Temel Mekatronik Semineri



Benzer belgeler
Derste Neler Anlatılacak? Temel Mekatronik Birimler,temel birim dönüşümü Güncel konular(hes,termik Santral,Rüzgar Enerjisi,Güneş

MEKATRONİĞİN TEMELLERİ

MEKATRONĐK NEDĐR? Mekatronik Sistemlerin Genel Şeması

ENTEK TEKNOLOJİ EĞİTİMLERİ

Makine Mühendisliği Bölümü 2018 Eğitim - Öğretim Planı

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI RÜZGAR ENERJİSİ SİSTEMLERİ Eğitim Merkezi Projesi

ENTEK TEKNOLOJİ EĞİTİMLERİ

GÖREVDE YÜKSELME VE UNVAN DEĞİŞİKLİĞİ SINAVI KONU BAŞLIKLARI

1.Sınıf / Güz Dönemi

ELEKTRİKSEL EYLEYİCİLER

SİNOP ÜNİVERSİTESİ MESLEK YÜKSEKOKULU

T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MESLEK YÜKSEKOKULU EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI BAHAR YARIYILI YARIYIL İÇİ SINAV PROGRAMI

1.Sınıf / Güz Dönemi

MİLLİ SAVUNMA ÜNİVERSİTESİ HAVA ASTSUBAY MESLEK YÜKSEK OKULU EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS PROGRAMI

1.Sınıf / Güz Dönemi

I. YARIYIL (1. SINIF GÜZ DÖNEMİ) 2012 %25 DERS PLANI. Ders Saati İle İlgili Komisyon Görüşü Uygun Uygun Değil

UYGULAMALI MEKATRONİK PLC EĞİTİM SÜRECİ VE İÇERİĞİ

1.Sınıf / Güz Dönemi

Sayılar, cebir, denklemler ve eşitsizlikler, fonksiyonlar, trigonometri, komplerks sayılar, logaritma

Araştırma Geliştirme Ltd. Şti. - Firma Tanıtım Sunumu -

T.C. EGE ÜNİVERSİTESİ ALİAĞA MESLEK YÜKSEKOKULU

DERSİN AÇILDIĞI PROGRAM ADI DERSİN ADI MYO

OTOMATİK KONTROL SİSTEMLERİ TEMEL KAVRAMLAR VE TANIMLAR

Yaz okulunda açılacak dersler ve dersin açılacağı Meslek Yüksekokulları aşağıda verilmiştir.

MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜM BAŞKANLIĞI DERS TANITIM BİLGİLERİ. Mekatronik MK-426 4/Bahar (2+0+0) 2 3

T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MESLEK YÜKSEKOKULU EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI BAHAR YARIYILI YARIYIL İÇİ SINAV PROGRAMI

(Mekanik Sistemlerde PID Kontrol Uygulaması - 3) HAVA KÜTLE AKIŞ SİSTEMLERİNDE PID İLE SICAKLIK KONTROLÜ. DENEY SORUMLUSU Arş.Gör.

Hazırlık Sınıfı. 1.Sınıf / Güz Dönemi

1969 yılında, klasik (Elektrik) kumandanın. Elektronik karşılığı olan ilk PLC yapıldı yılında ise dört yıllık bir çalımanın ürünü

Hazırlık Sınıfı. 1.Sınıf / Güz Dönemi

MEKATRONİK SİSTEM TASARIMI

MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜM BAŞKANLIĞI DERS TANITIM BİLGİLERİ. Mekatronik MK-421 4/Bahar (3+1+0) 3,5 5

DİZEL MOTOR YAKIT SİSTEMLERİ

Temel Semboller. Sürekli Çizgi - Akış hattını gösterir. Kesik Çizgi - Pilot veya drenaj hattını gösterir

Hidrolik devre sembolleri Hidrolik Devre Kontrol ve Ekipman Sembolleri


T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MESLEK YÜKSEKOKULU EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI BAHAR YARIYILI BÜTÜNLEME SINAV PROGRAMI

MEGEP (MESLEKİ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ)

Tablo 5.1. Sekiz Yarıyıllık Lisans Eğitim-Öğretim Planı

AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI

Tablo 5.1. Sekiz Yarıyıllık Lisans Eğitim-Öğretim Planı

T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MESLEK YÜKSEKOKULU EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI BAHAR YARIYILI YARIYIL SONU SINAV PROGRAMI

K.K.K.LIĞI ASTSUBAY MESLEK YÜKSEKOKULU AKADEMİK EĞİTİM-ÖĞRETİM PROGRAMI

DÜZCE MESLEK YÜKSEKOKULU BAHAR DÖNEMİ AZAMİ SÜRE SONU EK SINAV EYLÜL 2018 S.NO ÖĞRENCİ NO DERS KODU DERSİN ADI HARF NOTU

YAKMA YÖNETİM SİSTEMLERİ.

