Bu kitapçık Eğitim-Öğretim yılı içerisinde devam etmekte olan Yüreğir Yüreğimizdir projesi kapsamında yer alan Atatürk temalı proje amacı

Transkript

1 ATATÜRK TEN ANILAR

2 Bu kitapçık Eğitim-Öğretim yılı içerisinde devam etmekte olan Yüreğir Yüreğimizdir projesi kapsamında yer alan Atatürk temalı proje amacı ile ekibimizce hazırlanmıştır.

3

4 Bunu Benden Kimse Alamaz!! Sivas Kongresi için Tokat tan Sivas a gidiliyordu. Bir ara sessizliğini bozdu ve: sessizliğinden ayrıldı; gülümseyerek ve şaşırarak dedi ki: -İstanbul dakiler, rütbelerimi, nişanlarımı geri alacaklarmış! Hakları yok çünkü ben onların her birini bir harp meydanında, bir hizmet mukabili kazanmıştım. Salonlarda, saraylarda değil! Haydi kordonumu alsınlar, o sarayındı. Fakat her ne ise... Zaten ben, o kimselere tekaddüm edip istifamı verdim. Varsın alsınlar!.. Ancak bunu vermem! diyerek göğsündeki bu altın imtiyaz madalyasını okşar gibi gösterdi. -Bunu benden kimse alamaz! Bunu, Anafartalar da harp meydanında, ateşin karşısında benim göğsüme taktılar. dedi ve sustu.

5 Anafartalar Kumandanı Mustafa Kemal İle Mülakat Yine o günlerde sarı saçları dağlardan esen rüzgârlarda savrularak dedi ki: -Yahu! Memleketi ben mi batırdım? -Yabancıyı Anadolu ya ben mi soktum? -Ben mi nizamı bozdum? -Ben kalanı korumak, dağları kurtarmak ve nizamı kurmak için çalışıyorum. -Bana müteşekkir olmaları lâzım gelirken, müstevli düşmanlarımızın menfaatine (yararına) uyarak nankörlük ediyorlar. Yanlış yoldadırlar.

6 Atatürk ün Kitap Okumaya Verdiği Önem Cemal Granada anlatıyor: -Bir gün Atatürk, tarihle ilgili bir kitap okuyordu. Öylesine dalmıştı ki, çevresini görecek hali yoktu. Yurt sorunları dururken Atatürk ün kitaplara zaman ayırması Vasıf Çınar ın biraz canını sıkmış olmalı ki Atatürk e şöyle dediğini duydum: -Paşam! Tarihle uğraşıp kafanı yorma -19 Mayıs ta kitap okuyarak mı Samsun a çıktın? Atatürk, bu içten yakınmaya tebessümle karşılık verdi: - Ben çocukken fakirdim. İki kuruş elime geçince bir kuruşunu kitaba verirdim. Eğer böyle olmasaydım, bu yaptıklarımın hiçbirini yapamazdım.

7 Cumhuriyette Angarya Yoktur!!!!! Cumhuriyet in ilanından sonra Atatürk ün Karadeniz gezisinde bulunuyordum. Rize ye geldiğimizde yolların düzgünlüğü dikkatini çekmişti. Valiye: -Yollarınızı nasıl bu hale getirebildiniz? diye sordu. Vali yakın köylerden gelen jandarmaların onarım çalışmasında çalıştığını belirtti. Bunun üzerine Ata nın kaşları çatıldı. Oldukça sert bir dille: -Vali Bey Corvee nedir bilir misin? Angarya demektir ve bilmeniz lazım ki, kanunsuz hiçbir vatandaşı işten alıkoyamaz, onu çalışmaya zorlayamazsınız. Cumhuriyet te angarya diye bir şey yoktur. (Kemal Arıburnu, Atatürk ten Anılar, s.321)

8 Bay ve Bayan Unvanları Atatürk, Bey, efendi, hanım, hanımefendi, paşa hazretleri gibi unvanları kaldırmak için bir yasa taslağını meclise vermişti. Bu sıralarda BAYÖNDER adlı piyesin düzeltilmesini yaparken yanındakilere: -Bay ne demektir? Biliyor musunuz? dedi. -Kişi, saygıya layık insan demektir. Bundan sonra erkeklere Bay kadınlara Bayan diyeceğiz.

