Ses ÜNİTE 12. Amaçlar. İçindekiler. Öneriler. Bu üniteyi çalıştıktan sonra,

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Ses ÜNİTE 12. Amaçlar. İçindekiler. Öneriler. Bu üniteyi çalıştıktan sonra,"

Transkript

1 ÜNİTE 12 Ses Bu üniteyi çalıştıktan sonra, Amaçlar sıkıştırılmış dalgaları, ses ve sesin hızını, sesin özelliklerini, girişim olayını, Doppler olayını, akustik kavramlarını, gürültüyü öğreneceksiniz. İçindekiler Giriş Sıkıştırma Dalgaları Sesin Hızı Sesin Özellikleri Girişim Doppler Etkisi Akustik Gürültü Özet Değerlendirme Soruları Öneriler Bu ünitedeki kavramları iyice çalışınız. Ünite sonundaki soruları yanıtlayınız. Ünite içindeki örnekleri, deneyleri birkaç defa okuyun. Konuyu daha iyi kavramanız için bunun gerekli olduğunu unutmayın.

2 1. GİRİŞ Bu ünitede sıkışma dalgalarının özellikleri üzerinde durulacaktır. Bu özellikler, sesin ne şekilde meydana getirildiği konusunda bize yardımcı olacaklardır. Sesin özellikleri arasında şiddeti ve tınısı tartışılacaktır. Ses dalgalarının girişimi ve Doppler etkisi bu ünitede işlenecektir. Akustik (ses bilimi) ve sesin meydana getirdiği gürültünün insan sağlığı üzerindeki etkisi tartışılacaktır. 2. SIKIŞTIRMA DALGALARI Dalgalar, uzun bir helezonik yayla, yayın ucundaki bazı sargıları sıkıştırmak ve serbest bırakmak suretiyle elde edilebilir. Yayın parçaları ritmik olarak ileri geri hareket ederler. Bazen, dalgadaki maddesel parçacıklar birlikte sıkıştırılmış olur. Bazen de bunlar daha uzağa doğru hareket ederler. Bu türdeki bir dalgaya sıkıştırma dalgası adı verilir (Şekil 1). Şekil 1. Helezonik bir yayda sıkıştırma dalgasının meydana gelişi. Bir sıkıştırma dalgasında madde, dalganın titreşim doğrultusunda titreşim yapar. Bir ses dalgası sıkıştırma dalgasına örnektir. Böyle bir dalgaya boyuna dalga denir. Helezonik bir yayda bir dalganın ilerlemesi sırasında bir kısım sıkışır ve diğer bir kısım ise gevşer. Yay sargılarının sıkıştığı bölgeye sıkışma alanı denir. Yay sargılarının gevşediği yerlere ise atma alanı denir. Yayın tümü, dalga yay boyunca ilerlerken ileri geri hareket eder. Ses dalgaları, boyuna dalgalar olup, sıkıştırma dalgaları ile de temsil edilebilir. Dalganın üstte kalan kısmı sıkışmayı, altta kalan kısmı ise gevşemeyi gösterir. Sıkıştırma dalgalarının dalga boyu, bir sıkışmadan diğerine olan uzaklık olarak tanımlanabilir (Şekil.2)

3 Sıkıştırma dalga boyu Gevşeme Şekil 2. Ses dalgasının bir sıkıştırma dalgasıyla temsili. Ses dalgaları, bir zil veya bir ses çatalı gibi bir kaynağın titreşimi ile ortaya çıkar. Bir kişi konuştuğu zaman, ses tellerinin titreşimi ile ses dalgaları oluşur. Ses dalgaları titreşim ile ortaya çıkan sıkıştırma dalgalarıdır. Ses dalgaları hava veya diğer maddesel ortamlarda hareket edebilir. Ses dalgaları boşlukta hareket edemez. Ses kaynaklarından çıkan ses dalgaları kulak veya diğer gereçlerle duyulabilir. Farklı frekanslardaki ses dalgaları farklı dalgaboylarına sahiptirler. Frekans artarken, dalgaboyu azalır. Etrafımızda bir çok ses dalgaları vardır. Bunlardan bazılarını duyamayız. Çoğu kimse frekansları 20 ile arasında olan ses dalgalarını duyabilir. Bu frekans aralığının üstünde olan seslere ses ötesi (ultrasonik) denir. Ultrasonik sesler insanlar tarafından duyulamaz. Bazı hayvanlar, örneğin bir köpek frekansları 25000'e varan sesleri işitebilir. 3. SESİN HIZI Ses boşlukta veya uzayda ilerleyemez. Sesin yol alabilmesi için bir ortam gereklidir. Ses dalgaları, madde parçacıklarının ileri geri hareketleri olan titreşimler ile meydana gelirler. Ses dalgaları, katılarda sıvı ve gazlara göre daha hızlı hareket ederler. Sesin havadaki yayılma hızı 332 m/s dir. Ses, sıcak havada soğuk havaya nazaran daha hızlı hareket eder. Sıcaklıktaki bir derece artışa karşın 0,6 m/s lik bir hız artışı görülür. 20 C de ses, havada 344 m/s hızla hareket eder. Bazı ortamlarda sesin yayılma hızı Tablo-1'de görülmektedir

4 Tablo-1 Çeşitli Ortamlarda (0 C de )Sesin Yayılma Hızı (m/s) Hava 332 Su 1454 Tahta 3828 Demir 5103 Taş 5971 Sesin hızı, bir ses dalgasının dalgaboyunu hesaplamakta kullanılabilir. Dalgaboyunu bulmak için, hızı frekansa bölmek gerekir. Denklem şöyledir: Dalgaboyu = Hız Frekans l = v f? 20 C sıcaklıkta frekansı 43 Hz olan bir ses dalgasının dalgaboyunu bulunuz. 20 C de sesin havada yayılma hızı 344 m/s dir. l = v f = 344 m/s 43 Hz =8m bulunur. 4. SESİN ÖZELLİKLERİ Sesin üç fiziksel özelliği vardır. Yükseklik, şiddet ve tını. Sesin yüksekliği, frekansı ile gösterilir. Frekansı yüksek seslere ince (tiz), frekansı düşük seslere kalın (pes) sesler denir. Bazı sesler o kadar yüksektir ki bunlar kulakları incitebilir. Sesin şiddeti, ses dalgalarının genliği ile belirlenir. Ses dalgalarının genliği arttıkça, sesin yüksekliği artar. Ses şiddeti desibel (db) cinsinden ölçülür. Kulakta bir rahatsızlık yapan sesin şiddeti 120 db 'dir. He

5 men hemen duyulamayacak bir sesin şiddeti ise 0 db 'dir. İnsan kulağı Hz lik seslere duyarlıdır. Frekansı 30 Hz 'den az ve Hz'den fazla olan seslerin duyulması sesin şiddeti ve yüksekliğine bağlıdır. Sesin tınısı ise onu tanıtan bir özelliğidir. Örneğin, bir çocuk sesinin tınısı genelde bir yetişkinin sesinin tınısından daha büyüktür. Müzik ölçeğinde herbir nota farklı bir tınıya sahiptir. Sesin tınısı da yine frekansa bağlı bir özelliktir. Yüksek tınılı seslerin frekansı da büyüktür. Örneğin, bir piyano ile keman aynı notayı çaldıklarında kulağımızda uyandırdıkları duygular farklıdır. Bunu keman ile piyanonun verdiği seslerin tınıları farklıdır şeklinde ifade ederiz. Sesin tınısı, ses kaynağının yapısını belirleyen bir özelliktir. 5. GİRİŞİM İki veya daha fazla ses dalgaları arasındaki girişim, sesin şiddetinin artmasına veya azalmasına yol açabilir. Bir ses dalgasının bir seri sıkışma veya gevşemelerden ibaret olduğunu hatırlayalım. İki dalga girişim yaparsa, her dalganın sıkışma ve gevşemeleri birbiriyle birleşme yapar. Sıkışmalar ve gevşemeler birbirleriyle çakışırlarsa, girişim yapıcı olur. Yapıcı girişim genliği arttırır ve sesin şiddeti artış gösterir. Yokedici girişim ise bir dalganın sıkışması ile diğer bir dalganın gevşemesi birleştiği zaman meydana gelir. Yokedici girişim genliği azaltır ve sesin şiddetinin azalmasına yol açar. Girişim, frekansları çok az farklı olan iki ses çatalının aynı anda titreştirilmesiyle duyulabilir. Girişim olayı, çatalların sesinin şiddet bakımından bazen artış bazen de zayıflama göstermelerine yol açacaktır. Sonuçta ses sürekli vurular halinde duyulur (Şekil.3). Ses çatalları Vuru deseni Şekil 3. İki ses dalgasının girişimi ve vuru

