Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized ARMAHES ELEKTRİK ÜRETİM A.Ş. MURATLI REGÜLÂTÖRÜ, HES & BETON SANTRALİ PROJESİ ÇEVRE YÖNETİM PLANI ve İZLEME PLANI GİRESUN İLİ, ÇAMOLUK İLÇESİ, SARPKAYA KÖYÜ, SİVAS İLİ, GÖLOVA İLÇESİ, YAYLAÇAYI KÖYÜ (KELKİT ÇAYI ) ppm kirlilik önleme ve yönetimi ltd. şti. Sümer - 2 Sokak No:34/15, Kızılay/ANKARA Tel: (312) 231 41 69 230 23 69 Fax: (312) 230 23 69 e-posta : ppm@ppm.com.tr www. ppm.com.tr GİRESUN-SİVAS 2009
EK V.1-YENİLENEBİLİR ENERJİ PROJELERİ İÇİN GENEL ÇEVRE YÖNETİM PLANI ÖNLEME PLANI Aşama Konu Hafifletici Önlemler Sorumluluk* Şantiyelerin ve işçi Şantiye sahası ve işci kamp yerleri orman alanı dışında seçilmiştir. kampları için Konumlandırma: altyapı hizmetlerinin konumlandırılması (a) Herhangi bir koruma bölgesinden en az 5 km uzaklıkta (b) Herhangi bir yüzey suyundan 50 m. uzaklıkta, ve (c) Herhangi bir köyden ve kültürel özelliği olan bölgelerden en az 100 m uzaklıkta gerçekleştiri1mesine dikkat edilmiştir. Hizmetler (a) Kullanma amaçlı su keson kuyulardan temin edilecek, içmesuyu ise en yakın köy olan Sarpkaya Köyü şebekesinden temin edilecektir. (b) Evsel nitelikli atıksular şantiye tesisi sahasında açılacak sızdırmaz fosseptik çukurda toplanacaktır. Fosseptik çukur dolduğunda vidanjör ile çekilerek arıtma ile sonlanan kanalizasyon sistemine deşarj edilecektir. (c) Beton tesisi atıksuları ise geçici olarak inşaa edilmiş bir çökeltme havuzunda depolanacak ve dip tortusu üretimde kullanılacak, atıksu ise araç lastiklerinin temizliğinde kullanılacaktır. (d) Kamplarda oluşan organik katı atıklar günlük periyodta kapalı kaplarda biriktirilecek, en yakın düzenli katı atık depolama sahasında bertaraf edilecektir. İnşaat Şantiye kurulan alan iş tamamlandıktan sonra başlangıçtaki durumuna uygun biçimde iyileştirilecektir. İnşaat katı atıklarının yönetimi (kum, kaya, ambalaj atıkları vs.) Kamulaştırılan alan bölgesinin temizlenmesiyle biriken bitki artıkları Kamulaştırılan alanın dışında hafriyat atıkları depolama sahasında depolanacaktır. Yakma işlemi orman yangını riskini azaltmak amacıyla sınırlandırılacaktır. Elektrik ekipmanlarının ambalaj atıkları ayrı biriktirilecek ve lisanslı ambalaj atıkları toplama ve ayırma tesislerine verilmek sureti ile geri dönüştürülecektir. Geri dönüştürülemeyen atıklar yetkili idarece onaylanmış düzenli depolama alanlarına gönderilecektir. Hafriyat atıkları mümkün olan en büyük ölçüde doldurma amaçlı kullanılacak, kalanlar DSİ Trabzon ve Sivas Bölge Müdürlükleri tarafından onaylanan depolama alanlarına gönderilecektir. Yüzey toprağı saklanacak ve erozyonu önlemek maksadıyla üzeri örtülecektir. İnşaat tamamlandıktan sonra yüzey toprağı eski yerine taşınacak ve yeniden bitkilendirilecektir.
