İbn Ömer radiyallahu anh'dan: "Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem, Medine'de on sene ikamet etti, bu müddet zarfında kurban kesti.

Transkript

1 HADİSLERDE KURBAN Abdullah İbn Ömer e Bir adam: "Kurban kesmek vacip midir?" diye sordu. Şu cevabı verdi: "Allah Resulü ve müslümanlar kurban kesmişlerdir." Adam soruyu tekrarladı. Bunun üzerine cevaben: "Anlamıyor musun? Allah Resulü ve müslümanlarm kurban kestiklerini söylüyorum" dedi. 1 İbn Ömer radiyallahu anh'dan: "Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem, Medine'de on sene ikamet etti, bu müddet zarfında kurban kesti." 2 Ebû Hureyre, Allah Resulü buyurdu: "Kimin imkânı olup da kurban kesmezse, namazgahlarımıza asla yanaşmasın!" 3 Abdullah İbn Amr bin el-âs, Allah Resulü buyurdu: "Kurban gününü bayram yapmakla emrolundum. Allah, onu bu ümmet için bayram kılmıştır." Bir adam ona dedi ki: "Sütünden istifade ettikten sonra geriye verecek olduğum dişi bir hayvandan başka bir şey bulamazsam onu kurban edeyim mi?" "Hayır, kendi saçlarından biraz al, tırnaklarını kes, bıyıklarını kırp, etek traşı ol! Allah katında bunlar (kesecek olduğun) kurbanın yerine geçer." 4 Ebû Saîd, Allah Resulü buyurdu: "Ey Fâtıma! Kurbanın için kalk ve 1 Bu hadisi Tirmizî (no. 1506) tahrîc etti ve isnadı hakkında "hasen sahîh" hükmü verdi. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Bu hadisi Tirmizî (no. 1507) tahrîc etti ve isnadı hakkında "hasen" hükmü verdi. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Bu hadisi İbn Mâce (no. 3123) tahrîc etti. İsnadında yer alan Abdullah b. Ayyaş, hakkında ihtilâf olan bir râvidir. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Bu hadisi Ebû Dâvud (no. 2789) ve Nesâî (dahâyâ 2, VII, 213) tahrîc ettiler. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/

2 yanında bulun. Zira kanının her damlasına karşılık senin geçmiş günahların bağışlanacaktır." Dedi ki: "Bu, sadece biz Ehl-i beyte mi mahsustur, yoksa bütün müslümanlar da buna dahil midir?" "Bilakis bize de tüm müslümanlara da şamildir." buyurdu. 5 Taberânî, Mu'cemu l-kebîr ve'l-evsat'mda zayıf bir senedle benzerini İmrân bin Husayn'dan şu ilâve ile nakletmiştir: "Şöyle, söyle: Inne salâtî ve nusukî ve mahye-ye ve memûtî lillahi (=Şüphesiz namazım, kurbanım, ölümüm, diriliğim Allah içindir)." 6 Abdullah ibn Abbâs, Allah Resulü buyurdu: "Kurban bayramı günü, sıla-i rahim hariç, Ademoğlu, kurban kanı akıtmaktan daha üstün bir amelde bulunamaz! 7 Mihnef bin Süleym, Allah Resulü buyurdu: "Her yıl, her hane halkına bir kurban, bir de atîre kesmek gerekir. Atîre nedir bilir misiniz? Atîre, recebiyye dediğiniz (Receb ayında kesilen) kurbandır." 8 Nâfi der ki: "İbn Ömer, anne karnındaki çocuk namına kurban kesmezdi." 9 İbn Abbâs radiyallahu anh'dan: "Allah Resulü sallallahu aleyhi ve 5 Bu hadisi Bezzâr (no. 1202) tahrîc etti. Atiyye, hakkında ihtilâf olan bir râvîdir. Bezzâr, Ebû Sa-îd'in bu rivayetinin en iyi tarikinin bu sened olduğunu söylemiştir. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Bu hadisi Taberânî, M. el-evsat'ta (no. 2530) tahrîc etti. Râvilerinden Ebû Hamza es-sumâlî zayıftır (Mecma' IV, 18). Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Alîn, Receb ayında ilk on gününde kesilen kurbandır. Bu hadisi Ebû Dâvud (no. 2788), Tirmizî (no. 1518), Nesâî (akîka 6, VII, 167-8) ve İbn Mâce (no. 3125) tahrîc ettiler. İsnadı hakkında Tirmizî "hasen garîb" hükmü vermiştir. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Muvattâ, dahâyâ 13, s Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/192.

