ELEKTRİK AKIMI. ISI Etkisi. IŞIK Etkisi. MANYETİK Etki. KİMYASAL Etki

Transkript

1 ELEKTRİK AKIMI Elektrik akımı görünmez veya doğrudan fark edilemez. Ancak etkileri ile kendini belli eder. ISI Etkisi MANYETİK Etki IŞIK Etkisi KİMYASAL Etki PİL + - AKÜ

2 AKIM ŞİDDETİ Bir iletkenden geçen ( akan ) elektrik debisi olarak düşünülebilir. Kısaca saniyede geçen elektrik miktarı olarak tarif edebiliriz. DOĞRU AKIM : Bir elektrik devresinde YÖNÜ ve ŞİDDETİ zamana bağlı olarak DEĞİŞMEYEN akım türüdür. Gösterilişi : DC V O L T İki Çeşit Akım Türü vardır : (+) (-) ZAMAN V O L T Birimi :AMPER Gösteriliş şekli : A veya I ALTERNATİF AKIM : (Dalgalı akım) Bir elektrik devresinde YÖNÜ ve ŞİDDETİ zamana bağlı (+) (-) olarak DEĞİŞEN akım türüdür. Sembolü : = Gösterilişi : AC ZAMAN Sembolü :

3 GERİLİM Bir elektrik devresinde, herhangi iki nokta arasından akım geçebilmesi için, bu iki nokta arasında bir elektriksel seviye farkının olması gerekir. Bu fark GERİLİM değeri olarak anılır. Birimi : VOLT Gösteriliş şekli : V veya U - pil + - pil +

4 ELEKTRİK ARK KAYNAK MAKİNALARI İLE İLGİLİ GERİLİM DEĞERLERİ BOŞTA ÇALIŞMA GERİLİMİ : Kaynak makinasının kaynak yapmaya hazır durumda, ancak kaynak yapılmadığı zaman uçlar arasında ölçülen gerilim değeridir. YÜKSEK BOŞTA ÇALIŞMA GERİLİMLİ KAYNAK MAKİNALARI 70 Voltun Üzeri NORMAL BOŞTA ÇALIŞMA GERİLİMLİ KAYNAK MAKİNALARI Volt DÜŞÜK BOŞTA ÇALIŞMA GERİLİMLİ KAYNAK MAKİNALARI Volt

5 TUTUŞTURMA GERİLİMİ : Kaynağa başlarken elektrotun tutuşturulması sırasında oluşan gerilimdir. (pratikte Çalışma Gerilimi ile aynı değerdedir) VOLTMETRE 250 Ampere kadar 25 Volt Amper arası 30 Volt 400 Amperden yukarısı 35 Volt ÇALIŞMA GERİLİMİ : Kaynak yaparken, yani arkın olduğu durumda uçlar arasında ölçülen gerilim değeridir. ÇALIŞMA GERİLİMİ ile KAYNAK AKIMI arasında bağlantı vardır.

6 KAYNAK MAKİNELERİ Elektrik ark kaynak makineleri, * yüksek gerilim ve düşük akım şiddetinde bulunan şebeke akımını, * düşük gerilim ve yüksek akım şiddetindeki kaynak akımına çeviren cihazlardır. ASKAYNAK-TEKNÝK EÐÝTÝM

7 KAYNAK MAKİNALARININ STATİK KARAKTERİSTİKLERİ DÜŞEY KARAKTERİSTİKLİ KAYNAK MAKİNALARI SABİT AKIMLI TİP (CC tip) : Bu tip makinalarda, makinanın ayarlama alanı içinde seçilen bir akım değeri (AMPER) ayarlanır ve kaynak yapılır. Kaynak sırasında elektrotun parçaya olan uzaklığı (ARK BOYU) değiştikçe, gerilim de buna bağlı olarak değişiklik gösterir. VOLT 65 V V 1 V 0 Yüksek Ark Boyu Normal Ark Boyu V 2 Küçük Ark Boyu A 1 A 2 A 0 AMPER Örtülü elektrod kaynak makinaları TIG kaynak makinaları

8 VERDİKLERİ AKIM CİNSİNE GÖRE KAYNAK MAKİNALARI ALTERNATİF (dalgalı) AKIM KAYNAK MAKİNALARI: [ AC ] giriş akımı : AC 220 VOLT DÜŞÜK AMPER KAYNAK (çıkış) akımı : AC DÜŞÜK VOLT YÜKSEK AMPER

9 ALTERNATİF AKIM KAYNAK MAKİNELERİ Örtülü elektrot ile ark kaynağında alternatif akım kullanmanın sağladığı faydalar: * Alternatif akımda ark üflemesi nadiren olur. * Kalın kesitlerin, büyük çaplı elektrotlarla kaynağına uygundur. ASKAYNAK-TEKNÝK EÐÝTÝM

10 VERDİKLERİ AKIM CİNSİNE GÖRE KAYNAK MAKİNALARI REDRESÖRLER giriş akımı : AC 220 VOLT DÜŞÜK AMPER TRAFO çıkış akımı: AC DÜŞÜK VOLT YÜKSEK AMPER + KAYNAK (çıkış) akımı : DC DÜŞÜK VOLT YÜKSEK AMPER + - -

11 VERDİKLERİ AKIM CİNSİNE GÖRE KAYNAK MAKİNALARI DOĞRU AKIM KAYNAK MAKİNALARI: [ DC ] JENARATÖRLER giriş akımı :(tahrik amaçlı) AC 220 VOLT DÜŞÜK AMPER Rotor Soğutma fanı Stator ÇIKIŞ akımı : DC DÜŞÜK VOLT YÜKSEK AMPER + - tahrik yöntemleri : Dizel veya Benzinli motorla Traktör kuyruk miline bağlantı ile Elektrikle, v.b. Rotor Stator

12 DOĞRU AKIM KAYNAK MAKİNELERİ Doğru akımın alternatif akıma göre üstünlükleri Düşük akım şiddeti ve ince çaplı elektrotlarda daha iyi sonuç verir. Bütün elektrot türleri ile kaynak yapılabilir. Arkın tutuşturulması daha kolaydır. Tavan ve dik pozisyonlardaki kaynağı daha kolay yapma imkanı sağlar. İnce sacların kaynağında daha iyi sonuç verir. Doğru akımda daha az metal sıçraması olur. ASKAYNAK-TEKNÝK EÐÝTÝM

13 İnverterlerde şebekeden çekilen alternatif akım önce bir doğrultma köprüsüne girer ve doğru akım haline dönüştürülür. Bu doğru akım, CHOOPER adı verilen özel bir cihazda yüksek frekanslı alternatif akıma dönüştürülür (Kaynak işleminde kullanılan bu frekans Hz değerindedir). Bu yüksek frekanslı AA nın gerilimi transformatörde kaynak için uygun bir değere indirilir. Sonra doğrultularak filtreden geçirilip doğru akım elde edilir. ASKAYNAK-TEKNÝK EÐÝTÝM

14 INVERTER KAYNAK MAKİNELERİNİN ÜSTÜNLÜKLERİ Daha yüksek verime sahiptirler, elektrik giderlerinde azalma ortaya çıkartmaktadırlar. İnvertörler ağırlık ve abat olarak diğer kaynak makinelerinden çok daha hafif ve çok daha küçüktürler. Kaynak arkının kararlılığı yüksek seviyededir. Sıçramalar oldukça azdır. Özellikle bazik elektrotların tutuşturulmasında önem kazanan Hot Start (sıcak başlama) tertibatının olması ASKAYNAK-TEKNÝK EÐÝTÝM