2013 M.İbrahim TEPE İHL Meslek Dersleri Öğretmeni Mehmet EFE İHL Meslek Dersleri Öğretmeni 1
ب س م اهلل الر ح م ن الر ح يم Allah(c.c.) ın adıyla, Hamd alemlerin rabbine,salatu selam onun habibine olsun.allah(cc) a yaraşır bir kul,habibine yaraşır bir ümmet olarak yaşamak istiyoruz. Resûl-i Ekrem (sav) Efendimiz şöyle buyurmuşlardır: "Bilcümle semâvi kitâbların anahtarı "Rahman, rahîm Allah adı ile"dir; yani besmeledir." Râmûzû'l-ehâdîs, 241 Her kim kırk hadisi hıfz eder ve ümmetime naklederse ona:-cennete dilediğin kapıdan gir-denilir. Hadis-i Şerif 2
1 ا ف اىح ى س ى ن اىل ى حد يث ك تاى ي ب الل و ى ك اىح ى س ى ن اىل ى هد م ىد ي م ي م ى حم و د Sözlerin en güzeli Allahın Kitabı, yolların en güzeli Muham m ed in yoludur. Buhari Edeb 70 2 ى خيػ ي ريكم ى من تىػ ى عل ى م ال يقر آ ى ف ى كىعل ى موي Sizin en hayırlınız Kuran ı öğrenen ve öğretendir.buhari,fzailü l Kuran-21 3 ي ريكم ل ن ى سائ ه م ي ريكم خ ي ى ا خ ي ى ا Sizin en hayırlılarınız, hanım larına karşı en iyi davrananlarınızdır. Tirm izî, Radâ, 11 4 ى من الى ي ى ػر ى حم الن ا ى س الى ي ى ػر ى حم وي الل وي İnsanlara m erham et etm eyene Allah m erham et etm ez. Müslim, Fedâil, 66; Tirm izî, Birr, 16. 5 ى ى ال ىخي ر ىعل اىلد اؿ ىكى فاع ل و Hayra vesile olan, hayrı yapan gibidir. Tirm izî, İlm, 14. 6 الى ي ي ػل ىدغي ا ل ي مؤ م ي ن م ن ي جح ور ى مر تىػي ن Müm in, bir delikten iki defa sokulm az.(müm in, iki defa aynı yanılgıya düşm ez) Buhârî, Edeb, 83; Müslim, Zühd, 63. 3
7 ي ن أ ى ح يديكم ى حت ى ي ح ب ى ألخ يو ما ي ح ب ل نىػف س و الى ي ػؤ م Hiçbiriniz kendisi için istediğini (m ü m in) kardeşi için istem edikçe (gerçek) im an etm iş olam az. Buhârî, Îm ân, 7; Müslim, Îm ân, 71. 8 İslâm, güzel ahlâktır. Kenzü l-um m âl, 3/17, HadisNo: 5225. 9 أع طيوا األج ي ى ر أج ى رهي قىػب ى ل أف ي ى ج ف ىع ى رقيوي İşçiye ücretini, (alnının) teri kurum adan veriniz. İbn Mâce, Ruhûn, 4. 10 أع ى وال يكم ى كلػك ن ي ى ػن ظي ي ر إ لىى قيػليوب يكم ى ك مال يك م إ ف الل وى الى ي ى ػن ظي ي ر إ لىى ي ص ى ور يكم ى كأم ى Allah sizin ne dış görünüşünüze ne de m allarınıza bakar. Am a o sizin kalplerinize ve işlerinize bakar.müslim, Birr, 33; Ahm ed b. Hanbel, 2/285, 539. 11 لىي س م ن ا ى من لىم ي ى ػر ى حم ى صغ ي ى رنىا ى كي ي ػ ى وقػ ر ىكب ي ى رنىا Küçüklerim ize m erham et etm eyen, büyüklerim ize saygı gösterm eyen bizden değildir. Tirm izî, Birr, 15; Ebû Dâvûd, Edeb, 66. 12 تىػب ى س ي م ىك ف ي ى كج و أخ ي ىك لى ى ك ى ص ىدقىةه (Müm in) kardeşine tebessüm etm en sadakadır.tirm izi-birr-36 4
13 ى ما م ن ى مو ليو و د ا ال ي ي ولىيد ىعلىى ال ف تػ ىر ة Her çocuk Müslüm an doğar. Müslim,Kader-22 14 الى ي ى د يخ ي ل ال ى جن ىت ى من ىكا ىف ف ي قىػل ب و م ثقاىيؿ ىذر و ة م ن ك ب ور Kalbinde m inicik bir kibir olan cennete girem ez. Müslim,İm an-149 15 ى ما اغ ب ى ػر ت ق ىد ى ما ىعب و د ف ي ى سبيل اهلل فتى ى مس وي الن ا ي ر Ayakları Allah yolunda tozlanm ış bir kula cehennem dokunm az. Buhari,Cihad-16 16 ى ما ىشي ء ه اىثق ي ل ف ي م ي ى زاف ال ي مؤ م ن ي ى ػو ى ال ق ي ى ا ى مة م ن يخليو ق ى ح ى س ون Kıyam et gününde m üm inin terazisinde güzel ahlaktan daha a ğır gelecek hiçbir şey yoktur. Tirm izi,birr-62 17 ى كا ف قل ى ى اهلل ى كاىف اى ى حب االىع ى ماؿ اىد ى ك ي م ى ها ا ل Allah ın en sevdiği am el, az da olsa sürekli olandır. Buhari,İm an-32 18 ى ما اىىك ى ل اى ى ح هد ط ى عا ن ما قط ى خيػ ن را م ن اىف ي ى ا يك ى ل م ن ىع ى مل ي ى د ه İnsan elinin em eğinden daha hayırlı bir yem ek yem em iştir.buhari,büyu-15 19 اىلط ي هو ي ر ىشطي ي ر اال ي ى ماف 5
Tem izlik im andandır. Müslim,Taharet-1 20 ىكىفى بال ى مر ء ا ث ن ما اىف ي ي ى حد ىث ب يكل ى ما ى سم ى ع Her duyduğunu başkalarına aktarm ası kişiye günah olarak yeter. Ebu Davud,Edeb-80 21 ا ي ايكم ى كالظ ن فا ف الظ ن اىك ذ ي ب ال ى حد يث Zandan uzak kalın. Zanna dayanılarak söylenen sözler, sözlerin en yalanıdır. Buhari,Edeb-57 22 لىن ي ى ش ب ى ى ع ال ي مؤ م ي ن م ن ىخي ور ي ى س ى مع ي وي ى حت ى ي ى يكوىف ي من ت ىػ ى هاهي ال ى جن ة Müm in, cennete ulaşana kadar hayra kulak verm eye doyam az. Tirm izi,ilim -19 23 ى ما آ ى م ى ن بى ى من ب ى ا ىت ىشبػ ى عا ىف ى ك ى جا ي رهي ى جاث ه ع ا لىى ى جن بو ى كيى ى و ي ى ػع لى ي م بو Kom şusunun aç olduğunu bildiği halde tok karnına yatan bana im an etm iş olam az.heysem i,mecm au z Zevaid,Daru l Fikr,Beyrut 1994, c.8,s.306 24 الى تىح ق ى رف م ى ن ال ى مع ي ركؼ ىشي ئان ى كلىو اىف تىػل قى اى ىخا ىؾ ب ى وج و طىل وق Kardeşine güler yüz gösterm ek kadar da olsa hiçbir iyiliği küçüm sem e. Müslim,Birr,144 25 اى ل ي ى يد ال ع ي ل ي ى ا ى خيػ هر م ى ن ال ي ى د الس فلىى Veren el alan elden üstündür. Buhari,Zekat-18 6
