İKT442 Türkiye Ekonomisi Ünite 5: İç ve Dış Borçlar 198 DEVLET BORÇLARI DevleHn en önemli gelir kaynağı olan vergi gelirlerine alternahf bir kaynak haline gelmişhr. Borçlanma geçici bir kaynakrr. Ödeme tarihi geldiğinde borçlar vergi gelirleriyle ödenmektedir. Aksi takdirde yeniden borçlanma yoluna gidilir, bu durum "borç kısır döngüsü"ne yol açabilir. Borçlanma kişilerin rızasıyla yapılır, vergiler ise zorunludur. 199 İÇ BORÇLAR HükûmeHn ülke sınırları içindeki kişi veya kurumlara ulusal para cinsinden borçlanmasıdır. Bu sayede sarnalma gücü özel kesimden kamu kesimine transfer edilir. Vade bihminde kısa vadeli borcun uzun vadeliye çevrilmesi (tahkime başvurulması) işlemine konsolidasyon adı verilir. Moratoryum: vadesi gelmiş dış borçların geri ödenmesinin geçici bir süre durdurulması işlemidir. 2 İç borçlanma; Kısa, orta ve uzun vadeli olabilir. Kısa vadeli borçlanma para piyasasında, uzun vadeli ise sermaye piyasalarında gerçekleşir. İç borçlanma ile sarn alma gücü toplumun bir kesiminden borç verenler transfer edilir. Kamu harcamalarının finansmanı için yurhçi kaynaklardan sağlanan, alırken yada ödenirken ülkenin kaynaklarını değişhrmeyen kamu borçlanmasıdır. 1
İç borçlanmanın ekonomik etkileri; İç borçlanmanın ekonomik etkileri; 21 İç borç ödemeleri ulusal gelir üzerinde bir değişiklik yaratmazken, gelir dağılımı üzerinde etkili olur. Kamu gelirlerinin borç ödemede kullanılması nedeniyle reel ücretler azalır, ücretlilerin ulusal gelirden aldığı pay düşer, toplam talep azalır, ürehm düşer, vergi gelirleri azalır, rant ve faiz geliri elde edenlerin vergi kapsamı dışında kalması kayıt dışını büyütür, vergi vermeme eğilimi artar. 22 Bir ekonomide borç verenlerle vergi ödeyenler aynı ise gelir dağılımı üzerinde etki azalır. Borçlanma işlemini kamu adına hazine yapar. İç borçlanmada alacaklı ile borçlu aynı ekonomi içerisinde yer alır. Türkiye'de İç Borçlanma Sistemi Bütçe Finansmanında Kullanılan Devlet İç Borçlanma Senetleri 23 Hazine, Devlet Tahvili ve Hazine Bonosu olmak üzere başlıca iki çeşit Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) ihraç etmektedir. 24 İhale Sistemiyle İhraç Edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri a. İskontolu Senetler b. Enflâsyona Endeksli Senetler c. Sabit Faizli, Kuponlu Devlet Tahvilleri d. Değişken Faizli Devlet Tahvilleri Devlet Tahvilleri 1 yıl ve daha uzun vadeli, Hazine Bonoları ise 1 yıldan kısa vadeli iç borçlanma senetleridir. Bunlar "pazarlanabilir" borçlanma araçlarıdır. 'Tap' Sistemiyle İhraç Edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri Doğrudan SaRş Yöntemiyle İhraç Edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri Halka Arz Yöntemiyle İhraç Edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri 2
