Zeytin Atığının Tınlı Bünyeli Bir Toprakta Yüzey Akış, Toprak Kaybı, Drenaj, ph ve EC Üzerindeki Etkileri 1

Transkript

1 Türkiye de Tarımsal Yayım Sisteminde Çoğulcu Yaının Bir Görünümü Araştırma Makalesi (esearch Article) Gökçen YÖTE Huriye UYSAL Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 2015, 52 (3): ISS Zeytin Atığının Tınlı Bünyeli Bir Torakta Yüzey Akış, Torak Kaybı, Drenaj, H ve EC Üzerindeki Etkileri 1 Effects of Olive Mill Wastes on unoff, Soil Loss, Drainage, H and EC in a Loamy Textured Soil Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Torak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü, İzmir /Türkiye eosta: gokcen.yonter@ege.edu.tr 1 Bu çalışma, E.Ü.B.A.P tarafından desteklenen 2012ZF017 no lu rojenin bir bölümünden hazırlanmıştır Alınış (eceived): Kabul tarihi (Acceted): Anahtar Sözcükler: Zeytin atığı, yüzey akış, torak kaybı, drenaj, yaay yağmurlayıcı ÖZET İ nsan yaşamının en önemli doğal kaynaklarından biri olan torak, erozyonla kaybolmaktadır. Torak kayılarını azaltmak için çeşitli teknikler geliştirilmektedir. Bu tekniklerden biri de toraklara çeşitli organik materyalleri uygulamaktır. Bu araştırmada, 30x45x15 cm boyutlu ve altında drenaj borusu olan erozyon arseline, 8 mm den elenmiş tınlı bünyeli torak örneği yerleştirilmiş ve zeytin atıığı dört farklı doz (0, 10, 20 ve 40 t/ha) ve iki farklı yöntemle (serme ve karıştırma) uygulanmıştır. Parsellere 30, 60 ve 90 mm/saat yoğunluklarda yaay yağışlar uygulanmıştır. Deneme konusu torak örneklerinde ve drene olan sularda H ve elektriksel iletkenlik (EC) değerleri ölçülmüştür. Yağış uygulamalarından sonra elde edilen yüzey akış, torak kaybı ve drenaj miktarları hesalanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; zeytin atığı yüzey akışı ve torak kayılarını önemli düzeylerde azaltırken, drenajı önemli düzeylerde arttırmıştır. Ayrıca zeytin atığı, H ve EC üzerinde de önemli düzeylerde etkili olmuştur. Sererek uygulanan organik materyal, denemede karıştırma yaılarak uygulanan organik materyalden daha etkili bulunmuştur. Key Words: Olive mill waste, runoff, soil loss, drainage, rain simulator ABSTACT S oil, one of the most imortant natural resources for human life is lost by erosion. To reduce soil loss, various techniques have been develoed. One of these techniques is to aly a variety of organic materials in soils. In this study, a loamy soil samle assed throught 8 mm sieve was laced into erosion ans which have a drain ie and sized as 30x45x15 cm. Olive mill waste was alied to erosion ans at 4 different doses (0, 10, 20 and 40 t/ha) by 2 different methods (unmixed, and mixed). Artificial rainfall with different intensities (30, 60 and 90 mm/h) were alied on these ans. Soil reaction (H) and electrical conductivity (EC) values of exerimental soils and drained waters were measured. The results indicated that, runoff and soil loss from the erosion ans were decreased and drainage increased significantly by alication of olive mill waste. Olive mill waste also effected on H and EC significantly. It was found that surface alied organic material was more effective than mixed alied organic material on erosion. GİİŞ İnsanlığın geleceğini tehdit eden erozyon, sadece basit anlamda torakların aşını taşınması değildir, aynı zamanda çok karmaşık olan mekanik bir işlevdir. Su erozyonuna karşı, en önemli doğal kaynaklardan olan torakların korunması için, çeşitli teknikler uygulanmaktadır. Bu tekniklerden biri de organik materyallerin (bitki atıkları, kâğıt fabrikası atıkları, tütün atıkları vb.) toraklara uygulanmasıdır. Organik 243