26 اىل ىكل ى مة الط ي ب ى ة ى ص ىدقة Güzel söz sadakadır. Buhari,Edeb-34 27 اىل ي مؤ م ي ن م ر آة ال ي مؤ م ن Müm in m üm ine aynadır. Ebu Davud,Edeb,49 28 اىلن ا ي س ى س ى واء ه ىكاىس نىاف ال ي مش ط İnsanlar tarak dişleri gibi birbirine denktir. Ali el-müttaki,kenzü l Um m al c.9 hadis no: 24822 29 اىف يشوا الس الى ى ب ى ػيػ نى يكم Aranızda selam ı yayın. Müslim,İm an-93 30 اىل ي مؤ م ي ن اى يخو ال ي مؤ م ن Müm in m üm inin kardeşidir. Müsli,Nikah-56 31 اىلص ي ى ا ي ي جن ة Oruç kalkandır. Buhari,Savm -2 32 اىلص الىة ني و ه ر Nam az nurdur. Müslim,Taharet-1 33 7
يكل ى خط ى وو ة ي ى م ش ي ى ها ا لىى الص الىة ى ص ىدقة Nam aza gitm ek için attığın her adım sadakadır.buhari,cihad-72 34 ى ساىل يت الن بي اىم ال ى ع ى مل اى ى حب ا لىى اهلل قاىىؿ الص الىة ىعلىى ى كقت ى ها Allah ın en sevdiği am el, vaktinde kılınan nam azdır. Buhari,Mevakitu s-salat-5 35 اىلص الىة م ع ى را ي ج ال ي مؤ م ن Nam az m üm inin m iracıdır. El-Alusi c.8, s. 416 36 ن ع ى م اىلص بػ ي ر ى س الى ي ح ال ي مؤ م ن: كالد ىعاءي Sabır ve dua m üm inin ne güzel iki silahıdır. Ali el-müttaki,kenzü l-um m al c.3, s. 272, hadis no. 6505 37 لىي ى س ىشي ء ه اىك ى ر ى ىعلىى اهلل تىػ ى عالىى م ى ن الد ىعاء Allah için duadan daha değerli bir şey yoktur.tirmizi,daavat-1 38 إف الل وى تىػ ى عالى ي ا ىعم ى ل أ ى ح يديكم ىع ى مالن أف ي ح ب إ ىذ ػت ق نىوي Allah, sizden birinizin yaptığı işi, am eli ve görevi sağlam ve iyi yapm asından hoşnut olur.taberânî, el-mu cemü l-evsat, 1/275; Beyhakî, fiu abü l-îm ân, 4/334. 39 الى تىد يخليوىف ال ى جن ةى ى حت ى تيػؤ م نيوا ى كالى تيػؤ م نيوا ى حت ى تى ى حاب وا 8
İm an etm edikçe cennete girem ezsiniz, birbirinizi sevm edikçe de (gerçek anlam da) im an etm iş olam azsınız.müslim, Îm ân, 93; Tirm izî, Sıfâtu l-kıyâm e, 56. 40 ر ىضى الر ب في ر ىضى ال ػ ى وال د ى ك ى س ىخ يط الر ب في ى س ىخط ال ػ ىوال د 80(. Allah ın rızası, anne ve babanın rızasındadır.allah ın öfkesi de anne babanın öfkesindedir.tirm izî, Birr, 3. Ek bilgi hadisleri م ن ي ي ط ع الر ي سوىؿ فىػىقد أىطىاعى الل وى Kim Peygam ber e itaat ederse, Allah a itaat etm iş olur (Nisâ sûresi (4), ى ب ىعن ي سن ت ي فىػلىي ى س م ن ي aktadır: Hz. Peygam ber şöyle buyurm فى ى من ى رغ..Kim benim sünnetim den (yaşam a tarzım dan) yüz çevirirse benden değildir (Buhârî, Nikâh 1; Müslim, Nikâh 5). Dinin elden çıkışı sünnetin terkiyle başlar. Halat nasıl lif lif kopup parçalanırsa, din de sünnetin birer birer terkiyle ortadan kalkar (Dârim î, Mukaddim e 16). : يدكىف ا ىخػر قػاؿ : «إذا يكن ػتيم ثىالثػةف فىػال ي ى و د رضي الل ػو عنػوي أف ر ي سػوىؿ ى الل ػو صػل ى اهلل ي ىعلىي ػو ك ى سػل م ػتىػنىػاجى اثػ نىػاف - ى كعن ابن مس ع ي و حت ى تخ تىل طيوا بالن اس ف م ن أج ل أف ذىل ىك ي حز نيوي» 1603. İbni Mes' ûd radıyallahu anh' den rivayet edildiğine göre Resûlullah - sa v- şöyle buyurdu: "Üç kişi bir arada bulunduğunuz vakit, başka insanlara karışıncaya kadar, (içinizden) iki kişi, diğerini bırakıp fısıldaşm asın. Çünkü bu fısıldaşm a, o kişiyi üzer."buhârî, İsti'zân 47; Müslim, Selâm 37, 38; Ayrıca bk. Ebû Dâvud, Edeb 24; Tirm izî, Edeb 59; İbni Mâce, Edeb 50 6161- ى كىعن أبي يىري رةى رضي الل و عن وي عن النبي ى صل ى اهلل ي : يكت ى ب على اب ن آد نىص يب ي وي م ى ن الز نىا ي ىعلىي و ك ى سل م قىاؿ مد ر هؾ ذل ىك ال محالىةى : ال ى عيػ نىػاف ز نىايى ى مػا الن ظىػ ي ر ف كاأليذينىػاف ز نىايىمػا االسػت ماعي ف كالل ى سػا يف ز نىػاهي ال ىكػال ي ف ى كال يػ يد ز نىاىػا ال ػب ى ط ي ش ف كالر ج ػ ي ل ز نىاىػا ال يخطىػا ف كال ىقل ب ي ى ػه ى ول ى كي ى ػتىمن ى ف كي ي ى صد يؽ ذل ى ك ال فر ي ج أك ي ىكذ ب ي وي».متف هق عليو. كىذا لىف يظ مسلوم ف 1626. Ebû Hüreyre radıyallahu anh'den rivayet edildiğine göre Nebî sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: 9
"Âdem oğluna zinadan nasibi takdir olunm uştur. O buna m utlaka erişir. Gözlerin zinası bakm ak, kulakların zinası dinlem ek, dilin zinası konu şm ak, elin zinası tutm ak, ayakların zinası yürüm ektir. Kalbe gelince o, arzu eder, ister. Ürem e organı ise, bunu ya gerçekleştirir, ya da boşa çıkarır."buhârî, İsti'zân 12, Kader 9; Müslim, Kader 20-21. Ayrıca bk. Ebû Dâvûd, Nikâh 43 : «ال ي ى ػن ظيػ ي ر الر ي جػ ي ل إلػى عػو رة الر ي جػل ف ى كال ال ى و د رضي الل و عن وي أف ر ي سوؿ ى الل ػو صػل ى اهلل ي ىعلىي ػو ك ى سػل م قػاؿ مػر أةي إلػى - كعن أبي ى سعي عو ى رة ال ى مر أة ف كال ي ػف ى الر ي ج ي ل إلى الر ي جل في ثو وب كاح و د ف كال تيػف ى ال ى مر أةي إلى ال ى مر أة في الثػ و ب الواح