MT Yenidoğan Sarılığını Tanıyalım

Transkript

1 MT Yenidoğan Sarılığını Tanıyalım

2 02 DRÄGER SARILIK KILAVUZU Sarılık Nedir? Eğer birisi "bebeğiniz sarılık olmuş" derse, bu, bebeğinizin cilt renginin sarı olduğu anlamına gelir. Peki bu sarı renk nereden kaynaklanır? Yeni doğmuş bebekler sürekli olarak yeni kırmızı kan hücreleri üretir ve eskilerini parçalar. Eski kan hücrelerinin yan ürünlerinden biri, bilirubin adlı sarı bir maddedir. Bilirubin, karaciğer tarafından işlenerek kolayca atılabilir bir hale dönüştürülür ve sonra büyük abdest yoluyla vücuttan atılır. Bazı bebekler bilirubini, vücuttan atma hızından daha yüksek bir hızla üretir, bu da bilirubinin vücutta birikerek cildin sarı görünmesine sebep olur. Bu sarı renk, en çok doğal gün ışığında (bir pencerenin yakınında) veya hastanelerdeki bakım odasındakine benzeyen floresan ışıklarının altında görünür.

3 03 Sarılık isim bilirubin pigmentlerinin birikmesiyle ciltte, dokularda ve vücut sıvılarında oluşan sararma; ayrıca: sarılık hastalığı ya da sarılık hastalığının belirtisi olan anormal durum MT

4 04 DRÄGER SARILIK KILAVUZU Bebeklerin sarılık kontrolü nasıl yapılır? Her bebek hastanede sarılık açısından takip edilir. Hemşireler ve doktorlar bebeğinizin cildine bakarak ve dokunarak sarılığı anlayabilir, ancak bilirubin seviyesinin doğru şekilde ölçülmesi için başka testlerin uygulanması gerekir. Bunlar serum bilirubin testi ve transkütan bilirubin testidir. Serum bilirubin testi, hastane laboratuvarına gönderilen bir kan testidir. Bu test için kullanılan kan, genelde bebeğinizin topuğunda açılan küçük bir delikten alınır. Serum bilirubin testinin sonuçlarını almak bir saat veya daha uzun sürebilir. Transkütan bilirubin testi, sarılık seviyesini bebeğin cildi aracılığıyla ölçen ve elde taşınabilen küçük bir aletle gerçekleştirilebilir. Bu, herhangi bir şekilde kan gerektirmediği için invaziv bir işlem değildir ve sonuçlar anında alınır. Bazı bebekler için her iki bilirubin testini de uygulamak gerekebilir. Transkütan bilirubin testinin sonucu yüksekse, tedavi uygulamanın gerekip gerekmediğini görmek için bir kan bilirubin testi yapılır.

5 D

6 06 DRÄGER SARILIK KILAVUZU Bebeğimin sarılık olma riski var mı? Her bebek sarılık olabilir, çünkü yeni doğmuş bir bebeğin karaciğerinin bilirubini işleyebilecek seviyeye gelmesi birkaç gün sürebilir. Bazı bebeklerin sarılık olma veya sarılığı daha ciddi şekilde geçirme olasılığı diğerlerine göre daha yüksektir. Sarılıkla ilgili risk grubunda yer alan bebekler: Hayata gözlerini açtıktan sonraki ilk 24 saatte sarılık olmaya başlayan bebekler. Kan grubu annelerinden farklı olan bebekler. 38 haftalık tam gebelik süresinden önce doğan bebekler. Meme emen, özellikle başlangıçta memeyi almakta zorlanan bebekler. Doğumdan kaynaklanan morluklara sahip bebekler (ciltte veya kafa derisinin altında). Ağabeyi ya da ablası sarılık geçirmiş olan bebekler.

7 07 Sarılıkta kalıtsal ve etnik risk faktörleri de söz konusudur. Doğu Asya ve Akdeniz ırkına mensup bebekler ile bazı Afrika- Amerikalı erkekler, G6PD eksikliği adı verilen ve bazen sarılığa yol açan bir genetik özelliğe sahip olabilmektedir. Bebeğinizi tehdit edebilecek bu ve diğer sarılık risk faktörleri hakkında doktorunuza başvurun. Sarılık nasıl tedavi edilir? Sarılık fototerapi yoluyla tedavi edilir. "Foto" ışık anlamına gelir, dolayısıyla fototerapi "ışık tedavisi" demektir. Bebek soyulur ve cilde penetre ederek bilirubini bebeğin kolayca vücudundan atabileceği bir hale dönüştüren özel ışıkların altına konur. Sarılık, bebeği bir pencerenin yanına veya doğrudan güneş ışığının altına koyarak tedavi edilemez. D D