Bütçe Finansmanı Dışında İhraç Edilen Özel TerHp Tahviller İç borç stoku (milyar dolar) 25 26 1. İkraz Tahvilleri 25. 6 2. Tahkim Tahvilleri 2. 5 3. Kur Farkları Karşılığı İhraç Edilen Tahviller 4. Kısa Vadeli Avans Borcu Karşılığı İhraç Edilen Tahviller 15. 1. 5. 4 3 2 1 5. Görev Zararları Karşılığı İhraç Edilen Tahviller 6. Faiz Ödemeleri Karşılığı İhraç Edilen Tahviller 1985 1986 1987 1988 1989 199 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 27 28 İç Borç Stoku (Milyar $) Toplam İç Borç Stoku/GSYH (%) 29 21 211 212 213 214 215 Tarihsel gelişim; Ortalama Vade - Maliyet 27 28 Türkiye de 198 yılından ihbaren iç borç stoğu bir önceki yıla göre otalama %8 oranında artmışrr. GSYH ya oran 198 de 13.6 iken 1987 de 26.7,21 de 69.2 ve günümüzde ise 26 seviyesine gerilemişhr. 21 yılından MB dan kullanılan ama sonra ödenmeyerek konsolide borç haline gelen kaynakların kullanımına son verilmişhr. 199 lı yıllarda faizlerin yükselmesi ile birlikte borçlanma vadesi de kısalmışrr. Ay 8 7 6 5 4 3 2 1 23-1 23-4 23-7 23-1 24-1 24-4 24-7 24-1 25-1 25-4 25-7 25-1 26-1 26-4 26-7 26-1 27-1 27-4 27-7 27-1 28-1 28-4 Nakit İç Borçlanma Vadesi Kümülatif Vade (Ay) 28-7 28-1 29-1 29-4 29-7 29-1 21-1 21-4 21-7 21-1 211-1 211-4 211-7 211-1 212-1 212-4 212-7 212-1 213-1 213-4 213-7 Nakit İç Borçlanma Maliyeti Kümülatif Maliyet (Sağ eksen) 213-1 214-1 214-4 6 5 4 3 2 1 Yıllık bileşik faiz, % 3
İç borç çevirme oranları 29 21 İç borçlanma ile ilgili önemli bir gösterge de iç borç çevirme oranıdır. Bu gösterge belirli bir dönemde gerçekleşen iç borç ödemeleri karşılığında ne miktarda yeni iç borçlanma gerçekleşhğini göstermektedir. Oranın yükselmesi iç borç stokunun atması anlamına gelmektedir. Dolayısıyla Hazine piyasadaki tasarrufları toplayacak, özel kesimi piyasadan dışlayacakrr (crowding- out). (Milyar TL) İç Borç Servisi Anapara Faiz İç Borçlanma TOPLAM İÇ BORÇ ÇEVİRME ORANI (%) 23 13,3 85,2 45, 119,7 91,9 24 167,9 119,8 48,1 148,4 88,4 25 167,4 128,2 39,2 149,6 89,4 26 145,4 17,2 38,2 111, 76,3 27 136,8 96,4 4,4 18,8 79,5 28 129,6 86, 43,6 96,3 74,3 29 134,2 88,1 46,2 138,9 13,5 21 178,1 136,2 41,9 159, 89,3 211 132,1 97,1 35,1 111,6 84,5 212 124,7 84, 4,7 11,5 81,4 213 167,1 128,1 39,1 141,2 84,5 214 157. 117.8 39.3 127.9 81,5 Mültezim Bankacılığı; İÇ BORÇ STOKUNUN ALICILARA GÖRE DAĞILIMI 211 212 Türkiye de iç borçlanmanın en önemli finansörü bankalardır. Hazine bonosu ve tahvillerin %9 bankalarca alınır. 213! 214!! Milyar!! %! Milyar!! %!! YURT!İÇİ!YERLEŞİKLER! 331,3!! 78,5!! 36,4!! 78,2!! Bankacılık!Kesimi! 211,6!! 5,1!! 