ABD'de Ulaşım Sistemi

Transkript

1 ABD'de Ulaşım Sistemi Genel bilgiler Amerika'daki ulaşım sistemi, diğer ülkelerdekinden çok farklıdır. Amerikalıların çoğunun kendine ait arabası vardır. Ulaşımlarını genellikle bu şekilde sağlarlar. Bazı büyük şehirlerin (New York, San Francisco, Chicago ve Washington gibi) çok düzenli çalışan toplu taşıma sistemleri vardır. Buna karşın küçük şehirlerde böyle bir sistem mevcut değildir. Ayrıca üniversite ve kolejlerin bir çoğu da ulaşım sistemi bulunmayan küçük şehir ve kasabalarda kurulmuştur. Araba kullanabilmeniz için ehliyetinizin olması şarttır. Türkiye'deyken aldığınız ehliyet Amerika'da sadece bir yıl geçerlidir. Bir yıl sonunda yaşadığınız eyaletten ehliyet almanız gerekir. Zira Amerika'da her eyalet kendi ehliyetini vermektedir. Otomobiller ABD'de bir otomobile sahip olmak oldukça avantajlıdır ancak onu her gün kullanırsanız size pahalıya mal olacaktır. Okula yakın bir yerde oturuyorsanız yürüme,

2 bisiklet kullanma ya da toplu taşıma araçlarından yararlanmanın akla yatkın alternatifler olduğunu göreceksiniz. Şayet bir otomobil satın almaya karar verirseniz, nelere dikkat etmeniz gerektiğini sitemizde bulabilirsiniz. Uluslararası sürücü belgeniz Amerika'da araba kullanmak için yeterli bir belgedir ancak yerel bir sürücü ehliyeti almanızı özellikle tavsiye ederiz. ABD'de trafik yasaları ve gelenekleri öylesine farklıdır ki, bir sürücü kursuna gidip gerekenleri öğrenmek en iyi seçenektir. Bazı eyaletler de yerel bir belge almanızı şart koşabilirler. Trafik kuralları hakkında yazılı veya sözlü bir sınav, bir göz muayenesi ve bir yol testi yapılır. Yol testi hem araba kullanma becerisini hem de pratik yasa bilgilerini kapsar. Araç ruhsatınızı ve sigorta belgenizi sınav sırasında getirmeyi unutmayın. Ayrıca pasaportunuzu veya nüfus cüzdanınızın bir kopyasını da yanınızda bulundurmanız gerekir. Araba kullanmayı yeni öğrenecekseniz, bir Öğrenme İzni almanız gerekmektedir. Bu izin, ehliyeti olan bir sürücü yanınızdayken araba kullanmayı öğrenmenize imkan verir. Trafik yasaları eyaletten eyalete değişmektedir. İşte size bazı önemli farklılıkların listesi: Hız sınırları: Hız sınırları kilometre olarak değil, "saatteki mil" (miles per hour-mph) olarak düzenlenmiştir. 1 mil yaklaşık kilometredir. Şehir içlerinde hız sınırı genellikle 25 mil/saattir (40 km/saat). İki veya daha fazla şeridi olan ana caddeler 35 mil/saat (56 km/saat)'den daha yüksek bir sınıra sahip olabilir, fakat daha yüksek bir limit işaretini görmedikçe hız sınırının 25 mil/saat olduğunu varsaymalısınız. Karayolları, 65 mil/saat (105 km/saat)'den daha yüksek bir sınıra sahip bazı eyaletler arası karayolları dışında 55 mil/saat'lik (88 km/saat) hız sınırına sahiptir. Hız sınırını aşma cezaları ağırdır ve yüksek para cezalarına ek olarak sigorta primlerinin yükselmesi ve ruhsat ertelemesi sonuçlarını doğurabilir.

