BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Transkript

1 Resmi Gazete Tarihi: Resmi Gazete Sayısı: TARIM VEYA ORMAN TRAKTÖRLERİ, BUNLARIN RÖMORKLARI VE BİRBİRİYLE DEĞİŞTİRİLEBİLİR ÇEKİLEN MAKİNALARI İLE SİSTEMLERİ, AKSAMLARI, AYRI TEKNİK ÜNİTELERİ İLE İLGİLİ TİP ONAYI YÖNETMELİĞİ (2003/37/AT) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı, 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu hükümleri uyarınca, tekerlekli tarım veya orman traktörlerinin yapım ve kullanım bakımından karayolu yapısına ve trafik güvenliğine uyma zorunluluğunu yerine getirmek üzere; traktörü oluşturan sistemlerin, aksamların ve ayrı teknik ünitelerin, bunların tek tek onaylarının toplanarak bir traktörün ve römorkunun tip onayına ve birbiriyle değiştirilebilir çekilen makinaların tip onayına ilişkin hükümleri ve bunların uygulanmasına dair usul ve esasları belirlemektir. Kapsam MADDE 2 (1) Bu Yönetmelik; a) Azamî tasarım hızı 6 km/h den az olmayan, 4 üncü maddenin (b) bendinde belirtilen araçların bir veya birden fazla aşamada yapılmış olmasına bakılmaksızın tip onayını, b) (a) bendinde belirtilen araçlarda kullanılmak üzere tasarlanan sistemlerin, aksamların ve ayrı teknik ünitelerin AT tip onaylarını kapsar. (2) Bu Yönetmelik; a) Tek araçların onayını (ancak, bu Yönetmeliğin kapsamı içerisinde yer alan ve AT tip onayının zorunlu olduğu belirli araç kategorilerine bu onay işlemi uygulanabilir), b) Özellikle ormancılıkta kullanım için tasarımlanmış olan, TS ISO 6814:2000 Standardında tarif edilen çekici ve iticiler gibi makinaları, c) TS 8384 ISO 6165:2001 Standardında tarif edildiği gibi, inşaat ve kazı makinası şasisi üzerine yerleştirilen ormancılık makinalarını, ç) Araca takılı olarak karayolunda kullanıldığında yerden tamamıyla yukarı kaldırılan, birbiriyle değiştirilebilir makinaları kapsamaz. Dayanak MADDE 3 (1) Bu Yönetmelik; a) 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 29 uncu maddesine ve 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanuna dayanılarak, b) (Değişik:RG-14/8/ ) 1 Avrupa Birliğinin 2014/44/EU, 2013/15/EU, 2010/62/EU, 2010/22/EU, 1137/2008/EC, 2006/96/EC, 2005/67/EC, 2005/13/EC ve 2004/66/EC Direktifleri ile değiştirilen 2003/37/EC Direktifine uyumlu olarak, hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 4 (1) Bu Yönetmelikte geçen; a) Aksam: Bir aracın parçası olarak tasarlanan, bu araçtan bağımsız olarak da tipi onaylanabilen bir tertibatı, b) Araç: Tarım veya ormancılıkta kullanılması tasarlanan, tam, tamamlanmış veya tamamlanmamış herhangi bir traktör, römork veya birbiriyle değiştirilebilir çekilen makinaları, c) Araç kategorisi: Benzer tasarım özelliklerine sahip araçlar grubunu, ç) Araç tipi: Ek II, Bölüm A da belirtilen temel hususlar bakımından farklılık göstermeyen belirli bir kategoriye ait araçları; Ek II, Bölüm A da belirtilen bir araç tipine ait farklı varyantlara ve versiyonlara müsaade edildiğini, d) AT: Avrupa Topluluğunu, 1

2 e) AT tip onayı: Onay kuruluşu tarafından bir araç, aksam veya ayrı teknik ünite tipinin bu Yönetmeliğin ilgili teknik şartlarını sağladığının belgelenmesi işlemini; Sistemlerin, aksamların veya ayrı teknik ünitelerin AT tip onayı AT aksam tip onayı' olarak da ifade edilebildiğini, f) AT tip onayı belgesi: Onay kuruluşu tarafından sağlanacak bilgilerin hangileri olduğunu belirten ve Ek II, Bölüm C de veya ayrı bir yönetmeliğin karşılık gelen ekinde gösterilen formlardan birini, g) Ayrı teknik ünite: Aracın bir parçası olarak tasarlanan, ayrı olarak ancak sadece araçların bir veya daha fazla belirtilmiş tipleri ile ilgili olarak tip onayı alabilen bir tertibatı, ğ) Ayrı yönetmelikler: Ek II, Bölüm B de listelenen yönetmelikleri, h) (Değişik:RG-21/12/ Mükerrer) Bakanlık: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığını, ı) Bilgi dokümanı: Başvuru sahibi tarafından sağlanacak bilgilerin hangileri olduğunu belirten, Ek I de veya ayrı bir yönetmeliğin karşılık gelen ekinde gösterilen formlardan birini, i) Bilgi dosyası: Bu Yönetmelikte veya ayrı bir yönetmelikte sağlanan bilgi dokümanı gereğince başvuru sahibi tarafından teknik servise veya onay kuruluşuna sunulan ve her Ek I de istenen özellikle bilgi, çizim ve fotoğrafları içeren komple klasör veya dosyayı, j) Bilgi paketi: Bilgi dosyası ve buna ilave olarak teknik servisin veya onay kuruluşunun görevlerini yerine getirmeleri sürecinde eklemiş oldukları deney raporları veya diğer belgeleri, k) Bilgi paketi fihristi: Bütün sayfaları açıkça tanımlamak için uygun olarak numaralandırılmış veya başka bir şekilde işaretlenmiş olan ve bilgi paketinin içindekileri belirten dokümanı, l) Birbiriyle değiştirilebilir çekilen makinalar: Bir traktörle çekilmek üzere tasarlanan ve