındaki mali külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.

2 1

3 1. Endüvi manyetik alanının kutup manyetik alanına karşı gösterdiği zorluk aşağıdakilerden A) Endüvi reaksiyonu B) Akım C) Gerilim D) Endüvi komütasyonu 2. Uyartım sargısını kendi ürettiği enerji ile besleyen generatör aşağıdakilerden A) Dışarıdan uyartımlı şönt generatör B) Kendinden uyartımlı şönt generatör C) Kompunt generatör D) Seri generatör 3. DC motorun devir yönünü değiştirmek için aşağıdakilerden hangisi uygulanır? A) Akım arttırılır. B) Gerilim azaltılır. C) Gerilim arttırılır. D) Kutup uçları değiştirilir. 4. Üç fazlı AC makinelerde üretilen üç fazlı gerilimler arasındaki faz farkı derece cinsinden aşağıdakilerden hangisine eşit olur? A) 60 o B) 90 o C) 120 o D) 150 o 5. Aşağıdakilerden hangisi üç fazlı AC motorun parçalarından biri değildir? A) Stator B) Sincap kafesli rotor C) Bilezikli (sargılı) rotor D) Kollektör 6. Alternatif akım ve alternatif akım makineleri ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Zaman içerisinde yönü ve şiddeti belli bir düzen içerisinde değişen akım, alternatif akımdır. B) En bilinen alternatif akım dalga biçimi sinüs dalgasıdır. C) Alternatif akım makineleri karmaşık yapıdadır. D) Alternatif akım makineleri az bakım gerektirir. 7. Alternatif akımın elde edilmesi ve alıcılara iletilmesi ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Alternatif akım, alternatörler ile elde edilir. B) Alternatif akım + ve - olacak şekilde iki kutuptan meydana gelir ve bu kutuplar sabittir. C) Üretilen alternatif gerilim, iletim hatlarında meydana gelebilecek kayıpları azaltabilmek için transformatörler ile yükseltilir. D) Yüksek gerilim, düşük akımla iletim yapılarak iletim hatlarında kullanılan iletkenlerin çapları küçültülmüş olur. 8. Bir saykılın gerçekleşmesi için geçen süre aşağıdakilerden A) Periyot B) Alternans C) Frekans D) Açısal hız 1

4 9. Üzerindeki sıcaklık arttıkça direnci artan, sıcaklık düştükçe direnci düşen termistörler aşağıdakilerden 12. A) NTC B) PTC C) LDR D) VDR 10. Şehir şebeke geriliminin etkin (RMS) değeri 220 V ise bu şebekenin maksimum gerilim değeri aşağıdakilerden hangisine eşit olur? A) 220 * 2 V B) 220 * 3 V C) 220 * 2 V D) 220 * 3 V Yukarıda verilen devrede A ve B noktaları arasındaki eşdeğer kapasitans aşağıdakilerden hangisine eşittir? A) 4,5 µf B) 9 µf C) 15 µf D) 18 µf Bir transformatörün primer gerilimi 120 V, sekonder gerilimi ise 6 V olarak ölçülmüştür. Primer sargısı 360 tur ise sekonder sargının tur sayısı aşağıdakilerden hangisine eşit olur? A) 18 tur B) 20 tur C) 22 tur D) 24 tur Yukarıda verilen devrede A ve B noktaları arasındaki eşdeğer endüktans aşağıdakilerden hangisine eşittir? A) 5 mh B) 7 mh C) 10 mh D) 12 mh 14. Aşağıda verilenlerden hangisi transistörün ayak isimlerinden biri değildir? A) Emiter B) Geyt C) Beyz D) Kollektör 2

