ULUSLARARASI YIL:2 SAYI:3 YEAR:2 ISSUE:3 03
I THE PURSUIT OF HISTORY INTERNATIONAL PERIODICAL FOR HISTORY and SOCIAL RESEARCH YIL:2 SAYI:3 NSAN2010 YEAR:2 ISSUE:3 APRIL2010
IV THE PURSUIT OF HISTORY INTERNATIONAL PERIODICAL FOR HISTORY and SOCIAL RESEARCH TARHNPENDE ULUSLARARASITARHveSOSYALARATIRMALARDERGS THEPURSUITOFHISTORY INTERNATIONALPERIODICALFORHISTORYANDSOCIALRESEARCH BaskÖncesi: MinyaTU K Bask: MESA letiim: SelçukÜniversitesiEdebiyatFakültesi TarihBölümüKampüs/Konya 0.332.2231423/0.542.3566471 http://www.tarihinpesinde.com www.thepursuitofhistory.com tarihinpesinde@hotmail.com, dergi@tarihinpesinde.com, thepursuitofhistory@hotmail.com
TARHN PENDE ULUSLARARASI TARH ve SOSYAL ARATIRMALAR DERGS III TARHNPENDE ULUSLARARASITARHveSOSYALARATIRMALARDERGS THEPURSUITOFHISTORY INTERNATIONALPERIODICALFORHISTORYANDSOCIALRESEARCH (edergi) ISSN:13085468 (basl) ISSN:1308545X Editör Yrd.Doç.Dr.NecmiUYANIK YönetimKurulu Doç.Dr.AbdullahÖZTÜRK,Yrd.Doç.Dr.AbdurrahmanSAVA,Doç. Dr. A. Murat SÜNBÜL, Doç. Dr. Âlim GÜR, Prof. Dr. Bahaeddin YEDYILDIZ, Yrd. Doç. Dr. Çaatay BENHÜR, Prof. Dr. Emine YENTERZ, Prof. Dr. Hasan BAHAR, Yrd. Doç. Dr. Hüseyin MUMAL,Prof.Dr.MuhittinTU,Doç.Dr.MustafaDEMRC,Doç. Dr.NecmiUYANIK,Doç.Dr.ÖzdemirKOÇAK,Doç.Dr.Ramazan ÇALIK,Yrd.Doç.Dr.SinanGÖNEN,Yrd.Doç.Dr.UfukDenizAÇI EditörYardmclar CemalÇETN,FatihÇOLAK,HaticeGülKÜÇÜKBEZC,HarunYIL DIZ,Yrd.Doç.Dr.HüseyinMUMAL,MehmetFatihBERK,Mustafa ARSLAN,SalihKAYMAKÇI,SalihKI,Dr.SinanTADELEN,Yunus NCE,ZehraODABAI YaynKurulu Prof.Dr.AbdullahKAYGI,Prof.Dr.AbdüsselamULUÇAM,Prof.Dr. AdnanMAN,Prof.Dr.AhmetYaarOCAK,Prof.Dr.AliBRNC, Prof.Dr.AlibrahimSAVA,Prof.Dr.AnvarbekMOKEEV,Prof.Dr. Azmi ÖZCAN, Prof. Dr. Azmi SÜSLÜ, Prof. Dr. Bahaeddin YEDYILDIZ,Prof.Dr.BenjaminFORTNA,Doç.Dr.BirolAKGÜN, Prof.Dr.ClausSCHÖNG,Yrd.Doç.Dr.ÇaatayBENHÜR,Prof.Dr. HalukHadiSÜMER,Prof.Dr.HasanBAHAR,Prof.Dr.HüseyinBA CI, Yrd. Doç. Dr. Hüseyin MUMAL, Yrd. Doç. Dr. brahim Halil SUGÖZÜ,Prof.Dr.lberORTAYLI,Prof.Dr.KurtuluDNÇER,Prof. Dr.M.AkifERDORU,Doç.Dr.MehmetKIRBIYIK,Doç.Dr.Mehmet ÖZDEN,Prof.Dr.MetinAYIII,Prof.Dr.MetinHÜLAGÜ,Prof.Dr. Muhittin TU, Doç. Dr. Mustafa DEMRC, Dr. Mürteza HASANOLU,Doç.Dr.NecmiUYANIK,Doç.Dr.ÖzdemirKOÇAK, Prof.Dr.RainerCZCHON,Doç.Dr.RamazanÇALIK,Prof.Dr.Salim CÖHÇE,Prof.Dr.S.WaleckDALPOUR,Yrd.Doç.Dr.SeferSOLMAZ, Prof. Dr. Semih YALÇIN, Prof. Dr. Süleyman BEYOLU, Prof. Dr. ThomasDrewBEAR,Prof.Dr.TemuçinFaikERTAN,Dr.UfukAY HAN,Yrd.Doç.Dr.UfukDenizAÇI,Doç.Dr.YusufSARINAY,Dr. ZekeriyaMR
TARHN PENDE ULUSLARARASI TARH ve SOSYAL ARATIRMALAR DERGS V HakemveDanmaKurulu Prof.Dr.AbdullahKAYGI(HacettepeÜniversitesi),Doç.Dr.Abdullah ÖZTÜRK(SelçukÜniversitesi),Prof.Dr.AbdullahSAYDAM(Erciyes Üniversitesi),Prof.Dr.AbdullahTOPÇUOLU(SelçukÜniversitesi), Yrd.Doç.Dr.AbdurrahmanSAVA(SelçukÜniversitesi),Prof. Dr. Abdülkadir YUVALI (Erciyes Üniversitesi), Prof. Dr. Abdüsselam ULUÇAM(BatmanÜniversitesi),Prof.Dr.AdilDAISTAN(Akdeniz Üniversitesi),Prof.Dr.AdnanSOFUOLU(HacettepeÜniversitesi), Prof.Dr.AdnanMAN(UakÜniversitesi),Doç.Dr.AhmetÇAYCI (SelçukÜniversitesi),Yrd.Doç.Dr.AhmetGÖGERCN(SelçukÜniver sitesi),prof.dr.ahmetkankal(dicleüniversitesi),yrd.doç.dr. Ahmet amil GÜRER (Rize Üniversitesi), Prof. Dr. Ahmet TABAKOLU(MarmaraÜniversitesi),Prof.Dr.AhmetYAMAN(Sel çuküniversitesi),prof.dr.a.adiltirpan(selçuküniversitesi),prof. Dr.A.BicanERCLASUN(GaziÜniversitesi),Prof.Dr.A.HalûkYÜK SEL(AnadoluÜniversitesi),Prof.Dr.A.KâzmÜRÜN(SelçukÜniver sitesi),yrd.doç.dr.a.küratgökkaya(gaziüniversitesi),prof. Dr.A.YaarOCAK(HacettepeÜniversitesi),Doç.Dr.AlaaddinAKÖZ (Selçuk Üniversitesi), Doç. Dr. Alexander A. SOTNCENKO (St. PetersburgDevletÜniversitesi/Rusya),Prof.Dr.AliAKYILDIZ(Mar maraüniversitesi),yrd.doç.dr.alibaykan(selçuküniversitesi), Prof.Dr.AliBRNC(TürkTarihKurumuBakan),Yrd.Doç.Dr.Ali BÜYÜKARSLAN(SelçukÜniversitesi),Prof.Dr.A.brahimSAVA (ÇankrKaratekinÜniversitesi),Doç.Dr.A.MuratSÜNBÜL(Selçuk Üniversitesi), Doç. Dr. Âlim GÜR (Selçuk Üniversitesi), Prof. Dr. Anvarbek MOKEEV (Manas Üniversitesi/Krgzistan), Doç. Dr. Arif BLGN(SakaryaÜniversitesi),Yrd.Doç.Dr.AthinaA.SPTANOU (MakedonyaÜniversitesi/Makedonya),Prof.Dr.AyferÖZÇELK(Pa mukkaleüniversitesi),prof.dr.aygünattar(giresunüniversitesi), Yrd.Doç.Dr.AzizMERHAN(YldzTeknikÜniversitesi),Prof.Dr. AzmiÖZCAN(BilecikÜniversitesi),Prof.Dr.AzmiSÜSLÜ(Ankara Üniversitesi),Prof.Dr.BahaeddinYEDYILDIZ(HacettepeÜniversitesi ),Prof.Dr.BayramÜREKL(SelçukÜniversitesi),Prof.Dr.BehçetKe malyelbursa(abantzzetbaysalüniversitesi),prof.dr.benjamin FORTNA(LondraÜniversitesi/ngiltere),Prof.Dr.BirolAKGÜN(Sel çuküniversitesi),yrd.doç.dr.birolgülnar(selçuküniversitesi), Yrd.Doç.Dr.BülentATALAY(TrakyaÜniversitesi),Yrd.Doç.Dr.Bü lent BAKAR (Marmara Üniversitesi), Prof. Dr. Bülent ÇUKUROVA (ÇukurovaÜniversitesi),Yrd.Doç.Dr.CanerARABACI(SelçukÜni versitesi),yrd.doç.dr.cemalgüven(selçuküniversitesi),prof.dr. CemilÖZTÜRK(MarmaraÜniversitesi),Prof.Dr.CezmiERASLAN(s tanbul Üniversitesi/Atatürk Aratrma Merkezi Bakan), Doç. Dr. Charles WILKINS (Wake Forest Üniversitesi/ABD), Prof. Dr. Claus SCHÖNG(FreieÜniversitesiBerlin/Almanya),Yrd.Doç.Dr.