6 6. DOPPLER ETKİSİ Tını ve frekans birbiriyle ilgilidir. Bir sesin tınısı frekansı ile belirlenir. Frekans arttıkça, tını da artar. Tınıda bir değişme Doppler etkisi yapabilir. Doppler etkisi, dalga kaynağının hareketi ile ortaya çıkan dalga frekansındaki değişmedir. Örneğin, bize doğru yaklaşan bir polis otosunun sireninin sesi tını yönünden artış gösterir. Niçin? Polis otosu yaklaşırken, hareketi siren dalgalarını sıkıştırır. Bu sıkıştırma yüksek bir frekansa ve yüksek bir tınıya yol açar. Otomobil bizi geçip, uzaklaştığı takdirde duyduğumuz sesin tınısı azalır. Ses dalgaları şimdi daha yavaşlamıştır. Dalgaların hem frekansı hem de tınısı azalmıştır. Doppler etkisi, gözlemci ses kaynağına doğru hareket ederse yine ortaya çıkar. Bir tren geçitine doğru yaklaşan bir trende bulunuyorsunuz. İkaz zillerinin sesi tını bakımından değişme gösterir. Tınıdaki artış, dalga frekansının artması ve dalgaboyunun azalması demektir. Doppler etkisinin günlük hayattaki bir uygulaması ise karayollarında seyir eden araçların hı-zını tespit eden radarlı hız kontrol cihazıdır. Radar dalgaları hareket halindeki bir araca doğ-ru gönderilir ve araçtan yansıyan dalgalar bir alıcıya ulaşır. Radar dalgalarının frekansındaki değişmeler alıcıya doğru hareket eden araçtan ileri gelmektedir. Frekanstaki bu değişme radar alıcısı tarafından hıza dönüştürülür. Bu yolla, hız limitini aşan araçların tespiti mümkün olmaktadır. 7. AKUSTİK Akustik (sesbilimi) sesi inceler. Bunlar arasında gürültüye yol açan titreşimlerin ve gürültünün kontrolü de vardır. Akustik ile uğraşan bilimadamları ve mühendisler, sesi ve insan işitmesini incelerler. Farklı nesnelerin sesle ne şekilde etkilendiklerini de araştırırlar. Mühendisler, uygun seste iletişim sistemleri ve binaları tasarımda bulunurlar. Zararlı yüksek seslerden insanları koruma yollarını bulurlar. Tüm çalışmalar insanların duymak istemedikleri zararsız seslere yöneliktir. Gürültüyü kontrol etmenin bir yolu, gürültü kaynağını daha sessiz hale getirmektir. Gürültü ile çalışan bir serinletici yanında hiç bulundunuz mu? Düşük hızda dönen büyük bir pervane, yüksek hızda dönen küçük bir pervaneden daha az gürültü çıkarır. Gürültü, bir yerden diğer bir yere geçmesini önlemekle azaltılabilir. Gürültü gelen bir odanın kapısını hiç kapattığınız oldu mu? Böyle yapmakla, perdeler ve akustik gereçler sesi soğururlar (yutarlar). Yansımış bir sesi işitirseniz buna yankı (akis) adı verilir. Geniş bir odayı uygun bir şekilde

7 döşemekle yankılar giderilebilir. Bir sesten sonra saniyenin 1/20 si kadar bir süre içinde kulağınıza ulaşan bir yankı hiçbir problem yaratmaz. Zaman aralığı uzadığı takdirde, yankı sinirlendirici olabilir. Rahatsız edici diğer bir ses de çoklu yankıdır. Reverberasyon adı verilen bu ses, yansımış birçok seslerin birleşip, yavaş yavaş sönümlenmesidir. Bir müzik salonunda bunlar bir saniyeden fazla sürmemelidir. Uzun perdelerin asılması, döşeme ve koltukların, duvarların yumuşak malzemelerden yapılması yankıları ve reverberasyonları azaltır. Çünkü ses daha kolaylıkla yutulmuş olur. 8. GÜRÜLTÜ Çeşitli türde kirlenme kaynakları biliyoruz. Örneğin, sigara, çöp, zararlı kimyasal maddeler,..vb. Ancak, şimdiye kadar gürültü kirliliği diye birşey duydunuz mu? Bu günün dünyasında, insanları kızdıran ve hoş olmayan bir sürü ses çeşitleri vardır. Sizi ençok hangi ses rahatsız etmektedir? Ses eşyalara zarar verebilir. Bir jet uçağının alçaktan uçmasıyla evlerin pencereleri kırılabilir. Meydana gelen şiddetli ses dalgaları pencere camlarını titreştirip, zorlayabilir. Bu zorlama sonucunda kırılmalar olabilir. Yüksek sesler tarafından ortaya çıkarılan basınç değişmeleri bir kimsenin kulaklarının iç kısımlarına etki edebilir. Sonuçta, kulaklar hassas işitemezler. Genellikle bu durum kısa sürebilir ve kulak tekrar normal işitme durumuna dönebilir. Ancak, yüksek sesli gürültü uzun zaman alırsa, bir işitme kaybı sözkonusu olabilir. Kalıcı bir zarar ise, yüksek sesli gürültü kaynağı uzunca bir zaman aralığında etkili olursa tekrar ortaya çıkabilir. Bu tür gürültünün fazla olduğu yerlerde çalışanlar kulaklık takmak suretiyle, kulaklarını koruyabilirler. Örneğin, havaalanında çalışan teknisyenler gibi. 70 desibelin üstündeki sesler işitme kayıplarına yol açabilir. 100 desibel civarında sürekli aşırı sese maruz kalmak, sürekli bir işitme kaybına yol açabilir. Gürültü, insan vücudunda başka etkilerde yapabilir. Bu etkiler arasında şunları saymak münkündür; solunum ve kalp atış hızında değişmeler, kan basıncındaki bir artış, sindirim sisteminde değişmeler,...vb. Çok fazla gürültü insanları sinirli yapabilir. Ayrıca, yorgunluk ve başağrısı gibi rahatsızlıklara, iştahsızlığa yol açabilir. Bazı doktorlara göre aşırı gürültünün insan vucudundaki etkileri, kalp rahatsızlığı, ülser ve sindirim bozukluklarıdır. Bu sebeple, gürültü ile mücadele etmek yararlı bir davranıştır. Hastanelerde ilk girişte bizi gürültüye karşı uyaran resmi hatırladınız mı?

8 Özet Ses dalgaları titreşimle ortaya çıkan sıkıştırma dalgalarıdır. Ses boşlukta hareket edemez. Bir sesin tınısı onun frekansına bir sesin şiddeti ise, ses dalgasının genliğine bağlıdır. Ses dalgaları arasındaki girişim, sesin şiddetinin artmasına veya azalmasına yol açar. Bir ses kaynağı hareket halinde ise, sesin tınısı değişir. Binalar ve iletişim sistemleri sesi azaltmak üzere tasarlanmışlardır. Akustik, sesbilimi demektir. İnsanları hasta eden gürültü kaynaklarından arınmak zorundayız. Değerlendirme Soruları 1. Bir ses dalgası aşağıdakilerden hangisi ile temsil edilebilir? A) enine-sıkışma B) boyuna-titreşme C) enine-titreşme D) enine elektromanyetik E) boyuna-sıkışma 2. Bir ses dalgasının frekansı arttıkça, dalgaboyu ne olur? A) eşitlenir B) eşitlenemez C) artar D) azalır E) değişmez 3. Bir ses dalgasının frekans birimi aşağıdakilerden hangisidir? A) m/s B) 1/s C) s/m D) m/s 2 E) s 2 4. Sesin hızı aşağıdaki ortamlardan hangisinde en fazladır? A) demir B) hava C) su D) uzay E) boşluk

9 5. Aşağıdaki frekans aralıklarından Hz olarak hangisi kulağımıza en uygun olanıdır? A) B) C) D) E) Kulakta rahatsızlık yaratacak olan ses şiddeti kaç desibel (db) 'dir? A) 70 B) 100 C) 120 D) 60 E) Ses dalgalarının girişimi ile ortaya çıkan olay aşağıdakilerden hangisidir? A) frekans B) dalgaboyu C) yankı D) reverberasyon E) vuru C de havada 256 Hz'lik bir frekansla yol alan ses dalgasının dalgaboyu (m) nedir? (sesin bu sıcaklıkta yayılma hızı 344 m/s dir). A) 344 B) 324 C) 0,74 D) 1,34 E) C de havada 6 m ' lik dalgaboyuna sahip olan bir ses dalgasının frekansı (Hz) nedir? (sesin hızı 344 m/s alınacaktır). A) 1,74 B) 57,3 C) 2064 D) 344 E) Bir ses kaynağı size doğru hareket ediyor. Duyacağınız sesin tınısı ne olur? A) artar B) azalır C) değişmez D) etkilenmez E) yankılanır

Ses Dalgaları Testlerinin Çözümleri. Test 1 in Çözümleri

Ses Dalgaları Testlerinin Çözümleri. Test 1 in Çözümleri 3 Ses Dalgaları Testlerinin Çözümleri 1 Test 1 in Çözümleri 1. Ses dalgalarının hızı ortamı oluşturan moleküllerin birbirine yakın olmasına ve moleküllerin kinetik enerjisine bağlıdır. Yani ses dalgalarının

