ANKARA ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU TIBBİ DOKÜMANTASYON VE SEKRETERLİK PROGRAMI 1. SINIF I. DÖNEM TDS101 TIBBİ TERMİNOLOJİ I (3,0,3) Tıbbi Terimleri Meydana Getiren Temel Öğeler; Kökler, Son ekler Tıbbi Terimleri Meydana Getiren Temel Öğeler; Ön Ekler, Yer ve Yön Tanımlamaları Vücudun Yapısı ile ilgili Tıbbi Terimler; Vücut kısımlarının terminolojisi Vücut Sistemlerinin Tanımı, Solunum Sistemi Kalp-Damar Sistemi Sindirim Sistemi Endokrin Sistem Kan, Lenf ve İmmun Sistem Kas-İskelet Sistemi Sinir Sistemi Üriner Sistem Erkek ve Kadın Üreme Sistemi Duyu organları Deri ve Ekleri Sözlü anlatım, bilgisayar destekli dokümanlar (Web Siteleri) saydam ve slaytlar TDS103TIBBİ DOKÜMANTASYON I (3,0,3) Bu ders öğrencilere doküman, dokümantasyon, tıbbi dokümantasyon, tıbbi dokümantasyonun tarihçesi, arşiv ve hastane arşivleri konusunda bilgi verir. TDS105 TIBBİ SEKRETERLİK BİLGİSİ (2,0,2) Bu ders öğrencilere tıp sekreterliği, sağlık, etik, ofis ekipmanları, ve iletişim konularında bilgi verir. TDS107 BİYOİSTATİSTİK (2,0,2) Biyoistatistik tanımı ve özellikleri, Temel kavramlar, Ölçme, Veri ve özellikleri, veri toplama yöntemleri, Veri özetleme yöntemleri, Temel analizler, Sonuç çıkarma ve sunum, Temel hız ve oranlar TDS109 ANATOMİ (2,0,2) Anatomiye giriş, terminoloji ve kemiklerin yapısı, Üst ekstremite kemik, eklem ve kasları, Alt ekstremite, pelvis kemik ve eklem ile kasları, Kafa ve yüz kemikleri, eklemleri ile baş ve boyun kasları, Göğüs ve sırt kemikleri, eklemleri ve kasları ile karın kasları, Periferik sinirler, Solunum sistemi, Sindirim sistemi, Urogenital sistem I-II, Dolaşım sistemi ve kalp, Dolaşım sistemi (arterler, venler) ve lenfatik sistem, Merkezi sinir sistemi I-II, Duyu organları. TDİ101 TÜRK DİLİ I (2,0,2) 1. Dilin tanımı, dil toplum ilişkisi, dil kültür ilişkisi, dillerin sınıflandırılması 2. Türkçenin ses özellikleri, ses bilgisi 3. Türkçenin yapısal özellikleri 4. Günümüz Türkçesine geliş 5. Yazım kuralları 6. Anlatım Yanlışları 1
YDİ101 TEMEL YABANCI DİL (İNGİLİZCE) (4,0,4) Bu ders İngilizce başlangıç düzeyinde dört temel dil becerisinin öğrencilere kazandırılmasını amaçlamaktadır. Bu dil becerileri okuma, yazma, dinleme ve konuşma aktivitelerinden oluşmaktadır. ATA101 ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILAP TARİHİ (2,0,2) Osmanlı Devleti nin yıkılışı sonrası Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde verilen Ulusal Bağımsızlık Savaşı, Türkiye Cumhuriyeti nin kuruluşu ile üzerinde oturduğu temel ilkeler, çağdaşlaşma yolunda Atatürk önderliğinde gerçekleştirilen devrimlerin ve Atatürkçü düşüncenin genç nesillere neden-sonuç ilişkileri çerçevesinde anlatılması amaçlanmıştır. Bu amaçlar doğrultusunda öğrencilerimize, ülkemiz, Atatürk ilke ve devrimlerine yönelik tehditler hakkında doğru bilgiler vermek ve Türk gençliğinin Atatürkçü Düşünce Sistemi ni, milli, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyeti nin temel esaslarını, kuruluş felsefesini benimsemeleri, davranışa dönüştürmeleri ve bir