3 sellem ile bir seferde idik. Kurban gelip çattı, sığırda yedi kişi ortaklaşıp kestik. Devede ise on kişi ortaklaşıp kestik." 10 Ebû Eyyûb el-ensarî: "Biz Medine'de tek koyundan başka bir şey kesmezdik. Kişi onu kendi ve ev halkının namına keserdi. Sonra insanlar bunu (kestikleri kurban sayısını) birbirlerine karşı bir öğünme vesilesi yaptılar." 11 İbn Ömer dedi ki: "Kurbanda cemaat iştirak etmez; bu (iştirak) sadece tek bir ev halkı için bahis konusu olur." 12 Ebû Ümâme, Allah Resulü buyurdu: "En hayırlı kurban koçtur; en hayırlı kefen hülledir." 13 Câbir bin Abdillah der ki: "Allah Resulü sallallahu aleyhi ve sellem, hacda, hanımları namına bir sığır kesti." 14 Diğer rivayette:"kurban bayramı günü Âişe için bir sığır kurban etti." 15 Haneş radiyallahu anh diyor ki: "Ali'nin iki koç kurban ettiğini gördüm, şöyle dedi: «Birini kendi namma, diğerini de Allah Resulü sallallahu 10 Bu hadisi Ahmed (1,275), Tirmizî (905,1501), Nesâî (dahâyâ 16, VII, 222), İbn Mâce (no. 3131), Taberânî (no ), İbn Huzeyme (no. 2908), İbn Hibbân (no. 3996) ve Beyhakî (V, 235) tahrîc ettiler. Tirmizî, isnadı hakkında "hasen garîb" hükmü vermiştir. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Bu hadisi Mâlik (dahâyâ 10, s. 486), Tirmizî (no. 1505) ve İbn Mâce (no. 3147) tahrîc ettiler. Tirmizî'ye göre isnadı "hasen sahîh"tir. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Bu hadisi Tirmizî (no. 1517) tahrîc etti ve Ufeyr sebebiyle isnadının "garîb" olduğunu söyledi. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Bu hadisi Müslim (hacc no , s. 956) tahrîc etti. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ulfevaid, İz Yayıncılık: 2/ Bu hadisi Müslim (hacc no , s. 956) tahrîc etti. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ulfevaid, İz Yayıncılık: 2/192.

4 aleyhi ve sellem'in namına.» Dedim ki: «Neden?» Şu cevabı verdi: «Bunu bana Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem emretti.» Yahut şöyle dedi: «Bunu bana Allah Resulü sallallahu aleyhi ve sellem vasiyyet etti. Bu nedenle bunu asla bırakmam. 16 Ebû Kibâş radiyallahu anh diyor ki: "Kurban bayramına yakın, Medine'ye iki yaşına girmiş koyunlar getirdim. Pek içime sinmemiş olacak ki Ebû Hureyre'ye sordum; şöyle dedi: Allah Resulü sallallahu aleyhi ve sellem'in şöyle buyurduğunu duydum: «Kurban olarak iki yaşındaki koyunlar ne güzeldir!» Bunun üzerine hemen insanlar gelip o koyunları kapıştılar." 17 el-berâ radiyallahu anh, Allah Resulü buyurdu: "Kurbanlıklarda körlüğü belli olan kör, hastalığı açıkça belli olan hasta, topallığı açık olan topal ve iliği kurumuş zayıf hayvanın kurban edilmesi caiz değildir." 18 Hz. Ali diyor ki: "Allah Resulü sallallahu aleyhi ve sellem keseceğimiz kurbanın göz ve kulağına iyice bakmamızı, mukabele, mudâbere, şarka ve harka (olan hayvanları) kurban etmememizi emretti." "Mukabele: Kulağının bir tarafı önden kesik olan hayvan; mudâbere: kulağının yanından kesilmiş olan hayvan; şarka: kulağı ortadan boylamasına yarılmış; harka: kulağı yuvarlak olarak delinmiş olan hayvandır." Bu hadisi Ebû Dâvud (no. 2790) ve Tirmizî (no. 1495) tahrîc ettiler. Lafız Tirmizî'ye ait olup, bunun isnadı hakkında o "garîb" hükmü vermiştir. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ulfevaid, İz Yayıncılık: 2/ Bu hadisi Tirmizî (no. 1499) tahrîc etti ve isnadı hakkında hüküm vermedi. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Lafız Tirmizî'ye aittir. Bu hadisi Mâlik (dahâyâ 1, 482), Ebû Dâvud (no. 2802), Tirmizî (no. 1497) ve Nesâî (dahâyâ 5-7, VII, 214-5) tahrîc ettiler. İsnadı Tirmizî'ye göre "hasen sahîh"tir. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Lafız Tirmizî'ye aittir. Bunu Ahmed (I, 80, 108, 128, 149), Dârimî (II, 77), Ebû Dâvud (no. 2804), Tirmizî (no. 1498), Nesâî (dahâyâ 8-11, VII, 216-7), İbn Mâce (no. 3142) tahrîc ettiler.