traktörün fonksiyonlarını değiştiren veya fonksiyonlarına ilave yapan, tarım ve ormancılıkta kullanılan bir tertibatı; Bu amaçlar için ihtiyaç duyulan alet ve edevatı koymak ve çalışma sırasında ortaya çıkan veya ihtiyaç duyulan malzemeleri geçici olarak depolamak için tasarımlanmış ve imal edilmiş bir yük platformu da bulunabildiğini; Bir traktörle çekilmesi tasarlanan ve üzerinde daimî olarak bir teçhizat bulunan veya malzeme işleyecek şekilde tasarlanmış bir araç, teknik olarak izin verilen brüt kütlenin aracın yüksüz kütlesine oranı 3,0 dan küçükse, birbiriyle değiştirilebilir çekilen makinalar" olarak kabul edilmesi gerektiğini, m) Çok aşamalı AT tip onayı: Bir veya birden fazla onay kuruluşunun, tamamlama durumuna bağlı olarak, tamamlanmamış veya tamamlanmış araç tipinin bu Yönetmeliğin ilgili teknik şartlarını sağladığının belgelenmesi işlemini, n) Hizmete girme: İmalatçı veya ilk kullanımından önce imalatçı tarafından gösterilen üçüncü bir taraf tarafından montaj veya ayarlama gerektirmeyen herhangi bir aracın tasarlanmış amacı için ilk kullanımını; Piyasada ilk defa tescil edildiği veya yer aldığı tarihin, hizmete giriş tarihi olarak kabul edilmesi gerektiğini, o) İmalatçı:Tip onayı işlemlerinin bütün unsurlarından ve imalatın uygunluğunun sağlanmasından onay kuruluşuna karşı sorumlu olan ve araç, sistem, aksam veya ayrı teknik ünite imalatının bütün aşamalarıyla doğrudan ilgili olması dikkate alınmayan gerçek veya tüzel kişiyi; ayrıca, ürünün tedarik zincirinde yer alan ve faaliyetleri ürünün güvenliğine ilişkin özelliklerini etkileyen gerçek veya tüzel kişiyi; aşağıdakilerin de imalatçı olduğunun kabul edildiğini; 1) Kendi kullanımı amacıyla, bir aracı, sistemi, aksamı veya ayrı teknik üniteyi tasarımlayan, tasarımlamış olan, imal eden veya imal etmiş olan herhangi bir gerçek veya tüzel kişi, 2) Bir araç, sistem, aksam veya ayrı teknik ünite herhangi bir zamanda piyasaya arz edildiğinde veya hizmete girdiğinde bu Yönetmeliğe uygunluğu sağlamaktan sorumlu olan herhangi gerçek veya tüzel kişi. ö) İmalatçı temsilcisi: Bu Yönetmeliğin kapsadığı alanda yetkili kuruluşa karşı imalatçıyı temsil etmek ve onun adına hareket etmek üzere imalatçı tarafından görevlendirilen, gerçek veya tüzel bir kişiyi; Bundan böyle imalatçı terimine atıf yapıldığı durumda, imalatçı veya imalatçının temsilcisi olarak anlaşılması gerektiğini, p) Komisyon: Avrupa Komisyonunu, r) (Değişik:RG-21/12/ Mükerrer) MARTOY: 28/6/2009 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onayı Yönetmeliği (2007/46/AT) ni, s) Onay kuruluşu: Bir araç, sistem, aksam veya ayrı teknik ünite tipinin onayının bütün unsurlarından sorumlu olan, gerektiğinde tip onaylarını veren ve geri çeken, üye ülkelerdeki onay kuruluşları için temas noktası olarak hizmet veren, mamûl uygunluğunu sağlamak için imalatçı tarafından alınan tedbirleri kontrol eden Bakanlığı, ş) Römork: Esas olarak yük taşınması için tasarlanan ve tarım veya ormancılık amacıyla bir traktörle çekilecek şekilde tasarlanmış çekilen bir tarım ya da orman römorkunu; Yükün bir kısmı çekici araç tarafından taşınan römorklar da bu kategoriye girer. Bir traktöre bağlanmış ve üzerinde daimî olarak bir 2

3 teçhizat bulunan bir araç, teknik olarak izin verilen brüt kütlenin aracın yüksüz kütlesine oranı 3,0 a eşit veya daha büyükse ve araç malzeme işlemek üzere tasarlanmamışsa, tarım veya orman römorku sayılması gerektiğini, t) Sistem: Bir araçta özel bir fonksiyonu yerine getirmek için birleştirilen tertibatlar setini, u) Tamamlanmamış araç: Bu Yönetmeliğin ilgili bütün şartlarını karşılamak için en az bir ilave tamamlama aşamasına daha ihtiyaç duyan herhangi bir aracı, ü) Tamamlanmış araç: Çok aşamalı AT tip onayı işlemleri sonucu bu Yönetmeliğin ilgili bütün şartlarını sağlayan aracı, v) Tek araç onayı: Onay kuruluşunun münferit olarak onayladığı bir aracın ulusal şartları sağladığını belgelemesi işlemini, y) Temel araç: Araç tanıtım numarası, çok aşamalı AT tip onayı işlemlerinin daha sonraki aşamalarında kullanılan herhangi bir tamamlanmamış aracı, z) (Değişik:RG-21/12/ Mükerrer) Teknik Servis: Bir deney laboratuvarı olarak onay kuruluşu adına bizzat onay kuruluşu tarafından da yerine getirilebilecek gerekli deneyleri yapmak veya bir uygunluk değerlendirme kuruluşu olarak yine onay kuruluşu adına bizzat onay kuruluşu tarafından da yerine getirilebilecek ilk değerlendirmeyi ve diğer deney veya muayeneleri yapmak üzere Onay Kuruluşu tarafından görevlendirilmiş akredite edilmiş kuruluş veya kurumunu, aa) Traktör: Ana fonksiyonu çekme gücü sağlamak olan ve tarım veya ormancılık işlerini yerine getirmek için tasarımlanmış birbirleriyle değiştirilebilen donanımı çekmek, itmek, taşımak veya tahrik