Aşama Konu Hafifletici Önlemler Sorumluluk* İnşaat makinelerinin egzoz emisyonları İnşaat makinelerinin egzoz emisyonları düzenli olarak yetkili kuruluşlar tarafından ölçülecek ve egzoz emisyonları için belirlenmiş olan sınır değerleri sağladıkları belgelenecektir. 5 dakikadan fazla sure boyunca kullanılmayan makineler kapatılarak motorların rölantide çalışması İnşaat makinelerinin saklanması minimum düzeye indirilecektir. Depolama alanı açmak için ağaç kesilmeyecektir Ekipmanlar geçirimsiz yüzey üzerine yerleştirilecek ve böylelikle yağ sızıntılarından kaynaklanan toprak kirliliği önlenecektir. Gürültü Toz İşçi Güvenliği Depo alanı yüzey sularından en az 50 metre uzağa konumlandırılacak, köylerden ve diğer yerleşim yerlerinden uzak olacaktır İnşaat yalnızca gündüz saatlerinde sürdürülecektir (7:00 ile 18:00 arası) Gürültü gündüz 70 db aşarsa (patlamalar dışında), koruma perdeleri yerleştirilmesi gibi önlemler alınacaktır. İnşaat faaliyetlerinin gündüz dışındaki saatlerde gerçekleştirilmesi gerektiğinde en az bir hafta once yerel halka danışılacaktır. Bunkerler ve taşıyıcı bantların üzerleri kapalı olacak olup, beton üretimi kapalı kaplarda gerçekleştirilecektir. Ayrıca proje alanında ve şantiye sahasında nemlendirme yapılacak, araçlara hız sınırlaması getirilecektir. Bölge yağışlı olması ile birlikte kazı yapılacak ya da hafriyat malzemesinin döküleceği alanlarda toprak üst tabaka örtüsünün %10 nemli kalmasını sağlayacak şekilde yeterli miktarda sulama gerçekleştirilecektir. Müteahhit işe başlamadan iki hafta önceden bir sağlık ve güvenlik planı oluşturmalıdır. İşçiler sağlık taramasından geçirilecek ve güvenlik ve sağlık eğiti verilecektir. Halk sağlığı eğitimi inşaat programının bir parçası olacaktır. baret, iş güvenliği botu, kulak korumaları, toz filtreleri ve gerekli diğer işgüvenliği ekipmanları işçilerin kullanımı sunulacaktır.
Aşama Konu Hafifletici Önlemler Sorumluluk* Toprak erozyonu Yüksek eğimli (>30 ) alanlardan kaçınılacak, kaçınılamadığı durumlarda, yapılar eğim üzerinde kazı ve silt akışı yapılmasını minimuma indirecek şekilde dizayn edilecektir. İnşaat kuru koşullarda sürdürülecektir. Mevcut yollar Ulaşım yollarının konumlandırılması ve inşası İletim hatlarının rotalandırılması ve inşası Kültürel eserlerin, yerel kültürel değere haiz olan alan ve yapıların bulunması İhtimali Hammadde sağlanması Tehlikeli materyallerin yönetimi (yakıtlar, yağlar, patlayıcılar vs.) Bentler, çöktürme havuzları, ya da diğer silt yakalama araçları yüzey sularında bulanmanın meydana gelmesini engellemek amacıyla kurulacaktır. Mevcut yollarda ek trafik hareketliliği minimize edilecektir. Proje kapsamında mevcut yol az olup, yeni servis yolları yapılacaktır. Yollarda hız kontrolü yapılacak, tozlanmayı önlemek için su ile nemlendirme yapılacaktır. Taşıyıcı araçlarda tonaj kontrolü yapılacak, fazla yük taşıması ve mevcut yolların bozulması önlenecektir. Hasarlar kalıcılaşmadan hasarlı yollar onarılacaktır. Yollarda çamur kalıntı ve diğer engeller bırakılmayacaktır. Mümkün olduğu yerlerde var olan bağlantı yolları kullanılacaktır. Mümkün olduğu durumlarda ağaç kesiminden ve ekonomik değer teşkil eden arazilerin kullanımından kaçınılacaktır. Açılacak yeni ulaşım yolu güzergahı iki köyü birbirine bağlayacak ve proje inşaatı sonrasında kullanılabilecek şekilde rotalandırılacaktır. Mümkün olduğu hallerde varolan kamulaştırma alanları kullanılacaktır. Göçmen ve local kuş rotalarından ve koruma alanlarından kaçınılacaktır. Kazı işlemleri sırasında herhangi bir tarihi, kültürel veya arkeolojik varlığa rastlanması durumunda, kazı işlemleri durdurulacak ve yerel/bölgesel