MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 4 Çeliklerin sınıflandırılması. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir Güz Yarıyılı
|
|
- Alp Balbay
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 4 Çeliklerin sınıflandırılması Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir Güz Yarıyılı
2 Alloy formation homogeneous alloy formation heterogeneous alloy formation interstitial solid solution substitutional solid solution precipitation compounds segregation random intermetallic liquid-liquid clustering intermediate liquid-solid superlattice solid-solid Alaşımların sınıflandırılması 2
3 hmk Yapı a-fe Maks. çözünürlük [kütle-% C] T, C Denge fazı (kararlı faz) 10-5 Oda sıcaklığı Fe 3 C Fe 3 C d-fe g ymk g-fe Fe 3 C Fe 3 C Demirde karbonun çözünürlüğü 3
4 g h e g h e f d a b f d a b c b h c a A Fe 3 C (Sementit) kristali 4
5 Faz Yapı Kafes parametresi m Fe atomu/ Birim kafes Ferrit a-fe hmk a = Östenit g-fe -karbür Fe 2.4 C -karbür Fe 2 C Sementit Fe 3 C ymk a = mass% C hsp a = c = ortorombik a = b = c = ortorombik a = b = c = Östenit, Ferrit ve Karbürlere ait kristalografik veriler 5
6 Sıcaklık, C ymk 2.06% 1147 C 0.02% 723 C hmk 0.8% Fe Karbon miktarı Ymk ve hmk kafeslerde karbon çözünürlüğü 6
7 Pearlite A) B) C) Denge diyagramı Arayüzey a / g x-x kesitinde C konsantrasyonu A) B) T 2 A 3 g a g a+g A cm X X T 3 g + Fe 3 C a T 4 A 1 C) a +Fe C %C 0.01 I (0.4) bcc fcc Östenitten proötektoid ferrit çökelmesi 7
8 A) Şematik olarak mikroyapı oluşumu T ºC (g) T ºC (g+a) T ºC (a+p) a 0.01%C a 0.02%C g 0.4%C g 0.6%C ( a +Fe C) 3 0.8%C B) Oda sıcaklığında mikroyapı: Ferrit (açık kontrast) + Perlit (koyu kontrast) 50 µm % 0.4 C içeren bir çelikte mikroyapı oluşumu 8
9 Sıcaklık, C 1600 d 1500 H d + g A I N g B E + d E + g E Ergiyik (E) C E + Fe C 3 Fe 3 C (Sementit) D F g + a 800 M 700 a 600 G P O S a + Fe C 3 g + Fe 3 C K 500 Q L 7 Karbon miktarı, kütle-% Sementit miktarı, kütle-% Fe-Fe 3 C metastabil faz diyagramı 9
10 Temperature in C d d + g H g + a a M A G Q I N B g 0 P S E + d E + g Ergiyik (E) E C g + Grafit a + Graphite Carbon content in mass % D E + Grafit F K Fe-C faz diyagramı 10
11 Perlitin oluşumu 11
12 A) Ötektik reaksiyon S g + Fe 3 C (a + Fe 3 C) + Fe 3 C Fe 3 C (6.67%C) Fe 3 C (6.67%C) 4.3%C S 4.3%C g (2.0%C) 4.3%C Perlit (0.8%C) B) Ötektoid reaksiyon g a + Fe 3 C Ledeburit Fe 3 C (6.67%C) g a (0.02%C) 0.8%C Perlit (0.8%C) Fe-Fe3C sisteminde ötektik ve ötektoid reaksyonlar 12
13 Sıcaklık, C 1600 E A d H J d +E B (0.53) g +E N g Karbon miktarı, kütle-% Peritektik reaksiyonlar 13
14 Nokta Sıcaklık, C Karbon, kütle-% H I B A N E' C' F' D' 3760* 100 G' P' S' K' Curie-sıcaklığı a-fe: 769 C Dönüşüm Peritektik Ötektik Ötektoid * Süblimleşme Fe-C faz diyagramında önemli sıcaklıklar 14
15 Nokta Sıcaklık, C Karbon, kütle-% H I B A N E C F D ca G P S K Curie-sıcaklığı a-fe: 769 C Dönüşüm Peritektik Ötektik Ötektoid Fe-Fe 3 C faz diyagramında önemli sıcaklıklar 15
16 50 µm 50 µm 50 µm a C 0.01% C 0.2% C 0.8% b c Düşük karbonlu, ötektoid altı ve ötektoid alaşımlar 16
17 50 µm 50 µm 50 µm a b c C 1.2% C 4.3% C 5% Ötektoid üstü, ledeburit ve ötektik üstü 17
18 Primary microstructure: formed during solidification Primary microstructure are characterized by: - dendrite arm spacing (SDAS) secondary dendrite arm spacing Secondary microstructure: formed during cooling, forming, heat treatment Secondary microstructure are characterized by: - structural report designation (A1, A2,...) - volume fraction of different phases (ferrite, pearlite,...) - distribution of phases (contiguity, matrix character) - shape of phases (aspect ratio) - size of phases (grain size, cell size, lamellae spacing,...) - orientation (ideal orientation, ODF) Mikroyapı ile ilgili parametreler ve tanımlar 18
19 Tane boyutu d g : Östenit d Fe : Ferrit d BL : Blok d PA : Paket d CO : Koloni d LA : Lata l: lameller arası mesafe Östenit d g Ferrit d Fe Karbür Hacimsel miktar, boyut, yöre Perlit Beynit Martenzit d CO d BL d LA d PA d LA d PA d BL l FeC 3 Üst Beynit Alt Beynit Fe-C alaşımlarında faz ve mikroyapılara ait parametreler 19
20 Primer döküm yapısı 20
21 Perlit 21
22 Kaba taneler Yakl. 60 µm İnce taneler Yakl. 20 µm Ferritik-perlitik mikroyapı 22
23 Martenzit 23
24 Çelik tipi Parametreler Fazlar Tek faz (Düşük karbonlu çelik) a - Tane boyutu - Tane şekli a = ferrit İki faz (Dual fazlı çelik) a a - Tane boyutları - Hacimsel miktar - Yöresel kimyasal bileşim a = ferrit a = martenzit İki faz (Dupleks çeliği) a g - Tane boyutları - Hacimsel miktar - Yöresel kimyasal bileşim a g = ferrit = östenit Çok fazlı (TRIP çeliği) a B g R a - Tane boyutları - Hacimsel miktar - Yöresel kimyasal bileşim - Faz stabilitesi a = ferrit ab = beynit g = kalıntı östenit R Sac çeliklerinin mikroyapısal karakteristikleri Bleck,
25 Tane boyutu ile ilgili parametreler 25
26 Çeliklerde düşük mikroyapısal temizlik örnekleri 26
27 Metalik olmayan kalıntıların belirlenmesi 27
28 Çeliklerin Sınıflandırılması Sürekli döküm yoluyla ya da blok döküm yoluyla dökülen çelik, bu işlemlerden sonra önce sıcak ve sonrada soğuk şekillendirilir. Bu işlemler sonucunda yarı mamul elde edilmiş olur. Bu yarı mamul halde çelik daha sonra nihai mamul oluşturmak amacıyla talaşlı işleme, plastik şekil verme veya birleştirme işlemlerine gider. İki tip yarı mamul bulunur: Yassı yarı mamuller levha ve saclar Uzun yarı mamuller çubuklar, çift T profilli taşıyıcılar ve benzeri profiller Kaynak: Çeliklerin Sınıflandırılması Kaynak: 28
29 TS EN Standardına göre çelikler TS EN ye göre çelik kütlece bütün diğer elementlerin her birinden daha fazla demir içeren, karbon oranı % 2 den daha düşük olan, başka elementler de içeren malzemelerdir. I. Alaşımsız çelikler I.A. Alaşımsız kaliteli çelikler I.B. Alaşımsız özel çelikler II. Paslanmaz çelikler III. Diğer alaşımlı çelikler III.A. Alaşımlı kalite çelikleri III.A. Alaşımlı kalite çelikleri TS EN Standardına göre çelikler 29
