SPOR FEDERASYONLARININ YAPISI VE İŞLEYİŞİ (6) DOÇ.DR.HAKAN SUNAY A.Ü.SBF
Spor Federasyonları (1) Bir ya da daha fazla spor dalı teknik ve idari bakımdan birer federasyona bağlanır. Federasyonlar, kendi spor dallarındaki faaliyetlerin sevk ve idaresinde serbesttirler. Genel Müdürlük bunları sürekli denetler.
Spor Federasyonları (2) Bir Spor Federasyonu; Bir Başkan ile as başkan veya başkanlar ile federasyon yönetim kurulunu oluşturan üyeler ve bir genel sekreter ile yeterli büro personelinden oluşur. Ayrıca bir federasyonun bünyesinde; eğitim,teknik, hakem kurulları gibi çeşitli kurullar yer almaktadır. Bu kurullar destek hizmeti görürler.
Spor Federasyonları (3) Spor federasyonlarının görev alan başkan ve yönetim kurulu üyeleri ile diğer kurullarda görev yapan üyeler fahri Spor Yöneticileri olup, maddi kazanç sağlamazlar.
Spor Federasyonlarının Görevleri (1) 1.Spor dalıyla ilgili sporcuların eğitim ve yetiştirilmeleri için gerekli olan ve ihtiyaç duyulan antrenörlerin yetiştirilmelerini sağlar. 2.Hakem kursları düzenler ve hakemler yetiştirir. 3.Başarılı sporcular ile başarıya aday sporcular için kamp ve gelişim kursları düzenler. 4.Spor dallarına ait uluslar arası yarışma kurallarını tercüme eder.
Spor Federasyonlarının Görevleri (2) 5.Uluslar arası spor yarışmalarına katılır. 6.Spor dalında yurt içi yarışmalar düzenler. 7.Spor dalının ihtiyacı olan spor tesisin yapımına destek ve yardımcı olur. 8.Milli takımda ülkemizi temsil edecek sporcuları tespit eder. 9.Yarışma sporcusu olmayan çeşitli yaştaki yurttaşlara kendi spor dalında spor yapabilmeleri için her türlü imkanlardan yararlandırılmasına çalışır.
Federasyonların Gelir Kaynakları (1) 1.Müsabaka hasılatlarının %7 si 2.Bağış ve yardımlar 3.İtiraz ve ceza gelirlerinin %50 si 4.Muhtelif fonlardan verilecek hisseler
Federasyonların Gelir Kaynakları (2) 5.Tescil vize ve aktarma işlemlerinden pay almıyor 6.KDV Kanununda belirtilen ürünlerin Tekel işletme genel müdürlüğü tarafından yurt içindeki teslimlerinden ek vergi matrağına esas alınan bedellerin %5 i
Spor Federasyonun Organları Karar Organı Federasyon Başkanı As başkan Yönetim Kurulu Üyeleri Merkez Hakem Kurulu Ceza Kurulu Yürütme Organı Genel Sekreter Büro Şefi Kadrolu Görevli Danışma Organı Teknik Kurul Yarışma ve Org Kurulu Hukuk Kurulu Sağlık Kurulu Eğitim Kurulu Dış İlişkiler Kurulu Arşiv,İstatistik,Malzeme Kurulu
Federasyon Başkanı (1) 1.yurt içinde ve dışında kendi spor dalını temsil etmek, 2.gerektiğinde bu yetkisini as başkan veya genel sekretere devretmek, 3.kurullarının düzenli çalışmasını sağlamak, 4.idari ve mali konularda sorumluluğunu yerine getirmek şeklinde sıralayabileceğimiz yetkilere sahiptir.
Federasyon Başkanı (2) Henüz özerk olmamış federasyonların başkanlarının seçiminde uygulanacak esas ve usuller Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Federasyon Başkanları Seçim Yönetmeliği nde belirtilmiştir. Yönetmelik gereğince yapılan seçim sonucunda en çok oyu alan aday,genel Müdür ün teklifi ve Spordan Sorumlu Devlet Bakanının onayı ile federasyon başkanı olarak atanır
Federasyon Başkanı (3) Federasyon Başkanlarının görev süreleri 5 (beş) yıldır. seçimler 4 yılda bir yaz olimpiyat oyunlarının bitim tarihinden sonraki 6 (altı) ay içinde yapılır. Federasyon başkanları,hizmet ve faaliyetlerindeki başarısızlıkları,kanun ve yönetmeliklere aykırı davranışları yapılan denetimlerde belirlenir ve belgelerle ortaya çıkarılırsa federasyon başkanı Genel Müdür ün teklifi ve Bakan ın onayı ile süresi dolmadan görevden alınabilir.