د» ركاه مسلم. Ebû Saîd radıyallahu anh'den rivayet edildiğine göre Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:"erkek, erkeğin avret yerine, kadın da kadının avret yerine bakam az. Bir erkek ba şka bir erkekle; bir kadın da ba şka bir kadınla bir örtü altında yatam az."müslim, Hayz 74. Ayrıca bk. Tirm izî, Edeb 38; İbni Mâce, Tahâret 137 ي س ل ب سػةى ي س ل ب سػةى المػر أة ف كالمػر أة تىػل ػب - كعن أبي يىري ػرةى رضػي الل ػو عنػوي قػاؿ : لىعػ ى ن ر ي سػويؿ الل ػو ى صػل ى اهلل ي ىعلىي ػو ك ى سػل م الر ي جػل يل ػب الر ي جل. ركاه أبو داكد بإسناد صحيح.. Ebû Hüreyre radıyallahu anh şöyle dedi:resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem kadın gibi giyinen erkeğe, erkek gibi giyinen kadına lânet etti.ebû Dâvûd, Libas 28. Ayrıca bk. Ahm ed İbni Hanbel, Müsned, II, 325 ىك ى ىعلىي ػو ك ى سػل م صػب يان قىػد ي حل ػ ىق بع ػ ي ر ىشػع ر رأس ػو كتيػر ىؾ بع ي ػويف فىػن ى هػاىم ىعػن ذىل ػ كقىػاؿ : «- كىعن وي قىػا ىؿ : ى رأل ى ر ي سػويؿ الل ػو ى صػل ى اهلل ي اح ل يقوهي يكل وي أك اتػ ي ريكوهي يكل وي». ركاهي أبو داكد 1643. Yine İbni Öm er radıyallahu anhüm â şöyle dedi:resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem bir gün saçının bır kısm ı tıra ş edilm iş bir kısm ı bırakılm ış bir çocuk gördü, aile fertlerini böyle yapm aktan m enedip şöyle buyurdu:- "Ya hep tıraş edin ya hep bırakın!"ebû Dâvûd, Tereccül 14 - كىعن ابن عيمر رضي الل و عن وي أف ر ي سوىؿ الل و ى صػل ى اهلل ي ىعلىي ػو ك ى سػل م لى ى عػ ى ن ال واص ػلىةى ى كال ي مس توص ػلىةى ف كال ى واش ػ ى مة كال ي مستىوش ػمة. متفػ هق عليو. 1648. İbni Öm er radıyallahu anhüm â'dan rivayet edildiğine göre Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem saçlarına saç ekleten ve ekleyen, döğme yapan ve yaptıran kadınlara lânet etm iştir. Buhârî, Tefsiru sûre (59) 4, Libâs 83, 85, 87; Müslim, Libâs 115, 117, 119. Ayrıca bk. Ebû Dâvûd, Tereccül 5; Tirm izî, Libâs 25, Edeb 33; Nesâî, Zînet 22-24; İbni Mâce, Nikâh 52 : «ال تىد يخ ي ل ال ى مالئ ىكةي ب ى ػي تان ف يو و ىكل ه ب ى كال ي صو ى الل و صل ى اهلل ي ىعلىي و ك ى سل م قىاؿ رةه» متف هق ى ر ي سوىؿ ى أف 10
Ebû Talha radıyallahu anh'den rivayet edildiğine göre Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:"içinde köpek ve sûret bulunan eve m elekler girm ez." Buhârî, Libâs 88, Bedü'l-halk 7; Müslim, Libâs 83, 87 قىا ىؿ الن بي ى صل ى اهلل ي إف م م ا أد ى الن ا ي س م ن ىكال الن ب ي :إذىا لىم تىس تىح فىاص نع ى ىعلىي و ك ى سل م:» رىؾ ػو ة األكلىى ما ش ئ ىت «. Ebû Mes ûd el-ensârî radıyallahu anh den rivayet edildiğine göre Resûl-i Ekrem sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: İlk peygam berlerden itibaren halkın hatırında kalan bir söz vardır: Utanm adıktan sonra dilediğini yap! Buhârî, Enbiyâ 54, Edeb 78. Ayrıca bk. Ebû Dâvûd, Edeb 6; İbni Mâce, Zühd 17 «6 إن ما األىعما يؿ بالنػ ي ات ف كإ ن ى ما ل يكل امر وئ ى ما نىػ ى ول ف فمن كانىت ىج ى رتيوي إ لىى اهلل ك ى ر ي سول و فهجرتيو إلى اهلل كر ي سول و فكمن كاىن ت.1 Mü m inlerin em îri Ebû ىج ى رتيو ل يدنػ ي ى ا ي صيب ي هافأىكام ى رأىة و ي ى ػن ك ي حها فه ج ى رتيوي إلى ما ىا ى جر إلي و» متػ ىف هق على صح ت و Hafs Öm er ibni Hattâb radıyallahu anh, Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem i şöyle buyururken dinledim, dedi: Yapılan işler niyetlere göre değerlenir. Herkes yaptığı işin karşılığını niyetine göre alır. Kim in niyeti Allah a ve Resûlü ne varm ak, onlara hicret etm ekse, eline geçecek sevap da Allah a ve Resûlü ne hicret sevabıdır. Kim de elde ed eceği bir dünyalığa veya evleneceği bir kadına kavuşm ak için yola çıkm ışsa, onun hicreti de hicret ettiği şeye göre değerlenir. Buhârî, Bed ü l-vahy 1, Îm ân 41Müslim, İm âret 11 155.»إ ذىا ال تىػىقػى ال ي مس ػل ى ماف ب ى سػيػ ىفي ه ى ىعلىي ػو ك ى سػل م قػاؿ: ما - كعن أبػي ب ى ك ػ ى رة نيػىفي ػع ب ػن ال ى حػار ث الث قف ػي ى رض ػي اهلل عنػو أىف الن ب ػي ى صػل ى اهلل ي»إ ن وي ىكا ىف ى حر يصان ىعلىى قىػت ل ى الل و ف ى ىذا ال ىقات ي ل ف ى ما ب ى ا يؿ ال ى مق تيوؿ قىاؿ: صاح ب و«متف هق فىال ىقات ي ل ى كال ى مق تيويؿ ف ي الن ار «قيػل يت : ي ى ا ى ر ي سوؿ عليو. 10. Ebû Bekre Nüfey` İbni Hâris es-sekafî radıyallahu anh den rivayet edildiğine göre Peygam ber sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: İki m üslüm an birbirine kılıç çektiği zam an, öldüren de, ölen de cehennem dedir. Bunun üzerine ben: - Yâ Resûlallah! Öldürenin durum u belli, am a ölen niçin cehennem dedir? diye sordum. Resûl-i Ekrem sallallahu aleyhi ve sellem : - Çünkü o, arkadaşını öldürm ek istiyordu buyurdu.