2 Yönter ve Uysal materyaller, hem torağı erozyondan korumakta hem de torağın yaısını iyileştirerek verimliği arttırmaktadır (Akalan, 1974). Erozyon araştırmalarında kullanılan değişik organik kökenli materyaller, bazı çalışmalarda torak yüzeyine serilerek uygulanırken, bazı çalışmalarda ise torakla karıştırılarak uygulanmaktadır. Son zamanlarda yaılan bazı çalışmalarda her iki yöntem uygulanarak kıyaslanmıştır (Lacey, 2000). Grismer and Hogan, (2005) malçlamanın yüzey akış ile torak kayılarını önemli düzeylerde azalttığını bildirmişlerdir. Shiitalo and Bonta, (2008) toraklara uyguladıkları kâğıt fabrikası atık çamurunun tanığa göre yüzey akışları 46 kat, torak kayılarını ise % 98 oranında azalttığını bildirmişlerdir. Jordan et al., (2010) yaay yağmurlama denemeleri sonuçlarına göre buğday malcının, yüzey akış ile torak kayılarının azaltılmasında ve infiltrasyon ile ürüzlülüğün artmasında etkili olduğunu bildirmişlerdir. yakatawa et al., (2010) atık karışımları, talaş ve kağıt atıkları uyguladıkları bir çalışma sonuçlarına göre yüzey akış ve torak kaybının azaldığını bildirmişlerdir. Garcia Lozano et al., (2011), arazide zeytin yarakları ve alerujo (zeytinyağı fabrikası atıklarından çıkarılan ekstrasyon) uyguladıkları arsellere yaay yağmurlama yamışlardır. Araştırıcılar, zeytin atıklarının (zeytin yarağı ve alerujo) yüzey akış ve torak kayılarının azaltılmasında ve infiltrasyonun arttırılmasında önemli düzeylerde etkili olduğunu bulmuşlardır. Won et al., (2012) torak yüzeyine çeltik samanıyla yatıkları malçlamanın yüzey akış ve torak kayılarını önemli düzeylerde (<0.05) azalttığını satamışlardır. Donjadee and Chinnarasri, (2013) malçlamanın yüzey akış ve torak kayılarını sırasıyla % 3371 ve % 3182 oranlarında azalttığını bulmuşlardır. Okeyo et al., (2014), torak kayılarının, malçlama ve azaltılmış torak işleme uygulamalarında kısa dönemde % 48 71, uzun dönemde % 741 arasında azaldığını bulmuşlardır. Malçlama ile erozyon arasındaki ilişkiler (Taysun, 1986; Tezcan, 1992; Uysal et al., 2012) tarafından belirlenmiştir. Bu çalışmalara göre, torağa karıştırılarak ya da torak yüzeyine serilerek yaılan malçlamanın yüzey akış ve torak kayılarını önemli düzeylerde azalttığı satanmıştır Torağa malçlama amacıyla uygulanan organik materyaller kimyasal özelliklerine bağlı olarak torağında kimyasal özelliklerini değiştirebilmektedir. Chartzoulakis et al., (2010) zeytinyağı fabrikasından çıkan atık sularının torak H sı ve EC si üzerinde önemli bir etkisi olmadığını bulmuşlardır. Yaılan bir diğer çalışmada, araziye uygulanan zeytinyağı fabrikası atıklarının torakta EC yi arttırırken, H ı ise marjinal etkilediği bulunmuştur (Kavvadias et al., 2010). Candemir and Gülser, (2011) killi ve tınlı kumlu arazilerde hazırladıkları arsellere uyguladıkları gübre, fındıkkabuğu, çay ve tütün atıklarının torak fiziksel özelliklerini iyileştirmeleri yanında H ve EC yi arttırdıklarını bulmuşlardır. ektarios et al., (2011) zeytin atıklarının (%12.5 ve 50) H ve hacim