Bloglar (Web Günlükleri)
Hedef ve Kazanımlar Öğrenci; Blog un tanımını yapabilecek, Blog un ortaya çıkış nedenlerini sıralayabilecek, Blogların özellikleri hakkında bilgi sahibi olacak, Blogların indekslenme mantığını kavrayabilecek, Blog türlerini sıralayabilecek, Blog geçmişini kavrayacak, Etkili blog içeriği oluşturması için gerekenleri öğrenecek, Blog sitelerinden bazılarını söyleyebilecek, Blog un eğitimde nasıl kullanılabileceğini öğrenecek. 2
Blog Çevrimiçi Günlük 3
Blog Nedir? (1/4) Blog veya Weblog teknik bilgi gerektirmeden, kendi istedikleri şeyleri, kendi istedikleri şekilde yazan insanların oluşturabildikleri, günlüğe benzeyen web siteleridir. Blog, genellikle güncelden eskiye doğru sıralanmış yazı ve yorumların yayınlandığı, web tabanlı bir yayını belirtir. 4
Blog Nedir? (2/4) İngilizcedeki web ve log kelimelerinin birleşmesinden oluşan weblogkavramının zamanla yaygınlaşmış adıdır. Türkçe ye web günlüğü, internet güncesi, ağ günlüğü, internet günlüğü, çevrimiçi günlük şeklinde çevrilebilir. Yayıncının seçimine göre okuyucular yazılara yorum yapılabilir. Yorumlar, blog kültürünün çok önemli bir dinamiğidir; bu sayede yazar ve okuyucular arasında iletişim sağlanır. Blogkayıtlarına resim, video ve kullanıcı anketi gibi çok çeşitli içerikler eklenebilir. 5
Blog Nedir? (3/4) Önceleri, blogların kullanımı, sadece ileri programlama becerilerine sahip kimselerle sınırlıydı. Blogların kullanımının artması, Pitas, Blogger, Groksoup ve Pyra gibi kendi-blogunu-kendin-yap temalı programların ortaya cıkmasıyla mümkün olmuştur. Tipik bir blog, kısa ve tarihi bulunan gönderilerin kronolojik bir sıraya göre dizildiği bir web sitesidir. Bloglar, blog yazarı herhangi bir kısıt koymadığı surece, kamuya açıktır, başka bloglara bağlantılar içerir ve farklı temaları barındırabilir (Pedersen ve Macafee, 2006: 155). 6
Blog Nedir? (4/4) Teknik olarak bir blogaçma ve yazıları yayınlama zor değildir. Bununla birlikte düzenli olarak, içerik açısından tatmin edici bir blogkurmak ayrı bir özen ve ilgi gerektirmektedir. Bloglar genelde belirli bir konu üzerine yazılır, ziyaretçileri de bu içerikleri sayesinde çekerler. 7
Blog Türleri Bloglar eğlenceden ticarete, haberden politikaya kadar çok farklı konularda yazılmaktadır. Blog yazarı tek bir kişi olabildiği gibi birkaç yazarın biraraya gelip oluşturdukları bloglar da bulunmaktadır. (AKBAYIR, Z., 2008, Yeni İletişim Ortamı Olarak Kurumsal Bloglar) 8
1. Bireysel Bloglar Bireysel bloglar, konusunda uzman olmayan kişiler tarafından bile kolaylıkla yazabileceği günlükler olarak kullanılırlar. Bireylerin ilgi duydukları konular ve yaşadıkları olayları anlattıkları bireysel bloglar sayesinde blog yazarları üzerinde çalıştıkları bir konu hakkında birbirinden farklı katmanlara sahip insan kitlelerinin geribildirimlerinden faydalanabilmektedir. 9
2. Topluluk Blogları Topluluk bloglarını birden fazla yazar bir araya gelerek oluşturur. Okuyucularına farklı bakış açılarını bir arada yansıtır. Topluluk blogları gerçek gruplar tarafından oluşturulabildiği gibi, sanal olarak birkaç kişinin biraraya gelmesiyle de oluşturulurlar. 10
