IV. ULAŞIM ve TRAFİK KONGRESİ - SERGİSİ

Transkript

1 tmmob makina mühendisleri odası IV. ULAŞIM ve TRAFİK KONGRESİ - SERGİSİ BİLDİRİLER KİTABI Eylül, 2003 Ankara

2 Sunuş Günlük yaşantımızın vazgeçilmez bir parçası olarak görülen ulaştırma sistemi, ekonomik ve sosyal girdileriyle toplumu sürekli etkileyen bir yapıya sahiptir. Her alanda olduğu gibi ulaştırma alanında da en modern, en gelişmiş taşıma araçlarına sahip olmak, teknolojik gelişmelere ayak uydurmak, ekonomik kalkınmanın ve sosyal gelişmenin bir gereğidir. Dünyada; kentiçi ve kentdışı taşımacılığın birbiriyle uyumlaştırdığı, ulaştırma alt sistemlerini birlikte değerlendirerek taşımacılıkta oluşan talepleri alternatifleriyle birlikte ele alarak ve toplu taşımacılığa öncelik veren ulaşım politikaları uygulanırken ülkemizde; yolcu ve yük taşımacılığındaki talepleri, ulaştırma alt sistemleri ile birlikte değerlendirmeyen, toplu taşımacılığı birincil tercih kılmayan yatırım politikaları uygulanmaktadır. Halbuki ulaşım sistemleri, birbiriyle rekabet etmeyen tam tersine tüm alt sistemlerin en ekonomik, en uygun ve birbirlerini tamamlayacak şekilde kullanıldığı sistem olarak görülmelidir Kongrede; Ulaştırmada modern kavramlar, bölgesel rekabet ve AB'ye adaylık süreci, ulaştırmada özelleştirme, ulaştırmada yol ve taşıt güvenliği, kentleşme ve trafik, Türkiye'de ulaşım politikaları, ulaşım ve trafik sektöründe sivil toplum örgütlerinin rolü konu başlıklarında bildiriler sunulmuştur. Ayrıca "1980 Sonrası Ülkemizdeki Ulaşım Yatırımları Ve Politikaları" başlıklı panel gerçekleştirilmiştir. Hazırlanan sonuç bildirgesi ile de toplum ve ülkemiz çıkarları açısından doğru politika tercihlerinin neler olması gerektiği kamuoyunun bilgisine sunulmuştur. Odamız adına, Ankara Şubemizin sekreteryalığında gerçekleştirilen IV. Ulaşım ve Trafik Kongresi- Sergisinin gerçekleşmesini sağlayan Düzenleme ve Yürütme Kurulu üyelerine, Danışmanlar Kuruluna, Kongreyi destekleyen kurum ve kuruluşlara, sekreterya görevini yürüten Şubemiz Yönetim Kurulu üyelerine, Kongre Sekreteryasına ve Şubemiz çalışanlarına, bildiri sunan ve panelist olarak katılan uzmanlara, üyelerimize ve katılımcılara teşekkür ederiz. TMMOB Makina Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu

3 KONGRE DÜZENLEME KURULU Ali Ekber ÇAKAR Tahsin AKBABA Mustafa GÜRAN Kenan AKDEMİR Bülent Nuri ERSOY Ekrem KARACA Selçuk SOYLU Mustafa KARAMAN İbrahim SERTTAŞ MMO Genel Merkez MMO Genel Merkez MMO Ankara Şube MMO Ankara Şube MMO Ankara Şube MMO Ankara Şube MMO Ankara Şube MMO Antalya Şube MMO Bursa Şube ZekiADER Gülderen YAVUZBAŞ Atilay YEŞİL NurullahBEYDİLLİ MAKİN Ali AYDEMİR Mustafa TÜLÜ Kazım KARA MMO Eskişehir Şube MMO İstanbul Şube MMO İzmir Şube MMO Kayseri Şube MMO Kocaeli Şube MMO Konya Şube MMO Mersin Şube MMO Samsun Şube KONGRE YÜRÜTME KURULU Tahsin AKBABA Mustafa GÜRAN Yaşar ÇEVİK Yasemen ÇINAR Kenan AKDEMİR K. Fügen ÇETİNER C. Taki SAHAN Refik AKIN Sadullah SARIDOĞAN Atilla ÇEKİÇ KONGRE DANIŞMANLAR KURULU Dr. İsmail Hakkı ACAR Nizamettin ACAR Vedat AĞCA Engin ALGÜL M.SaitARIDUMAN AkınATAUZ Nizamettin ATEŞ Murat AYHANER Prof. Dr. Raci BADEMLİ Yrd. Doç. Dr. Hikmet BAYIRTEPE Prof. Dr. Ş. Zerrin BAYRAKDAR Abdullah BOLCU Ekrem BULGUN Tekin ÇINAR Ahmet ER Ali Zeki ERCAN Dr. Murat ERGÜN Doç. Dr. Mehmet EROĞLU Yrd. Doç. Dr. Nihat GEMALMAYAN İlhan GÜLGEÇ Hitay GÜNER Ersu HIZIR Yrd. Doç. Dr. Şükriye İYİNAM Dr.A.FaikİYİNAM Mehmet İZMİR Doç. Dr. Hülagü KAPLAN Prof. Dr. Muhteşem KAYNAK Tacettin KINAY Prof. Dr. N. Sefa KURALAY Mete ÖRER Süreyya Yücel ÖZDEN FazileAyşeÖZKURT Bahattin ÖZLER Mesut SEVİM H. Bülent TANIK Prof. Dr. İbrahim UZMAY Kemal ÜLKER Prof. Dr. Mehmet YÜKSEL KONGRE SEKRETERİ Banş BİÇER Zeynep SAHAN

4 IV. Ulaşım ve Trafik Kongresi - Sergisi Program 26 EYLÜL :3009:30 Kayıt 09:30-10:30 Açılış Konuşmaları I.OTURUM Ulaştırmada Modern Kavramlar, Bölgesel Rekabet ve AB'ye Adaylık Süreci Oturum Başkanı: Ali Ekber ÇAKAR - MMO Sekreteri 10:30-10:50 Ulaştırma Ekonomisine Modern Kavramların Etkisi İnş. Yük. Müh. Mete ÖRER 10:50-11:10 Ulaştırma ve Lojistikte Bölgesel Rekabet ve Türkiye Prof. Dr. Muhteşem KAYNAK - Gazi Üniversitesi 11:10-11:30 AB'ye Adaylık Sürecinde Ulaştirma Sektörü Gülcan DEMİRCİ Ulaştırma Bakanlığı AB Koordinasyon Dairesi Başkanı 11:30-11:50 Türkiye'nin Yükselen Yıldızı: Uluslararası Kara Taşımacılık Sektörü Nejat YARDIMCI - UND Genel Koordinatörü 12:00-13:30 Öğle Yemeği II.OTURUM - Ulaştırmada Özelleştirme, Coğrafi Bilgi Sistemleri Kazalar ve Deprem Faktörü Oturum Başkanı: Tahsin AKBABA - MMO YK Üyesi 13:30-13:50 Kentiçi Toplu Taşımacılıkta Özelleştirme Yaklaşımları Onur ORHON - İstanbul Otobüs Sahipleri ve işletmecileri Esnaf Odası Gn. Sek. Yrd. 13:50-14:10 Karayolları Geometrisinin Trafik Kazalarına Etkisi Prof. Dr. Mustafa KARAŞAHİN İnş. Yük. Müh. Nuran BAĞIRGAN Süleyman Demirel Üniversitesi 14:10-14:30 Deprem Kuşağındaki Ülkemizde Alternatif Ulaşım Politikaları ve Deprem Faktörü İzmit Körfezi Deniz Ulaşım Örneği Ahmet ER - izmit B.Şehir Bel. Deniz Ulaşım Müdürü III.OTURUM Ulaştırmada Yol ve Taşıt Güvenliği Oturum Başkanı: Mustafa GÜRAN MMO Ankara Şube Başkanı 14:40-15:00 Oto Korkuluk Bitim Noktalarında Kullanılan Enerji Absorbe Edici Mekanizmalar Yrd. Doç. Dr. Ali Osman ATAHAN Mustafa Kemal Üniversitesi İnş. Müh. Bölümü 15:00-15:20 Temel Analiz Yardımıyla Disk ve Tambur Frenlerindeki Balata Aşıntısının Optimizasyonu Prof. Dr. N. Sefa KURALAY - M. Murat TOPAÇ Dokuz Eylül Üni. Makina Müh. Bölümü 15:20-15:40 Elektlrkli ve Hibrid Taşıtlar Mehmet Aytaç ÇINAR - Şule KUŞDOĞAN - Elif İNAN Kocaeli Üniversitesi Elektrik Müh. Bölümü 15:40-16:00 Güvenil Araç için Teknik Denetim Mak. Müh. Halil DALAK - Mak. Müh. Refik AKIN TCK Genel Müd. Trafik Şubesi Müdürlüğü 16:00-16:20 Ara IV.OTURUM Kentleşme ve Trafik Oturum Başkanı: Doç. Dr. Cüneyt ELKER Çankaya Üniversitesi 16:20-16:40 Kentsel Ulaşım Sisteminde Yol Genişleme Uygulamaları Üzerine Eleştiriler ve Pratik Çözüm Arayışları Öğr. Görv. Seda Çalışır HOVARDAOĞLU Araş. Görv. Ozan HOVARDAOĞLU Erciyes Üni. Mimarlık Fak. Şehir ve Bölge Plan. Bölümü 16:40-17:00 Bölgesel Hava Taşımacılığı Mak. Yük. Müh. Kadir DURSUN Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü 17:00-17:20 Kentiçi Ulaşımda Monorail Sistemi Mehmet Mete ÖZTÜRK - Sezen ÇINAL Zafer Hüseyin ERHAN - Zeynep GÜLTEKİN Anadolu Üniversitesi Porsuk Meslek Yüksekokulu 14:30-14:40 Ara KOKTEYL