Detaylı

10. Sınıf. Soru Kitabı. Dalgalar. Ünite. 3. Konu. Ses Dalgası. Test Çözümleri. Sismograf

10. Sınıf. Soru Kitabı. Dalgalar. Ünite. 3. Konu. Ses Dalgası. Test Çözümleri. Sismograf 10. Sınıf Soru Kitabı 3. Ünite Dalgalar 3. Konu Ses Dalgası Test Çözümleri Sismograf 2 3. Ünite Dalgalar Test 1 in Çözümleri 1. Ses dalgalarının hızı ortamı oluşturan moleküllerin birbirine yakın olmasına

Detaylı

Ünite. Dalgalar. 1. Ses Dalgaları 2. Yay Dalgaları 3. Su Dalgaları

Ünite. Dalgalar. 1. Ses Dalgaları 2. Yay Dalgaları 3. Su Dalgaları 7 Ünite Dalgalar 1. Ses Dalgaları 2. Yay Dalgaları 3. Su Dalgaları SES DALGALARI 3 Test 1 Çözümleri 3. 1. Verilen üç özellik ses dalgalarına aittir. Ay'da hava, yani maddesel bir ortam olmadığından sesi

Detaylı

Ses Dalgaları. Test 1 in Çözümleri

Ses Dalgaları. Test 1 in Çözümleri 34 Ses Dalgaları 1 Test 1 in Çözümleri 3. 1. 1 Y I. Sonar II. Termal kamera 2 Z 3 Sesin yüksekliği ile sesin frekansı aynı kavramlardır. Titreşen bir telin frekansı, telin gerginliği ile doğru orantılıdır.

Detaylı

10. SINIF KONU ANLATIMLI. 3. ÜNİTE: DALGALAR 3. Konu SES DALGALARI ETKİNLİK ve TEST ÇÖZÜMLERİ

10. SINIF KONU ANLATIMLI. 3. ÜNİTE: DALGALAR 3. Konu SES DALGALARI ETKİNLİK ve TEST ÇÖZÜMLERİ 10. SINIF KONU ANLATIMLI 3. ÜNİTE: DALGALAR 3. Konu SES DALGALARI ETKİNLİK ve TEST ÇÖZÜMLERİ 2 Ünite 3 Dalgalar 3. Ünite 3. Konu (Ses Dalgaları) A nın Çözümleri 1. Sesin yüksekliği, sesin frekansına bağlıdır.

Detaylı

SES DALGALARı Dalgalar genel olarak, mekanik ve elektromanyetik dalgalar olmak üzere iki ana gruba ayrılır. Elektromanyetik dalgalar, yayılmak için bi

SES DALGALARı Dalgalar genel olarak, mekanik ve elektromanyetik dalgalar olmak üzere iki ana gruba ayrılır. Elektromanyetik dalgalar, yayılmak için bi SES FĠZĠĞĠ SES DALGALARı Dalgalar genel olarak, mekanik ve elektromanyetik dalgalar olmak üzere iki ana gruba ayrılır. Elektromanyetik dalgalar, yayılmak için bir ortama ihtiyaç duymazlar ve boşlukta da

Detaylı

4. ÜNĠTE : SES. Ses, bir noktadan baģka bir noktaya doğru dalgalar halinde yayılır. Bu dalgalar titreģimler sonucunda meydana gelir.

4. ÜNĠTE : SES. Ses, bir noktadan baģka bir noktaya doğru dalgalar halinde yayılır. Bu dalgalar titreģimler sonucunda meydana gelir. 4. ÜNĠTE : SES 1 SES; madde moleküllerinin titreģimiyle oluģan bir dalga hareketidir(titreģim hareketidir). Ses; katı, sıvı veya gaz gibi maddesel bir ortamda yayılır. BoĢlukta ses yayılmaz. *Havası boģaltılmıģ

Detaylı

Bilal ELÇİ tarafından düzenlenmiştir.

Bilal ELÇİ tarafından düzenlenmiştir. SES BU ÜNİTEDE BİLMENİZ GEREKENLER 1. Bir ses dalgasının belli bir frekans ve genliği olduğunu 2. Sesin titreşimler sonucu oluştuğunu 3. Ses yüksekliğinin sesin ince veya kalın olması anlamına geldiğini

Detaylı

SES BAYRAM DERİN MEHMET AKİF İNAN İLKOKULU 4 A SINIFI ÖĞRETMENİ

SES BAYRAM DERİN MEHMET AKİF İNAN İLKOKULU 4 A SINIFI ÖĞRETMENİ SES BAYRAM DERİN MEHMET AKİF İNAN İLKOKULU 4 A SINIFI ÖĞRETMENİ SES VE ÖZELLİKLERİ Katı, sıvı ve gaz halindeki maddelerin oluşturduğu maddesel (tanecikli) ortamlarda dalga şeklinde yayılabilen, titreşimlerden

Detaylı

8. Sınıf. ozan deniz ÜNİTE DEĞERLENDİRME SINAVI SES. 4. Sesleri birbirinden ayırmaya yarayan özelliğidir. K L M

8. Sınıf. ozan deniz ÜNİTE DEĞERLENDİRME SINAVI SES. 4. Sesleri birbirinden ayırmaya yarayan özelliğidir. K L M 1. 3... Ḳ M Şekildeki çalar saatten etrafa yayılan ses dalgalarının K,, M noktalarındaki şiddetleri ve frekansları arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? Şiddetleri Frekansları

Detaylı

1.Bölüm Ses, Ses bileşenleri, İnsan kulağının duyarlılığı, İşitsel-Fizyolojik yeğinlik, Grafik gösterme biçimleri Prof. Dr.

1.Bölüm Ses, Ses bileşenleri, İnsan kulağının duyarlılığı, İşitsel-Fizyolojik yeğinlik, Grafik gösterme biçimleri Prof. Dr. AKUSTİK TEMEL KONULARI SUNUMU 1.Bölüm Ses, Ses bileşenleri, İnsan kulağının duyarlılığı, İşitsel-Fizyolojik yeğinlik, Grafik gösterme biçimleri Prof. Dr. Neşe Yüğrük AKDAĞ MİMARİ AKUSTİK AKUSTİK BİLİMİNİN

Detaylı

SES. Meydana gelişi Yayılması Özellikleri Yalıtımı Kaydı

SES. Meydana gelişi Yayılması Özellikleri Yalıtımı Kaydı SES Meydana gelişi Yayılması Özellikleri Yalıtımı Kaydı Sesin Oluşumu Ses kaynakları titreşerek meydana gelir. Esnek olan cisimler ses dalgaları meydana getirebilir ve ses dalgalarını iletebilir. Titreşen

Detaylı

SES DALGALARI SES DALGALARI SESİN ÖZELLİKLERİ. 1. Sesin Şiddeti (Gürlüğü) Ses Dalgalarının Genel Özellikleri. 2. Sesin Frekansı (Yüksekliği)

SES DALGALARI SES DALGALARI SESİN ÖZELLİKLERİ. 1. Sesin Şiddeti (Gürlüğü) Ses Dalgalarının Genel Özellikleri. 2. Sesin Frekansı (Yüksekliği) SES DALGALARI SES DALGALARI Ses, madde moleküllerinin titreşimiyle oluşan bir dalga hareketidir. Titreşen cisimler, ortamdaki moleküllerle çarpışarak ses oluşturur. Ses meydana getiren her maddeye ses

Detaylı

ORMANCILIK İŞ BİLGİSİ. Hazırlayan Doç. Dr. Habip EROĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi

ORMANCILIK İŞ BİLGİSİ. Hazırlayan Doç. Dr. Habip EROĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi ORMANCILIK İŞ BİLGİSİ Hazırlayan Doç. Dr. Habip EROĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi 1 Çevre Koşullarının İnsan Üzerindeki Etkileri Çevre: Bir elemanın dışında çeşitli olayların geçtiği

Detaylı

CEVAP ANAHTARI: 1.TEST: 1.B 2.E 3.C 4.D 5.E 6.C 7.C 8.E 9.D 10.B 11.A 12.C 13.C 2.TEST: 1.E 2.E 3.D 4.A 5.C 6.D 7.E 8.E 9.D 10.D 11.E 12.E 13.D 3.TEST: 1. E 2.D 3E. 4.D 5.C 6.A 7.C 8.C 9.B 10.D 11.B 12.D

Detaylı

Km/sn IŞIĞIN KIRILMASI. Gelen ışın. Kırılan ışın

Km/sn IŞIĞIN KIRILMASI. Gelen ışın. Kırılan ışın Işık: Görmemizi sağlayan bir enerji türüdür. Doğrusal yolla yayılır ve yayılmak için maddesel ortama ihtiyacı yoktur. Işınlar ortam değiştirdiklerinde; *Süratleri *Yönleri *Doğrultuları değişebilir Işık

Detaylı

SES ÇALIŞMA KÂĞIDI. Sadece cetveli aşağıya doğru cetvelin boyunu uzatmalı cetvelin boyunu kısaltmalı daha fazla çekmeli

