www. havelsan.com.tr

Transkript

1

2 HAVELSAN, milletimizin öz sermayesi ile 1982 de kurulmuş, lider teknoloji firmasıdır. HAVELSAN, hem yurt içinde hem yurt dışında askeri, kamu ve özel sektör için özgün sistemler geliştiren, günümüzün en son teknolojileri ile akıllı çözümler sunan Türkiye'nin entegratör şirketidir. HAVELSAN ın dört ana faaliyet alanı; Komuta Kontrol Savaş Sistemleri, Eğitim ve Simülasyon Teknolojileri, Ülke ve Siber Güvenlik Çözümleri Yönetim Bilgi Sistemleridir. HAVELSAN, Hava ve Deniz Kuvvetlerimiz için komuta kontrol ve savaş sistemleri üretiminin yanı sıra her türlü KARA, DENİZ, HAVA platformu için yerli katkı oranı yüksek simülatörler sağlamaktadır. Seçim sistemleri, tapu kadastro işlemleri ve Ulusal Yargı ağı gibi projeler ile HAVELSAN, ülkemizin en önemli e-devlet dönüşüm firmasıdır. Aynı zamanda HAVELSAN, tasarladığı ve ürettiği ülke ve siber güvenlik sistemleri ile kesintisiz, güvenli ve güvenilir hizmetin de çözüm ortağıdır.

3 İÇİNDEKİLER KOMUTA KONTROL VE SAVAŞ SİSTEMLERİ EĞİTİM ve SİMÜLASYON TEKNOLOJİLERİ SİBER, GÜVENLİK VE BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ YÖNETİM BİLGİ SİSTEMİ KOMUTA KONTROL VE SAVAŞ SİSTEMLERİ 6 HAVA KUVVETLERİ BİLGİ SİSTEMİ (HvBS) PROJESİ 8 UÇUŞ GÖREV PLANLAMA SİSTEMİ 8 SAHİL GÖZETLEME RADAR SİSTEMİ (SGRS) 9 TACTİCAL MAP (TMAP) 10 TAKTİK DATA LİNK YÖNETİM MERKEZİ 10 KOMUTA KONTROL BİLGİ SİSTEMİ (KKBS) ENTEGRASYON ALTYAPISI 11 DEFENCE OUT OF A BOX (DOOB) 11 HAVADAN ERKEN İHBAR VE HAVA KOMUTA KONTROL SİSTEMLERİ 12 BARIŞ KARTALI PROJESİ 12 DENİZ KARAKOL/GÖZETLEME UÇAĞI (MELTEM) 12 SUÜSTÜ KOMUTA KONTROL VE SAVAŞ SİSTEMLERİ 13 GEMİ ENTEGRE SAVAŞ İDARE SİSTEMİ (GENESİS) SAVAŞ YÖNETİM SİSTEMİ 13 MİLGEM SAVAŞ SİSTEMLERİ 14 TUZLA SINIFI KARAKOL GEMİLERİ (YTKB) 14 TANK ÇIKARMA GEMİSİ (LST) 15 ÇOK MAKSATLI AMFİBİ HÜCUM GEMİSİ LHD KOMUTA KONTROL BİLGİ SİSTEMİ (KKBS) 15 SUALTI KOMUTA KONTROL VE SAVAŞ YÖNETİM SİSTEMLERİ 16 YENİ TİP DENİZALTI SAVAŞ YÖNETİM SİSTEMİ 16 MK48 TORPİDO ATIŞ KONTROL SİSTEMİNİN YENİ TİP DENİZALTILARA ENTEGRASYONU 17 TORPİDO ATIŞ KONTROL SİSTEMİ (TORAKS) 17 ENTEGRE LOJİSTİK DESTEK 18 UZUN UFUK LOJİSTİK DESTEK 18 SUÜSTÜ PLATFORMLAR İÇİN LOJİSTİK DESTEK 18 GEMİ VERİ DAĞITIM SİSTEMLERİ (GVDS) 19 EĞİTİM ve SİMÜLASYON TEKNOLOJİLERİ 20 EĞİTİM ve SİMÜLASYON TEKNOLOJİLERİ 21 HELİKOPTER UÇUŞ EĞİTİM MERKEZLERİ 22 SAVAŞ UÇAĞI GÖREV EĞİTİM MERKEZLERİ 24 TEMEL EĞİTİM UÇAĞI EĞİTİM MERKEZLERİ 25 UÇUŞ EĞİTİM MERKEZİ 26 İNSANSIZ HAVA ARACI SİMÜLATÖRLERİ 27 SİVİL HAVACILIK 28 SİVİL SİMÜLATÖRLER 29 BOEING NG SİMÜLATÖRÜ 29 KABLOSUZ SKYFE 30 KOLTUK ARKASI EKRANLI SKYFE 31 TABLET TABANLI SKYFE 31 DENİZALTI DALIŞ SİMÜLATÖRÜ (DEDAS) 32 MESKÛN MAHALLERDE MUHAREBE EĞİTİM, SİMÜLASYON VE TEST MERKEZİ 33 ELEKTRONİK HARP TEST ve EĞİTİM SAHASI (EHTES) 34 HAVELSAN MÜHİMMAT PUANLAMA SİSTEMİ (HMUPS) 35 TOPÇU İLERİ GÖZETLEYİCİ EĞİTİM SİMÜLATÖRÜ (TİGES) 36 ZIRHLI ARAÇLAR 36 FÜZE SİSTEMLERİ EĞİTİM SİMÜLATÖRLERİ 37 PARAŞÜT SİMÜLATÖRÜ 38 ENTEGRE TAKTİK ORTAM EĞİTİM SİSTEMİ ITEX 39 ORMAN YANGINI İLE MÜCADELE EĞİTİM SİMÜLATÖRÜ (OYMES) 39 MÜŞTEREK GÖREV KUVVETİ MODELLEME ve SİMÜLASYON SİSTEMİ 40 EĞİTİM YARDIMCILARI 41 İLERİ HAVA KONTROLÖRÜ EĞİTİCİLERİ 41 BİLGİSAYAR TABANLI EĞİTİM SİSTEMLERİ 41 SANAL BAKIM EĞİTİM SİSTEMLERİ 42 EĞİTİM YÖNETİM BİLGİ SİSTEMİ 42 ARKA KABİN EĞİTİCİSİ 43 GÖREV / SENSÖR OPERATÖRÜ EĞİTİCİSİ 43 EĞİTİM HİZMETLERİ 44 ENTEGRE LOJİSTİK DESTEK HİZMETLERİ 45 SİBER GÜVENLİK VE BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ 46 SİBER GÜVENLİK TEKNOLOJİLERİ 48 SST-HAVELSAN TEMEL HİZMETLERİMİZ 49 SİBER GÜVENLİK OPERASYON MERKEZİ HİZMETİ 50 YAZILIM GÜVENLİK ANALİZ ve TEST HİZMETİ 52 YAZILIM TEST ve DEĞERLENDİRME 52 KAMU ve ÖZEL SEKTÖR KURUMSAL GÜVENLİK DESTEK HİZMETİ 53 ZAAFİYET DEĞERLENDİRMESİ 53 SIZMA TESTLERİ 53 SİBER GÜVENLİK DANIŞMANLIĞI ve DENETİM HİZMETLERİ 54 GÜVENLİK FARKINDALIĞI ve EĞİTİM HİZMETLERİ 55 KIRMIZI TAKIM HİZMETİ 55 BİLGİ GÜVENLİĞİ ve TEST HİZMETLERİ 56 KRİTİK ALTYAPI SİSTEMLERİ GÜVENLİK HİZMETİ 56 SİBER GÜVENLİK EĞİTİM HİZMETİ 57 YERLİ SİBER GÜVENLİK YAZILIMLARI 58 MERKEZİ İZ TOPLAMA, OLAY İLİŞKİLENDİRME ve ALARM ÜRETME SİSTEMİ (SIEM) 58 HAVELSAN ÖZEL BULUTU (ARMADA) 59 VERİ SIZINTISI ve KAÇAĞI ÖNLEME SİSTEMİ 59 BAL KÜPÜ SİSTEMLERİ 60 WEB SAYFALARI TAKİP SİSTEMİ 61 WEB UYGULAMA GÜVENLİK DUVARI /LB (WAF) 62 UÇTAN UCA GÜVENLİ İLETİŞİM 62 YENİ NESİL GÜVENLİK DUVARI (NgWF) 63 YÖNETİM BİLGİ SİSTEMLERİ 64 E-DEVLET BİRİKİMİ 66 GÖRÜNTÜ İŞLEME 67 TAKBİS 68 TCDD KURUMSAL KAYNAK YÖNETİMİ PROJESİ (TCDD-KKY) 70 ETİ MADEN KURUMSAL KAYNAK YÖNETİMİ SİSTEMİ PROJESİ (ETİ-KKYS) 70 PROGRAM YÖNETİM BİLGİ SİSTEMİ (SSM-PYBS) 71 KARA HARP OKULU EĞİTİM ve ÖĞRETİM SİSTEMİ MODERNİZASYONU 71 SAĞLIK ÇÖZÜMLERİ 72 ASKERİ SAĞLIK OTOMASYON SİSTEMİ (ASOS) 73 ULUSAL YARGI AĞI PROJESİ (UYAP) 74 BÜYÜK VERİ BULUT 76 YÖNETİM BİLGİ SİSTEMİ 77 e-watch PROJESİ 78 HAVELSAT PROJESİ 79 MODGEP PROJESİ 79 TEKNOLOJİ YÖNETİMİ PROJESİ 79 ASSUME PROJESİ 80

4 HAVELSAN Komuta Kontrol ve SAVAŞ SİSTEMLERİ HAVELSAN; savunma ve güvenlik alanlarında, stratejik, taktik ve operasyonel seviyelerde komuta-kontrol, haberleşme, bilgi işlem, istihbarat, gözetleme ve keşif ihtiyaçlarına yönelik sistem mühendisliği, entegrasyon, test ve eğitimi kapsayan geniş bir yelpazede özgün ve millî çözümler geliştirmekte ve teknik destek hizmeti vermektedir. Teknoloji ve Ar-Ge yatırımları ile temel yetkinliklerini müşteri ihtiyaçlarına kolay uyarlanabilir yeni ürün ve sistemlere dönüştürmektedir. HAVELSAN Komuta Kontrol ve Savaş Sistemleri faaliyetlerini Komuta Kontrol ve Savaş Sistemleri (KKSS) Genel Müdür Yardımcılığı bünyesinde İstanbul ve Ankara daki merkez binaları ile Ankara ODTÜ Teknokent te sürdürmektedir. KKSS Genel Müdür Yardımcılığı, Havadan Erken İhbar ve Deniz Karakol Uçaklarının, Suüstü ve Sualtı Deniz Platformlarının, Stratejik, Taktik ve Operasyonel Seviyede Karada Konuşlu Karargah ve Birliklerin görev sistemi yazılımlarını, savaş yönetim sistemlerini ve komuta kontrol ihtiyaçlarını karşılamakta, bu sistemlerin üretim ve entegrasyonu alanında liderliğini devam ettirmektedir. KKSS Genel Müdür Yardımcılığı, ana faaliyet alanını teşkil etmek üzere temel olarak aşağıdaki başlıklarda faaliyet göstermektedir; Komuta Kontrol Bilgi Sistemleri Havadan Erken İhbar ve Hava Komuta Kontrol Sistemleri Su üstü Komuta Kontrol ve Savaş Yönetim Sistemleri Su altı Komuta Kontrol ve Savaş Yönetim Sistemleri Platform Veri Dağıtım Sistemleri Taktik Data Link Sistemleri Performansa Dayalı Lojistik

5 HAVA KUVVETLERİ BİLGİ SİSTEMİ (HvBS) PROJESİ SAHİL GÖZETLEME RADAR SİSTEMİ (SGRS) Hava Kuvvetleri Komutanlığı nın tüm faaliyet sahalarını kapsayacak şekilde görev etkinliğini artırmak, karar makamlarına doğru ve zamanında bilgi sağlamak ve kaynak kullanım verimliğini artırmak amacı ile geliştirilmiştir. Farklı teknoloji ve mimarilerin birlikte kullanıldığı bir proje olup, kapsam itibarıyla ülkemizin tanımlı en büyük Komuta Kontrol Bilgi Sistemi projesidir. HvBS Muharebe Yönetimi (HvBS-MY) Altsistemi modernizasyonu, değişen teknoloji, şartlar ve yeni harekât ihtiyaçlarına yönelik olarak teknolojik altyapı yenilemesi, yeni harekât yeteneklerinin kazandırılması ve karar destek mekanizmalarının daha fazla kullanılması amacıyla gerçekleştirilmiştir. Sahil Gözetleme Radar Sistemi (SGRS) Projesi Türkiye kıyılarında, kara sularında ve münhasır ekonomik bölgelerinde yeterli radar kaplaması ile durumsal farkındalık sağlamayı ve bunu elektro-optik algılayıcılar ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarından alınan verilerle destekleyerek tanımlanmış deniz resmini oluşturmayı amaçlamaktadır. SGRS Projesi ile aynı zamanda, keşif, karakol, arama ve kurtarma faaliyetlerinin etkinliğinin artırılması ve Türkiye deniz sahalarında görev ve sorumlulukları olan kamu kurum ve kuruluşlarının birlikte çalışabilirlik seviyelerinin yükseltilmesi hedeflenmektedir. UÇUŞ GÖREV PLANLAMA SİSTEMİ Uçuş Görev Planlama Sistemi, Türk Hava Kuvvetleri pilotlarının envanterde yer alan muharip ve eğitim uçakları ile icra edecekleri görevi, uçuş öncesinde bilgisayar destekli olarak planlanmalarına imkân sağlamak amacına yönelik olarak geliştirilen özgün bir üründür. Uçuş öncesinde göreve ilişkin rotanın belirlenmesi, emniyet irtifalarının tespit edilmesi, tehdit kıymetlendirilmesi, yakıt hesaplanması, hedef analizi ve mühimmat bırakma noktalarının hesaplanması gibi yaklaşık 2-3 saat süren planlama faaliyetleri dakikalar mertebesine indirilerek sürat ve etkinlik artırılmaktadır. 8 9

6 TACTICAL MAP (TMAP) KOMUTA KONTROL BİLGİ SİSTEMİ (KKBS) ENTEGRASYON ALTYAPISI TMAP tüm Komuta Kontrol Sistemlerinin ihtiyacı olan Coğrafi Bilgi Sistem (CBS) yetenekleri ile standart askeri semboloji ve taktik kroki çizimlerini bünyesinde barındırır. CBS hizmetlerini uluslararası standartlarda, güncel teknolojilerde ve farklı servisler yoluyla yüksek performansta sunmaktadır. Open Geospatial Consortium (OGC) standartlarında harita sunumu (WMS, WFS, WCS, WRS, WMTS) NATO APP-6A/6B Askeri Semboloji standardı ABD MIL-STD-2525B/C Askeri Semboloji standardı TSK MS-76-2 Askeri Semboloji standardı Web GL 1.0, HTML 5.1 Javascript desteği Değişik Coğrafi Veri Format Desteği; Farklı Koordinat ve projeksiyon desteği. Kara Kuvvetleri Komutanlığı na ait bilgi sistemlerinin ulusal ve uluslararası ortamlarda birlikte çalışabilirliğinin sağlanması amaçlamaktadır. Bilgi paylaşımı NATO MIP (Multilateral Interoperability Program) tarafından belirlenen standartlara uygun olarak geliştirilmiştir. Uygulamaların millî ve NATO sistemleriyle entegrasyonu için alt yapı hizmetleri sunulmaktadır. MIP-JC3IEDM Veri Modeli, Kara Kuvvetleri Bilgi Değişim Veri Modeli (KKBDVM) DEFENCE OUT OF A BOX (DOOB) TAKTİK DATA LİNK YÖNETİM MERKEZİ Taktik Data Link (TDL) sistemlerinin harekât ortamında kullanımına yönelik TDL tasarım, planlama, yönetim ve analiz kabiliyetlerini sağlayacak ve TDL R/F yayınlarının Frekans Klerans Anlaşması (FKA) kısıtlarına uygunluğunu kontrol edecek yazılımlar geliştirilmektedir. Link11, Link16, Link22, SIMPLE, M2U, VMF Ağ Yönetimi Ağ Planlama Ağ Tasarımı Canlı Analiz, Görev Sonrası Analiz Yeniden Oynatma DOOB Komuta Kontrol ve Bilgi Sistemlerinin temel niteliklerini içeren bir uygulamadır. DOOB uygulamasının temel amacı tüm komuta seviyelerindeki durumsal farkındalığı arttırmak ve komuta kademesinin harekâtı planlamasını ve yürütmesini desteklemektir. Servis tabanlı bir mimari ile modüler olarak geliştirilen DOOB un dış sistemlerle kolay entegre olabilme, kolay kurulum ve kullanım gibi özellikleri mevcuttur. Bu özellikler DOOB u dünya pazarında rekabetçi bir konuma taşımaktadır. Servis Tabanlı Mimariye uygun alt yapı Dağıtık veya merkezi mimariye uygun Tek noktadan bakım ve yönetim, MIP ve Millî (KKBDVM) veri modelleri ile uyumlu, TMAP OGC standartlarında harita kullanımı, NATO standartları üzerinden bilgi paylaşımı; 10 11

