MİMARİ PROJE RAPORLARI

Transkript

1 BACA alaturka kiremit %33 eğim %33 eğim %33 eğim yağmur oluğu P1 P1 P1 P1 P1 P giyotin pencere giyotin pencere giyotin pencere giyotin pencere giyotin pencere giyotin pencere ahşap kaplama (lamba zıvana) K4 P2 giyotin pencere P2 P P1 giyotin pencere P1 giyotin pencere sıva üzeri KALDIRIM ahşap kapı badanali duvar KALDIRIM ZEYREK - İSTANBUL 2419 ADA 59 PARSEL RESTİTÜSYON VE REKONSTRÜKSYON PROJELERİ MİMARİ PROJE RAPORLARI

2 İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ 2419 ADA 59 PARSEL RESTİTÜSYON PROJE RAPORU Retitüsyon projesi hazırlanan yapı; Fatih ilçesi Zeyrek, Sinanağa mah., 453 pafta, 2419 ada, 59 nolu parseldedir. Ancak günümüzde yapılan saha tespit çalışmasında yapının mevcudiyetini koruyamadığı tespit edilmiştir. Tarihi araştırmalarda ise yapının 1933 tarihli Pervititch haritasında yer aldığı görülmüş ancak yapıya ait tapu kayıtlarına ulaşılamadığı ve yapım zamanına ait başka bir belge bulunamadığı için yapının hangi tarihte uygulandığı belirlenememiştir. Yapının Pervititch haritasına göre 1933 öncesi uygulandığı düşünülmektedir. T.C. Kültür Bakanlığı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu ndan alınan belgeler doğrultusunda ise; 27 Şubat 2001 tarihinde çeşitli nedenlerle tehlike arz ettiği ve bu nedenle İstanbul ili Fatih ilçesi Belediye Başkanlığı İmar ve Planlama Müdürlüğü Yapı Denetim Bürosu tarafından İstanbul 1 numaralı Kültür ve Tabiat Varlıkları nı Koruma Kurulu na yapının yıkılması hususunda gerekli kararın gerekliliğinin bildirildiği tespit edilmiştir. İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Restorasyon Anabilim Dalı tarafından Zeyrek bölgesi için hazırlanan anıt fişleri de incelenmiştir. Bu tespite göre ve tarihinde yapının mevcudiyetini koruduğu ve strüktürel bir problem yaşamadığı ancak malzeme bozulmaları olduğu belirlenmiştir. Ayrıca Alman Arkeoloji Enstitüsü kütüphanesinde tarama yapılmış, Zeyrek bölgesini içeren plan kroki çalışmalarında 59 parsele ilişkin herhangi bir çizim bulunamamıştır. Bu veriler doğrultusunda; binaya ait restitüsyon projesi, herhangi bir proje çalışması bulunamadığı için sadece Koruma Yüksek Kurulu na iletilmiş olan fotoğraflar doğrultusunda hazırlanmıştır. Ayrıca komşu parsellerdeki yapı tipolojisi de değerlendirilmiştir. Konut olarak kullanılmış olan yapı; bodrum, zemin ve 1. kat olmak üzere 3 katlı ahşap bir binadır. Bodrum ve Zemin katı yığma ve 1. Kat ahşap konstrüksiyonlu olan yapının komşu parsel rölöve projesine istinaden restitüsyon projesinde zemin kat yüksekliği yol eğiminden kaynaklanan kot değişimi sebebiyle 3.30 ve 3.70 cm., 1. kat yüksekliği ise 2.95 cm. olarak projelendirilmiştir.

