MALEZYA ÜLKE RAPORU Aralık 2013 A.K. AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ
1
I- GENEL BİLGİLER Resmi Adı : Malezya Federasyonu Yönetim Şekli : Federatif Anayasal Monarşi Coğrafi Konumu : Pasifik Okyanusu nun batısında, Güneydoğu Asya da yer almaktadır. Ekvatorun hemen kuzeyindeki Malezya, Güney Çin Denizi ile birbirinden ayrılan Malezya Yarımadası (Batı Malezya) ve Doğu Malezya bölgelerinden oluşmaktadır. Malezya Yarımadası Kuzeyde Tayland, batıda Malakka Boğazı, güneyde Singapur, doğuda da Güney Çin Denizi ile çevrilidir. Güneyde Endonezya nın Kalimantan Eyaletleri ile uzun bir sınırı bulunan Doğu Malezya,kuzey ve batıda Güney Çin Denizi ne, doğuda ise Selebes Denizi ne bakmaktadır. Yüzölçümü : 329,735 km 2 Nüfus : 29.239.927 (2012) Malaylar (%50,8), diğer Bumiputra gruplar (%10,2), Çinliler (%23,5), Hintli gruplar (%7,5), diğerleri (%1) Başkent : Kuala Lumpur Önemli Şehirleri : Ipoh, Johor Bahru, Melaka, Jaya, Sibu Zaman ayarı - GMT : GMT den 8 saat ileridir. İklimi : Tropikal iklim egemendir. Yıl boyunca yüksek sıcaklık, yüksek oranda nem ve bol miktarda yağış vardır. Sıcaklık ortalaması 33-35 C arası olup, muson döneminde yoğun yağışlar görülmektedir. Nemlilik oranı ise %90 a kadar çıkabilmektedir Resmi Dil : Bahasa-Malezya (Resmi dil), Çince (Mandarin, Kanton, Hakka), İngilizce, Tamil, diğer yerli diller (İngilizce yaygın kullanılmaktadır.) Ticari Dil : İngilizce Din : İslam (%61,3), Budizm (%19,8), Hristiyan (%9,2), Hinduizm (%6,3), Konfüçyism/Taoizm ve diğer geleneksel Çin dinleri (%2,3), diğerleri (%1,1) Üyesi Olduğu Uluslararası Kuruluşlar (birkaçı) : ADB, APEC, APT, ARF, ASEAN, BIS, C, CP, D8, EAS, FAO, G-15, G-77, IAEA, IBRD, ICAO, ICC, ICRM, IDA, IDB, IFAD, IFC, IFRCS, IHO, ILO, IMF, IMO, IMSO, Interpol, IOC, IPU, ISO, ITSO, ITU, ITUC, MIGA, MINURSO, MONUC, NAM, OIC, OPCW, PCA, PIF (partner), UN, UNCTAD, UNESCO, UNIDO, UNIFIL, UNMIL, UNMIS, UNMIT, UNWTO, UPU, WCL, WCO, WFTU, WHO, WIPO, WMO, WTO 2
II- DEMOGRAFİK GÖSTERGELER YILLAR 2008 2009 2010 2011 2012 Nüfus (Milyon) 27.3 27.7 28.2 28.7 29.2 Nüfus Yoğunluğu (kişi/km²) 15 64 Yaşın Nüfusa Oranı (%) 83.1 84.6 86.1 87.5 88.9 66.7 67.1 67.5 67.8 68.2 Beklenen Yaşam Süresi 74.2 74.3 74.5 74.7 - İşgücü (Milyon) 11.8 12.1 12.3 12.6 - İşsizliğin Toplam İşgücüne Oranı (%) 3.3 3.7 3.4 - - İnternet Kullanıcıları 55.8 55.9 56.3 61.0 65.8 Gelir Düzeyi Yüksek Orta CO2 Emisyonu (Kişibaşı metrik ton) 7.8 7.3 7.7 - Kaynak: Dünya Bankası *: 15 64 yaş için İşgücü Araştırma verisidir. III- EKONOMİK GÖSTERGELER YILLAR 2008 2009 2010 2011 2012 GSYİH (Milyar ABD $) 230.9 202.2 246.8 287.9 303.5 GSYİH Dünya Sıralaması Kişi Başı GSYİH (ABD $) Kişi Başı GSYİH Dünya Sıralaması Reel GSYİH Büyüme Hızı (%) Enflasyon (Tüketici Fiyatlarıyla) Para Birimi: Malezya Ringiti (MYR)* Kaynak: Dünya Bankası *Kaynak: www.oanda.com 38 39 35 35 31 8.460,4 7.277,8 8.729,1 10.012,0 10.380,5 75 76 76 66 56 4.8-1.5 7.2 5.1 5.6 5.4 0.6 1.7 3.2 1.7 1 TRY = 1.55 MYR 1 USD = 3.17 MYR 04.12.2013 3