etmek veya tarım veya orman römorklarını çekmek için özel olarak tasarımlanmış, en az iki dingilli, azamî tasarım hızı 6 km/h den az olmayan, tekerlekli veya paletli, motorlu tarım veya orman traktörünü; Bu traktörler, tarım veya ormancılık işlerinde yük taşımak için uyarlanabilir ve/veya yolcu oturma yerleri ile donatılabildiğini, bb) Uygunluk belgesi: Bu Yönetmeliğe göre onaylanmış belirli bir aracın imalatı sırasında geçerli bütün düzenlemelere uygun olduğunu ve herhangi bir ilave denetleme yapılmadan bütün üye ülkelerde tescil edilebileceğini veya hizmete girebileceğini belirten, imalatçı tarafından verilen ve Ek III te belirtilen dokümanı ifade eder. İKİNCİ BÖLÜM Uygulama Usul ve Esasları AT tip onayı başvurusu MADDE 5 (1) Tip onayı başvurusunda uyulması gereken hususlar aşağıda belirtilmiştir. a) İmalatçı, araç AT tip onayı için bir onay kuruluşuna başvurur. Başvuruda, Ek I de istenen bilgileri içeren bilgi dosyası bulunur. Bilgi dosyası; sistemler, aksamlar ve ayrı teknik ünitelerin AT tip onayı bakımından da AT tip onayının verilmesine veya reddedilmesine kadar onay kuruluşunun incelemesine açık bulundurulur. b) Çok aşamalı AT tip onayında sunulacak bilgiler; 1) Birinci aşamada: Temel aracın tamamlanma durumuna karşılık gelen, tam bir araç için istenen bilgi dosyasının ve AT tip onayı belgelerinin ilgili kısımları, 2) İkinci veya daha sonraki aşamalarda: İmalatın mevcut durumuyla ilgili bilgi dosyasının ve AT tip onayı belgelerinin ilgili kısımları ve imalatın bir önceki aşamasında tamamlanmamış araç için verilmiş AT tip onayı belgesinin bir sureti. Ayrıca, imalatçı tamamlanmamış araçta yapmış olduğu değişikliklerin ve eklemelerin ayrıntılı bir listesini sunar. c) İmalatçı; sistem, aksam veya ayrı teknik ünite için AT tip onayı başvurusunu onay kuruluşuna yapar. Bu başvuruda, ayrı yönetmelikle istendiği şekilde bir bilgi dosyası bulunur. ç) Bir araç, sistem, aksam veya ayrı teknik ünite tipinin AT tip onayı başvuruları ancak bir onay kuruluşuna yapılabilir. Onaylanacak her bir tip için ayrı başvuru yapılır. Tip onayı işlemleri MADDE 6 (1) Tip onayı işlemlerine ilişkin esaslar aşağıda belirtilmiştir. a) Onay kuruluşu, aşağıdaki şartların sağlanması halinde tip onayı işlemlerini yerine getirir. 1) Bilgi dosyasındaki özelliklere uygun olan ve kategorisine göre, Ek II, Bölüm B de belirtilen bütün ayrı yönetmeliklerin teknik şartlarını sağlayan araç tiplerine AT tip onayı verir. 3

4 2) Bilgi dosyasındaki özelliklere uygun olan ve Ek II, Bölüm B de belirtilen bütün ayrı yönetmeliklerin teknik şartlarını sağlayan tamamlanmamış veya tamamlanmış temel araçlara çok aşamalı AT tip onayı verir. 3) Bilgi dosyasındaki özelliklere uygun olan ve Ek II, Bölüm B de listelenen ilgili ayrı yönetmelikte yer alan teknik şartları sağlayan bütün sistem, aksam veya ayrı teknik ünite tiplerine, sistem, aksam veya ayrı teknik ünite AT tip onayı verir. 4) Onaylanacak sistem, aksam veya ayrı teknik ünite kendi fonksiyonunu yerine getiriyorsa veya sadece aracın diğer kısımları ile birlikte belirli bir özellik gösteriyorsa ve bu nedenle bir veya daha fazla şarta uygunluk, gerçek veya benzeştirilmiş olsun, onaylanacak sistem, aksam veya ayrı teknik ünite aracın sadece diğer kısımları ile birlikte çalıştığında doğrulanabiliyorsa, bundan dolayı sistem, aksam veya ayrı teknik ünitenin AT tip onayı kısıtlanır. Bu durumda, bu tür bir sistem, aksam veya ayrı teknik ünitenin AT tip onayı belgesi, bunların kullanılması ve takılması şartları ile ilgili kısıtlamaları göstermelidir. Bu kısıtlamaların ve şartların yerine getirildiği, aracın AT tip onayı sırasında doğrulanmalıdır. (2) Onay kuruluşu, (a) bendinin hükümlerine uyan bir araç, sistem, aksam veya ayrı teknik ünitenin karayolu güvenliği, çevre veya iş güvenliği açısından ciddi bir tehlike oluşturduğunu belirlemesi halinde, AT tip onayı vermeyi reddedebilir. Bu durumda onay kuruluşu, kararın hangi nedenlere dayandığını belirterek, üye ülkelerin onay kuruluşlarına ve Komisyona bilgi verir. (3) Onay kuruluşu, AT tip onayı verdiği, vermeyi reddettiği veya geri çektikleri her araç tipi için AT tip onayı belgesinin bir suretini Ek II Bölüm C de belirtilen ekleriyle birlikte bir ay içinde üye ülkelerdeki onay kuruluşlarına gönderir. (4) Onay kuruluşu, o ay içinde verdiği, vermeyi reddettiği veya geri çektiği sistem, aksam veya ayrı teknik ünitelerin AT tip onaylarının Ek VI da gösterilen özelliklerini içeren bir listesini her ay üye ülkelerdeki onay kuruluşlarına gönderir. Başka bir üye ülkenin onay kuruluşundan talep olması halinde, bu kuruluşlar, söz konusu sistem, aksam veya ayrı teknik ünite tipi için AT tip onayı belgesinin bir suretini ve/veya AT tip onayı verdiği, vermeyi reddettiği