Sistem nedir? Başlıca Fiziksel Sistemler: Bir matematiksel teori;

AKTÜATÖRLER Elektromekanik Aktüatörler

Dersin Adı Alan Meslek / Dal Dersin Okutulacağı Dönem/Sınıf/Yıl Süre. Dersin Amacı. Dersin Tanımı Dersin Ön Koşulları

H04 Mekatronik Sistemler. Yrd. Doç. Dr. Aytaç Gören

KIRKLARELİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLİMSEL HAZIRLIK PROGRAMLARI YILLIK EĞİTİM PLANI

AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI

PROSES KONTROL DENEY FÖYÜ

İçerik. Ürün no.: ODSL 96K/ S12 Optik mesafe sensörü. Teknik veriler Elektrik bağlantısı Kumanda ve gösterge Aksesuarlar

Hazırlık Sınıfı. 1.Sınıf / Güz Dönemi

AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI DOKTORA PROGRAMI

ADALET BAKANLIĞI 2017 YILI UNVAN

Koordinatör: Haydar Livatyalı. Ders Saati: Pazartesi 13:30-16:30 Ders Yeri: D359. İmalat Makinaları: Giriş Eylül 2008.

VOLÜMETRİK DEBİMETRE KDDM 2

EASYLAB çeker ocak kontrolörlerine yönelik

Bilişim Teknolojileri Temelleri Dijital Dünyada Yaşamak

CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KONTROL VE OTOMASYON LABORATUVARI

H1 - Otomatik Kontrol Kavramı ve Örnek Devreler. Yrd. Doç. Dr. Aytaç Gören

HT 250 SET. LCD li Kablosuz Oda Termostatı Kontrolleri. Kullanım

MAK1002 STATİK Zorunlu YAD112 YABANCI DİL II (ALMANCA) Zorunlu

2013 MÜFREDATI MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ / ENDÜSTRİYEL TASARIM MÜHENDİSLİĞİ EĞİTİM PLANI. Ders Kodu Ders Adı (Türkçe) Müf.No T P K AKTS Tip Op.

T1 (A Grubu) T4 (B Grubu)

DCS DCS ENDÜSTRİYEL KONTROL SİSTEMLERİ & YAZILIM

MAKİNE FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ESKİ EĞİTİM PLANLARINDAKİ DERSLERİN USIS2011 EĞİTİM PLANINDAKİ EŞDEĞERLERİ

Veri Toplama Üniteleri

EGE ÜNİVERSİTESİ EGE MYO MEKATRONİK PROGRAMI

2014 MÜFREDATI MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ / ENDÜSTRİYEL TASARIM MÜHENDİSLİĞİ EĞİTİM PLANI. Ders Kodu Ders Adı (Türkçe) Müf.No T P K AKTS Tip Op.

(Mekanik Sistemlerde PID Kontrol Uygulaması - 2) DENEYSEL KARIŞTIRMA İSTASYONUNUN PID İLE DEBİ KONTROLÜ. DENEY SORUMLUSU Arş.Gör.

MAKİNE ELEMANLARINA GİRİŞ

METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ 1. SINIF (I.ve II.Ö) ÖĞRETİM YILI GÜZ YARIYILI YIL İÇİ SINAV PROGRAMI

Yararlanılan Kaynaklar

METSİM SİSTEM MÜHENDİSLİK

T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ YANDAL EĞİTİM-ÖĞRETİM PLANI

MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜM BAŞKANLIĞI DERS TANITIM BİLGİLERİ

XSet. Lorem Ipsum is simply dummy text. Lorem Ipsum is simply dummy text.

2009 MÜFREDATI MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ / MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ EĞİTİM PLANI SINIF: 1 DÖNEM: GÜZ. Ders Kodu Dersin Adı T P K ECTS Ders Tipi

CNC (COMPUTER NUMERİCAL CONTROL)

T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÇİFT ANADAL EĞİTİM-ÖĞRETİM PLANI

BÖLÜM 1. ASENKRON MOTORLAR

IENG 227 Modern Üretim Yaklaşımları

Bir bölgede başka bir bölgeye karşılıklı olarak, veri veya haberin gönderilmesini sağlayan.sistemlerdir.

Yenilikçi Teknolojiler.