Buhârî, Îm ân 22, Diyât 2, Fiten 10; Müslim, Kasâm e 33, Fiten 14, 15. Ayrıca bk. Ebû Dâvûd, Fiten 5; Nesâî,Tahrîm 29, Kasâm e 7; İbni Mâce, Fiten 11 عن عم ى ر رضي الل وي عنو قاؿ : سمع يت رسوىؿ الل و ى صل ى اهلل ي ىعلىي و ك ى سل م ييقويؿ: «لىو أن كم تتوك لوىف على الل و حق تىوك ل و لرىزق يكم ىكما يػريز يؽ الط يػ ػ ى ر ف تىػغ ػ يدك خ ماصػان كتػ ي رك ي ح ب طىانػان«راه..80 Öm er İbnü l-hattâb radıyalluha anh den rivayet edildiğine göre Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem i şöyle buyururken dinledim dem iştir: E ğer siz Allah a gereği gibi güvenseydiniz, (Allah), kuşları doyurduğu gibi sizi de rızıklandırırdı. Kuşlar sabahları kursakları boş olarak çıktıkları halde akşam dolu kursaklarla dönerler. Tirm iz î Zühd 33. Ayrıca bk. İbni Mâce, Zühd 14 قاؿ رسوؿ الل و ى صل ى اهلل ي ىعلىي و ك ى سل م:»ن ع متاف مغبو هف فيهماكثير من الناس: الصحة كالفراغ«ركاه مسلم. 98. İbni Abbas radıyallahu anhüm â dan rivayet edildiğine göre Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: İki nim et vardır ki, insanların çoğu bu nim etleri kullanm akta aldanm ıştır: Sıhhat ve boş vakit. Buhârî, Rikak 1. Ayrıca bk. Tirm izî, Zühd 1; İbni Mâce, Zühd 15 ي حج بػت الن ػا ي ر ب الش ػ ى هوات ف ك ي حج بػت ال ى جن ػةي ب ى ىعلىي ػو ك ى سػل م قػاؿ: «الم ىكػار ه «متفػ هق عليػو.كفػي ركايػة لمسػلم: أىف رسوؿ الل ػو ى صػل ى اهلل ي «ي حف ت«ب ى د ىؿ «ي حج بت» كىو بمعناهي: أم : بينوي كبيػ ن ىػ ى ها ىذا الحجا ي بف فإذا فعلىوي د ىخلها. 102. Ebû Hureyre radıyallahu anh den rivayet edildiğine göre Nebî sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: Cehennem, nefse hoş gelen şeylerle kuşatılm ış; cennet ise, nefsin istem ediği şeylerle çepeçevre sarılm ıştır. Buhârî, Rikak 28; Müslim, Cennet 1. Ayrıca bk. Ebû Dâvûd, Sünnet 22; Tirm izî, Cennet 21; Nesâî, Eym ân 3 160. Ebû Hüreyre radıyallahu anh den rivâyet edildiğine göre Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem : İstem eyenler dışında, üm m etim in tam am ı cennete girer buyurdu. Bunun üzerine: - Ey Allah ın elçisi, cennete girm eyi kim istem ez ki? denildi. Peygam ber Efendim iz: Bana itaat edenler cennete girer, bana karşı gelenler cenneti istem em iş dem ektir buyurdu.buhârî, İ tisâm 2 قا ىؿ رسويؿ الل و ى صل ى اهلل ي : م ن ي حس ن إ س ال ال ى مر ء تىػر يكوي ى ماالى ي ى ىعلىي و ك ى سل م ػع ن يو» 68. Ebû Hüreyre radıyallahu anh den rivayet edildiğine göre Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: Kendisini (doğrudan) 12
ilgilendirm eyen şeyi terketm esi, kişinin iyi m üslüm an oluşundandır. Tirm izî, Zühd 11. Ayrıca bk. İbni Mâce, Fiten 12 : «لىتي ى سػو ف ي ىعلىي ػو ك ى عبد الل و النػ ع ى ماف ب ن ب ى شي ور رضي الل و عنهماف قاؿ: سػل م يقػويؿ صػيفوفى يكم سػم ع يت رسػوىؿ الل ػو ى صػل ى اهلل ي عن أىب ي أىك لىي ىخال ىفن الل و ب ى ػي ى ن ي ك ي جوى ك م» متف هق عليو كفي ركاي : كاف رسويؿ الل و ى صل ى اهلل ي ىعلىي و ك ى سل م ي ى سػو م ي صػيفوفىػنىح ى و ة ل م سلوم حت ػى ك ىن ى مػا ي ى سوم ب ى ها ال ق دا ى ح ى حت ى إ ذىا رأىل أىن ا قىد ىعىقل نىا ىعن وي ثيم ىخ ى ر ى ج ي ى ومان ف فقا ى حت ى ىكا ىد أىف يكبػ ى ر ف فى رأىل ر ي جال باد يان صد ي رهي فقا ىؿ : «ع با ىد الل و لىتيسو ف ي صفوفى يكم أىك لىي ىخال ىفن الل و بي ن ي ك ي جوى يكم». 162. Ebû Abdullah Nu m ân İbni Beşîr radıyallahu anhüm â dan rivayet edildiğine göre Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: Ya saflarınızı düzeltirsiniz, ya da Allah Teâlâ sizin aranıza dü şm anlık, buğz ve kalblerinize ihtilâf koyar da birbirinizden yüz çevirirsiniz. Buhârî, Ezân 71; Müslim, Salât 127. Ayrıca bk. Ebû Dâvûd, Salât 93; Tirm izî, Mevâkît 53; İbn Mace, İkâm e 50 Müslim in bir başka rivâyeti şöyledir:resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem sanki okları düzeltir gibi saflarım ızı düzeltirdi. Bizim buna alıştığım ızı görünceye kadar böyle yapm aya devam etti. Kendisi bir gün nam aza çıktı ve nam az kıldıracağı yerde durdu. Tam tekbir alm ak üzere iken göğsü saf hizasından dışarı çıkm ış bir adam gördü. Bunun üzerine şöyle buyurdu: Ey Allah ın kulları! Ya saflarınızı düzeltirsiniz, ya da Allah Teâlâ sizin aranıza düşm anlık, buğz ve kalblerinize ihtilâf koyar da birbirinize yüz çevirirsiniz. Müslim, Salât 128 1-BESMELE "Bilcümle semâvi kitâbların anahtarı "Rahman, rahîm Allah adı ile"dir; yani besmeledir." (1) Râmûzû'l-ehâdîs, 241 "Meşrû işlerin hangisi olursa olsun besmele-i şerîfe ile başlanmazsa hayrına ve tamamına nâil olunamaz, bereketsiz kalır." (2) Ebû Dâvûd, Edeb, 18. 4-ABDESTEN SONRA { أىش ى ه يد أىف الى إ لىوى إ ال اهلل ي ى كح ىدهي الى ىشر ي ىك لىوي ى كأىش ى ه يد أىف ي م ى حم دان ىعب يدهي ى ك ى ر ي سوليوي{ Allah tan başka hakkıyla ibâdete lâyık hiçbir ilah olmadığına, O nun bir olduğuna ve ortağının bulunmadığına şehâdet ederim.yine Muhammed-sallallahu aleyhi ve sellem- in Allah ın kulu ve elçisi olduğuna şehâdet ederim. müslim1-209 5-EZAN DUASI ي م ى حم دان ال ى وس يلىةى ى كالىف يلىةىف ى كابػ ى عث وي ى مىقامان ى مح ي مودان ال ذ م ى كىعد تىوي إ ن ىك الى { اىلل ي هم ى رب ىذ ه الد ع ى وة الت ام ة ف ى كالص الىة الىقائ ى مة ف آت يف ال م ي ى عا ىد } تيخ ل 13