SES ÇALIŞMA KÂĞIDI. Sadece cetveli aşağıya doğru cetvelin boyunu uzatmalı cetvelin boyunu kısaltmalı daha fazla çekmeli SES ÇALIŞMA KÂĞIDI Yukarıdaki deney düzeneğini hazırlayan Yavuz, cetvelin oluşturduğu ses dalgalarını şekildeki gibi çiziyor. Buna göre Yavuz un aşağıdaki ses dalgaları oluşturması için ne yapması gerektiğini

Detaylı

Kulağın anatomik yapısı ÇEVRE FAKTÖRLERĐNĐN. iş yerinde çevre faktörleri. klima aydınlatma gürültü mekanik titreşimler ve zararlı maddeler

Kulağın anatomik yapısı ÇEVRE FAKTÖRLERĐNĐN. iş yerinde çevre faktörleri. klima aydınlatma gürültü mekanik titreşimler ve zararlı maddeler ÇEVRE FAKTÖRLERĐNĐN ĐŞ YAŞAMINA ETKĐSĐ iş yerinde çevre faktörleri klima aydınlatma gürültü mekanik titreşimler ve zararlı maddeler MAK4091 Ergonomi 1 Ses; SES elastik bir ortam olan havada, mekanik titreşimlerden

Detaylı

İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ G Ü R Ü L T Ü

İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ G Ü R Ü L T Ü İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ G Ü R Ü L T Ü GÜRÜLTÜ, GENEL OLARAK İSTENMEYEN VE RAHATSIZ EDEN SES OLARAK TANIMLANIR. Ses; Hava basıncındaki dalgalanmaların kulaktaki etkisinden ileri gelen fiziksel bir

Detaylı

ÖĞRENCİ ETKİNLİKLERİ

ÖĞRENCİ ETKİNLİKLERİ ÖĞRENCİ ETKİNLİKLERİ Ses kirliliğinin insan üzerindeki etkisi nedir? YILIN DÜĞÜNÜ! Düğün dernek kurulur çok güzel şeylerdir bunlar fakat herkes herşeyi normal olarak yapsa birbirlerine saygı gösterse daha

Detaylı

GÜRÜLTÜDEN KORUNMA. http://www.isguvenligirehberi.com/

GÜRÜLTÜDEN KORUNMA. http://www.isguvenligirehberi.com/ GÜRÜLTÜDEN KORUNMA SES VE GÜRÜLTÜ SES GÜRÜLTÜ Havada dalgalar şeklinde hareket eden titreşimler İnsan kulağına hoş ve uyumlu gelen titreşimler İstenmeyen, rahatsız edici ve işitme sistemi için tehlikeli

Detaylı

Dr. İLKER BOZDAĞ (İŞYERİ HEKİMİ)

Dr. İLKER BOZDAĞ (İŞYERİ HEKİMİ) Dr. İLKER BOZDAĞ (İŞYERİ HEKİMİ) SES NEDİR? Ses, bir cismin başka bir cisme çarpması, değmesi ya da sürtünmesi sonucu oluşan titreşimin yarattığı gürültüdür. Ses dalgalar halinde yayılır. Sesin şiddeti

Detaylı

İşyerinde oluşan hastalığa neden olan, sağlık ve

İşyerinde oluşan hastalığa neden olan, sağlık ve MESLEKİ RİSKLER VE İŞ HİJYENİ İş Hijyeni; İşyerinde oluşan hastalığa neden olan, sağlık ve iyilik ilik halini i bozan, işçiler il ve toplumdaki bireyler arasında önemli ölçüde huzursuzluk ve verimsizlik

Detaylı

ÇINLAMA KONUSUNDA EN SIK RASTLANAN SORULAR

ÇINLAMA KONUSUNDA EN SIK RASTLANAN SORULAR KULAK ÇINLAMASININ NEDENİ? Bazı zamanlar kulağımda zil sesi duyuyorum bu normal midir? Tamamiyle değil. Kafa içinde ki bu seslere genel olarak tinnitus denilir ve çok yaygındır. Tinnitus zaman zaman ortaya

Detaylı

Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği tarih ve sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği tarih ve sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. GÜRÜLTÜ KİRLİLİĞİ 1.Gürültü Genel olarak maddenin titreşimi ve bu titreşimin; hava, su gibi bir ortam aracılığı ile kulağa iletilmesi ses; hoşa gitmeyen ve rahatsız edici seslerde gürültü olarak tanımlanır.

Detaylı

ÇEVRE KORUMA GÜRÜLTÜ. Öğr.Gör.Halil YAMAK

ÇEVRE KORUMA GÜRÜLTÜ. Öğr.Gör.Halil YAMAK ÇEVRE KORUMA GÜRÜLTÜ Öğr.Gör.Halil YAMAK 1 Gürültünün Tanımı İnsanların işitme sağlığını ve algılamasını olumsuz yönde etkileyen, fizyolojik ve psikolojik dengeleri bozabilen, iş performansını azaltan,

Detaylı

MATEMATİĞİN GEREKLİLİĞİ

MATEMATİĞİN GEREKLİLİĞİ Dr. Serdar YILMAZ MEÜ Fizik Bölümü Ses dalgalarının özellikleri 2 MATEMATİĞİN GEREKLİLİĞİ Matematik, yaşamı anlatmakta kullanılır. Matematik yoluyla anlatma, yanlış anlama ve algılamayı engeller. Yaşamda

Detaylı

Hareket ÜNİTE. Amaçlar. İçindekiler. Öneriler. Bu üniteyi çalıştıktan sonra,

Hareket ÜNİTE. Amaçlar. İçindekiler. Öneriler. Bu üniteyi çalıştıktan sonra, ÜNİTE 3 Hareket Bu üniteyi çalıştıktan sonra, Amaçlar hareket kavramını, hareketi doğuran kuvvetleri, hız kavramını, ivme kavramını, enerji kavramını, hareket ile enerji arasındaki ilişkiyi öğreneceksiniz.

Detaylı

YAPI FİZİĞİ 1. YAPI AKUSTİĞİ 3. Bölüm. Prof. Dr. Neşe Yüğrük Akdağ. Yıldız Teknik Üniversitesi Yapı Fiziği Bilim Dalı

YAPI FİZİĞİ 1. YAPI AKUSTİĞİ 3. Bölüm. Prof. Dr. Neşe Yüğrük Akdağ. Yıldız Teknik Üniversitesi Yapı Fiziği Bilim Dalı YAPI FİZİĞİ 1 YAPI AKUSTİĞİ 3. Bölüm Prof. Dr. Neşe Yüğrük Akdağ Yıldız Teknik Üniversitesi Yapı Fiziği Bilim Dalı Ses İle İlgili Fiziksel Olaylar Sesin doğması Sesin yayılması Sesin yansıması Sesin yutulması

Detaylı

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ OTOMOTİV MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ OTOMOTİV MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ OTOMOTİV MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ OTO4003 OTOMOTİV MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY FÖYÜ LAB. NO:.. DENEY ADI : SES İLETİM KAYBI DENEYİ 2017 BURSA 1) AMAÇ Bir malzemenin

Detaylı

MAK 4026 SES ve GÜRÜLTÜ KONTROLÜ. 1. Hafta Ses ve Gürültü ile İlgili Temel Kavramlar

MAK 4026 SES ve GÜRÜLTÜ KONTROLÜ. 1. Hafta Ses ve Gürültü ile İlgili Temel Kavramlar MAK 4026 SES ve GÜRÜLTÜ KONTROLÜ 1. Hafta Ses ve Gürültü ile İlgili Temel Kavramlar Ses Nedir? 1: Sessiz durum 2: Gürültü 3: Atmosfer Basıncı 4: Ses Basıncı Ses, dalgalar halinde yayılan bir enerjidir.

Detaylı

Elektromanyetik Dalgalar. Test 1 in Çözümleri

Elektromanyetik Dalgalar. Test 1 in Çözümleri 38 Elektromanyetik Dalgalar 1 Test 1 in Çözümleri 1. Radyo dalgaları elektronların titreşiminden doğan elektromanyetik dalgalar olup ışık hızıyla hareket eder. Radyo dalgalarının titreşim frekansı ışık

Detaylı

DALGALAR. Dalgalar titreşim doğrultusuna ve Taşıdığı enerjiye göre aşağıdaki şekilde sınıflandırılır.

DALGALAR. Dalgalar titreşim doğrultusuna ve Taşıdığı enerjiye göre aşağıdaki şekilde sınıflandırılır. DALGALAR Dalga hareketi Nedir? Durgun bir su birikintisine bir tas attığımızda, tasın suya düştüğü noktadan dışarıya doğru daireler seklinde bir hareketin yayıldığını görürüz. Bu hareket bir dalga hareketidir.

Detaylı

Işığın izlediği yol : Işık bir doğru boyunca km/saniye lik bir hızla yol alır.