5 Yezîd Zû Mısır'dan, Utbe bin Abd es-selemî'ye geldim. Ona dedim ki: "Kurbanlık hayvanlar aradım, beğendiğim bir şey bulamadım; ancak azılan dökülmüş bir hayvan buldum; onu da kurban etmek istemiyorum." Dedi ki: "Onu bana getirseydin olmaz mıydı?" "Sübhanallah! Senin için caiz oluyor da benim için niçin caiz olmasın" deyince şöyle dedi: "Çünkü sen şüphe ettin. Ben şüphe etmiyorum. Allah Resulü sallallahu aleyhi ve sellem ancak şu hayvanların kurban edilmesini yasaklamıştır: Musfarre, muşta'sale, bahkâ', muşeyye'a ve kesrâ." "Musfarre: Kulağı kökünden (dibinden) kesilendir. Musta'sale: Boynuzu kökünden koparılandır. Bahkâ': Gözünün biri oyulmuş, kör olandır. Muşayye'a: Cılız ve zayıflığından sürüyü takip edemiyendir. Kesrâ: Ayağı kırık olandır." 20 Ebû Saîd radiyallahu anh diyor ki: "Kurbanlık bir koç getirdik, kurt iki kaba etini koparmıştı. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem'e sorduk; onu kurban etmemizi emretti." 21 el-berâ (b. Âzib) radiyallahu anh: "Ebû Burde adındaki dayım namazdan önce kurban kesti. Bunun üzerine Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem ona şöyle dedi: «Senin koyunun, etlik koyundur.» O da dedi ki: «Ey Allah'ın Resulü! Yanımda bir keçi oğlağı vardır, ne dersin onu kurban edeyim mi?» Şöyle buyurdu: «Onu kes, ancak bu, senden başkası için doğru olmaz.» Sonra şöyle buyurdu: «Kim namazdan önce kurban keserse, kendisi için kesmiş olur; kim namazdan sonra keserse kurbanı tam olmuş ve müslümanların Tirmizî'ye göre "hasen sahîh"tir. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Bu hadisi Ebû Dâvud (no. 2803) tahrîc etti. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Bu hadisi İbn Mâce (no. 3146) tahrîc etti. Câbir oldukça zayıf bir râvidir. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/193.

6 sünnetine (âdetine) de isabet etmiş olur.» 22 Diğer rivayet: "Allah Resulü sallal-lahu aleyhi ve sellem Kurban günü bize hitap edip şöyle buyurdu: «Hiçbiriniz namaz kılın-caya kadar, asla kurban kesmesin.» Hemen dayım ayağa kalkıp şöyle dedi: «Ey Allah'ın Resulü! Bugün et günüdür. Zor gündür. Çoluk çocuğuma, ev halkına ya da komşularıma yedirmek için acele edip kurbanımı kestim.» Şöyle buyurdu: «Başka bir hayvan keserek kurbanını iade et!» «Ey Allah'ın Resulü! Yanımda dişi keçi yavrusu vardır; et bakımından iki koyunumdan daha iyidir, onu keseyim mi?» «O, en iyi kurbanındır. Ama senden sonra hiç kimseye dili keçi yavrusu kurban olarak kâfi gelmez»." 23 Câbir radiyallahu anh: "Kurban bayramı günü Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem, bize Medine'de namaz kıldırdı ve birtakım insanlar, Peygamber sallalla-hu aleyhi ve sellem'in kurban kestiğini zannedip geçip kendi kurbanlarını kestiler. Bunun üzerine Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem kendisinden önce kesenlere başka bir kurban kesmelerini ve bir daha Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem kurban kesinceye kadar kurban kesmemelerini emretti." 24 Nâfi diyor ki: "Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellem kurbanını 22 Bu hadisi Buhârî (adâhî 1, VI, 234; 8, VI, 236-7; 11, VI, 237-8; 12/3, VI, 238; îdeyn 3, II, 3; 5/2, II, 4; 8/4, II, 5-6; 10, II, 6; 17, II, 8; 23/1, II, 10), Müslim (adâhî 4-9, s ), Ebû Dâvud (no. 2800), Tirmizî (no. 1508) ve Nesâî (dahâyâ 17, VII, 222-3) tahrîc ettiler. İlk lafız Buhârî'ye (dahâyâ 8); ikincisi ise Tirmizî'ye aittir. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Bu hadisi Buhârî (adâhî 1, VI, 234; 8, VI, 236-7; 11, VI, 237-8; 12/3, VI, 238; îdeyn 3, II, 3; 5/2, II, 4; 8/4, II, 5-6; 10, II, 6; 17, II, 8; 23/1, II, 10), Müslim (adâhî 4-9, s ), Ebû Dâvud (no. 2800), Tirmizî (no. 1508) ve Nesâî (dahâyâ 17, VII, 222-3) tahrîc ettiler. İlk lafız Buhârî'ye (dahâyâ 8); ikincisi ise Tirmizî'ye aittir. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Bu hadisi Müslim (adâhî no. 14, s. 1555) tahrîc etti. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ulfevaid, İz Yayıncılık: 2/194.