veya geri çektiği her sistem, aksam veya ayrı teknik ünite tipinin AT tip onayı ile ilgili bilgi paketinin bir suretini hemen gönderir. Tip onayı değişiklikleri MADDE 7 (1) AT tip onayında değişiklik olması durumunda uygulanacak esaslar aşağıda belirtilmiştir. a) Tip onayını vermiş olan onay kuruluşu, bilgi paketinde yer alan özelliklerde herhangi bir değişikliğin kendisine bildirilmesini sağlayacak gerekli tedbirleri alır. b) AT tip onayının değişikliği için başvuru, sadece ilk AT tip onayını vermiş olan onay kuruluşuna yapılır. c) AT tip onayında bilgi paketinde yer alan herhangi bir özellik değişmiş ise, ilk AT tip onayını veren onay kuruluşu, gerektiğinde değişiklik yapılan her bir sayfada değişiklik tarihini ve yapılan değişikliğin niteliğini açıkça göstererek bilgi paketinin yeniden düzenlenmiş (revize edilmiş) sayfalarını yayınlar. Değişikliğin ayrıntılı açıklaması ile birlikte bilgi paketinin güncelleştirilmiş halinden oluşan bir birleştirilmenin de bu şartı sağladığı kabul edilir. ç) Değiştirilmiş sayfaların veya birleştirilmiş ve güncelleştirilmiş metnin her yayımlanmasında, AT tip onayı belgesine ekli bilgi paketi fihristinde en son değişiklik tarihlerini veya birleştirilmiş ve güncelleştirilmiş metnin tarihini gösterecek şekilde değişiklik yapılır. d) Değişikliğin bir kapsam genişletmesi olduğu kabul edilir ve ilk AT tip onayını veren onay kuruluşu, aşağıdaki durumlarda kapsam genişletmesinin nedenini ve bunun yeniden düzenleme tarihini belirten, kapsam genişletme sayısını taşıyan, yeniden düzenlenmiş AT tip onayı belgesini verir. 1) İlave denetlemeler gerektiriyorsa, 2) Ekleri haricinde, AT tip onayı belgesindeki bilgiler değişmiş ise, 3) Araç AT tip onayı belgesinde geçerli olan tarihten itibaren, ilk hizmete girişin yasaklandığı tarihte uygulanan ayrı bir yönetmeliğin şartları değişmiş ise. e) İlk AT tip onayını veren onay kuruluşu, bilgi paketi ile ilgili bir değişikliğin ilave denetlemeler veya yeni deneyler ya da kontroller gerektirdiği kanısına varırsa, buna göre imalatçıyı bilgilendirir ve sadece tatminkar sonuçlar göstermiş olan deneyler ve kontroller yapıldıktan sonra (c), (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen dokümanları verir. Uygunluk Belgesi ve AT tip onayı işareti MADDE 8 (1) Uygunluk belgesi işlemlerine ve AT tip onayı işareti ile ilgili esaslar aşağıda belirtilmiştir. 4

5 a) İmalatçı, bir araç AT tip onayı belgesi sahibi olarak kendi yetkisi dahilinde bir uygunluk belgesi düzenler. Ek III te örnekleri verilen bu belge, tamamlanmış veya tamamlanmamış olsun, onaylanmış araç tipine uygun olarak imal edilmiş her araçla birlikte bulunmalıdır. b) Onay kuruluşu, araç vergilendirilmesi veya tescili amaçlarıyla Komisyona ve üye ülkelere en az üç aylık bir bildirim süresi verdikten sonra, uygunluk belgesine ilave edilmesi gereken Ek III te belirtilmemiş özellikleri, bilgi paketinde açıkça belirtilmesi veya bilgi paketinden basit bir hesaplamayla elde edilebilmesi kaydıyla talep edebilir. c) İmalatçı; bir sistem, aksam veya ayrı teknik ünite AT tip onayı belgesi sahibi olarak kendi yetkisi dahilinde onaylanmış tipe uygun olarak imal edilen her aksama veya üniteye ticarî adı veya markasını, tipini ve/veya ayrı yönetmelikte bu şekilde bir şart varsa AT tip onayı işaretini veya numarasını iliştirir. ç) 6 ncı maddenin (a) bendinin (3) numaralı alt bendine uygun olarak, söz konusu sistem, aksam veya ayrı teknik ünitenin kullanımı konusunda kısıtlamalar içeren AT tip onayı belgesi bulunan imalatçı, bu belgenin sahibi olarak kendi yetkisi dahilinde her sistem, aksam veya ayrı teknik ünite için bu kısıtlamalara ilişkin ayrıntılı bilgi verir ve bunların takılması için her şartı belirtir. Tescil, satış ve hizmete girme MADDE 9 (1) Tescil, satış ve hizmete girme ile ilgili hususlar aşağıda belirtilmiştir. a) Yeni tip onaylı araçlar, sadece geçerli bir uygunluk belgesi varsa, imalatı ve işlevinden dolayı tescil edilir, satışına veya hizmete girmesine izin verilir. Tamamlanmamış araçların satışına izin verilir, ancak bu araçlar tamamlanana kadar sürekli tescili ve hizmete girişi reddedilebilir. b) Sistemler, aksamlar veya ayrı teknik ünitelerin, ilgili ayrı yönetmeliklerin şartları ile ve 8 inci maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen şartlar ile uyumlu olması halinde, bu sistemler, aksamlar veya ayrı teknik ünitelerin satışına veya hizmete girişine izin verilir. Muafiyetler MADDE 10 (1) Muafiyetlere ilişkin hususlar aşağıda belirtilmiştir. a) 9 uncu maddenin birinci fıkrasının (a) bendinin şartları, silahlı kuvvetler, sivil savunma, itfaiye hizmetleri veya kamu düzenini sağlamakla görevli birimler tarafından kullanılmak üzere tasarlanan araçlara ve bu maddenin (b) bendine uygun olarak tip onaylı araçlara uygulanmaz. b) Onay kuruluşu, imalatçının talebi üzerine 11, 12 ve 13 üncü maddelerde belirtilen araçları bir veya daha fazla ayrı yönetmeliğin bir veya daha fazla hükümlerinden muaf tutabilir. (2) Onay kuruluşu, her yıl verilen muafiyetlerin bir listesini Komisyona ve üye ülkelere gönderir. Küçük serilerde imal edilen araçlar MADDE 11 (1) Küçük serilerde imal edilen araçlar için, her yıl tescil edilen, satışa sunulan veya hizmete giren araçların sayısı, Ek V, Bölüm A da belirtilen azamî sayıdaki birimlere kadar sınırlandırılır. (2) Onay kuruluşu, her yıl bu araçların AT tip onaylarının bir listesini Komisyona gönderir. Bu tür bir AT tip onayını veren onay kuruluşu, verilmiş olan muafiyetlerin yapısını belirterek, bilgi dokümanlarının ve AT tip onayı belgesinin ve bu belgenin bütün eklerinin bir kopyasını imalatçı tarafından gösterilen üye ülkelerdeki onay kuruluşlarına gönderir. Seri sonu araçlar MADDE 12 (1) Onay kuruluşu, seri sonu araçlar için imalatçının talebi üzerine, Ek V, Bölüm B de belirtilen miktar sınırlamaları dahilinde ve üçüncü fıkrada belirtilen sınırlı bir süreyle, tip onayı belgesi geçerli olmayan bir araç tipine uygun olan yeni araçları tescil edebilir ve satışına veya hizmete girişine müsaade edebilir. (2) Birinci fıkra sadece aşağıdaki araçlara uygulanır. a) Ülke içinde ve Topluluk bölgesinde bulunan araçlara, b) Söz konusu aracın AT tip onayı hala geçerli iken, ancak bahsedilen onay geçerliliğini kaybetmeden önce tescili yapılmamış veya piyasaya arz edilmemiş olan, verilmiş geçerli bir uygunluk belgesi bulunan araçlara. (3) Birinci ve ikinci fıkralarda belirtilen uygulama, AT tip onayının sona erdiği tarihten itibaren tam araçlar için 24 ay ve tamamlanmış araçlar için 30 aylık süreyle sınırlıdır. (4) İmalatçı, belirli kategorideki araçların bir veya daha fazla tiplerine birinci fıkrayı uygulamak amacıyla bu araç tipinin hizmete girmesi için onay kuruluşuna talepte bulunur. Bu talep, dayandığı teknik ve/veya ekonomik gerekçeleri belirtmelidir. (5) Üç ay içinde tescil edilecek söz konusu araç tipinin tesciline izin verilip verilmemesi konusunda ve izin verilirse kaç tane araç için olacağına karar verilir. 5

6 (6) Bu araç tiplerinin hizmete girmesine izin verilmesi halinde imalatçı, araçların Ek V, Bölüm B ile uyumlu olmasını sağlamasından sorumludur. Araçlar, sistemler, aksamlar ve ayrı teknik ünitelerin uyumsuzluğu MADDE 13 (1) Bir veya daha fazla ayrı yönetmeliğin bir veya daha fazla şartı ile uyumlu olmayan, teknik ve prensiplere uygun olarak tasarımlanmış araçlar, sistemler, aksamlar veya ayrı teknik üniteler ile ilgili olarak; a) Onay kuruluşu, geçici AT tip onayı verebilir. Bu durumda, bir ay içinde AT tip onayı belgesinin ve eklerinin bir suretini üye ülkelerin onay kuruluşlarına ve Komisyona gönderir. Aynı zamanda, onay kuruluşu bu Yönetmeliğe göre AT tip onayını vermek için Komisyondan yetki talebinde bulunur. Bu talep, aşağıdaki bilgileri içeren bir dosya ile birlikte yapılır. 1) Söz konusu teknik veya prensiplerin; araç, sistem, aksam veya ayrı teknik üniteyi bir veya daha fazla ilgili ayrı yönetmeliğin şartlarına uyumsuz hale getirmesinin nedenleri, 2) Karşılaşılan emniyet, çevre koruma veya iş güvenliği konuları ve alınan tedbirlerin açıklaması, 3) Sağlanan emniyet, çevre koruma ve iş güvenliği seviyesinin, bir veya daha fazla ilgili ayrı yönetmeliğin şartlarında istenen seviyeye en azından eş değer olduğunu gösteren sonuçlarla birlikte deneylerin açıklaması. b) Talep onaylanırsa, onay kuruluşu, bu Yönetmeliğe göre AT tip onayı verebilir. Bu durumda onay kuruluşu, Komisyon kararında belirtilen kısıtlamaların bu tür AT tip onaylarının geçerliliğini etkileyip etkilemediğini değerlendirir. AT tip onayının geçerlilik süresi hiçbir şekilde 36 aydan az değildir. c) Ayrı yönetmeliklerin, bu maddeye göre onaylanan araç, sistem, aksam veya ayrı teknik ünite tiplerinin değiştirilen yönetmeliklere uygun olacak şekilde teknik ilerlemelere uyarlanmış olması halinde, onay kuruluşunca aksamlar veya ayrı teknik ünitelerde gerekli değişiklikler için ve özellikle kısıtlamalara veya muafiyetlere yapılan atıfların kaldırılması için ihtiyaç duyulan süreye müsaade edilerek, bu AT tip onayları bu Yönetmeliğe uygun AT tip onaylarına dönüştürülür. ç) Belirli ayrı yönetmelikleri uyarlamak için gerekli tedbirler alınmamış ise, AT tip onayını veren onay kuruluşunun talebi halinde, başka bir Komisyon Kararına dayanılarak bu maddeye göre verilen AT tip onaylarının geçerliliği uzatılabilir. d) Bu maddeye göre ilk defa verilen bir muafiyet, benzer taleplerde bir referans olarak ileride kullanılabilir. Eş değerlik MADDE 14 (1) Eşdeğerlik konusundaki esaslar aşağıda