Bu eksiksiz dâvetin ve kılınacak namazın Rabbi olan Allahım! Muhammed e vesile ve fazileti ihsan eyle.ve O nu vâdettiğin Makâm-ı Mahmûd a eriştir. *Şüphesiz ki sen, vâdinden asla dönmezsin+. Buhari-1-203. 14-TESBİHLER VE LEİLEHE İLLALLAH ى صل ى اهلل ي ى : «ى من ى سب ى ح الل وى في يدب ي ر يكل صالةو ثىالثان كثىالثي ى ن ف ى ىعلىي و ك ى سل ى م قىا ىؿ كحم ىد الل وى ثىالثان كثىالثين ف كعن وي عن ى ر ي سوؿ اهلل كىكبػ ى ر الل وى ثىالثان ى كثىالثي ى ن ى كقىا ىؿ تى ى ما ى الم ائىة : الى إؿ ى ىق إ ال اهلل ي ى كح ىدهي الى ىشر ي ىك لىوي ف لىوي ال ي مل يك ى كلىوي ال ى حم ي د ف ى كيى ى و ىعلىى يكل ىشي و ء قىد ي ه ر ف غيف رت خطىاياهي ى ك إ ف ىكانىت م ث ى ل ىزبد ال ب ى ح ى ر» ركاهي مسلم Yine Ebû Hüreyre radıyallahu anh den rivayet edildiğine göre Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: Her namazdan sonra kim otuz üç defa sübhânallah, otuz üç defa elhamdülillâh, otuz üç defa Allâhü ekber der, yüze tamamlamak için de lâ ilâhe illallahü vahdehû lâ şerîke leh, lehü l-mülkü ve lehü l-hamdü ve hüve alâ külli şey in kadîr: Allah tan başka ilâh yoktur; yalnız Allah vardır. O tektir, ortağı yoktur. Mülk O nundur, hamd O na mahsustur. O nun gücü her şeye yeter derse, günahları deniz köpüğü kadar çok olsa bile affedilir. Müslim, Mesâcid 146. Ayrıca bk. Nesâî, Sehv 96 18-KADİR GECESİ Hz.Âişe (radıyallâhu anhâ)anlatıyor:"ey Allah'ın Resûlü, dedim, şâyet Kadir gecesine الل ي هم إن ىك ىعيفو تيح ب ال ى عف ى و : söyledi: tevâfuk edersem nasıl dua edeyim?" Şu duayı okumamı فىاع يف ىعن ى "Allahümme inneke afuvvun, tuhibbu'l-afve fa'fu annî. (Allahım! Sen affedicisin, affı seversin, beni affet." *Tirmizî, Da'avât 89, 19-KAZAYI HACET DUASI Hz. Enes (ra) anlatıyor: "Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) kazâyı hâcet için helâya girdiği zaman şu duayı okurdu: ى كال ىخب ى ائ ث ve'lhabâis. Allahümme ".اىلل ي innî eûzu bike mine'lhubsi هم إن ى أعيوذي ب ى ك م ى ن ال يخب ي ث (Allahım, pislikten ve (cin ve şeytan gibi) kötü yaratıklardan sana sığınırm." *Buhârî, Vudû 9, Da'avât 15; TUVALETTEN ÇIKARKEN YAPILAN DUÂ: {غيف ى رانىػ ىك bağışla (Allahım) beni - 20-MEZARA SELAM. Büreyde radıyallahu anh şöyle dedi: Hz. Peygamber ashâb-ı kirâma, kabristana gittikleri zaman şöyle demelerini اهلل ى لىنىا ى كلى يك ي ب يكم م العاف ي ى الىح يقوىف ف أىس ىيؿ ةى öğretirdi: «الس ال ي ىعلىي يكم أىى ل الد ي ى ار م ى ن ال ي مؤ م ن ي ى ن كال ي مس ل م ي ى ن ى كإ ن ا إ ف ىشاء ى اهلل ي» Selâm size, ey bu diyârın mü min ve müslim halkı! İnşallah yakında biz de aranıza katılacağız. Allah ın bizi de sizi de bağışlamasını dilerim. Müslim, Cenâiz 104 22-SU İÇME 14
ى كاح دان ىك يشر ب الب ى ع ير ف ى كلك ن ا ش ى رب ي ىعلىي و ك ى ى سل م: وا مثػ نىى ى صل ى اهلل ي ى»الى تىش ى رب ي وا كعن ابن عبا وس رضي الل و عنهما قاؿ: قىاىؿ ى ر ي سويؿ اهلل كثيال ىثف ك ى سم وا إ ذا أىنػ تيم ىشر بػ تيم ف ى كاح ى م يدكا إ ذىا أىنػ تيم ى رفع تيم» İbni Abbas radıyallahu anhümâ dan rivayet edildiğine göre Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: Deve gibi bir nefeste içmeyin. İki, üç nefeste için. Bir şey içeceğiniz zaman besmele çekin; içtikten sonra da elhamdü lillah deyin. Tirmizî, Eşribe 13 23-SAĞDAN BAŞLAMA : ف ي طي ي هو ر ه ف ى ىعلىي و ك ى سل ى م ي ػع ج ب ي وي الت يم ي ن ف ي ىش ن و يكل و كتىرج ل و ف ى صل ى اهلل ي ى ى ي اهلل ي ىعنػ ى ها قالىت : ىكا ىف ى ر ي سويؿ اهلل كعن عائشة رض ى كتىػنىػع ل و. متف هق عليو. Âişe (ra) şöyle dedi:resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem temizlenmeye, taranmaya, ayakkabısını giymeye varıncaya kadar her işe sağdan başlamayı pek severdi.buhârî, Vudû 31,Salât 47,Müslim,Tahâret66, 67. İlave bilgi. Yine Âişe radıyallâhu anhâ şöyle dedi:resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem sağ elini temizlik ve yemek için, sol elini de tuvalette temizlenmek ve benzeri işler için kullanırdı.ebû Dâvûd, Tahâret 18 24-YATAĞA YATINCA VE UYANINCA OKUNACAK DUA Huzeyfe radıyallahu anh şöyle dedi: Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem geceleyin uyumak istediği zaman elini ىك أ ي مو يت ى ك أى ح ي ى ا» da: yanağının altına koyar sonra «الل ي هم ب اس م "Allahümme bismike emûtü ve ahyâ: Allahım! Senin isminle ölür, senin isminle dirilirim derdi. Uykudan uyandığı zaman: Elhamdülillâhillezî ahyânâ ba de mâ emâtenâ ve اى ل ى حم يد هلل ال ذ م أىح ي ى انىا بع ىد ى ما أى ى ماتىػنىا ى كإ لىي و الن ي شو ي ر ileyhin-nüşûr. Bizi öldürdükten sonra dirilten Allah a hamdolsun.diriltmek sadece O na mahsustur buyururdu.buhârî,daavât 7,8,16.Müslim, Zikr 59; Ebû Dâvûd,Edeb 98; Tirmizî, Edeb 28; İbni Mâce,Duâ 25-MECLİSTEN KALKARKEN Ebû Hüreyre (ra) den rivayet edildiğine göre, Resûlullah (sav) şöyle buyurdu: : ي سب ى حانى ىك الل ي هم ى كب ى حم د ىؾ أىش ى ه يد أىف الى إلو إ الى أن ىت أس تىػغ ف ي رىؾ ى كأتىو ي ب إ لىي ىك Kim bir mecliste oturur ve orada bir sürü faydasız ve mânasız sözlerle vakit öldürür de, o meclisten kalkmadan önce, Sübhâneke Allahümme ve bihamdike eşhedü en lâ ilâhe illâ ente estağfiruke ve etûbu ileyke: Allahım! Seni her türlü noksan sıfatlardan tenzih ve hamdinle tesbih ederim. Senden başka bir ilâh olmadığını kesinlikle belirtirim. Senden bağışlanmamı diler ve sana tövbe ederim, derse, o mecliste yapmış olduğu hataları bağışlanır. Tirmizî, Daavât 39 26-MECLİS ADABI كعن أبي ىريرة رضي اهلل عنو قاؿ : قاىىؿ ى ر ي سويؿ ى صل ى اهلل ي ى «ى ما م ن قىػو و ي ى ػيقو ي موىف م ن ى مج ل وس الى ي ى ذ يك ي ركىف اهلل ى ىعلىي و ك ى ى سل م تىػ ىعالىى ف ي و إ ال قىا ي موا ىعن م ث ل ج يىفة ح ى ماور ى كىكا ىف لى ي هم ى حس ى رةن» ركاه أبو داكد. 15