217,8!! 47,3!! Kamu%Bankaları% 88,2!! 2,9!! 87,6!! 19,!! Özel%Bankalar% 96,!! 22,7!! 11,6!! 22,!! Yabancı%Bankalar% 23,6!! 5,6!! 24,6!! 5,3!! Kalkınma%ve%Yatırım%Bankaları% 3,8!!,9!! 4,!!,9!! Banka!Dışı!Kesim! 11,7!! 26,2!! 133,4!! 28,9!! Gerçek%Kişiler% 3,7!!,9!! 2,!!,4!! Tüzel%Kişiler% 87,2!! 2,6!! 17,7!! 23,4!! Menkul%Kıymet%Yatırım%Fonları% 19,8!! 4,7!! 23,7!! 5,1!! TCMB! 9,!! 2,1!! 9,2!! 2,!! YURTDIŞI!YERLEŞİKLER! 9,9!! 21,5!! 1,5!! 21,8!! TOPLAM! 422,2!! 1!! 461,!! 1!! 4
213 Değerlendirme; Süreklilik kazanmış olan yüksek enflâsyon nedeniyle piyasada oluşan belirsizlik ortamı ve yüksek enflâsyon beklenhsi, risk primini, dolayısıyla Hazine'nin borçlanma maliyehni arrrmışrr. Borçlar arryor, Yeni finansman sağlanamıyor. Para piyasasında kamunun büyüklüğü arryor. Dış piyasalardan borçlanmama tercihi ve yüksek risk primi sonucu ortaya çıkan yüksek reel faizler, iç borç stokunun son dönemde ancak 2 yıla kadar uzarlabilen vade yapısı ile birleşerek, mali ishkrarın sağlanması önünde ciddi bir engel oluşturmaktadır. Bu sebeple, borçlanma maliyehni düşürmek büyük önem arz etmektedir. Faizler borçlanma ile ödeniyor Faizler yükseliyor. Toplam faiz yükü arryor. Gelirler yetersiz, açık büyüyor. İç Borçlanma ve Finansal Derinleşme; MERKEZİ YÖNETİM İÇ BORÇ ÖDEME PROJEKSİYONLARI (17.1.214) 215 Devlet iç borçlanma senetlerine (DİBS) dayalı finansal serbestleşhrmenin mali piyasalarda üç temel etkisinden söz etmek olasıdır: kamunun maliye polihkası, merkez bankasının parasal polihkalarını ikame ederek, kamuya sınırsız bir kredi hacmi sunmuş durumdadır; bu süreç Hazine ye finansal piyasalarda bir tekel konumu yaratarak kredi havuzunun dağırmında etkinlik ölçütlerini ve verimlilik beklenhlerini geçersiz kılmışrr; kamu DİBS lerinin düzensiz aralıklarla ve büyük boyutlarda piyasaya giriyor olması sonucu, para çarpanı dalgalanmaya ve belirsizliğe ihlmişhr. 216 (Milyar TL) ANAPARA FAİZ TOPLAM 214 117,8 39,3 157, 215 62,7 36,9 99,6 216 42,3 26,4 68,7 217 38,6 21,8 6,4 218 + 263,6 128,2 391,8 TOPLAM 524,9 252,5 777,5 5
DIŞ BORÇLAR Dış borçlar: 217 218 Dış borçlanma, ülke kaynaklarına ilâve imkân sağladığından tercih edilir. Bu niteliği ile ülkenin yarrım yapma kapasitesini arrrır. Ancak geri ödeme esnasında ülke yarrımları ve tükehmleri borç servisi oranında kısmak zorundadır. İç borçlanmayı sadece kamu gerçekleşhrebilir iken, dış borçlanmada kamunun yanında özel sektör borcu da bulunmaktadır. Türkiye'nin dış borcu ile Türkiye'de kamunun dış borcu arasında fark bulunmaktadır. Bütçe kapsamında kullanılmak üzere hükûmetler, yerel yönehmler, fonlar, KİT'ler, Üniversiteler, diğer kamu sektörü, TCMB, Özel sektör, Özel Ticarî bankalar. Nerelerden dış borç alınır? Dış borç stoğu; 219 22 Resmî ikili anlaşmalarla, uluslararası kuruluşlar (IMF gibi), 45. 