Periyodik Kontrole Gidilen Firma Sayılarının Aylık Dağılımı

OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK TOPLAM 0 57 245 279 121 239 239 114 251 246 91 247 340 105 263 276 145 331 232 103 272 207 85 234 178 113 313 298 84 313 356 102 221 253 97 354 1.217 3.283 2.904 OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK TOPLAM 0 438 1.273 1.739 851 1.246 1.176 876 1.580 1.716 629 1.942 1.940 649 1.495 1.534 772 1.864 1.521 676 1.709 1.294 695 1.524 1.111 1.015 1.495 2.281 418 1.787 1.733 685 1.220 1.644 698 1.879 8.402 19.014 17.685 BÖLÜM 8: TEKNİK HİZMETLER Bursa Şubesi olarak 30.11.2012 tarihi itibariyle aşağıda belirtilen gerçekleştirilmiştir. 8.1. Periyodik Kontroller Kamu Kurumu niteliğindeki meslek örgütü olan Şubemiz İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü gereğince yapılması gereken basınçlı kapların ve kaldırma makinalarının periyodik kontrollerini, toplum çıkarlarını ön planda tutarak görevlendirilen yetkili Makina Mühendisleri tarafından yapılmaktadır. Şubemiz, firmalara yönelik olarak gerçekleştirmiş olduğu basınçlı kapların ve kaldırma makinalarının periyodik kontrol hizmetini bölgemizde etkinliğini arttırarak sürdürmüştür. Tekniğin gerektirdiği yöntemlerle gerçekleştirilen periyodik kontrollerle 2012 yılı kasım ayı sonu itibariyle 2.904 kez firma ziyareti ile 17.685 cihaz kontrolü yapılmıştır. Bu dönemde Şubemiz; periyodik kontrol hizmetlerinin bölgemizde daha yaygınlaştırılması ve sürekliliğinin sağlanması amacı ile firmalarla sözleşmeler imzalamaya devam etmiştir. Yıllara Göre Periyodik Kontrolleri Yapılan Cihaz Sayılarının Aylık Dağılımı 2010 CİHAZ SAYISI 2011 CİHAZ SAYISI 2012 CİHAZ SAYISI Periyodik Kontrole Gidilen Firma Sayılarının Aylık Dağılımı 2010 FİRMA SAYISI 2011 FİRMA SAYISI 2012 FİRMA SAYISI 13. dönem çalışma raporu (2012-2013) 104

85 75 101 31 75 68 79 20 54 60 234 218 227 131 220 250 644 573 582 1.217 1.625 2.052 2.904 3.283 339 259 422 254 532 808 1.047 1.079 86 208 175 1.885 1.658 787 2.678 1.204 4.810 2.844 1.342 8.402 12.248 10.436 19.014 17.685 Periyodik Kontrol Yapılan Cihaz Sayılarının Şube ve Temsilciliklere Göre Dağılımı 2010 PER.KONT.YAPILAN CİHAZ SAYISI 2011 PER.KONT.YAPILAN CİHAZ SAYISI 2012 PER.KONT.YAPILAN CİHAZ SAYISI BURSA BALIKESİR ÇANAKKALE YALOVA BANDIRMA EDREMİT İNEGÖL TOPLAM Firma Sayılarının Şube ve Temsilciliklere Göre Dağılımı 2010 PER.KONT.GİD.FİRMA SAYISI 2011 PER.KONT.GİD.FİRMA SAYISI 2012 PER.KONT.GİD.FİRMA SAYISI BURSA BALIKESİR ÇANAKKALE YALOVA BANDIRMA EDREMİT İNEGÖL TOPLAM 2012 YILI Periyodik Kontrole Gidilen Firma Sayıları BURSA 56% İNEGÖL 9% ÇANAKKALE 2% EDREMİT 2% BANDIRMA 20% YALOVA 8% BALIKESİR 3% 13. dönem çalışma raporu (2012-2013) 105

