MADDELERİN VE KARIŞIMLARIN SINIFLANDIRILMASI, ETİKETLENMESİ VE AMBALAJLANMASI YÖNETMELİĞİ Şeref YILMAZ Şube Müdürü 10 Kasım 2015
SUNUMUN İÇERİĞİ 1. Yönetmelik Hakkında Genel Bilgiler 2. Yönetmelik ile CLP Tüzüğü Arasındaki Farklar 3. Yönetmeliğin Getirdiği Yenilikler 4. Sanayicilerin Yükümlülükleri 5. Sınıflandırma, Etiketleme 6. Alternatif ad talebi
1. Yönetmelik Hakkında Genel Bilgiler: AMAÇ piyasaya arz edilen maddelerin, karışımların sınıflandırılmasına, etiketlenmesine ve ambalajlanmasına ilişkin idari ve teknik usul ve esasları düzenlemek (Madde 1(1)) insan sağlığı ve çevre üzerinde yaratabilecekleri olumsuz etkilere karşı yüksek seviyede koruma sağlanmak serbest dolaşımlarını temin etmek
1. Yönetmelik Hakkında Genel Bilgiler: KAPSAM Piyasaya arz edilen maddelerin ve karışımların sınıflandırılmasını, zararlı maddelerin ve karışımların etiketlenmesini ve ambalajlanmasını; İmalatçı, ithalatçı ve alt kullanıcıların, piyasaya arz edilen maddeleri ve karışımları sınıflandırmasına ilişkin hükümleri; Tedarikçilerin, piyasaya arz edilen zararlı maddeleri ve karışımları etiketlemesi ve ambalajlamasına ilişkin hükümleri;
1. Yönetmelik Hakkında Genel Bilgiler: KAPSAM İmalatçı, eşya üreticileri ve ithalatçıların, Ek-8 de belirtilen koşulları sağlayan piyasaya arz edilmeyen maddelerin sınıflandırmasına ilişkin hükümleri; Ek-6 Bölüm III de, uyumlaştırılmış sınıflandırma ve etiket bilgilerinin yer aldığı madde listesinin oluşturulmasını; Zararlı maddelerin sınıflandırma ve etiketleme bildirimine ilişkin hükümleri, Zararlı maddelere ait bir sınıflandırma ve etiketleme envanterinin oluşturulmasını;
1. Yönetmelik Hakkında Genel Bilgiler: KAPSAM DIŞI son kullanıcıya nihai ürün olarak ulaşan aşağıdaki maddeleri ve karışımları: Beşeri ve Tıbbi Ürünler Ambalaj ve Etiketleme Yönetmeliği kapsamındaki tıbbi ürünler, Veteriner Müstahzarların sınıflandırılması ve Ruhsatlandırılması Yönetmeliği kapsamındaki ürünler, Kozmetik Yönetmeliği kapsamındaki ürünler, Vücuda Yerleştirilebilir Aktif Tıbbi Cihazlar Yönetmeliği kapsamındaki ürünler, Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği kapsamındaki ürünler, Yem Yönetmeliği kapsamındaki ürünler,
1. Yönetmelik Hakkında Genel Bilgiler: KAPSAM DIŞI aşağıdaki hususları: Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği kapsamındaki maddeler ve karışımları; Herhangi bir muamele veya işlem görmemeleri kaydıyla, yeniden ihracat amacıyla geçici depolamada veya bir serbest bölgede veya antrepolarda bulunan veya transit halindeki ve gümrüğe tâbi olan maddeler ve karışımları; İzole edilmemiş ara maddeleri; Kontrollü koşullar altında ve Türkiye deki işyeri ve çevre mevzuatına uygun şekilde kullanılmaları kaydıyla, piyasaya sürülmemiş, bilimsel araştırma ve geliştirme amaçlı maddeler ve karışımları; Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik te tanımlanan atıkları; tehlikeli malların demiryolu, karayolu, deniz yolu, içsu yolu veya havayoluyla taşınması.