9 Peki, bayan hem madam hem de matmazel karşılığı mı olacak? diye soruldu. Atatürk: -Bir kadını evlenmeden önce ve sonra iki insan saymak ortaçağ zihniyetidir dedi. Sonra eline kalemi aldı. Bayönder in birinci sayfasına şu cümleyi yazdı. -Genel olarak erkek için Bay, kadın için Bayan kelimeleri kullanılacak bey, efendi, hanım kalkacak. Ertesi günü meclisten çıkan bir yasa tüm unvanları kaldırıyordu. Atatürk: -Bunu kanunla emretmeye gerek yok. Bu benim teklifim olarak kalsın. Kararı zaman ve millet verir, dedi.

10 Mustafa Kemal Nasıl ATATÜRK Oldu? -Çanakkale Savaşı ndan sonra rütbesi paşalığa yükseltilince, adı Mustafa Kemal Paşa oldu. Kısaca, Kemal Paşa diye anılmaya başlandı. Sarı Paşa diyenler de oldu. -Sakarya Savaşı ndan sonra Türkiye Büyük Millet Meclisi ona Gazi rütbesini verdi. Adı, Gazi Mustafa Kemal Paşa oldu. Bu unvan o kadar benimsedi ki, herkes ondan kısaca Gazi Paşa diye söz etmeye başladı.

11 -21 Haziran 1934 te Soyadı Kanunu çıkınca, herkesin aklına, doğal olarak Gazi M.Kemal in soyadının ne olacağı geldi. Meclis te, gazetelerde her gün ortaya yüzlerce öneri atıldı Konuşuldu, tartışıldı, günler, haftalar geçti Sonunda, herkesin merakını gideren, üzerinde anlaştığı öneri, Saffet Arıkan dan geldi. Saffet Arıkan, Atatürk soyadının nasıl ortaya çıktığını şöyle anlatmaktadır: senesi, Dil Kongresi nde Dil Tetkik Cemiyeti Başkanlığı na getirildim. Kongreden bir müddet sonra, 26 Eylül tarihi dil bayramı idi. Bunun için bir nutuk hazırlamam lazım geliyordu. Bu Nutuk müsveddede görüldüğü gibi, Ulu Önderimiz Atatürk Mustafa Kemal diye başlıyordu.

12 Atatürk o tarihe kadar, Soyadı Kanunu çıktığı halde henüz soyadı almamıştı. Nutku kendine gösterdim. Atatürk kelimesini görür görmez üzerinde durdu. Birçok kereler bu kelimeyi tekrar etti. -Çok güzel bir buluş ama çok iddialı dedi. Ancak, müsveddede tashihler yaptığı halde, Atatürk e dokunmadı. Müsveddenin sonlarında bir de Türk Atası diye bir terkip kullanmıştım. Bunu daha fazla iddialı bularak Atatürk tarzında tashih etmemi emretti. Başka bir şey söylemedi. Ben nutkumu verdikten epey sonra, Gazi Mustafa Kemal, Atatürk ü soyadı olarak aldı. Anlatan: Baha Arıkan

13 Al Karanfili Severim! Atatürk, Cumhurbaşkanıyken ABD den bir mektup alır. Mektupta -Ben bölgemin ileri gelenlerinden biriyim Sizin çok büyük bir insan olduğunuzu biliyorum, eserinizin hayranıyım,en çok sevdiğiniz çiçeği bana yazmak cömertliğinde bulunursanız, o çiçeğin en güzel cinsine, sizin adınızı vereceğim yazmaktadır. Atatürk, mektubu yanıtlaması için, Genel Sekreteri Ruşen Eşref Ünaydın ı çağırır. -Nezaketinden dolayı müteşekkir olduğunu belirterek, ben en çok al karanfili severim Demiştir. Anlatan: Ruşen Eşref Ünaydın