HT 150 SET. LCD li Kablosuz Oda Termostatı Kontrolleri. Kullanım

METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ 1. SINIF ÖĞRETİM YILI BAHAR YARIYILI YIL İÇİ SINAV PROGRAMI

ORANSAL ve ON / OFF KONTROL MÜHÜRLEME KONTROL ÜNİTESİ

32 SAAT 32 SAAT . EĞİTİM YILI ELEKTRİK TESİSATÇISI KURS PLANI BAŞLAMA TOPLAM SÜRE TARİHİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ

MAK-LAB017 HİDROLİK SERVO MEKANİZMALAR DENEYİ 1. DENEYİN AMACI 2. HİDROLİK SİSTEMLERDE KULLANILAN ENERJİ TÜRÜ

Mekatronik Bileşenler (MECE 302) Ders Detayları

ELEKTRİK I. Saat 09:30 Saat 11:30 Saat 13:30 Saat 15:30 TRAFO VE DOĞRU AKIM MAKİNELERİ NİHAN PALA SENSÖRLER VE DÖNÜŞTÜRÜCÜLER KEMAL BERKİ

ELEKTRİK I. Saat 09:30 Saat 11:30 Saat 13:30 Saat 15:30 BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM. MESLEK ETİĞİ (elk) TESİSATA GİRİŞ TEMEL ELEKTRONİK

ELEKTRİK I. Saat 09:30 Saat 11:30 Saat 13:30 Saat 15: Salı Salı. Ders planı oluşturuldu:

İşgücü İstemi Tarih/No : Yurtdışı İşgücü İstem No:... (A) İŞYERİ BİLGİLERİ Meslek Kodu:

PLC (Programlanabilir Kontrol Cihazı) TABANLI SİSTEMLERİN İNTERNET ÜZERİNDEN İZLENMESİ


Yeni sensörler otomatik olarak tanınır. 2 sensöre kadar SC 100 Kontrol ünitesi.

Transkript:

Dr. Sezai TAŞKIN Elginkan Vakfı Ümmühan Elginkan Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezi Temel Mekatronik Semineri Manisa

CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 2

CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 3

Program Akışı 1. Mekatroniğe Giriş 2. Mekatroniğin Tarihçesi 3. Mekatroniğin Tanımı ve Öğeleri 4. Mekatronik Sistemlerin Mekanik Yapısı 5. Mekatronik Sistem Elemanları CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 4

Program Akışı 6. Kontrol Sistemleri 7. Mekatronik Sistemlerin Kontrol Yapısı 8. Mekatronik Sistemler ve İnsan Etkileşimi 9. Mekatronik Sistemler 10. Mekatronik Kullanım Alanları 11. Genel Değerlendirme ve Sonuç CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 5

1. Mekatroniğe Giriş Gelişen ve değişen dünya pazarları ve ilerleyen teknoloji düzeyi sonucu endüstriyel ürünlerde nitelik ve işlev olarak önemli değişmeler olmuştur. Sürekli değişen pazar koşulları Hızlı gelişen teknoloji Müşteri beklentileri ve istekleri REKABET SONUCU ÜRÜN ÖMÜRLERİNDE KISALMA YENİ KAVRAM VE YÖNTEM MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 6

1. Mekatroniğe Giriş Temel Mühendislik Bilim Dalı CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 7

1. Mekatroniğe Giriş Makina + Elektrik + Elektronik + Bilgisayar Teknoloji MEKATRONİKCİ BÜTÜNLEŞTİRİCİ MÜHENDİSLİK DALI + + Bir dalın uzmanı değil Sosyal yaşam ve iş hayatında uygulama becerisine sahip olan kişilerdir. CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 8

GİRİŞ Önceleri yaşantımıza sanayileşme fırtınası içinde giren mekanizasyon sistemleri ve ürünleri, bilgi teknolojisinin gelişimi ile boyutunu mekanikelektrik-elektronik-bilgisayar bütünlüğü içindeki sistem ve ürünlere bırakmıştır. MEKATRONİK Sistemler; Mekanik sistemleri hassas bir biçimde kontrol edebilmek üzere MEKANİK- ELETRONİK-BİLGİSAYAR teknolojisini bir süreç içerisinde BİRLEŞTİREN SİSTEMLERDİR. CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 9

GİRİŞ Mekatronik, elektromekanik bir ürünün optimal tasarımını başarmak için kullanılan bir yöntem bilimidir. Disiplinler arası çalışma birlikteliği, geleneksel olarak karmaşık görünen problemlere basit çözümler oluşturmak amacıyla ideal koşullarda sinerjiyi arttırarak, geliştirilen yeni teknikler ve fikirlerin oluşmasını sağlar. Simülasyon ve Modelleme Elektromekanik Gerçek Zam. Arabirim Mekatronik Otomatik Kontrol Mekanik Sistemler Aktüatörler Elektrik Sistemleri A/D Bilgisayar Sistemleri Optimizasyon Algılayıcılar A/D Bilgi Sistemleri CEO/HRT, Eylül 2005 10