yaşam biçimi haline getirmeleri sağlanmaktadır. GUS107 RESİM (0,2,0) Sanat alanına ve özellikle resim-iş öğretmenine yönelik olumlu tutum geliştirme, resim, sanatsal yaklaşım, görsel okur-yazarlık, resim-iş öğretim bilgisi, öğretim programı vb. temel kavramları kavrama, ilköğretim düzeyinde resim-iş derslerinin amaçlarını kavrama, resim-iş öğretiminde öğretmenin sahip olması gereken yeterlilik ve sorumlulukları kavrama, ilköğretim düzeyindeki çocukların (7-12 yaş) zihinsel gelişim özellikleri ve bu özelliklere göre resim-iş öğretiminin nasıl olması gerektiği konusunda anlayış kazanma, resim-iş uygulama süreç becerilerini kavrama, süreç becerileri ile ilgili örnek etkinlikler hazırlama eğitimi verilir. GUS109 MÜZİK (0,2,0) Müzik tarihinde çalgıların gelişimi, müzik formlarının oluşumu, müzik akımları, besteciler ve eserleri hakkında bilgiler. HYK103 HEYKEL I (0,2,0) Öğrencilerin üç boyutlu olarak yapacakları çalışmalar kilden olacaktır. Kilden yapılacak olan bu heykeller, öğrencilerin yetenek ve isteklerine göre iki şekilde tasarlanacaktır. Birincisi; öğrenciler imgelem yoluyla kile istedikleri formu vereceklerdir. İkincisi; etüt yöntemi dediğimiz, karşılarında duran bir üç boyutlu figürü, kili şekillendirerek benzetmeye çalışacaklardır. Öğrenci istediği yöntemi seçmekte özgürdür. Aynı zamanda öğrencilerimize heykel sanatını sevdirmek, bir insanın yaşantısında gerekli olan olaylara çok açılı bakış açısını kazandırmak ve hayatı bir bütün olarak algılamalarını sağlamak ve bu özelliklerin sanatla uğraşarak, heykel yaparak kazandırıldığını, öğrencilerimize göstermek.. BİT101 BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ I (2,0,2) Bilgisayara Giriş, Bilgisayar Birimleri (Donanım Birimleri), Bilgisayar Türleri, Bilgisayar Kullanımı, Bilgisayarın Tarihçesi, Bazı terimlerin açıklanması, Windows işletim sistemi, Microsoft Office programlarının kullanımı, çeşitli uygulamalar. 1. Bilgisayar teknolojilerini bilme 2. Bilgisayarın tarihçesini bilme 3. Bilgisayarın bileşenleri bilgisi 4. Donanımın çalışma ilkelerini kavrama 5. İşletim sistemleri bilgisi 6. Windows işletim sistemini kullanabilme 7. Uygulama programlarının çalışma ilkelerini bilme 8. Microsoft Word programını kullanabilme 9. Microsoft Excel programına giriş 10. Microsoft PowerPoint programına giriş 2
1. SINIF II. DÖNEM SHM142 HASTALIKLAR BİLGİSİ I (3,0,3) Dahili ve Cerrahi Hastalıklar ile ilgili genel bilgileri vermek, terminolojinin anlaşılmasını sağlamak SHM150 İLETİŞİM BECERİLERİ (1,0,1) İletişim becerileri dersinin amacı öğrencilere iletişimin özelliklerini, iletişim tekniklerinin neler olduğunu öğretmek ve bunlara kullanma becerisini geliştirmek; sözsüz davranışları ve beden dilini kullanmayı öğretmek, sağlık personeli için kendini açma becerilerini geliştirmek, hastaya empati yapabilme ve öğrencilerin hasta ve yakınlarıyla ilgili problem çözme becerilerini geliştirmelerini sağlamaktır. TDS102 TIBBİ TERMİNOLOJİ II (3,0,3) Bu derste öğrencilere tıbbi terimlerin yazılışı, okunuşu ve anlamları