7 HAVADAN ERKEN İHBAR VE HAVA KOMUTA KONTROL SİSTEMLERİ SUÜSTÜ KOMUTA KONTROL VE SAVAŞ SİSTEMLERİ BARIŞ KARTALI PROJESİ Barış Kartalı HİK uçağı Hava Savunma ve Erken İkaz yeteneklerini herhangi bir coğrafi kısıt olmadan sağlayarak Hava Komuta Kontrol yeteneklerini gökyüzüne taşımıştır. Bu yetenek az sayıda ülkenin sahip olduğu bir güç çarpanıdır ve Hava Kuvvetlerimizi bölgesel bir güç olmanın ötesinde C4ISR kabiliyetlerini AAR (Air to Air Refueling) ve taşınabilir görev planlama ve analiz unsurlarıyla DMSC (Deployable Mission Support Center) destekleyerek dünyanın her bölgesinde faaliyet gösterebilecek bir güç haline getirmiştir. Barış Kartalı HİK Uçağı sahip olduğu C4ISR yetenekleri sayesinde üzerindeki Radar/IFF ve Elektronik Destek Tedbirleri sensörlerini kullanarak kendi sahası içindeki iz ve tehditleri teşhis ve takip ederken sahip olduğu gelişmiş iletişim yeteneklerini (taktik veri linkleri, uydu iletişim yetenekleri, V/UHF,HF ses ve veri iletişim kabiliyetleri) kullanarak diğer sensörlerden gelen iz ve tehdit bilgilerini de ortak hava resmine entegre eder. Bu bilgileri ilgili rapor formatlarında kendisi ile bağlantılı unsurlara dağıtır veya onları gerekli hedeflere angaje eder. Görev planlama, görev sonrası analiz, simülasyon ve eğitim ihtiyaçları ile sistem yazılım bakım ve geliştirme faaliyetleri ise YDM bünyesindeki yetenekleri ile karşılanır. Üretilen raporları hava resmi oluşturma Tehdit değerlendirmesi Takip, istihbarat, keşif rolleri Angajman bilgilerini komuta kontrol ve değerlendirme ile raporlama SAR(Search And Rescue) ve ATC (Air Traffic Control) rolü DENİZ KARAKOL/ GÖZETLEME UÇAĞI (MELTEM) HAVELSAN, MELTEM Programı ile THALES firmasının ana alt yüklenicisi olarak, Hava Platformu Taktik Komuta Sistemi ve Yer Sistemi yazılımlarının geliştirilmesinde görev almıştır. MELTEM projesi kapsamında, Hava Platformu için Taktik Komuta Sistemi, Yer Sistemi için ise Taktik Komuta ve Kontrol Bilgi Sistemi ile Simülasyon ve Eğitim Sistemi yazılımlarını geliştirmiş ve Yer Sistemi ni donanım altyapısı ile birlikte teslim etmiştir. Taktik Komuta Sistemi temel olarak aşağıda yer alan fonksiyonları gerçekleştirmektedir: Farklı sensörlerden toplanan verilerin füzyonu, Komuta ve kontrol faaliyetleri, Veri değişimi Yer Destek Sistemi kapsamında aşağıda yer alan faaliyetler icra edilmektedir: Görev planlama, yönlendirme, yük/silah planlama, Görev izleme, uçuş sırasında yer sistemine uçuş bilgilerinin aktarılması Yer sisteminden diğer tüm uçuşların takibi Görev sonrası analiz ve bilgilendirme Ses ve veri iletişimi Askeri mesajlaşma Simülasyon & Eğitim Sistemi GEMİ ENTEGRE SAVAŞ İDARE SİSTEMİ (GENESİS) SAVAŞ YÖNETİM SİSTEMİ GENESİS SYS, G-Sınıfı fırkateynlerin Savaş Yönetim Sistemlerini modernize etmek üzere başlatılmıştır. GENESİS ile çok sayıda farklı mimariye sahip silah, sensör ve elektronik sistemler ile platform verilerinin GENESİS SYS e entegrasyonu için gerekli uyumlandırma birimleri tasarlanmış ve geliştirilmiştir. Entegre bir sistem olarak, platform üzerinde yer alan sensörler ile harekât ortamında keşif, gözetleme, tespit, takip ve sınıflandırma işlemleri tam otomatik yöntemler ile gerçekleştirilmektedir. Taktik resmin dost birliklere aktarılması amacı ile Entegre Çoklu Veri Link Kabiliyeti kazandırılmıştır. Açık sistem mimarisine dayalı, rafta hazır ticari donanımı destekleyen GENESİS aşağıdaki yetenekleri sağlamaktadır; Güdümlü mermilere karşı süratli reaksiyon, Yüksek seviyede savaş sistemi otomasyonu, Merkezîleştirilmiş komuta kontrol yeteneği, Durumsal farkındalık ve karar destek, Artırılmış dayanıklılık ve yüksek güvenilirlik, Gemide eğitim yeteneği. GENESİS, farklı platformlara uyarlanabilir olma özelliği nedeniyle Deniz Kuvvetleri Komutanlığı nın her türlü gemi modernizasyon ve yeni gemi inşa projelerinde tercih edilen bir Savaş Yönetim Sistemidir. Türk fırkateynlerinde başarı ile kullanılan GENESİS Savaş Yönetim sisteminin yurt dışında pazarlama çalışmaları devam etmektedir

8 SUÜSTÜ KOMUTA KONTROL VE SAVAŞ SİSTEMLERİ MİLGEM SAVAŞ SİSTEMLERİ TUZLA SINIFI KARAKOL GEMİLERİ SAVAŞ SİSTEMLERİ (YTKB) TANK ÇIKARMA GEMİSİ SAVAŞ YÖNETİM SİSTEMİ (LST) ÇOK MAKSATLI AMFİBİ HÜCUM GEMİSİ LHD KOMUTA KONTROL BİLGİ SİSTEMİ (KKBS) MİLGEM (Millî Korvet) Projesi kapsamında HAVELSAN, Savaş Yönetim Sistemi tasarımcısı ve sistem entegratörü olarak, G-Sınıfı fırkateynlerin modernizasyonları için geliştirilmiş olan GENESİS Savaş Yönetim Sistemini, MİLGEM in silah ve sensörlerine göre uyarlayarak MİLGEM korvetine entegrasyonunu sağlamıştır. HAVELSAN ayrıca, Gemi Veri Dağıtım Sistemi (GVDS), GENESİS Veri Linkleri Sistemi (GVLS), Mesaj İşletim Sistemi (MİS), Gemi Bilgi Sistemi (GEBİS) ve Karada Konuşlu Test Sistemi nin tasarım, geliştirilme, tedarik ve entegrasyonunu da gerçekleştirmiştir. HAVELSAN ve Deniz Kuvvetleri Araştırma Merkezi Komutanlığı tarafından ortaklaşa geliştirilen yeni nesil Ağ Destekli Veri Entegre (ADVENT) Savaş Yönetim Sistemi MİLGEM platformuna uyarlanarak entegre edilecektir. HAVELSAN, MİLGEM Savaş Sistemlerinin tedariki kapsamında, aşağıdaki sistemlerin tasarımı, geliştirilmesi/üretimi ve entegrasyonunu sağlayacaktır: 14 Savaş Yönetim Sistemi Çoklu Veri Linkleri Sistemi Mesaj İşletim Sistemi (MİS) Gemi Veri Dağıtım ve Zaman Sistemi (GVDS/GZS) Savaş Sistemi Veri Ağları ve Video Ağları Gemi Bilgi Sistemi (GEBİS) TUZLA Sınıfı Karakol Gemileri için tasarlanan ve HAVELSAN özgün ürünleri ile birlikte genişleyebilen mimariye sahip Savaş Sistemi; Deniz Kuvvetlerimizin, muharip platformların tedarik ve modernizasyonu için ihtiyaç duyduğu ileri teknolojiyi, yerli imkânlarla sunmaktadır. Tuzla Sınıfı Karakol Gemileri, özel tersanede üretilmiş Türkiye nin ilk millî savaş gemileridir. En modern Silah (top ve uzaktan kumandalı stabilize makinalı tüfek) ve Elektronik Sistemler (Seyir, muhabere, arama tespit, su altı tespit, komuta kontrol sistemleri) bir araya getirilerek Savaş Sisteminin tasarımı gerçekleştirilmiştir. Savaş Sistemi, suüstü ve uçaksavar atışlarında ilk seferde hedefe tam isabet sağlayarak görevini en iyi şekilde icra etmiş ve kırılması zor bir performans rekoruna imza atmıştır. Yeni Tip Karakol Botları (Tuzla Sınıfı Karakol Gemileri) için üretilen Savaş Sistemleri; boğazlar, üs, liman yaklaşma suları ve sahillere yakın bölgelerde keşif, gözetleme, karakol ve denizaltı savunma harbi görev fonksiyonlarının karşılanması ve üs, liman savunma görev fonksiyonuna katkı sağlanması maksadı ile tasarlanmıştır. LST ihtiyaçları kapsamında uyarlanarak geliştirilen entegre çoklu veri link kabiliyeti ve amfibi yazılım isterleri belirlenerek geminin görev fonksiyonlarına uygun ilave kabiliyetler ile yapılandırılmıştır. Modern sistemlerle donatılmış, komuta kontrol yetenekleri yüksek, kapsamlı ve LST tip gemiye ilk kez tesis edilecek savaş sistemi konfigürasyonunun entegrasyon tasarımı gerçekleştirilmiştir. Çok sayıda farklı mimariye sahip silah, sensör ve elektronik sistemlerin entegrasyonu için gerekli uyumlandırma birimleri tasarlanmış ve geliştirilmiştir. LST platformunda mevcut veri kaynak ve kullanıcılarının yönetimini sağlayan Gemi Bilgi Dağıtım Sistemi (GBDS) donanım ve yazılımı geliştirilmiştir. Harekât sahasında taktik resmin oluşturulmasını, idamesini ve link vasıtasıyla paylaşımını; gemi silah ve sensörlerinin koordineli bir şekilde kullanımını sağlayan; amfibi harekat için gerekli fonksiyonları ve karar destek imkanlarını sunan bir Savaş Yönetim Sistemi tesis edilmiştir. Tümleşik Savaş Sisteminin entegrasyon tasarımı ve gemiye uygulanması gerçekleştirilerek LST sınıfı geminin üzerindeki imkan ve kabiliyetin görev ihtiyaçları açısından maksimum etkinlikle kullanımının sağlanması hedeflenmiştir. Gemi Bilgi Dağıtım Sistemi ile gemide mevcut sistemler tarafından üretilen verinin ilgili sistemlere zamanında, doğru ve yedeklemeli olarak beslenmesi sağlanmıştır. Gemi Bilgi Sistemi ile geminin TSK-NET, NATO-WAN ve İnternet ağlarına bağlanarak güvenli bir şekilde veri paylaşımında bulunması sağlanmıştır. Komuta Kontrol Bilgi Sistemi, harekat sahasında taktik resmin oluşturulmasını, idamesini ve taktik data linkler vasıtasıyla paylaşımını; gemi silah ve sensörlerinin koordineli bir şekilde kullanımını sağlar. Amfibi harekat için gerekli fonksiyonları ve karar destek imkanlarını sunan ve müşterek harekat destek kapsamında diğer komuta kontrol bilgi sistemleri ile entegre yeni nesil bir Komuta Kontrol Sistemidir. Sistemlerin sistemi yaklaşımı ile GENESİS ADVENT (SYS) yazılımı, LHD ihtiyaçları doğrultusunda, kuvvetler arası müşterek harekâtı da destekleyecek şekilde uyarlanmış ve geliştirilmiştir. Başlıca özellikleri; SIMPLE, JRE ve VMF yetenekleri Elektronik Harp Suiti nin KKBS ye entegrasyonu İlk kez yeni silah ve sensör entegrasyonları TSK-NET, NATO-WAN ve İnternet ağlarına güvenli ulaşım 15

9 SUALTI KOMUTA KONTROL VE SAVAŞ SİSTEMLERİ YENİ TİP DENİZALTI SAVAŞ YÖNETİM SİSTEMİ HAVELSAN, Deniz Kuvvetleri için inşa edilmekte olan 6 adet Yeni Tip Denizaltı Gemisi Projesinde (YTDP), Savaş Yönetim Sistemi geliştirme ve uyarlama faaliyetlerini üstlenerek Savaş Yönetim Sistemleri ürün ailesine yeni bir ürün eklemiştir. Temel akustik sensörlerin (SONAR) kontrolü ve bu sensörlerden gelen verilerin analiz edilmesiyle hedeflerin tespit ve takibinin sağlanması. RADAR, ESM, periskop gibi sensörlerin yönetilmesi, bu sensörlerden alınan verilerin sergilenebilmesi Genel Seyir ve Taktik Seyir işlevlerinin yerine getirilmesi. Akustik sınıflandırma ve kimliklendirme Torpido/Silah Entegrasyon Savaş Yönetim Sistemi ölçeklenebilir ve modüler yapısı ile; Denizaltı Modernizasyon ve Geliştirme, Mayın Avlama Gemisi, İnsansız Deniz Araçları, Sualtı Sensör Ağları, Sonoboy Projelerinde kullanılabilecek millî ve özgün bir sistemdir. MK48 TORPİDO ATIŞ KONTROL SİSTEMİNİN YENİ TİP DENİZALTILARA ENTEGRASYONU Yeni Tip Denizaltı Projesi kapsamında, RAYTHEON firmasının altyüklenicisi olarak 6 adet denizaltı için toplam 6 adet MK48 torpido atış kontrol sistemi donanım üretiminin yanı sıra sistem entegrasyonu, teknik el kitabı ve teknoloji transferi faaliyetleri icra edilmektedir. Sistem MK48 MOD 6 AT torpidosunun yeni tip denizaltılardan atılmasını sağlayacaktır. Proje kapsamında elde edilecek kabiliyetin, daha sonra gerçekleştirilecek modernizasyon ve yerli torpido atış kontrol sistemi üretilmesinde kullanılması planlanmaktadır. TORPİDO ATIŞ KONTROL SİSTEMİ (TORAKS) TORAKS Ar-Ge projesi kapsamında denizaltılardan atılan modern torpido silahlarının ortak özelliklerini içerecek şekilde, farklı sınıf denizaltı platformlarında komuta kontrol sistemlerine entegre edilebilecek mobil bir torpido atış kontrol sisteminin geliştirilmesi hedeflenmiştir. Yerli ve özgün bir sistem olması nedeniyle geliştirme, bakım ve idame faaliyetlerinin devamlılığı sağlanabilmektedir. TORAKS, farklı entegrasyon ihtiyaçlarına cevap verebilecek modüler ve geliştirilebilir bir yapıdadır. Kovan seçimi yapabilme Atış safhalarını izleyebilme Hedef seçimi ile ve atış yapılacak torpidoya atama yapabilme Torpidoya ait parametreler girilmesi, değiştirilebilmesi, torpidonun operatör tarafından manuel olarak kontrol edilebilmesi Angajman planlaması yapabilme yetenekleri mevcuttur

10 ENTEGRE LOJİSTİK DESTEK GEMİ VERİ DAĞITIM SİSTEMLERİ (GVDS) UZUN UFUK LOJİSTİK DESTEK Uzun Ufuk Lojistik Destek Projesi nin amacı denizlerdeki durumsal farkındalığın geliştirilmesidir. Tanımlanmış Deniz Resmi (TDR) nin oluşturulması, yönetimi ve dağıtımını amaçlayan proje, sahile konuşlu Radar İstasyonları ile birlikte; denizdeki platformlardan, insansız hava araçlarından, deniz karakol uçaklarından, diğer komutanlıklar ile kamu kurum/ kuruluşlarından gelen bilgileri bölgesel gözetleme merkezleri vasıtasıyla kaynaştırmayı amaçlar. Denizde durumsal farkındalık kapsamında önceliklendirilmiş yetki ve ilgi alanlarında, harekât ihtiyaçlarını her hava şartında teşhis edebilmek; tüm unsur ve birliklere ait gelecekte olabilecek muhtemel tehditlere karşı deniz trafiğini gerçek zamanlı olarak izlenebilmektedir. HAVELSAN bu proje ile Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'nın bakım ve onarım faaliyetlerini icra edecek ve sistemde demode olan parçalar için mühendislik çalışması yapacaktır. Gemi Veri Dağıtım Sistemi (GVDS) birbirini tam olarak yedekleyecek şekilde imal edilmiş ve eşlenik fonksiyonları aynı anda geminin iki ayrı noktasında yerine getiren iki adet kabinet ve veri dağıtım hatlarından tesis edilmiştir. Bu üstün tasarım sayesinde; gemi üzerinde bulunan kritik sensör ve silahları besleyen verilerin devamlılığı en üst düzeyde sağlanmaktadır. Bu haliyle GVDS kullanıldığı platformun kalbidir. GVDS, platformların emniyetle ve güvenle seyirde harekât icra edebilmesine önemli ölçüde katkı sağlamasının yanında, Kayıt, Analiz ve Simülasyon birimi aracılığıyla, istendiğinde gerçek sensör verileri yerine, dinamik sanal verileri de geminin ilgili sistemlerine besleyebilmekte ve eğitim ortamı oluşturabilmektedir. SUÜSTÜ PLATFORMLAR İÇİN LOJİSTİK DESTEK HAVELSAN tarafından başarı ile teslim edilmiş suüstü platformları için Savaş Yönetim Sistemlerinin bakım tutum ve donanımlarının demodelik sorunlarına yönelik olarak kapsamlı çalışmalar yapılmaktadır