Mekatronik Sistemler İçin Mühendislik Disiplinlerinin ve Yeteneklerinin Birleşimi MALZEME MÜHENDİSLİĞİ DONANIM * Algılayıcılar * İş Elemanları ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ * Devre Tasarımı * Özel Amaçlı IC * Akıllı Kontroller MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ * Makina Sistem Tasarımı * Matematiksel Modelleme * Isı Transferi / Akışkanlar Mekaniği MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ DİJİTAL CİHAZLAR * Mikroişlemciler * Mikrokontrolörler KONTROLLER * Geri Besleme * Sistem Kararlılığı BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ * Yazılım Arayüzü * Algoritma Tasarımı * Veri Toplama ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ PROSES MÜHENDİSLİĞİ CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 11

2. Mekatroniğin Tarihçesi MEKATRONİK MEKATRONİĞİN DOĞUŞU VE GELİŞİMİ 1960 Elektrik motorlarının bilgisayarla kontrolünün sağlanması 1970 Servo teknolojilerinin kullanıldığı otomatik kapı açıcılar otomatik odaklamalı kameralar CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 12

2. Mekatroniğin Tarihçesi 1980 Mikroişlemciler Elektronik Motor Kontrolü ABS Fren Sistemleri Sayısal Denetimli Makinalar 1990 İletişim Teknolojisi Uzaktan Kontrol Kumanda Teknolojileri Küçük algılayıcılar CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 13

2. Mekatroniğin Tarihçesi 1969 1980 1990 2000 Dünyada artan uygulamalarıyla Mekatronik önlisans, lisans ve lisansüstü programlarıyla üniversitelerde desteklenmektedir. CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 14

2. Mekatroniğin Tarihçesi Sensör Kinematik Sensörler Programlama Dinamik Kontrol CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 15

3. Mekatroniğin Tanımı ve Öğeleri Uygulamada doğru ve en iyi sistemin seçilmesi ve açık verilerin elde edilmesi zordur. Bir elektrik mühendisi kontrol sistemini elektriki olarak çözmek ister. Bir makina mühendisi kontrol sistemini pnömatik, hidrolik veya mekanik olarak çözmek ister. Bir elektronik mühendisi kontrol sistemini elektronik çözmek ister. En iyi çözüm bütün bu olanakların iyi değerlendirilmesiyle oluşur. Bu çözümleri en iyi değerlendirenler Mekatronik Mühendisleridir. CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 16

3. Mekatroniğin Tanımı ve Öğeleri Sistem seçimi için kriterler Elemanların çalışma güvenliği Çevresel etkilere karşı hassasiyet Bakıma yatkınlık Elemanların anahtarlama zamanı İşaret hızı Çalışma ömrü Yer ihtiyacı Bakım ve işletme personelin bilgi ve beceri seviyesi CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 17

3. Mekatroniğin Tanımı ve Öğeleri MEKATRONİK MAKİNA ELEKTRİK - ELEKTRONİK BİLGİSAYAR VE YAZILIM Talaşlı İmalat Kaynaklı İmalat Hidrolik-Pnömatik Motor D.C Motor A.C Motor Servo Motor Step Motor Pnömatik Motor Hidrolik Motor Doğrultmaç Devreleri Süzgeç Devreleri Yükselteçler Sensörler Bilgisayar Programlama PLC PIC Kontrol İletişim Ağı CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 18

3. Mekatroniğin Tanımı ve Öğeleri MEKATRONİĞİN TANIMI VE ÖĞELERİ MEKAnik ElekTRONİK MEKATRONİK MAKİNA ELEKTRİK ELEKTRONİK BİLGİSAYAR VE YAZILIM CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 19

3. Mekatroniğin Tanımı ve Öğeleri TALAŞLI İMALAT Tornalama Frezeleme KAYNAKLI İMALAT Kaynak Tasarımı Kaynak İmalatı Vargelleme HİDROLİK PNÖMATİK Pnömatik Devreler Hidrolik Devreler Servo Pnömatik Oransal Hidrolik MOTOR Benzinli Motorlar Dizel Motorlar (İçten Yanmalı Motor) CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 20

3. Mekatroniğin Tanımı ve Öğeleri Mekatronik Mekanik Elektronik Mekanik Elektronik Bilişim Bilişim CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 21

4. Mekatronik Sistemlerin Mekanik Yapısı MEKATRONİK SİSTEMLERDE MEKANİK SİSTEMLERİN KULLANIMI ve İŞLEVİ Mekatronik bilindiği üzere MEKANİK ve ELEKTRONİK sistemlerinden oluşmaktadır MEKANİK Sistemlerin İmalatı Talaşlı İmalat Frezeleme Tornalama Talaşsız imalat Kesme Bükme CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 22

4. Mekatronik Sistemlerin Mekanik Yapısı BİRLEŞTİRME Yönünden Mekanik Sistemler Çözülebilir Sabit Birleştirmeler Vidalar Pimler Cıvata ve Somunlar Pernolar Çözülemeyen Sabit birleştirmeler Perçinler Sıcak Geçme Kaynak Lehimleme CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 23