7 musallada (namazgâhda) keserdi. İbn Ömer de böyle yapardı. 25 Nâfi, İbn Ömer dedi ki: "Kurban, birinci günden sonra iki gün daha kesilebilir." Mâlik dedi ki: "Aynı görüş bana Ali'den de ulaştı." 26 Hz. Âişe radiyallahu anhâ'dan: "Allah Resulü sallallahu aleyhi ve sellem, boynuzlu, siyah tırnaklı, siyah gözlü ve karnının altı siyah olan bir koç getirilmesini emretti. Onu kurban etmek için getirtti. Sonra ona: «Ey Âişe! Bıçağı getir ve taşla bile!» dedi. Ben de bıçağı getirdim ve biledim. Sonra bıçağı aldı, koçu da tutup yatırdı. Sonra onu şöyle diyerek boğazladı: «Bismillahi, Alla-humme tekabbel min Muhammedin ve âli Mu-hammedin ve min Ümmeti Muhammed (=Allah'ın adıyla, Allahım, bunu Muhammed' den ve ailesinden ve Muhammed'in ümmetinden kabul et)!»" 27 Câbir radiyallahu anh diyor ki: Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellem'e Kurban günü, boynuzlu, alaca ve hadım edilmeş iki koç kesti. Kesmek üzere onları kıbleye karşı yatırdığı zaman şöyle dedi: "İnnîveccehtii vechiye lillezî ve fâtare's-semavâti ve' l-ardı alâ milleti İbrâhîme hanî-fen ve mâ ene mine'l-müşrikîn. İnne salâtî ve nüsükî ve mahyeye ve memâtî lillâhi Rab-bi'l-âlemîne. Lâ şerike leh. Ve bizâlike ümir-tü ve ene evveliı l-müslimîn. Allâhümme minke ve leke. Allâhümme an Muhammedin - ve ümmetihi. Bismillahi vellâhü ekber. (-Yüzümü, gökleri ve yeri yar adana, ibrahim milleti üzerine hanîf olarak yönelttim. Ben müşriklerden değilim. Şüphesiz namazım, kurbanım, diriliğim, ölümüm Âlemlerin Rabbi olan, hiçbir ortağı bulunmayan Allah içindir. Ben müslümanların ilki olarak bununla emredildim. Allahım! Bu sendendir ve sana mahsustur. Allahım! 25 Bu hadisi Ebû Dâvud (no. 2811), Nesâî (dahâyâ 3/1-2, VII, 213-4) ve İbn Mâce (no. 3161) tahrîc ettiler. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Muvattâ, dahâyâ 12, s Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Bu hadisi Ahmed (VI, 78), Müslim (adâhî no. 19, s. 1557), Ebû Dâvud (no. 2732), Tahâvî (IV, 176), İbn Hibbân (no. 5885) ve Beyhakî (IX, 267) tahrîc ettiler. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/194.