IV- BİR BAKIŞTA MALEZYA Sektörlerin Gayri Safi Yurtiçi Hâsılaya Katma Değer Oranları (%) Yıllar 2008 2009 2010 2011 2012 Tarım 10.0 9.2 10.4 11.9 10.1 Sanayi 45.1 41.0 41.1 40.3 40.7 Hizmetler 44.9 49.8 48.5 47.9 49.2 Kaynak: Dünya Bankası - Global Markaları Dünyanın en değerli 500 markası arasında 2 markası ile yer almıştır: Sıra Marka Sektör 145 Petronas Yakıt ve Gaz 440 Genting Konut Kaynak: Brand Finance 500 (2013 Raporu) V- DIŞ TİCARETİ MALEZYA DIŞ TİCARETİ (Mallar ve Hizmetler) (MİLYAR $) Yıllar İhracatı İthalatı Ticaret Hacmi Ticaret Dengesi 2008 229.8 178.2 408 51.6 2009 184.8 143.8 328.6 41 2010 231.3 189.0 420.3 42.3 2011 263.6 217.8 481.4 45.8 2012 265.4 229.2 494.6 36.2 Kaynak: Dünya Bankası 4
BAŞLICA İHRACAT YAPTIĞI ÜLKELER (2012) Başlıca İthalat Yaptığı Ülkeler (2012) Başlıca İhraç Ürünleri (2012) : SİNGAPUR (%13.6), ÇİN H.C. (%12.6), JAPONYA (%11.8), TAYLAND (%5.4), HONG KONG (%4.3), HİNDİSTAN (%4.2), AVUSTRALYA (%4.1) : Çin H.C. (%15.1), Singapur (%13.3), Japonya (%10.3), A.B.D. (%8.1), Tayland (%6), Endonezya (%5.1), Güney Kore (%4.1) : - Yarı İletken ve Elektrikli Ekipmanlar - Hurma Yağı - Petrol ve Sıvılaştırılmış Doğalgaz - Tahta ve Tahta Ürünleri - Kauçuk - Tekstil - Kimyasallar - Güneş Panelleri Başlıca İthal Ürünleri (2012) : - Elektronik - Makineler - Petrol Ürünleri - Plastikler - Taşıtlar - Demir ve Çelik Ürünleri - Kimyasallar Kaynak: www.cia.gov VI- TÜRKİYE İLE MALEZYA TİCARİ İLİŞKİLERİ Yıllar 2008 TÜRKİYE- MALEZYA TİCARİ İLİŞKİLERİ (Milyar ABD Doları) Türkiye nin İhracatı Türkiye nin İthalatı Ticaret Hacmi Ticaret Dengesi 0.09 1.5 1.59-1.41 2009 0.1 0.9 1.0-0.8 2010 0.2 1.1 1.3-0.9 2011 0.1 1.5 1.6-1.4 2012 0.1 1.2 1.3-1.1 2012 (Ocak- Ekim) 2013 (Ocak- Ekim) Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Ticaret dengesi Türkiye açısından değerlendirilmektedir. 0.1 1.0 1.1-0.9 0.1 1.0 1.1-0.9 5
1800 TÜRKİYE- MALEZYA DIŞ TİCARETİNİN SEYRİ (Milyon ABD Doları) 1600 1400 1200 1000 1512 961 1124 1568 1278 1079 1031 800 600 400 200 0 98 139 225 183 165 133 2008 2009 2010 2011 2012 2012 (Ocak- İhracat İthalat Ekim) 184 2013 (Ocak- Ekim) VII- BAŞLICA ÜRÜNLER Türkiye nin Malezya ya İhracatındaki Başlıca Ürünler (2012) ÜRÜN GRUBU 6 İHRACAT (ABD DOLARI) Demir ve çelik 25.249.197 Anorganik kimyasallar; kıymetli metal, radyoaktif element, metal ve izotopların organik-anorganik bileşikleri 17.150.878 Halılar ve diğer dokumaya elverişli maddelerden yer kaplamaları 16.083.157 Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler; bunların aksam ve parçaları 15.104.187 Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler; bitümenli maddeler; mineral mumlar 12.405.281 Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları; bunların aksam, parça, aksesuarı 9.878.324 İnciler, kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller; taklit mücevherci eşyası; metal paralar 8.904.688 Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses kaydetme-verme cihazları;aksam-parça-aksesuarı 7.141.755 Tuz; kükürt; topraklar ve taşlar; alçılar, kireçler ve çimento 5.808.308 Yenilen meyvalar ve yenilen sert kabuklu meyvalar; turunçgillerin ve kavunların ve karpuzların kabukları 4.842.465
