YAPI İŞYERLERİNDE YÜKSEKTE GÜVENLİ ÇALIŞMA İLE İLGİLİ İŞ TEFTİŞ POLİTİKALARI VE UYGULAMALAR. Serkan ÇETİNCELİ İş Müfettişi İnş.Yük.Müh.

Transkript

1 YAPI İŞYERLERİNDE YÜKSEKTE GÜVENLİ ÇALIŞMA İLE İLGİLİ İŞ TEFTİŞ POLİTİKALARI VE UYGULAMALAR Serkan ÇETİNCELİ İş Müfettişi İnş.Yük.Müh.

2 İŞ KAZASI İSTATİSTİKLERİ SUNUM AKIŞI İNŞAAT SEKTÖRÜNDE İŞ TEFTİŞ POLİTİKASI ve TEFTİŞ MODELLERİ YÜKSEKTE GÜVENLİ ÇALIŞMA UYGULAMALARI

3 YAPI İŞYERLERİ İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliği ne göre ÇOK TEHLİKELİ sınıftadır Yapı işyerlerinde yapılan işlerin geçici ve süreli olması, imalat çeşitliliğinin çok fazla oluşu ve işlerin farklı ekiplerce ve eş zamanlı yapılması, tehlike kaynaklarının etkileşim halinde olması, sektörde çalışan işçilerin eğitim düzeyinin düşük olması gibi nedenler yapı sektörünü daha riskli hale getirmektedir

4 YAPI İŞYERLERİ İş kazası ve ölümlü iş kazası istatistiklerine göre yapı işkolu maden sektörü ile birlikte ilk sıralarda yer almaktadır Yapı işkolunda meydana gelen kazaların yaklaşık %5 i ölümle sonuçlanmaktadır İş kazası sonucu meydana gelen ölümlerin yaklaşık % 34 ü yapı işkolunda meydana gelmektedir

5 YAPI İŞKOLUNDA KAZA NEDENLERİ 5

6 ÖLÜMLÜ İŞ KAZASI ORANLARI ,7 İNŞAAT SEKTÖRÜ Eurostat ve SGK Verilerine Göre 100 Binde Ölümlü İş Kazası Oranları ( *n(Ölümlü)/n(Toplam İşçi Sayısı) ) 39, ,1 33,5 28,8 15 ( ) 10,4 10,7 10 9,6 8,8 9,7 7, AB (15 ÜLKE) TÜRKİYE

7 İNŞAAT SEKTÖRÜ Hayatını Kaybeden İşçi Sayısı ÖLÜMLÜ İŞ KAZASI ( ) İngiltere Almanya Fransa Türkiye Avrupa Birliği (27 Ülke)

8 İNŞAAT SEKTÖRÜ 35, Binde Ölümlü Kaza Oranı ( *n(Ölümlü)/n(Toplam İşçi Sayısı) ) 32,75 34,95 ÖLÜMLÜ İŞ KAZASI ( ) 30,00 25,00 20,00 15,00 10,00 5,00 23,97 12,71 7,21 6,18 7,94 6,98 6,59 6,94 4,99 6,08 4,81 4,22 3,50 3,15 1,78 1,90 2,36 2,50 0, İngiltere Almanya Fransa Avrupa Birliği (27 Ülke) Türkiye

9 GENEL VE KONTROL TEFTİŞLER İNŞAAT SEKTÖRÜ TEFTİŞ MODELİ (2009 ÖNCESİ) BELİRLİ KONULARA ODAKLANILMAKSIZIN TEFTİŞ ESNASINDA GÖRÜLEN HER UYGUNSUZLUĞA İLİŞKİN TESPİTLER YAPILDI KONTROL TEFTİŞLERİ SONUCUNDA DEVAM EDEN AYKIRILIKLAR İÇİN İDARİ PARA CEZALARI UYGULANDI