öğretilecektir. TDS104 TIBBİ DOKÜMANTASYON II (3,0,3) Bu ders öğrencilere hastalıkların ve ameliyatların uluslar arası sınıflandırma sistemleri, sağlık enformasyon sistemleri, yataksız sağlık kuruluşlarına ilişkin tıbbi doküman ve dokümantasyon konusunda bilgi verir. TDS106 MESLEKİ UYGULAMA I (0,12,6) Bu ders öğrencilere doküman, dokümantasyon, tıbbi dokümantasyon, tıbbi dokümantasyonun tarihçesi, arşiv ve hastane arşivleri konusunda bilgi verir. TDİ102 TÜRK DİLİ II (2,0,2) 1. Konu, ana düşünce, yan düşünceler, plan 2. Anlatım biçimleri; tasvir, açıklama, öyküleme. 3. Günlük, anı, deneme, eleştiri, makale örnekleri 4. Roman-öykü örnekleri 5. Konuşma sanatı YDİ102 TEMEL YABANCI DİL (İNGİLİZCE) (4,0,4) Bu ders İngilizce başlangıç düzeyinde dört temel dil becerisinin öğrencilere kazandırılmasını amaçlamaktadır. Bu dil becerileri okuma, yazma, dinleme ve konuşma aktivitelerinden oluşmaktadır. ATA102 ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILAP TARİHİ (2,0,2) Osmanlı Devleti nin yıkılışı sonrası Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde verilen Ulusal Bağımsızlık Savaşı, Türkiye Cumhuriyeti nin kuruluşu ile üzerinde oturduğu temel ilkeler, çağdaşlaşma yolunda Atatürk önderliğinde gerçekleştirilen devrimlerin ve Atatürkçü düşüncenin genç nesillere neden-sonuç ilişkileri çerçevesinde anlatılması amaçlanmıştır. Bu amaçlar doğrultusunda öğrencilerimize, ülkemiz, Atatürk ilke ve devrimlerine yönelik tehditler hakkında doğru bilgiler vermek ve Türk gençliğinin Atatürkçü Düşünce Sistemi ni, milli, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyeti nin temel esaslarını, kuruluş felsefesini benimsemeleri, davranışa dönüştürmeleri ve bir yaşam biçimi haline getirmeleri sağlanmaktadır. 3
TDS198 STAJ I (20 iş günü) Tıbbi Dokümantasyon ve Sekreterlik programı öğrencileri için 1. ve 2. sınıf sonunda 20 (yirmi) iş günü staj başlar. Bu öğrenciler yaz stajında yataklı ve yataksız sağlık kuruluşlarının hasta dosyaları arşivi, tıbbi kayıt, poliklinik ve klinik sekreterlikleri başta olmak üzere birçok biriminde uygulama yapmaktadır. 2. SINIF I. DÖNEM SHM227 HASTA PSİKOLOJİSİ (1,0,1) Psikolojiye giriş, psikolojideki çağdaş yaklaşımlar, Sağlık psikolojisinin tarihçesi, Biyomedikal Model ve Biyopsikososyal Model, Sağlık psikolojisinin tanımı, amacı ve sağlık psikolojisine temel bakış, Gelişim dönemleri (Bebeklik, çocukluk ve ergenlik), Gelişim dönemleri (Yetişkinlik ve yaşlılık dönemleri), Stresin tanımı, organizmada oluşan değişiklikler, stres belirtileri ve strese neden olan etkenler, Tükenme belirtileri, iş stresi, Stres ile baş etme yöntemleri, Kronik hastalıklardaki psikolojik sorunlar, Sosyal desteğin tanımı ve genel yaklaşımlar, Sosyal destek türleri, Hasta hekim ilişkisi, Tedaviyi etkileyen etkenler, sağlık çalışanları ve hasta ilişkisi, TDS201 TIBBİ TERMİNOLOJİ III (3,0,3) Endokrin sistem, Kardiyovasküler Sistem, Solunum Sistemi, Kan, immün ve lenfatik sisteme sistem, Boşaltım ve erkek üreme sistemi, Kadın Sağlığı, doğum ve üreme sistemi, Göze ve kulağa