4. Yurt dışı piyasalarda tahvil ihracı yapılır (Euro tahvil, Samurai tahvili gibi), 35. 3. 25. 2. 275.218 Ticarî bankalardan (Deutsche Bank, BNP- Paribas, ABN- Ambro gibi), özel kesim kredileri aracılığıyla... 15. 1. 5. 118.639 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 214 Ç3 Kamu Özel Sektör Türkiye brüt dış borç stoku 6
TÜRKİYE BRÜT DIŞ BORÇ STOKU / GSYH (%) Dış Borçların Vade Yapısı (%) 221 222 Milyar $ 45 4 35 3 25 2 15 1 5 1989 199 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2 21 22 Türkiye brüt dış borç stoku 23 24 25 26 27 28 29 21 Brüt borç stoku / GSYH (%) 211 212 213 214 Ç3 215 7 6 5 4 3 2 1 GSYH'ya oran (%) Kamunun dış borcu genelde orta ve uzun vadelidir. Özel sektörün ise toplam borcunun 1995 yılına kadar %75 i kısa vadeli iken bu oran son yıllarda %4 ın alrna gerilemişhr. 1% 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% % 86,9 81,9 83, 78,4 73,8 83,7 79,6 78,5 79, 78,4 77,8 76,1 85,6 87,3 84, 8, 77,2 79,4 82,8 81,3 81,8 73,5 72,7 7, 66,7 1989 199 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 YURT DIŞI PİYASALARDA İHRAÇ EDİLEN TAHVİL STOKU (Milyon ABD Doları) Alacaklıya göre dış borç (214 ) 223 224 9. 8. 7. 6. 5. 4. 3. 2. 1. Ç4 Ç2 Ç4 Ç2 Ç4 Ç2 Ç4 Ç2 Ç4 Ç2 Ç4 Ç2 Ç4 Ç2 Ç4 Ç2 Ç4 Ç2 Ç4 Ç2 Ç4 Ç2 Ç4 Ç2 Ç4 Ç2 Ç4 Ç2 Ç4 Ç2 Ç4 Ç2 Ç4 Ç2 Ç4 Ç2 Ç4 Ç2 Ç4 Ç2 Ç4 Ç2 Ç4 Ç2 Ç4 Ç2 Ç4 Ç2 Ç4 1989 199 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 KAMU SEKTÖRÜ ÖZEL SEKTÖR TOPLAM TAHVİL STOKU BRÜT BORÇ KAMU ÖZEL SEKTÖR TCMB KISA VADELİ BORÇLAR 131.863 18.934 112.512 417 ÖZEL ALACAKLILAR 131.863 18.934 112.512 417 PARASAL KURULUŞLAR 87.129 16.129 71.1 PARASAL OLMAYAN KURULUŞLAR 44.734 2.85 41.511 417 RESMİ ALACAKLILAR UZUN VADELİ BORÇLAR 264.937 99.75 162.76 2.527 ÖZEL ALACAKLILAR 13.73 8.261 119.914 2.527 PARASAL KURULUŞLAR 115.782 8.261 17.521 BANKACILIK DIŞI FİNANSMAN KURULUŞLARI 1.9 48 9.61 ÖZEL YATIRIM VE KALKINMA BANKALARI YABANCI TİCARİ BANKALAR 79.437 4.727 74.711 YERLİ TİCARİ BANKALARIN YURTDIŞI ŞUBELERİ VE DİĞER 26.335 3.126 23.29 PARASAL OLMAYAN KURULUŞLAR 14.92 12.394 2.527 RESMİ ALACAKLILAR 44.59 29.64 15.445 HÜKÜMET KURULUŞLARI 7.437 5.61 1.827 KAMU FİNANSMAN KURULUŞLARI 2.71 2.71 MERKEZ BANKALARI MERKEZİ HÜKÜMETLER 125 125 RESMİ KALKINMA BANKALARI 5.241 3.413 1.827 ULUSLARARASI KURULUŞLAR 37.72 23.454 13.618 IMF- ULUSLARARASI PARA FONU 1.426 1.426 IMF SDR TAHSİSATI 1.426 1.426 IBRD- ULUSLARARASI İMAR VE KALKINMA BANKASI 13.18 11.224 1.884 DİĞER ULUSLARARASI KURULUŞLAR 22.537 1.84 11.734 TAHVİL (*) 89.725 62.379 27.346 2.944 TÜRKİYE BRÜT DIŞ BORÇ STOKU 396.8 118.639 112.512 417 7