4. Mekatronik Sistemlerin Mekanik Yapısı Örneğin bir aracın şase kısmı TALAŞLI İMALAT, KAYNAKLI birleştirmelerden meydana gelir. Talaşlı imalat günümüzde mekatronik sistemlerin içerisinde önemli bir yer tutmaktadır. Tezgâhlar kendi aralarında Üniversal tezgâhlar CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 24

4. Mekatronik Sistemlerin Mekanik Yapısı CNC VE NC Tezgahlar Bilgisayarlı nümerik kontrol de(computer Numenical Control) sayı, harf vb sembollerden meydana gelen belirli bir mantığa göre kodlanmış komutlar yardımıyla işletilmesi ve tezgâh kontrol ünitesinin(mcu) parça programını edebilen sistemdir. ÜNİVERSAL Tezgahlar Genel anlamda insan gücü ve kişisel beceriye bağlı çalışan teçhizatlardır. CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 25

4. Mekatronik Sistemlerin Mekanik Yapısı Bilgisayarlı Nümerik Kontrol (CNC) de; Tezgâh kontrol ünitesinde programların muhafaza edilebilmeleri, parça üretiminin her aşamasında; Programı durdurma Programda kalınan yerden tekrar devam edebilme Programda gerekli olabilecek değişiklikleri yapabilme Bu nedenle programın kontrol ünitesine bir kez yüklenmesi yeterlidir. CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 26

4. Mekatronik Sistemlerin Mekanik Yapısı CNC Tezgâhların Kullanım Sebepleri Yüksek imalat hızları Daha kısa ayar süreleri. CNC nin Endüstrideki Kullanım Alanları Talaşlı imalat Fabrikasyon ve kaynakçılık Pres işleri Muayene ve kontrol Montaj Malzemelerin taşınması CNC Tezgâhların Kullanım Amaçları Üretim süresinin konvansiyonel bağlantı elemanlarına ve imalat takımlarına izin vermediği yerlerde Parçanın çok karmaşık olup seri üretimde insan hatasının olabileceği yerlerde CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 27

4. Mekatronik Sistemlerin Mekanik Yapısı KAYNAKLI İMALAT Kaynak Tasarımı Kuvvetler Kaynak Malzemesi Kaynak Yöntemi Kaynak Tasarımı Otomatik Yarı otomatik Manuel CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 28

4. Mekatronik Sistemlerin Mekanik Yapısı Bu kaynak yöntemlerini uygulamak için değişik formlarda sistemler geliştirilmeli ve mekatronik sistemler ile bütünlüğü sağlanmalıdır. Bir işin birim başına daha az masrafla,daha kısa zamanda ve daha kolay yapılabilmesini sağlamak amacı ile tam otomatik kaynak yöntemleri uygulanır. Kaynaklı birleştirmelerin mekatronik sistemlere dönüşümünde kaynak bağlama aparatları,iş ve işlem istasyonları,robot teknolojisi kullanılarak sağlanır. CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 29

4. Mekatronik Sistemlerin Mekanik Yapısı Kaynaklı İmalatta Mekatronik Sistemlerin Kullanımı CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 30

4. Mekatronik Sistemlerin Mekanik Yapısı Kaynaklı İmalatta Mekatronik Sistemlerin Kullanımı CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 31

5. Mekatronik Sistem Elemanları MEKATRONİK SİSTEM ELEMANLARI Sensörler Mikro işlemciler Hareket Elemanları Sensör kelimesi köken olarak Latince olup, Almanca kelime karşılığı hissetmek tir. İngilizce'de Sensör olarak adlandırılır. CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 32

5. Mekatronik Sistem Elemanları Sensörler SENSÖRLER Sinyal Özelliklerine Göre Ölçüm Kurallarına Göre Analog Akustik Mekanik Dijital Biyolojik Optik Kimyasal Radyoaktif Elektrik Termal CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 33

5. Mekatronik Sistem Elemanları SENSÖR SİNYALLERİ Sensörler genellikle fiziksel bir büyüklüğü elektriki bir sinyale dönüştürürler. Çıkış Sinyalleri İkili Sensörler Açık Kapalı Analog Sensörler Fiziksel büyüklükle elektrik sinyalinin değişimi CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 34

5. Mekatronik Sistem Elemanları SENSÖR SİNYALLERİ İkili sensörler Limit Valfi Basınç Anahtarı Sıcaklık Anahtarı Sınır Seviye Anahtarı Analog Sensörler Kuvvet Algılayıcılar Basınç Algılayıcılar Debi Algılayıcılar Sıcaklık Algılayıcıları Temassız Algılayıcı CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 35

5. Mekatronik Sistem Elemanları YOL\ MESAFE Lineer pot. Temassız algılayıcı Analog sensör sinyali Anahtarlama sistemi CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 36

OPTİK YAKLAŞIM ANAHTARLARI Karşılıklı tip Yansıtıcılı tip(reflektörlü) Cisimden yansımalı tip verici fiber alıcı fiber CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 37