30 I. Alaşımsız çelikler: Tablodaki sınır değerlerinin hiç birinin aşılmadığı bileşimdeki çeliklerdir. I.A. Alaşımsız kaliteli çelikler: Alaşımsız kaliteli çelikler, (örneğin; tokluk, tane büyüklüğü kontrolü ve/veya şekillendirilebilirlik gibi) belirtilmiş özellik şartları olan çelik tipleridir. I.B. Alaşımsız özel çelikler: Alaşımsız özel çelikler, özellikle metalik olmayan kalıntılar bakımından kalite çeliklerden çok daha temizdir. Çoğu durumda, bu çeliklerin su verilip soğutulması (ıslah edilmesi) veya yüzey sertleştirme işleminden geçirilmesi düşünülür ve bu çeliklerin önemli bir özelliği bu tür işlemlere iyi cevap vermesidir. Kimyasal bileşimin hassas kontrolü ve imalatta ve proses kontrolde özel bir dikkat sarf edilmesi, özelliklerin tam olarak karşılanması sonucunu verir. Genellikle yakından kontrol edilen sınırlarla bağlantılı olan bu özellikler, bazen, soğuk şekillendirmeye uygunluk, kaynak etme veya tokluk hususlarında yakından kontrol edilen akma dayanımı veya sertleştirilebilirlik değerlerini içerir. Belirtilmiş Element Sınır Değer (Kütlece %) Belirtilmiş Element Sınır Değer (Kütlece %) Belirtilmiş Element Al Alüminyum 0,30 Mn Mangan 1,65 a) Ti Titan B Bor 0,0008 Mo Molibden 0,08 V Vanadyum Bi Bizmut 0,10 Nb Niyobyum 0,06 W Tungsten Co Kobalt 0,30 Ni Nikel 0,30 Zr Zirkonyum Cr Krom 0,30 Pb Kurşun 0,40 Diğerleri (Karbon, Cu Bakır 0,40 Se Selenyum 0,10 fosfor, kükürt, azot La Lantanitler (her 0,10 Si Silisyum 0,60 hariç) biri) Te Tellür 0,10 a) Manganın yalnızca maksimum olarak belirtildiği yerlerde sınır değer % 1,80 dir ve % 70 kuralı uygulanmaz. Sınır Değer (Kütlece %) 0,05 0,10 0,30 0,05 0,10 Alaşımsız çelikler 30
31 II. Paslanmaz çelikler: En az kütle-% 10,5 krom, en fazla % 1,2 karbon içeren çeliklerdir. Nikel içeriğine (Ni % 2,5 den az ve Ni % 2,5 den çok) veya ana özelliğine (korozyona dayanım, yüksek sıcaklığa dayanım ve sürünmeye dayanım) göre alt sınıflara ayrılır. III. Diğer alaşımlı çelikler: Tabloda verilen değerlerin en az bir alaşım elementi için aşıldığı ve paslanmaz çeliklere uymayan çelik kaliteleridir, bkz. önceki Tablo. III.A. Alaşımlı kalite çelikleri: Alaşımlı kalite çelikler, örneğin tokluk, tane büyüklüğü kontrolü ve/veya şekillendirilebilirlik konularında şartları bulunan çelik tipleridir. Alaşımlı kalite çeliklere genellikle ıslah veya yüzey sertleştirme işlemi yapılmaz. III.B. Alaşımlı özel çelikler: Bu sınıf, çoğunlukla yakından kontrol edilen sınırlar çerçevesinde belirtilmiş gelişkin özellikler sağlamak üzere kimyasal bileşimlerinin kesinliğiyle, imalat ve proses kontrol metotlarının özel koşullarıyla karakterize edilen paslanmaz çelikler dışındaki çelik tiplerini kapsar. Paslanmaz ve diğer alaşımlı çelikler 31
32 Genel kullanım amaçlı çelikler Çeliklerin büyük bir kısmı kullanılacakları yapıda gerekli akma sınırı değerlerine göre üretilirler. Bu değerler verildiğinde sıcaklık ve korozyon şartları normal koşullara göre tasarlanmıştır. Üretim esnasında aşağıda verilen özellikler oldukça önemlidir; Soğuk şekillendirebilirlik: Belirli bir soğuk şekillendirme özelliğine sahip çeliklerin kısa gösterilişlerinin sonunda C harfi bulunur. Bu çelikten yapılan ürünlerin eğme testinde çatlak oluşmaksızın belirli eğme değerlerini vermeleri beklenir. Bu değerler ürün kalınlığına bağlı değişir ve akma değerine bağlı olarak artar (C ile akma değeri artışı hariç). Kaynak edilebilirlik: Bu özellik her şeyden önce C miktarına bağlıdır. Bunun dışında soğuma ile kaynak sertliğine neden olan alaşım elementlerinin de bu özelliğe etkisi bulunur. Kaynak sertliği, kaynak dikişinin kenarlarında kısmen martenzit oluşması olarak tanımlanabilir. Bu nedenle gevrekleşen malzeme, soğuma sırasında büzülmenin engellenmesiyle yırtılabilir. Alaşım elementlerinin katkısını hesaplamak için deneysel olarak geliştirilmiş karbon eşdeğeri CE formülünden yararlanılır. CE = C + Mn/6 + (Cr+Mo+V)/5 + (Ni+Cu)/15 (kütle-%) Sınırlı kaynak edilebilir çelikler belirli koşullar altında kaynağa uygundur. Bu çeliklerin ön ısıtılması veya daha önceden ısıl işleme tabi tutulması gerekir. Kötü kaynak edilebilir çelikler ancak östenitik elektrotlar (Cr-Ni-Mn çeliğinden) yardımıyla kaynaklanabilirler. Düşük akma noktalı ve sertleşmeyen bu çeliklerle oluşturulan bu kaynak dikişi büzülme sırasında oluşan gerilmeleri taşıyabilir. Genel kullanım amaçlı çelikler 32
33 Alaşımsız yapı çelikleri (TS EN ) Yassı ve uzun çeliklerin imalatında kullanılan çelikler ortam sıcaklığındaki belirtilmiş asgari akma dayanımı esas alınarak sınıflandırılır. Çelik adı ve çelik numarası aşağıdakilerden oluşur (Tablo 1). Sembol S (yapı çelikleri için) veya sembol E (elektrik çelikleri için), 16 mm ye eşit veya küçük kalınlıklar için MPa cinsinden ifade edilen belirtilmiş asgarî akma dayanımı, Mümkünse, belirtilmiş darbe enerji değerine göre kalite kısa gösterilişi Mümkünse, özel uygulamalara elverişlilik için ilâve sembol C Mamuller +N veya + AR durumunda sipariş ve teslim edildiğinde +N veya +AR göstergesi. +N veya +AR göstergesi ayrıca çelik numarasına da ilâve edilmelidir. Örnek: S355J0C+N (veya +AR) veya N (veya +AR) 0 C deki asgari vurma enerji değeri (J0) 27 J, soğuk flanşlamaya uygun (C), normalleştirme haddelemesinden geçirilmiş (veya haddelendiği şekilde teslim edilen), ortam sıcaklığındaki belirtilmiş asgari akma dayanımı 355 MPa2 olan yapı çeliği (S). Alaşımsız yapı çelikleri (TS EN ) 33
34 Kısa gösteriliş R eh yada R p0,2 Anma kalınlığı (mm) Rm MPa A 80 A% Anma kalınlığı (mm) Çelik Çelik adı numarası Darbe dayanımı KV verilen cins ve kalitede çelikler S235JR S235J l: l: t: t: 24 S235J Açıklama Çelik yapıların, flanş ve armatürlerin perçinli ve kaynaklı yapılandırılması Kaynağa uygun S275JR S275J S275J l: t: l: 22 t: 20 Daha yüksek yüklemeler, araç konstrüksiyonları, vinçler ve makinalar Kaynak edilebilirlik S355JR S355J S355J S355K S450J Darbe dayanımı KV verilmeyen cins ve kalitede çelikler S E E E l: t: t: l: l: l l: 22 t: 20 l: 18 t: 16 l: 20 t: 18 l: 16 t: 14 l: 11 t: 10 S275 gibi Kaynağa uygun Sadece uzun mamuller için Akslar, miller, dişliler, biyel kolları Tüm türler Preslemeye uygun Sıcak haddelenmiş alaşımsız yapı çelikleri 34
35 Yüksek mukavemetli yapı çelikleri Malzeme ve üretim maliyetlerinin düşürülebilmesi için çelik endüstrisi özellikle otomotiv sektöründe kullanılmak üzere hafif metallere ve kompozit malzemelere göre daha ucuz olan yüksek mukavemetli yapı çeliklerini geliştirmiştir. Bu nedenle ikincil metalurjide daha düşük karbon miktarına sahip ve P ve S açısından daha temiz çelikler üretilmesi gerekir. Bu sayede köprü inşa edilirken veya vinç gibi ağır makineler yapılırken bu çelikler kullanılabilir ve kullanımları sırasında aşağıdaki prensiplerden yararlanılır: Küçük kesitli (düşük miktarda) pahalı çelik kullanımı ile ton başına maliyeti düşürülür, Kaynak sırasında karbon miktarları düşük olduğu için ön ısıtmaya ihtiyaç duyulmaz, Dikiş bölgeleri daha küçüktür ve kaynak süreleri daha kısadır. Böylece geleneksel çeliklerin yüksek mukavemetli yapı çelikleri ile değiştirilmesiyle daha küçük kesitlerin kullanılması mümkün olmaktadır. Bu sayede yapıda sehim azalır (aynı elastik modül). Mukavemeti arttırmak için kaynaklanabilirliği, soğuk şekillendirebilirliği ve düşük sıcaklık tokluğunu düşürmeden, birkaç sertleştirme mekanizmasının birden kullanılması gereklidir Burada bazı alaşım elementlerine (mikroalaşım elementleri) yapılan termomekanik işleme (M) bağlı olarak oldukça düşük miktarda ihtiyaç duyulur. Bu işlem sonucunda başka bir şekilde üretilmesi mümkün olmayan çok ince taneli bir yapı oluşur. İnce taneli yapı ve düşük P ve S miktarları beraberce düşük bir darbe geçiş sıcaklığı değerine ulaşılmasını sağlar. Bu çelikler diğer geleneksel çeliklere göre daha düşük CE değerine sahiptirler Yüksek mukavemetli yapı çelikleri 35