belirtilmiştir. a) Onay kuruluşu, ayrı yönetmeliklerle birlikte bu Yönetmelik ile düzenlenen araçlar, sistemler, aksamlar ve ayrı teknik ünitelerin AT tip onayı için getirilen şartlar veya hükümler ile uluslararası düzenlemeler veya çok taraflı çerçeve anlaşmalar ya da üçüncü ülkeler ile yapılan ikili anlaşmalarla üçüncü ülke düzenlemeleri ile belirlenen işlemler arasında eş değerliği tanıyabilir. b) MARTOY da tarif edildiği ve bu Yönetmeliğin Ek II, Bölüm B, Kısım II-A da belirtildiği gibi, motorlu araçlarla ilgili ayrı yönetmeliklerin temelinde verilen AT tip onaylarının eş değerliği kabul edilir. c) Ek II, Bölüm B, Kısım II-B de belirtilen, revize edilmiş 1958 Anlaşmasının eki olan Birleşmiş Milletler/Avrupa Ekonomik Komisyonu (BM/AEK) Regülasyonları temelinde verilen tip onaylarının eş değerliği kabul edilir. ç) (Değişik:RG-21/12/ Mükerrer) Ek II, Bölüm B, Kısım II-C de belirtilen standartlaştırılmış Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) kodları temelinde verilen deney raporlarının eş değerliği, ayrı yönetmeliklere göre düzenlenen deney raporlarına alternatif olarak kabul edilir. İmalatın uygunluğunu sağlamak için düzenlemeler MADDE 15 (1) İmalatın uygunluğunu sağlamak için düzenlemeler aşağıda belirtilmiştir. a) AT tip onayını veren onay kuruluşu, verdiği tip onayıyla ilgili olarak araçlar, sistemler, aksamlar veya ayrı teknik ünitelerin onaylanmış tipe uygun olarak imal edilmesini sağlamak için yeterli düzenlemelerin yapılmış olduğunu doğrulamak üzere, gerektiğinde üye ülkelerdeki AT tip onayı kuruluşları ile iş birliği yaparak, Ek IV de belirtilen tedbirleri alır. b) AT tip onayını veren onay kuruluşu, verdiği tip onayıyla ilgili olarak (a) bendinde yer alan düzenlemelerin yeterliliğini sürdürdüğünü ve araçlar, sistemler, aksamlar veya ayrı teknik ünitelerin onaylanmış tipe uygun olarak imalatının devam ettiğini doğrulamak üzere, gerektiğinde AT tip onayı kuruluşları ile işbirliği yaparak, Ek IV te belirtilen tedbirleri alır. (2) Mamullerin onaylanmış tipe uygunluğunun sağlanması için doğrulama işlemi, Ek IV ün 2 numaralı "imalatın uygunluğu" bölümünde belirtilen işlemlerle sınırlıdır. 6

7 Bilgi verme zorunluluğu MADDE 16 Onay kuruluşu, AT tip onayının geri çekilmesini ve bu tür bir tedbirin nedenlerini bir ay içinde üye ülkelerin onay kuruluşlarına bildirir. Güvenlikle ilgili hükümler MADDE 17 (1) Güvenlikle ilgili hükümler aşağıda belirtilmiştir. a) Onay kuruluşu, belirli bir tipte araç, sistem, aksam veya ayrı teknik ünitenin geçerli bir uygunluk belgesi bulunmasına veya uygun olarak işaretlenmiş olmasına rağmen, karayolu güvenliğine veya iş güvenliğine karşı ciddî risk oluşturduğunu belirlerse, bu tür araçları azamî altı aylık bir süreyle tescil ettirmeyebilir veya bu tür araçların, sistemlerin, aksamların veya ayrı teknik ünitelerin kendi bölgesinde hizmete girişini veya satışını yasaklayabilir. Onay kuruluşu, kararının dayandığı nedenleri belirterek, bunu üye ülkelere ve Komisyona hemen bildirir. b) (a) bendinde belirtilen durumlarda, onay kuruluşu Komisyondan gelen görüşü değerlendirir. Komisyonun tedbirin haklı olmadığını bildirmesi hâlinde onay kuruluşu, üye ülkeleri ve imalâtçıyı hemen bilgilendirir. (2) Birinci fıkranın (a) bendinde belirtilen uygulamanın ayrı yönetmeliklerden birindeki bir boşluktan dolayı haklı olması hâlinde, bu uygulamayı sürdürmek için 22 nci maddede belirtilen Komitede karar alınır. Onaylanmış tipe uygunlukta yetersizlik MADDE 18 (1) Onaylanmış tipe uygunlukta yetersizlik halinde yapılacak işlemler aşağıda belirtilmiştir. a) AT tip onayı belgesindeki ve/veya bilgi paketindeki özelliklerden sapmaların tespit edilmesi halinde ve bu sapmalara AT tip onayını veren onay kuruluşu tarafından 7 nci maddenin (c) bendine göre izin verilmemiş olması halinde, onaylanmış tipe uygunlukta yetersizlik hali oluşur. Bir aracın ayrı yönetmelikler tarafından müsaade edilen toleransları sağlaması halinde, onaylanmış tipten sapma yaptığı kabul edilmez. b) AT tip onayı veren onay kuruluşu, uygunluk belgesi bulunan veya AT tip onayı işareti taşıyan araçlar, sistemler, aksamlar veya ayrı teknik ünitelerin onaylamış olduğu tipe uygun olmadığını belirlerse, imal edilmiş araçlar, sistemler, aksamlar veya ayrı teknik ünitelerin onaylanmış tipe uygun olmasını sağlamak için gerekli tedbirleri alır. Onay kuruluşu, AT tip onayının geri çekilmesine kadar varabilecek tedbirleri üye ülkelerin onay kuruluşlarına ve Komisyona bildirir. c) AT araç tip onayını veren onay kuruluşu, sistem, aksam, ayrı teknik ünite veya tamamlanmamış aracın AT tip onayını veren onay kuruluşundan, imal edilmiş araçların onaylanmış tipe uygun olmasını sağlamak için aşağıdaki durumlarda gerekli tedbirler almasını ister. 