11 EĞİTİM ve SİMÜLASYON TEKNOLOJİLERİ HAVELSAN Eğitim ve Simülasyon TEKNOLOJİLERİ HAVELSAN; sentetik, yarı sentetik ve gerçek sistemlerin birlikte kullanılması ile savunma ve güvenlik alanlarında eğitim, test ve değerlendirme sistemleri geliştirmektedir. Bu anlayışla, askerî ve sivil alanlarda hava, su altı su üstü ve kara platformları için yüksek doğruluk derecesinde taktik ve ferdi görev, mürettebat eğitim, silah sistemleri ve mühendislik simülatörleri ile hava savunma, elektronik harp, test ve eğitim sistemlerine ilişkin çözümler geliştirmektedir. Planlamadan, komuta kontrol, müşterek harekât ve eğitime kadar canlı platform/sistemler ve simülatörler arasında, ağ bağlantılı sentetik ortamda, yönetici / komuta kademelerine gerçek ve eş zamanlı olarak, yüksek derece izleme ve kontrol yeteneğini sağlayan Canlı-Sanal-Yapısal (C-S-Y) simülasyon teknoloji ve çözümleri ile askerî ve sivil sektörlere hizmet etmektedir. Canlı Simülasyon Uygulamaları Hava Savunma Elektronik Harp Test ve Eğitim Sahası (EHTES) RF Sinyal Analiz Sistemi (RFSAS) Görüntülü Mühimmat Puanlama Sistemi ACMI (Air Combat Maneuvering Instrumentation) Pod - PAMS - Hava Muharebe Eğitim Sistemi Elektronik Harp Bilgi Sistemi (HEWIS) Sanal Simülasyon Uygulamaları Uçuş Simülatörleri Tam Görev/Uçuş Simülatörü Kısmı Görev/Uçuş Simülatörü Operasyonel Uçuş Eğiticisi Aletli Uçuş Eğiticisi Uçuş ve Silah Sistemleri Eğiticisi Taktik Kontrol Merkezi Sanal Bakım Eğiticisi Bilgisayar Tabanlı Eğitim Sistemi İleri Hava Kontrolörü Eğiticisi Kara Simülatörleri Kara Aracı Simülatörleri Topçu İleri Gözetleyici Eğitim Simülatörü Orta ve Uzun Menzilli Tanksavar Füze Sistemi Eğitim Simülatörü Orman Yangınları ile Mücadele Eğitim Simülatörü Havan Eğitim Simülatörü Deniz Simülatörleri Yapısal Simülasyon Uygulamaları Denizaltı Dalış Simülatörü (DEDAS) Müşterek Görev Kuvveti Simülasyonu Küçük Ölçekli Muharebe Simülasyonu Hava Savunma Simülasyonu Hava Trafik Kontrol Simülatörü Hava Trafik Kontrolör Simülatörü Eğitim Hİzmetleri Entegre Lojistik Destek Hizmetleri Üretim, İşletme ve Bakım Hizmetleri Aviyonik Entegrasyon Desteği SIL/OFP Desteği HAVELSAN Eğitim Hizmetleri

12 HELİKOPTER UÇUŞ EĞİTİM MERKEZLERİ Helikopter Uçuş Eğitim Merkezi, pilotların ve uçuş teknisyenlerinin eğitimini desteklemek için bir modern havacılık okulu anlayışı ile anahtar teslim sunulan entegre bir çözümdür. Eğitim Merkezinde Tam ve/veya Kısmi Görev Simülatörlerinden Taktik Kontrol Merkezine, Bilgisayar Tabanlı Eğitim Odaları ile Dibrif Sistemleri, Eğitim Yönetimi ve Bilgi Sistemi gibi çeşitli sentetik eğitim cihazları ve destekleyiciler vardır. Helikopter Simülatörleri, pilotların tip intibak, emercensi, tazeleme, harbe hazırlık, görev provası ve bakım/test pilot eğitimlerinde kullanılması için yüksek doğrulukta ve sıfır riskli eğitim ortamı yaratmak üzere tasarlanmış ve üretilmiştir. Uçuş Eğitim Merkezlerinde bulunan hareket ve titreşim platformuna sahip CS-FSTD (H) Seviye-D Tam Görev Simülatörleri aracılığı ile pilotlara gerçek helikopter uçuşu hissiyatı verilmektedir. Helikopterin arka kabinini simüle eden Sensör/Operatör Eğiticisi ile başta radar ve sonar operatörleri olmak üzere tüm mürettebatın eksiksiz yüksek doğrulukta eğitimi sağlanmaktadır. Merkezde bulunan tüm simülatörler Tatbikat Kontrol Merkezinden izlenen ve yönetilen entegre bir uçuş senaryosunda eğitim yapabildikleri gibi ayrı ayrı bağımsız görevler de icra edebilmektedirler. Simülatörler İle Yapılan Temel ve İleri Seviye Eğitimler: Kokpit Usulleri Motor Çalıştırma, Susturma ve Rotor Durdurma / Pal Katlama Taksi Kontrolleri ve Rule İniş / Kalkış Normal ve Emercensi Usuller FLIR Aletli Uçuş Eğitimi TACAN ADF VOR/ILS FMS Arama Kurtarma (SAR) Eğitimi FMS SAR Paternleri Kurtarma Vinci Gece Görüş Gözlüğü ile eğitim MFD/CDU/DTU Taktik Menüleri IFF Link 11 Radar Silah Sistemleri Simülasyonu (PENGUIN, HELLFIRE, MK46 Mod5 Torpidosu, UMTAS, CİRİT, STINGER, 2.75 Güdümsüz Roket, 20mm Burun Topu) HAVEQUICK Görev Kayıt Sonar Simülasyonu (HELRAS, AN/AQS-18A) Elektronik Harp Sistemleri Simülasyonu ESM CMDS (Chaff & Flare Atıcı) Sistem Simülasyonu MWS Füze İkaz Sistemi Simülasyonu IRCM Kızılötesi Karşı Koyma Sistem Simülasyonu Gemiye Dayalı Eğitim Gabya ve Barbaros sınıfı gemilere iniş/kalkış ASIST sistemi Dikey İkmal HIFR Simülatörlerin Teknik Özellikleri: Helikopter üreticisi verilerine dayalı aerodinamik simülasyon Helikopter sistemleri simülasyonu 6 serbestlik dereceli hareket sistemi Yük kontrol sistemi Titreşim Platformu Geniş görüş açılı direkt yansıtmalı / kolime (collimated) görsel sistem Yüksek çözünürlüklü uydu görüntülerinden oluşan görsel veritabanı Çok kanallı görüntü üreteci Millî Taktik Çevre Simülasyonu Simüle edilmiş emercensiler (malfunction) Aviyonik ve sensör sistemleri simülasyonu Radyo ve Seyrüsefer sistemi Sunucular (Hava, arazi, seyrüsefer) DIS/HLA arayüz kabiliyeti Gerçek simüle/stimüle kısımlardan oluşan kokpit Simülatör içi eğitmen istasyonu Gerçekçi ses simülasyonu Emniyet ve altyapı sistemleri CS-FSTD (H) FMS Seviye D Kalifikasyonu NVG uyumluluğu Referanslar: S-70A D/DSAR Blackhawk, S-70B Seahawk, AS 532 Cougar, AW 139, T 129 ATAK

13 SAVAŞ UÇAĞI GÖREV EĞİTİM MERKEZLERİ TEMEL EĞİTİM UÇAĞI EĞİTİM MERKEZLERİ Savaş Uçağı Görev Eğitim Merkezleri; aynı operasyonel ortamda yüksek sadakate sahip simülatörleri birbirine bağlayan görsel bir savaş alanı oluşturur ve farklı coğrafi konumlardaki birçok kursiyerin güvenli haberleşme ağı aracılığıyla haberleşmesine ve aynı görevi aynı anda gerçekleştirmelerine olanak sağlar. Taktik Kontrol Merkezi; dağıtık görevlerin, çok sayıda taktik unsur dâhil olmak üzere merkezi olarak uygulanmasını, denetlenmesini ve değerlendirilmesini sağlamak amacıyla kurulmuştur. Simülatör Eğitim Merkezleri aşağıda belirtildiği üzere çeşitli sentetik eğitim yardımcılarına ve farklı sistemlere sahiptir. Tam Görev Simülatörleri Silah ve Taktik Eğiticileri Taktik Kontrol Merkezleri Dibrif Sistemleri İleri Hava Kontrolörü Görsel Veritabanı Geliştirme İstasyonları Referanslar: F-4E 2020, F-16C Blok 40, 50, 50+. Temel Eğitim Uçağı Eğitim Merkezi ile pilot adaylarının başlangıç, temel ve jet tekamül eğitimleri eksiksiz olarak yüksek sadakatli simülatör sistemleri ile verilebilmektedir. Simülatör Eğitim Merkezi nde; Operasyonel Uçuş Eğitim Simülatörleri, Aletli Uçuş Eğitim Simülatörleri, Uçak Eğitim Cihazı ve Uçağı Terk Etme Eğiticileri bulunmaktadır. Merkezde ayrıca Dibrifing sistemi, veri tabanı geliştirme sistemi ve diğer destek sistemler bulunmaktadır. Simülatörlerin Temel Özellikleri ve İcra Edilen Eğitimler: Uçağa biniş ve terketme eğitiminden, simüle mühimmat atış eğitimlerine kadar geniş kapsamlı pilot eğitim ihtiyaçlarını eksiksiz karşılayabilen bütünleşik ortam, Uçak sistemleri ile aynı veya yüksek benzerlikli aviyonik sistemler kullanarak dâhili kontroller, motor çalıştırma, rule usulleri, kalkış öncesi/iniş sonrası kontroller ve motor durdurma eğitimleri, Geniş açılı ve yüksek çözünürlüklü görüntü sağlayabilen küresel görüntüleme sistemi kullanılarak kalkış, aletli ve görerek seyrüsefer, yaklaşma, touch and go ve iniş eğitimleri, Simüle edilmiş arıza ve emercensiler kullanılarak uçak ve aviyonik emercensi eğitimleri, Yüksek benzerlikli fizik temelli aerodinamik simülasyon modelleri kullanılarak anormal durumlar, akrobatik hareketler, stall ve viril eğitimleri, Gerçekçi gece görüntüsü üretmek üzere özel olarak tasarlanmış ileri teknoloji görüntüleme sistemleri kullanılarak gece uçuşu, aletli seyrüsefer/alçalma/ yaklaşma ve iniş eğitimleri, Operasyonel ve Aletli Uçuş Eğitim Simülatörlerinin birlikte görev yapma kabiliyeti ile kol uçuşu

14 UÇUŞ EĞİTİM MERKEZİ İNSANSIZ HAVA ARACI SİMÜLATÖRLERİ Nakliye ve tanker uçaklarında uygun çevresel şartlar ve yüke göre modelleme yapılmaktadır. Simülatörü yapılan uçaklarda, platform üretici firmalar ile işbirliği içinde alınan verilerle ve gerçekçi çevresel şartlar simüle edilerek gerçeğe yakın eğitim verilebilmektedir. Simülatörlerde intibak, emercensi ve prosedür, görev tazeleme, görev provası, Jump Master / Load Master, boom operatör eğitimleri verilebilmektedir. Ayrıca pilot eğitimleri, simülatör öncesi verilen bilgisayar destekli eğitimlerle ve uçuş kaydının yapılarak pilotun eğitim esnasında yapmış olduğu görevin uçuş sonrası yapılan dibrifingleri ile desteklenmektedir. Nakliye uçağı simülatörlerinde gerçekçi veri tabanları ve görsel açılarla eğitimin fayda seviyesi arttırılmaktadır. Simülatörlerde modellenen başlıca alt sistemler şunlardır; İnsansız Hava Aracı Simülatörleri, temel insansız hava araçlarının kabiliyetlerini (hava aracı, görev sistemleri, yer sistemleri, hava-yer entegre sistemleri) modüler ve geliştirilebilir bir şekilde simüle edebilmek için tasarlanmıştır. İHA operatör eğitiminin risklerini en aza indirgerken maliyet etkin bir çözüm sunar. İHA simülatörleri; operatör/pilot eğitimi, ekipman operatörü eğitimi, görev eğitimi, hareketli ve sabit modellere sahip eğitim senaryoları diğer eğitim sistemleri ve simülatörlerle şebekelenme kabiliyetleri kazandırmaktadır. Tüm İHA modellerine uyarlanabilir parametrik aerodinamik simülasyon Otopilot Simülasyonu Faydalı Yük Simülasyonu IR Sensor Simülasyonu (FLIR) Kamera Simülasyonu Taktik Çevre Yazılımı Şebekelenme için HLA/DIS arayüzü Gerçek Uçak Üretici Verileri ile Yapılan Ana Uçuş Yazılımı Aviyonik Sistemlerin Simülasyonu Görsel sistem (İmge Üretici ve Görüntüleme Sistemleri) Görsel Veri Tabanı Sunucular Hareket Sistemi Kontrol Yükleme Sistemi Güç Dağıtım Kabinetleri ve Emniyet Sistemleri Taktik Çevre Simülasyonu Referanslar: CN-235 Türk Hava Kuvvetleri, CN-235 Güney Kore Hava Kuvvetleri

15 SİVİL HAVACILIK SİVİL SİMÜLATÖRLER Sivil Havacılık alanında Uçak İçi Sistemler, Kabin İçi Eğlence Sistemleri, Havalimanı ve Terminal Yönetimi için Bilişim Sistemleri alanlarında çalışmalar yapılmaktadır. Sistem Mühendisliği, Yazılım Mühendisliği, Aviyonik Entegrasyon Mühendisliği ve Üretim branşlarındaki yetkinlikler aşağıdaki gibidir. Sistem Mühendisliği Domain ve Context analizleri, Müşteri ile yakından çalışarak ihtiyaç analizi, Sistem Konsept tasarımları, Sivil Uçak Platformlarında Sistem Geliştirme Rehberi ARP4754A ya uygun Aviyonik sistemleri geliştirebilme, Sivil Uçak Platformlarında Geliştirilecek sistemlerin/ekipmanların Emniyet Değerlendirme Rehberi ARP4761 e uygun Sistem Emniyet Analizleri, Aviyonik sistemler ve ekipmanları arası uyumluluk analizleri. Yazılım Mühendisliği ARINC 429, ARINC 1553 ve Discrete gibi aviyonik veri yolları üzerinden yazılım geliştirme, Sivil uçaklara yönelik geliştirilen yazılım birimlerinin yine yazılımsal olarak yönetimi, Ekipman ve Yazılım Durum İzleme ile Yazılım yedeklilik yeteneği, DO-178B/C standardına uygun Yazılım geliştirme, Kabin İçi Eğlence Sistemleri bakım yazılımları geliştirme, Yüksek kalitede Mobil (Android ve IOS) ve Web uygulamaları geliştirme ve bu uygulamalar içerisinde Harita uygulaması geliştirebilme, Hollywood stüdyolarınca onaylı Digital Rights Management (DRM) içerik koruma çözümü, Medya Encoding ve Video Streaming Mobil Device Management (MDM) ile mobil cihaz yönetim yeteneği, Aviyonik Entegrasyon Mühendisliği Sivil uçak ve kabin sistemlerine yönelik Donanım mühendisliği faaliyetleri Sivil Uçak Platformlarına yönelik emniyet standartlarında donanım ekipmanı geliştirme, Yüksek Sinyal Hızlarında kart tasarımı (Ethernet 1Gb, 2.5 Gb, Fiber), ARM tabanlı CPU kart tasarımı, GSM kart tasarımı, FPGA tabanlı kart tasarımı, Aviyonik sunucu tasarımı, Aviyonik Mil-Std / ARINC 429 / ARINC 717 mimarilerinde kart tasarımı. BOEING NG SİMÜLATÖRÜ Pilotların intibak, tekamül ve yenileme eğitimlerinin maliyet etkin ve gerçeğe yakın bir şekilde verilmesini sağlamak üzere EASA Level-D sertifikalı B Tam Uçuş Simülatörü geliştirilmiştir. Boeing Simülatörlerinin Temel Özellikleri ve İcra Edilen Eğitimler: Yüksek benzerlik seviyesinde Kumanda Yükleme Sistemi, 6 DOF Serbestlik derecesinde Hareket Sistemi ile gerçekçi eğitim Uçak sistemleri ile aynı aviyonik sistemler kullanarak dâhili kontroller, motor çalıştırma, taksi ve rule usulleri, kalkış öncesi/iniş sonrası kontroller ve motor durdurma eğitimleri, Geniş açılı ve yüksek çözünürlüklü görüntü sağlayabilen küresel görüntüleme sistemi kullanılarak kalkış, aletli ve görerek seyrüsefer, yaklaşma, touch and go ve iniş eğitimleri Simüle edilmiş arıza ve emercensiler kullanılarak uçak ve aviyonik emercensi eğitimleri Duman Jeneratörü Sistemi ile arıza durumlarının gerçekçi simülasyonu Yüksek benzerlikli fizik temelli aerodinamik simülasyon modelleri kullanılarak anormal durumlar Referanslar: Türk Hava Yolları. Üretim IFE sistemlerine yönelik yazılımların seri olarak üretilebilmesi için EASA Part 21 Subpart G Production Organization Approval (POA) başvurusu. Ürünler ve Projeler Kablosuz Kabin İçi Eğlence Sistemi, Koltuk Arkası Ekranlı Kabin İçi Eğlence Sistemi, Tablet Tabanlı Kabin İçi Eğlence Sistemi, Uçak İçi Internet (Connectivity), Özel Yolcu Salonları (Lounge) için Eğlence Sistemi, Havalimanı ve Terminal Yönetimi Bilişim 28 29

16 KABLOSUZ SKYFE KOLTUK ARKASI EKRANLI SKYFE Yolcuların kişisel elektronik cihazları (laptop, akıllı telefonlar, tabletler) ile uçuş esnasında kablosuz ağ üzerinden Film, Müzik, Uçuş Bilgileri, Uçuş Haritası, Elektronik Yayınlar, Günlük Haberler gibi içeriklere erişebildikleri bir üründür. HAVELSAN THY Teknik ortaklığı ile Türkiye de ilk kez yolcu uçakları için Avrupa Havacılık Emniyeti Ajansı EASA onaylı bir Kabin İçi Eğlence Sistemi geliştirilmiştir. Hollywood un en önemli film stüdyolarından Digital Rights Management (DRM) onayı da alınmıştır. Yolcuların Film, Müzik, Uçuş Bilgileri, Uçuş Haritası, Elektronik Yayınlar, Günlük Haberler, Oyunlar gibi içeriklere Koltuk Arkasına entegre edilen ekranlar üzerinden erişebildikleri bir üründür. TABLET TABANLI SKYFE Yolcuların Film, Müzik, Elektronik Yayınlar, Oyunlar gibi içeriklere Havayolu tarafından kendilerine dağıtılan Tabletler ile erişebildikleri bir sistemdir. Uçakla entegrasyonu olmadığı için de herhangi bir sertifikasyon onayı gerektirmemektir. Bu da özellikle Low-Cost hava yolları ve İş Jetleri için avantajlı bir çözüm sağlamaktadır. Diğer yandan havayollarının özellikle Business Class yolcu memnuniyetini yükseltmek için tercih ettiği bir üründür. Hollywood un en önemli film stüdyolarından Digital Rights Management (DRM) onayı da alınmıştır