36 DIN EN DIN EN T3 T5 T3 T5 Darbe değeri, A V 3) Çelik tipi Rm 1) MPa Çelik tipi Rm 1) MPa Çelik tipi Rm 1) MPa A 2) % Haddeleme doğrultusunda Tip C S275N NL S275M ML P275N NL1 NL N/M NL/ML S355N NL S355M ML P355N NL1 NL P355M ML1 ML P-çelikleri için yüksek A V değerleri geçerlidir. Tip C S420N NL S420M ML P420M ML1 ML N NL1 NL S460N NL S460M ML P460N NL1 NL P460M ML1 ML M ML1 ML Kaynak edilebilir ince taneli yapı çelikleri (su verme ve temperleme yapılmamış) 36
37 Mikroalaşımlı ince taneli çeliklerde akma sınırının artırılması 37
38 Kaynak edilebilir ince taneli yapı çelikleri (su verme ve temperleme yapılmamış) Çelik Eski standarda göre adı % C CEV S355J2G3 St ,2 0,45 S355N StE 355 N 0,2 0,43 S355M StE 355 TM 0,4 0,39 Düşük sıcaklıkta tokluk özelliğine sahip olan çelik tiplerinin sonuna L, L1 ve L2 ekleri gelir. Kimyasal bileşimleri oldukça benzer olmasına rağmen P ve S miktarı düşük olanlar düşük sıcaklıkta daha yüksek tokluğa sahiptirler. DIN EN Sıcak haddelenmiş yapı çelikleri DIN EN Çelik yassı mamuller - basınç amaçlı; T3: Normalleştirme haddesi (N) Normalize edilmiş, kaynak edilebilir ince taneli çelikler T4: Termomekanik işlem (M) T3: Normalleştirme haddesi (N) T4: Termomekanik işlem (M) TS EN Dövme çelikler - basınç amaçlı; yüksek akma dayanımlı kaynak edilebilir ince taneli çelikler Yüksek mukavemetli yapı çelikleri 38
39 Su verilmiş ve temperlenmiş, kaynak edilebilir ince taneli yapı çelikleri (DIN EN /5 ve DIN EN ) Düşük alaşımlı (% 2) çeliklerin su verilmesi ve ardından ısıl işleme tabi tutulmasıyla MPa değer aralığında yüksek mukavemetlere ulaşılabilir. Örneğin 650 C de temperlenmiş bir martenzit % 0,2 lik düşük karbon oranı nedenli olarak bir takım çeliğindeki bulunan martenzitten büyük farklılıklar gösterir. Düşük sıcaklık tokluğu P ve S miktarlarına bağlı olarak Q < QL < QL1 ekleri şeklinde sıralanır. S460Q S500Q S550Q S620Q S690Q S890Q S960Q Rm, MPa A, % Darbe değeri tüm Q tipi olanlar için 0 C de = 40 J Rm ve A değerleri yukarıdaki gibidir. Darbe değeri A V (Haddeleme yönünde), J Tip P % S % 20 C 40 C 60 C S... QL 0,025 0, S... QL1 0,020 0, Yüksek mukavemetli yapı çelikleri 39
40 Bunun dışında çelikler özelliklerine, kullanım alanlarına veya üretim yöntemlerine göre sınıflara ayrılabilir. Özelliklerine göre (örn; korozyona dayanıklı, yüksek sıcaklığa dayanıklı gibi) Üretim yöntemlerine göre (örn; sementasyon çelikleri, otomat çelikleri gibi) Kullanım alanlarına göre (örn; yay çelikleri, takım çelikleri gibi) Çelikler özelliklerine, kullanım alanlarına veya üretim yöntemlerine 40
41 Özelliklerine göre çelikler Atmosferik korozyona dayanımı iyileştirilmiş yapı çelikleri DIN EN Düşük sıcaklıkta tok çelikler Östenitik çelikler Ferritik çelikler Yüksek sıcaklıklarda dayanımlı çelikler Özelliklerine göre çelikler 41
42 Çelik tipi Durumu Çelik numarası Darbe değeri A V min, J Darbe deneyi sıcaklığı, C Min. R m / min. R eh 11MnNi5-3 +N /275 13MnNi6-3 +N /345 16NiMn6 +N /345 12Ni14 +N /345 X12Ni5 +N /380 X8Ni9 +N /480 +QT /575 X7Ni9 +QT /575 Propan -42 Metan -164 N2-196 CO2-79 O2-183 H2-253 Etan -89 Argon -186 He -269 Düşük sıcaklıkta tok çelikler 42
43 Karakteristikler Nedenler ve özellikler Çelik grubu Ymk katı ergiyiğinin oluşturduğu homojen mikroyapı Ymk katı ergiyiği maksimum kayma düzlemine sahip olması nedeniyle soğuk şekillendirilebilirlik, yüksek uzama ve kesit daralması değerleri ve -200 C de tokluk gibi özellikler gösterir. Diğer alaşım elementleri ile de birlikte korozyon dayanımı artırılabilir. Soğuk çelikler çekilebilir Korozyona dayanıklı çelikler Düşük akma sınırına göre yüksek çekme dayanımı, dolayısıyla - diyagramında büyük bir uzama alanı. Ymk katı ergiyiğinde kayma gerilmelerinin düşük olması nedeniyle yüksek gerilmeli parçalar için yüksek azotlu ve sertleştirilebilir çelik tipleri geliştirilmiştir. Azot basınç altında yeniden ergitme ile alaşımlanabilir ve mikroyapıda ikizlenme plakaları üzerinde sertleştirme etki yapar. Eğer azot çözünürlüğü aşılırsa çökelti oluşumu da söz konusudur. Kaynak elektrodları Sertleştirilebilir östenitik çelikler Mikroyapısal dönüşüm olmaması Bu nedenle sertleştirme, su verme, normalize etme gibi işlemler uygulanamaz. Rekristalizasyon tavlaması mümkündür. Dönüşüm gösteren çelikler gibi hacim değişimi göstermezler. Bu sayede yüzey koruyucu katmanlar yüzeyden ayrılmazlar. Sürünme dayanımlı çelikler, ısıya dayanımlı çelikler Manyetikleşmeme Ymk katı ergiyiklerin özelliğidir. Metastabil östenitik çeliklere göre daha yüksek alaşım elementi miktarı içerirler. Manyetik çelikler olmayan Östenitik çelikler 43
44 Kriter Östenitik çelikler Ferritik çelikler Stabilize etmek amaçlı Ni, Mn (Cr) ile Mo, V, Ti, Nb, Ta katkısı Cr ile Al, Si, Mo, V, Ti katkısı yüksek alaşımlama Mikroyapı Belirli sıcaklıklardan su verme ile oluşan homojen mikroyapı 1000 C den yüzey merkezli kübik 800 C den hacim merkezli kübik (Diğer alaşım elementlerin ilavesi ile yavaş soğuma sonrasında da) Tokluk Yüksek, ani düşüş gözlenmez, soğukta tok Düşük, ani tokluk düşüşü gözlenir, soğukta gevrek Soğuk şekillendirilebilirlik Yüksek, yoğun pekleşme gösterir, Ni miktarı arttıkça artar. Düşük, az miktarda pekleşme gösterir, yarı-sıcak şekillendirmeye uygun. Kaynak edilebilirlik Çok iyi Düşük Sadece çok düşük karbon miktarında yada kararlı karbür oluşturucular (Ti, Nb) ile alaşımlandığında. Aksi halde krom fakirleşmesi ile interkristallin korozyon meydana gelir. Korozyon dayanıklılığı Alaşım elementi katkısı ile oluşturulan farklı amaçlı bir çok çelik tipi Suya ve buhara karşı dayanıklı, gerilmeli korozyona karşı dayanımı yok Sürünmeye dayanımlı Isıya dayanımlı 650 C. (750 C, eğer sertleştirildiyse) Yüksek sıcaklığa dayanıklı çelikler 800 C C, Si alaşımlı, kükürtlü gazlara ve sementasyona karşı dayanımı düşük 300 C.750 C (ısıl işlem ile), sıcağa dayanıklı ferritik çelik döküm 750 C C, Si ve Al alaşımlama ile oksitleyici ve kükürtlü gazlara karşı dayanım Östenitik ve ferritik çeliklerin karşılaştırması 44
45 Kısa süreli deney 1) Uzun süreli deney, saatten fazla Çelik tipi R p0,2, MPa T, C de R p1 ve R m, MPa T, C de Mikroyapı R p1 R m R p1 R m R p1 R m R p1 R m P265GH FP 2) P460NH FP 2) 13CrMo Isıl işlem 10CrMo Isıl işlem X20CrMoV Isıl işlem X8CrNiNb Östenitik GX22CrMo Üstbeynit Yüksek sıcaklıklarda dayanımlı çelikler 45
46 Üretim yöntemlerine göre çelikler Otomat çelikleri Soğuk şekillendirilebilir çelikler Üretim yöntemlerine göre diğer çelik türleri - sementasyon çelikleri (TS EN 10084) - nitrürlenebilen çelikler (TS EN 10085) - su verilmiş ve temperlenmiş çelikler (TS EN 10083) - büyük dövme parçaları için çelikler (SEW 555) Üretim yöntemlerine göre çelikler 46
