Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği

Transkript

1 UTEB 6 ncı Toplantısı Sonuç Raporu : Toplantı yeri: Hava Harp Okulu, Yeşilyurt/ İstanbul, 20 Haziran Haziran 2014 tarihinde Hava Harp Okulu ev sahipliğinde düzenlenen toplantıya aşağıda listesi verilen üniversite ve kurumlardan katılım sağlanmıştır. Üniversiteler: Anadolu Üniversitesi Ankara Üniversitesi Atılım Üniversitesi Boğaziçi Üniversitesi Ege Üniversitesi Erciyes Üniversitesi HHO İstanbul Üniversitesi İTÜ Koç Üniversitesi Sabancı Üniversitesi THK Üniversitesi Yıldız Teknik Üniversitesi Kurum ve Kuruluşlar: STM A.Ş. SDT Uzay ve Savunma Teknolojileri İstanbul Barosu Hava ve Uzay Hukuku Komisyonu TUSAŞ /TAI Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği Sayfa 1

2 Görüşülen Konular: 1. Toplantı gündemi EK-B da verilmiş olup, HHO Havacılık ve Uzay Teknolojileri Enstitüsü Müdürü Alb. Mustafa İLARSLAN ve Prof.Dr. Alim Rüstem ASLAN tarafından açılışın yapılmasının ardından 5 inci UTEB toplantısında alınan kararlar gözden geçirilmiştir. 2. İTÜ Uzay Mühendisliği Bölümünden Prof. Dr. Alim Rüstem ASLAN tarafından, Japonya da faaliyette bulunan ve özellikle 50 kg altı uydu ve hibrit roketlerle ilgili uzay konularında üniversitelerin bir araya gelerek ortak AR-GE projesi ve uzay eğitimi faaliyetlerinde bulunan University Space Engineering Consortium-UNISEC in çalışmaları hakkında bilgi verilmiştir. Bu kapsamda, a Kasım 2014 te Uydu Test Eğitimi, b Kasım 2014 te Uluslar arası Küçük Uydu Standardizasyonu Çalıştayı, c Kasım 2014 te 2.UNISEC Global toplantısının Kyushu Teknoloji Enstitüsünde yapılacağı belirtilmiştir. UNISEC-Global in toplantıların Türkiye yi ve UTEB i temsilen Prof. Dr. Alim Rüstem ASLAN katılmaktadır. Ancak, benzer toplantı ve faaliyetlere UTEB üyesi diğer üniversite temsilcilerinin de katılımının faydalı olacağı değerlendirilmektedir. Ayrıca, Japonya nın UNIFORM uydu projesi ile mikro ve nano uyduların belirli amaçlar için tasarlanmasını hedefleyen MIC (Mission Idea Contest) yarışması hakkında bilgi verilmiştir. Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği Sayfa 2

3 3. Toplantının bundan sonraki bölümleri UTEB katılımcı üniversitelerin ve kurumların kendi kabiliyetlerini ve uzay alanındaki çalışmalarını tanıtmalarıyla devam etmiştir: a. Anadolu Üniversitesi nden Prof. Dr. Mustafa CAVCAR tarafından Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi ile Havacılık Mükemmeliyet Merkezi ve Sivil Havacılık Araştırma Uygulama Merkezinin imkân ve kabiliyetleri tanıtılmıştır. Kompozit ve sensörler konusunda yapılan çalışmaların uzay alanına da kaydırılmasının planlandığı belirtilmiştir. b. Ankara Üniversitesi nden Prof. Dr. Selim O. SELAM tarafından Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümünün kabiliyetleri tanıtılmıştır. Türkiye deki Astronomi ve Uzay Bölümlerinin uzay alanındaki çalışmalara olabilecek katkıları anlatılmıştır. İki boyutlu sayısal ışık algılayıcılarla elde edilen veriler için görüntü işleme/analizi ve ilgili alanlarda yazılım geliştirme yönünde katkı sağlayacak uzmanlıkları ve altyapılarının mevcut olduğu ifade edilmiştir. Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği Sayfa 3