MANYETİK YAKLAŞIM ANAHTARLARI Ferromanyetik kontaklar Kapalı tüp Kontaklar açık konumda S N Kontaklar kapalı konumda reed kontak mıknatıslı silindir algılayıcı aktif konumda CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 38

5. Mekatronik Sistem Elemanları MİKRO İŞLEMCİ ( BİLGİ İŞLEME) Mikro işlemci birçok yönden insan beynine benzer. Birçok kaynaktan aldığı bilgiyi kimi zaman hareketlendiriciye aktararak, kimi zaman da belleğinde saklayarak ileride kullanılmasını sağlarlar. Elektronik sistemde sensörler bilgi toplayıcı rolü üslenir. Her bir sensör mekanik aksiyondan veya termal etkiden gelen bilgiyi mikroişlemci modülüne aktarır. A B C Mikro İşlemci Elektronik Sistem X Y Z CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 39

5. Mekatronik Sistem Elemanları MİKROİŞLEMCİ Mikro işlemci tabanlı sistem Mikro denetleyici tabanlı sistem RAM Geçici olarak tutulan değişken bilgiler ROM İşlemcinin Programı İnput-Output Giriş ve çıkış bilgileri CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 40

5. Mekatronik Sistem Elemanları Mikroişlemci tabanlı sistem RAM ROM Mikro İşlemci Dahili veri yolu G\Ç CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 41

5. Mekatronik Sistem Elemanları Sensörlerin mikro işlemciye gönderdiği sinyallerin mikro işlemci tarafından işlenmesinden sonra kontrol sistemi içerisinde kontrol altına alınacak veya müdahale edilecek mekanizmaların harekete geçmesini sağlayan elemanlardır. Bunlar: Elektrik Elemanları Pnömatik Elemanlar Hidrolik Elemanlar CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 42

6. Kontrol Sistemleri Açık ve Kapalı ÇEVRİM SİSTEMLERİ Her kontrol sistemi kapalı devre veya açık devre kontrol sistemi olarak adlandırılabilir. GİRİŞ SENSÖR SİNYAL İŞLEMCİSİ HAREKET ELEMANI ÇIKIŞ Açık Çevrim Sistemleri -Açık devre sisteminde, istenilen hareketin çıkışta ne derece gerçekleştiğini izlemek imkansızdır. -Sistem giriş sinyalini işleme koyarak değerlendirir ve çıkışa iletir. -Ancak işlemin çıkışta ne oranda gerçekleştiğini veya gerçek değere uygunluğunu kendi içinde kontrol edemez. CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 43

6. Kontrol Sistemleri Kapalı Çevrim Sistemleri -Kapalı devre sisteminde, geri besleme sensörü ile sistemin çıkış değeri sürekli olarak izlenir. - Sistemin çıkış değerinin artması veya azalması durumunda giriş uyarılır. - Çıkış sinyalinin istenilen seviyede verilmesi sağlanır. - Bu yönüyle kapalı devre sisteminde çıkışın sürekli kontrol edilebilmesi imkanı vardır. Giriş Sensör Sinyal İşlemcisi Hareket Elemanı Çıkış Geri Besleme Geri Besleme Sensörü İşlemcisi CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 44

6. Kontrol Sistemleri KAPALI ÇEVRİM SİSTEMLERİNDE TEMEL ELEMANLAR 1- Karşılaştırma elemanı; Hata sinyali = Referans değeri ölçülen değer sinyali 2- Kontrol elemanı; Bir hata sinyali oluştuğunda nasıl hareket edileceğine karar verir. 3- Düzeltme elemanı; Kontrol edilen durumu değiştirmek veya düzeltmek için proseste bir değişiklik meydana getirir. 4- Proses elemanı; Kontrol edilen cihaza Proses elemanı denir (Örneğin fren basıncı) 5- Ölçme elemanı; Kontrol edilen prosesin değişken durumu ile alakalı bir sinyal üretir. CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 45

CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 46

6. Kontrol Sistemleri Kapalı Çevrim Gaz Pedalı Vana Açıklığı Yakıt Debisi Güç Bağlantı elemanı Karbüratör Motor Aktarma, Tekerlek Hız Hata (Sapma) Kontrol ve Kumanda Elemanı Ölçme İstenen Hız CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 47

7. Mekatronik Sistemlerin Kontrol Yapısı MEKATRONİK SİSTEMLERİN KONTROL YAPISI -Mekatronik sistem, fiziksel objelerin belli bir düzene göre yerleştirilip kararlı hale getirilmesinden oluşan bir bütündür. -En basitinden komplike alanına kadar bütün mikro işlemci tabanlı olan mekanik ve elektrikli düzenekler MEKATRONİK SİSTEM olarak anılır. INPUT Giriş PROCESSOR İşlemci OUTPUT Çıkış Basit bir mikro işlemci sistemi akış şeması -Bir mekatronik sistemde olayın başlangıcından sonuçlanmasına kadar süren fonksiyonlar İŞLEM olarak adlandırılmıştır. - İşlem üç temel eleman üzerine gerçekleştirilir.(giriş İŞLEMCİ-ÇIKIŞ) CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 48

