Karadeniz Teknik Üniversitesi. Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Karadeniz Teknik Üniversitesi. Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü"

Umut Karatay
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü ELEKTRİK MÜHENDİSLİĞİNDE MALZEME Yrd. Doç. Dr. H. İbrahim OKUMUŞ okumus@ktu.edu.tr URL : 1 Karadeniz Teknik Üniversitesi

2 YER ALTI KABLOLARI 2

3 Genel Tanımı: Enerjinin havai hatlar ile iletilmediği yerlerde elektrik enerjisinin iletme ve dağıtmak amacı ile yer altı kabloları kullanılır. Havva hattının kullanma imkanı olmayan yerlerde nehir, göl ve deniz geçişlerinde zorunluluk vardır. Yer Altı Kabloları Döşenen Yer Altı Kablolarının Diğer Tesislerden Uzaklığı Haberleşme kablolarına 50 cm. Kanalizasyon su ve hava gazı borularına 50 cm. Yapı duvarlarına ve diğer tesislere 70 cm. (OG kabloları duvara uzaklığı) 70 cm. Demiryolu geçişlerinde derinlik en az 150 cm büz içinde olacak ve bir yedek geçiş bulundurulmalıdır. Direğe çıkışlar gaz borularıyla olacak ve toprak üstü boyu 1,5 m den az olmamalı, kroşelerle üç yerden monte edilmelidir. Yüksek kabloların beton kanal içerisine döşenmesi durumunda kanal derinliği 30 cm genişliği ise d= (2n+1) cm olmalıdır. Ancak genişlik sınırı cm arasında olmalıdır. d = kablo çapı n = kablo sayısı Kablolar birbirine ek kutularında (muflarda) bağlantı yapılmalıdır. Ek yerlerinde herhangi bir arıza durumunda S şeklinde 2m. Bir fazlalık bırakılmalıdır. 3

4 YER ALTI KABLOLARI 4

5 YER ALTI KABLOLARI 5

6 YER ALTI KABLOLARI KABLO Damar Kablo Sembollerinin Anlamı Damar iletkenleri Kabloyu oluştuan her iletken ve yalıtkan kat, içten dışa doğru sıralandıktan sonra bu katların simge harfleri soldan sağa doğru yazılır. 6

7 Faz iletkeni (mm2) Nötr İletkeni (mm2) 25 mm2 den küçük Faz iletkeni ile aynı YER ALTI KABLOLARI 7

8 Araştırma: yer altı kablo kataloglarından kablo isimlerini öğreniniz. İki tür yer altı kablosu vardır. 1. Y kablolar 2. N kablolar YER ALTI KABLOLARI Y : Ağır işletme koşullarına dayanıklı güç kablolarıdır N : Normal ve hafif işletme koşullarına dayanıklı güç kablolarıdır N kabloların Türk ve Alman Standartlarıyla gösterimi: TS 833 VDE 0250 N N V Y PVC Yalıtkanlı M Rutubete dayanıklı A Çok telli F İnce çok telli -ç 8

9 YER ALTI KABLOLARI TS 1618 VDE 0271 Y N V Y M veya S C veya S H E Her bir damar üzerinde konsantrik iletken Ş F Galvaniz çelik yassı telden koruyucu sargı (Zırh veya ekran) ş R Galvaniz yuvarlak çelik yassı telden koruyucu sargı veya ekran ç Gb Galvaniz çelik şeritten çapraz sarılmış koruyucu dış sargı -r Daire Kesitli -s Daire dilimli (sektör kesitli) -e Tek telli -m Çok telli -s -ç Y kabloların Türk ve Alman Standartlarıyla gösterimi: PVC Yalıtkanlı Konsantrik iletken veya ekran 9

iletken ve yalıtkan kat, içten dışa doğru

10 YER ALTI KABLOLARI Kablo Sembollerinin Anlamı -s Sektör kesitli -r Daire kesitli Kabloyu oluştuan her iletken ve yalıtkan kat, içten dışa doğru sıralandıktan sonra bu katların simge harfleri soldan sağa doğru yazılır. 10