Çaatay BENHÜR(SelçukÜniversitesi),Prof.Dr.DavidKUSHNER(HaifaÜni versitesi/srail),prof.dr.denizahn(hacettepeüniversitesi),doç. Dr. Dimitris MAVROSKOUFS (Aristotle Üniversitesi/Yunanistan), Doç. Dr. Doan YÖRÜK (Selçuk Üniversitesi), Prof. Dr. Donald QUATAERT (Binghamton Üniversitesi/ngiltere), Doç. Dr. Durmu BULGUR(stanbulÜniversitesi),Yrd.Doç.Dr.DursunGÖK(Selçuk Üniversitesi),Doç.Dr.ErdalAÇIKSES(FratÜniversitesi),Yrd.Doç.Dr. ErdinçYAZICI(GaziÜniversitesi),Prof.Dr.EmineYENTERZ(Selçuk Üniversitesi),Yrd.Doç.Dr.ErcanYILMAZ(SelçukÜniversitesi),Prof. Dr.EsraBURCU(HacettepeÜniversitesi),Prof.Dr.EvangeliaBALTA (MilliHelenikAratrmaVakf/Yunanistan),Prof.Dr.FahrettinTIZLAK
VI THE PURSUIT OF HISTORY INTERNATIONAL PERIODICAL FOR HISTORY and SOCIAL RESEARCH (Süleyman Demirel Üniversitesi), Prof. Dr. Fahri UNAN (Hacettepe Üniversitesi),Yrd.Doç.Dr.FatihERBAY(SelçukÜniversitesi),Prof.Dr. FerdaAYSAN(DokuzEylülÜniversitesi),Doç.Dr.FerudunATA(Sel çuküniversitesi),yrd.doç.dr.fikrethacizade(selçuküniversite si), Prof. Dr. Géza Dávid (ELTE Török Tanszék Budapest Múzeum/Macaristan),Prof.Dr.GökhanÇETNSAYA(stanbulTeknik Üniversitesi), Doç. Dr. Gümeç KARAMUK (Hacettepe Üniversitesi), Yrd.Doç.Dr.HakanKUYUMCU(SelçukÜniversitesi),Prof.Dr.Hale IVGIN(GaziÜniversitesi),Prof.Dr.HalilNALCIK(BilkentÜniversi tesi),prof.dr.h.hadisümer(selçuküniversitesi),prof.dr.hasan BAHAR(SelçukÜniversitesi),Prof.Dr.HaimKARPUZ(SelçukÜni versitesi), Prof. Dr. Hayati AKTA (Karadeniz Teknik Üniversitesi), Prof.Dr.HayraniALTINTA(AnkaraÜniversitesi),Prof.Dr.Hüseyin BACI(OrtadouTeknikÜniversitesi),Doç.Dr.HüseyinÇINAR(K rkkaleüniversitesi),prof.dr.hüseyingümü(marmaraüniversite si),yrd.doç.dr.hüseyinkandemr(selçuküniversitesi),yrd.doç. Dr. Hüseyin MUMAL (Selçuk Üniversitesi), Prof. Dr. brahim LKHAN(SelçukÜniversitesi),Yrd.Doç.Dr.brahimKUNT(Selçuk Üniversitesi),Doç.Dr.brahimSOLAK(SelçukÜniversitesi),Yrd.Doç. Dr.brahimHakkKAYNAK(SelçukÜniversitesi),Yrd.Doç.Dr.bra himhalilsugözü(rnaküniversitesi),prof.dr.hsangüne(ana doluüniversitesi),prof.dr.lberortayli(topkapsaraymüzemü dürü),prof.dr.lhanahn(manasüniversitesi/krgzistan),prof.dr. zzetöztoprak(ankaraüniversitesi),doç.dr.zzetsak(selçuk Üniversitesi),Prof.Dr.JonT.OPLNGER(MaineÜniversitesi/ABD), Prof.Dr.JudithSPENCER(AlbertaÜniversit/Kanada),Prof.Dr.Kemal ÇÇEK(KaradenizTeknikÜniversitesi),Doç.Dr.KezbanACAR(Celal BayarÜniversitesi),Prof.Dr.KubilayAKTULUM(SüleymanDemirel Üniversitesi), Prof. Dr. Kurtulu DNÇER (Hacettepe Üniversitesi), Prof.Dr.LeventZOROLU(SelçukÜniversitesi),Prof.Dr.Mahmut ATAY(FratÜniversitesi),Prof.Dr.MehmetAÇA(BalkesirÜniversite si),doç.dr.mehmetakgül(selçuküniversitesi),doç.dr.mehmet PÇOLU(SelçukÜniversitesi),Doç.Dr.MehmetKIRBIYIK(Selçuk Üniversitesi),Prof.Dr.MehmetÖZ(HacettepeÜniversitesi),Doç.Dr. Mehmet ÖZDEN (Hacettepe Üniversitesi), Doç. Dr. Mehmet SEYTDANLIOLU (Hacettepe Üniversitesi), Prof. Dr. Mehmet AHNGÖZ(GaziÜniversitesi),Doç.Dr.MehmetTEMEL(MulaÜni versitesi),yrd.doç.dr.mehmetyilmaz(selçuküniversitesi),prof. Dr.M.AkifÇUKURÇAYIR(SelçukÜniversitesi),Prof.Dr.M.Akif ERDORU(EgeÜniversitesi),Yrd.Doç.Dr.M.AliHACIGÖKMEN (Selçuk Üniversitesi), Yrd. Doç. Dr. M. Hulusi LEKESZ (Hacettepe Üniversitesi),Yrd.Doç.Dr.M.MuratÖNTU(UakÜniversitesi),Yrd. Doç.Dr.M.SerhatYILMAZ(KastamonuÜniversitesi),Yrd.Doç.Dr.M. ZiyaKÖSE(NevehirÜniversitesi),Prof.Dr.MesutÇAPA(Karadeniz TeknikÜniversitesi),Prof.Dr.MetinAYIII(BalkesirÜniversitesi), Prof. Dr. Metin HÜLAGÜ (Erciyes Üniversitesi), Prof. Dr. Michel BALVET (Province Üniversitesi/Fransa), Prof. Dr. Mikail BAYRAM (EmekliÖretimÜyesi/Konya),Doç.Dr.MevlütÇELEB(EgeÜniversi tesi),prof.dr.muhittintu(selçuküniversitesi),prof.dr.musaça DIRCI(AnkaraÜniversitesi),Prof.Dr.MushtaqAhmadKAW(Kemir Üniversitesi/Hindistan),Yrd.Doç.Dr.MustafaARIKAN(SelçukÜni versitesi),prof.dr.mustafaavci(selçuküniversitesi),yrd.doç.dr. Mustafa BIYIKLI (Dumlupnar Üniversitesi), Yrd. Doç. Dr. Mustafa ÇIPAN(SelçukÜniversitesi),Doç.Dr.MustafaÇOLAK(MustafaKe mal Üniversitesi), Doç. Dr. Mustafa DEMRC (Selçuk Üniversitesi), Prof.Dr.MustafaOFLAZ(YüzüncüYlÜniversitesi),Prof.Dr.Mustafa
TARHN PENDE ULUSLARARASI TARH ve SOSYAL ARATIRMALAR DERGS VII ÖZCAN(SelçukÜniversitesi),Yrd.Doç.Dr.MustafaTOKER(Selçuk Üniversitesi),Prof.Dr.MustafaTURAN(GaziÜniversitesi),Prof.Dr. MustafaYILMAZ(HacettepeÜniversitesi),Prof.Dr.MünirATALAR (GaziosmanpaaÜniversitesi),Prof.Dr.NaciBOSTANCI(GaziÜniver sitesi),yrd.doç.dr.nailehacizade(selçuküniversitesi),yrd.doç. Dr.NazlGÜNDÜZ(SelçukÜniversitesi),Prof.Dr.NecdetHAYTA (Gazi Üniversitesi), Doç. Dr. Necmi UYANIK (Selçuk Üniversitesi), Prof.Dr.NedimPEK(OndokuzMaysÜniversitesi),Prof.Dr.N.Gün gör ERGAN (Hacettepe Üniversitesi), Prof. Dr. Nikos P. TERZS (AristotleÜniversitesi/Yunanistan),Prof.Dr.NilgünÇELEB(Ankara Üniversitesi),Doç.Dr.N.SabiroviçNYAZOV(St.PetersburgDevlet Üniversitesi/Rusya),Prof.Dr.NuriKÖSTÜKLÜ(SelçukÜniversitesi), Yrd.Doç.Dr.NuriMEKLER(SelçukÜniversitesi),Prof.Dr.Nurul lah ÇETN (Ankara Üniversitesi), Prof. Dr. Ouz AYTEPE (Ankara Üniversitesi),Prof.Dr.OrhanKILIÇ(FratÜniversitesi),Prof.Dr.Os manakandere(selçuküniversitesi),prof.dr.