47 DIN EN (1623-1Z) e göre kısa adı Malzeme No. R p0,2 Mukavemet 1) A 80mm %C Kullanım n90 r90 R m DC01 St ,12 Bükme, kıvırma DC03 RRSt ,10 Kolay derin çekme 1,3 -- DC04 St ,08 En zor şekillendirme 1,6 0,18 DC05 St ,06 şartları için 1,9 0,20 DC06 IF18 2) ,02 Zor derin çekme 1,8 0,22 Çelik tipi Y-çelikleri, arayer atomsuz LA-çelikleri, mikroalaşımlı B-çelikleri, Bake hardening etkisi DP 1) -çelikleri, dual fazlı çelikler CP 1) -çelikleri, kompleks fazlı çelikler TRIP 1) -çelikleri, kalıntı östenitli çelikler (TRansformation Induced Plasticity) TWIP-çelikleri (TWinning Induced Plasticity) Açıklama Ara yerlerde karbon atomu içermeyen (max. % 0,01 C) çelikler Böylelikle soğuk şekillendirilebilirlik yüksek C düşük, Nb/Ti alaşımlı, çökelti sertleşmesi Lak tabakasının (boyama işleminde) yakılması sırasında çökelme. Bunlar teslim edildiklerinde düşük mukavemetlidirler ve sadece çözeltiye alma ısıl işlemi görmüşlerdir. Yakma işlemi sonrasında mukavemette yaklaşık 35 MPa artış görülür. Düşük karbonlu ferritten oluşmuş bir matrikste yaklaşık % 20 martenzit adacıklarının meydana getirdiği mikroyapıya sahiptirler. Bu mikroyapı için g-a faz dönüşüm alanından hızlı soğutulurlar. Ferrit, martenzit ve beynitten meydana gelmiş çok fazlı bir mikroyapı MPa akma sınırı gösterirler. Ferritik-beynitik mikroyapıda metastabil östenit içerirler. Son haddelemede C den su verilerek 300 C sarılarak üretilirler. Soğuk şekillendirme sırasında metastabil östenitin martenzite dönüşmesiyle mukavemet artışı sağlanır. Yüksek alaşımlı östenitik Mn-çeliği, pekleşme sağlanması ikizlenme oluşumuna dayanır. Çekme mukavemeti MPa, uzama % Soğuk şekillendirilebilir çelikler 47
48 Kullanım alanlarına göre çelikler Rulman çelikleri Yay çelikleri Takım çelikleri Kullanım alanlarına göre çelikler 48
49 Çelik tipi Kullanım alanları Takım malzemesi ve iş parçası örnekleri Soğuk iş takım çelikleri Yarı mamullerin şekillendirilmesi ve ayrılması Toz malzemelerin soğuk presi Derin çekme, ekstrüzyon, soğuk baskı, kesme ve delme, sinter parçaların preslenmesi ve el aletleri Sıcak iş takım çelikleri Sıvı halden şekillendirme, ısıtılmış metallerin ve camların şekillendirilmesi Basınçlı döküm kalıpları, ekstruder, cam şekillendirme, dövme kalıpları Polimer şekillendirme takım çelikleri Hız çelikleri Dolgu malzemesi içeren duro- yada termoplastik malzemelerin tozlarının şekillendirilmesi Geometrisi belli kesici uçlar ile kesme işlemi Pres yada enjeksiyon kalıpları, polimer makinelerinin parçaları Matkap, freze, diş açıcı uçlar, metal testereleme, broşlama Takım çelikleri 49
MMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 1 Isıl İşlem Yöntemlerinin Sınıflandırılması ve Tanımlanması
MMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 1 Isıl İşlem Yöntemlerinin Sınıflandırılması ve Tanımlanması Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2011-2012 Bahar Yarıyılı TS EN 10020 Standardına göre çelikler TS EN 10020 ye göre
DetaylıMMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 10 Yüksek mukavemetli yapı çelikleri. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı
MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 10 Yüksek mukavemetli yapı çelikleri Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 20132014 Güz Yarıyılı Genel yapı çelikleri esasta düşük ve/veya orta karbonlu çelik olup
Detaylı3. MALZEME PROFİLLERİ (MATERİALS PROFİLES) 3.1. METAL VE ALAŞIMLAR. Karbon çelikleri (carbon steels)
3. MALZEME PROFİLLERİ (MATERİALS PROFİLES) 3.1. METAL VE ALAŞIMLAR Karbon çelikleri (carbon steels) Çelik, bileşiminde maksimum %2 C içeren demir karbon alaşımı olarak tanımlanabilir. Karbon çeliğin en
DetaylıMMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 3 Çelik üretimi. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir Güz Yarıyılı
MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 3 Çelik üretimi Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı Fırın Ön hadde Nihai hadde Soğuma Sarma Hadde yolu koruyucusu 1200-1250 ºC Kesme T >
DetaylıTÜRK STANDARDI TURKISH STANDARD
ICS 01.040.77; 77.080.20 TÜRK STANDARDI TS EN 10020 TÜRK STANDARDI TURKISH STANDARD TS EN 10020 Nisan 2003 ICS 01.040.77; 77.080.20 ÇELİK TİPLERİNİN TARİFİ VE SINIFLANDIRILMASI Definition and classification
DetaylıMMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 5 Çeliklerin standartları. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2014-2015 Güz Yarıyılı
MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 5 Çeliklerin standartları Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2014-2015 Güz Yarıyılı Standartlar Örnek TSE Türk Standartları Ensititüsü ASTM American Society for
DetaylıMMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 11 Yüksek sıcaklığa dayanıklı çelikler. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir Güz Yarıyılı
MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 11 Yüksek sıcaklığa dayanıklı çelikler Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2011-2012 Güz Yarıyılı Sıcaklık, K Sıcaklık, C 4000 W Ergiyik Ta 3000 T m Mo Nb Hf 2000
DetaylıMMT407 Plastik Şekillendirme Yöntemleri
K O C A E L İ ÜNİVERSİTESİ Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü MMT407 Plastik Şekillendirme Yöntemleri 7 Plastik Şekillendirilen Malzemeler Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2012-2013 Güz Yarıyılı 7. Plastik
DetaylıMMT407 Plastik Şekillendirme Yöntemleri
K O C A E L İ ÜNİVERSİTESİ Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü MMT407 Plastik Şekillendirme Yöntemleri 3 Şekillendirmenin Metalurjik Esasları Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2012-2013 Güz Yarıyılı 3. Şekillendirmenin
DetaylıMMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 2 Sertleştirme Isıl İşlemi ve Sertleşebilirlik
MMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 2 Sertleştirme Isıl İşlemi ve Sertleşebilirlik Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2011-2012 Bahar Yarıyılı 2. Sertleştirme Isıl İşlemi ve Sertleşebilirlik 2.1. Tanımlar 2.2. Su verme
DetaylıEndüstriyel Malzemeler 2 Demir esaslı malzemeler. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı
Endüstriyel Malzemeler 2 Demir esaslı malzemeler Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı Demir alaşımları Çelik: Dökme demir: - Tanım olarak içerisinde diğer elementlere göre daha fazla demir
DetaylıMMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 2 Çelik üretimi. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir Güz Yarıyılı
MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 2 Çelik üretimi Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı Bir entegre çelik tesisinde üretim akışı 2 Hematit, Fe2O3 Manyetit, Fe3O4 Götit, FeO(OH)