17 DENİZALTI DALIŞ SİMÜLATÖRÜ (DEDAS) Denizaltı Dalış Simülatörü, denizaltının manevra odası personelini eğitmek üzere tasarlanmıştır. Simülatör, sualtında/yüzeyde dalış ve yüzeye çıkma operasyonları ve komuta ve kontrol eğitimi için kullanılmak üzere yazılım ve donanım altyapısını içerir. Denizaltının dinamik davranışını simüle etmek için yüksek sadakatli denizaltı matematiksel modeli bulunmaktadır. İki eksenli hareket sistemi sayesinde yalpa ve trim manevraları simüle edilmektedir. Dalış ve satha çıkış eğitimleri İmla-Tahliye eğitimleri Maximum dalış umkuna kadar sualtı eğitimleri Umk değiştirme ve umkun muhafazası Rota değiştirme Farklı dümen açıları ve hızlarda dönüş Baş ve kıç ufki dümenlerin kullanımı Şnorkel ile seyir Yüksek süratte umk kontrolü Farklı umklarda seyir ve statik satıh ve dalış işlemleri Trim işlemleri Torpido atma etkisi Deniz durumu, akıntı ve dip yapısının sualtı - satha yakın seyre etkileri Kesafet farklılığı etkisi Şnorkel, seyir ve hücum periskoplarının aşağı ve yukarı alınmasının etkisi Emercensi durum eğitimleri Referanslar: U209. MESKÛN MAHALLERDE MUHAREBE EĞİTİM, SİMÜLASYON VE TEST MERKEZİ Meskûn Mahallerde Muharebe Eğitim, Simülasyon (3MES) ve Test Merkezi, eğitimlerin hem gerçek, hem de simüle edilmiş meskun mahallerde, sanal simülatörlerde ve çatışma simülasyonları ortamında verilmesini sağlayan entegre eğitim merkezidir. Merkezden beklenen faydalar: İntikalden önce gidilecek harekât bölgesine üç boyutlu aşinalık, Gerçek harekât ortamında karşılaşabilecek durumlar yaratılarak, eğitilenlerin durumlar karşısında otomatik refleks geliştirmeleri, Bölük seviyesinde hem gerçek, hem de sanal şartlarda harekat planlama ve icrası; kolordu seviyesine kadar da yaratılan simülasyon ortamında harekat planlama imkanı, Üç boyutlu simülasyon ortamında Meskûn Mahallerde Muharebe Sahası İstihbarat Hazırlığı, Eğitimin ilk safhalarında eğitilenlere yeni beceriler kazandırılması, eksik becerilerin pekiştirilmesine yönelik hareketlerin istendiği sayıda tekrarlanması imkânı, Eğitimin müteakip safhalarında tazeleme eğitimlerinin icrası, Eğitimde istenilen noktaya dönerek etkin faaliyet sonu incelemesi yapma, Aşağıdaki konularda eğitilenlerin becerilerinin uygulama düzeyinde artırılması: Meskûn mahallerde ilerleme teknikleri, Binalara girme, Binaları temizleme, Savunma mevzileri hazırlama. EYP madde tespit usullerini geliştirme ve konuyla ilgili farkındalık yaratma, Ortamın gerçekliğini artırmada kullanılan bileşenler: Eğitilenleri takip sistemi, Silah sistemleri, Video kameralar, Sensörler, Meskûn Mahallerde Muharebe Eğitim Alanı (akıllı bina ve evler) Araçlar

18 ELEKTRONİK HARP TEST ve EĞİTİM SAHASI (EHTES) HAVELSAN MÜHİMMAT PUANLAMA SİSTEMİ (HMUPS) Elektronik Harp Testi ve Eğitim Sahası (EHTES); entegre, tam enstrümante ve gerçeğe yakın tehdit ortamı içerisinde pilotlar ve uçaklar için Elektronik Harp eğitimi sağlamaktadır. Tümüyle HAVELSAN tarafından özgün mühendislik yetenekleri kullanılarak tasarlanan bu sistem Elektronik Harp Test ve Eğitimine yönelik ihtiyaca uygun anahtar teslimi çözümler sunmaktadır. Sistem, 1999 ların sonundan beri Türk Hava Kuvvetlerine hizmet etmektedir ve yeni tehdit sistemlerinin entegrasyonu başarılı bir şekilde gerçekleştirilmeye devam etmektedir. Enstrümante ve entegre edilmiş gerçek tehdit radar sistemleri ile eğitim İşletme ve idame kolaylığı sağlayan tehdit emiter simülatörleri Sistemdeki tüm unsurlar için veri toplama, kayıt 3 boyutlu gösterim Tehdit sistemleri için yüksek sadakat seviyesinde mermi ve füze simülasyonları Görev sonrası rapor ve analiz Tümüyle modüler ve taşınabilir yapı Referanslar: Türk Hava Kuvvetleri, Güney Kore Hava Kuvvetleri, Pakistan Hava Kuvvetleri. HAVELSAN Mühimmat Puanlama Sistemi (HMUPS), havadan yere gönderilen mühimmat için insan müdahalesi olmadan puanlama sağlamak için geliştirilmiştir. Sistem aynı anda birden fazla hedefe birden fazla gönderimin puanlamasını yapabilir. Sistem tarafından oluşturulan raporlar, daha sonra yapılacak eylem incelemesi ve analizi için çarpmanın sabit görüntülerini ve videosunu içerir. Değişik çevresel koşullarda belli sensörleri kullanarak mühimmat atış skor hesabını otomatik olarak yapan Görüntülü Mühimmat Puanlama Sistemi, insandan insana değişen algılamadan bağımsız bir puanlama sağlamaktadır. Belirli şartlarda belirli hassasiyetle ölçüm yapabilen bir sistem olduğundan, mühimmat atışlarının skorlanması standart bir ölçüm kabiliyetine dayalı olarak gerçekleşmekte ve buna dayalı eğitim değerlendirmeleri de tarafsız ve daha güvenilir olmaktadır. Sistemin genel özellikleri: Bomba ve roketler için kamera tabanlı otomatik skorlama Yüksek ve düşük açılar için çoklu bombardıman (topçuluk) hedefleri Mermi tespiti için akustik sensör düzeni Eşzamanlı puanlama Görev planlaması Görev sonrası veri girişi Görev sonrası analizi Düşüm olmayan LGB hedefi üzerine lazer gösterimi ile skorlama Gündüz ve gece işletimi Operasyon Kontrol Merkezi Her çarpma için hava durumu bilgileri Pilot, Uçak ve Mühimmat için sistem aşağıda listelenen uzun süreli istatistikleri sağlar: Dairesel Hata Olasılığı Menzil Hatası Olasılığı Sapma Hatası Olasılığı Tek Gemi Hasarı Olasılığı Referanslar: Türk Hava Kuvvetleri, Suudi Arabistan Hava Kuvvetleri

19 TOPÇU İLERİ GÖZETLEYİCİ EĞİTİM SİMÜLATÖRÜ (TİGES) FÜZE SİSTEMLERİ EĞİTİM SİMÜLATÖRLERİ Topçu İleri Gözetleyici ve Ateş İdare Merkezi Eğitim Simülatörü; İleri Gözetleyicilere, Ateş İdare Merkezi personeline; Topçu ateş desteğini istenilen yer ve zamanda en uygun şekilde kullanmak maksadına yönelik eğitim ve öğretimi üstün seviyeye çıkarmak maksadıyla tasarlanan, talimnamelere uygun olarak eğitim veren bilgisayar tabanlı bir sistemdir. Topçu İleri Gözetleyici ve Ateş İdare Merkezi Eğitim Simülatörünün amaçları: Hedef Tespit yeteneğini artırmak Ateş istek ve destek sağlama süreçlerini öğretmek Atış tanzimi ve idaresi konularında ileri gözetleyicilerin yeteneklerini geliştirmek, Eğitilenlere, görüntü ve ses efektleri ile gerçekçi muharebe koşullarını yaşatmak, Her çaptaki Topçu silahı ile çeşitli mermi/tapa bileşimlerini kullanarak, atışların hedefteki etkilerini gözetlemek ve değerlendirmek, Mühimmat ve zamandan tasarruf sağlamak Referanslar: Türk Kara Kuvvetleri, Pakistan Kara Kuvvetleri, Gürcistan Kara Kuvvetleri, Azerbaycan Kara Kuvvetleri, Türkmenistan Kara Kuvvetleri, Malezya Kara Kuvvetleri. ZIRHLI ARAÇLAR Füze Sistemleri Eğitim Simülatörü; kullanıcı eğitimlerinin, dershane ortamında verilmesi amacıyla geliştirilen bir simülatör sistemidir. Sistem, kızılötesi sensör başlığına sahip orta/uzun menzilli, yerden ya da helikopterden atılabilen her türlü füze için gerçekçi bir eğitim ortamı sağlamaktadır. Gerçekçi 3B savaş alanı simülasyonu Yüksek çözünürlüklü uydu görüntüleri ve yükseklik verisi Yeni senaryo arazilerinin eklenebilmesi Sayısal kültürel veri entegrasyonu Eğitmen tarafından kontrol edilen senaryolar Farklı bakış açıları Gündüz Kamera / IR Monoküler görüntü Termal arayıcı görüntüsü Arayıcı kilitlenme simülasyonu Sanal oyuncu ve Senaryo Oynatımı Gerçekçi balistik simülasyonu Hava durumu etkileri Çevresel ses efektleri Kayıt ve Yeniden Oynatma Faaliyet Sonu İnceleme HAVELSAN bünyesinde geliştirilmekte olan Zırhlı Araç Simülatörleri, eğitim alan personelin hareketli ve görsel nitelikli simülatörde bulunan Komuta Kontrol Bilgisayarı ve buna bağlı ateşleme mekanizması, açı yön göstergeleri, mühimmat seçiciler gibi sistemleri bilmeden sistemi kullanmaya çalışmasının doğurduğu zaman kaybı, riskler ve hataların önlenmesi amacı ile oluşturulmuştur. Ayrıca Zırhlı Araç Sürüş Eğitim simülatörleriyle, sürücünün harp ortamında maruz kaldığı tüm durumların simülasyonu yapılarak, gerçekte verilmesi çok riskli eğitimler maliyet etkin olarak gerçekleştirilebilmektedir. Kabin, Hareket sistemi, Görüntüleme sistemi, Giriş/çıkış sistemi Dinamik model, Balistik hesaplamalar Referanslar: AV

20 PARAŞÜT SİMÜLATÖRÜ ENTEGRE TAKTİK ORTAM EĞİTİM SİSTEMİ ITEX Paraşüt Simülatörü, kullanıcıların kısa sürede, tekrarlanabilir ve güvenli bir ortamda; eğitim, planlama ve göreve hazırlık seviyesini artıran maliyet etkin bir çözümdür. Sistem, hayati yeteneklerin geniş çaplı hava koşulları, acil durumlar ve değişken rüzgar şartları altında gerçek zamanlı şekilde geliştirilmesine olanak verir. Yüksek çözünürlüklü veri tabanı ve sanal gerçeklik kullanılarak göreve hazırlık sağlar ve kullanıcının gerçek performansını artırmayı hedefler. Güvenli ve kontrollü bir ortamda eğitim imkânı, Personelin güvenlik farkındalığını en üst düzeye çıkarır, Eğitime katılan personelin sürekli takibi ve değerlendirilmesi, Kaza analizlerinin daha verimli yapılması, Uygulamalı eğitim eksikliklerinin giderilmesi, Değişen koşullar ve yeni durumlara karşı eğitimlerin tekrar edilebilmesi. Entegre Taktik Ortam Eğitim Sistemi ITEX Simülatörlerin gerçek zamanlı olarak şebekelendiği ve simüle Komuta & Kontrol altyapısı kullanarak diğer taktik ve sanal unsurların katılımıyla aynı eğitim senaryosuna bağlandığı bir interaktif eğitim konseptidir. Komuta&Kontrol personelinin ve muharebedeki tüm birimlerin stratejik seviyeden operasyonel seviyeye kadar her seviyedeki eğitimi için bireysel ya da kollektif eğitim yerine simüle Komuta & Kontrol altyapısı ve simülasyon şebekesinin birleştirildiği bir yaklaşımdır. Paraşüt Simülatörleri, Topçu/Havan Simülatörleri, Sanal Çatışma Simülatörleri ve Füze Simülatörleri konseptin içerdiği başlıca ürünlerdir. Konsept ayrıca gerçek zamanlı haberleşme (HLA vb.) altyapısını kullanarak uçak, helikopter ve insansız hava aracı simülatörü ile şebekelenerek genişletilebilir. ORMAN YANGINI İLE MÜCADELE EĞİTİM SİMÜLATÖRÜ (OYMES) Orman Yangını ile Mücadele Eğitim Simülatörü (OYMES), orman yangını ile mücadelede en önemli rolü üstlenen orman mühendislerini simülasyon teknolojileri kullanarak eğitmektedir. Simülatör orman yangınları ile mücadeleden sorumlu şeflerin organizasyon ve koordinasyon yeteneklerini geliştirmek amacıyla tasarlanmıştır. Kabin Gerçek zamanlı yangın/duman yayılımı Su, köpük ve kimyasalların yangınla mücadeleye etkisi Gerçekçi dış dünya görselleri Bölgesel/zaman tabanlı hava durumu değişimi İşçiler ve kara/hava araçlarıyla yangın ile mücadele Farklı roller arasında iletişim altyapısı Yangına koordine bir şekilde müdahale Karşı ateş uygulamaları Eğitim sonrası değerlendirme Bilgisayar Tabanlı Eğitim 38 39

21 MÜŞTEREK GÖREV KUVVETİ MODELLEME ve SİMÜLASYON SİSTEMİ Müşterek Görev Kuvveti Modelleme ve Simülasyon Sistemi kapalı döngülü sisteme dayalı, takım saldırısından tabur cephesine kadar senaryolara dayalı müşterek görev operasyonlarını modellemek için kullanılan simülasyon yazılımıdır. Sistem taktiksel düzeyde kullanılabilir. Senaryonun parçası olarak, operasyonda yer alan takımlar veya silah taşıyan askerler özerk bir biçimde hareket ederler. Sistem Windows tabanlı kişisel bilgisayarlarda kullanılabilir. Sistem, simülasyon teknikleri kullanarak kullanıcılara askeri operasyon planlama, simülasyon tabanlı tedarik, silah ve sensör sistemlerinin verimliliği, kuvvet yapısı ve savaş alanında etkinlik, içerik, doktrin ve konsept alanlarda analiz ve karar desteği sağlamaktır. Mekanize piyade birlikleri Tank birimleri ve diğer kara araçları Yangın destek birimleri (obüs, top, füze, havan) Helikopterler (hava-kara saldırısı, kargo ve asker taşıyan helikopterler) Kısa menzilli hava koruma sistemleri, tekneler ve nehir geçiş operasyonları Askeri mühendislik faaliyetleri İletişim (kablolu ve kablosuz) EĞİTİM YARDIMCILARI İLERİ HAVA KONTROLÖRÜ EĞİTİCİLERİ İleri Hava Kontrolörü Eğiticisi, yer hedefleme, hava desteği talebi, saldırı misyon ve becerilerini arttırmak için geliştirilmiştir. HAVELSAN, yüksek sadakat seviyesi ile İleri Hava Kontrolörü sistem ve kabiliyetlerini simüle etmiştir. Bu sistemler ile İleri Hava Kontrolörü Eğiticisi, eğitimleri maliyet etkin ve güvenli bir şekilde gerçekleştirebilmektedir. İleri Hava Kontrolörü Eğiticisi kapsamında simüle edilen ana alt sistemler aşağıda listelenmiştir. Telsiz Simülasyonu Lazer İşaretleme ve Mesafe Ölçme Simülasyonu ROVER IV Simülasyonu Portatif Link-16 Yer Ünitesi Simülasyon Şebekelenme Dış Dünya Görüntüsü Simülasyonu İHKE Ses Simülasyonu Eğitimin kontrolü Ders kaydı ve dersin yeniden oynatılması Referanslar: F16SİM. BİLGİSAYAR TABANLI EĞİTİM SİSTEMLERİ Bilgisayar Tabanlı Eğitim Sistemi (BTES); Bilgisayar ortamında görsel ve işitsel nesneler tarafından desteklenen bir eğitim programıdır. BTES, bireysel ve toplu eğitimlerde kullanılmak üzere interaktif bir öğrenme ortamı ile gelişmiş görsel yardımcıları birleştirerek sunar. interaktif multimedya ortamı, öğrencinin hem öğretmen nezaretinde eğitimini hem de bireysel eğitimi destekler. Öğrencilerin eğitime katılımlarını canlı tutmak için, yüksek çözünürlüklü iki boyutlu grafikler, gerçeğe uygun simüle üç boyutlu animasyonlar, ekrandaki animasyonlar ile senkron sesli anlatımlar gibi çeşitli iletişim araçlarından faydalanılır. Sınav sonuç ve analizlerinin görülebilmesi, Dış kaynaklara erişim (pdf, doc, pps...), Soru bankası yönetiminin yapılabilmesi, Sınav yönetiminin yapılabilmesi, Kısaltmalar sözlüğüne ulaşım imkânı, Eğitmen yeteneği ve deneyiminden bağımsız, tutarlı ve standart eğitim imkânı, İstenilen zamanda, istenildiği kadar bilgiye erişim imkânı, Öğrencinin bireysel öğrenme ihtiyaçlarına karşı esnek bir öğretim, Eğitim alan kişilerin öğrenme farklılığının ortadan kaldırması, Daha hızlı ve akılda kalıcı eğitim imkânı, Yetkiye dayalı olarak yazılım içeriklerinin güncellenebilmesi 40 Referanslar: S-70A 28D/DSAR Blackhawk BTES, S-70B Seahawk BTES, AS-532 Cougar Phenix I U/ UL TM BTES, KT-1 ARISİM BTES, TESİM BTES, OYMES BTES, F-16SİM BTES, T-129 ATAKSİM BTES. 41