7. Mekatronik Sistemlerin Kontrol Yapısı MEKATRONİK BİR SİSTEMDE VEYA ÜRÜNDE BULUNAN GEREKLİ ELEMANLAR ARASINDA AŞAĞIDAKİLERİ SAYABİLİRİZ Elektrik devreleri ve elemanları (Direnç kapasitans endüktans gibi) Yarı iletkenler elektronik malzemeleri (Diyot transistör, köprü devreleri güç elemanları gibi) Veri işleme (Analog Dijital, Dijital Analog gibi) Sensörler, Algılayıcılar (Mekanik sensörler Elektronik sensörler, NPN PNP ) CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 49

8. Mekatronik Sistemler ve İnsan Etkileşimi İnsan İ.T.O Teknoloji Organizasyon CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 50

8. Mekatronik Sistemler ve İnsan Etkileşimi Mekanik Dizayn Yüksek sinerji Elektronik Altyapı Detaylandırma ve incelemenin yapılması Mikroişlemcinin Programlanması Mekatronik Dizayn Grup Çalışması CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 51

ışık hata kontrolü bilgi/navigasyon/eğlence Motor: enjeksiyon kontrol, enjeksiyon izleme, yağ sensörü, hava akımı, kelebek kontrol, valf kontrol sabit hız kontrolü gösterge kontrolör Far: pozisyon kontrol, güç kontrol, yağmur sensörü; otomatik ödeme iç aydınlatma sistemi hava yastığı kontrol anten hata belirleme gaz sensörü ABS Vites kutusu: pozisyon kontrol kapı modülü fren ışık led'i anahtarsız giriş merkezi kilit süspansiyon kontrol koltuk kontrol : pozsiyon /ısınma CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 52

8. Mekatronik Sistemler ve İnsan Etkileşimi İnsandan Talep Edilenler Üretim Bakım Atama Hata bulma / düzeltme Birinci bölümde tasarım ve imalat İkinci bölümde bakım, hata bulma ve düzeltme yapılmıştır. CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 53

9. Mekatronik Sistemler Mekatronik bir teknoloji olmaktan çok bir düşünce metodu olarak tanımlanabilir. Mekatronik; Üretim süreci ve ürün dizaynı sırasında Makine Mühendisliği, Elektronik ve Kontrol Sistem Tasarımının sinerjik birleşimidir. CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 54

9. Mekatronik Sistemler Mekatronik Mühendislik Uygulamaları Mühendislerin ve teknik personelin çalışma ortamı, aynı üretim tesisleri gibi hızlı bir şekilde değişti. İnsan-Makine arayüzleri, yerini yazılım kontrolüne bıraktı. Ürün tasarımında: CAD Simülasyon Üretim sırasında: Görselleştirme PLC programları Simülasyon Yeni medyaların kullanılmasının öğrenilmesi, mühendislerin günlük çalışmalarında önemli rol oynamaktadır. CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 55

CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 56

CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 57

9. Mekatronik Sistemler Mekatronik Mühendislik Uygulamaları FONKSİYON ŞEMASI : MEKATRONİK SİSTEM : Teknik Veriler Mekanik Sistemler Elektrik-Elektronik Sistemler Mekatronik Sistem / Ürün CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 58

9. Mekatronik Sistemler Mekatronik Ürünler Örnek : Valf Terminali Pnömatik ve Elektrik sistemleri enerji kaynaklarının kurulumu Elemanların düzenli bir şekilde bağlanması Network kurulumu. Bağlanan sensörlerin izlenimi Merkezileştirilmemiş kontrol güvenli çalışma sağlar Önleyici destekle zaman kazanımı sağlar CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 59

10. Mekatronik Kullanım Alanları ABS Fren Sistemleri Mikropompalar (medikal) Sağlık Uzay sistemleri Elektronik Otomotiv İletişim Makine elemanları Kimyasal uygulamalar Bilgisayarlar Elektronik yakıt enjektörü Video kameralar Elektronik ve mekanik ihtiva eden sistemler ile bilgisayar arayüzlü mühendislik uygulamaları. CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 60

10. Mekatronik Kullanım Alanları Malzeme taşıma robotları Bulaşık makinaları Video göstericiler CD kayıt ve okuma cihazları ATM (Bankamatik) Mayın tarama robotları ABS fren sistemi Çamaşır makinaları Silahlar Tıbbi cihazlar Uçaklar (otomatik pilot sistemleri) Kamera ve fotoğraf makinaları Otomatik depolama birimleri CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 61