896 973 1.038 992 1.104 1.147 1.209 1.154 1.217 4.330 4.853 4.853 5.196 3.283 2.904 6.700 6.868 8.006 7.660 8.402 19.014 17.685 Periyodik Kontrol Sayılarının Yıllara Göre Değişimi PERİYODİK KONTROLU YAPILAN TOPLAM CİHAZ SAYISI PERİYODİK KONTROLE GİDİLEN TOPLAM DENETİM SAYISI 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Lunapark Denetimleri Mevzuatlarımızda lunaparklar, oyun ve eğlence alanları sıhhi müesseseler içerisinde halka açık dinlence ve eğlence yerleri olarak adlandırılmaktadır. Bu işyerlerinin bulundukları sınırlar dikkate alınarak İlçe Belediyeleri ve Büyükşehir Belediyeleri tarafından ruhsatlarının verilmesi ve denetimlerinin yapılması gerekmektedir. Sayıları her geçen gün daha da artan bu eğlence alanlarında kullanılan oyuncak olarak adlandırılan eğlence makinalarının periyodik kontrollerinin yapılması, emniyet aksamlarının test edilmesi gerekmektedir. Bu kontrollerin süreleri ilgili mevzuatlarda ve standartlarda açıkça belirtilmiştir. Aylık ve yıllık olarak kontrollerin yapılmasının yanı sıra günlük olarak da işletmeye alınmadan önce tüm emniyet tedbirlerinin çalıştığı kontrol edilerek boşta çalıştırma işlemi yapılmalıdır. Bu yapılan kontrollerin de kayıt altına alınması yasal bir zorunluluktur. Sonuç olarak yerel yönetimlere düşen temel görev, ruhsat verdiği lunaparklarının periyodik kontrollerinin olup olmadığını aramasıdır. Makina Mühendisleri Odası Bursa Şubesi Kamusal Denetim olarak bu çalışmalara da hız vermiş olup, 2012 yılı içerisinde 90 lunapark oyuncağı kontrolü yapılmıştır. 8.2. Teleferik, Telesiyej ve Teleski Ruhsatlandırma Denetimi ve Periyodik Kontrolleri 23.07.2009 tarih ve 27927 sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren İnsan Taşımak Üzere Tasarımlanan Kablolu Taşıma Tesisatının Ruhsatlandırılması, Bakım ve İşletmesine dair Tebliğ (SGM 2009:11) kapsamında Odamıza verilen yetki doğrultusunda, anılan tarihten sonra ülke düzeyinde tesis edilen tüm Teleferik, Telesiyej ve Teleskilerin Ruhsatlandırma denetimi Odamızca yapılmaktadır. Bu kapsamda; Kayseri Erciyes te kurulan 6 adet Telesiyej Tesisi nin 6 adedinin Ruhsatlandırma Denetimi 07-10.Şubat.2012 tarihlerinde Şube Teknik Görevlisi Aydın RODOPLU tarafından gerçekleştirilmiştir. 08-20 Şubat 2012 tarihleri arasında Çankırı-Ilgaz da kurulan 1 adet telesiyej tesisinin ruhsatlandırma denetimi, Şube Müdürü C,Serdar Sönmez tarafından gerçekleştirilmiştir. 13. dönem çalışma raporu (2012-2013) 106

0 28 33 32 32 42 40 41 39 44 43 42 48 48 46 50 47 44 42 52 49 46 54 51 53 62 63 60 60 59 56 64 63 72 71 72 2012 yılı Kasım ayı sonu itibariyle toplam 15 adet Teleferik, Telesiyej ve Teleski Ruhsatlandırma Denetimi ve Periyodik Kontrolleri gerçekleştirilmiştir. 8.3. Trafik Bilirkişilikleri 2012 yılı Kasım ayı sonu itibariyle toplam 449 adet aracın motor-şasi bilirkişiliği gerçekleştirilmiştir. 2010 YILI TOPL.TRAFİK BİLİRKİŞİLİK 2011 YILI TOPL.TRAFİK BİLİRKİŞİLİK 2012 YILI TOPL.TRAFİK BİLİRKİŞİLİK OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK 320 2010 YILI TOPL.TRAFİK BİLİRKİŞİLİK 2011 YILI TOPL.TRAFİK BİLİRKİŞİLİK 2012 YILI TOPL.TRAFİK BİLİRKİŞİLİK 251 198 79 100 58 58 42 45 38 28 38 78 102 61 57 74 36 35 30 20 BURSA BALIKESİR ÇANAKKALE YALOVA BANDIRMA EDREMİT İNEGÖL TRAFİK BİLİRKİŞİLİKLERİ 2012 BURSA 44,10% BALIKESİR 12,92% İNEGÖL 6,68% EDREMİT 8,02% BANDIRMA 13,59% ÇANAKKAL E YALOVA6,24% 8,46% 13. dönem çalışma raporu (2012-2013) 107