4 c. Atılım Üniversitesi nden Doç.Dr. Sedat NAZLIBİLEK tarafından üniversitenin mekatronik bölümü laboratuvar imkânları anlatılarak üniversitede geliştirilen optik kamera tabanlı Cansat Uydu Sistemi tanıtılmıştır. Ayrıca, kurulmuş olan Uzay Teknolojileri Araştırma ve Uygulama Merkezi hakkında bilgiler verilerek bu merkezin UTEB in uzay çalışmalarına katılabileceği belirtilmiştir. Optimal Kontrollü Entegre İtki Motoru ve Tepki/Momentum Tekeri Gerçekleştirilmesi konulu ARGE destek projesinin Ulaştırma Bakanlığına, Manyetik Yataklı Tepki Tekeri Geliştirme konulu projenin ise SSM ye gönderildiği ifade edilmiştir. d. Boğaziçi Üniversitesi nden Araştırma Görevlisi Ali Enes Öztürk tarafından 2013 yılında kurulan ve uzay itki sistemleri üzerine araştırmalar gerçekleştiren Uzay Teknolojileri Laboratuvarının tanıtımı yapılmış ve yürütülen projelerle ilgili bilgi verilmiştir. Elektrik itki sistemi konusunda çalışmaların yapıldığı, uzay itki sistemlerinin geliştirilmesi ve test edilmesine olanak sağlayan bir vakum tankının kurulduğu belirtilmiştir. Bu tankın, aynı zamanda diğer uzay aracı ve uydu parçalarının vakum testleri için de kullanılabileceği ifade edilmiştir. Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği Sayfa 4

5 e. Ege Üniversitesi nden Prof.Dr. Varol Keskin tarafından Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümünün kabiliyetleri ile yürütülen projeler hakkında bilgi verilmiştir. f. İstanbul Üniversitesi nden Prof. Dr. M. Türker Özkan tarafından uzay alanındaki teknolojilerden bahsedildikten sonra üniversitelerin neler yapabileceğine dair açıklamalar yapılmıştır: I. Bilim insanı eksiğini ortadan kaldırmak üzere lisans, yüksek lisans ve doktora programları açılabileceği, böylece gelişmiş insan gücünün sağlanabileceği, II. Üniversite içerisinde disiplinler arası etkileşimi sağlayacak mekanizmalar kurularak yeni ürün ve yöntemlerin geliştirilebileceği, III. Gerekli araştırmaların yapılacağı altyapıların ve araştırma merkezlerinin kurularak desteklenmesinin önemi, IV. Öncelikli ve stratejik alanların belirlenmesi için bilgi üretilmesi ve altyapı sağlanması ve ortaya çıkarılan fikirlerin ticari değer haline getirilebilmesi için çalışılmasının önemi, V. Ulusal ve uluslararası seviyede etkin işbirlikleri ve destek mekanizmaları nın kurulabileceği sürekli eğitim ve etkileşmenin sağlanabileceği, bilim insanlarını teşvik edici ve araştırmaya yönlendirici mekanizmalar ve destekler sağlamanın önemi, VI. Yurt içi ve yurt dışındaki uzmanlar için araştırma olanakları, çalışma grupları ve ortamlarının sağlanmasının önemi vurgulanmıştır. Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği Sayfa 5

6 g. Koç Üniversitesi nden Yrd.Doç.Dr. Arif Karabeyoğlu tarafından 85/ 500 kg lık uyduların yörüngeye gönderilebileceği hibrid roket teknolojilerini içeren fırlatma sistemleri hakkında bilgiler verilmiştir. h. Sabancı Üniversitesi nden Doç.Dr. Emrah KALEMCİ tarafından üniversitenin imkân ve kabiliyetleri tanıtılarak QB50 projesi kapsamında astrofizik araştırmaları için geliştirilen x-ray detektör hakkında bilgiler verilmiştir., i. Türk Hava Kurumu Üniversitesi nden Doç.Dr. Nevsan Şengil tarafından üniversitelerinin kabiliyetleri ile yapılan çalışmalar ve özellikle elektromanyetik uydu fırlatıcıları hakkında yürütülen projeler hakkında bilgiler verilmiştir. Ayrıca, uydu simülatörü tedariki yapılarak derslerde kullanılmasının planlandığı ifade edilmiştir. Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği Sayfa 6