3 Trafik sağdan işlemektedir; Amerika'da trafik, Türkiye'de olduğu gibi sağdan işlemektedir. Oysa İngiltere, Asya ve Avustralya'da trafik soldan işlemekte ve direksiyon arabanın sağında bulunmaktadır. Kaza sigortası; Eyaletlerin çoğu, kaza geçirmeniz ihtimaline karşı, belirli bir kaza sigortasına sahip olmanızı şart koşmaktadır. Sigorta, diğer arabaya verdiğiniz zararın ve kazada yaralanmış insanların hastane masraflarını da kapsar. Yasal asgari zorunluluklardan daha fazlasını kapsayan bir sigorta yaptırmanızı özellikle tavsiye ederiz. Arabanızın tamir masrafını da kapsayan bir kaza sigortası ve çalınması ihtimaline karşı kapsamlı bir (hırsızlık) sigorta da yaptırabilirsiniz, fakat bu sadece yeni bir otomobil için yapılmaya değer. Yabancı öğrenciler, pek çok sigorta şirketinin onlara karşı bir politika belirlemediklerine sıkça şahit olurlar. Şansınız varsa, ülke dışındaki trafik geçmişinizi ve sigorta kayıtlarınızı transfer etmenize izin veren bir sigorta şirketi bulabilirsiniz. Diğer yabancı öğrencilerin önerilerini dinleyin, çünkü onlar hangi sigorta şirketlerinin yabancı öğrenciler için en iyisi olduğunu bilirler. Otomobil kaydı; Otomobil satın aldığınız zaman otomobilin kaydını üzerinize almanız (devir-teslim işlemleri) gerekmektedir. Bunun için bir notere veya American Automobile Association'a başvurabilirsiniz. Arabayı kullanma hakkını üzerinize geçirmek için sigorta sorumluluğunu üstlendiğinizi ispatlamanız gerekmektedir. Yıllık Kontroller; Arabanızı yılda bir defa (bazı eyaletlerde iki) kontrol ettirmeniz gerekmektedir. Bazı eyaletler güvenlik denetimine ek olarak bir de çıkarma testi yapmaktadırlar. Çıkarma testi, arabanın egzoz borusundan çıkan egzoz gazını ölçer. Gaz istasyonlarının çoğu bu denetimleri gerçekleştirir. Fiyat yıllık 25 ila 50$ arasında değişmektadir. Durma ve yol verme işaretleri; Bu işaretlerde tamamen durmak ve araba kullanmaya devam etmek güvenli hale gelinceye kadar beklemek zorundasınız. Bir dört-yol duruşunda arabalar, kavşağa vardıkları düzen çerçevesinde harekete devam

4 edebilirler. Sizden önce gelen arabalara, hareket etmeden önce yol vermeniz gerekmektedir. Acil taşıtlara yol vermek; Acil araç (ambulans, itfaiye, polis otosu vb.), siren ve spot lambaları ile yaklaşırsa, yolun öteki tarafından gelse bile, geçişine izin vermek için yolun kenarına çekilin. Dönüş sinyalleri; ABD'de taşıtlar, olması yakın bir dönüşü göstermek için ön ve arkada yanan dönüş sinyalleri ile donatılmıştır. Sol ışıklar sola dönüş ve sağ ışıklar sağa dönüş işareti verirler. Dönmeden ve şerit değiştirmeden en az 25 feet önce uygun dönüş sinyalini kullanarak sola veya sağa dönüş ya da şerit değiştirme niyetinizi göstermeniz önemlidir.dönüş sinyallerini kullanmazsanız bir kazaya sebep olabilirsiniz. Bazı eyaletler, alışılmamış trafik yasaları ve geleneklerine sahiptir. Bir yöre sürücüsünden, eyaletlerine özgü yasa ve gelenekler hakkında bilgi isteyebilirsiniz; Pittsburgh sola dönüşü; Eyaletlerin çoğunda, sola dönüş yapmak istiyorsanız, devam etmekte olan trafiğe yol vermek zorundasınızdır. Trafik ışığı yeşil olduğunda kavşağa girecek ve lamba kırmızı olduğunda hemen sola döneceksiniz. Bununla birlikte, Pittsburgh'da bazı sürücüler, aceleniz varsa, ışık yeşile döndükten sonra hemen bir sol dönüş yapmanıza izin verirler. U dönüşler; Bu dönüşler bazı eyaletlerde yasal, bazılarında ise yasa dışıdır. Kırmızıda dönüş yok; Bazı eyaletler, şayet bir "Kırmızıda dönüş yok" işareti bulunmuyorsa, kırmızı ışığı bir duruş (stop) işareti gibi kabul ederek, trafiğin bulunmadığı zamanlarda kırmızı ışıkta sağ şeritten sola dönmenize izin verirler. Kafa karıştırıcı, değil mi?