5 15. Anlamlı bir bilginin karşılıklı alışverişine verilen isim aşağıdakilerden 16. A) Haberleşme B) Alıcı C) Verici D) İletim ortamı 19. Diyot ile ilgili olarak aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Tek yönlü akım geçiren yarı iletken iki uçlu bir devre elemanıdır. B) Ters polarizasyon durumunda akım geçirmez. C) Artı ucu katot, eksi ucu ise anot olarak isimlendirilir. D) Silisyum diyotların iletime geçme gerilimleri yaklaşık 0,6 V ile 0,7 V arasındadır. Yukarıda verilen devre için A ve B noktaları arasındaki eşdeğer direnç aşağıdakilerden hangisine eşittir? A) 10,5 Ω B) 10 Ω C) 7,5 Ω D) 7 Ω 20. İstenmeyen sinyallerin sistemlere girerek sinyallerde bozucu etki meydana getirmesine verilen isim aşağıdakilerden A) Termal gürültü B) Parazit C) Diyafoni D) Schottky gürültüsü 17. Aşağıdakilerden hangisi yalıtkanların başlıca özellikleri arasında yer almaz? A) Elektrik akımını iletmeyen maddelerdir. B) Isı, ışık ve magnetik etki altında iletken olur. C) Atomların dış yörüngesindeki elektronlar, atoma zayıf olarak bağlıdır. D) Atomların dış yörüngesindeki elektron sayısı 8 veya 8 e yakındır. 18. Doğrultma devrelerinde kullanılan diyot çeşidi aşağıdakilerden A) Foto diyot B) Zener diyot C) LED D) Kristal diyot 21. I. Enerji kontrolü II. Ortam sıcaklığı kontrolü III. Sinyal izleme IV. Eleman değiştirme Yukarıda verilenlerden hangisi / hangileri arıza gidermede kullanılan işlemlerden değildir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I, II ve III 3

6 22. Bir iletkenle birleştirilen ve aralarındaki potansiyel farktan kaynaklanan iki nokta arasındaki elektron akışına verilen isim aşağıdakilerden A) Elektrik akımı B) Frekans C) Gerilim D) Güç 25. Elektrik kuvvet çizgileri ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Kuvvet çizgileri birbirleriyle kesişir. B) Kuvvet çizgileri girdikleri ve çıktıkları yüzeylere diktir. C) Zıt yüklerin kuvvet çizgileri arasında bir çekim kuvveti vardır. D) Aynı cinsteki yüklerin kuvvet çizgileri arasında bir itme kuvveti vardır. 23. Kömür, petrol ve doğalgaz gibi fosil kaynaklı yakıtlar yakılarak tanklarda ısıtılan su, yüksek basınçlı buhar haline getirilir. Elde edilen yüksek basınçlı buhar, borularla taşınarak buhar türbininin döndürülmesi sağlanır ve elektrik enerjisi üretilir. Elektrik enerjisinin üretilmesi için yukarıda tanımlanan santral çeşidi aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) Termik santral B) Hidroelektrik santral C) Nükleer santral D) Jeotermal santral 24. Coulomb (Kulon) Kanunu ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Elektrik yükleri arasında bir itme ya da çekme kuvveti vardır. B) Aynı cins elektrik yükleri arasında bir itme kuvveti vardır. C) Farklı cins elektrik yükleri arasında bir çekim kuvveti vardır. D) Yükler arasındaki kuvvet, yüklerin bulunduğu ortamdan etkilenmez. 26. Analog ampermetreler ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? 27. A) Ampermetre devreye seri bağlanır. B) Ampermetrelerin iç direnci çok küçüktür. C) Ampermetrenin bobini, ince telli ve çok spirlidir. D) Ölçüm yapılan devrede bir yük gibi davranmamaları beklenir. I. Piller, kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine dönüştüren kaynaklardır. II. Pillerden alternatif akım elde edilir. III. Piller ömürlerini tamamladıktan sonra içindeki zararlı bileşiklerden dolayı çöpe atılmamalıdır. Piller ile ilgili olarak yukarıda verilen ifadelerden hangisi / hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III 4