10 İŞ TEFTİŞİNDE YENİ YAKLAŞIM Çalışma hayatının teftişinde etkinliği artırmak için yeni politikalara, yaklaşımlara ve stratejilere ihtiyaç duyulmuştur. Tepkisel teftişlerin (İK ve MH incelemelerini içeren) oranının azaltılmasını, Güvenlik kültürünün artırılmasını, Sosyal sorumluluk konusunda bilinç oluşturmasını, Taraflarla yakın işbirliğini sağlayan ÖNLEYİCİ TEFTİŞLERE ağırlık verilmesi benimsenmiştir YENİ YAKLAŞIM/PROAKTİF

11 AMAÇ: AMAÇ VE YÖNTEM İş sağlığı ve güvenliği koşullarının hızlı, etkin, aktif ve kalıcı bir şekilde iyileştirilmesi ve önleyici yöntemlerin hızla devreye sokulmasını sağlamak YÖNTEM: Yapı işyerlerinde yüksekten düşme riskinin tespit edilmesi halinde işyerinin kapatılması VEYA işyerinde işin durdurulması yoluna gidilmiş, bu riskler giderilmeden işyerinde çalışılmasına müsaade edilmemiştir

12 Sosyal tarafların (meslek odaları, sendikalar, vs..), ilgili kurum ve kuruluşların bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesi faaliyetleri (sempozyumlar, seminerler, toplantılar, eğitimler, vs..) gerçekleştirilmiş, Kitapçık, broşür dağıtımı sağlanmış, Basın ve yayın araçlarından faydalanılmıştır

13 2009 YILINDA PİLOT UYGULAMA Ankara, Antalya, Kocaeli, Konya, Eskişehir ve Kayseri İNŞAAT SEKTÖRÜ TEFTİŞ MODELİ (2009-) RİSK ODAKLI TEFTİŞLER YÜKSEKTE ÇALIŞMA Teftişler, 2012 yılından İtibaren YÜKSEKTE GÜVENLİ ÇALIŞMA ODAKLI genel denetimler şeklinde devam etmiştir Yaptırım: HAYATİ RİSKLER İÇİN İŞİN TAMAMEN YA DA KISMİ DURDURULMASI + İPC

14 İNŞAAT SEKTÖRÜ TEFTİŞ MODELİ (2014) 1. BİNA İNŞAATLARINDA PROGRAMLI TEFTİŞLER Teftişin Konusu: EK-IV asgari gerekler saha önlemleri Yaptırımlar: İdari Para Cezası, Durdurma 2. BÜYÜK İNŞAAT İŞYERLERİNDE İSG YÖNÜNDEN PROGRAMLI ARAŞTIRMA FAALİYETLERİ Mega Projelere Özgü Teftiş Modelinin ve Takviminin Belirlenmesi İSG yönetim sisteminin, kurulan organizasyonun, uygulamalarının (risk değerlendirmeleri, metot bildirimleri-işe özel risk değerlendirmesi, sağlık ve güvenlik planı, prosedürler, vs.) ve saha gözlemleri Mevzuatın eksikliklerinin (Örn: Kapalı Alan Çalışmaları, Barınma Şartları, Tünel Çalışmalarına ilişkin standartlar) belirlenmesi

15 Tarih : 13 Mayıs 2014 Yer : Manisa ili Soma ilçesi Kömür madeninde çıkan yangın 301 madencinin ölümüyle sonuçlanan facia Tarih : 06 Eylül 2014 Yer : İstanbul Mecidiyeköy Asansörün düşmesi sonucu 10 ölü

16 2014/EKİM ayında maden teftişinde görev alanlar hariç tüm Teknik İş Müfettişleri Türkiye genelinde inşaat işyerlerinde denetim için görevlendirilmiştir Teftişin Konusu: Yüksekte Çalışma ve Barınma Yerleri İller: Teftişler İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa ve Adana gibi büyük iller başta olmak üzere 43 ilde yürütülecektir. İllerin belirlenmesinde, 2013 yılına ait istatistikler esas alınmış, yapı işyerlerinde meydana gelen ölümlü iş kazası sayıları, işyeri sayısı, illerdeki toplam iş kazası hızları dikkate alınmıştır civarında işyerinin denetlenmesi beklenmektedir.