5 Emniyet kemerleri; Pek çok eyalette, emniyet kemeri kullanmak zorunludur. Okul otobüsleri; Bazı eyaletlerde, duran bir okul otobüsünü geçmek yasa dışıdır. Trafik polisi sizi, hız sınırını aşmaktan dolayı durdurursa, para cezasını posta ile ödeyin. Parayı polis memuruna vermeyi denemeyin, rüşvet vermeye çalıştığınız düşünülebilir. ABD'de araba hırsızlığı oranları çok yüksektir, özellikle de şehir alanlarında. Değerli eşya ve paketlerinizi görünür biçimde koltuklarda bırakmayın, bagaja kilitleyin. Bir direksiyon kilidi satın alın ve arabanızı nereye park ederseniz edin onu kullanın. Ehliyetinizi veya cüzdanınızı arabada bırakmayın. Ehliyet numaranızı, araba ruhsat kayıt numaranızı ve taşıt kimlik numaranızı güvenli bir yerlere not edin. Bu, arabanızın çalınması durumunda sizin için yararlı olacaktır. Son yıllarda "carjacking" adı verilen, siz arabanın içindeyken silahlı bir hırsızın arabanızı çaldığı yeni bir hırsızlık tipi ortaya çıkmıştır. Örneğin, kırmızı ışıkta durduğunuz sırada arabanıza binen silahlı birileri arabanızı çalabilirler. Arabanızın kapılarını daima kilitli tutun, camlarınızı fazla açmayın. Okulların çoğu sınırlı sayıda park yerine sahiptir ve personel ile öğretim üyelerinin önceliği bulunmaktadır. Daha sonra lisansüstü öğrencileri ve lisans öğrencilerine sıra gelir. Yıllık park ücreti, okula bağlı olarak 700 ila 1500 $ arasında değişmektedir. Taksiler Okuldan çok uzakta yaşamıyorsanız, bir otomobile sahip olmaktansa ara sıra taksiye binmek daha karlı olabilir. Yakınlarınızdaki taksi duraklarının telefonlarını öğrenin. Durağı, taksiye ihtiyaç duyduğunuz andan en az yarım saat önce arayın. Özellikle yoğun günlerde en az bir saat önce arayıp kayıt vermeniz en iyisidir.taksi çağırdığınızda, fazla bagajınız varsa duraktaki görevliye bildirin. Havaalanlarında, tren ve otobüs istasyonlarında ve önemli otellerin önlerinde de taksi tutabilirsiniz. Çarşı bölgesinde veya önemli caddelerde bir taksiyi durdurmanız da mümkündür, fakat telefonla çağırmak daha çabuk sonuç verecektir. Taksi ücretleri, taksimetre ile belirlenmektedir. Bagajınız varsa taksici ayrı bir ücret talep edebilir. Taksiciye, toplam bedelin % 15'i kadar bahşiş vermek gelenektir. Taksi şoförü elinize, üzerinde araç telefon numarası yazılı bir kart tutuşturursa şaşırmayın. Pek çok şehirde taksi sürücüleri, kendi aralarında, taksi şirketi içinde