Işığın izlediği yol : Işık bir doğru boyunca km/saniye lik bir hızla yol alır. IŞIK VE SES Işık ve ışık kaynakları : Çevreyi görmemizi sağlayan enerji kaynağına ışık denir. Göze gelen ışık ya bir cisim tarafından oluşturuluyordur ya da bir cisim tarafından yansıtılıyordur. Göze gelen

Detaylı

Gürültü Perdeleri (Bariyerleri) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN

Gürültü Perdeleri (Bariyerleri) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN Gürültü Perdeleri (Bariyerleri) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN Gürültü nedir? Basit olarak, istenmeyen veya zarar veren ses db Skalası Ağrı eşiği 30 mt uzaklıktaki karayolu Gece mesken alanları 300 mt yükseklikte

Detaylı

SESİN MADDEYLE ETKİLEŞİMİ

SESİN MADDEYLE ETKİLEŞİMİ SESİN MADDEYLE ETKİLEŞİMİ HÜSEYİN ve EMRE ŞEHİT POLİS İSMAİL ÖZBEK ORTAOKULU 1 SES NEDİR? Atmosferde canlıların işitme organları tarafından algılanabilen periyodik basınç değişimleridir. Fiziksel boyutta

Detaylı

SES Ses Dalgaları : [Anahtar kelimeler : genlik, frekans]

SES Ses Dalgaları : [Anahtar kelimeler : genlik, frekans] SES Ses Dalgaları : [Anahtar kelimeler : genlik, frekans] Sesin oluşumu : Titreşen cisimler ses üretir. Kaynaktan çıkan bir ses, tıpkı bir taşın durgun suya atıldığında oluşturduğu dalgalar gibi her yönde

Detaylı

Aşağıdaki ışık kaynaklarını doğal ve yapay olarak sınıflandıralım.

Aşağıdaki ışık kaynaklarını doğal ve yapay olarak sınıflandıralım. 3. SINIF FEN BİLİMLERİ DERSİ ÇEVREMİZDEKİ IŞIK VE SESLER ÜNİTESİ ÇALIŞMA YAPRAĞI AD SOYAD: Aşağıdaki ışık kaynaklarını doğal ve yapay olarak sınıflandıralım. Şimşek Ampul Fener Odun ateşi Yıldızlar Arabaların

Detaylı

MADDENİN TANECİKLİ YAPISI VE ISI. Maddenin Sınıflandırılması

MADDENİN TANECİKLİ YAPISI VE ISI. Maddenin Sınıflandırılması Maddenin Sınıflandırılması 1.Katı Tanecikler arasında boşluk yoktur. Genleşir. Sıkıştırılamaz 2.Sıvı Tanecikler arasında boşluk azdır. Konulduğu kabın şeklini alır. Azda olsa sıkıştırılabilir. Genleşir.

Detaylı

FİZİKSEL ETKENLER. 1 GÜRÜLTÜ 2 TİTREŞİM 3 TERMAL KONFOR FAKTÖRLERİ 4 İYONİZAN ve NONİYONİZAN RADYASYON 5 BASINÇ

FİZİKSEL ETKENLER. 1 GÜRÜLTÜ 2 TİTREŞİM 3 TERMAL KONFOR FAKTÖRLERİ 4 İYONİZAN ve NONİYONİZAN RADYASYON 5 BASINÇ FİZİKSEL ETKENLER 1 GÜRÜLTÜ 2 TİTREŞİM 3 TERMAL KONFOR FAKTÖRLERİ 4 İYONİZAN ve NONİYONİZAN RADYASYON 5 BASINÇ G Ü R Ü L T Ü GÜRÜLTÜ, GENEL OLARAK İSTENMEYEN VE RAHATSIZ EDEN SES OLARAK TANIMLANIR. ENDÜSTRİDEKİ

Detaylı

TEKNOLOJİNİN BİLİMSEL İLKELERİ

TEKNOLOJİNİN BİLİMSEL İLKELERİ 9 Mekanik ve Elektromanyetik Dalga Hareketi TEKNOLOJİNİN BİLİMSEL İLKELERİ Adem ÇALIŞKAN Mekanik dalgalar Temelde taneciklerin boyuna titreşimlerinden kaynaklanırlar. Yayılmaları için mutlaka bir ortama

Detaylı

İşitme Sorunları (1)

İşitme Sorunları (1) İşitme Sorunları (1) Bu videoda bir odyologun (işitme bozukluğunu inceleyen kişi) işitme zorluğunun çeşidini tespit etmek için farklı uygulamalarını izleyebilirsiniz. Muayene/Konsültasyon: Hastanın şikayeti

Detaylı

2. Bölüm Ses, Ses bileşenleri, İnsan kulağının duyarlılığı, İşitsel-Fizyolojik yeğinlik, Grafik gösterme biçimleri Prof. Dr.

2. Bölüm Ses, Ses bileşenleri, İnsan kulağının duyarlılığı, İşitsel-Fizyolojik yeğinlik, Grafik gösterme biçimleri Prof. Dr. AKUSTİK TEMEL KONULARI SUNUMU 2. Bölüm Ses, Ses bileşenleri, İnsan kulağının duyarlılığı, İşitsel-Fizyolojik yeğinlik, Grafik gösterme biçimleri Prof. Dr. Neşe Yüğrük AKDAĞ BİRDEN FAZLA SES DÜZEYİNİN TOPLAMINI

Detaylı

a) Isı Enerjisi Birimleri : Kalori (cal) Kilo Kalori (kcal)

a) Isı Enerjisi Birimleri : Kalori (cal) Kilo Kalori (kcal) 1- Maddenin Tanecikli Yapısı : Boşlukta yer kaplayan, hacmi, kütlesi ve eylemsizliği olan her şeye madde denir. Madde, doğada fiziksel özelliklerine göre katı, sıvı ve gaz olarak 3 halde bulunur. Madde

Detaylı

Ünite 4: SES. Sesin Özellikleri

Ünite 4: SES. Sesin Özellikleri Ünite 4: SES SES; madde moleküllerinin titreşimiyle oluşan bir dalga hareketidir(titreşim hareketidir). Ses; katı, sıvı veya gaz gibi maddesel bir ortamda yayılır. Boşlukta ses yayılmaz. Havası boşaltılmış

Detaylı

MADDENİN TANECİKLİ YAPISI VE ISI

MADDENİN TANECİKLİ YAPISI VE ISI MADDENİN TANECİKLİ YAPISI VE ISI Maddenin Tanecikli Yapısı ve Isı Madde:Hacmi ve kütlesi olan her şey. Molekül:Aynı ya da farklı cins atomlardan oluşmuş, bir maddenin tüm özelliğini taşıyan en küçük parçası.

Detaylı

PSİ153 Psikolojiye Giriş I - Prof. Dr. Hacer HARLAK

PSİ153 Psikolojiye Giriş I - Prof. Dr. Hacer HARLAK Alıcı organların çevredeki enerjinin etkisi altında uyarılmasıyla ortaya çıkan nörofizyolojik süreçlerdir. Beyin Uyarıcı (Dış çevre ya da iç çevre) duyu organı (alıcılar) Birincil Duyular Görme İşitme

Detaylı

ARCH 262 ENVIRONMENTAL CONTROL SYSTEMS ACOUSTICS NOISE CONTROL. Prof. Dr. Demet IRKLI ERYILDIZ

ARCH 262 ENVIRONMENTAL CONTROL SYSTEMS ACOUSTICS NOISE CONTROL. Prof. Dr. Demet IRKLI ERYILDIZ ARCH 262 ENVIRONMENTAL CONTROL SYSTEMS ACOUSTICS NOISE CONTROL Prof. Dr. Demet IRKLI ERYILDIZ İSTANBUL-2014 ŞIRILDAYAN AKARSULAR, CIVILDAYAN KUŞ SESLERİ, KUMSALDA KIRILAN DALGA HIŞIRTILARI, FISILDAYAN

Detaylı

Gürültü, sesler. İstenmeyen. Kulağa hoş gelmeyen. Rahatsız eden

Gürültü, sesler. İstenmeyen. Kulağa hoş gelmeyen. Rahatsız eden Gürültü, İstenmeyen Kulağa hoş gelmeyen Rahatsız eden sesler 3 Endüstrideki gürültüyü ise; İşyerlerinde, Çalışanlar üzerinde fizyolojik ve psikolojik etkiler bırakan ve iş verimini olumsuz yönde etkileyen

Detaylı

10 kişiden birinde işitme kaybı vardır, bu kayıp normal konuşmayı ve anlayabilmeyi etkiler. Aşırı sese maruz kalma işitme kaybının en sık sebebidir.