Türkiye nin Malezya ya İhracatındaki Başlıca Ürünler (2013/Ocak-Ekim) ÜRÜN GRUBU İHRACAT (ABD DOLARI) Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları; bunların aksam, parça, aksesuarı 33.026.001 Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler; bunların aksam ve parçaları 18.671.533 Demir ve çelik 18.053.236 Halılar ve diğer dokumaya elverişli maddelerden yer kaplamaları 17.023.729 Anorganik kimyasallar; kıymetli metal, radyoaktif element, metal ve izotopların organik-anorganik bileşikleri 13.472.591 Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses kaydetme-verme cihazları;aksam-parça-aksesuarı 9.704.506 Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler; bitümenli maddeler; mineral mumlar 9.160.447 Tuz; kükürt; topraklar ve taşlar; alçılar, kireçler ve çimento 7.277.675 İnciler, kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller; taklit mücevherci eşyası; metal paralar 5.828.691 Sebzeler, meyvalar, sert kabuklu meyvalar ve bitkilerin diğer kısımlarından elde edilen müstahzarlar 5.032.187 Yenilen meyvalar ve yenilen sert kabuklu meyvalar; turunçgillerin ve kavunların ve karpuzların kabukları 4.659.703 Türkiye nin Malezya dan İthalatındaki Başlıca Ürünler (2012) ÜRÜN GRUBU İTHALAT (ABD DOLARI) Hayvansal ve bitkisel katı ve sıvı yağlar; yemeklik katı yağlar; hayvansal ve bitkisel mumlar 297.231.329 Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses kaydetme-verme cihazları;aksam-parça-aksesuarı 235.160.893 Kauçuk ve kauçuktan eşya 154.539.744 Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler; bunların aksam ve parçaları 113.217.559 Sentetik ve suni filamentler, şeritler ve benzeri sentetik ve suni dokumaya elverişli maddeler 112.034.688 Sentetik ve suni devamsız lifler 63.056.555 Plastikler ve mamulleri 55.244.751 Muhtelif kimyasal maddeler (biodizel, yangın söndürme maddeleri, dezenfektanlar, haşarat öldürücüler, vb.) 30.234.741 Alüminyum ve alüminyumdan eşya 30.158.418 Demir veya çelikten eşya 22.962.640 7
Türkiye nin Malezya dan İthalatındaki Başlıca Ürünler (2013/Ocak-Ekim) ÜRÜN GRUBU İTHALAT (ABD DOLARI) Hayvansal ve bitkisel katı ve sıvı yağlar; yemeklik katı yağlar; hayvansal ve bitkisel mumlar 205.624.583 Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses kaydetme-verme cihazları;aksam-parça-aksesuarı 159.952.594 Kauçuk ve kauçuktan eşya 116.527.671 Sentetik ve suni filamentler, şeritler ve benzeri sentetik ve suni dokumaya elverişli maddeler 84.194.131 Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler; bunların aksam ve parçaları 83.489.050 Sentetik ve suni devamsız lifler 68.974.087 Plastikler ve mamulleri 40.568.117 Demir veya çelikten eşya 39.351.630 Aluminyum ve aluminyumdan eşya 34.807.851 Muhtelif kimyasal maddeler (biodizel, yangın söndürme maddeleri, dezenfektanlar, haşarat öldürücüler, vb.) 23.739.432 Sabunlar, yüzey-aktif organik maddeler, yıkamayağlama müstahzarları, mumlar,bakım müstahzarları, dişçilik müstahzarları 21.905.110 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) VIII- TÜRKİYE İLE MALEZYA ARASINDAKİ İKİLİ ANLAŞMALAR Anlaşma / Protokol İmza Tarihi Ticaret Anlaşması 13.02.1977 Ekonomik ve Teknik İşbirliği Anlaşması 13.02.1977 Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması 27.09.1994 Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması 25.02.1998 Anlaşması Türkiye-Malezya Ekonomik ve Ticaret Ortak 21.03.2006 Komitesi II. Dönem Protokolü IX- YATIRIM İLİŞKİLERİ 30.06.2013 tarihi itibariyle Türkiye'de faaliyette bulunan Malezya sermayeli 32 firma bulunmaktadır. 8