Ebû Hüreyre radıyallahu anh den rivayet edildiğine göre, Resûlullah sa şöyle buyurdu: Herhangi bir topluluk oturdukları meclisten Allah ı zikretmeden kalkarlarsa, merkep leşi yanından kalkmış gibi olurlar. O meclis de onlar için bir pişmanlık olur. Ebû Dâvûd, Edeb 25 27-SABAH AKŞAM DUASI Osman İbni Affân radıyallahu anh den rivayet edildiğine göre Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: ب س م اهلل ال ذ م الى ي ى ي ر ى مع اس م و ىشي ء ه ف ي ا ألىر ض ى كالى ف ي الس ى ماء ى كي ى ى و Kim her sabah ve her akşam üç defa bismillâhillezîالس م ي lâ yedurru mea smihî şey ün fi l-ardı velâ fi s-semâ ve ي ع ال ى عل ي ي م hüve s-semîu l-alîm: İsmi sayesinde yerde ve gökte hiçbir şeyin zarar veremeyeceği Allah ın adıyla. O herşeyi duyar ve bilir derse, ona hiçbir şey zarar vermez. Ebû Dâvûd Edeb 101; Tirmizî, Daavât 13 28-BİRBİRİMİZE HAKKIMIZ ى صل ى اهلل ي ى : «ى حق ال ي مسل م ىعلىى ال ي مسل م ىخم ه س ف ى رد الس ال. ى ىعلىي و ك ى سل ى م قىا ىؿ كع يا ىدةي ى ر ي سوىؿ اهلل كعن أبي ىريرة رضي اهلل عنو أىف ال ى مر ير ف ى كاتػ ب ى اعي ال ى جنىائ ز ف ى كإ ى جاب ى ةي الد ع ى وة. ى كتىش م ي يت ال ى عاط س» متفق عليو. Ebû Hüreyre radıyallahu anh den rivayet edildiğine göre Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: Müslümanın, müslüman üzerindeki hakkı beştir: Selâm almak, hasta ziyaret etmek, cenâzenin arkasından yürümek, davete icâbet etmek ve aksırana yerhamükellah demek. Buhârî,Cenâîz2;Müslim,Selâm4. 29-SELAM عنو أف رسوؿ اهلل ى صل ى اهلل ي ىعلىي و ك ى سل م قاؿ : ي ى سل ي م الر اك ي ب ىعلىى ال ى ماش ي ف ى كال ى ماش ي ىعلىي الىقاع د ف ى كال ىقل ي ي ل ىعلىى ال ىكث ي ر» «Ebû Hüreyre radıyallahu anh den rivayet edildiğine göre, Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: Binitli olan yürüyene, yürüyen oturana, sayıca az olan çok olana selâm verir. Buhârî, İsti zân 5,6; Müslim, Selâm 1 Buhârî nin bir rivayetinde: Küçük büyüğe selâm verir ilâvesi vardır.buhârî, İsti zân 7 İlave bilgi. Ebû Hüreyre radıyallahu anh den rivayet edildiğine göre, Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: Sizden biriniz bir meclise vardığında selâm versin. Oturduğu meclisten kalkmak istediği zaman da selâm versin. Önce verdiği selâm, sonraki selâmından daha üstün değildir. Ebû Dâvûd, Edeb 139; Tirmizî, İsti zân 15 30-TEŞMİT Ebû Hüreyre radıyallahu anh den rivayet edildiğine göre, Nebî sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: 16
Sizden biriniz aksırdığı zaman: ل ى حم يد هلل Elhamdülillahاى desin. Kardeşi veya arkadaşı da ona: يى ػر ى ح ي م ى ك اهلل ي : Yerhamükellah desin. Aksıran da: : Yehdîkümullahu ve yuslihu bâleküm = Allah sizi hidayette kılsın ي ى ػه د ي ي يك ي م اهلل ي ى كي ي ص ل ح ب ى الى يكم ve kalbinizi ıslah etsin, desin. Buhârî, Edeb 126. 31-MUSAFAHA ى صل ى اهلل ي ى : «ى ما م ن ي مس ل ى مي ن ي ى ػل تىق ي ى اف فىػي ى تىصافى ى حاف إ ال غيف ى ر لى ي ه ى ما قىػب ى ىعلىي و ك ى ى سل م ل كعن البراء رضي اهلل عنو قاؿ : قىا ىؿ ى ر ي سويؿ اهلل أىف ي ى ػف تىر قىا» ركاه أبو داكد. 889. Berâ (ra) den rivayet edildiğine göre, Resûlullah (sav) şöyle buyurdu: İki müslüman karşılaştıklarında el sıkışırlarsa, birbirlerinden ayrılmadan önce günahları bağışlanır. Ebû Dâvûd, Edeb 143. 32-ÖLENİN YANINDA ى صل ى اهلل ي ى «لىق نيوا مو تىايكم الى إ لوى إ ال اهلل ي ىعلىي و ك ى ى سل م.. كعن أىبي سعيد ال يخد ر م رضي الل و عنوي قاؿ:قىا ىؿ ى ر ي سويؿ اهلل Ebû Sa îd el-hudrî radıyallahu anh den rivayet edildiğine göre Resûlullah sa şöyle buyurdu: Ölmek üzere olanlarınıza Lâ ilâhe illallah demeyi telkin ediniz! Müslim, Cenâiz 1, 2.. Ebû Dâvûd, Cenâiz 16; 33-TEŞEKKÜR Üsâme İbni Zeyd radıyallahu anhümâ dan rivayet edildiğine göre Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: Kendisine iyilik edilen bir kimse o iyiliği cezâkellâhü hayran: Allah seni hayırla mükâfatlandırsın, derse, ى ج ى زا ىؾ اهلل ي ىخي ران yapana, ona en iyi şekilde teşekkür etmiş olur. Tirmizî, Birr 87 34-YOLCULUĞA ÇIKARKEN YAPILAN DUÂ: ))اىهلل ي أىك ب ى ػ ي رفاىهلل ي أىك ب ى ػ ي رفاى هلل ي أىك ب ى ػ ي ر { ي سب حا ىف ال ذ م ى سخ ى ر لىنىا ى ىذا ى ك ى ما يكن ا لىوي ي مق ر ن ي ى ن * ى كإ ن ا إ لىى ى ربػ نىا لى ي منىقل ب ي وىف{ اىلل ي هم إ نا نىس ىلي ىك في ي ب في الس ىفر ف ى سىفر ناى ىذاى ال ب ر ى كالتػ ق ى ولف ى كم ى ن ال ى ع ى مل ماى تىػر ىضىف اىلل ي هم ىو ف عىلىي ناى ى سىفر ناى ى ىذا ى كاط و ىعن ا ب ي ػع ىدهيف اىلل ي هم أىن ى ت الص اح ى كا ألىى ل(( ى ك ي سوء ال ي منػ ىقلىب في ال ماىؿ ى كىكحب ى ة ال ى من ظىر ى كال ىخل يىفةي في األىى ل ف اىلل ي هم إ ني أىعيوذي ب ىك م ن ى كع ثاىء الس ىفر Allah en büyüktür.allah en büyüktür.allah en büyüktür.bunu bizim hizmetimize veren Allah ı tüm noksanlıklar-dan tenzih ederiz.yoksa biz buna güç yetiremezdik.şüphesiz ki biz, Rabbimize döneceğiz.allahım! Senden, bu yolculuğumuzda iyilik ve takva, râzı olacağın amel dileriz.allahım! Bu yolculuğumuzu bize kolaylaştır ve onun uzaklığını bize yakın kıl.allahım! Sen, yolculukta dost ve âilemiz için vekilsin.allahım! Yolculuğun meşakkatinden, üzücü manzara (görmekten), âilem ve malımda kötü değişiklikler (ile karşılaşmaktan) sana sığınırım. Yolculuktan dönünce bu duâyla birlikte şunu da söyler: آي ب ي وىف تاىئ ب ي وىفف عاىب يدكى فف ل ى رب ناى حاىم يدكىف Biz, (yolculuktan, vatanımıza selâmet içerisinde) dönenler, tevbe edenler, ibâdet edenler, Rabbimize hamd edenleriz. *260+ 36- IKI REK AT MESCİD NAMAZ KILMAK 17