8 Muhammed ve onun ümmetinden (bu kurbanı kabul eyle)! Bismillahi vallahü ekber!" Sonra kesti. 28 Diğer rivayette: "Bismillahi vella-hü ekber. Bu, benim ve ümmetimden kurban kesemeyenlerin namınadır" şeklinde geçer. 29 Ebû Saîd radiyallahu anh diyor ki: "Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellem, boynuzlu, hayaları alınmamış (tohumluk olarak bırakılmış), gözleri siyah, ağzı siyah, ayakları siyah, boynuzlu bir koç kurban ederdi." 30 Ahmed ile Bezzâr: "Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellem'e iki alaca koç getirildi. Birisini keserken, «Bu, Muhammed ve Ehl-i beyti namınadır»; diğerini keserken: «Bu da ümmetimden kurban kesemiyenlerin namınadır» derdi. 31 Ebû Ya'lâ, Mu'cemu'l-Kebîr ve'l-evsat'ta Ebû Talha'dan: "İkincisini keserken: «Bu, ümmetimden bana iman edip tasdik edenlerin namına" derdi. 32 Enes radiyallahu anh'dan: "Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellem, 28 Bu hadisi Ahmed (III, 375), Dârimî (II, 75), Ebû Dâvud (no. 2795), İbn Mâce (no. 3121), İbn Huzeyme (no. 2899), Tahâvî (IV, 177), el-hâkim (1,467) ve Beyhakî (IX, 273, 287) tahrîc etti. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Bu hadisi Ahmed (III, 375), Dârimî (II, 75), Ebû Dâvud (no. 2795), İbn Mâce (no. 3121), İbn Huzeyme (no. 2899), Tahâvî (IV, 177), el-hâkim (1,467) ve Beyhakî (IX, 273, 287 tahrîc etti. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Bu hadisi Ebû Dâvud (no. 2796), Tirmizî (no. 1496), Nesâî (dahâyâ 14, VII, 221) ve İbn Mâce (no. 3128) tahrîc ettiler. İsnadı hakkında Tirmizî "hasen sahîh garîb" hükmü verdi. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Bu hadisi Ahmed (III, 8) tahrîc etti. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Bu hadis Heysemî'ye göre râvileri Sahîh ricalidir. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ulfevaid, İz Yayıncılık: 2/195.

9 iki alaca ve boynuzlu koç kurban etti. Onu mübarek ayağını onların böğürlerine koyup «Bismillahi Allahü ekber» diyerek bizzat kendi eliyle kestiğini gördüm. 33 en-nu'mân bin Ebî Fâtıma radiyallahu anh'dan: "O, iri gözlü boynuzlu bir koç almış. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem onu görünce: «.ibrahim'in kestiği koç iste böyle idi» buyurdu. Bunun üzerine Ensâr'dan bir adam onu Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem için satın almak istedi ve satın aldı. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem de onu alıp kesti." 34 Ebû Musa radiyallahu anh'dan: "O, kızlarına kurbanlarını bizzat kendi elleri ile kesmelerini, ayaklarını kurbanın böğrüne koymalarını ve besmele çekip tekbir getirmelerini emretti." 35 İbn Ömer radiyallahu anh'dan: "Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellem, kurban etlerinin üç günden fazla (saklanıp) yenmesini yasakladı." 36 Âişe radiyallahu anhâ'dan: "Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellem'in zamanında kurbanlar kesilirken bedevilerden (yoksul) bir topluluk (Medine'ye) akın ettiler. Bunun üzerine Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: «(Kurban etlerinizi) üç güne kadar saklayın. Üç günden sonra artanı tasadduk edin!» Ondan sonra dediler ki: «Ey Allah'ın Resulü! İnsanlar su tulumlarını kurbanlarından yapıyor. 33 Bu hadisi Buhârî (hacc 117, II, 185), Müslim (adâhî 17-18, s ), Ebû Dâvud (no ), Tirmizî (no. 1494), Nesâî (dahâyâ 28-31, VII, ) ve İbn Mâce (no. 3120) tahrîc ettiler. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Heysemî'ye göre râvileri güvenilir kimselerdir (Mecma' V, 22). Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Lafız Müslim'e aittir. Bu hadisi Buhârî (adâhî 16/6, VI, 240) ve Nesâî (dahâyâ 35/1, VII, 232), Müslim (adâhî 26-27, s. 1560) ve Tirmizî (no. 1509) tahrîc ettiler. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/195.