ilişkin tıbbi terimler TDS203 MESLEKİ UYGULAMA II (0,12,6) Bu ders öğrencilere doküman, dokümantasyon, tıbbi dokümantasyon, tıbbi dokümantasyonun tarihçesi, arşiv ve hastane arşivleri konusunda bilgi verir. TDS205 SAĞLIK KODLAMA SİSTEMLERİ I (3,0,3) Veri, bilgi (elde edilmesi,saklanması vb.), Kodlama sistemleri Veri işleme ve Veri tabanı yönetim sistemlerini kavrama, Tıbbi sınıflandırma sistemleri( Snomed, ICD-10 vb.) TDS207 HASTALIKLAR BİLGİSİ II (3,0,3) Ders hastalıkların tanımı ve seyri yanında, ayırıcı tanı ve tedavisini içerir. Hastalık süreçlerine ek olarak koruyucu sağlık hizmetleri, hastaya yaklaşım, günümüz sağlık hizmetlerinin durumu, Türkiye deki sağlık yapılanması ve epidemiyolojik bilgiler de verilmektedir. TDS209 SAĞLIK HİZMETLERİNDE HALKLA İLİŞKİLER (2,0,2) Bu ders öğrencilere halkla ilişkiler ve ilgili kavramlar, iletişim ve sağlık hizmetlerinde iletişim bilgisi konularında bilgi verir. TDS211 SAĞLIK KURUMLARI YÖNETİMİ (2,0,2) Yönetim, Yönetici ve liderlik, Yönetim biliminin tarihsel süreci, Yönetim fonksiyonları ve ilkeleri, İletişim kavramı, iletişim süreci, doğru ve etkili iletişim becerilerine ilişkin temel bilgiler, Motivasyon ve motivasyon kuramları, Çatışma kavramı 4
SHM254 GÜZEL KONUŞMA (2,0,2) (SEÇMELİ) Dil, Dilin oluşumu, ulusal dil, Anadil, Sesletim/Konuşma/Konuşma Organları, Solunum, Seslerin Biçimlenişi, Ses Kusurları, Sözcük, Lelaffuz, Artikülasyon, Tonlama, Fonetik (Sesbilim), Ünlü, ünsüz boğumlanmaları, Anlam ve Anlatım Bilgileri, Vurgu, Cümle ve Hece Vurguları, Soluk Noktalaması, Söz Noktalaması, Soluk Durağı, Anlam Durağı Etkili Konuşma ve İletişim, İletişim ve İkna, Dinlenme, Sözsüz İletişim: Beden Dili: Jest ve Mimikler Kullanım ve Sesletim Yanlışları, yaygın konuşma kusurları. TDS251 ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ (2,0,2) (SEÇMELİ) Bilimsel araştırmalar ve yöntem, Sağlık alanındaki araştırmalar ve özellikleri, İleriye yönelik araştırmalar ve özellikleri, İleriye yönelik araştırmalar ve özellikleri, Geriye yönelik araştırmalar ve özellikleri, Geriye yönelik araştırmalar ve özellikleri, Kesitsel araştırmalar ve özellikleri, Sağlık Araştırmalarında temel veri toplama teknikleri kullanımı, Sağlık Araştırmalarında veri analizi ve sonuç çıkarma 2. SINIF II. DÖNEM SHM216 HALK SAĞLIĞI (2,0,2) Sağlık Algısı (Tarihsel Gelişim), Sağlığa Bütüncül Bakış, Temel Sağlık Hizmetleri, Sağlığı Geliştirme ve Sağlık Eğitimi, Adolesan Sağlığı ve Gençlikte Riskli Davranışlar, Beslenme, Yetişkin Sağlığı (Sağlıklı Yaşam), Kadın Sağlığı ve Doğurganlığın Düzenlenmesi, Sağlık Çalışanlarının Mesleki Tehlike ve Riskleri, Halk Sağlığı Açısından Trafik Kazaları, Bulaşıcı Hatalıklar, Cumhuriyet Döneminde Sağlık Örgütlenmesinin Gelişimi, Türkiye nin Bugünkü Sağlık Örgütlenmesi, Genel Değerlendirme. SHM218 İLK YARDIM (1,0,1) 1. İlk yardımın amaçları ve uygulanmaları 2. Hava yolu obstrüksiyonu ve tedavi 3. Kardiyopulmoner resusitation 4. Suda boğulmada ilk yardım 5. Hayvan ısırıkları ve tedavi 6. İntoksikasyonlar (Zehirlenmeler) 7. Yara