Son Kontrol Modülü 2 İşleme Modülü İş Parçası Geçiş Kanalı İş Parçası Kaldırma Modülü 3 Döner Tabla 1 Test Noktası 4 Transfer Modülü Taşıma Ünitesi Transfer Modülü Magazin Band Besleme Modülü Depolama Kanalları Kontrol Yazılımı Bulunan Ana Bilgisayar RS 232 Seri Bağlantı MPS Üniteleri I/O Bağlantıları FieldPoint I/O Modülleri Uzaktan Erişimde Diğer Kullanıcılar CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 62

11. Genel Değerlendirme ve Sonuç CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 63

CEO/HRT, Eylül 2005 64

11. Genel Değerlendirme ve Sonuç Sonuç: Mekatronik: 3 teknik alanın birleşiminden çok daha fazladır Bir düşünce sistemidir Takım çalışması şarttır mekanik elektronik Bu yüzden antrenmanlar, Teknik yeterlilik Kişisel yeterlilik Takım yeterliliği enformatik mekatronik Kişisel ve takım yetenekleri CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 65

CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 66

CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 67

11. Genel Değerlendirme ve Sonuç Neden Mekatronik? Proses Genel Sistem Bilgisine CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 68

11. Genel Değerlendirme ve Sonuç Neden Mekatronik? Proses Genel Sistem Bilgisine Elektriksel Büyüklüklerin Ölçülmesi ve Kontrolü FREN DEĞER VERİCİSİ ELEKTRONİK CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 69

11. Genel Değerlendirme ve Sonuç Neden Mekatronik? Proses Genel Sistem Bilgisine Elektriksel Büyüklüklerin Ölçülmesi ve Kontrolü Elektrik-Elektronik, Pnömatik ve Hidrolik Kontrol Sistemlerinin Montaj Kontrolü FREN DEĞER ELEKTRONİK VERİCİSİ Basınçlı hava ELEKTRONİK VALF CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 70

11. Genel Değerlendirme ve Sonuç Neden Mekatronik? Proses Genel Sistem Bilgisine Elektriksel Büyüklüklerin Ölçülmesi ve Kontrolü Elektrik-Elektronik, Pnömatik ve Hidrolik Kontrol Sistemlerinin Montaj Kontrolü FREN DEĞER VERİCİSİ ELEKTRONİK Basınçlı hava Sistemin Donanım ve Yazılım Bileşenlerinin Test Edilmesi ELEKTRONİK VALF Sonucun Değerlendirilmesi ve Kontrolü CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 71

11. Genel Değerlendirme ve Sonuç Neden Mekatronik? Mekatronikçi Neler Yapar? Mekatronik sistemlerin programlanması Makina ve sistemin sökülüp takılması, taşınması ve güvenliğinin sağlanması Mekatronik sistemlerin fonksiyonlarının kontrolü ve ayarlanması Mekatronik sistemin devreye alınması ve kullanılması Mekatronik sistemin teslimatının yapılması ve kullanıcıların eğitilmesi Mekatronik sistemin bakımının yapılması Mekatronik sistemin dökümanlarının okunması CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 72

12. Genel Değerlendirme ve Sonuç Neden Mekatronik? Mekatronik; sistemlerin, cihazların ve ürünlerin tasarımında mekanik yapı ile denetimi arasında en iyi şekilde denge kurmayı hedefler Örnek: 1- Karışık bir sistemde faklı elemanların en iyi birlikteliğini sağlar. 2- Mekatronik konusunda çalışmak isteyen kişilerin mekanik tasarım ve imalat bilgisinin yanı sıra Basit Elektrik Teknolojisi Analog-Dijital Elektronik. Enstrümantasyon ve Ölçüm Teknikleri Bilgisayar Programcılığı Temel prensiplerini iyi bilmesi gerekmektedir. CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 73

11. Genel Değerlendirme ve Sonuç Neden Mekatronik? Daha kısa sürede ürün geliştirme Daha düşük toplam maliyet Daha yüksek ve iyileştirilmiş kalite Daha yüksek güvenirlik İyileştirilmiş performans ve yüksek esneklik Müşteri için daha yararlı özellikler CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 74

Sunumumuz Sona Erdi. CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 75

Küçük bir sınav olmak ister misiniz? CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 76

Modern Mekatronik sistemlerin sahip olduğu algılama-yorumlamadeğiştirme yetenekleri ne anlama gelir? Bir Mekatronik ürün seçerek bunun üzerinde açıklamalarınızı kısaca yazınız. İşiniz gereği kullandığınız veya gördüğünüz endüstriyel bir sistem eğer Mekatronik sistem tanımlamasına uyuyorsa bunun elemanlarını yazarak görevlerini kısaca açıklayınız. CEO/HRT, Manisa Eylül 2005 77