5 IV. Ulaşım ve Trafik Kongresi - Sergisi Program 27 EYLÜL 2003 V.OTURUM Türkiye'de Ulacım Politikaları Oturum Başkanı: Mustafa KARAMAN MMO Antalya Şube Başkanı 09:30-09:50 Ulaşım Politikalarının Ekonomi ile ilişkisi Tekin ÇINAR - TCDD Eski Genel Müdürü 09:50-10:10 Son 60 Yıldır Değişmeyen Ulaşım Politikası: Km Duble Yol Prof. Dr. İlyas YILMAZER - Ali ÖZVAN Özgür YILMAZER - Yüzüncü Yıl Üniversitesi 10:10-10:30 Türk Limanlan, Sorunları ve Çözüm önerileri Dr. Serap İNCAZ - Doç. Dr. Güler Bilen ALKAN İTÜ Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği Bölümü 10:30-10:40 Ara VI.OTURUM Ulaşımda Çevre, Eğitim ve Denetim Oturum Başkanı: Prof. Dr. Muhteşem KAYNAK Gazi Üniversitesi 10:40-11:00 Kentiçl Ulaşım Konusunda Belediyelerce Yürütülen Düzenlemeler ve Yaşanan Sorunlar A. Serap FIRAT - Çankaya Bel. Bşk. Teftiş Kur. Müdürü 11:00-11:20 Raylı Ulaşım Sistemlerinin Çevresel Etkileri ve Gürültü Maden Yük. Müh. Remzi TOPRAK - Ankara Metrosu Doç. Dr. Nizami AKTÜRK - Gazi Üni. Müh. Mim. Fak. Makina Bölümü 11:20-11:40 Ulaşım Politikaları ve Trafik Planlaması Sorunlarının Yaşam Kalitesine Etkileri: Konya Yolu (Ankara) Deneyimi Dr. Kübra Cihangir ÇAMUR Gazi Üni. Müh. Mim. Fak. Şehir ve Bölge Planlama Bölümü 11:40-12:00 Eğitim Politikaları ve Trafik Güvenliği Ahmet TÜRKOĞLU - Tanzer OLCAY Yüksek Trafik Güvenliği Kurulu Bşk. 12:00-13:30 Öğle Yemeği VII.OTURUM Kentiçl Ulaşımda Uygulamalar ve Değerlendirmeler Oturum Başkanı: Dr. Atilay YEŞİL Dokuz Eylül Üniversitesi 13:30-13:50 Kentsel Ulaşımın Geleceği Bağlamında Yrd. Doç. Dr. Erkan POLAT önemli Bir Boşluk ve Yeni Paradigmaların Gereksinimi Erciyes Üni. Şehir ve Bölge Planlama Bölümü 13:50-14:10 Kent içi Toplu Ulaşımda Kurumsal Yapılanma Yaklaşımları Erhan ÖNCÜ - Ulaşım-Art Ula. Araş. ve Plan. Ltd. Şti. 14:10-14:30 Kentleşme ve Trafik: Örnekler, Sıkıntılar ve özlenenler Doç. Dr. Hülagü KAPLAN - Berkant GÜZELKÜÇÜK Gazi Üniversitesi 14:30-14:40 Ara VIII. Oturum Ulaşım ve Trafik Sektöründe SMİ Toplum örgütlerinin Rolü Oturum Başkanı: Yaşar ÇEVİK MMO Ankara Şube Sekreteri 14:40-15:00 Türkiye Trafik Güvenliği Vakfı Çalışmaları H. Ergün GÜNAN - Türkiye Trafik Güvenliği Vakfı 15:00-15:20 Ulaşım Polftikarının Belirlenmesinde Demokratik Kitle örgütlerinin Rolü Ulaşımda Demiryolu Platformu örneği İ. Fehmi KUTAN - BTS Genel Başkanı 15:20-15:40 Ulaştırma Politikalarını Kim Belirtiyor? M. Cengiz FAYDALI - Yapı-Yol Sen Gn. Başkanı 15:40-18:00 PANEL Oturum Başkanı: Zeki ADER MMO Eskişehir Şube Başkan Vekili 1980 SONRASI ÜLKEMİZDEKİ ULAŞIM YATIRIMLARI VE POLİTİKALARI Ali Ekber ÇAKAR - MMO Sekreteri Prof. Dr. İlyas YILMAZER - Yüzüncü Yıl Üniversitesi İnş.Yük. Müh. Arif MERDOL Ömer ÇELİK - TCDD