ağırlığı % oranında azaltırken, su tutma kaasitesini % oranında arttırdığını bulmuşlardır. toulas et al., (2011) zeytinyağı fabrika atıklarının H yı azaltırken, EC yi arttırdığını bildirmişlerdir. MATEYAL ve YÖTEM Torak örneklemesi ve analizler Araştırmada Tiik xerofluvent familyasına ait (Altınbaş et al., 1990; Anonymous, 1998) Menemen Ziraat Fakültesi Araştırma, Uygulama ve Üretim Çiftliğinden alınan torak örneği kullanılmıştır. Torak örneklemesinin yaıldığı Menemen ilçesi, Türkiye nin batısında ve Akdeniz İklim Tii etkisinde olan bir bölgedir. Uzun yıllar ortalamalarına göre ortalama sıcaklık C ve yıllık ortalama tolam yağış miktarı 685 mm dir (DMİ, 2013). Bu çalışmada, 030 cm alınmış ve laboratuvar koşullarında kurutulmuştur. Torak örneğinin bir kısmı, fiziksel ve kimyasal özellikleri belirlemek için 2 mm lik elekten (ichards, 1954), diğer bir kısmı ise erozyon araştırmalarında kullanmak için 8 mm lik elekten elenmiştir (Mollenhauer and Long, 1964). Torak örneğinin, iskelet yüzdesi (Anonymous, 1993), hacim ağırlığı (Hunt and Gilkes, 1992), nem yüzdesi (Gardner, 1986), bünye (Gee and Bauder, 1986), kil ve silt oranları (%) (eal, 1938), disersiyon oranı (%) (Middleton, 1930), erkolasyon oranı (%) (Lal, 1988), erozyon oranı (%) (Akalan, 1967), H (Pansu and Gautheyroux, 2006), suda eriyebilir tolam tuz (%) (Anonymous, 1993), kireç (%) (elson, 1982) ve organik madde içeriği (%) (elson and Sommers, 1982) analiz edilmiştir. Ayrıca, torak örneğinin agregat stabilitesi Yoder in ıslak eleme yöntemi ne göre yaılmış ve hesalanmıştır (Kemler and osenau, 1986). Bu çalışmada zeytin atığı da deneme materyali olarak kullanılmıştır. Deneme konularının hazırlanması ve uygulanması Araştırmada, 30x45x15 cm boyutlarında, altında bir drenaj borusu bulunan ve % 9 eğime ayarlanan metal arselin içine 7 cm yüksekliğinde, 116 mm çalı kaba çakıl doldurulmuştur (Yönter ve Uysal, 2014). Geçirgen bir bez, çakıl katmanının üzerine serildikten sonra, 8 mm elekten elenmiş torak örneği arselin içine 244

3 Zeytin Atığının Tınlı Bünyeli Bir Torakta Yüzey Akış, Torak Kaybı, Drenaj, H ve EC Üzerindeki Etkileri yerleştirilmiştir. Sonraki aşamada ise farklı oranlarda zeytin atığı (0, 10, 20, 40 t/ha), torak yüzeyine serilerek ve torakla karıştırılarak uygulanarak deneme konuları hazırlanmıştır. Yaay yağış denemeleri Bu çalışmada, laboratuvar tii bir yaay yağmurlayıcı (Bubenzer and Meyer, 1965) ile her bir deneme konusuna 1 saat süreyle 2.50 m yüksekten farklı yoğunluklarda (30, 60 ve 90 mm/h) yaay yağışlar uygulanmıştır (Taysun, 1986; Yönter, 2010). Daha sonra, yüzey akış ve drenaj başlangıç zamanları bir kronometre ile satanarak kaydedilmiştir (Taysun, 1986; Warrington et al., 1991; Ben Hur and Keren, 1997). Yaay yağmurlama denemesi süresince her 10 dakikada bir, yüzey akış, sediment ve drene olan su örnekleri alınmıştır. Yaay yağıştan sonra torak, yüzey akış ve drene olan su örneklerinin H ve EC değerleri, Pansu and Gautheyroux (2006) ve Anonim (1993) e göre belirlenmiştir. Denemede çeşme suyu (EC: 875 μs/cm; SA: 2.50) kullanılmıştır. Parametrelerin ölçülmesi ve verilerin analizi Deneme sırasında yüzey akış ve sedimentlerin tolandığı kalar sedimentlerin çökmesi için 24 saat bekletilmiştir. Sedimentler çöktükten sonra yüzey akış suları sifonlanmış ve miktarları