3. Temasal Bloglar Sadece belirli bir alanda yazılan gönderilerin yer aldığı, belirli bir konuda uzman kişilerin yazdığı ve düzenlediği bloglardır. Türkçe olarak yayınlanan bloglardaen fazla ilgiyi yemek vebloggereklentilerikonulu bloglarçekmekte, sayı olarak ise bilgisayar blogları göze çarpmaktadır. 11
4. Kurumsal Bloglar Kurumsal bloglar kurumların hedef kitlelerine insani yüzlerini göstermelerine yardımcı olur. Daha önce bir kurumun sadece ürün veya hizmetiyle tanışmış hedef kitlenin, o ürünün üreticileri ve yaratıcılarıyla da birebir iletişime geçmesi, marka sadakatinin sağlanmasına yardımcı olabilmektedir. 12
Blogların Özellikleri (1/2) Barrett, blogları genellikle tek bir kisi tarafından yonetilen, sıkca güncellenen ve devamlı ziyaretçileri bulunan küçük web siteleri olarak tanımlamaktadır. Bloglar genellikle tek bir konu, tema veya belli bir konsept üzerinde odaklanmıştır (Trammell vd, 2006: 704). 13
Blogların Özellikleri (2/2) Bloglar ile web siteleri arasındaki fark, blogların geçişken özelliğidir. Bloglarda yer alan gönderiler her an değişebilir ve okuyucular yorumları ile içeriği değiştirebilirler (Lin, 2006, 3). 14
Blog Geçmişi Bloglarınkullanımı1999yılındaBlogger'ınbu hizmeti vermeye başlaması ve kısa süre sonra bunu ücretsiz hale getirmesi ile yaygınlaşmıştır.2003yılı Şubat ayındagoogle, Blogger'ısatın aldı ve Google araç çubuğuna, ziyaret edilen sayfanın adresini doğrudan blogagirmeyi sağlayan 'BlogThis!' tuşu yerleştirdi. İngilizce bilen çoğu kişi ilk defa bu düğme sayesinde bloglar ile tanışmıştır. (Wikipedia, http://tr.wikipedia.org/wiki/blog) 1999 yılında Blogger bu hizmeti vermeye başladı 15
Blogların Ortaya Çıkış Nedenleri (Erkan Akar, Pazarlamanın Yeni Silahı, Blogla Pazarlama, İstanbul:Tiem Yay., 2006, s.22)
Blogların İndekslenmesi Bloglarıniçeriği geleneksel internet içeriğinden farklılık gösterdiği için sadece bloglariçin kurulmuş özel indeksleme mekanizmaları ve arama motorları bulunmaktadır. Google BlogSearchadında bir blogarama motoru işletmektedir. http://www.google.com.tr/blogsearch 17
Etkili bir blog içeriği oluşturmak; Etkili bir blog içeriği oluşturmak için şu ipuçlarını dikkate alın: Okurların faydalanabileceği yazılar yazın Yazacağınız yazıyı kısa ve öz tutmaya çalışın Yazma sıklığınızı sabitlemeye çalışın ve okuyucuların alıştığı sıklığı uzatmamaya özen gösterin. Paragraflara bölün Ara başlıklar oluşturun Biçimlendirmeler kullanın Resim ve grafiklerden yararlanın
Kullanılabilirlik Ziyaretçiler bloğunuza geldiğinde aradıklarını bulmak için fazla uğraşmamaları, düşünmemeleri gerekir. Bloğunuzu tasarlarken, veya bir tema seçerken şu unsurlara dikkat edin: Site içeriğinizi kolay gezilebilir ve kolay okunabilir tasarlayın. Ziyaretçilerin içeriğe kolay erişebilmeleri için kategori ve arama gibi özellikler ekleyin. İçeriği RSS okuyucusu kullanarak takip edecek ziyaretçiler için RSS butonunu görünür bir yere yerleştirin. Ziyaretçilere sunduğunuz seçenekleri sınırlandırın, kullanılmayan özellikleri kaldırın. Teknik kelimeler kullanmamaya çalışın, kullanmanız gerekirse birkaç kelimeyle açıklayın. 19