İki ülke arasındaki en önemli proje ve ortak yatırımı, Malezya Maliye Bakanlığı ile Nurol Holding bünyesindeki FNSS A.Ş. ile 287 Milyon dolarlık zırhlı araç satışı ve araçların Malezya da montajı olduğu söylenebilir. Söz konusu teslimatlar 2004 yılında sonuçlandı ama şirketler arasında yeni anlaşmalar gereğince, geçtiğimiz yıl 250 adet 8x8 zırhlı aracın tekrar Malezya da ortak üretilmesi ve satılmasına karar verildi. Malezya da yatırım yapan bir diğer Türk firması ise Yonca-Onuk Adi Ortaklığı dır. Yonca-Onuk A. O. Malezya da Baustead Naval Shipyard SDN BHD ile MYO Marine SDN BHD isimli ortak bir şirket kurmuştur. BYO Marine tarafından 2010 yılı içerisinde Malaysia Maritime Enforcement Agency (MMEA) ihtiyacı doğrultusunda 10 adet ONUK MRTP16 Ani Müdahale Botu inşası için sözleşme imzalanmıştır. Botların 4 adedi Türkiye de Yonca-Onuk A. O. Tesislerinde kalanı ise Yonca-Onuk tarafından sağlanacak teknoloji transferi ile Malezya da 20 ay içerisinde üretilmesi planlanmaktadır. Türkiye nin en önemli sanayi kuruluşlarından biri olan Evyap 2011 yılında Evyap Sabun Malaysia Sdn Bhd firması adı altında Malezya nın Johor eyaletinin Tanjung Langsat endüstriyel bölgesinde 120 dönümlük arsayı 60 yıllığına kiraladı. 55 milyon dolara kurulması beklenen fabrikanın, 2013 yılında üretime geçmesi beklenmektedir. Malezya da yatırım yapmaya hazırlanan bir diğer firma ise Türkiye nin tek yerli rüzgar türbini üreticisi olan Soyut-Wind. Soyut-Wind in Malezya ya yatırım yapma sebebi Malezya daki yüksek rüzgar enerjisi yatırım potansiyelidir, ülkede rüzgardan üretilen elektrik enerjisine Türkiye nin yaklaşık 4 katı kadar alım garantisi teşviki bulunmaktadır. Bu bağlamada Soyut-Wind ikinci fabrikasını Malezya da, Malezyalı Melewar Industrial ile ortaklaşa 30 Milyon Euro ya inşa etmeyi planlamaktadır. Basında yer alan bilgilere göre Malezya daki en yeni Türk yatırımı ise boru pazarının öncü kuruluşlarından Novoplast tarafından gerçekleştirilmiştir. Malezya da açtıkları yeni fabrika iler düşük nakliye maliyeti ve kısa teslim süresi avantajı ile önümüzdeki üç yıl içerisinde bölgedeki büyüklüğünü 15 milyon dolara çıkarmayı hedeflemektedir. 9
Malezya nın Türkiye de gerçekleştirmiş olduğu en önemli proje ise, Sabiha Gökçen Havalimanı Dış Hatlar Terminali projesidir. Malezya devletine ait Malezya Havayolları Holding Bhd (MAHB) şirketi ile Türk Limak Grup ve Hintli GMR Infrastructure Ltd şirketlerinin oluşturduğu konsorsiyum, Sabiha Gökçen Havalimanının dış hatlar terminalinin yapımı ve 20 yıl süreyle işletimi konusunda 10 Temmuz 2007 tarihinde yapılan ihaleyi 2,7 milyar dolarlık teklifle kazanmıştır. Bu bağlamda, Hazine Müsteşarlığının vermiş olduğu verilere göre; anılan firma 2008 ve 2009 yıllarında sırasıyla 7,5 ve 11 milyon dolarlık yatırım transferinde bulunmuştur. 2012 yılının Haziran ayı itibariyle Türkiye de faaliyet gösteren Malezya kökenli 28 firma bulunmaktadır. 