247 261 317 387 393 363 363 405 399 449 596 627 672 TRAFİK BİLİRKİŞİLİK SAYISI 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 8.4. Ölçüm ve Analizler 8.4.1. Baca Gazı Emisyon Ölçümleri MMO Ana Yönetmeliği "İş ve işçi güvenliği, ergonomi, çevrenin korunması ve enerjinin üretimi ve yönetimi, ölçüm ve test cihazlarının kalibrasyonu v.b. sanayiye yönelik araştırma, geliştirme konularında teknik ve bilimsel her türlü çalışmalarda bulunmak, gereksinilen ölçüm, test ve kontrolleri yaparak belge vermek, Oda nın üyelerinin bu konudaki uzmanlık çalışmalarını toplum yararına sunmak, araştırma, eğitim ve testlere yönelik uygulama merkezleri ve laboratuvarlar kurmak" şeklindedir. Bu maddeden hareketle, Oda Merkez Laboratuvarı kurulmuştur. "Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği" kapsamında gerçekleştirilen Baca Gazı Emisyon Ölçümlerinin ilgili standartlara uygun olarak yapılması için gereken çalışmalar Odamız tarafından tamamlanmış ve TS EN ISO/IEC 17025 Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarlarının Yeterliği İçin Genel Şartlar Standardı kapsamında Türk Akreditasyon Kurumu-TÜRKAK tarafından akredite edilmiştir. 2005 yılında Bacagazı Emisyonları ve Ortam Havası Kirletici Teknik Ölçüm ve Analizleri kapsamında Çevre Analizleri Ön Yeterlilik Belgesi almaya hak kazanan Odamız Merkez Laboratuvarı, 19.01.2007 tarihinde TS EN ISO/IEC 17025 Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarlarının Yeterliği İçin Genel Şartlar standardı kapsamında akredite olmuştur. Bacagazı Laboratuvarımız, Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Referans Laboratuvarı tarafından 06.07.2007 tarihinde denetlenerek 09.07.2007 tarihinden itibaren 3 yıl geçerli olan Çevre Analizleri Yeterlilik Belgesini almaya hak kazanmıştır. MMO Merkez Laboratuvarı, 2 Eylül 2009 tarihinde Çevre ve Orman Bakanlığı denetçileri tarafından yapılan teknik inceleme sonucunda TS EN 13649:2003 standardına göre "UÇUCU ORGANİK VE BUHAR (VOC) NUMUNE ALMA" parametresi kapsamında Çevre Ölçüm ve Analizleri Yeterlik Belgesi almıştır. Kapsam genişleten laboratuvarımız bundan böyle bacagazı ve toz ölçümlerinin yanı sıra VOC ölçümleri ile de hizmet verecektir. 13. dönem çalışma raporu (2012-2013) 108

Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği kapsamında Baca Gazı Emisyon Ölçümlerini gerçekleştirmekte olan TÜRKAK tan akredite Deney Laboratuvarımız, 2007 yılında almış olduğu Çevre Ölçüm ve Analizleri Yeterlik Belgesi Çevre ve Orman Bakanlığınca yapılan denetimlerin sonucunda 9 Temmuz 2014 tarihine kadar geçerli olacak şekilde yenilemiştir. Bu kapsamda Şubemizde 2012 yılı Mayıs ayı sonu itibariyle; Şube genelinde 84 adet Baca Gazı Emisyon ölçümleri gerçekleştirilmiştir. 8.4.2. Gürültü, Kişisel Maruziyet Ve Titreşim Ölçümü 23 Aralık 2003 tarihli 25325 sayı ile yayımlanan "Titreşim Yönetmeliği" ve "Gürültü Yönetmeliği"ne göre, işçilerin mekanik titreşime ve gürültüye maruz kalmaları sonucu ortaya çıkabilecek sağlık ve güvenlik risklerinden korunmalarını sağlamak için işveren, işçilerin maruz kaldığı mekanik titreşim ve gürültü düzeyini değerlendirecek ve gerekiyorsa ölçtürecektir. Yukarıda belirtilen değerlendirme ve ölçümler, yetkili uzman kişi veya kuruluşlarca planlanıp yapılacak ve uygun aralıklarla tekrarlanacaktır. Mekanik titreşime ve gürültüye maruziyet düzeyi hakkındaki değerlendirme ve/veya ölçümlerden elde edilen veriler ve raporlar daha sonra tekrar kullanılmak üzere uygun biçimde saklanacaktır. İş müfettişlerinin denetimlerinde ibraz edilecek olan raporlar; aynı zamanda kalite, iş güvenliği ve çevre ile ilgili yönetim sistemleri konusunda yapılan çalışmalarda da gerekli olacaktır. Titreşim Yönetmeliği nde iki çeşit titreşim tanımlanmaktadır. El - kol titreşimi: İnsanda el-kol sistemine aktarıldığında, işçilerin sağlık ve güvenliği için risk oluşturan ve özellikle de, damar, kemik, eklem, sinir ve kas bozukluklarına yol açan mekanik titreşimdir. Bütün vücut titreşimi: Vücudun tümüne aktarıldığında, işçilerin sağlık ve güvenliği için risk oluşturan, özellikle de, bel bölgesinde rahatsızlık ve omurgada travmaya yol açan mekanik titreşimdir. Gürültü Yönetmeliği nde ise günlük gürültü maruziyet düzeyi tanımlanmaktadır: Günlük gürültü maruziyet düzeyi: sekiz saatlik iş günü için, anlık darbeli gürültünün de dahil olduğu bütün gürültü maruziyet düzeylerinin zaman ağırlıklı ortalamasıdır. TMMOB Makina Mühendisleri Odası A Tipi Muayene kuruluşu olarak, işyerlerinde "Titreşim Yönetmeliği" ve "Gürültü Yönetmeliği"ne göre titreşim ve gürültü maruziyet ölçümlerini Akreditasyon kapsamında yapmakta ve raporlandırmaktadır. Bu kapsamda 14 adet firma / konutun çeşitli noktalarında Gürültü Ölçümleri gerçekleştirilmiştir. 13. dönem çalışma raporu (2012-2013) 109

OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK 0 2.425 3.484 3.212 4.198 5.096 4.136 4.295 5.067 5.204 4.642 3.992 3.409 3.348 6.699 7.663 7.060 8.013 7.027 6.569 7.990 8.767 6.974 8.346 8.612 7.031 7.941 6.425 6.769 6.013 7.085 6.277 6.557 7.564 8.911 8.798 8.5. LPG Sızdırmazlık Ölçümleri 2012 yılı Kasım ayı sonu itibariyle; 46.486 adet LPG Sızdırmazlık Ölçümü gerçekleştirilmiştir. Aylara Göre LPG Sızdırmazlık Ölçümü Sayıları 2010 YILI 2011 YILI 2012 YILI TEMSİLCİLİKLERE GÖRE LPG - CNG SIZDIRMAZLIK RAPORU SAYISI DAĞILIMI 2012 BURSA 52% BALIKESİR 13% İNEGÖL 7% EDREMİT 5% BANDIRMA 11% ÇANAKKALE 8% YALOVA 4% 13. dönem çalışma raporu (2012-2013) 110

999 799 1.318 960 1.157 866 4.033 2.924 2.622 2.061 2.832 1.973 9.177 12.230 0 1.383 1.564 1.401 1.766 1.571 1.219 1.677 2.338 2.221 2.549 2.368 2.064 2.027 1.987 1.883 2.074 2.113 1.679 1.853 1.859 1.491 1.754 1.909 1.576 1.847 1.770 1.756 2.455 2.635 2.545 2.568 2.420 2.297 2.422 2.316 9.240 9.265 9.225 9.092 10.801 27.669 33.544 50.611 56.736 46.486 65.244 79.697 89.416 Yıllara Göre LPG Sızdırmazlık Sayıları 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2012 yılı Kasım ayı sonu itibariyle; 18.760 adet LPG Montaj Tespit Raporu onaylandı. Aylara Göre Montaj Tespit Raporu Sayıları 2010 YILI LPG MONTAJ TESPİT 2011 YILI LPG MONTAJ TESPİT 2012 YILI LPG MONTAJ TESPİT OCAK MART MAYIS TEMMUZ EYLÜL KASIM Temsilciliklere Göre Montaj Tespit Raporu Sayıları 12.746 2010 YILI LPG MONTAJ TESPİT 2011 YILI LPG MONTAJ TESPİT 2012 YILI LPG MONTAJ TESPİT 3.998 2.620 960 2.673 1.209 1.200 BURSA BALIKESİR ÇANAKKALE YALOVA BANDIRMA EDREMİT İNEGÖL 13. dönem çalışma raporu (2012-2013) 111

OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK 11.530 13.837 16.852 19.629 16.402 18.760 25.406 25.191 TEMSİLCİLİKLERE GÖRE LPG MONTAJ TESPİT RAPORU SAYISI DAĞILIMI - 2012 BURSA 48,92% İNEGÖL 4,62% EDREMİT 5,12% BANDIRMA 10,52% YALOVA 4,26% ÇANAKKA LE 10,99% BALIKESİR 15,59% Yıllara Göre LPG Montaj Tespit Sayıları 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Not: Montaj Tespit Raporları 2005 yılından itibaren MMO tarafından verilmektedir 8.6. Bilirkişilikler 2012 yılı Kasım ayı sonu itibariyle; 201 adet bilirkişilik gerçekleştirilmiştir. 22 40 13 Yıllara Göre Toplam Bilirkişilik Sayılarının Aylara Göre Dağılımı 2010 YILI TOPL.BİLİRKİŞİLİK 2011 YILI TOPL.BİLİRKİŞİLİK 2012 YILI TOPL.BİLİRKİŞİLİK 29 26 27 26 26 23 23 2423 2324 2322 23 2223 21 18 18 19 18 18 15 14 14 11 12 9 10 6 13 27 0 13. dönem çalışma raporu (2012-2013) 112

31 36 39 72 77 138 202 209 201 238 232 252 272 Yıllar İtibariyle Bilirkişilik Sayılarının Şube ve Temsilciliklere Göre Dağılımı 196 205 152 2010 YILI TOPL.BİLİRKİŞİLİK 2011 YILI TOPL.BİLİRKİŞİLİK 2012 YILI TOPL.BİLİRKİŞİLİK 20 19 28 23 6 7 4 13 2 11 2 5 1 3 1 1 2 4 BURSA BALIKESİR ÇANAKKALE YALOVA BANDIRMA EDREMİT İNEGÖL 2012 YILI TOPLAM BİLİRKİŞİLİKLER EDREMİT 0% BANDIRMA 11% BURSA 77% YALOVA 1% ÇANAKKALE 6% BALIKESİR 3% BİLİRKİŞİLİK SAYISI 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 13. dönem çalışma raporu (2012-2013) 113

8.7. Asansör Denetimleri 8.7.1. TMMOB Makina Mühendisleri Odası Asansör Kontrol Merkezi Yapılan kontroller sonrası asansörlere uygunluk durumuna göre; Yeşil (uygun); Asansörün Kullanımı Can ve Mal Güvenliği Açısından Uygundur. Sarı (eksik ve hatalı); Asansördeki Eksik ve Hatalar Giderilmelidir. Kırmızı (sakıncalı); Asansörün Kullanılması Can ve Mal Güvenliği Açısından Sakıncalıdır. etiketler yapıştırılarak bina sakinleri bu konuda uyarılmaktadır. Şubat-Kasım dönemi içinde Şube genelinde; BTSO 110, BUSEB 24, Büyükorhan 1, Harmancık 1, Nilüfer Belediyesi 324, NOSAB 11, Osmangazi 270, Yalova 45, Yıldırım 116, Bandırma 143, Çanakkale 244, Edremit 5 olmak üzere toplam 1292 adet asansörün kontrolü gerçekleştirilmiştir. 8.8. Bilgisayar Destekli Kontroller - Yorulma Test ve Analizleri Tahribatsız Muayene a. Bilgisayar Destekli Kontroller Şubemiz tarafından, satın alınan Solidworks ve Solidworks Simulation Profesional programları kullanılarak bilgisayar destekli kontroller yapılmaktadır. Bu kapsamda kaldırma araçları ve basınçlı kapların üç boyutlu tasarımları oluşturulmakta ve bu tasarımlar yardımıyla sonlu elemanlar yöntemi kullanılarak analizler yapılmaktadır. Analizler sonucunda, konstrüksiyon üzerinde oluşan maksimum gerilmeler ve gerilme bölgeleri belirlenmekte, yorulma analiziyle konstrüksiyonlar için çalışma koşullarına bağlı tahmini ömür belirlenmektedir. Bilgisayar destekli kontroller kapsamında yaptığımız çalışmalar aşağıdaki gibidir: - Kazan ekonomizeri tasarımının bilgisayar destekli analiz kontrolü şubemiz tarafından yapılmış, eksiklikler düzeltilmiştir. - Sepetli platformlarda, millerin kopma nedenleri araştırılmış, analizler yapılarak emniyet katsayılarının yeterliliği araştırılmıştır. - Farklı firmalarda bulunan malzeme taşıma raflarının taşıma kapasitelerinin belirlenmesi için çalışmalar yapılmıştır. Solidworks programıyla yeniden tasarlanan rafların, kullanıma bağlı oluşan deformasyonları ve kaynak bağlantıları da göz önüne alınarak, analizler sonucunda taşıma kapasiteleri belirlenmiştir. 13. dönem çalışma raporu (2012-2013) 114