10 Onların yağını da eritiyorlar.» «Bunda ne var?» dedi. (Bu defa halk): «Sen üç günden sonra etlerinin yenmesini yasak etmiştin, bu durum bu sene de geçerli mi?» diye sordular. «Ben size ancak su seyirtip giden bedevilerden dolayı yasak etmiştim. Yiyin, dağıtın ve saklayın!» buyurdu." 37 Diğer rivayet: "(Hayvanın) paçasını kaldırır, onbeş gün sonra yerdik" diye geçer. Başka rivayette: "bir ay" olarak geçer. 38 Ebû Saîd el-hudrî radiyallahu anh'dan: "Ona (bir yerden) kurban eti geldi, «Bunu iletin, yemem!» dedi ve çıktı. Anne bir kardeşi olan Ebû Katade bin en-nu'mân'a geldi. O, Bedir'de bulunmuş biri idi. Ona bu durumu anlatınca, şöyle dedi: «Senden sonra üç günden sonra kurban etlerinden yenmesini yasaklayan hususu nakzedecek bir emir mi geldi?» 39 Diğer rivayet: "Onlar Katâde bin en-nu'mân'a kurban eti sundular, şöyle dedi: «Bunu Allah'ın Resulü sallallahu aleyhi ve sellem yasaklamamış mıydı?»" Ebû Saîd şöyle dedi: "Bu hususta (yeni) bir durum meydana geldi. Üç günden fazla onu yememizi Allah'ın Resulü sallallahu aleyhi ve sellem yasaklamıştı. Sonra üç günden sonra da yememize ve saklamamıza izin verdi." 40 Nubeyşe radiyallahu anh'dan Allah'ın Resulü buyurdu: 37 Bu hadisi Mâlik (dahâyâ 7, s. 484), Ahmed (VI, 51), Dârimî (II, 79), Müslim (adâhî no. 28, s. 1561), Ebû Dâvud (no. 2812), Nesâî (dahâyâ 37/1, VII, 235), Tahâvî (IV, 188) ve Beyhakî (V, 240) tahrîc ettiler. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Bu rivayeti Tayâlisî (no. 1528), Ahmed (VI, 102, 127, 136, 187, 209), Buhârî (afime 27, VI, 206; 37/2, VI, ; eymân 22/1, VII, 230), Tirmizî (no. 1511), Nesâî (dahâyâ 37/2-3, VII, 235), İbn Mâce (no. 3159, 3313) ve Beyhakî (VII, 47; IX, 293) tahrîc ettiler. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Her iki lafız da Nesâî'ye aittir. İlk rivayeti Buhârî (ma-ğâzî 12/2, V, 14) ve Nesâî (dahâyâ 36/2, VII, 233) Nesâî (36/3) Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/196.

11 "(Etlerin faydasının) size daha çok yaygınlaşması için biz, size kurban etlerini üç günlükten fazla yemenizi yasaklamıştık. Ama şimdi durumunuz düzeldi ve imkânlarınız arttı. Onun için yiyin, saklayın ve (müslümanla-ra dağıtarak) sevap kazanın. Dikkat edin! Bu dir." 41 Ümmü Seleme radiyallahu anhâ Allah'ın Resulü buyurdu: "Kimin kesecek bir kurbanı olup da, Zi'lhicce ayı girerse, onu kesinceye dek, ne kıllarından ve ne de tırnaklarından bir şey kesmesin." 42 Kebîre bint Süfyân radiyallahu anhâ Allah'ın Resulü buyurdu: "Beyaz tüylü koyunun kanını akıtmak siyah tüylü iki koyunun kanını akıtıp kurban etmekten Allah katında daha iyidir." 43 Ebû Hureyre radiyallahu anh Allah'ın Resulü buyurdu: "İki yaşındaki koyunu kurban etmek, büyük keçiyi kurban etmekten daha hayırlıdır." Ebû Davud'un rivayeti: "İyi (sağlıklı) keçi" şeklindedir Bu hadisi Ebû Dâvud (no. 2813) ve İbn Mâce (no. 3160) tahrîc ettiler. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Bu hadisi Müslim (adâhî 39-42, s ), Ebû Dâvud (no. 2791), Tirmizî (no. 1523) ve Nesâî (dahâyâ 1/1, VII, 211-2) tahrîc ettiler. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Râvilerden Muh. b. Süleyman b. Mesmûl zayıftır (Mec-ma' IV, 18). Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/ Bu hadisi Ahmed (II, 402) tahrîc etti. Rudani,Büyük Hadis Külliyatı, Cem ul-fevaid, İz Yayıncılık: 2/196.