Ulaşılabilirlik İnsanlar aradıklarında bloğunuza erişemiyorlarsa, dünyanın en iyi bloğunu da yazıyor olsanız fark etmez. Aşağıdaki maddeleri bloğunuz için kontrol edin: Bloğunuzu arama motorları için optimize edin. Blogarama motorları: insanları yazıları Technorativeya IceRocketgibi sitelerden takip edebilmesi için Ping-o-maticve Pingoatgibi servisleri kullanarak siteye yeni yazı eklendiğini haber verin. Yazıların dakikalar içinde binlerce kişiye ulaşmasını sağlamak için Facebook, myspace gibi sosyal ağları kullanın. 20
Özgünlük Diğer blogyazarlarından farklı olmak için özgün olmanız gerekir. Bu yazara olan ilgiyi arttıracak bir özelliktir. Bazı bloglarvideolar veya içeriklerini kullanarak yaparlar. Okuyucular Blogyazarının en önemli yapacağı şey okuyucularını dinlemektir. Eğer okuyucular göz ardı edilirse, bir süre sonra günlüğü okuyanların sayısı azalacaktır. Her zaman okuyucuların istedikleri şeyler yapılamayabilir; ancak onları dinlemek faydalı olacaktır. 21
Blog Siteleri Ücretsiz olarak bloghizmeti veren birçok site vardır. Ayrıca ücretsiz veya açık kaynak kodlu blogyazılımlarını bir sunucuya yükleyerek blogsahibi olunabilir. Herkes bir blogsitesi hazırlayabilir. Bunun için bilgisayar mühendisi olmanıza gerek yok. İşin zor kısmını yapan, bloghizmeti sağlayan web siteleri var. Şablonlardan seçip, renkleri belirleyip yazılarınızı yazamaya başlıyorsunuz. Bazı blog sağlayıcıların listesi: WordPress.com Blogservisleri arasında lider. Diğerlerine göre biraz daha karmaşık ara yüzü var. Temalar, eklentilerle blogunuzufark edilir hale getirirsiniz. blogunuzunadı.wordpress.com alan adı veriyor. Blogger.com Google unücretsiz servisi blogunuzunadı.blogspot.com alan adı sunuyor. LiveJournal.com En eski, en çok kullanılan sitelerden biridir. Yazılarınızın herkes tarafından okunmasını istemiyorsanız LiveJournal kullanabilirsiniz. Sadece belli bir gruba görünmek isteyenlerin tercihi oluyor. 22
Eğitimde Blog (1/2) Öğrencilerin çevrimiçi öğrenme ortamlarını kullanarak diğer öğrencilerle iletişime geçmesi, bu yolla problemlerine çözüm arayışına girmesi çevrimiçi öğrenme topluluklarını daha önemli bir hale getirmektedir Çevrimiçi ortamlarda gerek ders içi gerek ders dışı etkinliklerde sıklıkla kullanılan bloglarise bu ortamlarda oluşacak olan topluluk hissinin güçlendirilmesinde kullanılabilecek önemli bir araç olarak karşımıza çıkmaktadır.
Eğitimde Blog (2/2) Blogortamında öğrencilerin sahip oldukları sınıf topluluğu duygusunun güçlendirilmesi, kendilerini o topluluğa ait hissetmeleri açısından önemlidir. Bloglarındüşüncelerini çekinmeden ifade edebilecekleri ortamlar olduğunu düşünen öğrencilerin bloglarındüşüncelerini çekinmeden ifade edebilecekleri ortamlar olmadığını düşünen öğrencilere göre de daha çok sınıf topluluğu duygusuna sahip oldukları belirlenmiştir. Ek olarak, öğrencilerin çoğunun bloglarıders dışında kullanmadığı ve az bir kısmının bloglarıkendi cümleleriyle yazı yazmak amacıyla kullandığı tespit edilmiştir. 24