1. Yönetmelik Hakkında Genel Bilgiler: İLGİLİ KURULUŞ Sağlık Bakanlığı - Biyosidal ürünler Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı - Bitki koruma ürünleri İçişleri Bakanlığı Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Patlayıcı ve piroteknik maddeler Gümrük ve Ticaret Bakanlığı - Deterjanlar, hava aromatize edici ürünler, kuvvetli asit veya baz içeren temizlik ürünleri ve havuz suyunda kullanılan yardımcı kimyasallar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Diğer zararlı madde ve karışımlar ve koordinasyon 8
1. Yönetmelik Hakkında Genel Bilgiler: İÇERİK Yönetmelik 8 Bölüm ve 11 Ek ten oluşmaktadır. BİRİNCİ BÖLÜM İKİNCİ BÖLÜM ÜÇÜNCÜ BÖLÜM DÖRDÜNCÜ BÖLÜM BEŞİNCİ BÖLÜM ALTINCI BÖLÜM YEDİNCİ BÖLÜM SEKİZİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Zararlı Maddeler ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanmasına İlişkin Genel Hükümler Zararlılık Sınıflandırması Etiket Uygulamaları Ve Zararlılık İletişimi Ambalajlama Maddelerin Sınıflandırılmasının ve Etiketlenmesinin Uyumlaştırılması ve Uyumlaştırılmış Sınıflandırma ve Etiketleme Envanterinin Oluşturulması İşbirliği, Yardım Masası, Ulusal Zehir Merkezi Genel ve Son Hükümler
1. Yönetmelik Hakkında Genel Bilgiler: İÇERİK Ek-1 Ek-2 Ek-3 Ek-4 Ek-5 Ek-6 Ek-7 Ek-8 Ek-9 Ek-10 Ek-11 Zararlı Madde Ve Karışımların Sınıflandırılması Ve Etiketlenmesine İlişkin Koşullar Bazı Maddelerin Ve Karışımların Etiketlenmesi Ve Ambalajlanmasına İlişkin Özel Kurallar Zararlılık İfadeleri Listesi, İlave Zararlılık İfadeleri Ve İlave Etiket Unsurları Önlem İfadelerinin Listesi Zararlılık İşaretleri Bazı Zararlı Maddeler İçin Uyumlaştırılmış Sınıflandırma Ve Etiketleme Tehlikeli Maddelerin Ve Müstahzarların Sınıflandırılması, Ambalajlanması Ve Etiketlenmesi Hakkında Yönetmeliğine Göre Yapılan Sınıflandırmanın Bu Yönetmeliğe Uyarlanmasına İlişkin Çevrim Tablosu Piyasaya Arz Edilmeyen Maddelerin Sınıflandırılma Koşulları Standart Test Rejimlerinin Uyarlanmasına İlişkin Genel Kurallar Halkın Erişimine Sunulacak Bilgiler Zararlılık Değerlendirmeleri Ve Uyumlaştırılmış Sınıflandırma İçin Başvuru Formatı
2. YÖNETMELİK İLE CLP TÜZÜĞÜ ARASINDAKİ FARKLAR Yönetmelikte, CLP Tüzüğü nde olmayan 4 yeni Ek oluşturulmuştur. Gerekçe: - REACH Tüzüğü nün ülkemizde henüz uyumlaştırılmamış olması, - CLP Tüzüğü nde REACH Tüzüğüne yapılan bazı atıfların, CLP Tüzüğü nün uygulanmasında gerekli olması. Ek-8: Piyasaya Arz Edilmeyen Maddelerin Sınıflandırılma Koşulları Ek-9: Standart Test Rejimlerinin Uyarlanmasına İlişkin Genel Kurallar Ek-10: Halkın Erişimine Sunulacak Bilgiler Ek-11: Zararlılık Değerlendirmeleri Ve Uyumlaştırılmış Sınıflandırma İçin Başvuru Formatı Avrupa Kimyasallar Ajansı : Yetkili Merci (Çevre ve Şehircilik Bakanlığı) Gerekçe: Ülkemizin AB üyesi ülke olmaması
3. YÖNETMELİĞİN GETİRDİĞİ YENİLİKLER Terimler ve Etiket Unsurları DSD/DPD Müstahzar Tehlikeli 15 Tehlike Sınıfı Tehlike Sembolü Tehlike İşareti Risk İbaresi (R) Güvenlik İbaresi (S) - CLP(SEA) Karışım Zararlı 27 Zararlılık Sınıfı Zararlılık İşareti - Zararlılık İfadesi (H) Önlem İfadesi (P) Uyarı Kelimesi (Tehlike/Dikkat)
4. SANAYİCİLERİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ ROLLER İmalatçı İthalatçı Alt Kullanıcı Dağıtıcı Eşya üreticisi Tedarikçi TANIMLAR Maddeyi imal eden Türkiye de yerleşik özel veya tüzel kişiyi İthalattan sorumlu, Türkiye de yerleşik özel veya tüzel kişiyi İmalatçı ve ithalatçıdan farklı, bir maddeyi kendi endüstriyel veya profesyonel faaliyetleri esnasında kendi halinde veya bir karışım içinde kullanan Türkiye de yerleşik özel veya tüzel kişiyi Toptancı da dahil olmak üzere, bir maddeyi kendi halinde veya karışım içinde, üçüncü taraflar için sadece depolayan ve piyasaya süren Türkiye de yerleşik özel veya tüzel kişiyi Eşyayı üreten veya montajını gerçekleştiren Türkiye de yerleşik özel ya da tüzel kişiyi Kendi halinde veya bir karışım içinde bir maddeyi veya bir karışımı piyasaya arz eden imalatçı, ithalatçı, alt kullanıcı veya dağıtıcıyı
4. SANAYİCİLERİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ Sınıflandırma Etiket Ambalaj Bildirim Bilgilerin Muhafazası 10 yıl Üretici Evet Evet Evet Evet Evet İthalatçı Evet Evet Evet Evet Evet Alt kullanıcı Evet * Evet Evet Hayır Evet Dağıtıcı Hayır** Evet Evet Hayır Evet * Bileşiminde değişiklik yaparsa sınıflandırmalı. Yoksa diğer aktorün sınıflandırmasını kullanır ** Dağıtıcı diğer aktorlerin sınıflandırmasını kullanabilir.