Kısa Vadeli Dış Borç Kısa Vadeli Dış Borç 225 226 (Milyon ABD Doları) 14. 12. 1. 8. 6. 4. 2. 13.142 1989 199 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 214 Temmuz 29 21 211 212 213 214 Kasım Merkez Bankası 1.764 1.553 1.239 1.36 833 362 Genel Hükümet Bankalar 25.185 5.866 52.239 68.385 92.252 99.712 Krediler 6.37 18.98 23.936 29.381 44.35 5.51 Döviz Tevdiat Hesabi 5.539 4.828 7.23 8.768 11.52 13.268 Banka Mevduag 4.577 1.363 12.681 18.588 25.39 22.567 Cinsinden Mevduat 8.762 17.577 8.392 11.648 11.55 13.376 Diğer Sektörler 22.41 24.828 28.115 3.82 37.41 38.67 Ticari Krediler 21.11 22.765 25.373 26.39 32.325 32.323 İthalat Borçları 14.71 17.483 2.132 22.84 27.828 28.94 Pref.&Peşin İhracat 6.391 5.282 5.241 4.36 4.497 4.229 Diğer Krediler 94 2.63 2.742 4.412 5.76 6.284 Kamu Özel 94 2.63 2.742 4.412 5.76 6.284 Toplam 48.99 77.247 81.593 1.223 13.486 138.681 215 ÖZEL SEKTÖRÜN YURT DIŞINDAN SAĞLADIĞI KISA VADELİ KREDİ BORCU (24-215 Ocak) Bir ülkenin dış borcunun analizi yapılırken; 227 Milyon Dolar 5. 45. 4. 35. 3. 25. 2. 15. 1. 5. 45.43 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 214 215-1 Dış borç servis oranı: u Belirli bir yılda dış borçların faiz ve anapara olarak ödenmesi gereken toplamının, ödemeler bilançosundaki döviz kazançlarına bölünmesiyle bulunur 228 8
Toplam dış borç stokunun toplam ihracat gelirlerine oranı, uluslararası rezervlerin toplam borç stokuna oranı 229 Ülkenin ihracat gelirlerine oranla dış borç stokunun nasıl gelişhğini gösterir. Toplam dış borç stoku/toplam ihracat gelirleri oranının yükselmesi ülkenin dış borçlarının ihracat gelirlerinin giderek artan bölümü ile karşılanabildiğini gösterdiğinden, ülke açısından olumsuz bir gelişme olarak değerlendirilir. 23 ü Ülkenin uluslararası rezervlerinin, dış borçlarını hangi ölçüde karşılayabildiğini izlemek üzere uluslararası rezervlerin toplam borç stokuna oranı bir gösterge olarak kullanılır. Dünya Bankası nın sınıflandırmasına göre; Krizin eşiğinde; 231 232 Toplam dış borç / GSYH: %5, Toplam dış borç stoku / İhracat: %275 Dış borç servisi / İhracat: %3 Dış borç faiz servisi / İhracat: %2 oranlarının aşılması durumunda ülke ağır borçlu olarak sınıflandırılır. Bu oranların %6 daha düşük seviyelerde seyretmesi halinde ise, örneğin dış borç faiz servisi/ihracat oranının %12 (2*.6=12) alrnda olması, ülkenin az borçlu olduğunu göstermektedir Kısa vadeli dış borç stoku / MB Rezervleri oranının asgari %6 sınırının, uluslararası finans çevrelerinde krihk bir eşik olarak algılandığı söylenebilir. Türkiye de ise bu göstergenin, ekonominin uluslararası sermaye hareketlerine tamamen denehmsiz olarak açılmış olduğu 1989 sonrası dönemde %1 ün alrna hiç inmemiş olduğu görülmektedir. 21 yılından sonra ise krihk sınırın alrna düşüldüğü görülmektedir. 3 25 2 15 1 5 25 26 27 28 29 21 211 212 213 214 Kasım 215* 9