DetaylıGeleneksel Malzemelerdeki Gelişmeler
Yeni Malzemeler ve Üretim Yöntemleri Geleneksel Malzemelerdeki Gelişmeler Yrd.Doç.Dr. Aysun AYDAY İleri Teknoloji Ürünü Yüksek Mukavemetli Çelikler Otomobil endüstrisinde yüksek mukavemetli çeliklere önemli
DetaylıDemirin Kristal Yapıları
Demirin Kristal Yapıları 1535 C 1390 C 910 C SIVI FERRİT (delta) OSTENİT (gamma) OSTENİT Kübik Yüzey Merkezli (KYM) FERRİT (alpha) FERRİT Kübik Hacim Merkezli (KHM) Kübik hacim merkezli (KHM), Kübik yüzey
DetaylıMMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 2 Sertleştirme Isıl İşlemi ve Sertleşebilirlik
MMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 2 Sertleştirme Isıl İşlemi ve Sertleşebilirlik Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2011-2012 Bahar Yarıyılı 2. Sertleştirme Isıl İşlemi ve Sertleşebilirlik 2.1. Tanımlar 2.2. Su verme
DetaylıPaslanmaz Çeliklerin. kaynak edilmesi. Özlem Karaman Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi
Paslanmaz Çeliklerin kaynak edilmesi Özlem Karaman Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi İçerik Kaynak Yöntemleri Östenitik Paslanmaz Çeliklerin Kaynağı Ferritik Paslanmaz Çeliklerin Kaynağı
DetaylıProf. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ 1
MAKİNE PROGRAMI MALZEME TEKNOLOJİSİ-I- (DERS NOTLARI) Prof.Dr.İrfan AY Öğr. Gör. Fahrettin Kapusuz 2008-20092009 BALIKESİR Prof. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ 1 DEMİR-KARBON (Fe-C) DENGE DİYAGRAMI
DetaylıIsıl işlem, katı haldeki metal ve alaşımlarına belirli özellikler kazandırmak amacıyla bir veya daha çok sayıda, yerine göre birbiri peşine uygulanan
ISIL İŞLEMLER Isıl işlem, katı haldeki metal ve alaşımlarına belirli özellikler kazandırmak amacıyla bir veya daha çok sayıda, yerine göre birbiri peşine uygulanan ısıtma ve soğutma işlemleridir. İşlem
DetaylıDEMİR KARBON FAZ DİYAGRAMI
MARMARA ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MALZEME BİLİMİ Demir, Çelik ve Dökme Demir Yrd. Doç. Dr. Abdullah DEMİR DEMİR KARBON FAZ DİYAGRAMI Saf demire teknolojik özellik kazandıran
DetaylıTEKNOLOJİSİ--ITEKNOLOJİSİ. Prof. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ
MAKİNE PROGRAMI MALZEME TEKNOLOJİSİ--ITEKNOLOJİSİ (DERS NOTLARI) Prof.Dr.İrfan AY Öğr. Gör. Fahrettin Kapusuz 2008-2009 2008BALIKESİR 1 DEMİR-KARBON DEMİR(Fe--C) (Fe DENGE DİYAGRAMI 2 DEMİR KARBON DENGE
DetaylıYüksek Mukavemetli Düşük Alaşımlı Çeliklerin Kaynağı. Özlem Karaman Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi
Yüksek Mukavemetli Düşük Alaşımlı Çeliklerin Kaynağı Özlem Karaman Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi Yüksek Mukavemetli Düşük Alaşımlı Çelikler Yüksek mukavemetli ince taneli çelikler, yani
DetaylıDemir Karbon Denge Diyagramı
Demir Karbon Denge Diyagramı Saf Demirin Soğuma ve Isınma Eğrileri 769 C Curie noktasıdır. Bu sıcaklığın altında Fe manyetik özellik gösterir. 1 Fe-C Denge Diyagramı Fe-C Denge Diyagramı 2 Fe-C Denge Diyagramı
DetaylıMMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 2 Çelik üretimi. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2014-2015 Güz Yarıyılı
MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 2 Çelik üretimi Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2014-2015 Güz Yarıyılı Bir entegre çelik tesisinde üretim akışı 2 Hematit, Fe2O3 Manyetit, Fe3O4 Götit, FeO(OH)
DetaylıBMM 205 Malzeme Biliminin Temelleri
BMM 205 Malzeme Biliminin Temelleri Faz Diyagramları Dr. Ersin Emre Ören Biyomedikal Mühendisliği Bölümü Malzeme Bilimi ve Nanoteknoloji Mühendisliği Bölümü TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Ankara
DetaylıDemir-Karbon Denge Diyagramı
Demir-Karbon Denge Diyagramı Sıcaklık Demir-Karbon diyagramı Demir, pek çok mühendislik alaşımının temelini oluşturan metaldir. Külçe demir olarak bilinen ve hemen hemen saf durumdaki demir çatı, soba
Detaylı1.GİRİŞ. 1.1. Metal Şekillendirme İşlemlerindeki Değişkenler, Sınıflandırmalar ve Tanımlamalar
1.GİRİŞ Genel olarak metal şekillendirme işlemlerini imalat işlemlerinin bir parçası olarak değerlendirmek mümkündür. İmalat işlemleri genel olarak şu şekilde sınıflandırılabilir: 1) Temel şekillendirme,
DetaylıFaz ( denge) diyagramları
Faz ( denge) diyagramları İki elementin birbirleriyle karıştırılması sonucunda, toplam iç enerji mimimum olacak şekilde yeni atom düzenleri meydana gelir. Fazlar, İç enerjinin minimum olmasını sağlayacak
DetaylıMalzeme Bilgisi Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Temel kavramlar Demir-Karbon Denge Diyagramı
Malzeme Bilgisi Prof. Dr. Akgün ALSARAN Temel kavramlar Demir-Karbon Denge Diyagramı İçerik Giriş Demir-sementit diyagramı Demir-grafit diyagramı Dökme demir 2 Giriş Demir, pek çok mühendislik alaşımının
DetaylıYÜKSEK MUKAVEMETLİ ÇELİKLERİN ÜRETİMİ VE SINIFLANDIRILMASI Dr. Caner BATIGÜN
Yüksek Mukavemetli Yapı Çelikleri ve Zırh Çeliklerinin Kaynağı (09 Aralık 2016) YÜKSEK MUKAVEMETLİ ÇELİKLERİN ÜRETİMİ VE SINIFLANDIRILMASI Dr. Caner BATIGÜN ODTÜ Kaynak Teknolojisi ve Tahribatsız Muayene
DetaylıÇ l e i l k i l k e l r e e e Uyg u a l na n n n Yüz ü ey e y Ser Se tle l ş e t ş ir i me e İ şl ş e l m l r e i
Çeliklere Uygulanan Yüzey Sertleştirme İşlemleri Bazı uygulamalarda kullanılan çelik parçaların hem aşınma dirençlerinin, hem de darbe dayanımlarının yüksek olması istenir. Bunun için parçaların yüzeylerinin
DetaylıMMT310 Malzemelerin Mekanik Davranışı Mukavemet ve deformasyon özelliklerinin belirlenmesi - Sürünme, eğme ve burma deneyleri
MMT310 Malzemelerin Mekanik Davranışı Mukavemet ve deformasyon özelliklerinin belirlenmesi - Sürünme, eğme ve burma deneyleri Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2011-2012 Bahar Yarıyılı 2. Mukavemet ve deformasyon
DetaylıMMT113 Endüstriyel Malzemeler 5 Metaller, Bakır ve Magnezyum. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı
MMT113 Endüstriyel Malzemeler 5 Metaller, Bakır ve Magnezyum Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı Cu Copper 29 Bakır 2 Dünyada madenden bakır üretimi, Milyon ton Yıl Dünyada madenden bakır
DetaylıCERRAHİ İĞNE ALAŞIMLARI. Microbiologist KADİR GÜRBÜZ
CERRAHİ İĞNE ALAŞIMLARI Microbiologist KADİR GÜRBÜZ Bileşimlerinde en az % 12 krom bulunan çelikler paslanmaz çeliklerdir.tüm paslanmaz çeliklerin korozyon direnci, çok yoğun ve koruyucu krom oksit ince
DetaylıÇELİKLERİN KOROZYONU. 14.04.2009 Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER
ÇELİKLERİN KOROZYONU Fe-C Denge Diyagramı Fe-C Denge Diyagramı KARBON ORANLARINA GÖRE ÇELİKLER Ötektoidaltı çelik %0,006 C - %0,8 C Ötektoid (Perlitik) çelik (%0,8 C li) Ötektoidüstü çelik %0,8 C - %2,06
DetaylıBA KENT ÜNİVERSİTESİ. Malzemeler genel olarak 4 ana sınıfa ayrılabilirler: 1. Metaller, 2. Seramikler, 3. Polimerler 4. Kompozitler.