4. Sınıflandırma ve Etiketleme (S&E) Bildirimi İmalatçılar ve ithalatçılar (grupları) SEA kriterlerine uygun Online (Kimyasal Kayıt Sistemi), Tonajdan bağımsız zararlı olarak sınıflandırılan ve piyasaya kendi halinde arz edilen maddeler, özel konsantrasyon sınır değerlerinin üzerinde, karışımın zararlı olarak sınıflandırılmasına neden olan ve karışım içinde piyasaya arz edilen maddeler
http://online.cevre.gov.tr
SINIFLANDIRMA DSD Fiziksel Zararlar (5) Patlayıcı Çok kolay alevlenir Kolay alevlenir Alevlenir Oksitleyici Fiziksel Zararlar CLP Fiziksel Zararlar (16) Patlayıcı Alevlenir gaz Alevlenir aerosol Oksitleyici gaz Basınç altındaki gazlar Alevlenir sıvı Alevlenir katı Kendiliğinden tepkimeye giren madde veya karışım Piroforik sıvı Piroforik katı Kendiliğinden ısınan madde veya karışım Suyla teması halinde alevlenir gaz çıkaran madde veya karışım Oksitleyici sıvı Oksitleyici katı Organik peroksit Metaller için aşındırıcı madde veya karışım İnsan Sağlığına Yönelik Zararlar DSD İnsan Sağlığına Yönelik Zararlar (9) Çok Toksik Toksik Zararlı Aşındırıcı Tahriş edici Hassaslaştırıcı Kanserojen Mutajen Üreme için toksik CLP İnsan Sağlığına Yönelik Zararlar (9) Akut toksisite Cilt aşınması/tahrişi Ciddi göz hasarı/göz tahrişi Solunum/cilt hassaslaştırma Eşey hücre mutajenitesi Kanserojenite Üreme Sistemi Toksisitesi Belirli Hedef Organ Toksisitesi Tek/Tekrarlı maruz kalma Aspirasyon zararı Çevreye Yönelik Zararlar DSD Çevreye Yönelik Zararlar (1) Çevre için tehlikeli CLP Çevreye Yönelik Zararlar (2) Sucul ortam için zararlı Ozon tabakası için zararlı
ETİKETLEME Tedarikçinin adı, adresi ve telefon numarası Ağırlık Ürün tanımı Zararlılık İşaretleri Uyarı kelimesi Zararlılık (H) ifadesi Önlem (P) İfadesi İlave bilgiler Türkçe 19
ETİKETLEME Zararlılık İşaretlerinin Hiyerarşisi GHS 01 GHS 02 GHS 03 GHS 06 GHS 07 GHS 05 GHS 07 Cilt ve göz tahrişi için GHS 08 GHS07 x Eğer solunum sistemi hassaslatırıcı için zararlılık piktogramı "GHS08" uygulanıyorsa göz hassaslaştırıcı veya cilt ve göz tahrişi için zararlılık piktogramı "GHS07" kullanılmaz Maddenin veya karışımın sınıflandırması aynı zararlılık sınıfı için birden fazla zararlılık piktogramı ile sonuçlanmışsa,etikette her bir zararlılık sınıfı için en ciddi zararlılık kategorisine karşılık gelen piktogram kullanılır x x x x 20
ETİKETLEME Uyarı Kelimesi TEHLİKELİ veya DİKKAT Kullanımı maddenin veya karışımın sınıflandırmasına bağlı Etikette Tehlikeli uyarı kelimesi kullanılmışsa Dikkat kullanılmaz Dikkat: Az şiddetli zararlılıkları belirtir. Tehlike: Daha şiddetli zararlılıkları belirtir. 21
Genel Etiketleme Kuralları Ambalajın Kapasitesi Etiket Boyutu (mm) < 3 litre En az 52 x 74 > 3 litre <50 litre En az 74 x 105 >50 litre < 500 litre En az 105 x 148 > 500 litre En az 148 x 210 a 1/15 ve 1 cm 2 Beyaz zemin Siyah sembol Kırmızı çerçeve 22