10 kişiden birinde işitme kaybı vardır, bu kayıp normal konuşmayı ve anlayabilmeyi etkiler. Aşırı sese maruz kalma işitme kaybının en sık sebebidir. GÜRÜLTÜ, KULAKLAR VE İŞİTMENİN KORUNMASI 10 kişiden birinde işitme kaybı vardır, bu kayıp normal konuşmayı ve anlayabilmeyi etkiler. Aşırı sese maruz kalma işitme kaybının en sık sebebidir. Gürültü gerçekten

Detaylı

FM (Frequency Modulation) SiSTEMLERİ

FM (Frequency Modulation) SiSTEMLERİ FM (Frequency Modulation) SiSTEMLERİ Uz.Ody. Çağıl Sarıdoğan Gazi Ün.Tıp Fak. KBB AD Odyoloji BD Gürültülü ortamlarda konuşmayı anlamak zordur Ancak Çocuk ve özellikle işitme engelli çocuk için durum çok

Detaylı

İl Çevre ve Orman Müdürlüğü ile Birlikte Şehrin Gürültü Haritasının Çıkarılması

İl Çevre ve Orman Müdürlüğü ile Birlikte Şehrin Gürültü Haritasının Çıkarılması İl Çevre ve Orman Müdürlüğü ile Birlikte Şehrin Gürültü Haritasının Çıkarılması Amaç ve İçerik Projenin temel amacı şehrin farklı bölgelerinde İl Çevre ve Orman Müdürlüğü nün yönlendirmesi ile gürültü

Detaylı

6.2. GÜRÜLTÜNÜN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ

6.2. GÜRÜLTÜNÜN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ GÜRÜLTÜ 6.1 Giriş İnsan çevresini ciddi bir şekilde tehdit eden önemli bir problem de "gürültü" dür. Gürültüyü arzu edilmeyen seslerin atmosfere yayılması şeklinde ele almak uygundur. Son zamanlarda iş

Detaylı

MADDENİN TANECİKLİ YAPISI MADDENİN TANECİKLİ YAPISI VE ISI. ısı b)isı Enerjisi Birimlerinin Dönüşümü. a) Isı Enerjisi Birimleri

MADDENİN TANECİKLİ YAPISI MADDENİN TANECİKLİ YAPISI VE ISI. ısı b)isı Enerjisi Birimlerinin Dönüşümü. a) Isı Enerjisi Birimleri MADDENİN TANECİKLİ YAPISI VE ISI MADDENİN TANECİKLİ YAPISI Madde:Boşlukta yer kaplayan, hacmi, kütlesi ve eylemsizliği olan her şeye madde denir. ** Madde hangi halde olursa olsun bütün maddeler taneciklerden

Detaylı

YAPI FİZİĞİ 1 YAPI AKUSTİĞİ

YAPI FİZİĞİ 1 YAPI AKUSTİĞİ YAPI FİZİĞİ 1 YAPI AKUSTİĞİ 1-2 2017-2018 Güz yy Prof. Dr. Zerhan YÜKSEL CAN Yrd. Doç. Dr. Şensin AYDIN YAĞMUR Y. MİM. AHMET ATMACA Dersin içeriği Yapı Fiziği bilim alanının kısa tanıtımı Fizik ortam nedir?

Detaylı

ÖĞRENCİ ETKİNLİKLERİ

ÖĞRENCİ ETKİNLİKLERİ ÖĞRENCİ ETKİNLİKLERİ Ses kirliliğinin insan üzerindeki etkisi nedir? YILIN DÜĞÜNÜ! Düğün dernek kurulur çok güzel şeylerdir bunlar fakat herkes herşeyi normal olarak yapsa birbirlerine saygı gösterse daha

Detaylı

ses ve titresim Teknik Bülten No: 7 HAZİRAN 2011 SES VE GÜRÜLTÜ

ses ve titresim Teknik Bülten No: 7 HAZİRAN 2011 SES VE GÜRÜLTÜ Teknik Bülten No: 7 HAZİRAN 2011 ses ve titresim SES VE GÜRÜLTÜ K atı, sıvı ve gaz halindeki maddelerin oluşturduğu tanecikli (maddesel) ortamlarda dalgalar şeklinde yayılabilen enerji türüne ses denir.

Detaylı

YAPI FİZİĞİ 1. YAPI AKUSTİĞİ 5. Bölüm. Prof. Dr. Neşe Yüğrük Akdağ. Yıldız Teknik Üniversitesi Yapı Fiziği Bilim Dalı

YAPI FİZİĞİ 1. YAPI AKUSTİĞİ 5. Bölüm. Prof. Dr. Neşe Yüğrük Akdağ. Yıldız Teknik Üniversitesi Yapı Fiziği Bilim Dalı YAPI FİZİĞİ 1 YAPI AKUSTİĞİ 5. Bölüm Prof. Dr. Neşe Yüğrük Akdağ Yıldız Teknik Üniversitesi Yapı Fiziği Bilim Dalı Sesin Kırınması Ses dalgalarının bir engelden ötürü doğrultu değiştirmesi olayına kırınma

Detaylı

Elektromanyetik Dalgalar. Test 1 in Çözümleri

Elektromanyetik Dalgalar. Test 1 in Çözümleri 35 Elektromanyetik Dalgalar 1 Test 1 in Çözümleri 4. 1. Radyo dalgaları elektronların titreşiminden doğan elektromanyetik dalgalar olup ışık hızıyla hareket eder. Radyo dalgalarının titreşim rekansı ışık

Detaylı

SANAYİDE GÜRÜLTÜ DENETİMİ. Prof. Dr. Neşe Yüğrük Akdağ

SANAYİDE GÜRÜLTÜ DENETİMİ. Prof. Dr. Neşe Yüğrük Akdağ SANAYİDE GÜRÜLTÜ DENETİMİ Prof. Dr. Neşe Yüğrük Akdağ GÜRÜLTÜ DENETİMİNDE SES YUTUCU GEREÇLER Hava içinde yayılan ses enerjisi, duvar, döşeme, kapı, perde, camlı bölme ve benzeri bir engele rastladığı

Detaylı

ELEKTRONİK HAŞERE KOVUCU NEDİR?

ELEKTRONİK HAŞERE KOVUCU NEDİR? ELEKTRONİK HAŞERE KOVUCU NEDİR? 2BE SATINALMA HİZMETLERİ DANIŞMANLIK VE DIŞ TİCARET A.Ş. Cumhuriyet Mah. Cumhuriyet Cad. Bey Center Plaza, Kat: 10 D: 74 (Beylikdüzü Mevkii) 34515 Esenyurt / İSTANBUL Tel:

Detaylı

SES YALITIMI UYGULAMALARI

SES YALITIMI UYGULAMALARI TMMOB Makina Mühendisleri Odası Yalıtım Kongresi 23-24-25 Mart 2001 Eskişehir - Türkiye SES YALITIMI UYGULAMALARI Sadık ÖZKAN/Mimar 2D Yapı Danışmanlık Uygulama Ltd. Şti. Salih Omurtak Cd. No: 7/1 Koşuyolu/İstanbul/TÜRKİYE

Detaylı

2006-07 Öğretim Yılı Merkezi Ölçme-Değerlendirme I.Dönem Sonu 7.Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Sınavı Sınav Başlama Saati:08:30 Tarih:15 Ocak 2007

2006-07 Öğretim Yılı Merkezi Ölçme-Değerlendirme I.Dönem Sonu 7.Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Sınavı Sınav Başlama Saati:08:30 Tarih:15 Ocak 2007 2006-07 Öğretim Yılı Merkezi Ölçme-Değerlendirme I.Dönem Sonu 7.Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Sınavı Sınav Başlama Saati:08:30 Tarih:15 Ocak 2007 İsim/ Soy isim: Sınıf:.. SORULAR Aşağıdaki şekilden faydalanarak

Detaylı

Doppler Ultrasonografisi

Doppler Ultrasonografisi Doppler Ultrasonografisi DOPPLERİN FİZİKSEL PRENSİPLERİ D O P P L E R E T K I D O P P L E R F R E K A N S ı D O P P L E R D E N K L E M I D O P P L E R A Ç ı S ı Ultrasonografi nin Tanımı Doppler Çeşitleri

Detaylı

derin sığ derin ADI: SOYADI: No: Sınıfı: Tarih.../.../... ALDIĞI NOT: a) Hava ortamından su ortamına gönderilen ses dalgalarının

derin sığ derin ADI: SOYADI: No: Sınıfı: Tarih.../.../... ALDIĞI NOT: a) Hava ortamından su ortamına gönderilen ses dalgalarının ADI: SOYADI: No: Sınıfı: Tarih.../.../... ALDIĞI NOT:... a) Enine dalgalarda ortamın parçacıklarının titreşim doğrultusu yayılma doğrultusuna... b) Ses en hızlı... en yavaş... yayılır. c) Dalgalar taşıdıkları

Detaylı

GÜRÜLTÜ. İnsanı rahatsız eden, istenmeyen, zamanla işitme kayıplarına neden olan sesler İlerleyen uygarlıklarda en önemli çevre sorunlarından biri

GÜRÜLTÜ. İnsanı rahatsız eden, istenmeyen, zamanla işitme kayıplarına neden olan sesler İlerleyen uygarlıklarda en önemli çevre sorunlarından biri GÜRÜLTÜ İnsanı rahatsız eden, istenmeyen, zamanla işitme kayıplarına neden olan sesler İlerleyen uygarlıklarda en önemli çevre sorunlarından biri 2 SES Titreşim enerjisi Maddeden oluşan ortamda yayılan

Detaylı

MIT 8.02, Bahar 2002 Ödev # 8 Çözümler

MIT 8.02, Bahar 2002 Ödev # 8 Çözümler Adam S. Bolton bolton@mit.edu MIT 8.02, Bahar 2002 Ödev # 8 Çözümler 24 Nisan 2002 Problem 8.1 RLC devresi. (a) Derste (ve Giancoli Kesim 31-6,s. 780 de) tartışıldığı gibi, bir akımın bir maksimuma (rezonans)