14 Hacı Abalı ile Atatürk Hacı Abalı Küre nin sevilen ve sayılan hazırcevap ihtiyarlarındandı. Kerestecilik ve çiftçilikte uğraşan ihtiyar Ağustos sıcağında bunalmış fesini ve takkesini çıkarmış Atatürk e: -Gazi Paşa bu sarığı bu fesi kaldıracakmışsın diyorlar, gözünün seveyim şu işi biran evvel yap! Görüyon halimi! dedi. Atatürk ün memnuniyeti her halinden anlaşılıyordu. Hacı Abalı nın eskiden beri tanıyormuş gibi samimi konuşmaları ve hele Paşa sen ne dersen o olur, valla senin bir dediğin iki olmaz şart olsun bunu böyle bil demesi Atatürk ün hem hoşuna gitmiş, hem de çok duygulandırmıştı. Anlatan: Nazmi EĞDİRİCİ

15 Bir Türk Cihana Bedeldir! 25 Ağustos 1925 günü Atatürk, Mareşal üniforması ve göğsünde istiklâl Madalyası Kastamonu Milletvekilleri Ali Rıza, Mehmet Fuat, Çankırı Milletvekilleri Talât, Ziya, Kütahya Milletvekili Nuri, Rize Milletvekili Fuat Beyler, Paşalar ve yaverleri ile Kastamonu kışlasına giderek askeri teftiş etmişlerdi. Koğuşların gezisinde tank ve uçak modellerini gören Atatürk yanına iki asker çağırıp -Serbest dur konuşalım diyerek tank ve uçaklarla ilgili sorular sormuş ve bu arada koğuş çıkışında Bir Türk on Düşmana bedeldir levhasını görünce oradaki subayı çağırıp: - Öyle mi? -Evet Paşam! Atatürk başını dikleştirerek, -Hayır, bence öyle değildir, Bir Türk Cihana Bedeldir! demiştir. Kaynak: Nazmi EĞDİRİCİ

16 Atatürk ve Çoban Atatürk güzel havalarda arabaya atlar,bir süre gittikten sonra arabadan iner, biraz da yürürdü.böyle bir gezinti sırasında dağ başında, kendisini tanımayan bir çobanla aralarında şöyle bir konuşma geçmiştir: -Sen Atatürk ü bilir misin? -Bilmez miyim efendi? Ona Gazi Paşa da derler. -Peki ne yapmış Gazi Paşa? -Neler yaptığını sen daha iyi bilmelisin. -Onu görmek ister misin? -İstemem mi? ama ben onu nerden göreyim? -Öyleyse bana bak, o bana çok benzer. -Haydi oradan. Senin kılığında Atatürk mü olur? Sakalın bıyığın bile yok, karşılığını vermiş. Daha sonraki yıllarda çobanın masum hayalini bozmayıp kafasında bıyıklı, sakallı kalmaya razı olan Atatürk bu anıyı bu şekilde anlatmıştır.

17 Atatürk'ün Hediyesi Bir gün Konya'da Behiç Bey'in evinde Mustafa Kemal General Tawsend şerefine büyük bir ziyafet verdi. Yemeğin sonunda Mustafa Kemal bir misafirine: -Biz Türklerde bir adet vardır. Misafirimize mutlaka bir hediye veririz. Ben asil bir milletin mütevazi bir başkumandanıyım. Size ancak bu tesbihi verebiliyorum diyerek elindeki kırmızı mercan tesbihi hediye etti ve sofradan kalkılacağı sırada kolundaki saati çıkararak General'e dedi ki; -Bu saati bana Anafartalar'da bir Türk askeri, ölen bir İngiliz zabitinin kolundan çıkararak verdi, Saatin arkasında subayın künyesi yazılıdır. Bu subayın ailesini arattımsa da bulamadım. İngiltere'ye döndüğünüzde, ailesini bulur ve saati verirseniz çok memnun olurum. diyerek General'e teslim etti.