Federasyon Başkanı (4) Özerk spor federasyonlarında ise başkanlık seçiminde aday olacak kişilerin taşıması gereken nitelikler ile başkanlık seçimine ilişkin esas ve usuller ; Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü nce 3289 sayılı Kanuna dayanılarak 14.7.2005 tarih, 25522 sayılı Resmi Gazetede yayınlanmış olan Çerçeve Statüye uygun olarak hazırlanmış Özerk Federasyonların Ana Statü lerinde belirlenir.
Bağımsız spor federasyon tanımı ile ilgili hüküm sonucunda federasyonlara idari ve mali özerklik verilebileceği kabul edilmiştir (242),(263). Her ne kadar bu federasyonların kanunda özerk oldukları ifade edilse de özellikle federasyonların statülerini SGM tarafından öngörülen çerçeve statüye uygun şekilde hazırlamak zorunda olmaları, özerk federasyonların ceza veya disiplin kurullarınca verilen kararlara karşı Genel Müdürlük bünyesinde oluşturulacak Tahkim Kuruluna itiraz edilebilmesi ve özerk federasyonların her türlü faaliyet ve işlemlerinin Genel Müdürlüğün bağlı olduğu ve Bakanlığın denetimine tâbi olması, tam ve gerçek anlamda bir özerkliğin mevcut olmadığını ortaya koymaktadır. Bu nedenle bu federasyonların gerçekte yarı özerk olduklarını ifade etmek yanlış olmayacaktır.
Öte yandan, Türkiye de 2011 yılı itibariyle II. Defa kurulan Gençlik ve Spor Bakanlığı ile spor federasyonlarının statüleri yeniden belirlenmiş ve 19.07.2012 tarih, 28358 sayılı Bağımsız Spor Federasyonlarının Çalışma Usül ve Esasları Hakkında Yönetmelik çıkarılarak, spor federasyonları (Futbol hariç): 3289 sayılı Kanunun Ek 9 uncu maddesi hükümlerine göre kurularak tüzel kişilik kazanan, organları genel kurul tarafından seçimle göreve gelen, her türlü kararlarını kendi organları içerisinde alan, bütçesi genel kurul tarafından onaylanan ve ibra edilen, özel hukuk hükümlerine tabi bağımsız spor federasyonunudur şeklinde tanımlanmıştır.(kaynak: Bağımsız Spor Federasyonlarının Çalışma Usül ve Esasları Hakkında Yönetmelik, Resmi Gazete Tarihi: 19.07.2012, Sayısı: 28358). Kanunda bağımsız spor federasyonlarının kurulma amacı ise şöyle düzenlenmektedir: Spor dalı ile ilgili faaliyetleri ulusal ve uluslararası kurallara göre yürütmek, gelişimini sağlamak, sporcu sağlığı ile ilgili konularda gerekli önlemleri almak, teşkilatlandırmak, federasyonu uluslararası faaliyetlerde temsil etmek ve Tahkim Kurulu kararlarını uygulamakla görevli ve yetkili özel hukuk hükümlerine tabi bağımsız spor federasyonları kurulur. Kanundaki bu düzenlemeye göre, bağımsız spor federasyonlarının amaçları ve statüsüyle ilgili olarak şunlar belirtilebilir:
Yönetim Kurulu (1) Yönetim Kurulunun başkanı federasyon başkanıdır. Federasyonların Genel Sekreterleri Devlet Memurları Kanununa göre atanır. Yönetim Kurulu Üyeleri Federasyon Başkanının teklifi,genel Müdür ün uygun görüşü ile bakan tarafından atanır. Federasyon başkanları ve yönetim Kurulu üyeleri kendi spor dallarındaki müsabakalarda hakemlik ve antrenörlük yapamazlar.
Yönetim Kurulu (2) Federasyon Yönetim Kurulu,başkanın çağrısı üzerine ayda en az bir kere toplanmalıdır. Toplantı gündemi 3 gün önceden Genel sekreter tarafından üyelere duyurulur.toplantı yeter çoğunluğu üye sayısının yarıdan bir fazlasıdır. Oyların eşitliği halinde başkanın oyu 2 oy sayılır.
Yönetim Kurulu (3) Görüşülen konular ve alınan kararlar karar defterine yazılır katılanlarca imzalanır. Bir yıl içinde mazeretsiz olarak 3 defa mazeretsiz olarak toplantıya katılmayanların üyeliği Yönetim Kurulu kararınca sona erer. Yönetim Kurulunun aldığı kararların uygulanmasını Genel Sekreter yürütür.