ömerturan(orta doutekniküniversitesi),doç.dr.özdemirkoçak(selçuküniversi tesi),prof.dr.özkanzg(hacettepeüniversitesi),prof.dr.parviz ABOLGASSEM (Province Üniversitesi/Fransa), Doç. Dr. Raif PARLAKKAYA(SelçukÜniversitesi),Prof.Dr.RainerCZCHON(Freie Üniversitesi Berlin/Almanya), Doç. Dr. Ramazan ACUN (Hacettepe Üniversitesi),Doç.Dr.RamazanÇALIK(SelçukÜniversitesi),Doç.Dr. RamazanYELKEN(SelçukÜniversitesi),Doç.Dr.ReyhanSUNAY(Sel çuküniversitesi),yrd.doç.dr.ruhiözcan(selçuküniversitesi), Prof.Dr.RüçhanARIK(EmekliÖretimÜyesi/Ankara),Doç.Dr.Rüya KILIÇ(HacettepeÜniversitesi),Prof.Dr.SaadettinGÖMEÇ(Ankara Üniversitesi),Prof.Dr.SadkSARISAMAN(AfyonKocatepeÜniversi tesi),yrd.doç.dr.selahattinavarolu(selçuküniversitesi),yrd. Doç. Dr. S. Süleyman KUCUR (Marmara Üniversitesi), Prof. Dr. S. WaleckDALPOUR(MaineÜniversitesi/ABD),Prof.Dr.SaimSAVA (UakÜniversitesi),Prof.Dr.SalihAYNURAL(GebzeYüksekTeknoloji Enstitüsü),Prof.Dr.SalimCÖHÇE(nönüÜniversitesi),Prof.Dr.Salim KOCA(GaziÜniversitesi),Yrd.Doç.Dr.SeferSOLMAZ(SelçukÜni versitesi),prof.dr.selahittinözçelk(pamukkaleüniversitesi),prof. Dr.SelamiKILIÇ(AtatürkÜniversitesi),Prof.Dr.SemihYALÇIN(Ga ziüniversitesi),yrd.doç.dr.serdarsalam(hacettepeüniversite si),yrd.doç.dr.sinangönen(selçuküniversitesi),prof.dr.süley manbeyolu(marmaraüniversitesi),prof.dr.ahinakinci(sel çuküniversitesi),prof.dr.efikakurnaz(gaziüniversitesi),prof. Dr. erif AKTA (Gazi Üniversitesi), Doç. Dr. T. Niyazi KARACA (BozokÜniversitesi),Prof.Dr.T.FaikERTAN(AnkaraÜniversitesi), Prof.Dr.ThomasDrewBEAR(LyonÜniversitesi/Fransa),Prof.Dr. TuncerBAYKARA(EmekliÖretimÜyesi/zmir),Yrd.Doç.Dr.U.De nizaçi(selçuküniversitesi),doç.dr.yasemindoaner(hacette peüniversitesi),prof.dr.yasinaktay(selçuküniversitesi),yrd.doç. Dr. Yaar ERDEMR (Selçuk Üniversitesi), Yrd. Doç. Dr. Yaar ÖZÜÇETN(AhiEvranÜniversitesi),Yrd.Doç.Dr.YaarSEMZ(Sel çuküniversitesi),prof.dr.yavuzatar(selçuküniversitesi),doç.dr. YlmazKOÇ(SelçukÜniversitesi),Doç.Dr.YunusKOÇ(Hacettepe Üniversitesi),Prof.Dr.YusufKÜÇÜKDA(SelçukÜniversitesi),Doç. Dr.YusufÖZ(SelçukÜniversitesi),Doç.Dr.YusufSARINAY(Devlet Arivleri Genel Müdürü), Doç. Dr. Zekeriya KARADAVUT (Selçuk Üniversitesi),
TARHN PENDE ULUSLARARASI TARH ve SOSYAL ARATIRMALAR DERGS IX TARHNPENDE UluslararasTarihveSosyalAratrmalarDergisi Yldaikisay(BaharveGüz)olmaküzere internetortamndaelektronikbelgevebaslolarakyaymlanan uluslararashakemlibirdergidir. YAYINLKELER 1. TarihinPeindeUluslararasTarihveSosyalAratrmalarDergisi/ThePursuit OfHistoryInternationalPeriodicalForHistoryAndSocialResearch,uluslararas hakemlibirdergiolup,baharvegüzolmaküzereyldaikikezyaynla nr. 2. DergideTürktarihiarlklolmaküzeresosyalbilimleralanndaya zlmolanmakaleleryaynlanr. 3. Dergiyegönderilenmakalelerinözgünbirçalmaolmas,dahaönce yaynlanmamolmasgerekmektedir.ulusalveuluslararassempoz yumlardasunulanteblilerbakabiryerdeyaynlanmamolmasve makaleiçindesunulduusempozyumvb.belirtilmekkaydylayayn lanabilir.makaleiçeriklerininhertürlüyasalsorumluluuyazarlarna aittir. 4. Makaleleriçintelifücretiödenmez.Yazarlardergilehinemakalelerinin telifhakkndanferagatettiklerinikabulederler. 5. DergininyayndiliTürkçeolmaklabirlikteuygungörüldüütakdirde ngilizce,almanca,franszcaverusçayazlaradayerverilecektir. 6. Makalelerinbanda,200kelimeyiamayacakekildeözetmetinve5 kelimelikanahtarsözcüklerbulunmaldr.türkçemakalelerde,türkçe özetveanahtarkelimelerinyansra,yazarnkullandngilizce,fran szca,almancaveyarusçayabancdillerindenbirisineaitözetveanah tarkelimeleryeralmaldr.yukardabelirtilenyabancdillerdenbirisiy leyazlmmakalelerdeise,türkçeözetveanahtarkelimelerdebu lunmaldr. 7. Yazlardayazarunvan,adsoyad,görevyaptkurumveemailad resibulunmamalveaadabelirtileniletiimadresiüzerindengönde rilmelidir.yinehertürlühaberlemeaadabelirtileniletiimadresin denyaplmaldr. 8. MakalelerPCuyumluMicrosoftWordveya.doc uzantlbelgeolu turmayaelverilikelimeilemprogramndayazlarakbiradetdisket veyacdkaydveüçkopyakâtçktsylabirlikteverilecektir.eski harflimetinleruniversalwordvebenzeriprogramdayazlmolmaldr. Özelbiryazkarakterikullanlmisebelgeylebirliktesözkonusufon tundagönderilmesigerekmektedir.metiniçindekullanlanresim,hari tavb.materyallerin.jpg/.tiff uzantlkaytlardaayrcaeklenmelidir. Butürbelgelerinbasktekniineuygunçözünürlükte(enaz300piksel) vesayfaalannamayacakbüyüklükteolmasnadikkatedilmelidir. 9. Yazlar;TimesNewRomankarakterinde,11punto(dipnotlarda9punto) büyüklüündeolmal,satrsonundahecelemeyaplmamaldr.sayfa yapsa4ebadnda,kenarboluklarsadan,soldan,üsttenvealttan3 cmolmaküzere,1,5satraralyla,ikiyandanhizalveparagrafaras boluu,öncesivesonras3nkolacakekildeayarlanmalvesayfanu marasverilmelidir.paragrafbalarnda TAB tuuyerine ENTER veya RETURN tuukullanlmaldr.noktalamaiaretlerikendilerin denöncekikelimelerebitiikyazlmaldr.sözkonusuiaretlerdenson rabirharflikbolukbraklmaldr.metinler33sayfayamamaldr.