18 Neden Ankara'yı Başkent Yaptım? Sıcak bir günün akşamında köşkünün bahçesinde dolaşıyordu. Ben o sıralar köşkün tavan dekorlarıyla meşguldüm. Sisli bir akşam Ankara'nın üzerine çökmüştü. Atatürk bize: -Ankara'yı hükümet merkezi yapmakla iyi mi ettim? diye sordu. -Tabii,herkes müspet cevap verdi, Neden? sualine, stratejiden, siyasetten bahsetti. Atatürk: -Şimdi dalkavukluğu bırakın, Ankara'nın hükümet merkezi olmak için saydığınız meziyetleri beni ikna etmeye yetmez. Türk'ün imkansızı imkan haline getiren kudretini dünyaya bir kere daha tekrar etmek istedim. Bir gün gelecek şu çorak tarlalar, yeşil ağaçların çevirdiği villaların arasından uzanan yeşil sahalar asfaltlarla bezenecek. Hem bunu hepimiz göreceğiz. O kadar yakında olacak." Herkesin Millete İnanmasını istedi.

19 Zaferi müteakip yaptığı seyahatte Samsun'a da uğramış, orada öğretmenlerle görüşüyordu. Öğretmenlerin övgü dolu sözlerini sükunetle dinledikten sonra: -Vatandaşınız olan herhangi bir şahsı, istediğiniz gibi sevebilirsiniz; kardeşiniz gibi, arkadaşınız gibi, babanız gibi, evladınız gibi, sevgiliniz gibi sevebilirsiniz! Fakat bu sevgi, sizi milli varlığınızı, bütün muhabbetlerinize rağmen herhangi bir şahsa, herhangi bir sevdiğinize vermenize sebep olmamalıdır. Bunun aksine hareket kadar büyük hata olmaz. Ben ancak vazifemi yaptım. Bana, bu ilhamı ve kudreti nereden aldığımı soruyorsunuz. Cevap olarak diyebilirim ki, bugünkü uyanıklığı, düne, geçmişe borçluyuz. Geçmişte bu milletin çektiklerinden büyük bir ilham ve kudret kaynağı olamaz dedi.

20 Millet Adamıydı Milli Mücadele'nin buhranlı günlerinde, Ankara civarında yolda sarıklı bir hocaya rast gelmişti. Konuşurken, üstlerinden geçen uçağı göstererek, sordu: -Hocam, bu uçak nasıl uçuyor? -Ne bileyim ben, Öğretmediler ki bize? -Peki, sen ne bilirsin? -Ne mi bilirim. Bu uçağa bin dersin, binerim, oradan kendini aşağı at dersin, atarım. İşte ben bunu bilirim ama, bunu da senden öğrendim, Paşam! Mustafa Kemal, bu söz üzerine: -Var ol hocam! Ama, şunu da bil ki, ben de senin gibiyim. Ben de, milletin hiçbir arzusunu, hiçbir isteğini, hayatım pahasına da olsa yapmamazlık edemem! dedi.

21 Atatürk ve Din Adamları Milli Mücadele'nin en buhranlı günleriydi. İstanbul ile Ankara arasında fetva kavgası tüm şiddetiyle devam ediyordu. Birinci TBMM, kendi bünyesi içindeki din adamlarından seçtiği İrşad (Aydınlatma)Heyetlerini vatanın köyüne kentine göndermek ve gerçekleri vatandaşa anlatmakla görevlendirildi. Milli Eğitim Bakanı Türk Ocakları Genel Başkanı olan rahmetli Hamdullah Suphi Tanrıöver'di. Mustafa Kemal'e geldi. -Paşam... Bunlar çoğunlukla Arapça konuşacaklar. Halk ne anlayacak? Atatürk gülümsedi. -Sen üzülme Hamdullah... Onlar Arapça konuşsalar bile Türkçe düşünürler dedi.