510- Câbir b. Abdillah (r.a.) den rivâyete göre, şöyle demiştir: Cuma günü Peygamber (s.a.v.), hutbe okurken bir adam çıkageldi. Peygamber (s.a.v.) ona, namaz kıldın mı? buyurdu. O da: Hayır deyince: O halde kalk ve namaz kıl buyurdu. (Nesâî, Cuma: 16; Buhârî, Cuma: 31) 37-TİLAVET SECDESİ Tilâvet secdesi şöyle yapılır: Niyet edilerek eller kaldırılmadan Allahü ekber diyerek secdeye varılır. Secdede üç kere; "Sübhâne rabbiyel a'lâ" denir. Sonra Allahü ekber denilerek ayağa kalkılır. (M. Zihni Efendi) Dua gibi eller kaldırılarak; Bakara Sûresinin 285. âyetindeki "Semi'na ve ata'na ğufrâneke Rabbenâ ve ileykel masîr" ayeti celilesi okunarak eller yüze sürülür. Bu şekilde tilavet secdesi yapılmış olunur. 38-SEHİV SECDESİ Sehiv secdesi; "yanılma ve unutma secdesi" demektir. Namazın farzlarından birinin tehiri (geciktirilmesi) veya vaciplerden birini terk ve ya tehiri halinde yapılması gerekir. Şöyle yapılır: Son oturuşta yalnız "Tahiyyat" okunduktan sonra iki tarafa selam verilir. Ondan sonra "Allahu Ekber" denilerek secdeye varılıp üç kere " Sübhane Rabbiye'l-alâ " okunur. sonra "Allahu Ekber" denilerek kalkılır. Bir tesbih miktarı duraklamadan sonra tekrar "Allahu Ekber" deyip ikinci secdeye varılır. Yine üç kez " Sübhane Rabbiye'l-alâ " okunduktan sonra "Allahu Ekber" denilerek kalkılır ve oturulur. Tahiyyat, Salli-Barik ve"rabbena atina" okunup önce sağ tarafa sonra da sol tarafa selâm verilir. 39-EVDEN ÇIKARKEN YAPILAN DUÂ: ب س م اهلل ف تىػ ى وك ل يت ىعل ى اهلل ف ى كالى ى حو ىؿ ى كالى قيػو ةى إ ال ب اهلل. اىلل ي هم إ ن ي أىعيوذي ب ىك أىف أىض ل ف أىك أي ىضل ف أىك أىز ؿ ف أىك أيىزؿ ف أىك أىظ ل ى مف أى ك 18 أيظ لى ى مف أىك أىج ى ه ى لف أىك ي ي ج ى ه ى ل ىعلى ي. Allah ın adıyla (başlarım).allah a tevekkül ettim. Güç ve kuvvet, ancak Allah ındır. Allahım!Sapıklığa düşmekten veya düşürülmek-ten, ayağımın kaymasından veya kaydırılmasından, zulmetmek-ten veya zulme uğramaktan, cehâlete düşmekten veya câhil bırakılmaktan sana sığınırım. *31+ 40-SALATÜ SELAM ى الل هم ى صل ىعلىى ى سي د نىا ي م ى حم ف الن بي ا أليم ى ى كىعلىى ى آل و ك ى ى صح ب و ك ى و د سل م 41-CUMA ÖZÜRSÜZ OLARAK CUMA YI TERKEDENIN DURUMU 500- Muhammed b. Amr (r.a.), tarafından sahabe olduğu söylenen Ebûl Ca'd Eddamrî den rivâyet edildiğine göre, şöyle demiştir: Rasûlullah (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: Kim ihmal edip özürsüz olarak cumayı üç kere bırakırsa, Allah o kimsenin kalbini mühürler. (Nesâî, Cuma: 2; Müslim, Cuma: 12) 42-EVE GİRERKEN YAPILAN DUÂ: ى ربػ نىا تىػ ى وك ل نىا ىخ ى رج نى اف ى كىعل ى اهلل ى كلىج نىاف ى كب س م اهلل ب س م اهلل Allah ın adıyla girdik, Allah ın adıyla çıktık ve sadece Rabbimiz Allah'a tevekkül ettik. Sonra âilesine selâm versin. *32+
Yatarken okunacak dua 1464. Âişe radıyallahu anhâ şöyle dedi: Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem yatağına yatacağı zaman, Kul hüvallâhü ahad, Kul eûzü bi-rabbi l-felak ve Kul eûzü bi-rabbi n-nâs ı (Muavvizât ı) okuyarak ellerine üfler, onları vücuduna sürerdi.buhârî, Daavât 12; Müslim (bu şekliyle yoktur). Ayrıca bk. İbni Mâce, Duâ 15Buhârî ve Müslim in diğer bir rivayetine göre:resûl-i Ekrem sallallahu aleyhi ve sellem her gece yatağına yattığı zaman avuçlarını birleştirerek onlara Kul hüvallâhü ahad, Kul eûzü bi-rabbi l-felak ve Kul eûzü bi-rabbi n-nâs ı okuyup üfler, başından, yüzünden ve vücudunun ön tarafından başlayarak ulaşabildiği yerlere kadar ellerini sürer ve bunu üç defa yapardı.buhârî, Fezâilü'l- Kur'ân 14 ى صل ى اهلل ي ى :»إ ذىا أىتىػي ىت ىم ى ج ى ع ىك فىػتى وض ي ك يضوء ى ىعلىي و ك ى ى راء بن عاز وب ف ى رض ى ي اهلل ي عنػ ي ه ى ما ف قىا ىؿ سل م ىؾ : قىا ىؿ ل ي ى ر ي سويؿ اهلل ى كعن ال ب ى ػ ى ل لص الىة ف ثيم اض طىج ع ىعلىى ش ق ىك ا ألىي ى من ف ى كقيل : اىلل ي هم أىس لىم يت نىػف س ي كج ه ي إ لىي ىك كفىػو ض يت أىم ر م إ لىي ىك ف إ لىي ىك ف ى ك ى كج ه يت ى. ى ى كأىلى ىج يت ظىه ر م إ لىي ىك ف ى رغ ب ى ةن ى ك ى رى ب ى ةن إ لىي ىك ف الى ى مل ىج ى ى كالى ى من ى جي م ن ىك إ ال إ لىي ىك ف آ ى من يت ب ك تىاب ىك ال ذ م أىنػ ى زل ىت ف ى كب نىب ي ىك ال ذ م أىر ى سل ىت ي مت ف هق عليو.. Berâ İbni Âzib radıyallahu anhümâ şöyle dedi: 19 ف فإ ف م ت. م ت على الف طرة ف كاج ى عل ي هن آخ ى ر ما تىػيقويؿ» Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem bana şöyle buyurdu: Yatağına yatmak istediğin zaman namaz abdesti gibi abdest al. Sonra sağ yanına yat ve: Allâhümme eslemtü nefsî ileyke ve veccehtü vechî ileyke ve fevvaztü emrî ileyke ve elce tü zahrî ileyke, rağbeten ve rehbeten ileyke, lâ melcee velâ mencâ minke illâ ileyke. Âmentü bi-kitâbikellezî enzelte ve bi-nebiyyikellezî erselte: Allahım! Kendimi sana teslim ettim. Yüzümü sana çevirdim. İşimi sana ısmarladım. Sırtımı sana dayadım. Ümit bağladığım sen, korktuğum yine sensin. Senden kaçıp sığınacak ve senin elinden kurtulacak bir yer varsa yine sensin. İndirdiğin kitabına ve gönderdiğin peygamberine iman ettim, de! Eğer ölürsen iman üzere ölürsün. Bu dua senin o geceki son sözlerin olsun. Buhârî, Vudû 75, Müslim, Zikir 56 CEMAATLE NAMAZ Ebu'd-Derda (radıyallahu anh) anlatıyor: "Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: "Köyde olsun, kırda olsun üç kişi olur da orada cemaatle namaz kılınmazsa, şeytan onlara galebe çalmış demektir. Size cemaatle namaz kılmanızı tavsiye ederim." *Ebu Davud, Salat 47, (547); Nesâî, İmamet 48, (2, 106).+Rezîn şu ziyadede bulunmuştur: "Zira insanın kurdu şeytandır. Onu yalnız yakaladı mı yer." *581+ Namaza geliş adabı ى صل ى اهلل ي : «إذا أيق ي ى ىعلىي و ك ى سل ى م ي ى ػيقويؿ مت الص الىةي ف فىال تى تيوىا كأنػ تي م كعن أبي ىريرة رضي اهلل ي ىعن وي قىا ىؿ : ى سم ع يت ى ر ي سوىؿ اهلل تىس ى عو ىف ف كأىي تيوىا ى كأىنيتم تىم يشوىف ف كىعلىي يكم الس ك ينىةى ف فى ى ما أىد ى رك تيم فى ى صل وا ف ى ك ى ما فىاتى يكم فى ىت موا» ي متػ ىف هق ىعلىي و. Ebû Hüreyre radıyallahu anh Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem i şöyle buyururken dinlediğini söyledi:
Kâmet getirildiği zaman namaza koşarak değil, ağırbaşlı bir şekilde yürüyerek geliniz. Yetişebildiğiniz kadarını imamla birlikte kılınız; yetişemediğiniz rekâtları da kendiniz tamamlayınız. Müslim in rivayetinde şöyle bir ilâve vardır: Herhangi biriniz namaz kılmaya karar verdiği zaman artık namazda sayılır. Buhârî,Ezan 20,21,Cuma18; Müslim, Mesâcid 151-44-NAMAZ SONU DUALARI Fedâle İbni Ubeyd radıyallahu anh şöyle dedi: Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem namazdan sonra Allah a hamd etmeden, Peygamber aleyhisselâm a salâtü selâm getirmeden dua eden bir adamı işitti. Bunun üzerine: Bu adam acele etti buyurdu. Sonra o adamı yanına çağırdı. Ona veya bir başkasına şöyle buyurdu: Biriniz dua edeceği zaman önce Allah Teâlâ ya hamdü senâ etsin, sonra Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem e salâtü selâm getirsin. Daha sonra da dilediği şekilde dua etsin. Ebû Dâvûd, Vitir 23. Tirmizî, Daavât 65; Nesâî, Sehv 48 İFTAR DUASI أىلل ي هم لى ى ك ي صم يت ى كب ىك آ ى من ي ت ى كىعلىي ىك تىػ ى وك ل ي ت ى كىعلىى ر ز ق ى ك أىف طىر يت* "Allah'ım! Senin için oruç tuttum, sana inandım, sana dayandım, Senin verdiğin rızıkla orucumu açtım. SALATEN TÜNCİNÂ DUASI: ى كا فىا ت* ى كتىػق ى لىنىا ب ى ها ى جم ي ى ع ال ى حا ى و د ى صالىةن تيػن ج ينىا ب ى ها م ن ى جم يع جات * ا الىى ى واؿ اىلل ي هم ى صل ى ك ى سل م ىعلىى ى سي د نىا ى كنىب يػ نىا ي م ى حم ى كتيطىه ي رنىا ب ى ها م ن ى جم يع الس ي ػ ئىات * ى كتىػر فىػع ي نىا ب ى ها ع ن ىد ىؾ اىع لىى الد ى ر ى جات * ى كتيػب ى ػل غينىا ب ى ها اىق ى صى ال غىاي ى ات م ن ى جم يع ال ىخيػ ى رات ف ى ال ى حي ى ات ى كب ى ػع ىد ال ى م ى مات * ى حس ب ي ػنىا اهلل ي ى كن ع ى م ال ى وك ي ي ل ن ع ى م ال ى مو لىى ى كن ع ى م الن ص ي ي ر* غيف ى رانى ىك ى ربػ نىا ى كا لىي ىك ال ى مص ي ي ر* Salaten Tüncina duasının anlamı:allah ım! Efendimiz Muhammed e (sav) ve onun ehli beytine salat et. Bu salavat o derece değerli olsun ki: Onun hürmetine bizi bütün korku ve belalardan kurtarsın. Bizim ihtiyaçlarımızı o salavat hürmetine yerine getirsin, bizi bütün günahlardan bu salavat hürmetine temizlersin, o salavat hürmetine bizi derecelerin en üstüne yüceltirsin, o salavat hürmetine hayatta ve öldükten sonra düşünülebilecek bütün hayırlar konusunda gayelerin en sonuna kadar ulaştırsın. Ey merhametlilerin merhametlisi bize bunları merhametinle nasib et. Alla Tealâ bize kâfidir ve ne iyi bir dost, ne iyi bir vekildir. Ey Rabbimiz, senin mağfiretini dileriz, dönüş yalnız sanadır. YEMEK DUASI ى ك ا ألىك ل ػي ى ن أىلل ػ ي ه م أىل ى حم ػ يد ل ل ػو ال ػذ ل أىط ى ع ى منىػا ى ك ى سػىقانىا ى ك ى ج ى علىنىػا م ػ ى ن ال ي مس ػل م ي ى ن ى ك أىل ى حم ػ يد ل ل ػو ى ك ب ى ػ ى رىكاتيػوي ىعلىػى ى صػاح ب الط ى عػا اج ى عل ن ع ى متىػنىا ىدائ ن ما ى ك د ينىػنىا قىائ ن ما ى ك أىك الىىدنىا ى عال ن ما ىصال ن حا ى ك الى تي ى سل ط ىعلىيػ نى ا ظىال ن ما أىلل ػ ي هم زد ن ع ى مةن ىكث ي ى رةن ب ي حر ى مة س ر ي سو ى رة ال ىفات ىح ة اى ل ى حم يد ل ل ػو ى رب ال ى عالىم ي ى ن. ى ك ال ع ى اق ب ى ةي ل ل ي مت ق ي ى ن. NAMAZ DUASI ى ك الص الىةي ى ك الس الى ي ىعلىى ى ر ي سول نىا ي م ى حم و د ى ك ىعلىى آل وى ى ك ى صح ب و اىج ى مع ي ى ن. 20
1- الى ا لىوى ا ال اهلل ي ى كح ىدهي الى ىشر ي ىك لىوي* لىوي ال ي مل يك ى كلىوي ال ى حم ي د ى كيى ى و ىعلىػى يكػل ىشػي وق قىػد ي ه ر* -2 ال ىقب ر * اىلل ي هػم الى ى مػان ىع ل ى مػا أىع طىي ػ ىت ى كالى ي مع ط ػ ىي ل ى مػا ى منىػع ىت ى كالى ي ى ػنػ ىف ي ع ذىا ال ى جد م ن ىك ال ى جد * ى كأىعيوذي ب ىك م ن ف تػ نىػة الػد نػ ي ى ا ى كأىعيػوذي ب ػ ىك م ػن ف تػ نىػ ة أىلل ي هم إ ن ي أىعيوذي ب ى ك م ى ن ال ي جب ن ى كال ب ي خ ل ى كأىعيوذي ب ىك م ن أىف أي ى رد ا لىى أىر ذىؿ ال ع ي م ر ى كم ن ىشر ف تػ نىة ال ى مس يح الد ج ا ؿ* ى كم ن ف تػ نىة ال ى مح ي ى ا ى كال ى م ى مات ى ج ى هن ى م ى كم ن ىع ىذاب ال ىقب ر 3- أىلل ي هم إ ن ي أىعيوذي ب ىك م ن ىع ىذاب 1-Rasulüllah (s.a.v.) selam verip namazdan çıkınca şu duayı okurdu: Allah tan başka ilah yoktur, yalnız Allah vardır. O tektir, ortağı yoktur. Mülk O nundur, hamd O na mahsustur. O nun gücü herşeye yeter. Allah ım! Senin verdiğine engel olacak, vermediğini de verecek bir kimse yoktur. Senin lütfun olmadan hiçbir zengine serveti fayda vermez. (Buharî, Ezan, 155; İ tisam, 3; Kader, 12; Deavât, 18; Müslim, Mesâcid, 137, 138) 2-Resulüllah (s.a.v.) namazlardan sonra şu duayı okuyarak Allah a sığınırdı: Allah ım! Korkaklıktan, cimrilikten sana sığınırım. Erzel-i ömürden (ömrün en kötü, en verimsiz çağı) sana sığınırım. Dünya fitnesinden sana sığınırım. Kabir fitnesinden de sana sığınırım. (Buharî, Cihad, 25; Deavât, 37, 41, 44; Müslim, Zikir, 50, 52) 3-Resulüllah (s.a.v.) şöyle buyurdu: Biriniz namazda tahiyyatı bitirdiği zaman, dört şeyden Allah a sığınırak şöyle desin: Allah ım! Cehennem azabından ve kabir azabından, hayat ve ölüm fitnesinden, kör deccalın fitnesinden sana sığınırım. (Müslim, Mesâcid, 128, 130, 134; Ebu Davud, Salât, 149, 179) 21