11 YER ALTI KABLOLARI ÖRNEK: YVMV Y: Ağır iş koşullarına dayanıklı güç kablosu. Yer altında büyük güçlerde kullanılır. Kablo Sembollerinin Anlamı V: Damar ve dış kılıf PVC yalıtkanlı M: Konsantrik iletkenli V: Damar ve dış kılıf PVC yalıtkanlı Kabloyu belirleyen simge harflerden sonra sırasıyla kablonun damar sayısı, araya (x) işareti konduktan sonra iletkenin kesiti, tek telli veya çok telli olduğunu gösteren simge harf, konsantrik iletken veya çelik telden zırh varsa araya ( / ) bölüm çizgisi konduktan sonra konsantrik iletkenin kesiti ve en sona da nominal gerilim yazılır. 11

12 YER ALTI KABLOLARI ÖRNEK: YVMV 3x95 sç/50 ; 0.6/1 kv Damar sayısı kesit Daire dilimli (sektör kesitli -r Kablo Sembollerinin Anlamı Galvaniz çelik şeritten çapraz sarılmış koruyucu dış sargı Nötr iletrkeni kesiti Nominal gerilim: Kablo 600 V a kadar Faz-Nötr, 1000 V a kadar faz-faz hattında kullanılabilir. -s 12

13 YER ALTI KABLOLARI XLPE İzoleli, Çelik Tel Zırhlı, Üç Damarlı, Bakır veya Alüminyum İletkenli Kablolar YXC8VZ3V 6 / 10 kv (TSE) Kablo Sembollerinin Anlamı 2XSEYFGY 6 / 10 kv (IEC, VDE) Kullanım Alanı: Mekanik zorlamalara dayanıklı ve dielektrik kaybı çok düşük olan bu kablolar, yerleşme ve endüstri bölgelerinde,hariçte, toprak altında ve kablo kanallarında ani yük değişimlerinin olduğu enerji tesislerinde kullanılır. 13

XLPE İzoleli 4- Dış Yarı İletken Katmanı XLPE İzoleli 5- Yarı İletken Bant 2XSEYFGY 6 / 10 kv (IEC, VDE) 6-

14 YER ALTI KABLOLARI XLPE İzoleli, Çelik Tel Zırhlı, Üç Damarlı, Bakır veya Alüminyum İletkenli Kablolar YXC8VZ3V 6 / 10 kv (TSE) 1- İletken Bakır veya alüminyum 2- İç Yarı İletken Katmanı XLPE İzoleli 3- İzole XLPE İzoleli 4- Dış Yarı İletken Katmanı XLPE İzoleli 5- Yarı İletken Bant 2XSEYFGY 6 / 10 kv (IEC, VDE) 6- Siper Bakır 7- Dolgu 8- Ayırıcı Kılıf PVC 9- Tel Zırh Galvanizli Çelik 10- Dış Kılıf PVC Kablo Sembollerinin Anlamı 14

15 Kablo Sembollerinin Anlamı YER ALTI KABLOLARI YVZ2V (TSE) NYRY (IEC, VDE) 0.6 / 1 kv PVC İzoleli, Çelik Tel Zırhlı, Çok Damarlı, Bakır İletkenli Kablolar UYGULAMA ALANI: Mekanik zorlamalara dayanıklı ve ağır işletme şartlarında, harici, dahili, toprak altında, kablo kanalında kullanılabilir. YAPISI: 1- İletken: Bakır 2- İzole: PVC 3- Dolgu 4- Zırh: Galvanizli çelik yuvarlak tel 5- Dış Kılıf: PVC / 1 kv PVC İZOLELİ ALÇAK GERİLİM GÜÇ KABLOLARI

16 Internal circuits and their installation methods. 16

17 17

18 18

19 19

20 20

21 21

22 22

23 23

24 24

25 25

26 26

27 27

28 28

29 29

Benzer belgeler

ELEKTRİK DAĞITIM SİSTEMİ ELEMANLARI-3 AG VE OG YERALTI KABLOLARI

ELEKTRİK DAĞITIM SİSTEMİ ELEMANLARI-3 AG VE OG YERALTI KABLOLARI Kablolarda Kullanılan Yalıtkanlar ve Özellikleri (MEGEP Yeraltı Enerji Hatları eğitim notundan) 1 http://www.elektrik.gen.tr/2015/08/kablo-ve-iletken-tipleri/210