Topoğrafik rölyef. Yaşar EREN-2003

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Topoğrafik rölyef. Yaşar EREN-2003"

Gözde Dink
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Topoğrafik rölyef

2 İzostasi Yeryüzündeki kütlelelerin gravitasyonal dengesidir DAĞ OLUŞUMU Denge kütlelerin yoğunluk farklılığına dayanır. Kabuk mantodan daha az yoğundur

3 Izostasi

4 Airy Modeli

5 Pratt Modeli

6 Her iki modelde zaman zaman işlemektedir

7 İzostasi nasıl çalışır?

8 Aysberg ve buzullar

9 Izostasi: : Aysbergler örnek

10 Mantoya göre kabuğun daha az yoğun olması nedeniyle,dağ kuşakları derin köklere sahiptir. Bu kök üst mantoya sokulur ve manto yüzeyi üzerindeki kütleye izostatik bir denge sağlar Bu hipotez sismik çalışmalar sonucu test edilerek dağ kuşaklarının kalın kıtasal köklerinin olduğu ortaya konmuştur

Bu kök üst mantoya sokulur ve manto yüzeyi üzerindeki kütleye izostatik

11 Izostatik denge Yüzme özelliği Okyanus üstündeki bir gemiye benzetilebilir. Gemi toplam ağırlığına eşit bir su hacmini yerdeğiştirinceye kadar suya batar. Yer litosferi de Astenosfer üzerinde birkaç farklılık dışında yanı şekilde davranır. Yüzme yerine izostatik denge litosferin astenosfer üzerindeki davranışını daha iyi tanımlar

Yer litosferi de Astenosfer üzerinde birkaç farklılık dışında yanı şekilde

12 Izostatik denge

13 Epirojenez Epirojenez yerkabuğunun geniş ölçekli bükülmesidir: Deformasyon ve levha tektoniği etkisi olmadan büyük alanların yavaçça aşağıya doğru çökmesi ve yükselmesidir. Topoğrafyadaki bu yavaş değişimler temel olarak izostatik düzenlemeden kaynaklanır: Kabuk aşağıdaki ve yukarıdaki pasif kuvvetlere az çok karşılık olarak yükselir veya alçalır.

Topoğrafyadaki bu yavaş değişimler temel olarak izostatik düzenlemeden kaynaklanır:

14 Izostatik Düzenleme Sedimentler sıkılaşmış kayaçlardan daha az yoğunluğa sahiptir. Buna rağmen bir alandan aşınması ve başka bir alana taşınması önemli bir kütle oluşturur

15 Sediment Erozyonu ve depolanması epirojenik yükselme ve alçalmaya yol açacaktır Bu model Modern Mississipi deltasında gördüğümüz duruma örnektir

19 Kabuğun aşağı DAĞ OLUŞUMU çökmesi/ yükselmesi Uzaklaşan levha hareketleri,sıcak manto sorgucunun kıtasal kabuk temeline girmesi ile bölgesel yükselme oluşturur. Okyanusal kabuk yayılma merkezinden uzaklaşıp oluşum yaşı arttıkça soğur ve aşağı doğru çökerek epirojenik hareket oluşturur.

20 Sorguç büyümesi ve yükselmesi Emzik Mantar Balon İDEAL SORGUÇ ŞEKİLLERİ

21 Dağ tipleri: Blok faylı dağlar Kıvrımlı-Bindirmeli dağlar Yükselme dağları Volkanik dağlar

22 Yeryüzündeki dağ kuşakları

23 Dağlar vardır. Dağlar vardır! Pasifik DAĞ OLUŞUMU kuzeybatısı Dağlar çok farklı süreçler ve kuvvetlerle oluşabilir Basin ve Range dağları Sierra Nevada veya Kayalık dağları Batı Apalaşlar Himalayalar veya merkezi Apalaşlar

24 Blok faylı dağlar DAĞ OLUŞUMU Levhaların birbirinden uzaklaştığı veya ayrıldığı bölgelerde blok faylanmalarla büyük dağlar oluşabilir Örnekler: Basin ve Range Bölgesi Death Valley Ege Bölgesi

25 Kıvrımlı-Bindirmeli Dağlar (Kompleks dağlar): Kıvrımlı dağlar iki kıtasal levhanın çarpışması sonucu oluşur Adlarını bu dağlardaki kayaçların çok kıvrımlı olmasından alırlar

27 Yükselme (epirojenik) dağlar Kıta içlerinde yer alırlar.

28 Volkanik dağlar

29 Orojenik Dağ kuşakları neden yüksektir?

Benzer belgeler

YER. Uzaklık. Kütle(A) X Kütle (B) Uzaklık 2. Çekim kuvveti= Yaşar EREN-2007

YER. Uzaklık. Kütle(A) X Kütle (B) Uzaklık 2. Çekim kuvveti= Yaşar EREN-2007 Uzaklık Çekim kuvveti= Kütle(A) X Kütle (B) Uzaklık 2 Okyanuslardaki gel-git olayı ana olarak Ayın, ikincil olarak güneşin dünyanın (merkezine göre) değişik bölgeleri üzerindeki diferansiyel çekim etkisiyle