1) Bir aracın uygunsuzluğunun, özellikle bir sistem, aksam veya ayrı teknik ünitenin uygunsuzluğundan kaynaklandığı AT araç tip onayı durumunda veya 2) Tamamlanmış bir aracın uygunsuzluğunun, tamamlanmamış bir aracı oluşturan özellikle bir sistem, aksam veya ayrı teknik ünitenin veya tamamlanmamış aracın kendisinin uygunsuzluğundan kaynaklandığı çok aşamalı AT tip onayı durumunda. (2) Onay kuruluşu, bu maddede belirtilen hususlarda Komisyonu bilgilendirir ve (b) bendini uygular. Uygunsuzluğun doğrulanması MADDE 19 (1) Onay kuruluşu, AT uygunluk belgesi bulunan veya AT tip onayı işareti taşıyan araçlar, sistemler, aksamlar veya ayrı teknik ünitelerin onaylı tipe uygun olmadığını belirlerse, imal edilen araçlar, sistemler, aksamlar veya ayrı teknik ünitelerin onaylı tipe uygun olduğunu doğrulamak için AT tip onayını veren üye ülke onay kuruluşundan bilgi isteyebilir. (2) Bu tür tedbirler, mümkün olduğu kadar kısa sürede ve her durumda talep tarihinden itibaren altı ay içinde alınır. Kararların ve mevcut yasal çözümlerin bildirimi MADDE 20 (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında kabul edilen hükümler gereğince, AT tip onayının reddedilmesi veya geri çekilmesi, tescilin reddedilmesi veya hizmete girişin veya satışın yasaklanması ile ilgili alınan bütün kararlar, dayandıkları gerekçeleri ile belirtmelidir. (2) Bu tür kararlar, ilgili taraflara bildirilir ve aynı zamanda söz konusu taraflara yürürlükteki mevzuata göre mevcut çözümleri ve bu tür çözüm yollarını kullanması için imkan verilen süre sınırları hakkında bilgi verilir. Bu Yönetmeliğin eklerinin veya ayrı yönetmeliklerin değişikliği MADDE 21 (1) Aşağıda belirtilen konu başlıkları ile ilgili bu Yönetmeliğin uygulanması için gerekli işlemler bu Yönetmeliğin 22 nci maddesinde belirtilen işleme uygun olarak yapılır. a) Bu Yönetmeliğin eklerini uyarlamak için gerekli olan değişiklikler, 7

8 b) Ayrı yönetmeliklerin teknik hükümlerini uyarlamak için gerekli olan değişiklikler, c) Ayrı teknik ünitenin AT tip onayı ile ilgili hükümlerin ayrı yönetmelikler içine konulması. (2) Topluluğun kabul etmiş olduğu yeni düzenlemeler veya mevcut düzenlemelerin değişiklikleri yürürlüğe konulursa, bu Yönetmeliğin ekleri 22 nci maddede belirtilen işleme göre uyarlanır. Komite MADDE 22 (1) Komite ve eklerin uyarlanmasına ait esaslar aşağıda belirtilmiştir. a) BM/AEK Antlaşması çerçevesinde hazırlanan 11/1/1997 tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Tekerlekli Araçlar ile Bu Araçlara Takılan ve/veya Araçlarda Kullanılan Aksam ve Parçalar ile İlgili Teknik Mevzuatın Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde tanımlanan Motorlu Araçlar Teknik Komitesi (MARTEK) oluşturulmuştur. b) Bu Yönetmeliğin eklerinin veya aksine bir şart bulunmadığı sürece ayrı yönetmeliklerin şartlarının uyarlanması için gerekli bütün değişiklikler (c) bendine göre yapılır. c) Onay Kuruluşunun temsilcisi alınacak önlemlerle ilgili bir taslağı (a) bendinde belirtilen MARTEK e sunar. MARTEK, konunun ivediliğine göre başkan tarafından belirlenecek süre içerisinde taslak hakkındaki ç) Onay Kuruluşu, görüşünü Onay Kuruluşuna bildirir. Onay Kuruluşu, gerekli çalışmaları ve düzenlemeleri yapar. Yeni bir ayrı yönetmeliğin kabulünün gerekmesi halinde bu Yönetmeliğin ilgili eklerinde gerekli değişikliği yapar. d) Ayrı bir yönetmelikte değişiklik yapıldığında, bu Yönetmeliğin ilgili eklerinde de gerekli değişiklik yapılır. e) MARTEK, bu Yönetmelikle ilgili ihtiyaç duyulan her türlü düzenlemeyi (c) bendinde belirtilen esaslara göre hazırlayarak Onay Kuruluşu olan Bakanlığa sunar. Onay kuruluşları ve teknik servislerin bildirimi MADDE 23 (1) Aşağıda belirtilen kuruluşların adları ve adresleri Komisyona ve üye ülkelere bildirilir. a) Onay kuruluşu, varsa sorumlu oldukları alanlar, b) Onay kuruluşu tarafından atanan teknik servisler. Bu teknik servislerin her birinin hangi deney işlemlerini yapmak üzere atanmış olduğu belirtilir. (2) Bildirilen teknik servisler, aşağıdaki şartlara bağlı olarak deney laboratuvarlarının çalışması ile ilgili TS EN ISO/IEC uyumlaştırılmış standardı sağlamalıdır: a) Bir imalatçı, sadece ayrı yönetmeliklerde veya alternatif teknik düzenlemelerde açık ve net bir şekilde belirtilmesi halinde, teknik servis olarak atanabilir. b) Teknik servisin dışarıdan teçhizat kullanımına, onay kuruluşu ile mutabakata varılarak izin verilir. (3) Bildirilen bir teknik servis ikinci fıkrada belirtilen uyumlaştırılmış standardı sağlamalıdır. (4) Üçüncü ülkelerdeki servisler, üçüncü ülke ile yapılan ikili veya çok taraflı anlaşmalarda belirtilmesi halinde, atanmış teknik servisler olarak kabul edilebilir. AT tip onayı için uygulama tarihleri MADDE 24 (1) AT tip onayı