X THE PURSUIT OF HISTORY INTERNATIONAL PERIODICAL FOR HISTORY and SOCIAL RESEARCH 10.Dergiyegönderilenmakale,dergieditörü/editöryardmclartarafn danbilimselyeterliliinindenetlenmesiamacylaüçhakemegönderilir. Makale,deerlendirmesonucundaikihakemdengelecekolumlura porlardorultusundadergiyönetimitarafndanuygungörülenbirsa ydayaynlanr.raporlarnolumsuzolmasnedeniylemakaleninya ynlanmamasdurumundayazar,herhangibirhaktalebindebuluna maz. 11.Süreliyaynmzelektronikveayrcabasmyaplanbirdergiolup,ba smyapldndabiradetdergiyazarnagönderilir.ayrbasmtalep edenmakalesahipleri,sitemizekonulacakolanyazlarnnpdfformat nindiripçoaltabilirler. 12.Birmakaledesraileözet,giri,anametin,sonuç,kaynakçave(varsa) eklerbulunmaldr.makaledeanabalklarntamambüyükharflerle vekoyuyazlmaldr.arabalklarntamamkoyuolarakyazlacak; ancakherkelimeninilkharfibüyükolacakvebalksonundasatrba yaplacaktr.altbalklarntamamkoyuolarakyazlacak;ancakbal nilkkelimesindekibirinciharfbüyüksonrakikelime/kelimelerinilk harfiküçükolacak,balksonunaikinokta(üstüste)konularakyazya aynsatrdandevamedilecektir. 13.Dergidegerekmetiniçerisindegereksedipnoteklindeatfyaplabilir.An cakgenelbiruyumsalanmasnadikkatedilmelidir.metiniçerisinde atfsisteminintercihidurumundayaplacakolanaçklamadipnotlarn dadipnottansonraatfyinemetiniçerisindeyapldgibiolmaldr. 14.Metiniçerisindeyaplacakolanatflardaaadakiörneklereuygun davranlmaldr. KaynakGösterme(Atflar) * Makaledeyaplacakatflar,ilgiliyerdenhemensonra,paranteziçinde yazarnsoyad,eserinyaynylvesayfanumarassrasylaörnekteki gibiverilmelidir.(bloch,2005:28) * Birdenfazla kaynak gösterilecei durumlarda eserler aynparantez içinde,eneskitarihliolandanyeniolanadoru,birbirindennoktalvir gülleayrlaraksralanr.(nalck,2000:120;faroqhi,2003:28) * kiyazarlkaynaklarda,arayatireiareti()konulur.kidenfazlayazarl kaynaklardaiseikinciyazarnsoyadndansonra vd. ksaltmaskul lanlmaldr. (nalckseyitdanlolu, 2006: 15), (AkgündüzÖztürk vd.,2002:157) * Yazarnad,ilgilicümleiçindegeçiyorsa,paranteziçindetarihvesay fannbelirtilmesiyeterlidir.(1954:77) * Yazarnaynylyaynlanmikieseri,yaynylnabirharfeklenmeksu retiyleayrtedilir.(nalck,2000a:156),(nalck,2000b:17) * Soyadlaraynolanikiyazarnaynyldayaynlanmolaneserleri,ad larnilkharflerinindeyazlmasyoluylabelirtilir.(demir,a.,2003:46), (Demir,H.,2003:27) * Ulalamayanbiryaynametiniçindeatfyaplrken,bukaynaklabir likte alntnn yapld eser u ekilde gösterilmelidir: (Tabaqat Nasrî,1864:32denaktaran;Köprülü,1991:19) * Elyazmasbireserkaynakgösterilirken,müellifveyamütercimadn dansonra[yz.]ksaltmaskonmal,varaknumarasörnektekigibibelir tilmelivetamkünyekaynakçadagösterilmelidir.(ahmedî,[yz.],1410: 7b) * Arivbelgelerikaynakgösterilirken,metiniçindekiksaltmaörnekteki gibiolmal,açlmkaynakçadaverilmelidir.(boa.mad7342:25) * Not:Alanlarndadahaçokklasikatfsistemiesasalnanbilimdallarn da,yazarlarnisteiüzerinesözkonususistemdeuygulanabilir.(örnek
TARHN PENDE ULUSLARARASI TARH ve SOSYAL ARATIRMALAR DERGS XI Dipnot:AliBirinci,HürriyetvetilâfFrkasII.MerutiyetDevrindettihat veterakkiyekarçkanlar,dergâhyay.,stanbul1990,s.156157.) Bibliyografya(Kaynakça) * Kitap:Uzunçarl,smailHakk,AnadoluBeylikleriveAkkoyunlu,Kara koyunludevletleri,türktarihkurumuyaynlar,ankara2003. * DerlemeKitap:nalck,HalilSeyitdanlolu,Mehmet,TanzimatDei imsürecindeosmanlmparatorluu,phoenixyaynlar,ankara2006. * Makale:Demirpolat,Enver, slâmfelsefesininbatdüüncesineetki si,selçuküniversitesisosyalbilimlerenstitüsüdergisi,say9,konya 2003,ss.429439. * Derlemekitaplardakimakaleler:Clark,EdwardC., OsmanlSanayi Devrimi,TanzimatDeiimSürecindeOsmanlmparatorluu,(Derleyen: nalck,halilseyitdanlolumehmet),phoenixyaynlar2006,ankara, ss.467480. * Bildiriler:Yavaca,Alâeddin, OsmanlveMûsiki,UluslararasKuru luunun700.yldönümündebütünyönleriyleosmanldevletikongresi, Konya,0709Nisan1999,(YaynaHazrlayanlar:AlâaddinAközBay ramürekliruhiözcan),selçuküniversitesibasmevi,konya2000,ss. 2941. * Tezler:Lekesiz,M.Hulusi,OsmanllmiZihniyetindeDeime(teekkül gelimeçözülme:xvxvii.yüzyllar),hacettepeüniversitesisosyalbi limlerenstitüsütarihanabilimdalbaslmamyükseklisanstezi, Ankara1989. * Websiteleri: http://www.xenodochy.org/ex/lists/maslow.html, eriim tarihi:27.11.2007.
XII THE PURSUIT OF HISTORY INTERNATIONAL PERIODICAL FOR HISTORY and SOCIAL RESEARCH THEPURSUITOFHISTORY AnInternationalPeriodicalforHistoryandSocialResearch ispublishedtwiceayear(inspringandinautumn) bothinprintandejournalversion. Itisaninternationalrefereedjournal. PublicationPrinciples 1. ThePursuitofHistoryAnInternationalPeriodicalforHistoryandSocialRe search,isaninternationalrefereedjournalandpublishedtwiceayear (springandautumn) 2. ThesubmissionspresentedtotheJournalbasedonSocialScienceses peciallyturkishhistory. 3. Articlessentforpublicationshouldhavenotbeenpreviouslypublished inanotherjournal,noteveninadifferentlanguage.thepaperssubmit tedforanysymposiumsorcongressescanbepublishedoncondition thatithasnotbeenpreviouslypublishedandcitingthenameofthe symposiumswherethearticlespresented.scientificandlegalresponsi bilitiesofthepublishedtextsbelongtotheauthors. 4. Noroyaltypaymentforthearticles.Thewritersacknowledgethatthey willrenouncetheircopyright. 5. ThepublicationlanguageofthejournalisTurkish.Butifitisapproved itcanbepublishedinenglish,french,germanandrussianlanguages. 6. Eacharticlemustincludeanabstractofnotmorethan200wordsand5 keywords.inturkisharticles,oneabstractwritteninanyforeignlan guage especially(french, German,English and Russian) should be placedwith5keywordsinadditiontotheturkishabstractsandkey words.ifthearticleiswritteninthelanguagesstatedabove,turkish abstractandkeywordsarerequired. 7. Thetitles,thenamessurnamesoftheacademicians,theassociationin whichhe/sheislocated,theemailaddressesshouldntbewrittenon thetexts.theaboveonesshouldbesentthroughthefollowingcontact address.alsoyoucancommunicatethroughthecontactaddresses. 8. Thesubmissionsshouldbewrittenonwordprocessingprogramssuch asmicrosoftwordorthedocument(the.doc texts)thatisadaptablewith PCandpleasesendthreepapercomplimentarycopiesofthetextsin additiontothecdorfloppy.thetextswrittenwiththeold(different) lettersshouldbewrittenonuniversalwordorsimilarones.ifanyspe cialtypefaceisused,pleasesendthetypefacecharacterwiththetext. The.jpg/.tiff extensionrecordsofthematerialsusedinthetextssuch asthepicturesandthemapsalsoshouldbeattachedtothetexts.also payattentiontothepixelresolution(atleast300pixel)adaptablewith theprintingtechniqueandthesizeofthematerialsshouldntexceedthe sizeofthepage. 9. Texts;ThemainbodyofthetextshouldbewritteninTimesNewRo manletters,fontsize11(9fontatfootnotes).pleasedonotsyllabifyat theendoftheline.thepapershouldbetypedona4sizepaper.leave 3cmmarginsonleftandrightandtopandbottom,use1.5linespac ing,flushrightalignment.toadjustspacingbeforeorafterparagraphs leave 3nk andinadditiontothepagenumber.attheparagraphin dentationpleaseuse TAB keyratherthan ENTER or RETURN. Donotwritethepunctuationmarksasadjacenttothelastletter,leave oneletterspace.thetextshouldntexceed33pages 10. Thearticlethatisarrivedtothejournalissenttothethreerefereesby theeditorandtheeditorassistantsinordertobeexaminedintermsof
TARHN PENDE ULUSLARARASI TARH ve SOSYAL ARATIRMALAR DERGS XIII theacademiccompetence.thecriterionforassessmentistheappro priatenessoftworefereecommentsthenthearticleswillbepublished inanyissuedecidedbythejournalmanagement.iftheassessmentof thearticleisnegative,thewriterneverdemandsforright. 11. Ourperiodicalwillbepresentedbothejournalandinprintversion. Followingthepublication,oneissueofthejournalwillbesenttothe writerofthearticle.theownerofthearticlesalsodownloadsthetext fromthejournalwebsiteaspdfpattern 12. Abstract,introduction,maintext,conclusionandbibliographyarepre sentedconsecutivelyinatext.mainheadlinesshouldbebigboldlet ters,theotherheadlinesshouldbewritteninboldtypewiththesmall lettersexceptforthefirstletter.thenfollowingtheheadlinesputcolon (:)andcontinuetothetextfromthesameline. 13. Bothintextorfootnotetypereferencecanbepossible.Butpayattention tothegeneralconsistency.ifyouusethereferencesysteminthetext, thereferenceafterfootnoteshouldbeusedasinthetextontheexplana toryfootnotes. 14. Thereferencesusedintextshouldbebasedonthefollowingsamples. ResourceAttributes(References) * Thereferencesusedinthetextshouldbestartedfromtherelatingpoint andinbrackets,thesurnameofthewriter,thepublicationyearofthe work,pagenumberstatedasinthesample.(bloch,2005:28) * Ifmorethanonereferenceispreferred,theworksshouldbecitedinthe same brackets from the older to the newer dated with semicolon. (nalck,2000:120;faroqhi,2003:28) * Pleaseputhypen()ontheresourceswithtwowriters.Ifthewritersare more than two,then after the surname use this abbreviation et al. (nalckseyitdanlolu,2006:15),(akgündüzöztürketal.,2002: 157) * Ifthenameofthewriteriscitedinthetext,justonlymentionthedate andthepagenumber(1954:77) * Twoworksofawriterthathavebeenpublishedinthesameyearcanbe distinguishedbyaddingalettertothepublishdate.(nalck,2000a: 156),(nalck,2000b:17) * Ifthewriterssurnamesaresimilaraswellastheirpublishdate,then putthefirstletterofthenames.(demir,a.,2003:46),(demir,h.,2003: 27) * Ifyoudontfindtheresourcethathasbeenattributedinatext,citeboth oftheresourcesinthefollowingsample:(tabaqatnasrî,1864:32den aktaran;köprülü,1991:19) * Whileattributingamanuscript,afterthenameofauthorandtranslator puttheabbrevaitonof[ms.],andtheleafnumbershouldbestatedasit isshowninthesample.thewholetagcanbecitedinthebibliography (Ahmedî,[yz.],1410:7b) * Whileattributingthearchivedocuments,citeinthetextjustlikethefol lowing sample,the detailed version should be in the bibliography. (BOA.MAD7342:25) * PS:Classicalreferencesystemcanbeusedinsomescientificbranches thatusedmostlythatsystem (AliBirinci,HürriyetvetilâfFrkasII.MerutiyetDevrindettihatveTe rakkiyekarçkanlar,dergâhyay.,stanbul1990,s.156157.) Bibliography * Book:Uzunçarl,smailHakk,AnadoluBeylikleriveAkkoyunlu,Kara koyunludevletleri,türktarihkurumuyaynlar,ankara2003.