kültür müdürlükleri durumdan acilen haberdar edilecektir. Hiç kimse buluntuları yerinden çıkartmayacak ve alana zarar vermeyecektir. İnşaat otoritelerin incelemeleri tamamlandıktan ve ilgili idarenin yazılı onayları alındıktan sonra devam edebilecektir. Herhangi bir iletim hattı, bağlantı yolu ya da yapı köy mezarlıklarının üzerinden geçmemektedir. Proje kapsamında hammadde ruhsatlı hammadde sahalarından temin edilecek olup, şantiye bölgesinde kurulacak olan beton santralinde beton üretilecektir. Hammadde, gerekli izinlere sahip yerlerden temin edilecektir. Tüm tehlikeli materyaller iyi havalandırılmış, kilitli ve etrafı çevrili binalarda geçirimsiz yüzeylerde biriktirilecektir. Bu binalar herhangi bir yüzey suyundan en az 50 m uzaklıkta konumlandırılacaktır. Yerleşim merkezleri ve orman arazilerinden kaçınılacaktır. TEİAŞ
Aşama Konu Hafifletici Önlemler Sorumluluk* Orman kaybı Proje kapsamında kullanılan alanların büyük bir kısmı ağaçsız orman alanıdır. İlgili idareden izin alınmış olup, proje için ağaç kesimi olmayacaktır. Gürültü (santral binasından) İşletme Aşaması Evsel atıksu Evsel katı atık Türbinler ve diğer ekipman seçiminde uluslararası standartlara uygun dizayn edilenler tercih edilecektir (~80 db @ 1 metre). Gerekli olduğu hallerde gürültü yapan ekipman ve türbinler ses yalıtımlı binalara alınacak yada etrafına sesi absorbe edecek ağaç ve çalı dikilecektir. Evsel nitelikli atıksular sızdırmaz fosseptik çukurda biriktirilecek, dolduğunda vidanjörlerle çektirilecek ve arıtma ile sonlanan kanalizasyon sistemine deşarj edilecektir. Evsel katı atıklar geçici depolamam alanlarında kapalı kaplarda biriktirilecek ve düzenli katı atık depolama alanlarına iletilerek bertaraf edilecektir. Geçici deponi alanının üzeri örtülecek ve hayvanlardan korunacaktır.
İZLEME PLANI Aşama/Konu İnşaat Hangi parameter Bu parametre Nerede Bu parametre Nasıl izlenecek/ izleme ekipmanı nedir? Bu parametre Ne zaman izlenecek/ izleme sıklığı nadir? Sorumluluk Şantiyelerin ve işçi kampları için altyapı hizmetlerinin konumlandırılması İnşaat katı atıklarının yönetimi (kum, kaya, ambalaj atıkları vs.) Şantiye sahasının yeri Su temini, evsel atıksu ve evsel katı atık ile ilgili anlaşmalar Kamp bölgesi uygun biçimde iyileştirilmiş mi? Bitkisel kalıntıları bertaraf uygulamaları Ambalaj atıklarının geri dönüşümü ve bertaraf uygulamaları Şantiye sahasında Su temini alanı fosseptik ve katı atık depolama alanları Şantiye sahasında Bitkisel kalıntıların depolandığı alan Ambalaj atıklarının depolama ya da atık alanı Üçer aylık dönemlerde, eğer uygunsuz bir uygulama gözlenmişse daha sık. İnşaat işinin bitiminde Üçer aylık dönemlerde, eğer uygunsuz bir uygulama gözlenmişse daha sık. Hafriyat atıklarının yeniden kullanımı ve bertaraf uygulamaları Kaya artıklarının depolama ya da atık alanı İnşaat makinelerinin egzoz emisyonları Yüzey toprağı saklama alanının uygunluğu, iyileştirilen alan yeniden bitkilendirilmiş mi? Emisyon ölçüm kayıtları Geçici yüzey toprağı depo alanı ve tamamlandıktan sonra iyileştirme alanı Proje sahası girişinde Yılık periyotta, eğer Rölantide kullanılmayan ekipmanlar İnşaat alanında Günlük periyotta. İnşaat makinelerinin saklanması Depo alanı hazırlanırken ağaç kesilmiş mi? Ekipman saklama alanı Saha hazırlanmadan önce bir kere