kaydedilmiştir. Sedimentler, cam beherlere aktarıldıktan sonra C de etüvde kurutulmuş ve kaydedilmiştir (Taysun, 1986; Yönter and Uysal, 2007; Yönter, 2010). Bu çalışma, tolam deneme arselinde yürütülmüştür. Veriler, SPSS istatistik aket rogramı (Anonymous, 1999) kullanılarak istatistik analizleri yaılmıştır. Konu ortalamalarına ait farklar (<0.05) Duncan testi yardımıyla belirlenmiştir. AAŞTIMA BULGULAI ve TATIŞMA Araştırmada kullanılan torak örneğinin ve zeytin atığının bazı fiziksel ve kimyasal özellikleri Çizelge 1 ve 2 de verilmiştir. Çizelge 1 e göre, torak örneğinin (Tiik xerofluvent) iskelet % si 0.78 dir. Torak örneğinin iskelet materyali az taşlı sınıfındadır. İskelet materyali torak yüzeyine düşen yağışın kinetik enerjisini kırarak torağı yağmur damlası erozyonundan korumaktadır (Taysun, 1986; Yönter ve Taysun, 2004). Torak örneğinin hacim ağırlığı 1.32 g/cm 3 dür. Genel olarak düşük hacim ağırlıklı toraklarda organik madde ve iyi bir gözeneklilik nedeniyle infiltrasyon yüksek olmakta ve yüzey akışlar azalmaktadır (Taysun, 1989). em % si 6.11 dir. Torak bünyesi, kumlu bünyeye yaklaştıkça içerdiği makroorların etkisiyle torak nemi azalmaktadır (Tuncay, 1994 ). Tınlı bünyeli torak örneğinin kil oranı % 7.62 dir. Kil oranının artışı toraktaki kum % + silt % nin arttığını, % kil miktarının azaldığını, dolaysıyla torakların erozyona karşı dayanıksızlığını göstermektedir (Taysun, 1989). Torak örneklerinin silt oranı % 3.28 dir. Silt oranı 2.50 nin üzerinde olan toraklar erozyona karşı dayanıksız olarak kabul edilir (Taysun, 1989). Erozyonun önemli göstergelerinden olan süsansiyon % si 17.44, disersiyon % si 27.44, tarla kaasitesi ise % dir. Torak örneğinin disersiyon oranı % 63.56, erkolasyon oranı % 67.52, erozyon oranı % 94 arasında bulunmuştur. Bir torakta disersiyon oranı % 15 ten ve erozyon oranı ise % 10 dan fazlaysa torak aşınabilir, düşükse torak erozyona karşı dirençli olarak kabul edilir (Akalan, 1974; Taysun, 1989). Torak örneğinin agregat stabilitesi % olarak satanmıştır. Menemen Ovası, Gediz ehri nin getirdiği alüvyonlar üzerinde oluşmuştur. Bu nedenle torak bünyeleri tınlı ile kumlu bünye arasında yer almaktadır. Zayıf stürüktürlü olan bu torakların genelde agregat stabiliteleri düşüktür (Yönter ve Uysal, 2007). Torak örneğinin reaksiyonu 7.70 olu hafif alkalin sınıfındadır. Suda eriyebilir tuz % si olu torak örneklerinde herhangi bir tuzluluk sorunu yoktur. Kireç % si 5.5 dur. Torak örneği kireçli sınıfındadır. Torak örneğinin organik madde % si 2.4 bulunmuştur. Bu sonuca göre, torak örneği humuslu sınıfına girmektedir. Çizelge 1. Torak örneğinin bazı fiziksel ve kimyasal özellikleri. Table 1. Some hysical and chemical roerties of soil samle. İskelet (%) Volüm ağırlık (g/cm 3 ) em (%) Kum (%) Silt (%) Kil (%) Bünye sınıfı Kil oranı (%) Silt oranı (%) Süs. (%) si Tınlı Dis. (%) si 1/3 atm. (%) si Dis. Oranı (%) Perkolasyon oranı (%) Erozyon oranı (%) Agregat stabilitesi (%) H Suda eriyebilir tuz (%) Kireç (%) Organik madde (%)