XIV THE PURSUIT OF HISTORY INTERNATIONAL PERIODICAL FOR HISTORY and SOCIAL RESEARCH * Compilation:nalck,HalilSeyitdanlolu,Mehmet,TanzimatDeiim SürecindeOsmanlmparatorluu,PhoenixYaynlar,Ankara2006. * Article:Demirpolat,Enver, slâmfelsefesininbatdüüncesineetki si,selçuküniversitesisosyalbilimlerenstitüsüdergisi,say9,konya 2003,ss.429439. * Articlesinacompilationwork:Clark,EdwardC., OsmanlSanayi Devrimi,TanzimatDeiimSürecindeOsmanlmparatorluu,(Derleyen: nalck,halilseyitdanlolumehmet),phoenixyaynlar2006,ankara, ss.467480. * Announcements:Yavaca,Alâeddin, OsmanlveMûsiki,Uluslararas Kuruluunun700.YlDönümündeBütünYönleriyleOsmanlDevletiKong resi,konya,0709nisan1999,(yaynahazrlayanlar:alâaddinaköz BayramÜrekliRuhiÖzcan),SelçukÜniversitesiBasmevi,Konya2000, ss.2941. * Thesis:Lekesiz,M.Hulusi,OsmanllmiZihniyetindeDeime(teekkül gelimeçözülme:xvxvii.yüzyllar),hacettepeüniversitesisosyalbi limlerenstitüsütarihanabilimdalbaslmamyükseklisanstezi, Ankara1989. * Web sites: http://www.xenodochy.org/ex/lists/maslow.html, history: 27.11.2007.
TARHN PENDE ULUSLARARASI TARH ve SOSYAL ARATIRMALAR DERGS XV ÇNDEKLER 134 KEMALPAAZÂDESADBEYVE SEFRVEEHBENDERLER ADLIESER KEMALPAAZÂDESADBEYANDHISWORK SEFRVEEHBENDERLER AhmetDÖNMEZ 3554 TÜRKOLOJKONUMALARI StrazburgÜniversitesi ndentürkologsaynjohannstrauss(strazbourgüniversitesi) ileyaplanröportaj InterviewAvecM.JohannStrauss(UniversitéDeStrazbourg)SurLaLangueEtLhistoire Turque AliBÜYÜKASLAN 5570 ÖZELETMVEREHABLTASYONMERKEZLERNDEÇALIANETMCLERN MESLEKYETERLLKALGISILEDOYUMLARININNCELENMES COMPARINGTHERELATIONSBETWEENTHEPROEFESSIONALCOMPETENCEAND THEPROFESSIONALSATISFACTIONOFTHEEDUCATIONISTSWORKINGINTHE SPECIALTRAININGCENTRUMS S.BarbarosYALÇINHafzBEK 7182 ABDÜLEZELPAA NINHAYATIVEEHÂDET THELIFEANDDEATHOFABDÜLEZELPASHA CemalGÜVEN 83105 MÜTAREKEDÖNEMNDEMERSN NGAL THEOCCUPATIONOFMERSININTHEARMISTICEPERIOD CihatYILDIRIM 107118 DÜALSTBRÖRETOLARAKORFZM ORPHSM:ASADUALISTDOCTRINE FatihMehmetBERK
XVI THE PURSUIT OF HISTORY INTERNATIONAL PERIODICAL FOR HISTORY and SOCIAL RESEARCH 119136 TÜRKYE DETARIMSALMAKNELEME(19231933) AGRICUKTURALMECHANIZATIONINTURKEY(19231933) brahimnc 137150 ÇARSKTLER ÜZERNE ONTHEÇARSCYTHANS SaadettinGÖMEÇTülayYÜREKL 151171 KAPTÜLASYONLARKALDIRILDIKTANSONRAOSMANLIDEVLET NDEK ECANBNDURUMU (R.1333/M.1917SENESECANBSTATSTKLER) THESTATUSOFFOREIGNERSINTHEOTTOMANSTATEAFTERTHEABOLITIONOF CAPITULATIONS (THE1333/1917STATISTICSOFTHEFOREIGNERS) SalimGÖKÇENAbdülkadirGÜL 173195 KÜRESELLEMEEKSENNDETÜRKYEVEJAPONYAÖRNEKLERNDEALE FAMILY:INTHEEXAMPLEOFTURKEYANDJAPANONTHEAXISOFGLOBALISATION ayanulusan 197217 TANZMATFERMANI NADARBAZIDÜÜNCELER SOMETHOUGHTTHATTANZMATTOFERMAN TanerASLAN 219262 KIRGIZTÜRKÇESNNCALALABADAIZLARINAÖZGÜSESLKFARKLILIKLARIN KIRGIZVEÖZBEKEDEBÎDLLERYLEMUKAYESES THECOMPARISONOFTHEPHONETICALVARIETIESOFDCALALABADACCENTSOF KYRGYZTURKISHTOTHEUZBEKLITERARYLANGUAGE UfukDenizAÇI
TARHN PENDE ULUSLARARASI TARH ve SOSYAL ARATIRMALAR DERGS XVII 263277 NTOZM NKUTSALMETNLERNDEYARATILIHKÂYES THECREATIONMYTHINTHESACREDTEXTSOFSHINTO. VedatafakYAMI 279307 TÜRKYE NNKNCDÜNYASAVAISÜRECNDEALDIIEKONOMKBRTEDBR: VARLIKVERGS ANECONOMICALMEASURETAKENBYTURKEYDURINGTHESECONDWORLDWAR: VARLIKVERGS( WEALTHTAX ) YaarÖZÜÇETNHacVeliGÖK 309312 KTAPTANITIMI AhmetCENGZ,XVIII.YüzyldaLârende(Karaman)ehrininFizikiveSosyoEkonomikYaps,Kara manvaliliilkültürveturizmmüdürlüü,karaman,2009,(xvi+376s.). BarSARIKÖSE 313317 KTAPTANITIMI OyaDALAR,War,EpidemicsAndMedecineInTheLateOtomanEmpire(19121918),Turkestan AndAzerbaijanResearchCentre,Haarlem2008,(374s.). DöndüDÜÜNMEZ 319322 KTAPTANITIMI GürsoyAKÇA,OsmanlDevletindeBilgivektidar,PaletYay.,Konya2009,(356s.). YunusNCE
TARHNPENDE ULUSLARARASITARHveSOSYALARATIRMALARDERGS Yl:2010,Say:3 Sayfa:219262 THEPURSUITOFHISTORY INTERNATIONALPERIODICALFORHISTORYANDSOCIALRESEARCH Year:2010,Issue:3 Page:219262 KIRGIZTÜRKÇESNNCALALABADAIZLARINAÖZGÜSESLK FARKLILIKLARINKIRGIZVEÖZBEKEDEBÎDLLERYLEMUKAYESES UfukDenizAÇI Özet BumakaledeKrgzTürkçesininCalalAbadazlarileKrgzedebîdiliarasndakiseslikfarkllklarortaya çkarlmvebufarkllklarözbekedebîdiliilemukayeseedilmitir.güneykrgzazlargrubunadâhil olancalalabadeyaletindekiazlardagörülenfarkllklarnekseriyleözbekedebîdilindebulunanözellik lerleuyutuugörülmütür.19 uncuyüzylnsonlarndaçarlkrusyayönetimitarafndanbalatlanve20 nci yüzyldasovyetyönetimitarafndandevamettirilenpolitikalarneticesindesuniolarakoluturulmutürk devletlerivelehçelerininaslndabirbütününparçalarolduu,dierpekçokbilimselçalmadaolduugibi bizimçalmamzdadabelgelenmitir.günümüzdeartkayredebîdilleresahipolankrgzveözbektürk çeleri,ayndevletçatsaltndakalsalarvetekedebîdilikullansalard(çaatayyazdilindeolduugibi), DouTürkçesininikiayrazolarakdeerlendirilmelerigerekecekti.Bugünsadecesnrlarlaayrlmbuiki Türkhalknnberaberyaayaninsanlar,dilözellikleribakmndanbirbirlerindenziyadesiyleetkilenmitir. GüneyKrgzazlarndakisesliközellikler,butezimizidorularniteliktedir. AnahtarSözcükler KrgzTürkçesiCalalAbadAzlarKrgzEdebîDili,ÖzbekEdebîDili,GüneyKrgzAzlar,SesBilgisi THECOMPARISONOFTHEPHONETICALVARIETIESOFDCALALABADACCENTSOFKYRGYZ TURKISHTOTHEUZBEKLITERARYLANGUAGE Summary Inthisstudy,differencesbetweentheDcalalAbadaccentsofKyrgyzlanguageanditsliterarylanguageare revealedandthesedifferencesarecomparedtouzbekliterarylanguage.differencesobservedintheaccents oftheprovinceofdcalalabad,includedinthesouthkyrgyzaccentgroup,areseentocorrelatewiththe characteristicsofuzbekliterarylanguage.itiscertifiedinourstudyasinmanyotherscientificstudiesthat artificiallycreatedturkishstatesanddialectsthroughthepoliciesinitiatedinthelate19 th centurybyrussian EmpireandcarriedonbytheSovietRuleareactuallyapartofawhole.IfKyrgyzandUzbekTurkishwith differentliterarylanguagestodayremainedunderthesamestateandusedthesameliterarylanguages(asin Chagataywrittenlanguage),theywouldhavetobecategorizedastwodifferentaccentsofEasternTur kish.separatedbyonlyborders,themembersofthesetwoturkishpeopleslivingtogetherwereconsiderably affectedbyeachotherasregardsthefeaturesoftheirlanguages.phonologicalfeaturesinsouthkyrgyzaccent areinnaturetoverifythishypothesis. KeyWords KyrgyzTurkishCalalAbadAccents,KyrgyzLiteraryLanguage,UzbekLiteraryLanguage,SouthKyrgyzAccents, phonetic Yrd. Doç. Dr., Selçuk Üniversitesi Türkiyat Aratrmalar Enstitüsü Öretim Üyesi. ufukdas@hotmail.com