22 SANAL BAKIM EĞİTİM SİSTEMLERİ EĞİTİM YÖNETİM BİLGİ SİSTEMİ ARKA KABİN EĞİTİCİSİ GÖREV / SENSÖR OPERATÖRÜ EĞİTİCİSİ Uçak bakım personelinin eğitimlerinde kullanılmak üzere teknik eğitim programı konularında (uçak sistemleri tanıtımı, şema takibi, parça sökmetakma, test işlemleri, ayarlar, vb.) arıza müdahalesi temel alınmış, bireysel ve öğretmen nezaretinde eğitime imkân veren bir yazılım ve donanım sistemidir. Sistem; kursiyeri video, iki/üç boyutlu şematikler, gerçek görüntülerle desteklenmiş animasyonlar ve test cihazı kabiliyetlerinin benzetimi ile arıza senaryolarına müdahale etmesine olanak sağlayarak gerçek arıza müdahale işlemlerine hazırlamaktadır. Uçak sistemlerini açıklama, Arıza senaryolarının takip edilerek arıza müdahalesi yapılabilme, Etkileşimli olarak parça sökme-takma işlemlerinin gerçekleştirilmesi, Test/ölçüm ve ayar işlemleri kabiliyeti, Eğitim konularının bilgisayar ortamında anlatılması EYBİS yazılımı, Simülatör Merkezlerinde verilen eğitim faaliyetlerinin ve bu eğitim esnasında kullanılan teçhizatın sürekli kullanılabilirliği için gerekli olan bakım faaliyetlerinin düzenlenmesini sağlar. EYBİS, planlamanın yanında, simülatör merkezindeki idari işlerin yürütülmesine de yardımcı olur. Gelen ve giden evrak kayıtlarının tutulması, haftalık faaliyet raporlarının oluşturulması veya önemli faaliyetlerin kayıt altına alınması gibi işlemler EYBİS te yapılabilir. EYBİS e yapılan girişler ve EYBİS te yapılan işlemler kayıt altına alınır. Simülatörlerin ürettiği mesajlar da EYBİS te görüntülenebilir. Eğitimlerin içeriklerinin işlenerek planlama yapma, Müfredata göre eğitimin ilerleyişini gözlemleyebilme Bakım, onarım ve lojistik destek faaliyetleri modülü Arızaları bakım personeline bildirme Arıza girişlerinin ilgiliye bildirilmesi Tüm süreçleri kayıt altına alabilme, Referanslar: Kara Havacılık Helikopter Eğitim Merkezi, Deniz Hava Eğitim Merkezi. Helikopter arka kabin mürettebatı eğitimlerini yüksek doğruluktaki sentetik senaryolar ile sağlamak için tasarlanmış ve üretilmektedir. Arka Kabin Eğiticisi ile arama kurtarma operasyonu eğitimleri, silah atış eğitimi, görev provası, normal ve emercensi usuller eğitimleri verilebilmektedir. Teknolojik özellikleri Helikopter üreticisi verilerine dayalı simülasyon Helikopter sistemleri simülasyonu Silah sistemi simülasyonu Arama/Kurtarma sistemi simülasyonu Görsel sistem Helmet Mount Display Sistemi NVG ( Gece Görüşü) sistemi Haberleşme sistemi Gerçekçi ses simülasyonu NVG (Gece Görüş) uyumluluğu Yüksek çözünürlüklü uydu görüntülerinden oluşan görsel veritabanı Emniyet ve altyapı sistemleri Sensör Operatörü Eğitimi (SOE), bir helikopterin arka kabininin sabit, modüler ve tam portatif bir kopyasıdır. SOE, sensör operatörlerine bireysel eğitim veya Tam Görev Simülatörü (Helikopter ön kabini) ile entegre eğitim verme özelliğine sahiptir. SOE aşağıdaki ünitelerden oluşur: Taktiksel Sensör Operatörü (TSO) Konsolu Akustik Sensör Operatörü (ASO) Konsolu Sonar Daldırma Simülasyonu Eğitmen Operatör Sistem Konsolu (iki istasyonlu) Elektronik Kabinler SOE Simülasyon Modülleri (Özellikleri): Taktiksel Ortam (Link 11 özelliği) Eğitmen Operatör Sistemi Basitleştirilmiş Aerodinamik Modeli Görev Sensörleri (Sonar, Radar, EW, Link 11, FLIR) Navigasyon ve Haberleşme Sistemi Referanslar: S70B Seahawk, Deniz Kuvvetleri Devriye Uçağı MPA. Referanslar: T-129 ATAK Sanal Bakım Eğiticisi, F16C Sanal Bakım Eğiticisi. Referanslar: AW

23 EĞİTİM HİZMETLERİ ENTEGRE LOJİSTİK DESTEK HİZMETLERİ Günümüzün hibrid harekât ortamında eğitilmiş insan en önemli harekât çarpanı olarak ortaya çıkmaktadır. HAVELSAN, Silahlı Kuvvetlerin envanterinde bulunan platformların simülatörlerinin üreticisi olarak ferdi, mürettebat ve taktik eğitimlerin maliyet-etkin olarak yapılması ve diğer muharebe fonksiyon alanlarının eğitim ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik müşteriye özel eğitim hizmetleri sağlamaktadır. Askeri Havacılık Eğitimi Kapsamında S-70A/B (Blackhawk/Seahawk) Simülatörü AS-532/332 Cougar Simülatörü CN-235 Simülatörü F-16 Simülatörü T-38 Simülatörü KT-1 Simülatörü ile pilot eğitimi Ticari Havacılık Eğitimi Kapsamında AW-139 Simülatörü AS-532/332 Cougar Simülatörü CN-235 Simülatörü Genel Askeri Eğitimler Kapsamında Meskun Mahallerde Harekat eğitimi Topçu ve İleri Gözetleyicisi eğitimi Mayın ve El Yapımı Patlayıcı ile Mücadele eğitimi Lojistik Eğitimleri Kapsamında Temel Lojistik Süreçleri eğitimi Tedarik, Stok ve Depo Yönetimi eğitimi Malzeme İhtiyaç Planlaması ve Yedek Parça Yönetimi eğitimi Konfigürasyon yönetimi Proje başlangıcından, kullanımdan kaldırıldığı ana kadar ürünün, işletme ve bakımını optimum maliyetle sağlamak amacıyla müşteri isterlerinin tasarım ve geliştirme faaliyetlerine yansıtılması, sisteme ilişkin lojistik desteğin sağlanması kapsamında aşağıdaki hizmetler gerçekleştirilmektedir. Bakım Planlama Eğitim Planlama Yedek Parça Planlama Yer Destek Ekipmanı Kodlandırma Teknik Dokümantasyon Paketleme, Depolama ve Taşıma Lojistik Destek Analizleri Güvenilirlik, İdame Edilebilirlik, Hazır Olma Analizleri Ömür Döngüsü Maliyet Analizi Malzeme Tedariği Teknik Destek ve Bakım/Onarım Hizmetleri 44 45

24 HAVELSAN Siber, Güvenlik ve BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ Devletin e-dönüşüm sürecinde, güvenilir ve lider bir şirket olarak yer alan HAVELSAN; bilgi teknolojileri sistemleri, müşteri ihtiyaçlarına özel uygulamalar, süreçlerin hızlandırılması, işlevselliğin, verimliliğin ve güvenilirliğin artırılması, sistemler arası entegrasyon ve birlikte çalışabilirlik sağlayan anahtar teslim çözümler üretmektedir. Dikeyde program yönetimi mantığı altında Kamu Bilişimi, Enerji, Sağlık, Güvenlik, Siber Güvenlik, Bulut Bilişim, Büyük Veri, Akıllı Sistemler, Savunma Bilişimi ve Tedariki alanlarında konuya hakim alan uzmanları ile çalışılmaktadır. Bu alanlarda karar destek sistemleri, iş zekâsı çözümleri, çok dilli uygulamalar, kontrol ve yönetim sistemleri, kurumsal kaynak yönetimi sistemleri, iş süreçleri uygulamaları ve eğitim sistemleri kullanılmaktadır. HAVELSAN, savunma ve güvenlikten, günlük hayatta kullandığımız tüm sistemlerin bir parçası olan ve aynı zamanda kendisi de ayrı bir platform olarak değerlendirilen siber güvenlik alanında da yerli ve millî ürün ve hizmetler geliştirmekte, siber güvenlikteki uzmanlık ve yetkinliklerini diğer faaliyet alanlarının bir parçası olarak değerlendirmektedir.

25 SİBER GÜVENLİK TEKNOLOJİLERİ SST-HAVELSAN TEMEL HİZMETLERİMİZ HAVELSAN, 1998 yılında Türkiye nin ilk güvenlik duvarını üreterek başladığı siber güvenlik faaliyetlerini 2014 yılı itibarı ile bir Direktörlük çatısı altında sürdürmektedir. UYAP, TAKBİS ve HvBS gibi Türkiye nin en büyük Bilişim Teknolojileri (BT) Projelerini başarı ile tamamlamış olan HAVELSAN, bu projelerin siber güvenlik ihtiyaçlarını da gerektiğinde yerli teknolojileri üreterek karşılamıştır. HAVELSAN elde ettiği bu birikimle, ulusal siber güvenlik bağımsızlığımızın sağlanmasına yönelik yerli ürün ve hizmetler sunmak amacı çerçevesinde vizyonunu genişletip hedeflerini büyüterek Siber Savunma Teknolojileri Merkezi altında (SİSATEM) 5 ana başlıkta çalışmalarını devam ettirmektedir: Siber Güvenlik Operasyon Merkezi Siber Güvenlik Laboratuvarı Siber Güvenlik Eğitim Merkezi Kurumsal Siber Güvenlik Hizmetleri Yerli Siber Güvenlik yazılımlarının geliştirilmesi. HAVELSAN e-devlet, askerî ve kritik altyapı projelerinde aşağıdaki alanlarda hizmet ve destek çalışmaları yürütmektedir. Güvenlik Mimari Tasarımı Bilgi Güvenliği Test ve Denetimleri Zafiyet Analizi, Sızma Testleri ve Güvenlik Sıkılaştırma Güvenlik Olay İzleme ve Yönetimi Güvenlik Operasyonları Yönetimi Projelere Özel Güvenlik Çözümleri Geliştirme ve Uygulama Siber Güvenlik Eğitimleri ve Danışmanlık Kaynak Kod Analizi ve Güvenli Yazılım Geliştirme Süreçleri Uygulanması Yerinde ve/veya Uzaktan İşletme Desteği. HAVELSAN, stratejik ve kritik öneme sahip siber güvenlik yazılımlarını yerli olarak ve konuya ilişkin firmalarımızla eko-sistem anlayışı içerisinde geliştirmektedir. Siber Olay İzleme, Uyarı ve Kayıt Sistemi HAVELSAN Özel Bulutu Açık Kaynak Siber Olay İstihbarat Toplama Sistemi Balküpü Sistemi Veri Sızıntısı Önleme Sistemi Yeni Nesil Güvenlik Duvarı Sistemleri Siber Tatbikat Sistemi. Teknoloji, günlük hayatımızın her alanına girmiş; internet, bilgiye kolay erişim ve eğlencenin çok ötesine geçmiş, birçok alanda kullanılması zorunlu bir araç halini almıştır. Yaşamlarımızın teknoloji ve internet ile bu kadar bağımlı hale gelmesi kişisel bilgilerimizi siber saldırılara karşı tehlikeye attığı gibi ulusal güvenliğimizi tehdit edebilecek istenmeyen durumların oluşmasına da neden olabilir. Bu nedenlerle etkin, güçlü, kaliteli, yerli ve ulusal siber savunma sistemlerinin geliştirilmesi, uygun çözüm ve hizmetlerin sunulması, siber tehditlerin ve kötücül yazılımların siber güvenlik laboratuvarında analiz edilmesi, etkilerinin canlandırılması gibi birçok önemli kabiliyetin ulusal güvenliğimiz için önemi açıktır. Tüm bu gereksinimleri karşılayacak çözümler HAVELSAN ın köklü kalite ve güvencesiyle sunulmaktadır. Hizmet ve Ürünlerimiz Siber Güvenlik Operasyon Merkezi Hizmeti, Siber Yazılım Analiz ve Test Hizmeti, Kamu ve Özel Sektör Kurumsal Güvenlik Destek Hizmeti, Siber Güvenlik Eğitim Hizmeti, Yerli Siber Güvenlik Yazılımları 48 49

26 SİBER GÜVENLİK OPERASYON MERKEZİ HİZMETİ SST-Havelsan Siber Güvenlik Teknoloji Merkezi bünyesindeki Operasyon Merkezi hizmeti HAVELSAN nın yetenekli ve tecrübeli personeliyle 7/24 zamanlama esasına göre sunulmaktadır. Bu operasyon merkezinde siber olayların izlenmesi, analiz edilmesi ve alarm edilmesi ile hizmet sürekliliği, siber tehdit istihbarat analizi gibi süreçler uygulanmaktadır. Bu hizmetler ayrı ayrı edinilebildiği gibi paket halinde de sunulmaktadır. Bu hizmetler, konvansiyonel ağ güvenliği çözümleri olan Güvenlik Duvarı (FW), Saldırı Tespit/Önleme Sistemi (IDS/IPS), İçerik Filtreleme (CF), Uzaktan Güvenli Erişim (SSLVPN), e-posta/internet Antivirüs Ağ Geçidi (AVGW) yanı sıra Yeni Nesil Güvenlik Duvarı (NgFW) ile Dağıtık Hizmet Aksattırma Saldırısı (DDoS) önleme, Merkezi İz Toplama, Olay İlişkilendirme ve Alarm Üretme Sistemleri (SIEM) gibi yeni teknoloji ve güncel tehdit önleme bileşenleri kullanılarak sunulmaktadır. Bu hizmetler alınmadan önce kurumda zafiyet denetimi ve sızma testleri yapılmakta ve bu testlerin çıktıları kuruma ayrıntılı bir şekilde rapor edilmektedir. Gerektiği durumda güvenlik sıkılaştırma hizmetinden de yararlanıldıktan sonra, Siber Güvenlik Operasyon Merkezi Hizmeti kuruma özel yapılacak sözleşme ile başlatılmaktadır. Merkezi İz Toplama, Olay İlişkilendirme ve Alarm Üretme Sistemleri (SIEM) çözümleri, bu yazılımların kurulumunun yanında, entegrasyonların sağlanması, karmaşık korelasyon kurallarının yazılması, kayıtların sadece depolanması değil, analiz edilmesi ve raporlanmasına vurgu yapan yetkin ve tecrübeli uzmanları ile hizmet verilmektedir. Kayıtlar 7/24 esasında izlenebilmektedir. Ayrıca oluşacak büyük kayıt yığınlarından BüyükVeri analizleri kabiliyeti ile anomali tespiti yapılabilmektedir. Olay analiz ve müdahale hizmetlerimizin bir parçası olarak, siber güvenlik tehditlerinin başında yer alan kötücül yazılımlar, bu konuda uzmanlaşmış ekiplerimizce en son teknik ve araçlar kullanılarak statik ve dinamik olarak analiz edilmekte, kurum bilgi sisteminde bıraktığı zararlar tespit edilmektedir. Hizmetlerimiz Gerçek Zamanlı Güvenlik Sistemleri İzleme ve Uyarı/Alarm Siber Olay Yönetimi Siber Olay Analizi Siber Olaylara Yanıt Siber Olay Raporlama Siber Tehdit İstihbaratı Açık Kaynak İstihbaratı Sosyal Medya İzleme Sıfır-Gün güvenlik açığı analizi ve raporlaması 50 51

