1914 YILI YUNANİSTAN MÜSLÜMANLARI

Transkript

1 1914 YILI YUNANİSTAN MÜSLÜMANLARI BAKİ SARISAKAL

2 YUNANİSTAN MÜSLÜMANLARI Osmanlı Ajansı, evvelki akşam geç vakit Yunanistan arazi-i cedidesindeki Müslümanların ahvaline dair Selanik muhabirine gönderilmiş uzun ve mufassal bir mektubu tebliğ etti. Bu mektubu aşağıda derç ediyoruz: İlk Balkan Muharebesinde Bulgarlar tarafından işgal edilen havalideki Müslümanlar vatanı terke ve hicrete mecbur olmuşlar idi. Bu günde Yunanistan a terk edilen arazideki Müslümanlar hicrete mecbur oluyorlar. Mal ve mülkleri müsadere, istirahat ve asayişleri ihlal edilen köylüler bu ahvale rağmen yurtlarını terk etmemek için sabretmişlerse de mruz oldukları envai mezalim ve tehdidat karşısında hicrete mecbur oluyorlar. Demirhisar kazası Müslümanları tamamıyla hicret etmişlerdir. Demirhisar

3 Diğer havali ahali-i İslamiyesi dahi hicrete hazırlanmaktadırlar. Şimdiye kadar vuku bulan müracaatlar, protestolar hiçbir netice vermemiştir. Hükümeti mahalliyenin atalet ve bataiyatı hırsız çetelerine, askerlere vasıh bir meydanı faaliyet ihzar ediyor. Yeni Sırbistan ahali-i İslamiyesi de son zamanlarda bir takım kanunu tedbirlere maruz bulundurulmaktadır. Selanik e her gün gerek şimendiferlerle gerek maşiyah birçok muhacir gelmektedir. Selanik Üst Mahalle Şubat ın son haftasında Piriştina, Volçetrin ve mevkii saireden gelen muhacirinin miktarı yüz binlere baliğ oluyor. Bunlar kendilerinin maruz oldukları hakaret ve sui muamelatın ahval adiyeden addedildiğini söylüyorlar. Selanik te dahi önemli sayıda adam hiçbir sebep olmaksızın tevkif ediliyor. Buda şehir ahali-i İslamiyesini dehşete düşürüyor. Makedonya da takip edilen politika, Müslümanları her nevi cebir ve tazyik ile muhacerete icbar maksadıyla matuftur. Hariçten celp edilen Yunan muhacirlerinin mal ve mülke ve refaha nail olmaları için Müslümanlara karşı bila iltizam müşkülat ifa ediyor. Bunların hayatı tahammül fersa bir hale getiriliyor. Bir hafta zarfında sekiz bine yakın biçare Selanik i terke mecbur olmuştur. Bu hareketten maksat ise Müslümanları mal ve mülklerini terke mecbur etmek ve bunların yerine uzak veya yakından celbedilen Yunanlıları kame eylemektir. Selanik hapishaneleri Müslüman mevkuflarla doludur. Bunlar anlaşmaya ve teminat mütemadiye ye rağmen tahliye edilmemişlerdir. Bunlar aylardan beri mevkuf bulunuyorlar. Birkaç parası olanlar serbestîlerini istihsale muvaffak oluyorlar. Haftada iki defa gelen vapurlar bu muhacirleri alarak Anadolu nun muhtelif noktalarına sevk ediyorlar. Hariçten sevk edilen Yunanlı muhacirler Selanik e gelir gelmez bu şehirde Müslümanlara ait olan haneleri boş bulunca zapt ve işgalden çekinmiyorlar.