Aşama/Konu Hangi parameter Bu parametre Nerede Bu parametre Nasıl izlenecek/ izleme ekipmanı nedir? Bu parametre Ne zaman izlenecek/ izleme sıklığı nadir? Sorumluluk Depo alanı yerleşim merkezi ve yüzey sularından uzak mı? Gürültü Ekipman geçirimsiz yüzeye mi yerleştirilmiş? İnşaat saatleri İnşaat sahası Saha gözlemi Aylık Ses bariyerleri gerekli mi, inşaa edilmiş mi? Toz İşçi Güvenliği Toprak erozyonu ve silt akışı Yerel halk herhangi bir off hour (gündüz saatleri dışında) çalışmadan bir hafta once haberdar edilmiş mi? Su püskürtme uygun biçimde gerçekleştirilmiş mi? Kabul edilebilir bir sağlık ve güvenlik planı oluşturulmuş mu? İşçilerce kullanılmak üzere iş güvenliği ekipmanları sağlanmış mı? İnşaat kuru sezonda mı devam ediyor? İnşaat sahası ve bağlantı yolları İşçilerin çalışma alanlarında Yapı alanı Yerel gruplara danışarak (sağlık ve güvenlik planın bir kopyasıyla birlikte) off-hour inşaat başlamadan bir hafta önce Sıcak, kuru ve rüzgarlı hava koşullarında Herhangi bir fiziksel işçi Aktivitesi başlamadan önce haftalık periyodda, eğer İnşaat başlamadan önce Yapı alanının eğimi <30 0 Uygun silt yakalama sistemleri kurulmuş mu? Ana akış alanları Yağmur sırasında veya hemen sonrasında
Aşama/Konu Hangi parameter Bu parametre Nerede Bu parametre Nasıl izlenecek/ izleme ekipmanı nedir? Bu parametre Ne zaman izlenecek/ izleme sıklığı nadir? Varolan yollar Durum, temizlik Sahanın 25 m etrafında Saha ziyareti/görsel haftalık periyodda, eğer Ulaşım yollarının konumlandırılması ve inşası İletim hatlarının rotalandırılması ve inşası Minimum gereksiz alan işgali, ağaç kesimi ve verimli arazi kullanımı Minimum gereksiz alan işgali, ağaç kesimi ve verimli arazi kullanımı Bağlantı yolu rotası İletim hattı rotası Planların görsel incelenmesi, saha ziyareti Planların görsel incelenmesi, saha ziyareti İnşaattan önce İnşaattan önce Sorumluluk Kültürel eserlerin, yerel kültürel değere haiz olan alan ve yapıların bulunması İhtimali Kuş rotalarından kaçınılmış mı? Eserlerin kazıyla ortaya çıkışı Herhangi bir kazı alanında Otoriteler haberdar edilmiş ve doğru prosedür uygulanmış mı? İnşaattan önce Hammadde sağlanması Tehlikeli materyallerin yönetimi (yakıtlar, yağlar, patlayıcılar vs.) Orman kaybı Yerel değeri olan herhangi bir alanın binanın ya da mezarlığın varlığı Tedarikçinin lisansının geçerliliği Deponi alanları kilitli, çevrili, iyi havalandırılmış ve geçirimsiz zemin üzerinde mi? Konumu yerleşim merkezlerinden uzak mı? Ağaçların sökülmesi, orman traşlama Herhangi bir iletim kulesinin ya da bağlantı yolunun rotasında Proje sahasının girişinde ya da tedarikçinin ofisinde Tehlikeli atık depolama alanı Proje alanı ve diğer alanlar (depolama alanları, bağlantı yolları, iletim hattı rotaları) Yerel halka danışılarak hareket edilmiş mi? Lisansın görsel olarak control edilmesi Bina ve alanın görsel incelenmesi Materyal sağlanması için herhangi bir anlaşma imzalanmadan önce İnşaat başlamadan önce, inşaat başladıktan sonra üç aylık dönemlerde, eğer Herhangi bir arazi traşlama aktivitesinden önce.
Aşama/Konu Hangi parameter Bu parametre Nerede Bu parametre Nasıl izlenecek/ izleme ekipmanı nedir? Bu parametre Ne zaman izlenecek/ izleme sıklığı nadir? Sorumluluk Operasyon Gürültü (santral binasından) Evsel atıksu Gürültü seviyeleri Ses engelleyici önlemler alınmış mı? Uygun bir fosseptik çukuru kurulmuş mu? Santralde ve çevresinde En yakın yerleşim bölgeleri (özellikle şikayet gelen yerler) Lağım boşaltım noktası Gürültü Ölçüm Cihazı üç aylık dönemlerde, eğer Operasyonlar başlamadan önce Arıtma ile sonlanan kanalizasyon sistemine deşarj ediliyor mu? Fosseptik çukuru çevresindeki alan ve fosseptik çukuru altındaki yeraltı suyu üç aylık dönemlerde, eğer Evsel katı atık Atıklar düzenli şekilde uzaklaştırılıyor mu? Geçici depolama alanları uygun biçimde korunuyor mu? Şantiye sahası ve geçici evsel katı atık depolama alanı iki haftalık dönemlerde, eğer uygunsuz bir uygulama gözlenmişse daha sık