7 28. Ölçü aletleri ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? 29. A) Ölçtüğü değeri skala taksimatı üzerinden ibre ile gösteren ölçü aletleri, analog ölçü aletleridir. B) Ölçtükleri elektriksel büyüklük değerini zamana bağlı olarak toplayan ölçü aletleri, gösteren ölçü aletleridir. C) Ölçtüğü değeri dijital bir göstergede sayılarla gösteren ölçü aletleri, dijital ölçü aletleridir. D) Ölçülen büyüklüğün değerini zamana bağlı olarak grafik kağıdı üzerine çizerek kayıt eden ölçü aletleri, kaydedici ölçü aletleridir. I. İletkenin boyu (m) II. İletkenin kesiti (mm²) III. İletkenin yapıldığı malzemenin öz direnci (Ω.mm²/m) 31. Aşağıda verilen enerji kaynaklarından hangisi yenilenebilir enerji kaynağı olarak değerlendirilmez? A) Doğalgaz B) Dalga C) Rüzgar D) Jeotermal 32. Şebeke yükünün çok arttığı zamanlarda çalıştırılan santrallere verilen isim aşağıdakilerden A) Puant santraller B) Temel yük santralleri C) Normal santraller D) Biriktirmeli santraller 30. Bir iletkenin direnci yukarıda verilenlerden hangisine / hangilerine bağlıdır? A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) I, II ve III I. AC gerilim ve DC gerilim II. Akım III. Frekans Osiloskop ile yukarıda verilen ölçümlerden hangileri ölçülebilir? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III 33. Aşağıdakilerden hangisi hidroelektrik santrallerin özelliklerinden biri değildir? A) Kuruluş maliyetleri yüksektir. B) Yapım süreleri kısadır. C) Kurulduğu yerdeki tarım alanlarının bir kısmının yok olmasına neden olur. D) Suyun potansiyel enerjisini elektrik enerjisine dönüştürmekte kullanılır. 34. Rotor devri ile stator devri eşit olan makinelere verilen isim aşağıdakilerden A) Dinamo B) Asenkron makine C) Senkron makine D) Transformatör 5

8 35. Paralel bağlanacak alternatörlerde aşağıdaki şartlardan hangisi gerekli değildir? 36. A) Gerilim eşitliği B) Frekans eşitliği C) Faz sıralarının aynı olması D) Güçlerinin eşit olması I. Elektrik iletim ve dağıtım şebekeleri, elektrik enerjisinin üretilmesinden tüketilmesine kadar enerjinin kesintisiz ve güvenilir bir şekilde iletilip dağıtılmasına uygun olmalıdır. II. Elektrik şebekeleri çok iyi planlanmış ve kurulmuş olmalıdır. Şebekede oluşacak arızalar ve olumsuz etkiler, tüketicileri ve alıcıları etkilememelidir. III. Elektrik şebekeleri her an değişen koşullara ve güçlere cevap verebilmelidir. Yukarıda verilenlerden hangileri elektrik şebekelerinin sağlaması gereken özellikler arasındadır? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III 37. Aşağıdakilerden hangisi alçak gerilim şebekelerini ifade etmektedir? A) l-1000 V arası B) l kv-35 kv arası C) 35 kv-154 kv arası D) l54 kv'den fazla 38. Orta ve yüksek gerilim sistemlerinde devre yüksüz iken açma ve kapama işlemi yapabilen ve açık konumda gözle görülür bir ayırma aralığı oluşturan şalt cihazı aşağıdakilerden A) Ayırıcı B) Kesici C) Bara D) Trafo 39. Yıldırımı tehlikesizce toprağa ileten koruma tesisatına verilen isim aşağıdakilerden 40. A) Parafudur B) Kuşkonmaz C) Paratoner D) İzolatör I. İçeriye giren canlıların hareketlerini tespit edip alarm paneline bildiren üründür. II. Cam kırılmasını anlayıp alarm paneline bildiren üründür. III. Genellikle kapı ve pencere gibi açılıp kapanabilen yüzeylere takılan, kapı ve pencerenin izinsiz olarak açıldığını alarm paneline bildiren üründür. Yukarıda verilen hırsız alarm sistemlerinde kullanılan cihazların doğru sıralanışı aşağıdaki seçeneklerin hangisinde verilmiştir? A) Pır dedektörü, cam kırılma dedektörü, manyetik kontak B) Pır dedektörü, manyetik kontak, cam kırılma dedektörü C) Manyetik kontak, cam kırılma dedektörü, pır dedektörü D) Cam kırılma dedektörü, pır dedektörü, manyetik kontak 6