6 içindekiler SUNUŞ Makina Mühendisleri Odası Yönetim Kumlu 3 IV. ULAŞIM ve TRAFİK KONGRESİ - SERGİSİ PROGRAMI 5 I. OTURUM: Ulaştırmada Modern Kavramlar, Bölgesel Rekabet ve AB'ye Adaylık Süreci Ulaştırma Ekonomisine Modem Kavramların Etkisi İnş. Yük. Müh. Mete ÖRER 13 Ulaştırma ve Lojistikte Bölgesel Rekabet ve Türkiye Prof. Dr. Muhteşem KAYNAK 17 AB'ye Adaylık Sürecinde Ulaştırma Sektörü Gülcan DEMİRCİ 31 Türkiye'nin Yükselen Yddızi: Uluslararası Kara Taşımacılık Sektörü Dünya Ticaretinin Engellenemez Yükselişi Nejat YARDIMCI 41 n. OTURUM: Ulaştırmada Özelleştirme, Coğrafi Bilgi Sistemleri Kazalar ve Deprem Faktörü Kentiçi Toplu Taşımacılıkta Özelleştirme Yaklaşımları Onur ORHON 59 Karayolları Geometrisinin Trafik Kazalarına Etkisi Prof. Dr. Mustafa KARAŞAHİN - İnş. Yük. Müh. Nuran BAĞIRGAN 63 Deprem Kuşağındaki Ülkemizde Alternatif Ulaşım Politikaları ve Deprem Faktörü İzmit Körfezi Deniz Ulaşım Örneği Ahmet ER 73 m. OTURUM: Ulaştırmada Yol ve Taşıt Güvenliği Oto Korkuluk Bitim Noktalarında Kullanılan Enerji Absorbe Edici Mekanizmalar Yrd. Doç. Dr. Ali Osman ATAHAN 83 Temel Analiz Yardımıyla Disk ve Tambur Frenlerindeki Balata Aşıntısının Optimizasyonu Sonay K. KALKAN ARPAT - Prof. Dr. N. Sefa KURALAY - M. Murat TOPAÇ 91 Elektrikli ve Hibrid Taşıtlar Mehmet Aytaç ÇINAR-Şule KUŞDOĞAN-Elif İNAN 101 Güvenli Araç İçin Teknik Denetim Mak. Müh. Halil DALAK - Mak. Müh. Refik AKIN 107 IV. OTURUM: Kentleşme ve Trafik Kentsel Ulaşım Sisteminde Yol Genişleme Uygulamaları Üzerine Eleştiriler ve Pratik Çözüm Arayışları Öğr. Görv. Seda Çalışır HOVARDAOĞLU - Araş. Görv. Ozan HOVARDAOĞLU 115 Bölgesel Hava Taşımacılığı Mak. Yük. Müh. Kadir DURSUN 119 Kentiçi Ulaşımda Monorail Sistemi Mehmet Mete ÖZTÜRK- Sezen ÇINAL- Zafer Hüseyin ERHAN -Zeynep GÜLTEKİN 125 V.OTURUM: Türkiye'de Ulaşım Politikaları Ulaşım Politikalarının Ekonomi İle İlişkisi Tekin ÇINAR 137 Son 60 Yıldır Değişmeyen Ulaşım Politikası: Km Duble (?) Yol Prof. Dr. llyas YILMAZER - Ali ÖZVAN - Özgür YILMAZER 145 Türk Limanlan, Sorunları ve Çözüm Önerileri Dr. Serap INCAZ-Doç. Dr. Güler Bilen ALKAN 151