8 08 DRÄGER SARILIK KILAVUZU Sarılık zararlı mıdır? Çoğu yenidoğandaki sarılık seviyesi zararlı değildir. Ancak çok yüksek seviyelerde olması durumunda bilirubin beyne ya da işitmeye zarar verebilir. Burada amaç, her bebeğin sarılığı güvenli bir şekilde atlatmasını sağlamaktır. Hemşirelere ve doktorlara bebeğinizin sarılık durumu hakkında danışarak, bebeğiniz düzgün beslenmiyorsa emzirme konusunda yardım isteyerek ve hastaneden çıktıktan sonra bebeğinizin sağlık kontrolleri ya da bilirubin testlerinin zamanında yapılmasını sağlayarak yardımcı olabilirsiniz. Sarılık ne kadar sürer? Yenidoğan sarılığı genelde bebek doğduktan yaklaşık 2 hafta sonra geçer. Ancak bebeğin doğumunun yaklaşık 4. veya 5. gününde pik yaptıktan sonra "yavaş yavaş ortadan kalkması" (adım adım geçmesi) gerekir. Diğer bir deyişle, bebeğiniz bir haftalık olduğunda 4 ya da 5 günlükken olduğu kadar sarı görünmez. Aksi takdirde doktorunuzu aramanız ve daha önce yapılmış olsa bile bebeğiniz için bir bilirubin testi yapılmasını istemeniz gerekir. Bilirubin seviyesi zaman içinde değişir ve artmaya devam ediyor olabilir.

9 09 Sarılık zararlı mıdır? Bebeğim sarılık olduğunda başka neleri takip etmem gerekir? Göz aklarının sarı gözüküp gözükmediği Bebeğin bezinde yüz makyajına benzer pembeye çalan turuncu lekelerin olup olmadığı. Bu, dehidrasyonun bir belirtisi olabilir. Bebek bezlerinin yeterince ıslak olup olmadığı veya büyük abdestini yeterince yapıp yapmadığı Aşırı uykulu olma durumu (bebek yemek yemek için uyanmaz) veya aşırı uyanıklık durumu (bebek hiç uyumaz) Yemek yemeyi reddedip reddetmediği (bebek muhtemelen yediklerini kusar). Yüksek sesle ağlama Gevşeklik ya da gerginlik veya ikisi arasında gidip gelme Sırt veya boynun yay şeklini alması Ateş (vücut sıcaklığının 100 F / 37,8 C'nin üstünde olması) ST _1000 Bebeğinizde bu değişikliklerden herhangi birini gördüğünüz takdirde derhal bebeğinizin doktorunu arayın. MT D

10 10 DRÄGER SARILIK KILAVUZU D

11 11 Doktoruma neleri belirtmem gerekir? Sizi veya bebeğinizi tanımayan bir sağlık görevlisiyle konuşabilirsiniz, dolayısıyla elinizde şu bilgilerin olduğundan emin olmalısınız: Bebeğinizin doğum tarihi ve saati (bebeğinizin doğumunun üzerinden kaç saat geçtiği) Bebeğinizin doğduğundaki ağırlığı ve eğer biliyorsanız gebelik süresi (bebeğinizin kaç hafta erken doğduğu) Bebeğinizin mevcut durumda nasıl beslendiği (iyi, yetersiz, hangi sıklıkta, beslenme formülü) O gün kullanılan bebek bezlerinin sayısı ve o günkü büyük abdest sıklığı. Eğer mevcutsa yaşanan kusma vakaları Bebeğin ateşinin olup olmadığı Bebeğinizin nasıl davrandığı (uykulu/uyumuyor, çok ağlıyor, yay şeklini alıyor) Sarılıkla ilgili diğer tüm risk faktörleri (kafa derisinde morluk, vakum uygulanması, sizinkinden farklı kan grubu, hastanede sarılık görüntüsü, doğumdan sonra kilo kaybı, bebeğin iyi emzirilmemesi, ablanın ya da ağabeyin sarılık geçirmiş olması) Eğer daha önce bebeğinize bilirubin testi yapıldıysa, bu testin sonucu. Sarılığın gerçek belirtileri ve durumları hastadan hastaya farklılık gösterebilir. Bu kitapçık sadece ebeveynlere yardımcı olmak amacıyla hazırlanmıştır, sadece genel bilgileri içerir ve doktorunuzdan sağlık öğütleri almanın yerine kullanılamaz.

12 Tüm ürün, özellik veya hizmetler tüm ülkelerde satışa sunulmayabilir. Adı geçen Ticari Markalar sadece belirli ülkelerde tescillidir ve bu materyalin sunulduğu ülkede tescilli olmayabilir. Güncel durumu adresinden öğrenebilirsiniz. FİRMANIN / GRUBUN MERKEZİ Drägerwerk AG & Co. KGaA Moislinger Allee Lübeck, Almanya Üretici firma: Drägerwerk AG & Co. KGaA Moislinger Allee Lübeck, Almanya Bölgesel Satış Temsilcinizi bulun: TÜRKİYE Draeger Medikal Tic. ve Servis A.Ş. Esentepe Mah. Milangaz Cad. No:75/A Kartal İstanbul Tel Faks info.turkiye@draeger.com HQ HO Değişikliklere tabidir 2017 Drägerwerk AG & Co. KGaA