2010 2012 Ağustos arasında Malezya dan Türkiye ye 251 milyon dolarlık yatırım girişi olmuştur. X- TÜRKİYE- MALEZYA SON GELİŞMELER 1995 yılında TOBB ve Malezya Ulusal Sanayi ve Ticaret Odası arasında imzalanan anlaşma ile kurulan Türkiye -Malezya İş Konseyi 1995 yılında gerçekleştirilen ilk ortak toplantının ardından uzun bir sessizlik dönemine girmiş, 2011 yılında Türkiye Malezya İş Konseyi nin Karşı Kanat Başkanının yeniden belirlenmesinin ardından Türkiye-Malezya İş Konseyi Ortak Toplantısı, 27 Eylül 2011 tarihinde İstanbul da 150 den fazla firmanın katılımı ile gerçekleşmiştir. Dünya GSYİH sının %99 u, dünya ithalatının ise %98,4 ünü teşkil eden 122 ülke üzerinden yapılan; - Büyüme-Pay (BCG) Matrisi Analizi, - Makroekonomik göstergeler Analizi, - Sosyoekonomik ve demografik göstergeler (nüfus ve nüfusun yaşlara göre dağılımı, tüketim alışkanlıkları) ve diğer unsurlar (hizmet sektörü potansiyeli, dahil olunan ekonomik entegrasyonlar, ülkemizle sahip olduğu tercihli ticaret anlaşmaları, cari açık/gsyih, net kamu borcu/gsyih, enerji ithalatı/ihracatı ve diğerleri) göz önünde bulundurularak yapılan analizler sonucunda en büyük potansiyeli taşıdığı düşünülen 27 ülkeden biri olarak Öncelikli Ülke olarak tespit edilmiştir. XI- MALEZYA DA YER ALAN TÜRKİYE TEMSİLCİLİKLERİNİN ADRESLERİ 10
XII- ---------------------------AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ-------------------------- T.C. Kuala Lumpur Büyükelçiliği, Ticaret Müşavirliği Hampshire Place Office A-13-2, 157 Hampshire 1 Jalan Mayang Sari 50450 Kuala Lumpur MALEZYA Tel : +603-2163-0910 +603-2163-0912 Faks : +603-2163-0911 E-posta: kualalumpur@ekonomi.gov.tr MALEZYA YA SEYAHAT EDECEKLER İÇİN ÖNEMLİ BİLGİLER Malezya, bu ülkeye turistik amaçla seyahat eden vatandaşlarımız için üç ay kalma süreli vize muafiyeti uygulamaktadır. Ülkeye girişte, pasaportların geçerlilik süresinin en az 6 ay olması şartı aranmaktadır. Malezya da uyuşturucu kaçakçılığı suçunun cezası idamdır. İdam cezaları sıklıkla verilmekte ve uygulanmaktadır. Kaynak: http://www.mfa.gov.tr/malezya-seyahat-edecek-turk-vatandaslarinin-dikkatine.tr.mfa XIII- FAYDALI BAĞLANTILAR 1. Association of the Computer and Multimedia Industry PIKOM Adres: 1107, Block B Phileo Damansara II No:15 Jalan 16/11 46350 Petaling Jaya MALEZYA Tel: 00 60 3 7955 2922 Faks: 00 60 3 7955 2933 E-posta: info@pikom.org.my Web Sitesi: www.pikom.org.my Sağlanan Bilgi Türleri: Hizmet Sektörü Haberleri, Sektörel Pazar Bilgileri, İthalatçı/Toptancı/Distribütör/Üretici Adresleri, Genel Fuar ve Sergi Bilgileri, Elektronik Ticaret Bilgisi 2. Federation of Malaysian Manufacturers FMM Adres: 3, Persiaran Dagang, PJU 9, Bandar Sri Damansara 52200 MALEZYA Tel: 00 60 3 6276 1211 Faks: 00 60 3 6274 1266 E-posta: webmaster@fmm.org.my Web Sitesi: www.fmm.org.my Sağlanan Bilgi Türleri: Üretim İstatistikleri, Ticari Bilgi / Talep Dağıtımı, Sanayi Sektörü Haberleri, Sanayi Sektörü Fiyat Bilgileri, Tarım Sektörü Haberleri, Tarım Sektörü Fiyat Bilgileri, Hizmet Sektörü Haberleri, Sektörel Pazar Bilgileri, Lojistik Bilgileri, İthalatçı/Toptancı/Distribütör/Üretici Adresleri, İşadamı Rehberi, İhale Duyuruları, Genel Fuar ve Sergi Bilgileri Kaynak: Ekonomi Bakanlığı 11