220 THE PURSUIT OF HISTORY INTERNATIONAL PERIODICAL FOR HISTORY and SOCIAL RESEARCH 2/3 I.GR I.1.CalalAbadEyaletiveDemografikYap: CalalAbadeyaleti21Kasm1939ylndakurulmutur.Eyalet,Krgzistan n güneybatsndayeralmaktadr.ferganavadisininkuzeyine,aladatarafnayer lemitir. Doudan Narn, kuzeyden Talas, güneyden ve güneybatdan Özbeksitan nnamangân,andicaneyaletleriveoeyaletininözgönbölgesiile snrdatr(ksa1983:3236).calalabadeyaletibirdönemeyaletstatüsünden çlarlpo abalanmtr.sovyetlerbirliidalpkrgzistanbamszbirülke olduktansonra(1991)calalabadbölgesineyenideneyaletstasüsüverilmitir. KrgzistanCumhuriyeti,BakentBikekdâhilsekizeyaleteayrlmtr.Paran teziçindeverilenisimler,oeyaletinmerkezehridir:1.bikek(bikek),2.batken (Batken),3.Çüy(Tokmok),4.CalalAbad(CalalAbad),5.Narn(Narn),6.O (O),7.Talas(Talas),IskKöl(Karakol). CalalAbad eyaletiaks,alabuka,bazarkorgon,nooken,suzak,toguztoro, ToktogulveÇatkalolmaküzeresekizbölgeyeayrlmtr.AksbölgesindeAvletim, AkCol,AkSuu,CañCol,CergeTal,KaraCgaç,KaraSuu,KakaSuu,Kerben,Kzl Tuu,KoDöbö,Nazaraliyevyerleimbirimlerimevcuttur.AlaBukabölgesindeAla Buka,AkKorgon,AkTam,BirinçiMay,KökSerek,KökTa,Örüklü,Izaryerleim birimleri vardr. BazarKorgon bölgesi bünyesinde Akman, Arstanbap, Bazar Korgon,BeikCon,Keñe,KzlÜñkür,Mogol,Seydikum,TaldBulakadlarntayan birimleribarndrmaktadr.nooken dearal,bürgöndü,dostuk,mas,mombekov, Nooken,Sakald,aydan;SuzakbölgesindeS.Atabekov,Bag,Barp,KaraAlma,Kara Darya,KökArt,Kurmanbek,KzKöl,KzlTuu,Lenin,Suzak,BaBulakveIryerle imyerlerivardr.tuguztorobölgesindeatay,karasuu,kargalk,toguztoro; ToktogulbölgesindeBelAld,CazKeçüü,KetmenTöbö,KzlÖzgörü,NiçkeSay, SarKam,Toluk,Torken,ÜçTerek,ÇolponAta yerleim yerleri bulunmatadr. ÇatkalbölgesindeiseKanKyaveÇatkalehirleribelirginikiyerleimmerkezi dir. Toktogul,CanCol,OktyabrveKaravangibidaeteklerineserpilmibölgelerde Krgzlarnnüfusyounluubirhaylifazladr(%87).AlaBukabölgesindebirkaç Özbekyerleimmerkeziolmasnaramen,Krgzlarnyounluuyineçounluk tadr.özbekistansnrnayaknbölgelerde,meselalenin,bazarkorgongibiyer lerde, Krgzlar çounlukta olmalarna ramen, nüfus oranlar nispeten azalr (%85)(Otorbayev1956:6567). YounlukolarakdahaseyrekyaadklarbölgelerdeKrgzlarnkonumalar dafarkllkgösterir.leninbölgesininbatsndayeralanpaktabadbölgesi,kokon KlakadlbölgemerkeziylesnrdaolanSakald dakistalinkolhozundabulunan Krgzlarnkonumalar,aynbölgenindaeteklerinedüenLeninkolhozundaki Krgzlarnkonumalarndanfarkldr.Özbekistan ayaknbölgelerdekikrgzlar,
2/3 ULUSLARARASI TARH ve SOSYAL ARATIRMALAR DERGS TARHN PENDE 221 ÖzbekTürkçesininbazsözcüklerini,sesveyapözelliklerinidillerindebarndrr lar. KrgzTürkçesininazlarndakifarkllklarbelirlerkensadecebölgeselözel liklerideilaynzamandaboyfarkllklarnveazlarndakoruduklarözellikleri degözönündebulundurmakgerekir.budurumaengüzelörnek,güneykrgzla rndanolançkilikboyudur. BölgeleregöreKrgzboylarnnyaadklaryerlerigöstermek,çalmamz dahaanlalrklacaiçin,bellibalboylarveyaadklaryerleriaadavermeyi uygungördük. CalalAbadeyaletininbirincibölgesiolarakbelirlediimizKetmenTöbövadi sindesayak,saruu,ktay(karaktay),kutçu,bag,sarbag,moñoldor,azk,cediger boylaryaamaktadr.bölgeinsannnverdiiecereyegöre,saruuboyunamen supgruplarunlardr:kürküröö,teñesinveyateñeçin,satkey,maçaktar,tökö,br Tökö.SayakboyuiseÇakrSayak,SeyitSayak,KölöpSayak,ÜçpöySayak,Tokmok Sayak,CamantkSayak,TüntöySayak,KurmanKoco,Öydöçöktüaltgruplarndan olumutur.dahaküçükgruplariseunlardr:kökümbay,asantukumu,sadr, Sargaka.Kutçu yaisetöböygrubudâhildir.toktogulbölgesindepekçokboybu lunduu,bunlarnenbüyüününsayakvesaruuboylarolduugörülmektedir. Toktogulbölgesinde,GüneyKrgzistan daheryeredalançkiliklervebasz, Munguboylarbulunmaz.BölgeninmerkeziolanAgronom daözbekler(kocalar diyeadlandrlr.),kagarllar,ruslardayaamaktadr. ÜçTerekbölgesindeÇoñkoboyuyaamaktadr.Yerelhalkagörebuboyunsöz ustalünlüdür.cañcolbölgesindegenelliklesaruularvardr.karavan,ala Buka,ÇatkalbölgelerindeSaruu,Bag,Kutçu,Ktay,Çerik,Moñol(Moñoldor)boyla rkarkolarakbulunur.sadecetömönçektiboyukaravanbölgesindevardr. ToktogulbölgesindeÖydöçöktüadlboyadarastlanr.BuboyCumgalbölgesinde Öydöçektiadylabilinir.Yukardaadlarnverdiimizboylardnda,halknbilgi lerinegörebölgedeçotkara,kurmuu,kalpak,barn,çiye,atana,sargaka,ondokoy, Teñeçimadlküçükboylardavardr. KaravanbölgesiönceleriSaruuveBagadylaikibölümdenoluuyordu.Böl gehalkeskiden,karavan nbattarafnanaymanbölgesidermi.bubilgibize, eskidenboyadlarnnbölgeadlarolarakkullanldngöstermektedir. AlaBukabölgesindegenellikleNaymanlar,azsaydadaKañdlarbulunur. Çatkal dakpçaklaradarastlanr.öteyandançatkalbölgesinesnrolmalarna ramenalabuka,karavan,cañcolbölgelerindekpçaklaryaamazlar. CalalAbad eyaletinin tam ortasnda yer alan Lenin bölgesindekulcgaç (Sayak),Cediger(Sayak),Orustar,Kutçu,ÇoñBag,BagveKpçakboylaryaamak tadr. BazarKorgonbölgesindeçounluklaMunduzboyununüyeleribulunur.Böl gedekifrunzekolhozundaçkiliklerinbirbölümüolankdralardavardr.saylar azdrveazözelliiolarakçkiliklerinözelliklerinikorurlar.