7 j. Yıldız Teknik Üniversitesi nden Prof. Dr. Celal Sami Tüfekçi tarafından üniversitenin genel bir tanıtımı ve kabiliyetleri anlatılmıştır. Ayrıca, ABD de düzenlenen Cansat yarışmasına katılan YTÜ lisans öğrencilerinin takım kaptanı Gamze Songül tarafından, geliştirilen Cansat ın tasarımı hakkında bilgiler verilmiştir. k. TUSAŞ Uzay Sistemleri iş geliştirme şefi Muhittin GÖÇER, SDT Uzay ve Savunma Teknolojileri uydu teknolojileri ürün geliştirme müdürü Oktay ALGÜN ve STM A.Ş. den uzman danışman Alper YEŞİLYURT tarafından firmalarını tanıtıcı sunumlar yapılmıştır. 4. Toplantının son bölümünde İTÜ Uzay Mühendisliği Bölümünden Prof. Dr. Alim Rüstem ASLAN tarafından İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesinin kabiliyetleri ile Uzay Sistemleri Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği Sayfa 7

8 Tasarım ve Test Laboratuvarında yürütülen projelerle ilgili bilgiler verilmiştir. Ardından, Mikro ve Nano Uyduların ihtiyaç duyulduğunda kısa sürede tasarlanıp fırlatılmasını amaçlayan ve tüm UTEB katılımcılarının katkılarıyla yürütülmesi planlanan proje ile ilgili sunum yapılmıştır. Proje ile ilgili tüm katılımcılara proje alt başlıkları gönderilerek katılım sağlayacakları başlıkları bildirmeleri beklenecektir. 5. Uzay ve uydu çalışmalarının ilk adımı olarak, Haziran 2014 tarihleri arasında İTÜ Ayazağa Kampüsü nde düzenlenen ve 5 kurumdan toplam 12 kişinin katıldığı CANSAT kursu hakkında bilgilendirme yapılmıştır. Kurs ile ilgili detaylı rapor hazırlanıp UTEB katılımcılarına ayrıca gönderilecektir. 6. UTEB'in 7. toplantısının Eylül 2014 te V. Ulusal Havacılık ve Uzay Konferansı sırasında Erciyes Üniversitesi nde yapılması teklifi gündeme getirilmiştir. 7. Toplantı katılımcıların görüşlerinin alınmasının ardından sona ermiştir. Sonuç ve Kararlar: 1. Toplantıya 13 üniversite ile 4 kurum ve şirketin temsilcileri katılmıştır. 2. Katılımcı üniversite ve kurumların imkan ve kabiliyetlerinin tanıtıldığı sunumlar yapılmıştır. 3. UNISEC tarafından Japonya Kyushu Teknoloji Enstitüsünde; a Kasım 2014 te Uydu Test Eğitimi, b Kasım 2014 te Uluslar arası Küçük Uydu Standardizasyonu Çalıştayı, c Kasım 2014 te 2. UNISEC Global toplantısının yapılacağı belirtilmiştir. Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği Sayfa 8

9 4. Mikro ve Nano Uyduların ihtiyaç duyulduğu anda kısa sürede tasarlanıp fırlatılmasını amaçlayan ve tüm UTEB katılımcılarının katkılarıyla yürütülmesi planlanan proje ile ilgili sunum yapılmıştır. Proje ile ilgili tüm katılımcılara proje alt başlıkları gönderilerek katılım sağlayacakları başlıkları bildirmeleri beklenecektir. 5. Uzay ve uydu çalışmalarının ilk adımı olarak, Haziran 2014 tarihleri arasında İTÜ Ayazağa Kampüsü nde CANSAT kursu düzenlenmiştir inci UTEB toplantısının Eylül 2014 te V. Ulusal Havacılık ve Uzay Konferansı sırasında Erciyes Üniversitesi nde yapılmasının uygun olacağı kararlaştırılmıştır. Saygılarımızla, Bnb. Mansur ÇELEBİ Alb.Mustafa İLARSLAN Prof.Dr. Alim Rüstem ASLAN Hava Harp Okulu Hava Harp Okulu İstanbul Teknik Üniversitesi HUTEN Uzay ABD Bşk. HUTEN Müdürü Uzay Mühendisliği Bölümü m.celebi@hho.edu.tr m.ilarslan@hho.edu.tr aslanr@itu.edu.tr Uzay Teknolojileri ve Eğitimi Birliği Sayfa 9