27 YAZILIM GÜVENLİK ANALİZ ve TEST HİZMETİ KAMU ve ÖZEL SEKTÖR KURUMSAL GÜVENLİK DESTEK HİZMETİ YAZILIM TEST ve DEĞERLENDİRME Müşterilerin kurum bünyesinde kullanacakları/kullandıkları yazılımları ve ürünlerin bilgi güvenliği kriterlerine göre güvenlik testlerinin yapılarak, olası zafiyetlerinin raporlandığı hizmettir. HAVELSAN Siber Güvenlik Laboratuvarının gelişmiş teknik altyapısı ve nitelikli, tecrübeli personel kaynaklarını kullanarak istenilen uygulamaların zararlı bir içerik barındırıp barındırmadığı test edilmektedir. Bunun için Statik/Dinamik Tarama, Kaynak Kod Analizi, İmza Tabanlı Tarama, Anomali Tespiti vb. birçok yöntem ve teknik kullanılmaktadır. ZAAFİYET DEĞERLENDİRMESİ Müşteri ağları düzenli olarak izlenerek yeni varlıkların veya mevcut varlıklardaki değişikliklerin tespiti, bu varlıklara ait zafiyetlerin taranması, raporlanması, risk haritasının oluşturulması ve çıkan güvenlik açıklarına karşı gereken eylemlerin planlanmasını mümkün kılan Zafiyet Değerlendirmesi Hizmetleri verilmektedir. Hizmetlerimiz Ağ Zafiyet Denetimi Web Zafiyet Denetimi İşletim Sistemleri Zafiyet Denetimi Veritabanı Zafiyet Denetimi Mimari Zafiyet Denetimi Yapılandırma Zafiyet Denetimi SIZMA TESTLERİ HAVELSAN, Türk Standartları Enstitüsü nün verdiği ağ, sistem altyapısı, web uygulamaları ve veritabanlarını kapsayan Sızma Testi Hizmeti Veren Firma Yeterlilik Belgesini en üst seviyede (A Tipi) ülkemizde alan ilk firmadır. HAVELSAN, bilgi varlıklarının farkına varma, sahip olduğu varlıkları koruyabilme, iş sürekliliği gibi gereksinimlerin karşılandığı ISO/IEC Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemleri belgesine de sahiptir. Ayrıca tesis ve personel için temin edilen güvenlik belgeleri (klerans) ile hizmetlerin güvenilirliğini her koşulda sağlayabilmektedir. İhtiyaçlar doğrultusunda uzaktan ya da yerinde gerçekleştirilebilen senaryolar ile açıkların ortaya çıkarılması, zayıflıkların tespiti, hem kabul görmüş test araçları hem de alanında uzman personelin tecrübelerine dayanarak bizzat kendileri tarafından gerçekleştirilmektedir. Yapılan testler sonucunda kuruma özel sonuç raporu hazırlanmaktadır. Sistemin, bilgi varlıklarının, test sonuç raporlarının güvenli şekilde muhafaza edilmesi ve gerektiği zamanda yok edilmesi hususlarında sahip olunan standartlar ve kazanılmış olan deneyimlerle HAVELSAN kurumlar ile arasındaki güvenilirliği her zaman korumaktadır

28 SİBER GÜVENLİK DANIŞMANLIĞI ve DENETİM HİZMETLERİ HAVELSAN, yetkin ve tecrübeli personeliyle müşterilerine Bilgi Güvenliği Durum Raporu hazırlamakta ve ISO/IEC standartlarında bir Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi nin (BGYS) kurulması, varsa iyileştirilmesi ve idame ettirilmesi konularında Bilgi Güvenliği Danışmanlığı hizmeti vermektedir. Müşterilerimizin yüksek güvenlik gerektiren projeleri için HAVELSAN Güvenlik Mimarları, projenin her safhasında Güvenlik Gereksinim Analizi (Yetkilendirme, Erişim Kontrolleri, Şifreleme/Maskeleme, Kritik Veri Belirleme vb.), Güvenlik Tasarımı (Fiziksel Güvenlik Topolojisi, Mantıksal Güvenlik Topolojisi, Uygulama Güvenlik Katmanları, Kayıt (Log) Alma Seviyesi vb.) ve canlı proje/sistemler için Güvenlik Sıkılaştırma hizmetleri verilmektedir. HAVELSAN Güvenlik Uyum Ekibi, ISO/IEC standart ailesi BT Güvenlik Teknolojileri Standartları (Bilgi Güvenliği Yönetimi Sistemi, Uygulama Güvenliği, BT Olay Yönetimi, İş Sürekliliği vb.), ilgili mevzuat gereksinimlerine uyum konularında Uyumluluk Denetimi yapmaktadır. Hizmetlerimiz Bilgi Güvenliği Yönetimi Hizmeti Bilgi Güvenliği Yönetimi Eğitimi ve Danışmanlığı Güvenlik Uyum Denetimi Siber Güvenlik Mimari Danışmanlığı Siber Güvenlik Çözüm Danışmanlığı Güvenli Yazılım Geliştirme Danışmanlığı Siber Güvenlik Operasyon Merkezi Danışmanlığı GÜVENLİK FARKINDALIĞI ve EĞİTİM HİZMETLERİ HAVELSAN, alanlarında uzman eğitmenleriyle müşteri ihtiyaçlarına uygun eğitim hizmetleri vermektedir. Belirlenen gereksinimlere göre ve sektörel (Kamu, Bankacılık, Enerji, Savunma Sanayii vb.) temel güvenlik farkındalığına ulaşılmasını amaçlayan eğitim içeriğini ve senaryoların hazırlanması, eğitimlerin verilmesi, eğitim etkinlik sınavlarının yapılması, çeşitli medya içeriklerinin hazırlanması (duvar kâğıdı, afiş, broşür, e-eğitim, vb.) hizmetlerini kapsamaktadır. KIRMIZI TAKIM HİZMETİ Kırmızı Takım, siber güvenlik konseptinde aktif savunma sistemlerine sürekli ve değişen zamanlarda, habersiz sızma (penetrasyon) testi yapan yüksek kabiliyetli ekiplerdir. Dünyada birçok kurum ve şirket sızma testi ekiplerinin yanında Kırmızı Takım oluşumlarına yer vermeye başlamıştır. HAVELSAN, kurumsal müşterilerine bu çok özel ve ileri seviye Kırmızı Takım Hizmeti (Red Team) ni sunabilmektedir. Bu sayede, kurumlar olası, değişik siber saldırılara karşı pro-aktif olarak korunmuş olmaktadır. Yapılan testler sonucunda elde edilen bulgular müşteri sistemlerinin korunmasına yönelik iyileştirmelerde kullanılmaktadır

29 BİLGİ GÜVENLİĞİ ve TEST HİZMETLERİ HAVELSAN, Bilgi Güvenliğini bir hiyerarşi içerisinde birbiriyle olan ilişkilerini yöneterek katmanlar halinde ele almakta, ham veriden bilginin paylaşıldığı uygulamalara, mobil platformlara kadar uçtan uca herhangi bir güvenlik zafiyetine izin vermeden derinlemesine güvenliği temin etmeye yarayan çözüm ve hizmetler sunmaktadır. Henüz bilgiyi oluşturmadan önce ilgili kurum tarafından Verilerin Sınıflandırılması ve Veri Sahipliğinin belirlenmesi bilgi güvenliği açısından ve özellikle Veri Sızıntısının Engellenmesi (DLP) için çok önemlidir. Verilerin depolandığı veri tabanlarının korunması, ihtiyaç duyulan kritik verilerin korunması, erişimlerin denetlenmesi, sistem yöneticileri dâhil yetkili kullanıcıların izlenmesi, şifreleme, maskeleme vb. çok sayıda yöntem ile sunulmaktadır. Kurum sistemlerinde mevcut uygulamaların güvenlikleri test edilmekte, kaynak kod analizleri yapılmakta (SCA), henüz geliştirme aşamasında güvenli bir Yazılım Geliştirme Yaşam Döngüsünün (S-SDLC) tesis edilmesi için uygun yaklaşımlar önerilmektedir. Üretim ortamındaki web uygulamaları için Kara Kutu Testi (BlackBox Test), web ve diğer uygulamalar için ileri yetkinlik ve tecrübe gerektiren El ile (Manual) Test uygulanmaktadır. Ayrıca istenilen sistemlere Zafiyet Tarama Testi (Vulnerability Scan) ve/ veya profesyonel Sızma Testi (Penetration Test) uygulanmaktadır. Gerekli durumlarda Sosyal Mühendislik teknikleri testlere dâhil edilmektedir. HAVELSAN, tüm bu test hizmetleri yanında Güvenli Yazılım Geliştirme Süreci Danışmanlığı da vermektedir. 56 KRİTİK ALTYAPI SİSTEMLERİ GÜVENLİK HİZMETİ HAVELSAN, kritik altyapılarının sahip olduğu SCADA türü endüstriyel kontrol sistemleri ve bunlara entegre çalışan bilişim sistemlerinin güvenliğini ve sistem sürekliliğini arttıracak sistem entegrasyonu sağlamakta ve mühendislik çözümleri üretmektedir. Entegrasyon sürecinde bu sistemlerin zafiyetleri tespit edilerek raporlanmaktadır. Tespit edilen zafiyetlere yönelik alınan önlemler ve sistem güvenlik sıkılaştırmaları ile sistem güvenliği en üst düzeyde tutularak endüstriyel kontrol sistemleri ve bilişim sistemlerini saldırılara karşı koruma imkanı sunmaktadır. Merkezi Olay Kayıt Yönetim Sistemi ile Log yönetimi Merkezi Yedekleme Sistemi ile sistem sürekliliği Yeni Nesil Güvenlik Duvarı Entegrasyonu Periyodik siber güvenlik taramaları ve sıkılaştırmaları Güvenlik farkındalığı eğitimi ile personel bilinç seviyesi arttırılması Etki alanı (domain) seviyesinde güvenlik politikaları ile sistem sıkılaştırmaları SİBER GÜVENLİK EĞİTİM HİZMETİ HAVELSAN, başta havacılık ve elektronik harp gibi alanlar olmak üzere sahip olduğusimülasyon ve kurumsal eğitim sunma tecrübesini, siber güvenlik alanında uzman personelinin birikimiyle birleştirerek bu alanda farkındalık eğitiminden detaylı teknik eğitimlere kadar birçok konu ve kapsamda eğitim verebilmektedir. Eğitimlerimiz Siber Güvenlik Farkındalık Eğitimi Siber Güvenlik Teknik Eğitim Güvenli Yazılım Geliştirme ve Kaynak Kod Analizi Eğitimleri Ağ Analizi / Kötücül Yazılım Analizi Eğitimleri Mobil Güvenlik Eğitimleri Tehdit Analiz ve Tehdit İstihbaratı Eğitimleri Özelleştirilmiş Siber Güvenlik Eğitimi Kırmızı Takım / Mavi Takım Tatbikatı SOME Eğitimi 57

30 YERLİ SİBER GÜVENLİK YAZILIMLARI HAVELSAN ÖZEL BULUTU (ARMADA) MERKEZİ İZ TOPLAMA, OLAY İLİŞKİLENDİRME ve ALARM ÜRETME SİSTEMİ (SIEM) Kurumların bilişim altyapısı bileşenlerinin oluşturdukları kayıtların merkezi olarak toplanmasını, ilişkilendirilmesini, sorgulanmasını ve alarm üretilmesini sağlayan, millî imkanlarla geliştirilen bir SIEM yazılımıdır. Toplanan ham kayıtlar normalize edilip ilişkilendirildikten sonra kullanıcı arayüzü üzerinden canlı akış ekranları ile sistem izleme, alarm üretimi, sorgulama ve raporlama özellikleri ile eksiksiz bir çözüm olarak sunulur. Teknik Özellikler Tek merkezden web tabanlı yönetim Dağıtık mimari üzerinde yatay dikey ölçeklenebilirlik Çevrimdışı (offline) güncelleme Yeni eklenen sistemler için kolay ve hızlı eklenti (plug-in) desteği Analiz ve sorgulama yeteneği Rol tabanlı ve yapılandırılabilir raporlama Otomatik arşivleme 5651 sayılı kanun uyumluluğu HAVELSAN Özel Bulutu (ARMADA), kurumların bilişim altyapılarındaki sunucu kaynaklarının yönetilmesini sağlayan bir Hizmet olarak Altyapı çözümüdür. ARMADA, bu kaynakların kullanımı kolay görsel bir arayüz aracılığıyla, tek bir merkezden, marka ve teknolojiden bağımsız olarak yönetilmesini sağlar. Uygulama portföyüne eklenebilecek yetkilendirme ve kimlik yönetimi yazılımları, ofis ve portal uygulamaları, dosya sunucusu, web sunucusu benzeri uygulamaları desteklemek yoluyla kurumsal iş süreçlerinin hızlı ve güvenilir bir şekilde bulut tabanlı olarak verilmesi imkanını sunar. Teknik Özellikler Hypervisor tabanlı sanallaştırma Taşıyıcı (Container) tabanlı sanallaştırma Linux ve Windows sunucu işletim sistemi desteği Yazılım tanımlı ağ yönetimi Yazılım tanımlı depolama yönetimi Çoklu müşteri desteği Rol tabanlı güvenli iletişim RESTful API desteği Kabuk betikleri VERİ SIZINTISI ve KAÇAĞI ÖNLEME SİSTEMİ Kurumsal bilgi ve verilerin korunması, belirlenen engelleme kurallarına uygun olarak kullanılması, kurum sınırları dışına izinsiz çıkmasının veya sızdırılmasının önlenmesi amacıyla geliştirilen bu sistem ile GİZLİ gizlilik derecesine kadar hassas veri sahibi sivil ve askeri kurumların önemli bir siber güvenlik ihtiyacını karşılamaktadır. Bu yazılım yoluyla ağ trafiği, sunucu sistemleri ve uç kullanıcı bilgisayarları olmak üzere tüm sistem birimlerinde yer alan verinin, olması gereken yerde bulunduğu ve doğru kullanıcılar tarafından erişildiği denetlenmekte ve her tür veri kaçağı engellenmektedir. Teknik Özellikler Tek Merkezden web tabanlı yönetim Dosya, web ve veritabanı sunucularının denetimi HTTP/S,FTP,SMTP protokollerinde veri aktarımının kontrolü Masaüstü, dizüstü ve sunucu bilgisayarlarındaki USB bellek, CD, DVD vb. çevresel aygıtların denetimi Alınan ekran görüntülerinin kontrolü Metin madenciliği ile hassas verilerin takibi SIEM ürünü ile entegrasyon 58 59

31 BAL KÜPÜ SİSTEMLERİ WEB SAYFALARI TAKİP SİSTEMİ Kurumların belirledikleri web sitelerini ve alt linklerini belirli aralıklarla takip ederek, sayfa değişim, sayfa ekleme ve erişim engellenmesinde (DoS, DDoS) alarm üretilmesini sağlayarak, saldırı tespit ve tepki sürelerini kısaltan güvenlik ürünüdür. İnternet üzerinde içeriği değiştirilen sitelerin bilgilerinin yayımlandığı açık kaynak bilgilerin otomatik olarak takip edilebilmesini de sağlayan bir sistemdir.bu sistem ile kurumların hizmet, gelir ve prestij olarak uğradıkları kayıpları en aza indirilir. Hizmetlerimiz Kurumsal bilişim altyapısına saldırı yapan zararlı yazılım ve kişilerin tespiti amacıyla internet altyapısı üzerinde tuzak sistemler oluşturarak tehditlerin algılanmasını sağlayan siber güvenlik ürünüdür. Dağıtık ağ yapısına sahip kurumların ihtiyaçlarına göre kolay ve hızlı bir şekilde özel olarak yapılandırılabilmektedir. Teknik Özellikler Tek merkezden web tabanlı yönetim Dağıtık tuzak sistemleri yeteneği Açık kaynak, düşük maliyetli sanallaştırma altyapısı Ölçeklenebilir yapı Kara liste desteği ile zararlı etkinliklerin anında tespiti Gelişmiş raporlama yeteneği Eğitim (trend) analizi Tek merkezden web tabanlı yönetim Alarm yönetimi DNS kayıtlarının değiştirilmesi tehditlerine karşı ikaz ve ihbar yeteneği Ölçeklenebilir yapı Gelişmiş tespit algoritmaları 60 61

32 WEB UYGULAMA GÜVENLİK DUVARI /LB (WAF) YENİ NESİL GÜVENLİK DUVARI (NgWF) Siber saldırı hedeflerinin başında yer alan web uygulamalarına yönelik saldırıları tespit edip engelleyebilen, çok yüksek seviye ağ trafikleri için yük dengeleme sağlayan, HAVELSAN tarafından geliştirilen Web Uygulama Güvenlik Duvarı ürünüdür. Web uygulamalarını korumak üzere özel olarak tasarlanmış bu ürün ile klasik güvenlik duvarları, saldırı engelleme sistemleri gibi yazılımlar tarafından tespit edilmesi mümkün olmayan saldırıların engellenmesine imkân sağlanmaktadır. Teknik Özellikler Öğrenme ve imza tabanlı güvenlik SSL sonlandırma ve hızlandırma OSI katman 4 ve 7 için yük dengeleme HTTP, DNS, SMTP, IMAP, POP3 desteği Servis durum ve sağlık kontrolleri Bağlantı tekilleştirme, trafik sıkıştırma HTTP önbellekleme Yüksek performans Yedeklilik/ Hizmet sürekliliği Merkezi yönetim Katmanlı güvenlik mimarisi ile tasarlanmış, yüksek başarım ve hizmet sürekliliğini hedefleyen, HAVELSAN tarafından geliştirilen yeni nesil güvenlik duvarıdır. Saldırı tespit ve engelleme sistemi, uygulama tabanlı kontrol bileşenleri ile kurum ağını saldırganlara karşı koruma imkânı sunmaktadır. Teknik Özellikler Katmanlı güvenlik mimarisi Saldırılara karşı güvenli ağ topolojisi Kritik verinin ve servislerin korunması Kontrolsüz ağ trafiğinin denetim altına alınması Görevler ayrılığı ilkesi Yüksek başarım Yedeklilik/ Hizmet sürekliliği Merkezi yönetim İnternet HTTP/HTTPS Olmayan Ataklar Meşru Kullanım HTTP/HTTPS Atakları Ağ Firewall Yük Dengeleyici + WAF Uygulama Sunucuları Yeni Nesil Güvenlik Duvarı UÇTAN UCA GÜVENLİ İLETİŞİM Kullanıcıların güvenli bir şekilde mobil ve sabit iletişimine olanak sağlamak üzere HAVELSAN tarafından geliştirilen Uçtan Uca Güvenli İletişim uygulamasıdır. Modüler kripto altyapısı ile standart şifreleme algoritmalarının yanı sıra, özelleştirilmiş algoritmaların kullanımına da olanak sağlanmaktadır. Teknik Özellikler Güvenli ses iletişimi Sip Sunucu Güvenli mesajlaşma/dosya paylaşımı Mobil sabit iletişim cihaz Sunucu Ağ Geçidi desteği Kişisel bilgisayar desteği Modüler kripto altyapısı Ağ SIP Intranet SİBER TATBİKAT SİSTEMİ Siber saldırı ve savunma tekniklerinin eğitim ve simülasyon ortamında tatbik edilerek öğretilebilmesi ve siber saldırıların olası etkilerinin simüle edilebilmesi için HAVELSAN tarafından geliştirilen bir tatbikat platformudur. Teknik Özellikler Siber saldırı simülasyonu ve raporlaması Kırmızı Takım/Mavi Takım uygulamaları Siber saldırı ve savunma eğitimleri Kritik altyapı simülasyonu Kritik IT sistemleri simülasyonu 62 63

33 HAVELSAN Yönetim BİLGİ SİSTEMLERİ HAVELSAN hem kamu hem de savunma sanayinde irili ufaklı pek çok başarılı yönetim bilgi sistemi projesine imza atmıştır. Bu sistemler de kurum içindeki mevcut aksaklıkların tespiti ve çözümlenmesinin yanı sıra kurum süreçlerinin daha etkin, kaliteli, izlenebilir ve güvenilir bir şekilde bilgi güvenliği zafiyeti oluşturmadan yönetilmesi amaçlanmaktadır. Aynı zamanda karar destek sistemlerine güvenilir ve detaylı kaynak veriyi sunarak yönetim kademesinin stratejik kararları için önemli bir girdi teşkil etmektedir.

