T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü KİŞİSEL GELİŞİM VE EĞİTİM GÖRME ENGELLİLER İÇİN BRAİL ALFABESİ (KABARTMA YAZI) KURS PROGRAMI Ankara, 2018
İ Ç İ N D E K İ L E R PROGRAMIN ADI... 1 PROGRAMIN DAYANAĞI... 1 PROGRAMA GİRİŞ KOŞULLARI... 1 EĞİTİMCİLERİN NİTELİKLERİ... 1 PROGRAMIN AMAÇLARI... 2 PROGRAMIN UYGULANMASIYLA İLGİLİ AÇIKLAMALAR... 2 PROGRAM SÜRESİ VE İÇERİĞİ... 2 İÇERIK... 3 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMEYLE İLGİLİ ESASLAR... 4 PROGRAMIN UYGULANMASINDA KULLANILACAK ÖĞRETİM ARAÇ-GEREÇLERİ... 4 BELGELENDİRME... 4 ii
PROGRAMIN ADI Braille Alfabesi (Kabartma Yazı) PROGRAMIN DAYANAĞI 1. 24.06.1973 tarihli ve 14574 sayılı Resmî Gazete de Yayımlanan, 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu, 2. 21.5.2010 tarihli ve 27587 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Yaygın Eğitim Kurumları Yönetmeliği, 3. Talim ve Terbiye Kurulunun 20.04.2016 tarih ve 19 sayılı kararı ile kabul edilen, Yaygın Eğitim Kurumları Çerçeve Kurs Programı, 4. 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun, 5. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 17.08.1990 tarih ve 98 sayılı kararı ile ders kitabı olarak kabul edilen Braille Kabartma Yazı Kılavuzu, PROGRAMA GİRİŞ KOŞULLARI 1. Okur-yazar olmak. 2. 13 yaşını tamamlamış olmak. 2. Braille alfabe kullanımının gerektirdiği motor becerilere sahip olmak. EĞİTİMCİLERİN NİTELİKLERİ Program eğitimcileri aşağıdaki öncelik sırasına göre belirlenir: Talim ve Terbiye Kurulunca yayımlanan Öğretmenlik Alanları, Atama ve Ders Okutma Esaslarına İlişkin Çizelge ye göre; 1. Özel Eğitim, öğretmeni olarak atanmış olup, Brail Alfabesi eğitimi aldığını belgelendiren transcript belgesi, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından açılmış Brail Alfabesi Eğitimine ilişkin eğitim sertifikası olanlar, 2. Özel Eğitim öğretmeni olarak atanabilecek durumda olan Brail Alfabesi eğitimi aldığını belgelendiren transcript belgesi, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından açılmış Brail Alfabesi Eğitimine ilişkin eğitim sertifikası olanlar, 3. Eğitim fakültelerinin lisans bölümlerinden mezun olup, öğretmen olarak atanmış olan Brail Alfabesi eğitimi aldığını belgelendiren Milli Eğitim Bakanlığı tarafından açılmış Brail Alfabesi Eğitimine ilişkin eğitim sertifikası olanlar, 4. Eğitim fakültelerinin lisans bölümlerinden mezun olup, öğretmen olarak atanabilecek durumda olan Brail Alfabesi eğitimi aldığını belgelendiren Milli Eğitim Bakanlığı tarafından açılmış Brail Alfabesi Eğitimine ilişkin eğitim sertifikası olanlar, 5. Fakültelerin lisans bölümlerinden mezun olup Brail Alfabesi eğitimi aldığını belgelendiren Milli Eğitim Bakanlığı tarafından açılmış Brail Alfabesi Eğitimine ilişkin eğitim sertifikası olanlar, 1