için bu Yönetmeliğin uygulama tarihleri aşağıda belirtilmiştir. a) Bu Yönetmelik, T1, T2 ve T3 kategorisine ait araçlar konusunda; 1) 1/1/2009 dan itibaren yeni tip onayı belgesi alacak araçlara, 2) 1/7/2009 dan itibaren tip onayı belgesi mevcut araçlara uygulanır. b) Bu Yönetmelik, Ek II de belirtilen bir araç kategorisi için bütün ayrı yönetmelikler kabul edildiğinde, (a) bendinde belirtilenler dışındaki araç kategorileri için: 1) Yeni tip onayı belgesi alacak araç tipleri için kabul edilmesi gereken son ayrı yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihinden 3 yıl sonra, 2) Hizmete girmiş olan bütün araç tipleri için kabul edilmesi gereken son ayrı yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihinden 6 yıl sonra uygulanır. c) Onay kuruluşu, imalatçıların talebi halinde, bütün ilgili ayrı yönetmeliklerin yürürlüğe girdiği tarihlerden itibaren yeni araç tiplerine bu Yönetmeliği uygulayabilir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Çeşitli ve Son Hükümler Piyasa gözetimi ve denetimi MADDE 25 (1) Bu Yönetmelik kapsamında yer alan araçların ve bu araçlarda kullanılmak üzere tasarlanan sistemlerin, aksamların ve ayrı teknik ünitelerin piyasa gözetimi ve denetimi, 13/11/2001 tarihli 8

9 ve 2001/3529 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmelik ile 16/5/2008 tarihli ve sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliği hükümlerine göre gerçekleştirilir. Aykırı davranışlarda uygulanacak hükümler MADDE 26 (1) Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı davranışta bulunanlara 4703 Sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun hükümleri uygulanır. Düzenlemeler MADDE 27 (1) Bakanlık, bu Yönetmeliğin uygulanması ile ilgili olarak gerekli alt düzenlemeleri yapmaya yetkilidir. Yürürlükten kaldırılan Yönetmelik MADDE 28 (1) 7/1/1999 tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Tekerlekli Tarım veya Orman Traktörleri Tip Onayı Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlükten kaldırılan Yönetmeliğe yapılmış atıflar, bu Yönetmeliğe yapılmış sayılır. Ulusal Tip Onayı Belgesi GEÇİCİ MADDE 1 (1) Avrupa Birliğinde uygulaması kabul edilene kadar AT Tip Onayı Belgesi yerine "Ulusal Tip Onayı Belgesi" verilir. Bildirme zorunluluğu olmaması GEÇİCİ MADDE 2 (1) AT başlığı taşımayacak olan "Ulusal Tip Onayı Belgesi" ile ilgili bilgileri, Komisyona ve AT üyesi ülkelerin onay kuruluşlarına bildirme zorunluluğu yoktur. İthal traktörler GEÇİCİ MADDE 3 (1) AT Tip Onayı Belgesi olmayan ve ithal edilen tekerlekli tarım veya orman traktörlerinin de Ulusal Tip onayı Belgesi alma zorunluluğu vardır. Tip onayı belgelerinin geçerliliği GEÇİCİ MADDE 4 (1) 7/1/1999 tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Tekerlekli Tarım veya Orman Traktörleri Tip Onayı Yönetmeliği veya 8/4/2005 tarihli ve Sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Tekerlekli Tarım veya Orman Traktörleri Tip Onayı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğe (2001/3/AT ile Değişik 74/150/AT) göre alınan tip onayı belgeleri 1/7/2009 tarihine kadar geçerliliğini korur. Ancak söz konusu yönetmeliklere göre alınmış bütün tip onayı belgelerinin anılan tarihe kadar bu Yönetmeliğe göre hazırlanan tip onayı belgeleri ile değiştirilmesi zorunludur. Emniyet kemeri bağlantı noktaları GEÇİCİ MADDE 5 (1) AT tip onayı için emniyet kemeri bağlantı noktaları ile ilgili 76/115/AT Yönetmeliği veya OECD kodlarına uyum şartı 1/7/2009 tarihinden itibaren aranır. Uygulama GEÇİCİ MADDE 6 (Ek:RG-21/12/ Mükerrer) (Değişik:RG-14/8/ ) 1 Tarım veya Orman Traktörleri, Bunların Römorkları ve Birbiriyle Değiştirilebilir Çekilen Makinaları ile Sistemleri, Aksamları, Ayrı Teknik Üniteleri ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği kapsamındaki tarım veya orman traktörleri için ilk defa tip onayı alacak araçlar 1/3/2013 tarihinden itibaren, tip onayı mevcut araçlar ise 1/9/2013 tarihinden itibaren bu Yönetmelik şartlarını sağlamak zorundadır. GEÇİCİ MADDE 7 (Ek:RG-14/8/ ) 1 (1) Avrupa Birliğinin 2014/44/EU sayılı düzenlemesi uyumlaştırılarak bu Yönetmeliğin Ek I inde, Ek II sinin Bölüm C sinin Kısım II sinde ve Ek III ünün Kısım I inde yapılan değişiklikler; 2000/25/AT Yönetmeliğinin 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen tarihlere kadar ihtiyari, anılan tarihlerden sonra zorunlu olarak uygulanır. Yürürlük MADDE 29 (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 30 (Değişik:RG-21/12/ Mükerrer) (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı yürütür. Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete nin Tarihi Sayısı 8/6/ Yönetmelikte Değişiklik Yapan Yönetmeliklerin Yayımlandığı Resmî Gazetelerin 9

10 Tarihi Sayısı 1 21/12/ Mükerrer 2 14/8/