4 Yönter ve Uysal Çizelge 2. Denemede kullanılan zeytin atıklarının kimyasal özellikleri. Table 2.Chemical roerties of olive mill wastes in using the exeriments. Parametreler H Tuz (%) Org. Mad. (%) (%) P (m) K (m) a (m) Değeri Ca (m) Mg (m) Cu (m) Mn (m) Zn (m) Fe (m) Volüm ağr. (g/cm 3 ) em (%) Çizelge 2 ye göre, zeytin atığı hafif alkali reaksiyonludur. Zeytin atığının tuz % si düşüktür. Organik madde içeriği yüksektir. Zeytin atığının % nem içeriği torak örneğinin nem içeriğine çok yakındır. Araştırma sonunda, yağış uygulamalarına ve zeytin atığının uygulama oranlarına ait yüzey akış, torak kaybı, drenaj miktarları Çizelge 3 de verilmiştir. Çizelge 3 e göre, zeytin atığının torak yüzeyine serilerek uygulanması (kontrole göre), yüzey akışları % 396, torak kayılarını % 6496 azaltırken, drenajı ise 19 kat arasında arttırmıştır. GarciaLozano et al., (2011) zeytin atıklarının önemli düzeylerde yüzey akışı ve torak kaybını azaltırken, infiltrasyonu arttırdığını bildirmişlerdir. Çizelge 3. Zeytin atıklarının serilerek ve karıştırılarak uygulandığı arsellerden elde edilen yüzey akış, torak kaybı, drenaj, H ve EC değerleri. Table 3. unoff, soil loss, drainage, H and EC values obtained from olive mill wastes alied with unmixed and mixed treatments. Uygulama Serme Karıştırma oranı (t/ha) YA TK (g/m 2 ) Drn YA TK (g/m 2 ) c 126. c 3.69 a b 126. b 3.69 a b b 5.31 a 7.63 a a 4.48 a a 4.98 a 8.97 a 7.42 a a 5.84 a a 0.71 a 9.03 a 7.37 a a b d a 4.13 a b b 4.13 a c c b ab ab b b ab c.73 a ab b a 8.79 a c a a b c c 6.85 a a a 6.85 bc c b b a a 4.70 ab b ab c a a 3.38 a a a d a a 8.17 c YY YY Uygulama oranı (t/ha) Hto Hdrn Serme ECto ECdrn Hto Hdrn Karıştırma ECto Drn ECdrn (µs/cm) (µs/cm) (µs/cm) (µs/cm) a 8.09 b 425 a 1416 a 7.65 a 8.09 a 425 a 1416 a a 7.87 ab 540 a 2387 a 7.71 a 7.92 a 448 a 1895 a a 7.62 a 593 a 1757 a 7.82 a 7.82 a 439 a 2448 a a 7.56 a 505 a 1872 a 7.74 a 7.81 a 452 a 2117 a b 7.92 a 7 a 2158 b 7.89 a 7.92 b 7 a 2158 b a 7.89 a 383 ab 1317 a 7.78 b 7.89 ab 386 a 1125 a ab 7.87 a 404 b 1389 a 7.72 b 7.88 ab 457 b 999 a a 7.86 a 484 c 1633 a 7.77 b 7.85 a 448 b 1095 a a 7.64 a 390 b 1802 b 7.77 b 7.64 ab 390 a 1802 a a 7.76 b 379 ab 1792 b 7.74 b 7.73 b 410 ab 1775 a a 7.77 b 358 a 1562 ab 7.55 a 7.53 a 417 ab 2620 b a 7.83 b 405 b 1170 a 7.79 b 7.90 c 456 b 1501 a (YY: yağış yoğunluğu; YA: yüzey akış; TK: torak kaybı; Drn: drenaj; YY: yağış yoğunluğu; Hto: torak H sı; Hdrn: drene olan suyun H sı; ECto: torağın EC si; ECdrn: drene olan suyun EC si) Buna karşılık torakla karıştırılarak uygulanan zeytin atığı yüzey akışları % 0.557, torak kayılarını % 971 azaltırken, drenajı ise 0.74 kat arttırmıştır. Torak yüzeyine serilerek uygulanan zeytin atığı, torakla karıştırılarak yaılan uygulamalardan daha etkili olmuştur. Yaılan bazı çalışmalarda benzer sonuçlar elde edilmiştir (Lacey, 2000; Donjadee and Chinnarasri, 2013; Okeyo et al., 2014). Torak yüzeyine serilerek uygulanan zeytin atığı, yağış uygulamasından sonra torak ve drene olan sudan ölçülen H ı % 0.23 ve % 0.37 azaltırken, EC ri ise sırasıyla % % 440 ve % 2469 arasında arttırmıştır. Karıştırılarak uygulanan zeytin atığı ise torak ve drene olan suda ölçülen H rı sırasıyla % 0.43 azaltırken, EC ri ise % 325 ve % 3473 oranında arttırmıştır. Elde edilen bu sonuçlar, yaılan bazı çalışmaların sonuçlarıyla da benzerlik 246