Yönetim Kurulu (4) Yönetim Kurulunun görevleri; 1.federasyonun bütçe taslağını hazırlamak, 2.yetkisi içindeki spor dalları ile ilgili gelişmeleri izlemek 3.müsabakaların,uluslararası kurallara uygun bir şekilde yapılmasını sağlamak, 4.Kulüpler arası müsabakalardaki uyuşmazlıkları çözmek,
Yönetim Kurulu (5) 5.müsabakalar için gerekli olan hakem antrenör ve müsabaka yönetmelikleri ile ilgili önerilerde bulunmak, 6.federasyon bütçesini en olumlu ve iyi bir şekilde kullanılmasını sağlamak 7.teknik kurulun kararları doğrultusunda milli takım antrenörlerini belirlemek yönetim kurullarının belli başlı görevleri arasındadır.
Yürütme Organı (1) Federasyonların yürütme organları,genel sekreter,yeteri kadar uzman,şef,memur ve diğer görevlilerden oluşur. Yönetim Kurulunun da bir üyesi olan Genel Sekreter Devlet Memurları Kanununa uygun olarak atanır.
Yürütme Organı (2) Genel sekreter yönetim kurulu kararlarını yerine getirmek,yetki verilmesi halinde Federasyonu temsil etmek, yönetim kurulu gündemini hazırlamak, federasyonca belirlenecek fikstür ve statüleri hazırlayıp ilgililere duyurmak uluslararası resmi,temsili veya özel müsabakaların düzenlenmesi işlemlerini yapmak, ulusal ve uluslararası müsabakalarda güvenlik ve sağlık tedbirlerini almak şeklindeki görevleri yerine getirmekle yükümlüdür.
Danışma Kurulları Teknik Kurul, Eğitim Kurulu, Sağlık Kurulu, Hukuk Kurulu, Merkez Hakem Kurulu ile federasyon başkanının gerekli gördüğü diğer kurullardan oluşur. Merkez Hakem Kurulu üyelerinin sayısı Yönetmelikle belirlenirken diğer kurulların üye sayısı federasyon başkanları tarafından belirlenir.
Teknik Kurul Federasyonun kapsamı içindeki spor dalına ilişkin olarak Yönetim Kuruluna görüş bildiren kuruldur. İlgili spor dalında milli takıma çağrılabilecek ve milli takım antrenörlüğü yapabilecek kişiler hakkında yönetim kuruluna teklifte bulunmak bu kurulun görevidir
Eğitim Kurulu ilgili spor dalının sporcu antrenör,monitör,yönetici,ve diğer elemanların yetiştirilmesi ve geliştirilmesi için plan program yapıp bunları ilgili kurullara göndermek sporcu eğitim merkezlerinin durumu ile ilgili olarak yönetim kuruluna bilgi vermek gibi görevleri yerine getirir.
Sağlık Kurulu Sporcu, antrenör ve hakemlerin sağlık kontrollerinin yapılmasını sağlamakla ve sporcuların dengeli beslenmelerine ilişkin programları hazırlamakla yükümlüdür.
Hukuk Kurulu Federasyon başkanı ve yönetim kurulu tarafından istenecek konularda hukuki görüş bildiren bir kuruldur.
Merkez Hakem Kurulu İlgili spor dalındaki hakemlerin yetiştirilmesi, terfilerinin yapılması, uluslararası listeye alınması uygun görülen hakemlerin belirlenmesi ve teklif edilmesi, yönetim kurulunca verilen yetkiye dayanarak müsabakaların gözlemci ve hakemlerinin tespit edilmesi gibi görevleri yerine getirir.
Spor Federasyonlarının İsimleri Avcılık-Atıcılık Atletizm Badminton Basketbol Bedensel Engelliler Beyzbol ve Softbol Bilardo Binicilik Bisiklet Briç Bocce, Bowling, Dart Boks Buz Hokeyi Jimnastik Dağcılık Eskrim Geleneksel Spor Dalları Güreş Golf Görme Engelliler Halter Halk Oyunları Hentbol Herkes İçin Spor Çim Hokeyi İşitme Engelliler İzcilik Judo Kano-Rafting Karate Kayak ve Kızak Kürek Masa Tenisi Modern Pentatlon Motosiklet Mücadele Sporları Okçuluk Otomobil Sporları Satranç Sualtı Sporları Sutopu Taekwan do Triatlon Tenis Üniversite Sporları Voleybol Vücut Geliştirme Yelken Yüzme Atlama Zihinsel Engelliler
BAŞARILAR DİLERİM DOÇ.DR.HAKAN SUNAY