34 E-DEVLET BİRİKİMİ GÖRÜNTÜ İŞLEME Ülkemizde 2000 li yılların başından itibaren kamu hizmetlerinde etkinliğin ve verimliliğin artırılması nihayetinde vatandaşa sunulan hizmetlerin kalitesinin artırılması hedefi ile e-devlet uygulamaları büyük bir ivme kazanmıştır. Esas itibari ile e-devlet uygulamaları, kamu kurum ve kuruluşlarında geleneksel iş yapma kültürünün teknolojinin sunduğu olanakların yardımı ile değişimini sağlayan, bu yolla kaynak tasarrufu sağlamanın yanında vatandaş ve iş dünyasına sunulan hizmet kalitesinde önemli artışlar sağlayarak hem kurumsal hem de toplumsal düzeyde katma değer yaratan uygulamalar olarak görülebilir. Bu anlamda HAVELSAN A.Ş. bilgi toplumuna dönüşüm hedefine ulaşmak için gerçekleştirilen büyük e-devlet projelerine imza atmış; bu projeler sonrasında geliştirilen sistemler başarı ile hayata geçirilmiş ve tüm ülke sathına yaygınlaştırılmıştır. Görüntü İşleme kabiliyetleri kapsamında görüntü ve videolar analiz edilmektedir. Bu kabiliyetlerin müşteriye faydası müşterinin gerek veri çokluğundan gerekse verinin anlaşılmasının zorluğundan yapamadığı nesne tespiti ve sınıflandırması işlerini otomatik olarak yapabilmesidir. EO/IR Görüntü Analizi EO/IR görüntü analizi kapsamında uydulardan ve hava platformlarından elde edilen görüntüler otomatik olarak analiz edilmekte ve bu görüntüler üzerinde otomatik yarı otomatik nesne tespiti yapılabilmektedir. Kullanıcı manuel olarak da nesneleri tespit edebilmektedir. 3 Boyutlu Model Oluşturma Uydu ve hava platformlarından elde edilen stereo görüntüler kullanılarak yolların ve binaların 3 boyutlu modelleri üretilmektedir. Kullanıcı tam/yarı otomatik model üretmenin yanında manuel olarak da modelleri çizebilmektedir. Video İşleme CCTV kameralarda hareketli nesne tespiti, takibi ve sınıflandırması yapılmaktadır. Bu kabiliyet kritik tesis güvenliği ve akıllı şehir uygulamalarında kullanılabilir. İHA Video Analizi İHA lardan elde edilen videolar üzerinde hareketli nesne tespit, takibi ve sınıflandırması, değişiklik analizi konularına Ar-Ge faaliyetleri devam etmektedir. Fotogrametri Uydu görüntüleri üzerinden pan-keskinleştirme, mozaikleme, coğrafi referanslama ve orthorektifikasyon işlemleri yapılabilmektedir. Spektral İmza Kütüphanesi Projelerde üzerinde çalışılan nesnelere ve arka plana ait spektral imzalar toplanmıştır. Toplanan imzalar spektral kütüphane yazılımı üzerinden yönetilmektedir. Toplanan imzalar nesne tespiti ve sınıflandırmasında kullanılmaktadır

35 TAKBİS HAVELSAN tarafından ( yılları Pilot Uygulama ve Yaygınlaştırma) olmak üzere iki aşamalı olarak gerçekleştirilen TAKBİS Projesi ile LIS (Land Information System-Arazi Bilgi Sistemi) yaklaşımı ile mülkiyet ve coğrafi verilerin entegre bir sistem içerisinde, güncel yasal mevzuata uygun olarak planlama, karar verme ve yönetimsel faaliyetlerde kurum içi ve kurum dışı ilgili tüm paydaşlara sunulması hedeflenmiş olup, sistemin faydaları aşağıda özetlenmiştir: Hizmetlerimiz Ülke çapında tüm tapu sicil ve kadastro uygulamalarında hem işi yapan görevli hem de vatandaşların talepleri açısından uygulama birliği standart bir alt yapı ile sağlanmıştır; Güncel yasal mevzuatı içerisinde barındıran ve her aşamada gerekli kontrolleri içeren akıllı uygulamalar aracılığı ile memur hatalarının önüne geçilerek memur ve vatandaşın zarar görmesi engellenmiştir; Standart işleyiş yanında her kademeden çalışana sunduğu Karar Destek Sistemi ile personelin verimliliğinin artmasını sağlamıştır; Ülkenin her noktasından hızlı ve güvenilir veriye elektronik ortamda erişim sağlanmıştır; Tapu ve Kadastro işlemlerinin elektronik ortamda yaygınlaştırılması ile Devlet-vatandaş etkileşiminin sağlanmasına katkıda bulunmuştur; Devletin hızlı ve etkin bir şekilde işleyişinin sağlanmasına, bürokrasinin azalmasına ve hizmet kalitesini artırılmasına katkıda bulunmuştur; Vatandaşın kayıtlı tapu bilgilerine ve ilgili coğrafi veriye e-devlet Kapısı üzerinden 7/24 erişimi sağlanmıştır; Eksik belge veya bilgi ile ortaya çıkan işlem hata ve noksanlıkları ortadan kaldırılmıştır; Belge sahteciliklerinin önüne geçilmiştir; Geçmişten günümüze uzanan tapu sicil kaydı hataları belirlenerek giderilmiş, bu durumların neden olabileceği vatandaşın muhtemel hak kayıpları ortadan kaldırılmıştır; Yeşil kart ve benzeri uygulamalarda hak sahibinin doğru tespiti ile haksız kullanımların önüne geçilmiştir; Kurumların veya vatandaşların karşılaştığı bürokratik sıkıntılar ortadan kaldırılmış/azaltılmıştır; Diğer birçok e-devlet uygulaması (UYAP, MERNİS, GİB, UAVT, Belediyeler, vb ) ile elektronik ortamda sağlanan güvenilir entegrasyon ortamı ile zaman ve operasyon maliyetlerinden de tasarruf sağlanmıştır; Denetim faaliyetlerinin geliştirilmesi ve yapılan işlemlerin kontrol altında tutulmasını ve şeffaflığı sağlamış, Tapu kayıtlarına duyulan güveni artırmıştır; Vergi kayıplarının azaltılmasına yardımcı bir sistem olmuştur; Verilerin kayıtlı olduğu fiziki materyalin eskimesinden kaynaklanan sorunlar ortadan kalkmıştır. TAKBİS Projesi 2006 Yılı etr Ödüllerinin Kamudan Vatandaşa E- Hizmetler Kategorisinde birincilik ödülü almıştır

36 TCDD KURUMSAL KAYNAK YÖNETİMİ PROJESİ (TCDD-KKY) PROGRAM YÖNETİM BİLGİ SİSTEMİ (SSM-PYBS) TCDD nin tüm kaynak ve faaliyetlerinin etkin ve verimli bir şekilde yönetilmesi ve yürütülmesini sağlamak amacıyla Kurumsal Kaynak Yönetimi (KKY) Sistemi, HAVELSAN tarafından gerçekleştirilmiştir. Yönetim Bilgi Sistemi, Proje, Malzeme ve Stok Kontrol, Araç Bakım, Altyapı Varlıkları, İnsan Kaynakları, Finans Kaynakları Yönetim Sistemleri ve Uluslararası bilet satış ve rezervasyon sistemlerinden oluşan Demiryolu İşletmesi Yönetim Bilgi Sistemi yerelleştirilerek paket çözüm halinde diğer ülke pazarlarına sunulabilecek niteliktedir. ETİ MADEN KURUMSAL KAYNAK YÖNETİMİ SİSTEMİ PROJESİ (ETİ-KKYS) ETİ KKYS Projesi ile ETİ Maden İşletmeleri bünyesindeki Genel Müdürlük, işletmeler ve lojistik müdürlükleri tarafından yürütülen stratejik planlama, proje yönetimi, satış, üretim, dağıtım, mali kaynaklar yönetimi, satın alma, bakım-onarım, stok yönetimi, kalite yönetimi, değerlendirme ve denetleme, insan kaynakları yönetimi gibi faaliyetler kapsamındaki iş süreçlerinin Kurumsal Kaynak Yönetimi (KKY) Sistemi üzerinden bütünleşik bir şekilde yürütülmesi hedeflenmektedir. ETİ KKYS Projesi 2014 yılı Mart ayında başlamış olup projenin analiz ve tasarım aşamaları tamamlanmış ve geliştirme aşamasına geçilmiştir yılının son çeyreğinde sistem, pilot uygulama olarak canlı kullanıma alınmış, Ocak 2016 itibarı ile de tüm birimlerde canlı kullanıma geçilmiştir. Program Yönetim Bilgi Sistemi (PYBS) Projesi ile Savunma Sanayii Müsteşarlığının kurumsal verimlilik ve etkinliğinin artırılmasını destekleyecek ve aynı zamanda ihtiyaç sahibi kurumlar ve sanayi ile veri/bilgi paylaşımını ve iletişim verimliliğini artıracak bir bilgi sistemi geliştirilmesi amaçlanmıştır. Proje kapsamında; Savunma Sanayii Müsteşarlığı bünyesinde yer alan süreçlerin elektronik ortama aktarılması, ilgili paydaşların, belirlenmiş yetkiler çerçevesinde PYBS ile güvenli veri alışverişi yapabilmesini sağlayacak yapıların kurulması, donanımların temini, ilgili eğitimlerin alınması ve CMMI Acqusition Sertifikasyonu faaliyetleri gerçekleştirilecektir. Proje Mart 2014 tarihinde başlamış olup, 2016 yılı içerisinde 1 inci faz kabul faaliyetlerinin tamamlanması ile birlikte Proje nin 1 inci faz yazılımlarının canlı kullanıma alınması planlanmaktadır. KARA HARP OKULU EĞİTİM ve ÖĞRETİM SİSTEMİ MODERNİZASYONU Kara Harp Okulu Eğitim ve Öğretim Sistemi Modernizasyonu İlave İhtiyaçlar Projesi nin Sözleşmesi 2013 yılında imzalanmış olup, Proje, 6 (altı) ayrı alt proje olarak yürütülmektedir: Ülke çapında tüm tapu sicil ve kadastro uygulamalarında hem işi yapan görevli hem de vatandaşların talepleri açısından uygulama birliği standart bir alt yapı ile sağlanmıştır; ÇELNAS (Çoklu Entegre Lazer Nişan Alma Sistemi) POLİGON (Ateşli Silahlar Atış Poligonu Elektronik Hedef Sistemi) SSÇA (Savunma Sporları Çalışma Alanı) Laboratuvar Merkezi Binası İnşaatı Laboratuvar Merkezi Binası Laboratuvar Kurulumları Dekanlık Binası Bina Güçlendirme ve Tadilat 70 71

37 SAĞLIK ÇÖZÜMLERİ ASKERİ SAĞLIK OTOMASYON SİSTEMİ (ASOS) Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de sağlık hizmetine yönelik talep ve beklentiler her geçen gün artmakta, fakat bununla birlikte bu hizmetlere ayrılan kaynaklar ise çok daha kısıtlı kalabilmektedir. Bu durum ülkemizi de sağlık hizmetlerinin sunum ve finansmanında daha etkin ve kapsayıcı politikalar geliştirmeye ve daha verimli faaliyetleri finanse etmeye zorlamaktadır. Sağlık hizmetlerinin finansman modelleri, hizmet sunuculara ödeme yöntemleri ve bunun denetleme mekanizmaları gibi konular hem pratikte hem de bilimsel çevrelerde daha çok tartışılır hale gelmiş ve bu çerçevede yeni uygulama modelleri geliştirmeye yönelik çalışmalar da önem kazanmıştır. Bu durum sağlık sektöründe verimliliğin ve etkinliğin artırılmasına yönelik yeni ve inovatif yaklaşımları zorunlu hale getirmiş ve sağlık bilişimi uygulamalarının da önemini artırmıştır. Bu kapsamda Hastane Bilgi Yönetim Sistemleri (HBYS) hastanelerin sinir sistemlerini oluşturmakta ve hastanelerin sürekli ve neredeyse gerçek zamanlı olarak izlenebilmesi ve yönetilebilmesini sağlamaktadır. Hastanelerin hem idari, hem tıbbi ve hem de yönetimsel/organizasyonel anlamda omurgası olarak yorumlanabilecek hastane bilgi sistemleri, Hasta kayıt kabul, Taburcu ve transfer işlemleri, Malzeme yönetim sistemleri, Finansal bilgi sistemi, İnsan kaynakları bilgi sistemleri, Laboratuvar bilgi sistemleri, Radyoloji bilgi sistemi, Eczane bilgi sistemi, Hemşirelik uygulamaları gibi süreçlerden oluşmaktadır. Aynı zamanda Sağlık Bakanlığı'nın talepleri ve standartları doğrultusunda diğer ilgili dış sistemlerle de veri alış verişi ve entegrasyonları içermektedir. HAVELSAN tarafından geliştirilen ve yaklaşık on yıldır otuzun üzerinde askeri hastanede kullanılmakta olan HAVELSAN HBYS ürünü, günümüz sağlık işletmeleri gereksinimlerine en üst düzeyde cevap verilebilen bir HBYS uygulamasıdır. Yüksek teknolojisi, güvenilir, esnek, yönetilebilir, hızlı ve kolay kullanımlı yapısı ve ölçeklendirilerek uygulanabilme özellikleri ile ulusal ve uluslararası sağlık işletmeleri için önemli bir çözüm seçeneğidir. Ülkemiz de bu yıldan başlayarak, önümüzdeki 25 yıl boyunca sağlık hizmetleri vermeye yönelik bir model olan Entegre Sağlık Kampüsleri (ESK) projelerinin ilk uygulamaları HAVELSAN HBYS kullanımı ile başlayacaktır. HAVELSAN, sağlık işletmelerine HBYS ana çözüm sağlayıcılığı rolünün yanı sıra ülke genelinde ulusal sağlık sistemi kapsamında çalışmalar da yapmaktadır. 72 Askeri Sağlık Otomasyon Sistemi gibi kritik misyona sahip ve etkilediği paydaşlar bakımından herhangi bir kesintiye tahammülü olmayan projelerimizin gereksinimleri doğrultusunda oluşturulan Çağrı/Çözüm Merkezi yapılanması ile de kullanıcıların hem fonksiyonel isteklerinin zamanında karşılanması ve hem de sistem işleyişindeki sürekliliğin sağlanması konusunda çok farklılaştırıcı bir deneyim de kazanılmıştır. Bu çerçevede tek bir sözleşme ile gerçekleşen hem ülkemizin hem de yakın coğrafyanın en büyük ulusal sağlık bilgi sistemi projesi olan ASOS projesinde de yıllardır %99,9 un üzerinde bir süreklilik sağlanmış durumdadır. Proje kapsamında kazanılan yetenekler; Hypervisor tabanlı sanallaştırma Bütünleşik sağlık zinciri işletimi 7/24 Çağrı Merkezi İşletimi ITIL Standartlarında; Talep Yönetimi Problem Yönetimi SLA Yönetimi Envanter Yönetimi Yazılım Süreç Yönetimi ve Destek Hizmetleri Değişiklik yönetimi Yeni geliştirme, hata ve veri düzeltme yönetimi Tıbbi Süreçler Sağlık Lojistik Sistemleri Döner Sermaye, Faturalama ve Bütçe Yönetimi İdari süreçler Yönetimi Öğrenci ve Akademik Bilgi Sistemi Yönetimi Sağlık Provizyon ve Tahakkuk Sistemi Yönetimi Görüntü Arşivleme ve Dağıtım Sistemi Yönetimi Son kullanıcı yönetimi ( son kullanıcı) Çağrı Merkezi ve Santral yönetimi Kurumsal Sistem İşletme Yönetimi Kritik Veritabanı Yönetimi İşletim Sistemleri Yönetimi Sistem Merkezi Yapılandırma ve Yönetim Kabiliyetleri (SCCM, SCOM, Exchange SAG, Active Directory, HPInsight Manager, CA Spectrum vb) Depolama Üniteleri Lokal ve Geniş Alan Ağ Yönetimi Güvenlik Cihaz ve Kural Yönetimi Zafiyet Analizi Yönetimi Diğer IT Süreçleri Merkezi Antivirüs Marka/model bağımsız laboratuvar cihaz entegrasyon faaliyetleri Sistem Odası Kurulum, İşletme ve İyileştirme Test Ortamı Yönetimi Uzak sahaların sistem odalarının merkezi izlenebilme yetenekleri Tıbbi Bilgi Bankaları İdame yeteneği Sağlık Bilişimi Standartlarına uyum yeteneği Uzak sahalardaki son kullanıcılara sağlanan elektronik eğitim yeteneği Ulusal Bilgi Sistemlerine entegrasyon yeteneği Multi-disipliner uzmanlık gereksinimi ve yönetimi Hizmet yönetimi yeteneği Donanım bağımsız sistem destek ve işletim yeteneği 73