5 Zeytin Atığının Tınlı Bünyeli Bir Torakta Yüzey Akış, Torak Kaybı, Drenaj, H ve EC Üzerindeki Etkileri göstermektedir (Kavvadias et al., 2010; Candemir and Gülser, 2011; ektarios et al., 2011; toulas et al., 2011). Araştırmadan elde edilen verilerin korelasyon sonuçları Çizelge 4 de verilmiştir. Zeytin atığının torak yüzeyine serilerek yaılan uygulamalarda yağış yoğunlukları yüzey akışı, torak kaybını, drenajı ve arselden ölçülen H yı önemli düzeylerde arttırırken; arselden ölçülen EC yi önemli düzeyde azaltmıştır. Zeytin atığının uygulama oranı ise yüzey akış ve torak kaybını önemli düzeylerde azaltırken, drenajı ise önemli düzeyde arttırmıştır. Zeytin atığının torakla karıştırılarak yaılan uygulamalarında da, yağış yoğunlukları yüzey akış ve torak kaybını önemli düzeylerde arttırırken, uygulama oranları ise drenajı ve arselden ölçülen EC'leri önemli düzeylerde arttırmıştır. Yaılan bazı araştırmalarda da benzer istatistik sonuçlar bulunmuştur (Kavvadias et al., 2010; GarciaLozano et al., 2011; Liu et al., 2012; Won et al., 2012). Ayrıca bu çalışmada, zeytin atığı ile H (torak ve drenaj) arasında önemli bir ilişkisi satanamamıştır. Chartzoulakis et al., (2010) da benzer sonuçları bulmuşlardır. Çizelge 4. Denemede malçlama oranları ve yağış yoğunlukları ile bağımlı değişkenler arasındaki ikili ilişkiler. Table 4. The correlations between mulching rates, rainfall intensities and deended variations in the exeriment. Serme Yüzey akış Torak kaybı Drenaj Htorak Hdrn. ECtorak ECdrn. Yağış Yoğunlugu Malç oranı Karıştırma Yağış Yoğunlugu Malç oranı 0.878** 0.403* ** 0.463** ** 0.949** 0.418* ** 0.483** ** (** 0.01 önemli;* 0.05 önemli; :korelasyon katsayısı; : önem düzeyi; : örnek sayısı) 0.578** 0.447** SOUÇ Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, zeytin atığı yüzey akış ve torak kaybını azalırken, drenajı artmıştır. Torak yüzeyine serilerek yaılan uygulama lar, karıştırarak yaılan uygulamalara göre daha etkili olmuştur. Sonuç olarak, tarımda bitkisel kökenli atıkların düşük oranlarda bile (20 t/ha) erozyonu en aza indirebileceği bu araştırmada görülmüştür. KAYAKLA Akalan, İ Torak Fiziksel Özellikleri ve Erozyon. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yıllığı. (34): Akalan, İ Torak ve Su Muhafazası. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın o: 532, Ankara. Altınbaş, Ü., H. Hakerlerler, İ. Yokaş ve H. Uysal Menemen uygulamalı ziraat fakültesi çiftliği toraklarının torak verimliliği ve arazi kullanım yetenek sınıfları üzerine araştırmalar. Ege Üniversitesi Araştırma Fonu, Proje o: 88ZF05. Anonymous, Soil Survey Manual. United States of Deartment of Agricultural Handbook o: 18. United States Goverment Print Office, Washington. Anonymous, Keys to Soil Taxonomy. United States of Deartment of Agricultural atural esorcues Conservation Service, Washington. Anonymous, SPSS 9 for Windows User s Guide. Coyright 1999 by SPSS Incooraration SPSS, Chicago, IL. Ben Hur, M. and. Keren Polymer effects on water infiltration and soil agregation. Soil Science of Society American Journal, 61: Bubenzer, G.D. and L.D. Meyer Simulation of rainfall and soils for laboratory research. Transaction of American Society of Agricultural Engineers, 8: Candemir, F. and C. Gülser Effects of different agricultural wastes on some soil quality indexes in clay and loamy sand fields. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 42 (1):1328. Chartzoulakis, K., G. Psarnas, M. Moutsooulou and E. Stefanoudaki Alication of olive mill wastewater to a Creatan olive orchard: Effects on soil roerties, lant erformance and the environment. Agriculture Ecosystems & Environment, 138 (34): DMİ, T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü. htt:// Erişim Tarihi: Donjadee, S. and C. Chinnarasri Vetifer grass mulch for revention of runoff and soil loss. Proceedings of the Institution of Civil Engineers Water Management, 166 (3):