222 THE PURSUIT OF HISTORY INTERNATIONAL PERIODICAL FOR HISTORY and SOCIAL RESEARCH 2/3 SuzakbölgesindeBag,ÜçBagveKutçuboylaryaar.Ayrcabubölgeçki liklerinyounolarakyaadklaryerlerdendir. YineSuzakbölgesinekomuolanKögartderesiboyundakiOktyabrbölgesin deçounluklabag,baszboylaryerlemitir.bubölgedeartkçkiliklerinvekut çularntemsilcileriçokazdr. AlaBuka,BazarKorgonveSuzakbölgelerindeÖzbekveKrgzlarnkolhoz laryounluktaiken,oktyabrbölgesindekrgzlar,ruslarveukraynallar(%40) yaamaktadr. Görüldüügibi,Krgzboylarherbölgeyeyaylmdurumdadr.Budurum daboylarnazyaplarsadeceçkiliklerdebelirleyicidir.dierboylar,bölgele rindekisesözelliklerineuyumsalamlardr(bakinovavd.1958:59). I.2.KrgzTürkçesininCalalAbadEyaletiAzlarHakkndaYaplanÇa lmalar: 1946ylndabalatlanveOeyaletindekifolklorikmalzemeleritoplamayve bunlarüzerindendilbilgisiçalmalaryapmayamaçlayanproje,calalabad eyaletindekibazazlarhakkndabilgilerverenilkbilimselprojedir.buproje dorudancalalabadeyaletindekiazlarayönelikbalatlmbirprojedeildir. OGovorloruadntayanprojemaalesefderlemeleryapldktansonrayarmb raklm,incelemelerbitirilmemivekitapolarakhazrlanpbaslmamtr. 1950 lerdekrgzistan dabalatlanazaratrmalardorultusunda,calal Abadeyaletindekiazlarhakkndaçalmalardabalatlmtr.1952ylndaG. Bakinova nnoktyabrbölgesihakkndayaptçalmalar(krgztilininoktyabr RayonununGovoruBoyunçaMateriallar,Frunze:TrudYALKrigizFANSSSR,v.III.) CalalAbadazlarnayönelikilkbilimselemektir. Bakinova nnçalmasndansonra,b.m.yunusaliyev inkrgzazlarhak kndayaptgeneldeerlendirmelerdikkatiçekmektedir.onun1954ylnda çkardkrgzstancogorkuokuucaylarnnfilologiyalkfakultetteriüçünkrgz DialektologiyasBoyunçaProgrammave1956ylndaTilcanaAdabiyatnstitutudergi sinin VI. cildinde yaymlanan K voprosu o formirovanii obçenarodnogo kirgizskogoyazka adlmakalesi,krgzazlarvedolaysylacalalabadaz larhakkndaçokdeerlibilgileriçermektedir.ayrcamakaledeçatkalbölgesinde görülentuura//tuyrakullanmlarnnaçklandönemlibirbölümdevardr. C.Mukambayev inaksbölgesindekicergetal dayaayankrgzlarlailgili aratrmas,bilimselmetotvemuhtevaolarakdikkatealnmasgerekendierbir çalmadr.1955ylndakrgztilinincergetalgovoruadylabaslaneser(frunze, KrgzSSRlimlerAkademiyasTilcanaAdabiyatnstitutu)sesbilgisi,ekilbilgisive sözcükbilgisihakkndadeerlibilgileriçermektedir. BakinovaveYunusaliyev densonrae.abduldayev inçatkalbölgesiazile ilgiliçalmalarbilimseldeertamaktadr.abduldayev,1954ylndabölgede derlemeleryapm,topladbilgilerisesbilgisi,ekilbilgisi,sözcükbilgisiaçsn
2/3 ULUSLARARASI TARH ve SOSYAL ARATIRMALAR DERGS TARHN PENDE 223 dan incelemi ve çalmalarn kitap hâlinde bastrmtr (KrgzTilininÇatkal Govoru,1956,Frunze:KrgzSSRlimlerAkademiyas).ncelemebölümlerininyan sraderlenenmetinlerdenbirbölümdekitabnsonunaeklenmitir. CalalAbadeyaletininsekizbölgesinidekapsayan,günümüzedeinyaplm endeerliçalmay1955ylndakrgzssrlimlerakademiyastilcanaadabiyat nstitutuyaptrmtr.enstitününcalalabadazlarnaratrmasiçinkurduu, G.Bakinova,S.KonduçalovaveS.Sdkov danoluanekip,ikiylboyuncaeyalette derlemeleryapmtr.yaptklarderlemelerikâdageçirdiktensonraiçindeses bilgisi,ekilbilgisi,sözcükbilgisivemetinlerdenörnekleriihtivaedenkapsaml bir çalma çkarmlardr. 1958 ylnda Krgz Tilinin CalalAbad Oblastnn Govorloru(1958:FrunzeKrgzSSRlimlerAkademiyas,TilcanaAdabiyatnstitutu yaynlar,)adylabaslaneser,bölgedekonuulanbütünazlarhakkndadoyuru cubilgileresahiptir.çalmamzntemelinidebueseroluturmaktadr. I.3.CalalAbadEyaletindekiAzlarnSnflandrlmas: CalalAbadeyaletindeyaayanKrgzlarnfarklazlarasahipolduklar,ya planbilimselçalmalarlaortayakonmutur.bufarkllklargenelanlamdabölge seletkenlerineseridir.sadecesuzakvedierbazbölgelerdeazsaydayaayan çkiliklerinazözellikleribölgeleregörefarkllkgöstermemekte,farklbölgelerde kendiboylarnaözgübirazlakonumaktadrlar. EyaletingenelineyaylmbellibalboylarolanBag,Basz,Ktay,Kutçu, Saruu,Moñol,Sayakboylarnnazözellikleriisebölgeleregörefarkllklargöste rebilmektedir.sözkonusufarkllklardanyolaçkarakcalalabadeyaletindeki azlarüçgrubaayrmakmümkündür: BirinciGrup(KetmenTöböGrubu):EyaletinkuzedousundakiKetmenTöbö vadisindeyaayankrgzlarnazözellikleribalbanabirgrubuoluturur. kincigrup(batgrubu):eyaletingüneybatvebatsndayeralançatkal,ala Buka,KaravanveCañColbölgelerindekiazlarikincigrubuolutururlar. ÜçüncüGrup(GüneydouGrubu):EyaletingüneyindeyeralanLenin,Bazar Korgon,SuzakvedoudakiOktyabrbölgesindekiazlarüçüncügrubuolutu rurlar(bakinovavd.1958:13). II.KIRGIZTÜRKÇESNNCALALABADAIZLARINAÖZGÜSESLK FARKLILIKLARINKIRGIZVEÖZBEKEDEBÎDLLERYLEMUKAYESES Çalmamzda,CalalAbadeyaletindekiazlarnKrgzedebîdilindenfarkl olanözellikleriniçkardk.buözelliklerininkrgzveözbekedebîdillerindeki durumunutespitettikvearalarndabirmukayeseyapmayaçaltk.mukayesemi zinazlarlailgilitemelini,1955ylndacalalabadeyaletindearatrmalaryapan ve1958ylndakrgztilinincalalabadoblastnngovorloruadylayaymlayang. Bakinova,S.KonduçalovaveS.Sdkov unçalmalaroluturmaktadr.