Dış Borçların Ödemeler Dengesi Üzerindeki Etkileri Ödemeler dengesi için; 233 ü Dış borçların geri ödenmesi ancak dış Hcaret ve turizmden döviz fazlası elde etmekle mümkündür. Mevcut ödemeler dengesi ise, bu sektörlerin açığının dış borçlanma ile kaparlması yoluyla sağlanmaktadır. ü Kamu kesiminin dış borç geri ödemeleri dolayısıyla ülkeden net döviz çıkışı olduğunda ödemeler dengesi iki şekilde kurulur: 234 ü Özel sektörün dış borçlanması artar. Özel sektörün temin e ği döviz, ödemeler dengesindeki açığı kaparr. ü Özel sektörün döviz sağlayamaması durumunda döviz açığı ortaya çıkar ve bu durum devalüasyona neden olur. Sonuçta ithalat azalıp ihracat artarak ödemeler dengesi kurulur. Bu, iç tükehmin kısılması yoluyla dış Hcaret dengesinin sağlanması demekhr. Cari açığın finansmanı - 1 Kapılarımız ardına kadar açık 235 4. 35. 3. 236 NEDEN: Planlanmış ve manrklı değil, Bulaşma etkisi var, Kaçışta kimse sona kalmak istemez 25. 2. 15. 1. 5. Sıcak Para Hareketleri OLGU: KriHk ve kriz anlarında kaçar, Miktar olarak takibi zordur. 1989199199119921993199419951996199719981999221222324252627282921211212213-5. -1. Dış Borç Stoku Cari İşlemler SONUÇ: Borçlanılabilir fonlar azalır, faizler yükselir. Borsa çöker ve döviz kuru olumsuz etkilenir (devalüasyon), Sıcak paranın büyüklüğü ar kça, kaçışın yaratacağı etki de büyüyecekhr. 1
IMF ye Olan Borç (milyon SDR) IMF ye Geri Ödeme ve Borç Stoku 237 238 Borç Projeksiyonu 239 214 ve sonrasına sarkan borç miktarı 392 milyar dolardır. Bunun 24 milyar dolarlık kısmı özel sektöre ai r. 214 215 216 217 218 219+ TOPLAM GENEL TOPLAM 46.62 63.679 42.778 39.234 33.285 167.345 392.922 KAMU SEKTÖRÜ 6.75 15.738 11.499 13.371 11.437 94.99 153.19 ANAPARA 4.36 11.323 7.334 9.496 8.88 66.749 17.296 FAİZ 1.769 4.414 4.165 3.875 3.35 28.241 45.813 ÖZEL SEKTÖR 4.528 47.941 31.279 25.863 21.847 72.354 239.813 ANAPARA 38.684 43.51 27.61 22.241 18.278 59.334 29.99 FAİZ 1.843 4.441 4.218 3.622 3.569 13.21 3.713 24 Kamu Net Borç Stoku Brüt kamu borç stoku TCMB net varlıkları Kamu mevduatı Kamu net borç stoku 11