17 YÜKSEKTE ÇALIŞMA RİSKLERİNE GENEL BAKIŞ YÜKSEKTE ÇALIŞMA: Seviye farkı bulunan ve düşme sonucu yaralanma ihtimalinin oluşabileceği her türlü alanda yapılan çalışma

18 TOPLU KORUNMA ÖNLEMLERİNE (platformlar, korkuluklar, bariyerler, kapaklar, çalışma iskeleleri, güvenlik ağları veya hava yastıkları vs.) öncelik verilmelidir Toplu koruma tedbirlerinin düşme riskini tamamen ortadan kaldıramadığı ya da uygulanmasının mümkün olmadığı durumlarda ya da daha büyük tehlike doğurabileceği durumlarda KİŞİSEL KORUYUCU YÖNTEMLERE (uygun bağlantı noktaları veya yaşam hatları oluşturularak tam vücut kemer sistemleri veya benzeri güvenlik sistemleri, vs.) kullanılmalıdır

19 Çalışma yerlerine güvenli bir şekilde ulaşım için uygun araç ve ekipmanlar temin edilmelidir Yüksekten düşme ile ilgili hususlara acil durum planında yer verilmelidir Yatay ve dikey yaşam hatları için gerekli olan bağlantı noktaları ve yapısal düzenlemeler, projenin hazırlık aşamasında belirlenerek bu hususlara sağlık ve güvenlik planında yer verilmelidir Yüksekte çalışmayla ilgili tehlike ve riskler konusunda bilgilendirme yapılarak gerekli eğitim verilmelidir

20 YÜKSEKTE ÇALIŞMA YERLERİ PLATFORM KENARLARI (Kalıp Aşaması)

21 YÜKSEKTE ÇALIŞMA YERLERİ PLATFORM KENARLARI (Demir Montaj Aşaması)

22 GÜVENLİ KORKULUK ÖZELLİKLERİ Platformdan en az bir metre yükseklikte ve herhangi bir yönden gelebilecek en az 125 kilogramlık yüke dayanıklı ana korkuluk, Topuk levhası ile ana korkuluk arasında açıklıklar 47 santimetreden fazla olmayacak şekilde konulan ara korkuluk, Platforma bitişik, en az 15 santimetre yüksekliğinde topuk levhası

23

24 PLATFORM KENARLARI

25 ASANSÖR BOŞLUKLARI

26 DÖŞEMELERDEKİ BOŞLUKLAR

27 KALIP ÇALIŞMALARINDA EMNİYET

28 YÜKSEKTE ÇALIŞMA YERLERİ TÜNEL KALIP SİSTEMİNDE GÜVENLİK

29 MALZEME ALIM YERLERİ

30 MALZEME ALIM YERLERİ

31 GÜVENLİK AĞLARI Malzeme özellikleri, yapılan statik ve dinamik dayanım deneyleri ile bağlantı ve kurulum şartları bakımından TS EN ve TS EN standartlarına ve ilgili diğer standartlara uygun olacak Uygun tipte güvenlik ağı seçilecek, kurulum ve kullanım kılavuzunun öngördüğü yöntemlerle yeterli eğitim almış kişilerce uzman gözetiminde kurulacak ve kurulan sistemin uygunluğu belgelendirilecek