bakımı, hasta nakli 8. Akut karın ve vasküler sorunlar 9. Yanıklar 10. Yüz bölgesi yaralanmaları 11. Kırıklar TDS202 SAĞLIK BİLGİ SİSTEM ANALİZİ (3,0,3) Veri, bilgi, Kodlama sistemleri, Veri işleme, Veri tabanı yönetim sistemleri, Telekomünikasyon sistemleri, Tıbbi sınıflandırma sistemleri, Hasta kayıt sistemleri, elektronik hasta kayıtları, Tıbbi Görüntüleme sistemleri, Görüntü işleme ve analiz yöntemleri, Klinik bilgi sistemleri, toplum hekşmliği bilgi sistemleri, Hemşirelik bilgi sistemleri, Karar destek sistemleri, Sağlık bilgi sitemleri, Hastane bilgi sistemleri, Bilgi sistemleri güvenliği 1- Veri, bilgi (elde edilmesi,saklanması vb.), Kodlama sistemleri Veri işleme ve Veri tabanı yönetim sistemlerini kavrama 2- Telekomünikasyon sistemleri (Teletıp uygulamaları), Tıbbi sınıflandırma sistemleri( Snomed, ICD-10 vb.) ve Hasta kayıt sistemleri, elektronik hasta kayıtlarını öğrenme 3- Biyosinyal analizleri ( EKG yorumlayan yazılımlar vb.) ve Tıbbi Görüntüleme sistemlerini ( USG,MRG vb.) bilme 4- Görüntü işleme ve analiz yöntemleri, Klinik bilgi sistemleri, Toplum hekimliği bilgi sistemleri, Hemşirelik bilgi sistemleri ve Karar destek sistemlerini öğrenme 5- Sağlık bilgi sitemleri( halk sağlığı, birinci basamak bilgi sistemleri) ve Hastane bilgi sistemleri (idari ve finans uygulamaları), Bilgi sistemleri güvenliğini anlama 5
TDS204 MESLEKİ UYGULAMA III (0,12,6) Bu ders öğrencilere hastalıkların ve ameliyatların uluslar arası sınıflandırma sistemleri, sağlık enformasyon sistemleri, yataksız sağlık kuruluşlarına ilişkin tıbbi doküman ve dokümantasyon konusunda bilgi verir. TDS206 SAĞLIK KODLAMA SİSTEMLERİ II (3,0,3) Veri, bilgi (elde edilmesi,saklanması vb.), Kodlama sistemleri Veri işleme ve Veri tabanı yönetim sistemlerini kavrama, Tıbbi sınıflandırma sistemleri( Snomed, ICD-10 vb.) TDS208 BÜRO TEKNİKLERİ VE YÖNETİMİ (2,0,2) Büro kavramını ve büroların fonksiyon ve türleri, Yönetim ve Büro yönetimi, Büroların ergonomik tasarımı, Büro otomasyon sistemleri, İletişim ve örgütsel iletişim, Form yönetimi ve dosyalama TDS210 MESLEKTE ETİK (2,0,2) Etik ve ahlak, Meslek, meslek etiği ve örgüt etiği, Tıp etiğinin tarihsel süreci, Temel tıbbi etik ilkeler, Deontoloji, Mesleki etik kodlar (Ödev ve erdem etiği), Biyoetik, Hasta hakları, Aydınlatılmış Onam TDS298 STAJ II (20 iş günü ) Tıbbi Dokümantasyon ve Sekreterlik programı öğrencileri için 1. ve 2. sınıf sonunda 20 (yirmi) iş günü staj başlar. Bu öğrenciler yaz stajında yataklı ve yataksız sağlık kuruluşlarının hasta dosyaları arşivi, tıbbi kayıt, poliklinik ve klinik sekreterlikleri başta olmak üzere bir çok biriminde uygulama yapmaktadır. TGT252 HASTANE ENFEKSİYONLARI VE KORUNMA (2,0,2) (SEÇMELİ) Hastane enfeksiyonu ile ilgili tanım ve kavramlar, Temel Mikrobiyoloji, Kan ve Kan Yoluyla Bulaşan Hastalıklar, Nozokomiyal Üriner Sistem Enfeksiyonları ve Önlenmesi, Cerrahi alan Enfeksiyonları ve Önlenmesi, Standart Önlemler ve İzolasyon Önlemleri, Sterilizasyon Dezenfeksiyon ve Kontrolü, Hastane Temizliği ve Atık Yönetimi 6