PROGRAMIN AMAÇLARI 1. Braille alfabe sistemini tanımak. 2. Braille yazıyı okumak. 3. Braille yazıyı kullanmak. 4. Braille yazısındaki matematik işaretlerini kullanmak. PROGRAMIN UYGULANMASIYLA İLGİLİ AÇIKLAMALAR 1- Görme engellilerin kullandığı Braille (kabartma) yazı sisteminin öğrenimi ve öğretimi günümüzde önem taşımaktadır. Braille yazı eğitimi örgün eğitimin ilk kademesinden itibaren görme engellilere verilmeye başlanacaktır. Bununla birlikte, ortaya çıkan ihtiyaçlar neticesinde yaygın eğitim kapsamında toplumun her kesimine hitap edecek Braille yazı eğitiminin verilmesi önem teşkil etmektedir. 2- Programın uygulanmasında anlatım, soru-cevap, yaparak ve yaşayarak öğrenme yöntemlerinden biri ya da birkaçı kullanılabilir. 3- Braille Alfabesi (Kabartma Yazı) kursunu bitiren bireylere aşağıdaki tabloda verilen değerlerin kazandırılması hedeflenmiştir. PROGRAM SÜRESİ VE İÇERİĞİ Değerler Kurallara uyma Sabır Sorumluluk Saygı Hoşgörü Nezaket Yardımlaşma Duyarlılık Kurs programının süresi; toplam 142 ders saati olup, günde en fazla 6 ders saatini geçmeyecek şekilde uygulanmalıdır. Konular Süre (Ders Saati) Braille Alfabesi Tanımı, Tarihçesi 6 Türkçe Braille Alfabesi 32 Türkçe Braille Yazı Kısaltmaları 24 Braille Alfabesinde Kullanılan Araç-Gereçler 16 Kısaltmasız Okuma-Yazma 16 Kısaltmalı Okuma-Yazma 16 Araç-Gereçleri Kullanma 16 Matematik İşlemleri Yapma 16 TOPLAM 142 2
İÇERIK 1. Braille Alfabesi 1.1. Braille Yazının Tanımı 1.2. Braille Yazının Tarihçesi 2. Türkçe Braille Alfabesi 2.1. Harf İşaretleri 2.2. Düzeltme ve yabancı harf işareti 2.3. Büyük Harf İşareti 2.4. Hepsi Büyük Harf İşareti 2.5. Tek Harf İşareti 2.6. Tek Küçük Harf İşareti 2.7. Tek Büyük Harf İşareti 2.8. İtalik İşareti 2.9. Noktalama İşaretleri 3.Türkçe Braille Yazı Kısaltmaları 3.1. Türkçe Braille Yazı Kısaltmaları 3.2. Bir Harfli İşaretler 3.3. İki Harfli Kısaltmalar 3.4. Hece Kısaltmaları 3.4. Kelime Kökü Kısaltmaları 3.4. Kelime Parçası Kısaltmaları 4.Braille Alfabesinde Kullanılan Araç-Gereçler 4.1. Braille Yazı Tableti ve Daktilosu 4.2. Küp Taş 4.3. Küp Taş Kasa 4.4. Özel Abaküs 4.5. Kabartma Yazılı Gereçler 4.6. Braille Yazı Destekli Bilişim Araçları 5. Kısaltmasız Okuma-Yazma 5.1. Kısaltmasız Okuma 5.2. Kısaltmasız Yazma 6. Kısaltmalı Okuma-Yazma 6.1. Harf Kısaltmalı Okuma-Yazma 6.2. Hece Kısaltmalı Okuma-Yazma 6.3. Kelime Kökü Kısaltmalı Okuma-Yazma 6.4. Kelime Parçası Kısaltmalı Okuma-Yazma 7. Araç-Gereçleri Kullanma 7.1. Braille yazı tableti ve daktilosu kullanma 7.2. Küp Taş ve Kasası kullanma 7.3. Özel Abaküs kullanma 7.4. Kabartma Yazılı Gereçleri kullanma 7.5. Braille yazı destekli bilişim araçları kullanma 8. Matematik İşlemleri Yapma 8.1. Rakam Okuma 8.2. Rakam Yazma 3
8.3. Matematik işaretlerini okuma 8.4. Matematik işaretlerini yazma 8.5. İşlem Yapma ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMEYLE İLGİLİ ESASLAR Ölçme ve değerlendirme ile ilgili açıklamaların aşağıdaki hususları içerecek şekilde düzenlenmesi gerekir. 1. Kurs programı sonunda kazanımların değerlendirilebilmesi için teorik ve uygulamalı sınav yapılacaktır. 2. Sınav tüm kazanımları kapsayacak şekilde yapılmalıdır. 3. Teorik sınav %40, uygulamalı sınav %60 olarak değerlendirilmelidir. 4. Başarılı olabilmek için uygulamalı sınavdan en az 50 puan alması gereklidir. PROGRAMIN UYGULANMASINDA KULLANILACAK ÖĞRETİM ARAÇ-GEREÇLERİ Braille yazı kılavuzu, Braille tablet ve kalemi, Braille yazı için kâğıt, Braille daktilo, Küptaş ve kasası, abaküs, Braille kitaplar, Braille yazı destekli bilişim araçları BELGELENDİRME Kurs programını başarı ile tamamlayanlara kurs bitirme belgesi düzenlenir. 4