b. Yorulma Test ve Analizleri Yorulma Test ve Analizleri, uzun yıllar kullanılmış makina ve ekipmanların, kullanımına bağlı olarak oluşan yorulma hataları ve üretime bağlı hataları tespit etmek için yapılan kontrollerdir. Sanayi tesislerimizde kullanılan kaldırma araçlarının ve basınçlı kapların sayıları ve yaşları dikkate alınırsa, ömrünü tamamlamak üzere olan konstrüksiyonlar işçi sağlığı ve iş güvenliği açısından risk oluşturmaktadır. Oluşabilecek iş kazaları sonucu can ve mal kaybına yol açabileceği dikkate alındığında yapılan kontrollerin önemi ortaya çıkmaktadır. Şubemiz tarafından 3 firmada, 5 adet tavan vinci, 1 adet mobil vinç, 1 adet sepetli kaldırıcı, 1 adet ağaç sökme makinası olmak üzere; Toplam 8 kaldırma aracı için yorulma test ve analizleri çalışma yapılmıştır. Yapılan kontroller sonucunda tespit edilen hatalar aşağıdadır. - Kaynak dikişlerinde yorulmaya bağlı çatlaklar, - Isıdan etkilenmiş bölgelerde yorulmaya bağlı çatlaklar, - Konstrüksiyonun aşırı yüke maruz kalan bölgelerinde, zorlanmaya ve yorulmaya bağlı malzeme çatlakları ve yırtılmaları, - Yüke maruz kalan yüzeylerin bilinçsizce taşlanması veya ısıya maruz kalması nedeniyle oluşan deformasyon ve çatlaklar, - Uygun olmayan yöntemlerle yapılan tamir kaynakları nedeniyle oluşan çatlaklar, - Üretim esnasında yapılan kaynak hataları nedeniyle, hatalı bölgeden başlayarak malzemeye ilerleyen çatlaklar tespit edilmiştir. c. Tahribatsız Muayeneler Odamız uzun süredir devam eden tahribatsız muayene çalışmalarını, dönemimiz içerisinde sonuçlandırmıştır. Gerekli teknik alt yapının oluşturulması amacıyla 2 teknik görevli personelimiz; gözle muayene, penetrant muayenesi, manyetik parçacık muayenesi, 13. dönem çalışma raporu (2012-2013) 115

ultrasonik muayene ve radyografik muayenede, EN 473 e göre seviye 2 olarak vasıflandırılmış ve sertifikalandırılmıştır. Bu kontroller sertifikalı uzman ekipler tarafından aktif olarak gerçekleştirilmektedir. Aşağıdaki metinlerde tahribatsız muayene yöntemleri NDT birimi dâhilinde yöntemle ilgili yapılan işlemler sunulmuştur. Gözle Muayene Odamızın vasıflı personeli tarafından gözle muayene ile ilgili hizmetler aktif olarak verilmektedir. Özellikle diğer tahribatsız muayene ile ilgili yöntemlerden önce gözle muayene personelimiz tarafından mutlaka yapılmaktadır. Yorulma test ve analizleri kapsamında, Büyük Şehir Belediyesinin kaldırma ekipmanlarının kontrollerinde gözle muayene yöntemi aktif olarak kullanılmıştır. Yine başka bir örnekte Borçelik ile ilgili yapılan çalışmada ise basınçlı kabın kaynak dikişinin gözle muayenesi yapılmıştır. Ayrıca imalat kontrollerinde de ilk kontroller gözle muayene ile yapılıyor olup, tüm eksikler raporlanmaktadır. Penetrant Muayenesi Bu yöntem daha çok manyetik parçacık yönteminin uygulanamadığı durumlarda kullanılmaktadır. Bununla beraber odamız laboratuar çalışmalarında, küçük ve tek parçaların yüzey kontrollerinde penetrant muayenesini gerçekleştirmiştir. Bu kapsamda UEDAŞ tarafından istenmiş olan bilirkişilikte penetrant yöntemi ile bir milin üzerindeki çatlaklar incelenmiş ve raporlanmıştır. 120 adet kalıp kaldırma mapası, bu yöntem kullanılarak muayene edilmiş ve risk görülen mapalar kullanımdan kaldırılmıştır. 13. dönem çalışma raporu (2012-2013) 116