9 41. Alternatif akım devresinde, bir periyotluk süre içindeki pozitif alternansın süresi 10 ms ise periyotun zaman olarak değeri ve frekansın değeri aşağıdakilerden A) 0,2 sn 500 Hz B) 0,1 sn 100 Hz C) 0,02 sn 50 Hz D) 0,01 sn 100 Hz 44. Generatörlerin bir bobininde, akımın fırçalar ve kolektör yardımı ile yön değiştirmesine verilen isim aşağıdakilerden A) Komütasyon B) İletim C) Endüvi reaksiyonu D) Kuvvet çizgileri 42. Aşağıdakilerden hangisi güç katsayısının düzeltilmesinin faydalarından biri değildir? A) Alternatörün ve trafonun görünür güçleri düşer. B) Enerji iletim hatlarındaki kayıplar artar. C) Aynı besleme hatlarından daha fazla aktif enerji iletilir. D) Aynı gücü iletmek için daha az iletken kullanılır ve buna bağlı olarak yatırım maliyetleri düşer. 45. Aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Bir madde, atomlardan oluşur. B) Bir maddeyi oluşturan atomlar, bir etki ile elektron kaybetmişlerse pozitif iyon durumuna geçmişlerdir. C) Bir maddeyi oluşturan atomlar, bir etki ile elektron kazanmışlarsa pozitif iyon durumuna geçmişlerdir. D) Cisimlerin atomları iyon durumuna geçtikleri zaman, elektrik yükü depolamış olur. 43. Yukarıda verilen sembol aşağıdakilerden hangisine aittir? A) Elektronik balast B) Demir nüveli bobin C) Ferit nüveli bobin D) Bobin 46. Wattmetreler ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi doğrudur? A) Bir elektrik devresinde akım ile gerilim arasındaki açıyı ölçen alete wattmetre denir. B) Wattmetrelerde akım ve gerilim bağlantılarından birinin yapılması yeterlidir. C) Wattmetrede akım bobini devreye paralel, gerilim bobini ise seri bağlanmalıdır. D) Wattmetre ile küçük güçler ölçülecekse akım bobininin sonra bağlanması, ölçme hatasını azaltır. 7

10 47. Aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Demir, nikel, kobalt gibi metalleri çekme özelliği gösteren metallere mıknatıs denir. B) Doğal mıknatıs demirin (Fe) oksijenle (O2) oluşturduğu Fe3O4 bileşiğidir. C) Yapay mıknatıs, demir, nikel, kobalt gibi malzemelerin alaşımlarının mıknatıslandırılması (mıknatıs etkisine sokulması) ile elde edilir. D) Demir gibi yumuşak malzemeler kolay mıknatıslanır; mıknatıs etkisinden uzaklaşınca manyetik (mıknatıs) özelliklerini kaybetmez. 48. Ölçü aletinde ölçülen büyüklüğün çok küçük değişimlerinin skala veya göstergede ifade edilebilmesine verilen isim aşağıdakilerden A) Doğruluk derecesi B) Duyarlılık C) Sabite D) Ölçme sınırı 49. Buhar tabanlı çalışan santrallerde, türbinde kullanıldıktan sonra çıkan buharı yoğunlaştırarak suya dönüştüren ünite aşağıdakilerden A) Moderatör B) Generatör C) Basınç kabı D) Kondanser 50. Aşağıdakilerden hangisi bir transformatörün kayıpları arasında değildir? A) Bakır kayıpları B) Fuko kayıpları C) Rüzgar kayıpları D) Histerisiz kayıpları TEST BİTTİ. CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ. 8