3 İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ Yapıya Haydar Caddesi ve İbadethane Sokak tan iki ayrı giriş vardır. Ana giriş Haydar Caddesi nden, diğeri ise İbadethane Sokak tandır. Her iki girişi de 15 m² lik bir hol karşılamaktadır. Bu giriş holü yukarı kata çıkan ahşap merdivene ve zemin katı oluşturan diğer dört odaya ulaşılmasını sağlayan bir antre olarak projelendirilmiştir. Zemin katın sınır duvarları yığma sistemdir. İç duvarlar ise ahşap konstrüksiyondur. Ancak elde edilen fotoğraflara göre, Haydar Caddesi dış cephesinde ahşap kaplama lamba zıvana uygulandığı fakat İbadethane Sokak cephesinde ise dış duvarın sıvalı yüzey olduğu görülmüştür. İTÜ tarafından tespit edilen ve hazırlanan anıt fişleri notlarında ise özgünde dış cephenin ahşap kaplama olduğu ve sonraki dönemde sıva ile kapatıldığı belirlenmiştir. Bu veriler doğrultusunda tüm cephelerde lamba zıvana ahşap kaplama uygulandığı belirlenmiş ve restitüsyon projesi de bu bilgilere göre hazırlanmıştır. Yine fotoğraflara uygun olarak bu kata ait dış cephede ki tüm açıklıklar giyotin pencerelidir. Tüm katın zemin ve tavan kaplamasında ahşap malzeme kullanılmıştır. İç duvarlar ahşap karkas üzeri sıvalıdır. Ahşap merdivenden yukarı çıkıldığında 1. Kata ulaşılmaktadır. 5.2 m² lik orta bir sofa ile karşılaşılır ve bu sofayla diğer odalara geçiş sağlanmaktadır. Bu katta orta sofaya çıkışı olan 4 oda projelendirilmiştir.. Fotoğraflardan elde edilen verilere göre bu kata ait cephe açıklıklarında giyotin ve kanatlı pencereler kullanılmıştır. Tüm iç ve dış duvarlar ahşap konstrüksiyondur. Döşeme ve tavan kaplama malzemesi de ahşaptır. Dış cephe kaplamasında lamba zıvana ahşap kaplama sistem detayına uygun bir proje hazırlanmıştır. Yapıdaki tüm mekan girişlerinde ahşap kapılar kullanılmıştır. Kapı genişlikleri ve yükseklikleri her katta farklılık göstermektedir. Yapının ahşap merdivenler ile inilen bodrum katında bir sofa bulunmakta ve bu katta yer alan diğer üç hacime bu sofadan ulaşılmaktadır. Zemin kaplaması karo mozaik olarak düşünülmüş, pencere açıklıkları fotoğraflardan oranlanarak belirlenmiştir. Yapının çatısı ise kırma sistem ile çözülmüştür. Geleneksel yapı malzemesi olan ve semtin genel özelliği olarak da değerlendirilen malzeme alaturka kiremittir ve bu malzemeye göre çatı strüktürü projelendirilmiştir.

4 İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ Ayrıca Pervititch haritasında görülen ve 59 parsel aplikasyon krokisi parsel sınırı içerisinde yer alan batı yönündeki kütle de projeye işlenmiş, işlik ve depo fonksiyonları ile projelendirilmiştir. Bu hacimlerin zemin kaplaması doğal taş olarak ifade edilmiştir. Restitüsyon projesi her kat için ayrıca belirtilen bu detaylara göre hazırlanmıştır. Elde edilen veriler doğrultusunda yapıya farklı dönemlerde müdahaleler olmadığı tespit edilmiş ve plan şeması, kesit ve görünüşler döneminde çekilen fotoğraflara göre projelendirilmiştir. Yapının özgün konut işlevini yıkım sürecine kadar sürdürmüş olması restitüsyon projesinde farklı yorumların getirilmesine gerek göstermemiştir.

5 İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ GÖRSELLER G1 İTÜ Yüksek Lisans Projeleri Tipoloji Araştırmaları

6 İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ G2 İTÜ Yüksek Lisans Projeleri Tipoloji Araştırmaları

7 İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ G3 İTÜ Yüksek Lisans Projeleri Tipoloji Araştırmaları

8 İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ G4 İTÜ Yüksek Lisans Projeleri Tipoloji Araştırmaları

9 İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ G5 İTÜ Yüksek Lisans Projeleri Tipoloji Araştırmaları

10 İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ KAYNAKLAR: Van Milligen,Alexander(1912),Byzantine Churhces of Constantinople,London:MC Millian & Co. Matheus,Thomas F.(1976).Byzantine Churches of İstanbul A photoprphic Survey. University Park:Pennsylvania States University Press ISBN Gülersoy Çelik (1976).A guide to İstanbul.İstanbul:Kitapligi.OCLC Krautheimer,Richard (1986).Architettura paleocristiane e bizantine. Turin:Einaudi. ISBN W. Müller-Wiener und J. Cramer (1981), ISTANBUL-ZEYREK Studien Zur Erhaltung Eines Traditionellen Wohngebietes. Deutsches Orient Institut Hamburg (1982). Nuran ZEREN GÜLERSOY, Azime TEZER, Reyhan GENLİ YİĞİTER, Kerem KORAMAZ, Zeynep GÜNAY, "Zeyrek, A Study in Conservation", 2005, Istanbul: Cenkler Matbaa, In: DULGEROGLU YUKSEL, Y., SAGLAMER G. et al. (Eds) City Architecture: In Between Past and Future. Istanbul: ITU Housing Research and Education Centre. pp Y.Mim. Hayriye Kalkavan, "Zeyrek İbadethane Arkası Sokak ta İki Ahşap Konutun Restitüsyon ve Restorasyon Projesi", İ.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, 1997 Y. Mim. Müge Kuruca, Zeyrek Caddesi no lu Ahşap Konağın Restorasyon Projesi", İ.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, 1997 Y.Mim. Oya Taşkın, Zeyrek İbadethane Arkası Sokak 14 no lu Konağın Restorasyon Projesi", İ.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, 1997 Y.Mim. Nurbanu Tosun, Zeyrek İbadethane Sokak 33 no lu Evin Restorasyon Projesi", İ.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, 1997 Zeyrek Camii Restorasyonu Zeynep Ahunbay 11 Ekim 2006,