Detaylı

T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü. Ses ve Gürültü

T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü. Ses ve Gürültü T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü Ses ve Gürültü HUZURUMUZ VE SAĞLIĞIMIZ İÇİN GÜRÜLTÜYÜ ÖNLEMEK VATANDAŞLIK GÖREVİMİZDİR Modern, canlı bir şehirin dayanılmaz derecede gürültülü

Detaylı

İşitme Fizyolojisi Gürültüye Bağlı İşitme Fizyopatolojisi

İşitme Fizyolojisi Gürültüye Bağlı İşitme Fizyopatolojisi İşitme Fizyolojisi Gürültüye Bağlı İşitme Fizyopatolojisi 15-16 Eylül 2017 İSTANBUL Dr. Şule DOKUR (MD) Halk Sağlığı Uzmanı Ses: Ses, dalgalar halinde yayılan bir enerjidir. Sesin oluşması için bir titreşim

Detaylı

Maddeye dışarıdan ısı verilir yada alınırsa maddenin sıcaklığı değişir. Dışarıdan ısı alan maddenin Kinetik Enerjisi dolayısıyla taneciklerinin

Maddeye dışarıdan ısı verilir yada alınırsa maddenin sıcaklığı değişir. Dışarıdan ısı alan maddenin Kinetik Enerjisi dolayısıyla taneciklerinin Maddeye dışarıdan ısı verilir yada alınırsa maddenin sıcaklığı değişir. Dışarıdan ısı alan maddenin Kinetik Enerjisi dolayısıyla taneciklerinin titreşim hızı artar. Tanecikleri bir arada tutan kuvvetler

Detaylı

12. SINIF KONU ANLATIMLI

12. SINIF KONU ANLATIMLI 12. SINIF KONU ANLATIMLI 3. ÜNİTE: DALGA MEKANİĞİ 2. Konu ELEKTROMANYETİK DALGA ETKİNLİK VE TEST ÇÖZÜMLERİ 2 Elektromanyetik Dalga Testin 1 in Çözümleri 1. B manyetik alanı sabit v hızıyla hareket ederken,

Detaylı

3)Maddenin Tanecikli Yapısı ve Isı

3)Maddenin Tanecikli Yapısı ve Isı 3)Maddenin Tanecikli Yapısı ve Isı 1- Maddenin Tanecikli Yapısı Boşlukta yer kaplayan, hacmi, kütlesi ve eylemsizliği olan her şeye madde denir. Madde, doğada fiziksel özelliklerine göre katı, sıvı ve

Detaylı

MİMARİ AKUSTİK Güz yy. Prof. Dr. Zerhan YÜKSEL CAN Prof. Dr. Neşe Yüğrük Akdağ Doç. Dr. Nuri İlgürel

MİMARİ AKUSTİK Güz yy. Prof. Dr. Zerhan YÜKSEL CAN Prof. Dr. Neşe Yüğrük Akdağ Doç. Dr. Nuri İlgürel MİMARİ AKUSTİK 2017-2018 Güz yy Prof. Dr. Zerhan YÜKSEL CAN Prof. Dr. Neşe Yüğrük Akdağ Doç. Dr. Nuri İlgürel Yapı Fiziği bilim alanının amacı Fizik ortamlar mimarisini oluşturmak yani Belli bir durum

Detaylı

YAPI FİZİĞİ 2 HACİM AKUSTİĞİ Prof. Dr. Neşe Yüğrük Akdağ Yıldız Teknik Üniversitesi Yapı Fiziği Bilim Dalı

YAPI FİZİĞİ 2 HACİM AKUSTİĞİ Prof. Dr. Neşe Yüğrük Akdağ Yıldız Teknik Üniversitesi Yapı Fiziği Bilim Dalı YAPI FİZİĞİ 2 HACİM AKUSTİĞİ 1. Bölüm Prof. Dr. Neşe Yüğrük Akdağ Yıldız Teknik Üniversitesi Yapı Fiziği Bilim Dalı Yapı Fiziği II-Hacim Akustiği 1 MİMARİ AKUSTİK YAPI AKUSTİĞİ/NOISE CONTROL (-Gürültü

Detaylı

İşitme Fizyolojisi Gürültüye Bağlı İşitme Kaybı Fizyopatolojisi. Dr. Şule DOKUR Halk Sağlığı Uzmanı

İşitme Fizyolojisi Gürültüye Bağlı İşitme Kaybı Fizyopatolojisi. Dr. Şule DOKUR Halk Sağlığı Uzmanı İşitme Fizyolojisi Gürültüye Bağlı İşitme Kaybı Fizyopatolojisi Dr. Şule DOKUR Halk Sağlığı Uzmanı Ses: Ses, dalgalar halinde yayılan bir enerjidir. Sesin oluşması için bir titreşim hareketi gerekli olup,

Detaylı

AST404 GÖZLEMSEL ASTRONOMİ HAFTALIK UYGULAMA DÖKÜMANI

AST404 GÖZLEMSEL ASTRONOMİ HAFTALIK UYGULAMA DÖKÜMANI AST404 GÖZLEMSEL ASTRONOMİ HAFTALIK UYGULAMA DÖKÜMANI Öğrenci Numarası: I. / II. Öğretim: Adı Soyadı: İmza: HAFTA 08 1. KONU: TAYFSAL GÖZLEM 1 2. İÇERİK Doppler Etkisi Kirchhoff Yasaları Karacisim Işınımı

Detaylı

Elektromanyetik Işıma Electromagnetic Radiation (EMR)

Elektromanyetik Işıma Electromagnetic Radiation (EMR) Elektromanyetik Işıma Electromagnetic Radiation (EMR) Elektromanyetik ışıma (ışık) bir enerji şeklidir. Işık, Elektrik (E) ve manyetik (H) alan bileşenlerine sahiptir. Light is a wave, made up of oscillating

Detaylı

Ses ile İlgili Temel Kavramlar

Ses ile İlgili Temel Kavramlar Bölüm 1 Ses ile İlgili Temel Kavramlar 1.1 Sesin Oluşumu ve Yayılması Titreşen bir nesnenin ortamda neden olduğu dalga hareketi sağlıklı bir kulak ve beyin tarafından ses olarak algılanır. O halde sesin

Detaylı

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ İŞ HİJYENİ-3 PROF. DR. SARPER ERDOĞAN İş Hijyeni-3 Tozlar Toz ölçümü Gürültü 1 Tozlar Tozlar ve duman sisle birlikte aerosolleri

Detaylı

GİRİŞ...1 1. BÖLÜM: SES İLE İLGİLİ BÜYÜKLÜKLER...3

GİRİŞ...1 1. BÖLÜM: SES İLE İLGİLİ BÜYÜKLÜKLER...3 İÇİNDEKİLER TABLO LİSTESİ ŞEKİL LİSTESİ SEMBOL LİSTESİ UYGULAMA LİSTESİ GİRİŞ...1 1. BÖLÜM: SES İLE İLGİLİ BÜYÜKLÜKLER...3 1.1. Dalga Hareketi... 3 1.2. Frekans... 4 1.2.1. Oktav Bantlar... 7 1.3. Dalga

Detaylı

TÜBİTAK-BİDEB LİSE ÖĞRETMENLERİ (FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ VE MATEMATİK) PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAYI LİSE-1 (ÇALIŞTAY 2011) GRUP ADI: IŞIK HIZI

TÜBİTAK-BİDEB LİSE ÖĞRETMENLERİ (FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ VE MATEMATİK) PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAYI LİSE-1 (ÇALIŞTAY 2011) GRUP ADI: IŞIK HIZI TÜBİTAK-BİDEB LİSE ÖĞRETMENLERİ (FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ VE MATEMATİK) PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAYI LİSE-1 (ÇALIŞTAY 2011) GRUP ADI: IŞIK HIZI PROJE ADI IŞIK HIZININ HESAPLANMASI PROJE EKİBİ Erhan

Detaylı

KAMU YÖNETİMİ LİSANS PROGRAMI

KAMU YÖNETİMİ LİSANS PROGRAMI İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ KAMU YÖNETİMİ LİSANS PROGRAMI TÜRKİYE'DE ÇEVRE SORUNLARI DOÇ. DR. SEVİM BUDAK Gürültü ve Gürültü Kirliliği 5.1. Gürültü: Genel Bakış İnsan ve çevre

Detaylı

FİZİKSEL ETKENLER. 1 GÜRÜLTÜ 2 TİTREŞİM 3 TERMAL KONFOR FAKTÖRLERİ 4 İYONİZAN ve NONİYONİZAN RADYASYON 5 BASINÇ

FİZİKSEL ETKENLER. 1 GÜRÜLTÜ 2 TİTREŞİM 3 TERMAL KONFOR FAKTÖRLERİ 4 İYONİZAN ve NONİYONİZAN RADYASYON 5 BASINÇ FİZİKSEL ETKENLER 1 GÜRÜLTÜ 2 TİTREŞİM 3 TERMAL KONFOR FAKTÖRLERİ 4 İYONİZAN ve NONİYONİZAN RADYASYON 5 BASINÇ 13.03.2015 1 G Ü R Ü L T Ü 13.03.2015 2 GÜRÜLTÜ, GENEL OLARAK İSTENMEYEN VE RAHATSIZ EDEN

Detaylı

1. IŞIK BİLGİSİ ve YANSIMA

1. IŞIK BİLGİSİ ve YANSIMA 1. IŞIK BİLGİSİ ve YANSIMA Işığın Yayılması Bir ışık kaynağından çıkarak doğrular boyunca yayılan ince ışık demetine ışık ışını denir. Işık ışınları doğrusal çizgilerle ifade edilir. Bir ışık kaynağından

Detaylı

Gaz hali genel olarak molekül ve atomların birbirinden uzak olduğu ve çok hızlı hareket ettiği bir haldir.