6 küçük yardımlaşma grupları oluşturmak suretiyle hizmetlerini geliştirmeye çalışmaktadırlar. Grubun bütün üyeleri araç telefonlarına ve telsiz setine sahiptirler. Sürücünüzü önceden belirli bir zaman ve tarih için ararsanız, o vakitte bir taksiyi sizi bekliyor halde bulursunuz. Şayet sıradaki sürücü gelemezse, bir başkası onun yerini alacaktır. Bu, oldukça güvenilir bir hizmet sağlamaktadır. Sabit bir hatta düzenli olarak yolculuk yapıyorsanız, size ücretin % 5 ila 10'u arasında indirim yapabilirler. Havalimanı veya otobüs istasyonunda indirimli taksi ücreti teklif eden birisi yanaşırsa kabul etmeyin. Bu "jitney" sürücüler yasa dışıdır ve güvenli değildir. Şehir idaresinden ruhsat almamışlardır ve sigortalı değillerdir. Bazı durumlarda yabancı öğrenciler sadece eşya ve paralarının gaspı için götürülmekte ve uzak bir yere bırakılmaktadırlar. Sadece, taksi şirketinin ismi ve taksi numarası okunabilen, genellikle sarı renkli olan ve resmi taksi durağında bulunan araçları tercih edin. Bisiklet Pek çok öğrenci ulaşım için bisikleti tercih etmektedir. Hem ekonomiktir hem de iyi bir spor türüdür. On vitesli bir bisiklet, yeni ise yaklaşık 100$, kullanılmış ise 65$'dır. Karlı bir bölgede yaşıyorsanız, pütürlü lastiği olan bir dağ bisikleti almanızı tavsiye ederiz. Daha pahalıya mal olabilir ancak daha güvenlidir. Karlı bölgelerde yer alan şehirlerde yollara, karı eritmesi için tuz dökülür. Bu tuz, yolda çukurlara sebep olur. Bir dağ bisikleti küçük bir çukurdan problemsiz geçerken normal bir bisiklet sorunlara yol açabilir. Bisiklet alırken bir de kask alın. Kaza anında bisiklet kaskı sizi bir beyin sarsıntısından veya daha kötüsünden koruyacaktır. Çok pahalı bir bisiklet almayın, çünkü bisiklet hırsızlığı oldukça yaygındır, özellikle de kampüs civarlarında. İyi bir bisiklet kilidi almanızı ve kullanmanızı tavsiye ederiz.

7 Toplu ulaşım Önemli ABD şehirlerinin çoğu iki tür toplu taşıma sistemine sahiptir: Otobüsler ve troleybüsler. Toplu taşımacılık oldukça güvenli ve dakiktir, otobüsler zaman çizelgelerinde gösterilen vakitte gelirler. Bir toplu taşımacılık sistemi haritası almanızı tavsiye ederiz, çünkü alışana kadar size yollar oldukça karmaşık görünecektir ve kimi zaman kazara yanlış otobüslere binmeniz büyük bir ihtimaldir. Sefer güzergahlarını göstermek için bazı şehirler harfleri, bazıları renkleri, bazıları en son durağın bulunduğu semtin adını ve bazıları da bileşik bir sembolü kullanmaktadır. Otobüs ücretleri, şehrine göre, bir bölgedeki yolculuk için 1 ila 2$ arasındadır. Otobüs aktarması yapmanız gerekiyorsa çoğu şehirde transfer için 25 sent ödemek yeterlidir. Eğer belli bir zaman sınırı (genellikle üç saat) içinde dönebilecekseniz, transferi dönüş yolculuğunda yapabilirsiniz. Otobüs şoförleri para bozmaz ve para üstü vermez, bu yüzden otobüse binerken üzerinizde gerekli bozuk paranın bulunmasına dikkat etmelisiniz. Çoğu şehirde aylık otobüs pasoları satılır ve bunlarla sınırsız yolculuk yapabilirsiniz.

8 Metro ücretleri günün vaktine ve gidilecek mesafeye bağlıdır. Mesela Washington, DC'deki metro sistemi kart kullanır ve insanların işe gelip gittikleri yoğun saatler için daha yüksek ücret alır. Bazı şehirlerde otobüse binerken, bazılarında ise inerken ödeme yapmanız gerekir. Bazıları ise şehirdeki çarşı bölgesine gidiş ve gelişe bağlı olarak farklı kurallar uygular. Bir otobüse bindiğinizde şoför elini ödeme kutusunun üstüne koyarsa, bunun anlamı, otobüsten inerken ödeme yapmanız gerektiğidir. Şayet ne yapacağınızı bilmiyorsanız, şoföre sorun