MALZEMELER VE GERĐLMELER Malzeme Bilimi mühendisliğin temel ve en önemli konularından birisidir. Malzeme teknolojisindeki gelişim tüm mühendislik dallarını doğrudan veya dolaylı olarak etkilemektedir.
DetaylıMMT407 Plastik Şekillendirme Yöntemleri
K O C A E L İ ÜNİVERSİTESİ Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü MMT407 Plastik Şekillendirme Yöntemleri 2 Malzemelerin Mekanik Davranışı Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı 2. Malzemelerin
Detaylışeklinde, katı ( ) fazın ağırlık oranı ise; şeklinde hesaplanır.
FAZ DİYAGRAMLARI Malzeme özellikleri görmüş oldukları termomekanik işlemlerin sonucunda oluşan içyapılarına bağlıdır. Faz diyagramları mühendislerin içyapı değişikliği için uygulayacakları ısıl işlemin
DetaylıÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ
ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ Prof. Dr. Ramazan YILMAZ Sakarya Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Esentepe Kampüsü, 54187, SAKARYA ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ (Yaşlandırma
DetaylıIslah Çelikleri. Sementasyon Çelikleri. Nitrürlenebilen Çelikler. Otomat Çelikleri. Paslanmaz Çelikler. Takım Çelikleri
Bu ders kapsamında ele alınacak olan çelik türleri Islah Çelikleri Sementasyon Çelikleri Nitrürlenebilen Çelikler Otomat Çelikleri Paslanmaz Çelikler Takım Çelikleri ISLAH ÇELĠKLERĠ Bu çeliklerin % C karbon
DetaylıBARTIN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ
BARTIN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ MALZEME LABORATUARI I DERSİ ISIL İŞLEM (NORMALİZASYON, SU VERME, MENEVİŞLEME) DENEY FÖYÜ DENEYİN ADI: Isıl İşlem(Normalizasyon,
DetaylıKAZAN ÇELİKLERİNİN KAYNAK KABİLİYETİ 1. Kazan Çeliklerinin Özellikleri
KAZAN ÇELİKLERİNİN KAYNAK KABİLİYETİ 1. Kazan Çeliklerinin Özellikleri Buhar kazanlarının, ısı değiştiricilerinin imalatında kullanılan saclara, genelde kazan sacı adı verilir. Kazan saclarının, çekme
DetaylıPLASTİK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ
PLASTİK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ Metalik malzemelerin geriye dönüşü olmayacak şekilde kontrollü fiziksel/kütlesel deformasyona (plastik deformasyon) uğratılarak şekillendirilmesi işlemlerine genel olarak
DetaylıMETALLER. şeklinde sıralanır. Demir esaslı alaşımlarda karşılaşılan en önemli problem korozyon eğilimlerinin yüksek olmasıdır.
METALLER Malzeme seçimiyle ilgili kararlar hem tasarım hem de imalat faaliyetleri açısından son derece önemlidir. Malzemeler temel olarak metaller, seramikler ve polimerler ile bunların fiziksel birleşiminden
DetaylıTOKLUK VE KIRILMA. Doç.Dr.Salim ŞAHĠN
TOKLUK VE KIRILMA Doç.Dr.Salim ŞAHĠN TOKLUK Tokluk bir malzemenin kırılmadan önce sönümlediği enerjinin bir ölçüsüdür. Bir malzemenin kırılmadan bir darbeye dayanması yeteneği söz konusu olduğunda önem
Detaylı6. BEYAZ ve YÜKSEK ALAŞIMLI DÖKME DEMİRLER
6. BEYAZ ve YÜKSEK ALAŞIMLI DÖKME DEMİRLER Gri dökme demirlerin özellikleri; kimyasal bileşimlerinin değiştirilmesi veya kalıp içindeki soğuma hızlarının değiştirilmesiyle, büyük oranda farklılıklar kazanabilir.
DetaylıÇeliklerin Fiziksel Metalurjisi
Çeliklerin Fiziksel Metalurjisi Ders kapsamı Çelik malzemeler Termik dönüģümler ve kontrolü Fiziksel özellikler Ölçüm yöntemleri Malzeme seçim kriterleri Teknik ısıl iģlem uygulamaları Malzemelerin Kullanım
DetaylıÇELİKLERİN ISIL İŞLEMLERİ. (Devamı)
ÇELİKLERİN ISIL İŞLEMLERİ (Devamı) c a a A) Ön ve arka yüzey Fe- atomları gösterilmemiştir) B) (Tetragonal) martenzit kafesi a = b c) Şekil-2) YMK yapılı -yan yana bulunan- iki γ- Fe kristali içerisinde,
DetaylıDemir Esaslı Malzemelerin İsimlendirilmesi
Demir Esaslı Malzemelerin İsimlendirilmesi Malzemelerin listelerde, tablolarda ve raporlarda kısa ve tam olarak belirtilmesi için (Alman normu DIN e göre) iki olanak vardır: a) DIN 17007 ye göre malzeme
DetaylıPaslanmaz Çeliklerin Kaynak İşlemi Esnasında Karşılaşılan Problemler ve Alınması Gereken Önlemler Paslanmaz çeliklerin kaynak işlemi esnasında
Paslanmaz Çeliklerin Kaynak İşlemi Esnasında Karşılaşılan Problemler ve Alınması Gereken Önlemler Paslanmaz çeliklerin kaynak işlemi esnasında karşılaşılan ve kaynak kabiliyetini etkileyen problemler şunlardır:
DetaylıFe-C ve Fe-Fe 3 C FAZ DİYAGRAMLARI
Fe-C ve Fe-Fe 3 C FAZ DİYAGRAMLARI Malzeme Malzeme Bilgisi Bilgisi PROF. DR. HÜSEYİN UZUN HOŞGELDİNİZ 1 Fe-C ve Fe-Fe 3 C FAZ DİYAGRAMLARI İkili alaşım sistemlerinin en önemlilerinden birisi demir-karbon
DetaylıMMT113 Endüstriyel Malzemeler 4 Metaller, Aluminyum ve Çinko. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı
MMT113 Endüstriyel Malzemeler 4 Metaller, Aluminyum ve Çinko Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı Al Aluminium 13 Aluminyum 2 İnşaat ve Yapı Ulaşım ve Taşımacılık; Otomotiv Ulaşım ve Taşımacılık;
DetaylıCALLİSTER FAZ DÖNÜŞÜMLERİ
CALLİSTER FAZ DÖNÜŞÜMLERİ Faz dönüşümlerinin çoğu ani olarak gerçekleşmediğinden, reaksiyon gelişiminin zamana bağlı, yani dönüşüm hızına bağlı olarak gelişen yapısal özelliklerini dikkate almak gerekir.
DetaylıÇELİĞİN ISIL İŞLEMLERİ
ÇELİĞİN ISIL İŞLEMLERİ Isıl İşlem Isıl işlem; Bir malzemenin mekanik özelliklerini ve/veya içyapısını değiştirmek amacıyla, o malzemeye belli bir sıcaklık-zaman programı dahilinde uygulanan bir ısıtma
DetaylıHSS alanında etkinlik
New Haziran 2017 Talaşlı imalat da yenilikler HSS alanında etkinlik Yeni HSS-E-PM UNI matkabı, HSS ile VHM arasındaki boşluğu dolduruyor TOTAL TOOLING=KALITE x SERVIS 2 WNT Önasya Kesici Takımlar San.
DetaylıMMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 3 Tavlama İşlemleri: Difüzyon Tavlaması (Homojenleştirme) ve Kaba Tane Tavlaması
MMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 3 Tavlama İşlemleri: Difüzyon Tavlaması (Homojenleştirme) ve Kaba Tane Tavlaması Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2011-2012 Bahar Yarıyılı Tarih Konu 20.02.2012 Isıl İşlem Yöntemlerinin
DetaylıProf. Dr. HÜSEYİN UZUN KAYNAK KABİLİYETİ
KAYNAK KABİLİYETİ Günümüz kaynak teknolojisinin kaydettiği inanılmaz gelişmeler sayesinde pek çok malzemenin birleştirilmesi artık mümkün hale gelmiştir. *Demir esaslı metalik malzemeler *Demirdışı metalik
DetaylıMALZEME BİLGİSİ DERS 11 DR. FATİH AY. www.fatihay.net fatihay@fatihay.net
MALZEME BİLGİSİ DERS 11 DR. FATİH AY www.fatihay.net fatihay@fatihay.net GEÇEN HAFTA DEMİR ESASLI ALAŞIMLAR DEMİR DIŞI ALAŞIMLAR METALLERE UYGULANAN İMALAT YÖNTEMLERİ METALLERE UYGULANAN ISIL İŞLEMLER
DetaylıMikroyapısal Görüntüleme ve Tanı
Mikroyapısal Görüntüleme ve Tanı -Ek Ders Notları- Yrd. Doç. Dr. Enbiya Türedi Aralık 2012 Kaynak: www.metallograph.de 2 Malzeme: 1.7131 (16MnCr5) ötektoid-altı ısıl işlemsiz Büyütme: 500 : 1 Dağlayıcı:
DetaylıMMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 5 Termomekanik İşlemler
MMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 5 Termomekanik İşlemler Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2011-2012 Bahar Yarıyılı Slab Sıcak haddeleme Asitle temizleme Soğuk haddehane Çan tipi fırın Temper hadde Sürekli tavlama
DetaylıDENEYİN ADI: Jominy uçtan su verme ile sertleşebilirlik. AMACI: Çeliklerin sertleşme kabiliyetinin belirlenmesi.