Genel Etiketleme Kuralları Ambalaj yere konduğunda üzerindeki bilgiler yatay konumda okunabilecek şekilde olmalı Etiketin rengi ve görünümü, piktogramlar ile üzerinde yer aldığı fon, açık olarak fark edilecek şekilde olmalıdır Etikette bulunması gerekli bilgiler, fondan açıkça göze çarpacak ve kolaylıkla okunabilecek büyüklükte ve aralıkta olmalıdır Türkçe olmalıdır 23
Etiket ve Ambalajda yer almayacak ETİKETTE YER ALMAZ Toksik değildir Zararsızdır Kirletici değildir Ekolojiktir 24
ETİKET ÖRNEĞİ İsim, Adres ve telefon numarası n-bütanol EC no.: 200-751-6 CAS no:xxxxxxxx Madde Kimliği Zararlılık İşaretleri TEHLİKE Uyarı Kelimesi (H226) Alevlenir sıvı ve buhar. 1. Faresætninger (H302) Yutulması halinde zararlıdır. (H315) Cilt tahrişine yol açar. (H318)Ciddi göz hasarına yol açar (H335) Solunum yolu tahrişine yol açabilir. (H336) Rehavete veya baş dönmesine yol açabilir. Isıdan/kıvılcımdan/alevden/sıcak yüzeylerden uzak tutun. Sigara içilmez. Kişisel koruyucu ekipman kullanın. GÖZ İLE TEMASI HALİNDE: Su ile birkaç dakika dikkatlice durulayın. Takılı ve yapması kolaysa, kontak lensleri çıkartın. Durulamaya devam edin. Bu ürünü kullanırken hiçbir şey yemeyin, içmeyiniz veya sigara içmeyin. Geri dönüşüm/ Geri kazanım için üreticinizden/tedarikçinizden bilgi talep edin.
AMBALAJLAMA içeriği dışarıya sızdırmamalı Ambalajı ve kapatma aksamını oluşturan malzemeler hasarlara karşı hassas veya içindekiler ile birlikte zararlı bileşikler oluşturmaya yatkın olmamalı Ambalaj ve kapatma aksamı, sağlam ve dayanıklı olmalı, Değiştirilebilir kapatma aksamıyla donatılmış ambalajlar, içindekiler dışarıya çıkmadan yeniden kapatılabilecek şekilde tasarımlanmalı 26
ALTERNATİF AD TALEBİ (Madde 26) İmalatçı, İthalatçı veya Alt Kullanıcı İlgili Kuruluş (I) Maddeye bir işyeri maruz kalma sınırı tayin edilmemişse; ve (II) Alternatif kimyasal adı kullanımının işyerinde gerekli sağlık ve güvenlik önlemlerinin alınması için gerekli bilgiyi karşılama ihtiyacını ve karışımla işlem yapma riskinin kontrol edilebilmesini sağlama ihtiyacını karşıladığını ispatlayabiliyorsa; ve 27
ALTERNATİF AD TALEBİ (Madde 26) İmalatçı, İthalatçı veya Alt Kullanıcı III) Madde aşağıdaki zararlılık kategorilerinden biri veya daha fazlası olarak sınıflandırılabiliyorsa; (a) Fiziko-kimyasal zararlılık kategorilerinden herhangi biri; (b) Akut toksisite, Kategori 4; (c) Cilt aşınması/tahrişi, Kategori 2; (ç) Ciddi göz hasarları/göz tahrişi, Kategori 2; (d) Belirli hedef organ toksisitesi Tek maruz kalma, Kategori 2 veya 3; (e) Belirli hedef organ toksisitesi Tekrarlanan maruz kalma, Kategori 2; (f) Sucul ortama zararlı Kronik, Kategori 3 veya 4. 28
Süreç 01/06/2016 01/01/2017 01/06/2018 01/06/2015 Yayım tarihi 11/12/2013 SAE ve SEA yürürlükte Maddeler S&E Karışımlar S&E 01/06/2015 önce p.a.maddeler S&E 01/06/2016 önce p.a.karışımlar S&E SAE yi tamamen yürürlükten kaldırdığı tarih 1 Haziran 2016 Sınıflandırma hangi yönetmeliğe göre yapılıyorsa etiketleme ve güvenlik bilgi formları o yönetmeliğe göre hazırlanacaktır.
TEŞEKKÜR EDERİM 30