7 VI.OTURUM: Ulaşımda Çevre, Eğitim ve Denetim Kentiçi Ulaşım Konusunda Belediyelerce Yürütülen Düzenlemeler ve Yaşanan Sorunlar A. Serap FIRAT 173 Raylı Ulaşım Sistemlerinin Çevresel Etkileri ve Gürültü Maden Yük. Müh. Remzi TOPRAK - Doç. Dr. Nizami AKTÜRK 189 Ulaşım Politikaları ve Trafik Planlaması Sorunlarının Yaşam Kalitesine Etkileri: Konya Yolu (Ankara) Deneyimi Öğr. Görv. Dr. Kübra Cihangir ÇAMUR 201 Eğitim Politikaları ve Trafik Güvenliği Ahmet TURKOĞLU - Tanzer OLCAY 211 VII. OTURUM: Kentiçi Ulaşımda Uygulamalar ve Değerlendirmeler t I Kentsel Ulaşımın Geleceği Bağlanımda Önemli Bir Boşluk ve Yeni Paradigmaların Gereksinimi ı Yrd. Doç. Dr. Erkan POLAT 215 / Kent İçi Toplu Ulaşımda Kurumsal Yapılanma Yaklaşımları V Erhan ÖNCÜ 219 Kentleşme ve Trafik: Örnekler, Sıkıntılar ve Özlenenler Doç. Dr. Hülagü KAPLAN - Berkant GÜZELKÜÇÜK 233 vm. Oturum Ulaşım ve Trafik Sektöründe Sivil Toplum Örgütlerinin Rolü Türkiye Trafik Güvenliği Vakfı Çalışmaları H. Ergün GÜNAN 243 Ulaşım Politikalarının Belirlenmesinde Demokratik Kitle Örgütlerinin Rolü Ulaşımda Demiryolu Platformu Örneği I. Fehmi KUTAN 251 ( Ulaştırma Politikalarını Kim Belirliyor? t M. Cengiz FAYDALI- Savaş YILMAZ 259 SUNUMU YAPILMAYAN BİLDİRİLER Kentiçi Ulaşımda Uygulamalar ve Değerlendirmeler Erzurum Örneği Durak BULUT 275 Ulaştırma ve Trafik Güvenliğinde Yerel ve Genel Politikalar Ahmet TURKOĞLU 279 Trafik Güvenliğinde Karayolları Genel Müdürlüğü'nce Gerçekleştirilen Çalışmalara Genel Bakış ve Trafik Güvenliğinde Çözüm Önerileri Murat KARACASU - Nuri AKGÜL 283 Mersin İlinde Ulaşımdan Kaynaklanan Gürültü Düzeylerinin Belirlenmesi Halil KUMBUR - H. Duygu ÖZSOY - Zafer ÖZER 289 Karayolu Trafik Güvenliğinde Eskişehir Karayolu Trafiği Polis Eğitim Merkezinin Rolü ve Trafik Güvenliğinde Çözüm Önerileri Murat KARACASU - Beyhan KIRAN 297 Trafik Kazalarının Azaltılmasında Tüketicinin Bilinçlendimesinin Rolü YEŞİL, A. - KURALAY, N. S 301 Türk Özel Havacılık Sektöründe Rekabeti Arttırıcı Teşviklerin Verilmesine Yönelik Bir Model Mak. Y. Müh. Kadir DURSUN 311 Dünyada ve Türkiye'de Hava Kargo Taşımacılığı ve Türk Hava Kargo Acentaları Mak. Y. Müh. Kadir DURSUN 315 Türkiye'deki Ulaştırma Sisteminin Kısaca Değerlendirilmesi Dr. İbrahim ÇAKMANUS 319