241 Kamu net borç stoku (milyar TL) 242 AB Tanımlı Borç Stoku (Milyar TL) KAMU BRÜT İÇ BORÇ STOKU KAMU BRÜT DIŞ BORÇ STOKU KAMU BRÜT TOPLAM BORÇ STOKU (I) TCMB NET KAMU İŞSİZLİK SİGORTASI KAMU NET VARLIKLARI VARLIKLARI FONU NET TOPLAM BORÇ (II) (III) VARLIKLARI (IV) STOKU KAMU NET TOPLAM BORÇ STOKU / GSYH (%) 2 54,5 31,3 85,8 11, 2,7,4 71,8 43,1 21 125,6 63,9 189,6 22,9 5,1 2,2 159,4 66,4 22 155,2 12, 257,2 25,4 11,3 5, 215,6 61,5 23 22,1 95,6 297,7 24,7 13,1 8,9 251, 55,2 24 235,1 97,9 333, 27,9 17,2 13,3 274,6 49,1 25 259,8 91,5 351,3 3,8 32,2 18, 27,3 41,7 26 268,3 97,6 365,9 45,7 38,3 23,7 258,2 34, 27 273,3 82,3 355,5 41,8 34,6 3,7 248,4 29,5 28 295,8 112,4 48,2 6,4 41,5 38,4 268, 28,2 29 347,4 118,3 465,7 66, 47,7 42,1 39,9 32,5 21 368,9 128,2 497,1 86,2 47,2 45,9 317,8 28,9 211 387,6 159, 546,5 143,2 58,9 53,5 291, 22,4 212 46,3 154,6 562,9 189,5 71,6 61,2 24,6 16,9 213 43,9 193, 623,9 271,1 84,1 7,4 198,3 12,7 214* 434,1 194,9 629, 29, 77, 75,5 186,5 GENEL YÖNETİM GENEL YÖNETİM GENEL YÖNETİM DIŞ TOPLAM BORÇ İÇ BORÇ STOKU BORÇ STOKU STOKU AB TANIMLI BORÇ STOKU AB TANIMLI BORÇ STOKU / GSYH (%) 21 123,9 59, 182,8 187,2 77,9 22 152,2 96,2 248,4 259,4 74, 23 198, 91, 288,9 37,9 67,7 24 228,9 94,1 323, 333,2 59,6 25 25,1 88,5 338,5 342,1 52,7 26 256,6 95,4 352, 352,8 46,5 27 26,7 8,1 34,8 336,6 39,9 28 282,3 19,4 391,7 38,4 4, 29 338,7 116,1 454,8 439,3 46,1 21 361,2 126,3 487,6 466, 42,4 211 377,9 156,8 534,6 59,4 39,2 212 396,8 152,6 549,4 51,9 36,1 213 416,4 19,5 66,9 566,3 36,2 214* 422,3 192,6 614,9 571, 243 AB Ülkelerinde Borç Stoku/GSYH (%) geo\rme 26 27 28 29 21 211 212 213 EU 61,5 58,9 62,2 74,5 8 82,4 85,2 87.1 Belgium 87,9 84 89,2 95,7 95,7 98 99,8 11.5 Bulgaria 21,6 17,2 13,7 14,6 16,2 16,3 18,5 18.9 Czech Republic 28,3 27,9 28,7 34,6 38,4 41,4 46,2 46. Denmark 32,1 27,1 33,4 4,7 42,7 46,4 45,4 44.5 Germany 68 65,2 66,8 74,5 82,5 8 81 78.4 Estonia 4,4 3,7 4,5 7,1 6,7 6,1 9,8 1. Ireland 24,6 24,9 44,2 64,4 91,2 14,1 117,4 123.7 Greece 16,1 17,4 112,9 129,7 148,3 17,3 156,9 175.1 Spain 39,7 36,3 4,2 54 61,7 7,5 86 93.9 France 63,7 64,2 68,2 79,2 82,4 85,8 9,2 93.5 Croara : : : 36,6 44,9 51,6 55,5 67.1 Italy 16,3 13,3 16,1 116,4 119,3 12,7 127 132.6 Cyprus 64,7 58,8 48,9 58,5 61,3 71,5 86,6 111.7 Latvia 1,7 9 19,8 36,9 44,4 41,9 4,6 38.1 Lithuania 17,9 16,8 15,5 29,3 37,8 38,3 4,5 39.4 Luxembourg 6,7 6,7 14,4 15,5 19,5 18,7 21,7 23.1 Hungary 65,9 67 73 79,8 82,2 82,1 79,8 79.2 Malta 62,5 6,7 6,9 66,5 66,8 69,5 71,3 73. Netherlands 47,4 45,3 58,5 6,8 63,4 65,7 71,3 73.5 Austria 62,3 6,2 63,8 69,2 72,3 72,8 74 74.5 Poland 47,7 45 47,1 5,9 54,9 56,2 55,6 57. Portugal 69,4 68,4 71,7 83,7 94 18,2 124,1 129. Romania 12,4 12,8 13,4 23,6 3,5 34,7 37,9 38.4 Slovenia 26,4 23,1 22 35,2 38,7 47,1 54,4 71.7 Slovakia 3,5 29,6 27,9 35,6 41 43,4 52,4 55.4 Finland 39,6 35,2 33,9 43,5 48,7 49,2 53,6 57. Sweden 45,3 4,2 38,8 42,6 39,4 38,6 38,2 4.6 United Kingdom 42,7 43,7 51,9 67,1 78,4 84,3 88,7 9.6 Turkey 46,5 39,9 4 46,1 42,4 39,2 36,2 36.1 12