Manyetik Parçacıkla Muayene Odamız tarafından gerçekleştirilen manyetik parçacıkla muayene işlemleri kapsamında çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Odamız manyetik parçacık yöntemini kullanarak forklift çatallarının kontrollerini gerçekleştirmektedir. Forkliftler sanayinin birçok alanında kullanılmakta ve birçok yüke maruz kalmaktadır. Bu yükler ise zamanla forkliftleri yormakta ve gözle görür hasarlara neden olmaktadır. Özellikle sürekli yük kaldırıp indirmekte olan ve bilinçsizce kullanılan forkliftlerde bu tehlike daha da fazladır. manyetik parçacık yöntemi ile kontrol edilmektedir. Bu kapsamda, yapılan yorulma test ve analizlerinde manyetik parçacığın yeri büyük önem taşımaktadır. Dolayısı ile Büyükşehir Belediyesinin vinçlerinin kontrollerinde de, manyetik parçacık yöntemi aktif olarak kullanılmıştır. Yapılan muayeneler sonucunda, gözle bakıldığında temiz ve sorunsuz gözüken forklift çatallarının tahribatsız muayenesi ardından birçoğunda çatlakların olduğu tespit edilmiştir. Hatta bu çatlakların bazı malzemelerde kırılmalara neden olduğu gözlemlenmiştir. Bununla beraber hemen hemen tüm kaynak dikişlerini Ayrıca Coşkunöz firmasına uygulanan yorulma test ve analizinde manyetik parçacık yöntemi yine aktif olarak kullanılmıştır. İmalat kontrollerinde de özellikle manyetik parçacık yöntemi sıklıkla kullanılmıştır. Bu konu ile ilgili olarak Osmangazi Belediyesi tarafından Çarşamba Pazar Alanı kurulumunda kullanılacak olan konstrüksiyonların kontrollerinden biri de manyetik parçacık testi olmuştur. Yine aynı şekilde FE Çelik tarafından yapılmakta olan köprünün kontrollerinden biride manyetik parçacık testidir ve bu kontroller halen devam etmektedir. Ultrasonik Muayene Odamızın yapmış olduğu çalışmalar sonucunda Ultrasonik muayene yöntemi de kullanmaktadır. Özellikle kaynakların kontrolünde ve laminasyon testlerinde etkin bir şekilde muayenelere devam edilmektedir. 13. dönem çalışma raporu (2012-2013) 117

Yapılan çalışmalar sonucunda birçok basınçlı kabın ultrasonik yöntemle kaynak testleri gerçekleştirilmiştir. Bu kaynak testlerinde sertifikasız kaynakçıların yapmış olduğu kaynaklarda birçok hata bulunmuş olup, bu tür üretimlerin birçoğunda da hiçbir kalite sisteminin uygulanmaması nedeniyle büyük sorunların olduğu görülmüştür. Yapısal çelik konstrüksiyonların kontrolleri de Odamız tarafından yapılabilmektedir. Özellikle kamu kurumları tarafından özel firmalara taşere edilmiş olan üretimlerin denetimleri, Odamız tarafından yapılmakta olup, yoğun olarak sürmektedir. Ultrasonik yöntemle dönem içerisinde laminasyon kontrolleri yapılmıştır. Bu kontroller özel firmalarda 15 mm lik sac kalınlığından 80 mm lik saca kadar gerçekleştirilmiştir. Ayrıca imalat sürecinde sacların laminasyon denetimi de ultrasonik yöntemle birçok kez gerçekleştirilmiştir. Radyografik Muayene Odamız radyografik muayene alanındaki uzmanlığını kaynakçı sınavları ve kaynak değerlendirmeleri için film kontrollerinde kullanmaktadır. Bu güne kadar yapılmış olan boru kaynakları ile ilgili sınavlarda standartta belirttiği üzere radyografik film üzerinden kontroller gerçekleştirilmiştir. Kontrollerimiz laboratuar ortamında kurulan sistemle yapılmaktadır. 13. dönem çalışma raporu (2012-2013) 118