DENEYİN ADI: Jominy uçtan su verme ile sertleşebilirlik AMACI: Çeliklerin sertleşme kabiliyetinin belirlenmesi. TEORİK BİLGİ: Kritik soğuma hızı, TTT diyagramlarında burun noktasını kesmeden sağlanan en
DetaylıFaz dönüşümünün gelişmesi, çekirdeklenme ve büyüme olarak adlandırılan iki farklı safhada meydana gelir.
1 Faz dönüşümlerinin çoğu ani olarak gerçekleşmediğinden, reaksiyon gelişiminin zamana bağlı, yani dönüşüm hızına bağlı olarak gelişen yapısal özelliklerini dikkate almak gerekir. Malzemelerin, özellikle
DetaylıÇELİK YAPILAR (2+1) Yrd. Doç. Dr. Ali SARIBIYIK
ÇELİK YAPILAR (2+1) Yrd. Doç. Dr. Ali SARIBIYIK Dersin Amacı Çelik yapı sistemlerini, malzemelerini ve elemanlarını tanıtarak, çelik yapı hesaplarını kavratmak. Dersin İçeriği Çelik yapı sistemleri, kullanım
DetaylıMALZEME BİLGİSİ DERS 7 DR. FATİH AY.
MALZEME BİLGİSİ DERS 7 DR. FATİH AY www.fatihay.net fatihay@fatihay.net GEÇEN HAFTA KIRILMANIN TEMELLERİ KIRILMA ÇEŞİTLERİ KIRILMA TOKLUĞU YORULMA S-N EĞRİSİ SÜRÜNME GİRİŞ Basınç (atm) Katı Sıvı Buhar
DetaylıMetallerde Özel Kırılganlıklar HASAR ANALİZİ
Metallerde Özel Kırılganlıklar HASAR ANALİZİ Prof. Dr. Akgün ALSARAN 11 Giriş Hidrojen gevrekliği Sıvı metal kırılganlığı Temper gevrekliği Ana Hatlar 22 Malzemelerin servis koşullarında performanslarını;
DetaylıDemir Karbon Denge Diyagramı
Demir Karbon Denge Diyagramı Saf Demirin Soğuma ve Isınma Eğrileri 769 C Curie noktasıdır. 769 C sıcaklığın altında demir (Fe) manyetik özellik gösterir. 1 Fe-C Denge Diyagramı Fe-C Denge Diyagramı 2 Fe-C
DetaylıProf. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ 1
MAKİNE PROGRAMI MALZEME TEKNOLOJİSİ-I- (DERS NOTLARI) Prof.Dr.İrfan AY Öğr. Gör. Fahrettin Kapusuz 2008-20092009 BALIKESİR Prof. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ 1 DEMİR-KARBON (Fe-C) DENGE DİYAGRAMI
DetaylıYüzey Sertleştirme 1
Yüzey Sertleştirme 1 Yüzey sertleştirme Sünek yapıya sahip çeliklerden imal edilmiş makine parçalarında sert ve aşınmaya dayanıklı bir yüzey istenir. Örneğin yatak muylusu, kavrama tırnağı ve diğer temas
DetaylıSICAK İŞ TAKIM ÇELİKLERİ B İ R K A L İ T E M A R K A S I
SICAK İŞ TAKIM ÇELİKLERİ B İ R K A L İ T E M A R K A S I S I C A K İ Ş T A K I M Ç E L İ K L E R İ MARTENSİTİK ÇELİKLER KIND Sınıf AISI Kimyasal Analiz % Kondüsyon HB C Si Mn Cr Mo Ni V Co W Sertleştirme
DetaylıCetvel-13 Güvenirlik Faktörü k g. Güvenirlik (%) ,9 99,99 99,999
Cetvel-12 Büyüklük Faktörü k b d,mm 10 20 30 50 100 200 250 300 k b 1 0,9 0,8 0,7 0,6 0,57 0,56 0,56 Cetvel-13 Sıcaklık Faktörü k d Cetvel-13 Güvenirlik Faktörü k g T( o C) k d T 350 1 350
DetaylıMETALİK MALZEMELERİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ BAHAR 2010
METALİK MALZEMELERİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ BAHAR 2010 WEBSİTE www2.aku.edu.tr/~hitit Dersler İÇERİK Metalik Malzemelerin Genel Karakteristiklerİ Denge diyagramları Ergitme ve döküm Dökme demir ve çelikler
DetaylıJOMINY DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
1. DENEYİN AMACI: Bu deney ile incelenen çelik alaşımın su verme davranışı belirlenmektedir. Bunlardan ilki su verme sonrası elde edilebilecek maksimum sertlik değeri olup, ikincisi ise sertleşme derinliğidir
DetaylıMALZEME BİLİMİ (DERS NOTLARI)
MALZEME BİLİMİ (DERS NOTLARI) Bölüm 9. Fe-C Faz Diyagramı ve Demir Esaslı Malzemeler Doç.Dr. Özkan ÖZDEMİR Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR Fe ve alaşımlarının çok geniş bir istek yelpazesine (sertlik, süneklik,
DetaylıMMT310 Malzemelerin Mekanik Davranışı 2 Mukavemet ve deformasyon özelliklerinin belirlenmesi - Mukavemet ve akma davranışı
MMT310 Malzemelerin Mekanik Davranışı 2 Mukavemet ve deformasyon özelliklerinin belirlenmesi - Mukavemet ve akma davranışı Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2012-2013 Bahar Yarıyılı 2. Mukavemet ve deformasyon
DetaylıBAZI ÖRNEKLER Soru 1 - Soru 2 -
BAZI ÖRNEKLER Soru 1 - ZSD (zaman-sıcaklık-dönüşüm) diyagramlarının nasıl elde edildiğini, gerekli şekilleri çizerek açıklayınız? Cevap: Kritik Çekirdeklenme Çekirdeklenme Hızı Dönüşüm Hızı Soru 2 - Ötektoid
DetaylıDENEYİN ADI: Çeliklerin Isıl İşlemi. AMACI: Çeliklerde ısıl işlem yoluyla mikroyapı ve mekanik özelliklerin değişiminin öğretilmesi.
DENEYİN ADI: Çeliklerin Isıl İşlemi AMACI: Çeliklerde ısıl işlem yoluyla mikroyapı ve mekanik özelliklerin değişiminin öğretilmesi. TEORİK BİLGİ: Metal ve alaşımlarının, faz diyagramlarına bağlı olarak
DetaylıÇELİKLERİN VE DÖKME DEMİRLERİN MİKROYAPILARI
GAZİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ MEM-317 MALZEME KARAKTERİZASYONU ÇELİKLERİN VE DÖKME DEMİRLERİN MİKROYAPILARI Yrd. Doç. Dr. Volkan KILIÇLI ANKARA 2012 Fe- Fe 3 C
DetaylıBÖLÜM 4 KAYNAK METALURJİSİ
BÖLÜM 4 KAYNAK METALURJİSİ Kaynakta Oluşan Metalurjik Bölgeler Kaynakta Oluşan Metalurjik Bölgeler Kaynak Metalinin Katılaşması Kaynak Metalinin Katılaşması Kaynak Metalinin Katılaşması Tek pasoda yapılmış
DetaylıFaz dönüşümleri: mikroyapı oluşumu, faz dönüşüm kinetiği
Faz dönüşümleri: mikroyapı oluşumu, faz dönüşüm kinetiği Faz dönüşümleri 1. Basit ve yayınma esaslı dönüşümler: Faz sayısını ve fazların kimyasal bileşimini değiştirmeyen basit ve yayınma esaslı ölçümler.