6 Yönter ve Uysal GarciaLozano, B., L. AlcantaraParras and M.T. de Albarnoz Carrillo Effects of oil mill wastes on surface soil roerties, runoff and soil losses in tradional olive groves in southern Sain. Catena, 85: Gardner, W.H Methots of Soil Analysis. Part 1. Physical and Mineralogical Methods. 2nd Edition. o: 9, , Madison, Wisconsin, USA. Gee, G.W. and J.V. Bauder Particle Size Analysis, Methods of Soil Analysis. Part 1. Physical and Mineralogical Methods. 2nd Edition. o: 9, , Madison, Wisconsin, USA. Grismer, M.E. and M.P. Hogan Simulated rainfall evaluation of revegetation/mulch erosion control in the Lake Tahoe Basin: 3. Soil treatment effects. Land Degradation & Develoment, 16(5): Hunt,. and. Gilkes Farm Monitoring Handbook. The University of Western Australia: etherlands, WA. Jordan, A., L.M. Zavala and J.Gil Effects of mulching on soil hsical roerties and runoff under semi arid conditions in southern Sain. Catena, 81(1): Kavvadias, V., M.K. Doula, K. Komnitsas and. Liakooulou Disosal of olive oil mill wastes in evaoration onds: Effects on soil roerties. Journal of Hazardous Materials, 182(1 3): Kemler, W.D. and.c. osenau Aggregate Stability and Size Distribution. In A. Klute et al., Methods of Soil Analysis. Part 1. Physical and Minerological Methods, , 2nd Edition. Agronomy Monograh. Soil Science of America, Madison, USA. Lacey, S.T unoff and sediment attenuation by undisturbed and lightly disturbed forest buffers. Water, Air and Soil Pollution, 122(12): Lal, Soil Erosion esearch Methods. Soil and Water Conservation Society, Iowa. Liu, Y., Y. Tao, K.Y. Wan, G.S. Zhang, D.B. Liu, G.Y. Xiong and F. Chen unoff and nutrient losses in citrus orchards on sloing land subjected to different surface mulching ractices in the Danjiangkou eservoir area of China. Agricultural Water Management, 110: Middleton, H.E Proerties of Soil Which Influence Soil Erosion. United States of Deertment of Agricultural Technician Bultenin. o: 178. Mollenhauer, W.C. and D.C. Long Influence of rainfall energy on soil loss and infiltration rates: I. Effects over a range of texture. Soil Science of Society American Processing Book, 28: eal, J.H The Effect of The Degree of Sloe and ainfall Characteristics on unoff and Soil Erosion. Agricultural of Exeriments of Strategies esearch Bultenin, o: 280. ektarios, P.A.,. toulas, S. Mc Elroy, M. Volterrani and G. Arbis Effect of olive mill comost on native soil characteristics and tall festuca turf grass develoment. Agronomy Journal, 103(5): elson,.e Carbonate and Gysum. Methods of Soil Analysis. Part 2. 2nd Edition. o:9, , Madison, Wisconsin, USA. elson, D.W. and L.E. Sommers Total Carbon, Organic Carbon and Organic Matter. Methods of Soil Analysis. Part 2. Chemical and Microbiological Proerties. 