8 Araçlarda Aşın Yükleme Denetimi İçin Wım Sistemleri Kullanımı Basri Kutlu YAVAŞ 325 Elekttrikli Taşıtlara Enerji Depolama Sistemlerinin Uygulanması Şule KUŞDOĞAN-Elif İNAN 333 Kırıkkale İlinde Trafik Kaynaklı Gürültü Haritaları Yrd. Doç. Dr. Ali Payidar AKGÜNGÖR - Öğr. Görv. Abdulmuttakip DEMİREL 339 Raylı Taşımada Enerji Kullanımı ve Hava Kirliliği Doç. Dr. Zübeyde ÖZTÜRK 347 Hava Kirliliği Maliyeti Doç. Dr. Zübeyde ÖZTÜRK 355 Kentiçi Ulaşım Sistemlerinde Bütünleştirme Çözümleri Sibel CANDAN 369 Trafikte Kullanılan Önemli Boyutlar ve Bir Trafik Kazası Uygulama Örneği Yrd. Doç. Dr. A. Osman KURBAN 383 Servis Araçlarının Şehir Trafiğinde İzlediği Yolun Genetik Algoritma Kullanarak Kısaltılması Ersin ÖZDEMlR - Mustafa ORAL 391 Türk Deniz Taşımacılığının Bugünkü Durumu ve Önemi Dr. Serap İNCAZ - Doç. Dr. Güler Bilen ALKAN 397 Dingil Kapasitesi ve Yol Mak. Müh. Halil DALAK 411 Demiryolu Hattına Yapılan Bakım-Yenileme Çalışmaları İle Meydana Gelen Kazalar Arasındaki İlişkinin İncelenmesi Hakan GÜLER 421

9 ATATÜRK MHYDANI,î: b3l p3 : 0l 85»Faks: (0312)

10 Biz her gün ne taşıyoruz? Kİ UUUfc a hasretini taşıyoruz in torun sevnısinı, aonlune düsen atesı 'erindeki ıtida 'CİUIUI buiu IdblVUl U«Söz verdiğim gibi Z/Mırtiçi mj Kargo 1 İ