38 ULUSAL YARGI AĞI PROJESİ (UYAP) UYAP; günümüzün gerekli tüm teknolojik gelişmeleri kullanılarak,yargı ve yargı destek birimlerinin işleyişini 100% oranında otomasyona sokan bir yönetim bilgi sistemidir. Ülkelerin e-dönüşüm süreçlerindeki en önemli basamaklardan biri olan e-adalet sürecinin tam olarak oluşturulabildiği ilk üründür. Elektronik imza alt yapısına uygun olarak geliştirilen UYAP ile merkezi bir bilgi sitemi oluşturulur ve bu sistemde yargı ve yargı destek birimleri arasında fonksiyonel tam entegrasyon sağlanabilmektedir. UYAP ın tam entegrasyonu ve merkezi elektronik ortamda tutulan arşivi sayesinde, doğru ve tutarlı bilgi yetkiler çerçevesinde tüm kullanıcıların paylaşımına açılabilmektedir. Kullanıcılar bu bilgilere ihtiyaç duyduklarında hızlı ve kolayca ulaşabilir, keza, yargı birimleri de aralarında her türlü bilgi ve belge alışverişini elektronik ortamda ve anlık denebilecek kısa sürelerde gerçekleştirebilmektedir. UYAP ta bilgi ve belgelerin son hali, değişmez ve güvenli bir şekilde veritabanında saklanır, yetkisiz erişimlere izin verilmez. Elektronik ortamda haberleşme sayesinde haftalar süren yazışmalar bir iki saniyede yapılabilir, ayrıca teknolojik alt yapısı sayesinde istenen tüm dış kurum entegrasyonları için uyarlama hızlıca gerçekleştirilerek, kurumlar arası haberleşmede olabilecek minimum sürede gerçekleştirilebilir. Ayrıca UYAP ın önemli bazı faydalarını şöyle sıralayabiliriz: Merkezi yapı ve dahili entegrasyon ile, veriler bir kez girilmekte, aynı verinin yeniden girilmesine gerek kalmamakta, sistem içinde veri tek yerde tutulduğundan eksiksiz, doğru ve güncel veriye, ihtiyacı olan tüm kullanıcılar(hakim, savcı ve diğer yargı personeli) tarafından yetki dahilinde anında ulaşılabilmektedir Soruşturma ve davalarda delillerin hızlı ve sağlıklı bir biçimde toplanması sağlanmaktadır. UYAP Karar Destek (Uyarı) Sistemi ile belirlenmiş normal durumların ve mevzuatın dışına çıkıldığında kullanıcıya uyarı mesajları verilerek maddi ve usul hataları en aza indirilmekte ve her an bir denetim sağlanmakta, dolayısıyla kararların gereksiz yere bozulmasının ve davaların uzamasının önüne geçilmektedir. Ayrıca yine bu sistem sayesinde aranan kişilerin takibinde ve yakalanmasında etkinlik sağlanmaktadır. UYAP ta bulunan Doküman Yönetim Sistemi sayesinde evrakların ve iş akışlarının takibi kolayca yapılabildiğinden ve evrak versiyonları saklanabildiğinden bir evrak üzerinde kimin, ne zaman ve ne yaptığı, bu işlemi ne kadar sürede yaptığı, bu süre zarfında ilgilinin üzerindeki iş yükünün ne olduğu gibi hususlar ve bazı savsaklama veya ihmaller kolaylıkla tespit edilebilmekte, böylece etkin bir yönetim ve denetim sağlanmaktadır. Yargı birimlerinin karar vermesini destekleyecek altsistemler düzeyinde sorgulamalar yapabilecekleri ve karar alımına yönelik bilgiler sunabilen, metin biçimindeki dokümanlar içinden tam metin arama (full text search) yetenekleri bulunmaktadır. UYAP ta sağlanan rapor alma ve sorgulama imkânları ile aranan bilgi ya da dosya kolaylıkla bulunabilmektedir

39 BÜYÜK VERİ BULUT YÖNETİM BİLGİ SİSTEMİ Proje, Kara Kuvvetleri Komutanlığı'nın Yönetim Bilgi Sistemleri uygulamalarından ihtiyaç duyulan 14 adedinin yeniden analiz edilerek, geliştirilmesini kapsamaktadır. Sözleşme 23 Aralık 2015 tarihinde imzalanmıştır. Projenin, her yıl yapılacak teslimatlar ile birlikte üç yıllık geliştirme süresi ve müteakiben iki yıllık garanti süresi bulunmaktadır. YBS projesi, müşteri talepleri doğrultusunda, Microsoft.NET teknolojisi ile geliştirilmekte ve Kurumsal Uygulama Geliştirme Altyapısı (KUGA HAVELSAN Framework) kullanılmaktadır. Kullanılan bu teknoloji ve framework ile müşteri tarafında standartlara dayalı, hızlı geliştirme ve yayınlama (development and deployment) imkânları olan, kullanıcı dostu ara yüzlere sahip bir yapı öngörülmüştür. Facebook, Twitter, Google gibi teknoloji firmalarının büyük miktarda ve sürekli üretilen verinin depolanması, yönetilmesi, kıymetlendirilmesi (bilgiye dönüştürülmesi ve anlamlandırılması) noktasında geleneksel veri depolama ortamları ve kıymetlendirme yöntemleri yetersiz kalmaktadır. Çoklu bilgisayar kümelerinden oluşan büyük veri sistemleri, verinin çeşitliliği, boyutu ve yüksek üretim hızı gibi zorlu koşulların üstesinden gelerek, kısa sürede, rafine bilgiye erişim sağlar. Mevcut durum sorgulaması (Google da bir kelimenin ne kadar sıklıkla arandığı gibi) yapılabileceği gibi, gelecekle ilgili kestirimci analiz (Örneğin: Olası arızaları önlemek amacıyla yıllar boyu saklanan uçak ve uçuş bilgilerinin yapay zeka yöntemleri ile analizi) imkanı verir. Bu sayede dahili süreçler, bakım, ürün kalitesi, üretim optimizasyonu gibi konularda daha etkin önlem alma, optimizasyon yapma fırsatı sunar. Bulut bilişim, bilgi teknolojileri bileşenlerinin (yazılım ve donanım) her zaman ve her yerden kolay, hızlı ve uygun maliyetle tedarik edilmesini ve kullanılmasını sağlamaktadır. Yazılım (İşletim sistemleri, Ofis yazılımları, yazılım geliştirme araçları, muhasebe uygulamaları gibi) ve donanıma (masa üstü bilgisayarlardan yüksek kapasiteli sunuculara kadar) ihtiyaç duyulduğu kadar, ihtiyaç duyulan anda kullanım imkanı veren maliyeti az, bakım istemeyen, ölçeklenebilir, yatırımları koruyan bir hizmet sistemi oluşturarak bireysel ve kurumsal süreçleri kolaylaştırır. YBS Projesi, Çevik (Agile) metodoloji ile geliştirilen ve müşterinin de yazılım geliştirme süreçlerinin her aşamasına doğrudan dahil edildiği bir projedir. İhtiyaçlar analiz edilerek gereksinimler çıkarılmakta ve eş zamanlı olarak tasarım ve yazılım geliştirme faaliyetleri de devam etmektedir. Müşteri ile yapılan periyodik değerlendirme toplantılarıyla, geliştirilen modüller test edilebilmekte ve yapılan yönlendirmeler ile yazılımın istenilen istikamette devam etmesi sağlanmaktadır. Nihai olarak, yazılım geliştirme süreçlerinin her aşamasına müşterinin de dâhil edilmesi ile müşteri memnuniyeti proje başlangıcından itibaren sağlanmakta, ortaya kullanılabilir ve benimsenmiş bir ürün çıkmaktadır. Proje kapsamında geliştirilecek yazılımlar şunlardır: Yönetim Bilgi Sistemleri Genel Yapısı (Framework ve Uygulama Genel Yapısı) Harekât Modülü İstihkâm Bilgi Analiz Modülü Merkezi Faaliyet Takip Modülü Teşkilat, Malzeme, Kadro (TMK) Yönetim Modülü Direktif Takip Modülü Nöbet Hazırlama ve Takip Modülü 76 77

40 HAVELSAN Ar-Ge ve inovasyon motivasyonu, müşteri beklentilerini öngörerek, müşteri ve kullanıcılarımıza çözüm odaklı yaklaşımlarla alternatif yaratabilmek, standart teklif/tedarik süreçlerinin ötesinde teknoloji odaklı, 2023 Türkiye Vizyonu ile uyumlu, HAVELSAN/ Savunma Sanayii Müsteşarlığı stratejik hedefleri ile tutarlı ürün ailesi sunabilmektir. Yeni nesil teknolojilerde ürün geliştirmek ve müşterinin teknoloji danışmanı olmak, yurt dışına bağımlılığın azaltılması, geleceğin teknolojisine sahip ürünlerin tasarlanması, ileri teknoloji ürünler ile yüksek katma değer sağlanması ve uluslararası arenada rekabetçiliğin artırılması hedeflerinin, HAVELSAN Teknoloji Yol Haritası ile uyumlu olarak gerçekleştirilmesi için Ar-Ge ve Yenilikçilik esaslı aşağıdaki projeler yürütülmektedir. e-watch PROJESİ Yapılandırılmış sağlık sistemi olan ülkelerin karşılaştığı en önemli problemlerden biri bireylerin sağlık hizmetlerinde artan beklentilerini karşılarken oluşan masrafları kontrol edilebilecek seviyede tutmaktır. Toplumun yaş ortalamasının yükselmesi, değişen yaşam tarzı ve alışkanlıklar gibi sebeplerden yaygınlaşan diyabet ve kalp hastalıkları gibi kronik rahatsızlıklar bu problemi daha da zorlaştırmaktadır. Sağlık endüstrisi, diğer endüstrilerden farklı olarak, sağık personeli ve hastanın fiziksel etkileşimi üzerine kuruludur. Üstelik, sağlık hizmetlerinin karmaşıklığı ve uzmanlaşma gerektirmesinden dolayı birçok rahatsızlığın incelenmesi, teşhisi ve takibi için birden fazla uzmana ihtiyaç duyulmaktadır. Mobil sağlığın kazandırdığı, teknolojik çözümler ile eş yerleşim sağlayarak, hasta ve sağlık uzmanlarının aynı fiziksel ortamda olmadan iletişim halinde olmalarını sağlamaktır. Bir sağlık uzmanı hastayla olduğu zamanlarda da, sağlık sisteminin teşhis sistemi, hasta verileri ve görüntüleri, reçeteli ilaçlar sistemi gibi diğer kısımlarına hastane içinde olmasına gerek kalmadan uzaktan erişebilir. Mobil sağlık etkileşimleri hasta süreçlerinin etkin ve düşük maliyetlerde gerçekleştirilmesini sağlamaktadır. Sabit internet tabanlı sağlık teknolojileri hastalar sadece evlerinde iken hizmet alabilmelerini sağlasa da mobil sistemlerin büyük avantajlarına sahip değillerdir. Mobil sağlık toplumsal bir problemin çözümüne yönelik bir teknolojik platform sağlamayı amaçlamaktadır. Oturmuş sağlık sistemlerini yaşlı nüfus ve kronik hastalıkların artışı ile birlikte sürdürülebilir bir mali yapıda yürütmek her ülke için çözüm bekleyen büyük bir sorun teşkil etmektedir. Gelişen dünyada bunun çözümü, kapsayıcı bir sağlık altyapısı oluşturmak ve bu yapı üzerinden topluma yeterli bir kalitede sağlık hizmeti sağlayabilmektir. Bu proje, bu bağlamda, yeni teknikler ve teknolojiler kullanarak düşük maliyette, düşük pil tüketiminde giyilebilir cihazlar geliştirmek ve bu teknolojik altyapı ve ürünlerin son kullanıcı ve sağlık endüstrisi tarafından içselleştirilip yaygınlaştırılmasını amaçlamaktadır. 78 HAVELSAT PROJESİ HAVELSAT uydusu VKI (Von Karman Enstitüsü, Belçika) tarafından yönetilen 50 uyduluk küp uydu kümesi olan QB50 programı ( km irtifadaki elektron yoğunluğunun ölçülmesi, eu) kapsamında İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) ile birlikte geliştirilmekte ve üretilmektedir. Uydu alt sistemleri ve Faydalı Yükler (elektron probu) hazır olarak alınmaktadır. Proje donanım/test ve entegrasyonu İTÜ sorumluluğundadır. HAVELSAN, donanım alt sistem arayüz tanımlama dokümanlarına ve sistem çalışma senaryolarına uygun olarak yazılım geliştirmekten sorumludur. Proje kapsamında HAVELSAN ana merkezde yer istasyonu kurulmuştur. MODGEP PROJESİ MODGEP, donanım destekli yöntemler kullanarak, uygulama izolasyonu ve merkezi uygulama kontrolü sağlayarak, güvenli iletişim hizmetleri (Anlık mesajlaşma, güvenli görüşme, vb.) sağlamayı hedeflemektedir. TÜBİTAK tarafından desteklenen projemiz sonucunda yeni teknoloji desteği güvenli iletişim yönünde yetkinlik ve ürünler kazanılacak olup, benzer teknoloji, diğer alanlarda da kullanılacak ve ürün gamı genişletilecektir. TEKNOLOJİ YÖNETİMİ PROJESİ Çağımızda teknolojik üstünlük teknoloji yönetimi alanında benimsenen akılcı ve sürdürülebilir politikalarla mümkün olabilecektir. Teknoloji Yönetimi Sistemi HAVELSAN ın stratejik hedeflerini şekillendirmek, bu hedeflere erişebilmek için gerekli olan teknolojik yeteneklerin / yetkinliklerin planlanması, geliştirilmesi veya temin edilmesi için tüm disiplinlerinin bir arada daha verimli kullanılmasını sağlamak için geliştirilen bir yönetim sistemidir. Bu sistemle tüm Teknoloji Yönetimi süreçlerini destekleyecek ve yönetilmesini/izlenmesini mümkün kılacak bir araç seti geliştirilmiş olacaktır. HAVELSAN Teknoloji Yönetimi Projesinde Yapılan Çalışmalar 1. Teknoloji Hazırlık Seviyesi (TRL) Ölçme Sisteminin Tasarlanması (Havelsan ve Ekosistem için) 2. HAVELSAN Teknoloji Taksonomisinin Oluşturulması 3. HAVELSAN Teknoloji Varlık Kütüphanesi Oluşturulması 4. HAVELSAN Geliştirilmiş Teknoloji Yol Haritasının Oluşturulması 5. HAVELSAN Yetkinliklerin Belirlenmesi 6. Yeni Süreçlerin ve iş akış uygulamalarının Oluşturulması 7. Teknoloji Yönetimi Araçlarının Tasarlanması Proje Yönetimi Teklif Yönetimi İK Yönetimi Finans Yönetimi HVL Taksonomi Teknoloji Yol Haritası Teknoloji Varlık Kütüphanesi Teknoloji Yetkinlik Matrisi TRL Seviyesi Ölçümü EKO Sistem 79

41 ASSUME PROJESİ Çok işlemcili gömülü sistemler gittikçe yaygınlaşmaktadır. Halihazırda tek işlemcili olarak ya da tek işlemcili sistemlerin ağlar aracılığı ile bağlanması ile gerçekleşen gömülü sistemlerin de, yakın gelecekte, işlevlerin daha çok veriye dayanarak yerine getirilebilmesi ve sistem birimlerinin birbiri ile daha hızlı iletişim kurabilmesi için paylaşılan tek bir bellek üzerinde çalışan çok işlemcili sistemlere yerini bırakması beklenmektedir. Özellikle Avrupa daki endüstriyel kuruluşların ayırt edici özelliği olması umulan akıllı ve yenilikçi gömülü sistem işlevleri, çok işlemcili mimarileri ve yoğun, karmaşık yazılım geliştirilmesini rekabet açısından kaçınılmaz kılmaktadır. SME Ürünler & Uzmanlık Büyük Organizasyon İhtiyaçların Belirlenmesi Açık Kaynak Endüstrileşme Yazılımı Prototipler İnovasyon Teknoloji Transferi Araştırmalar Otomotiv, uçak, hatta tüketici elektroniği ve haberleşme sistemlerinde paylaşılan bellek üzerinde çalışan çok işlemcili mimarilerin kullanımı yenidir ve bu süreci destekleyecek, yazılım hata ve güvenlik açıklarını yakalayacak, doğru yazılım üretilmesine yardımcı olacak yazılım mühendisliği ve doğruluk denetimi araçları henüz çok yenidir. Pek çok endüstri segmentinde olgunlaşmış bir çok çekirdekli mimariler için koşut zamanlı (concurrent) yazılım geliştirme metodolojisi ve yaygın olarak kullanılan yazılım doğrulama araçları yoktur. ASSUME projesi bu ihtiyaç ve açığı gidermek üzere ortaya atılmıştır. Çok çekirdekli sistemler için yazılım geliştirme, hata yakalama, doğruluk denetleme ve kod sentezi için yazılım araçları geliştirilmesi, bu araçların da endüstriyel kullanım senaryolarında işlerliklerinin gösterilmesi planlanmaktadır. Bu faaliyetler aracılığı ile Avrupa dahilinde talep edilen teknolojiler ve geleceğe dönük olası gelişmeler takip edildiği gibi Avrupa dahilinde bulunan büyük şirketlerle işbirliği olanakları da gelişmektedir. Ayrıca elde edilecek teknolojik kazanımlar sayesinde, ülkemizdeki gömülü teknolojiler pazarında da önemli bir kazanım elde edileceği değerlendirilmektedir. Bu projemiz TÜBİTAK tarafından desteklenmektedir. 80