32 YAKALAMA/GÜVENLİK AĞLARI

33 YÜKSEKTE ÇALIŞMA YERLERİNE ERİŞİM Kalıplara Erişim

34 YÜKSEKTE ÇALIŞMA YERLERİNE ERİŞİM Standartlara Uygun Seyyar Merdiven Kullanımı

35 LAŞIM YOLLARI - SABİT MERDİVENLER

36 LAŞIM YOLLARI - SABİT MERDİVENLER

37 YÜKSEKTE ÇALIŞMA YERLERİNE ERİŞİM Man-lift ve man-basket kullanımı

38 GEÇİTLER

39 ÇATI ÇALIŞMALARI Çatı koruma duvarları, Güvenlik ağları, Yastıklar Yatay yaşam hatları

40 ÇATILARDA ÇALIŞMA

41 ÇATI ÇALIŞMALARI

42 ÇATI ÇALIŞMALARI

43 İSKELELERDE GÜVENLİ ÇALIŞMA Çalışma platformları? Ara korkuluklar? Ana korkuluklar? Merdiven sistemi? Çapraz bağlantılar?

44 SABİTLEME KOŞULLARI

45 İSKELELER Ön yapımlı bileşenlerden oluşan cephe iskeleleri ve iskele şeklinde kullanılan geçici iş ekipmanlarının TS EN , TS EN , TS EN , TS EN , TS EN standartlara ve ilgili diğer standartlara uygunluğu Sağlamlık ve dayanıklılık HESABI (üreticiden temin edilecektir)

46 GENEL TEDBİRLER Yeterli nitelik ve nicelikte taşıyıcı sistem elemanı (48,3 milimetre anma dış çapı) Ana korkuluk, ara elemanlar, platformlar, eteklik Çalışma platformlarında yağmur, kar, buz vs. karşı önlem Merdiven - ulaşım sistemleri, Uygun kurulum, sabitleme, sağlamlık, dayanıklılık, zemin şartları, yük dağıtan uygun ayak sistemleri Enerji hatlarına yeterli mesafe Bina-iskele arası mesafe Statik elektriğe karşı topraklama

47 KURULUM ŞARTLARI İskeleler mutlaka sağlam bir zemine kurulmalı!!!

48 KURULUM ŞARTLARI İskele düzgün ve sağlam bir zemine kurulmazsa iskelede farklı oturmalar sonucunda stabilitesi bozulur!!!

49 İSKELELERDE GÜVENLİ ÇALIŞMA

50 SEYYAR İSKELELER

51

52 KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM İnşaatta çalışanlara çelik burunlu ayakkabı, koruyucu eldiven, koruma gözlüğü (özellikle demir, kalıp ve beton işlerinde çalışanlar için), kulak koruyucusu (gürültülü ortamlarda çalışan işçiler için - LEX, 8h = 85 db (A) ), gerekli bağlantı aparatları ile paraşüt tipi emniyet kemeri verilmelidir Teslim edilen kişisel koruyucu donanımların nasıl kullanılacağı konusunda uygulamalı eğitim verilmesi gerekmektedir. Paraşüt Tipi Emniyet Kemeri

53 KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM Uygun bağlantı noktaları ve yaşam hatları Bağlantı halatları, lanyardlar Karabinalar, D Halkaları Enerji Sönümleyiciler Halat Tutucular Gerekli Diğer Donanımlar Halat Tutucu Şok Emicili Çift Lanyard ve Karabinalı Halat Emniyet Halatları Temin edilen tüm donanımlar ilgili standartlara uygun olmalıdır!!! Karabina Portatif Üç Ayaklı Alüminyum Sehpa

54 KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM (1) Yatay Yaşam Hattı (2) Bağlantı Aparatı (3)

55 GÜVENLİĞİ BİRLİKTE İNŞA EDELİM... Kamu İşverenler Çalışanlar Proje ve İSG Profesyonelleri Sivil Toplum Kuruluşları Üniversiteler Toplumun her bir bireyi

56 TEŞEKKÜRLER portal?page=baskanlik&id=5 Yayınlar: rehberler, broşürler, kataloglar, programlı teftiş raporları, soru-cevaplar, yargı kararları vs.