2nd Edition. o:9, , Madison, Wisconsin, USA. toulas,., P.A. ektarios and G. Gogoula Evaluation of olive mill waste comost as a soil amendment for Cynodon dactlyon turf establishment, growth an anchorage. Hortscience, 46(6): yakatawa, E.Z., D.A. Mays, H.. Howard,.G. Svendsen,. Britton and.o. Pacumbaba unoff and sediment transort from comost mulch berms on a simulated military training landscae. Soil & Sediment Contamination. 19(3): Okeyo, A.L., M. MucheruMuna. J. Mugwe. K.F. getich. D.. Mugendi. J. Diels and C.A. Shisanya Effects of selected soil and water conservation Technologies on nutrient losses and maize yields in the central highlands of Kenya. Agricultural Water Management, 137: Pansu, M. and J. Gautheyroux Handbook of Soil Analysis: Mineralogical, Organic and Inorganic Methods. Sringer Verlag, Berlin. ichards, L.A Diognosis and Imrovement of Saline and Alkali Soils. United States of Deartment of Agricultural Handbook 60. United States of Goverment Print Office, Washington. Shiitalo, M.J. and J.V. Bonta Imact of using aer mill sludge for surface mine reclamation on runoff water quality and lant growth. Journal of Environmental Quality, 37(6): Taysun, A Gediz Havzasında endzina Tarım Toraklarında Yaay Yağmurlayıcı Yardımıyla Taşlar, Bitki Artıkları ve Polivinilalkolün (PVA) Torak Özellikleri ile Birlikte Erozyona Etkileri Üzerine Araştırmalar. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın o: 474. Taysun, A Torak ve Su Korunumu. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Teksir o: 92III, Bornova. Tezcan, C Farklı Özellikteki Toraklara Sürülerek Karıştırılan Farklı Miktarlardaki Bitki Artıklarının Laboratuvar Koşullarında Erozyona Etkisi. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Bornova. Tuncay, H Torak Fiziği. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Teksir o: 28, Bornova, İZMİ. Uysal, H., G. Yönter and G. Yolcu The effects of valonia oaks residues on runoff, soil loss and infiltration under laboratory conditions. 8 th International Soil Science Congress on Land Degradation and Challenges in Sustainable Soil Management. Proceedings Book, 4: (Poster Bildirisi) May 2012, ÇeşmeİZMİ. Warrington, D., I. Shainberg and G.J. Levy Polysaccharide and salt effect on infiltration and erosion. A rainfall simulation study. TechA Cooerating Journal, Catena, 4:1. Won, C.H., Y.H. Choi, M.H. Shin, K.J. Lim and J.D. Choi Effects of rice straw mats on runoff and sediment discharge in a laboratory rainfall simulation. Geoderma, 189: Yönter, G. and A. Taysun Farklı çalardaki taş örtü oranlarının yaay yağmurlayıcı koşulları altında su erozyonuna etkisi, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 41(3): Yönter, G. and H. Uysal Menemen Uygulama Çiftliği Toraklarında Laboratuvar Koşulları Altında Uygulanan Polivinilalkol (PVA) ve Poliakrilamid in (PAM) Su Erozyonu ve Kaymak Tabakası Dirençleri Üzerine Etkileri. Ege Üniversitesi Bilimsel Araştırma Proje Kesin aoru, Proje o: 2005ZF 056. Yönter, G Effects of olyvinylalcohol (PVA) and olyacrylamide (PAM) as soil conditioners on erosion by runoff and by slash under laboratory conditions. EKOLOJİ, 19(77): Yönter, G. ve H. Uysal Farklı Fiziksel ve Kimyasal Özelliklere Sahi Tyic Xerofluvent Toraklara Uygulanan Doğal Katkı Maddelerinin Laboratuvar Koşullarında Yüzey Akış, Torak Kaybı ve İnfiltrasyon Üzerine Etkileri. Ege Üniversitesi Bilimsel Araştırma Proje Kesin aoru, Proje o: 2012ZF