Gaz hali genel olarak molekül ve atomların birbirinden uzak olduğu ve çok hızlı hareket ettiği bir haldir. GAZLAR Maddeler tabiatta katı, sıvı ve gaz olmak üzere üç halde bulunurlar. Gaz hali genel olarak molekül ve atomların birbirinden uzak olduğu ve çok hızlı hareket ettiği bir haldir. Gaz molekülleri birbirine

Detaylı

Yangın Alarm Sistemleri iki ana gruba ayrılır

Yangın Alarm Sistemleri iki ana gruba ayrılır Yangın Alarm Sistemleri iki ana gruba ayrılır 1. Konvansiyonel Sistemler (Bölgesel Bilgilendirme) 2. Adreslenebilir Sistemler Noktasal Bilgilendirme 1. Konvansiyonel Sistemler (Bölgesel Bilgilendirme)

Detaylı

FİZİKSEL RİSK ETMENLERİ

FİZİKSEL RİSK ETMENLERİ FİZİKSEL RİSK ETMENLERİ 1 2 GÜRÜLTÜ 3 Gürültü, genel olarak istenmeyen ve rahatsız eden ses olarak tanımlanır. SES Katı, sıvı ve havada dalgalar halinde yayılan bir enerji şeklidir 4 FREKANS Birim zamandaki

Detaylı

TİTREŞİM - SES - GÜRÜLTÜ

TİTREŞİM - SES - GÜRÜLTÜ TİTREŞİM - SES - GÜRÜLTÜ Gürültü Yönetmeliği İnter Spor - Kullanıcı Bilgilendirme SES ve TİTREŞİM Titreşim Titreşim bir denge noktası etrafındaki mekanik salınımdır. Bu salınımlar bir sarkacın hareketi

Detaylı

Akustik Camlarda Farklı PVB Ara Katmanları

Akustik Camlarda Farklı PVB Ara Katmanları Akustik Camlarda Farklı PVB Ara Katmanları Fatih Kuyu Market Development Manager Turkey & Middle East GPD 2017 Istanbul Istanbul, 08 Mart 2017 Bir maddedeki moleküllerin titreşmesi sonucunda oluşur. Ses

Detaylı

10. SINIF FİZİK DERSİ 2. DÖNEM 1. YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI

10. SINIF FİZİK DERSİ 2. DÖNEM 1. YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 10. SINIF FİZİK DERSİ 2. DÖNEM 1. YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 1. Aşağıda verilen kavramların tanımlarını karşısına yazınız. Dalga: Atma: Periyot: Frekans: Dalga boyu: Deprem dalgası: Deprem odağı: Merkez

Detaylı

İskelet Kasının Egzersize Yanıtı; Ağırlık çalışması ile sinir-kas sisteminde oluşan uyumlar. Prof.Dr.Mitat KOZ

İskelet Kasının Egzersize Yanıtı; Ağırlık çalışması ile sinir-kas sisteminde oluşan uyumlar. Prof.Dr.Mitat KOZ İskelet Kasının Egzersize Yanıtı; Ağırlık çalışması ile sinir-kas sisteminde oluşan uyumlar Prof.Dr.Mitat KOZ 1 İskelet Kasının Egzersize Yanıtı Kas kan akımındaki değişim Kas kuvveti ve dayanıklılığındaki

Detaylı

ÜNİTE : MADDE VE ISI ÜNİTEYE GİRİŞ

ÜNİTE : MADDE VE ISI ÜNİTEYE GİRİŞ MADDE VE ISI ÜNİTE : MADDE VE ISI ÜNİTEYE GİRİŞ Evrendeki, dünyadaki tüm maddeler, tüm cisimler atomlardan oluşmuştur. Ve katı, sıvı ve gaz gibi çeşitli hâllerde bulunurlar. Tüm maddeleri ve cisimleri

Detaylı

MADDENİN TANECİKLİ YAPISI

MADDENİN TANECİKLİ YAPISI MADDENİN TANECİKLİ YAPISI ÜNİTE : Maddenin Tanecikli Yapısı Üniteye Giriş Evrendeki tüm maddeler, tüm cisimler kendilerinden çok çok küçük parçacıklardan oluşmuşlardır. Örneğin; çok fırtınalı bir günde

Detaylı

Sensörler. Yrd.Doç.Dr. İlker ÜNAL

Sensörler. Yrd.Doç.Dr. İlker ÜNAL Sensörler Yrd.Doç.Dr. İlker ÜNAL Ses Sensörleri (Ultrasonik) Ultrasonik sensörler genellikle robotlarda engellerden kaçmak, navigasyon ve bulunan yerin haritasını çıkarmak amacıyla kullanılmaktadır.bu

Detaylı

ÇEVRESEL GÜRÜLTÜ VE TİTREŞİM YÖNETİMİ. 16 Şubat 2013 ANTALYA

ÇEVRESEL GÜRÜLTÜ VE TİTREŞİM YÖNETİMİ. 16 Şubat 2013 ANTALYA 16 Şubat 2013 ANTALYA Sunum İçeriği Raporlarda Talep ve Değerlendirme Yetkisi Rapor Formatları Ölçümler Genel Hususlar Mikrofon Konumları Arkaplan Ölçümleri Ölçüm Süreleri Ölçüm Sonuçlarının Değerlendirilmesi

Detaylı

Çağımızın Stres Kaynağı Gürültü

Çağımızın Stres Kaynağı Gürültü TEKNIK BILGI Çağımızın Stres Kaynağı Gürültü Ümit Payidar ALTINOK* Özellikle büyük kentlerde ve endüstriyel kesimlerde bulunan gürültü insan sağlığını tehdit edici en önemli unsurlardan biridir. Fiziksel

Detaylı

Ultrasonografi Giriş Dr. Funda Karbek AKARCA

Ultrasonografi Giriş Dr. Funda Karbek AKARCA Ultrasonografi Giriş Dr. Funda Karbek AKARCA Ege Üniversitesi Acil Tıp AD ATOK 2011 - İZMİR Öğrenim Hedefleri Pratik ultrason fiziği Ultrasesin Yayılımı ve Dokularla Etkileşimi Ultrason Cihazlarının kullanımı

Detaylı

SERA TASARIMI ve İKLİMLENDİRME. Cengiz TÜRKAY Ziraat Yüksek Mühendisi. Alata Bahçe Kültürleri Araştırma İstasyonu Erdemli-Mersin 12 Ekim 2012

SERA TASARIMI ve İKLİMLENDİRME. Cengiz TÜRKAY Ziraat Yüksek Mühendisi. Alata Bahçe Kültürleri Araştırma İstasyonu Erdemli-Mersin 12 Ekim 2012 SERA TASARIMI ve İKLİMLENDİRME Cengiz TÜRKAY Ziraat Yüksek Mühendisi Alata Bahçe Kültürleri Araştırma İstasyonu Erdemli-Mersin 12 Ekim 2012 Sera nedir? Bitki büyüme ve gelişmesi için gerekli iklim etmenlerinin

Detaylı

DEPREMLER - 2 İNM 102: İNŞAAT MÜHENDİSLERİ İÇİN JEOLOJİ. Deprem Nedir?

DEPREMLER - 2 İNM 102: İNŞAAT MÜHENDİSLERİ İÇİN JEOLOJİ. Deprem Nedir? İNM 102: İNŞAAT MÜHENDİSLERİ İÇİN JEOLOJİ 10.03.2015 DEPREMLER - 2 Dr. Dilek OKUYUCU Deprem Nedir? Yerkabuğu içindeki fay düzlemi adı verilen kırıklar üzerinde biriken enerjinin aniden boşalması ve kırılmalar

Detaylı

MADDENİN TANECİKLİ YAPISI VE ISI

MADDENİN TANECİKLİ YAPISI VE ISI MADDENİN TANECİKLİ YAPISI VE ISI ATOM BU NEDİR? Yenir veya yenmez, Görünür veya görünmez, Değiştirilebilir, dönüştürülebilir, Kırmızıdan mora her rengi bulunabilir. Bilmecenin cevabını buldunuz mu? Size

Detaylı