11 9

12 SINAVDA UYGULANACAK KURALLAR 1. Sınav süresince görevlilerle konuşmak ve soru sormak yasaktır. Aynı şekilde görevlilerin de adaylarla yakından ve alçak sesle konuşmaları yasaktır. 2. Yanınızda ve sıranızda dersle ilgili kitap, not vb. bulundurmak yasaktır. Sınav sırasında kopya yapan, yapmaya teşebbüs eden, kopya veren, kopya yapılmasına yardım edenlerin kimlikleri, sınav görevlilerince BİREYSEL SINAV İPTAL TUTANAĞINA yazılacak ve bu adayların sınavları geçersiz sayılacaktır. Görevliler kopya yapmaya veya vermeye kalkışanları uyarmak zorunda değil; sorumluluk size aittir. 3. Adaylar sınav sırasında görevlilerin her türlü uyarılarına uymak zorundadır. Gerektiğinde görevliler oturduğunuz yerleri değiştirebilir. Sınavınızın geçerli sayılması, her şeyden önce sınav kurallarına uymanıza bağlıdır. 4. Sınavın başlamasını izleyen ilk 30 dakikası içerisinde ve sınav süresinin son 5 dakikasında, sınavlarını tamamlasalar dahi, adayların salondan çıkmasına izin verilmez. Sınavın başlamasını izleyen ilk 15 dakika geçtikten sonra hiçbir aday sınava alınmaz. 5. Cevaplamaya geçmeden önce size verilecek soru kitapçığının üzerinde ayrılan yerlere adınız ve soyadınız ile aday, salon ve sıra numaralarınızı mutlaka yazınız. Sınav sonunda soru kitapçıkları toplanacak ve sınav merkezinde tek tek incelenecektir. Soru kitapçığının bir tek sayfası dahi eksik çıkarsa o oturumdaki sınavınız geçersiz sayılacaktır. 6. Cevap kağıdına yazılacak her türlü yazı, rakam ve yapılacak işaretlemeler için koyu siyah kurşun kalem kullanılacaktır. Tükenmez kalem veya dolmakalem kesinlikle kullanılmayacaktır. CEVAPLARIN TÜMÜ CEVAP KAĞIDINA İŞARETLENECEKTİR. Soru Kitapçıkları üzerine yapılan işaretlemeler kesinlikle değerlendirilmez. 7. Soru Kitapçığının sayfalarındaki boş yerleri müsvedde olarak kullanabilirsiniz. Başka bir kâğıdı müsvedde olarak kullanmak yasaktır. 8. Adayların soruları ve/veya sorulara verdikleri yanıtları herhangi bir yere yazmaları ve bunu sınav salonundan dışarıya çıkarmaları yasaktır. 9. Adaylar sınav sırasında yanlarında hesap makinası, telsiz, çağrı cihazı, radyo vb. haberleşme araçları, fotoğraf makinesi, cep bilgisayarı, saat fonksiyonu dışında fonksiyonu bulunan saat vb. türlü bilgisayar özelliği bulunan cihaz, silah vb. teçhizat bulunduramazlar. Yanlarında bu tür cihazları bulunduranların sınav bitiminde teslim almak şartı ile salon başkanına teslim etmeleri gerekir. Cep telefonu sınav esnasında tamamen kapalı konumda tutulmalıdır. Aksi davranışta bulunanların sınavı geçersiz sayılır. 10. Sınavınız bittiğinde, cevap kağıdınız ve soru kitapçığınızı salon görevlilerine şahsen teslim ediniz. Teslim etmediğiniz evrak nedeniyle o oturumdaki sınavınız geçersiz sayılacak ve hakkınızda yasal işlem yapılacaktır. Evrakların teslim edilmesinden aday sorumludur. SINAVINIZDA BAŞARILAR DİLERİZ. 10