4 Emlak sahipleri memurlara müracaat edince: Ne yapalım yunanlıları sokakta bırakamayız ya! cevabını alıyorlar. Demirhisar, Avrethisar, Serez, Langaza, Karacaabad ahali-i İslamiyesinin büyük bir çoğunluğu hicret etmişlerdir. Diğerleri de hicrete hazırlanıyorlar. Karacaabad daki kırk bin Müslüman kendi selametleri için firardan başka bir çare bulamıyorlar. Kılkış ta Müslümanlara karşı sui muamelat ahvali adiye kabilindendir. Mütecavizler Müslümanlara ait emval ve emlaki gasp etmekle iktifa etmeyerek biçarelerin namuslarına, ailelerine bile tecavüz ediyorlar. Memurin mahalliye vuku bulan şikayeti nazarı itibara almıyor. Serez de harp esnasında tahribattan korunabilmiş İslam mektepleri bugün yekdiğerlerine müteakip Yunan Mektepleri veyahut hastaneleri haline getirilmişlerdir. Yunan asker ve aileleri emlak evkafı hiçbir şeyi tediye etmeksizin zapt ve işgal eyliyorlar. Yunan asker ve jandarmaları Müslüman emlak sahiplerini hanelerinden tard ederek kendileri yerleşiyorlar. Camilere, medreselere, kabristanlara, mehaza Müslümanları tahkir için beygir veya hayvanat saire konuluyor. Mutasarrıfın bu ahvali men için hiçbir yapmak istemediğini söylemek zaid olur. Mutasarrıf, vali-i umumiden talep ettiği talimatın henüz gelmediğini beyan ile iktifa ediyorlar. Serez Rum Hastanesi Bazı defada memurin askeriyeye müracaatlarını tavsiye ediyor. Bu memurin ise vuku bulan şikayetlere aldırmıyor. Memurin mülkiyenin gayretkeşliği, mugayir kanun ve ve insaniyet olan bu ahvali teşvikten başka bir işe yaramıyor. Selanik te bir Müslüman ailesine avdet etmekte iken yolda Yunanlılar tarafından kendisine saldırılmış ve epeyce dövüldükten sonra soyulmuştur. Bir jandarma ve sivil tarafından tenha bir sokağa götürülerek merhametsizcesine dövüldükten sonra kesesi ve saati aşırılmıştır. Yanya nın sükutu münasebetiyle icra edilen merasimde İslam anasırı aleyhine nümayişler icra edilmiştir. Bir takım Selanik sokaklarını dolaşarak Donanma, Epir Harbi, Yunan İskânı Muhacirini menfaatine iane toplayarak mukabilin de haçlar tevzii etmişlerdir.

5 Haçları göğüslerine takmaktan imtina eden Müslümanlar sui muamele ve hakarete maruz kalıyorlar idi. Zağolyo köyünde Duyunu Umumiye memurlarından biri darp edilmiştir. Drama da tütünün beher kıyyesine donanma menfaatine bir kuruş rüsum vazedilmiştir. Vuku bulan tazyikat ve tehdidat, tacirler ile müstahsillerden ekserisini buna itaate mecbur etmiştir. Müslümanların elinden mal ve mülklerini almakla servet edinen Yunanlıların tabi şikayete hakları yoktur. Fakat her türlü tecavüzat ve taarruzata maruz kalan Müslümanlar bundan son derece müteessir ve mağdurdurlar. Serez de dahi aynı hal caridir. Burada dahi tütünün beher okkasına bir kuruş rüsum vazedileceği zannolunuyor. İttihat Vapuru hadisesi memurin mahalliyenin ne derece mazur bir gayretkeşlik gösterdiklerini ispat ediyor. Sefine Selanik Limanına lenderengez olduğu sırada süvarisi Yunanistan dan genle muhacirlerden birkaç Mecidiye fazla aldığı bahanesiyle tevkif edilmiştir. Mumaileyh birkaç saat sonra cebindeki tabancasını ve zabitler tarafından istenilen paraları verdikten sonra tahliye edilmiştir. Bu gibi ahvalden müteessir olan İslam ve Musevi tüccarı ticarethanelerini Türkiye ye nakil etmeye hazırlanıyorlar. Serez Cemaati islamiyesi, kendi teşkil ve şahşiyet maneviyesini tasdik eden anlaşma ahkâmına istinaden şikayetini uzun bir muhtıra ile Mutasarrıfa bildirmişlerdir. Ne o kafa, ne de eşhası hususiyeye ait emval ve emlak iade edilmemiştir. Tecavüzler devam etmektedir. Cemaati İslamiye, kendilerinin tabi bulundukları ahval ve şerait hasebiyle muhacerete mecbur olacaklarını mutasarrıfa bildirmişlerdir. Mutasarrıf bundan üzüntü duyduğunu fakat hariçten celp edilen iki yüz bin Yunanlının, Müslüman anasırının muhaceretinden mütevellit boşluğu imlaya kâfi geleceğini beyan etmiştir. Makedonya da, Yunan anasırının gayrı ahaliye karşı reva görülen mezalim, Osmanlı Hükümeti dahilinde efkarı umumiyeyi azap ve elim surette müteessir etmektedir. 1 Selanik Mevlevihanesi 1 Peyam 2 Nisan 1914