DetaylıMALZEMELERİN MUKAVEMETİNİ ARTIRICI İŞLEMLER
MALZEMELERİN MUKAVEMETİNİ ARTIRICI İŞLEMLER Malzemelerin mekanik özelliği başlıca kimyasal bileşime ve içyapıya bağlıdır. Malzemelerin içyapısı da uygulanan mekanik ve ısıl işlemlere bağlı olduğundan malzemelerin
DetaylıALUMİNYUM ALA IMLARI
ALUMİNYUM ALA IMLARI ALUMİNYUM VE ALA IMLARI Alüminyum ve alüminyum alaşımları en çok kullanılan demir dışı metaldir. Aluminyum alaşımları:alaşımlama (Cu, Mg, Si, Mn,Zn ve Li) ile dayanımları artırılır.
DetaylıICS TÜRK STANDARDI TS EN /Ocak 1996 ÖNSÖZ
ÖNSÖZ Bu standard, CEN tarafından kabul edilen EN 10027-1 standardı esas alınarak, TSE Metalurji Hazırlık Grubu nca hazırlanmış ve TSE Teknik Kurulu nun 18 Ocak 1996 tarihli toplantısında Türk Standardı
Detaylı1. AMAÇ Çeliklerde ısıl işlem yoluyla mikroyapı ve mekanik özelliklerin değişiminin incelenmesi
1. AMAÇ Çeliklerde ısıl işlem yoluyla mikroyapı ve mekanik özelliklerin değişiminin incelenmesi 2. TEORİK BİLGİ 2.1. Çeliklerin Isıl İşlemi Metal ve alaşımlarının, faz diyagramlarına bağlı olarak ergime
DetaylıSÜPER ALAŞIMLAR Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER
Süper alaşım; ana yapısı demir, nikel yada kobalt olan nisbeten yüksek miktarlarda krom, az miktarda da yüksek sıcaklıkta ergiyen molibden, wofram, alüminyum ve titanyum içeren alaşım olarak tanımlanabilir.
DetaylıPASLANMAZ ÇELİKLERİN KAYNAK METALURJİSİ Demir esaslı alaşımlar içerisine paslanmazlık özelliğini sağlamak amacıyla krom elementi ilave edilir.
PASLANMAZ ÇELİKLERİN KAYNAK METALURJİSİ Demir esaslı alaşımlar içerisine paslanmazlık özelliğini sağlamak amacıyla krom elementi ilave edilir. İçerisinde kütlesel olarak minimum % 10,5 krom elementi bulunan
DetaylıChapter 9: Faz Diyagramları
Chapter 9: Faz Diyagramları İki elementi birleştirdiğimizde... ortaya çıkan denklik durumu nedir? genel olarak aşağıdakileri belirlersek... -- kompozisyon (örn., ağ% Cu - ağ% Ni), ve -- sıcaklık (T ) şunlara
DetaylıÇelikler ve Dökme Demirler
Çelikler ve Dökme Demirler Fe-Fe3C Faz Diyagramı 1.Hafta Prof. Dr. İbrahim ÖZBEK Sakarya Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü iozbek@sakarya.edu.tr Çelik Nedir? Bir Fe-C alaşımı Dünyada
DetaylıMMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 1 Çeliklerin ekonomik önemi. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir Güz Yarıyılı
MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 1 Çeliklerin ekonomik önemi Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı Demir alaşımları Çelik: Dökme demir: - Tanım olarak içerisinde diğer elementlere
DetaylıCALLİSTER FAZ DİYAGRAMLARI ve Demir-Karbon Diyagramı
CALLİSTER FAZ DİYAGRAMLARI ve Demir-Karbon Diyagramı Bileşen deyimi, çoğunlukla alaşımı oluşturan saf metaller ve/veya bileşikler için kullanılır. Örneğin bir bakır-çinko alaşımı olan pirinçte Cu ve Zn,
DetaylıBölüm 9. Demir Karbon Alaşım Sistemi
Bölüm 9 Demir Karbon Alaşım Sistemi 1 DEMİR-KARBON ALAŞIM SİSTEMİ Demir, mühendislik uygulamalarında kullanılan alaşımların temelini oluşturan bir metaldir. Külçe demir olarak bilinen ve hemen hemen saf
Detaylı2. Sertleştirme 3. Islah etme 4. Yüzey sertleştirme Karbürleme Nitrürleme Alevle yüzey sertleştirme İndüksiyonla sertleştirme
Isıl İşlem Isıl İşlem Isıl işlem, metal veya alaşımlarına istenen özellikleri kazandırmak amacıyla katı halde uygulanan kontrollü ısıtma ve soğutma işlemleri olarak tanımlanır. Çeliğe uygulanan temel ısıl
DetaylıBÖHLER W300. Sıcak iş Çeliklerinin Başlıca Özelliklerinin Karşılaştırılması
Sıcak iş Çeliklerinin Başlıca Özelliklerinin Karşılaştırılması Bu tablo çelik seçiminizde yardım olmak için hazırlanmıştır. Ancak yine de farklı uygulama türlerinin yarattığı gerilme koşulları dikkate
DetaylıEczacıbaşı - Lincoln Electric ASKAYNAK. Düşük Alaşımlı Yüksek Dayanımlı Çelikler İçin MIG/TIG Kaynak Telleri
Eczacıbaşı - Lincoln Electric ASKAYNAK Düşük Alaşımlı Yüksek Dayanımlı Çelikler İçin MIG/TIG Kaynak Telleri Düşük Alaşımlı Yüksek Dayanımlı Kaynak Teli Ürün Ailesi Genel Ürün Özellikleri Kararlı ark ve
DetaylıGenel Bilgiler 14. Kalite Dizini 18. Çelik Kaliteleri 32. Genel Bilgiler 190. Kalite Dizini 194. Çelik Kaliteleri 198. Genel Bilgiler 262
Ürün Kataloğu 2013 Hatırlatmalar, Kısaltma ve Semboller 4 İçindekiler Çelik leri 5 Genel Bilgiler 14 Dizini 18 Çelik leri 32 Üretim Limitleri 89 Toleranslar 130 Sıcak Haddelenmiş 13 Soğuk Haddelenmiş 147
DetaylıMMT310 Malzemelerin Mekanik Davranışı Mukavemet ve deformasyon özelliklerinin belirlenmesi - Çekme Testi
MMT31 Malzemelerin Mekanik Davranışı Mukavemet ve deformasyon özelliklerinin belirlenmesi - Çekme Testi Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 211-212 Bahar Yarıyılı 2. Mukavemet ve deformasyon özelliklerinin belirlenmesi
DetaylıTakım çelikleri malzemelerin işlenmesi ve şekillendirilmesi için kullanılan asil çeliklerdir. Toplam çelik üretiminin % 8 ine sahip olan takım
Takım Çelikleri Takım çelikleri malzemelerin işlenmesi ve şekillendirilmesi için kullanılan asil çeliklerdir. Toplam çelik üretiminin % 8 ine sahip olan takım çeliklerinin kullanımı her yıl artış göstermektedir.
DetaylıYORULMA HASARLARI Y r o u r l u m a ne n dir i?
YORULMA HASARLARI 1 Yorulma nedir? Malzemenin tekrarlı yüklere maruz kalması, belli bir tekrar sayısından sonra yüzeyde çatlak oluşması, bunu takip eden kopma olayı ile malzemenin son bulmasına YORULMA
DetaylıMIG-MAG KAYNAK METODUNDA KULLANILAN KAYNAK ELEKTROTLARI VE ELEKTROT SEÇİMİ
MIG-MAG KAYNAK METODUNDA KULLANILAN KAYNAK ELEKTROTLARI VE ELEKTROT SEÇİMİ Prof. Dr. Ramazan YILMAZ Sakarya Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Esentepe Kampüsü,
DetaylıPratik olarak % 0.2 den az C içeren çeliklere su verilemez.
1. DENEYİN AMACI: Farklı soğuma hızlarında (havada, suda ve yağda su verme ile) meydana gelebilecek mikroyapıların mekanik özelliklere etkisinin incelenmesi ve su ortamında soğutulan numunenin temperleme
DetaylıÜRÜN KATALOĞU BM TEKNİK
TR ÜRÜN KATALOĞU BM TEKNİK HAKKIMIZDA Bm Lazer olarak sektörde edindiğimiz tecrübe ile siz değerli müşterilerimize daha kaliteli, güvenilir ve sürdürülebilir hizmet ulaştırmayı hedefliyoruz. 2009 yılından
DetaylıSTANDARTLAR ÜRETİM STANDARDI TSE ISO EN ASME JIS BAĞLANTI PARÇALARI. ½...16 Asme B 16.9 Nw15...Nw Mss Sp 75 Nw450...
STANDARTLAR ÜRETİM STANDARDI TSE ISO EN ASME JIS BAĞLANTI PARÇALARI ½...16 Asme B 16.9 Nw15...Nw400 18...48 Mss Sp 75 Nw450...Nw1200 FLANŞLAR ½...24 Asme B 16.5 Nw15...Nw600 26...60 Mss Sp 44 Nw650...Nw1500
Detaylı