224 THE PURSUIT OF HISTORY INTERNATIONAL PERIODICAL FOR HISTORY and SOCIAL RESEARCH 2/3 II.1.ÜNLÜLER CalalAbadeyaletininbirincibölümündeyeralanazlardaki(KetmenTöbö vadisindeki)ünlülerinyapskrgzedebîdilivekuzeyazlarylaayndr.bune denle,ünlülerbahsindeçounluklaikinciveüçüncügruptayeralanazlarn farkllklarnadeineceiz. CalalAbadeyaletininikinciveüçüncügrubunuoluturanazlarnünlüler sistemidokuzksa,yediuzunolmaküzereonaltünlüdenvedörtdiftongdan olumutur(bakinovavd.1958:23).krgzedebîdilindesekizksa,altuzunünlü vardr(kudaybergenov1980:15) Özbek edebî dilinde dokuz ksa, bir yarm uzun ünlü vardr (åäbdurahmanov1980:48).özbektürkçesininünlülersisteminiayrntlolarak deerlendirenvolkancokun,ögitveortåqsözcüklerindeki/o/ve/ö/seslerininkör veoglånsözcüklerindeki/o/,/ö/ leregöredahakapalolduunubelirtmitir.ayr cadüz/a/veyuvarlak/a/ünlülerininvarlnadikkatiçekmitir.cokun,çada ÖzbekTürkçesindeonikiksaünlüvebiryarmuzunünlü(å)olduunusöyle mektedir(cokun2000:3).özbekedebîdilinitemelaldmzveyazlkaynak lardanmukayeseyaptmziçincokun unayrntlsnflandrmasnçalma mzdatemelalmayacaz.özbektürkçesiyazdilindekullanlandokuzksave biryarmünlününvarlngözönündebulundurupmukayeseyapacaz. Krgz,ÖzbekedebîdiliveCalalAbadazlarndakiünlülerunlardr: KrgzEdebîDili ÖzbekTürkçesi CalalAbadAzlar KsaÜnlüler a,e,,i,o,ö,u,ü a,ä,e,,i,o,ö,u,ü a,ä,e,,i,o,ö,u,ü UzunÜnlüler aa,ee,oo,öö,uu,üü å aa,ee,ää,oo,öö,uu,üü Diftonglar ow,öw,uw,üw Yukardakitablodananlalacaüzere,CalalAbadeyaletindekiazlarünlü lersistemibakmndanhemkrgzhemdeözbekedebîdilindenzengindir.krgz Türkçesindekiuzunünlüler,ÖzbekTürkçesindeki/ä/sesininksaveuzunekliile KazakTürkçesindeskçakullanlandiftonglarbuazlardakullanlmaktadr.Ün lülerbakmndancalalabadeyaletindekiazlar,sankibueyaletincorafiko numunuteyitederniteliktedir. II.1.1.Kaln/a/ünlüsü:Kaln,düzvegenibirsestir.CalalAbadazlarnda kullanlan/a/sesi,krgzedebîdilindeki/a/sesiyleaynözellikleresahiptir:aç aç, tokolmayan,alakan avuç,alman vergi,haraç,kat mektup,kanat kanat vb. (KasapoluÇengel2005:42).Özbekedebîdilindekikaln,geni,düz/a/sesiilede aynözelliesahiptir:and eker,arz borç,alacak,aat hakikat,gerçek vb.özbektürkçesininalfabesistemindeki A,a harfiikisesikarlamaktadr.lki, yukardatarifiniyaptmz/a/sesidir.kincisiise/a/ve/e/sesininortasndabir sesolangeni,ince,açk,öndamakünlüsü/ä/sesidir(reedov1959:114).
2/3 ULUSLARARASI TARH ve SOSYAL ARATIRMALAR DERGS TARHN PENDE 225 CalalAbadazlarnda/a/sesisözcüünherhecesindebulunabilir:Balann sürötüngördükdeyviz. Çocuun resmini gördük diyoruz. (AlaBuka, Moñol); kulagker,kergulak kula sar, sar kulak (CañCol, Saruu),Çavktn aldndadabirsuveret. Çayrnönündebirsuveriyor. (AlaBuka,Beçel). II.1.2.nce/ä/ünlüsü:Ksa/ä/sesinitelaffuzederkendilinucuöndiindibine deer.dilinortasbirazyukardorukaldrlp,dudanuçlarikiyanayaylr. Azboluu/e/sesinintelaffuzunagöredahageni,/a/sesinegöredahadardr. ÖzbekTürkçesiedebîdilindeskçakullanlrve A,a harfiylegösterilir.kr gzedebîdilindebusesyoktur.sadecegüneykrgzazlarnda,özbektürkçesi ninetkisialtndakibölgelerdekullanlmaktadr. Krgzdiliningüneyazlarnkuzeyazlarndanayranenönemlisesözelli indenbiriolan/ä/sesi,ketmentöbövadisindekikrgzlarndnda,calalabad eyaletindeyaayankrgzlarnazlarndaçokçakullanlr./ä/sesininkullanm sklnagörecalalabadveoazlarnnhemenhemenbenzerözellikleresahip olduklarnsöyleyebiliriz. Buses,ÖzbekTürkçesindenbakadierTürklehçelerinin(Azerbaycan,Ka zak,özbek,türkmen,uygur,tatar,bakurt)edebîdillerindedevarolan,alfabe lerindeayrbirharflegösterilenbirsestir.kazaktürkçesinde/ä/sesi,yalnveya köksözlerinilkhecesinde,genelliklearapçavefarsçadanalnansözcüklerde görülür.eklerdeiseyerini/e/sesinebrakr.tatar,bakurttürkçelerindebuses KazakTürkçesinegöredahaçokkullanlr:bäri,ädet,sälem,sälemet,bälkim,bälki, tätti,ädebiyet,däpter,därecevb(ttas19791981,bth1993)./ä/sesiyeniuygur TürkçesindeTatarveBakurtTürkçelerinegöredahafazlakullanlr:bäri(fayda), ädät//adät,salam//sälam,salamät//sälamät,bäklim//bälki,ädäpsiz,ädäbiyat,däricä, däptä(r)(necip2008). KrgzTürkçesinde/ä/sesisadecegüneyazlarnaözgüdürvesözcüünher yerindegörülebilir.ketmentöbövadisindeyaayankrgzlarnaznda/ä/sesi çokyaygndeildir.bunedenle/ä/sesininketmentöbökrgzlarnaözgübirses olmadnsöylemekmümkündür.bubölgedebelirlisözcüklerderastlanmakta dr:därininküçücetalvad. lacngücüyetmedi. Tegeleberbegilemundaydärvizdi, baldar ooruyt Çocuklara sürekli karpuz vermeyin hastalanyorlar. (Toktogul Töböy).Sovetökmötüçkkandangiyinzälimdercokboldu. Sovyethükûmetikurul duktansonrazalimleryokoldu. (ToktogulKuçu).Açuuörügübar,tättiörügübar. Eki erii var, tatl erii var. Alardn bäriketipkald. Onlarn hepsi git ti. (ToktogulSarttar). KetmenTöbövadisiylesnrolanCañCol dabulunanesaykolhozundan Toktogul bölgesindekievçenko kolhozuna göçen Krgzlarn aznda /ä/ sesi KetmenTöböKrgzlarndandahafazlakullanlr:Ärmiyegebarpkerek. Askere gitmekgerek. Tookkäpä, kümes,kämpir yalkadn. CalalAbadeyaletininikinciveüçüncügruplarnda/ä/sesiçokyaygnvebe lirgindir.ayrcasözcüklerdeanlamfarkllklarnadayolaçar:ägät sukanal ~
226 THE PURSUIT OF HISTORY INTERNATIONAL PERIODICAL FOR HISTORY and SOCIAL RESEARCH 2/3 agat (su)akyor ~eget (tohum)ekiyor (LeninMoñol).Ägär ayet,eer ~ eger eyer (KaravanKuçu)vb. /ä/sesicalalabadeyaletininikinciveüçüncügrubunagirenbölgelereözgü birsestirvebütünsözcüklerde,eklerde,alntsözcüklerde,diertürklehçelerin dengirensözcüklerde,rusçadanverusçakanalyladierdünyadillerindengiren sözcüklerdebulunabilir. /ä/sesiözbeklereuzakbölgelerdeyaayanketmentöbövadisindeçoknadir kullanlrken,özbeklereyakn,snrda,özbeklerleberaberyaayanveyaözbek kolhozlarnayaknbölgelerdeyaayanikinciveüçüncügrubagirenalabuka, Karavan,CañCol,Lenin,BazarKorgon,Suzak,OktyabrbölgelerindekiKrgzla rnazlarndaçokçakullanlr./ä/sesinincalalabadeyaletindekiikinciveüçün cügrubunagirenazlarndakikullanmilekrgzedebîdilindekiveözbek Türkçesindekikullanmlaraadagösterilmitir: II.1.2.a.Tekhecelisözcüklerde/ä/sesininkullanm: 1 CalalAbad Krgz Özbek Sözcüünanlam (ikinci,üçüncügrup) EdebîDili EdebîDili därt dart därd dert käl taz tåz,käl kel,kellik käm kem,az käm,åz az kär dülöy//kereñ//ker kär sar näk almurut näk armut päs capz päs alçak,aa säl,sälpäl az,salpal säl,sälpäl az,seyrek II.1.2.b.kihecelisözcüklerde/ä/sesininkullanm: CalalAbad Krgz Özbek Sözcüünanlam (ikinci,üçüncügrup) EdebîDili EdebîDili cädräm cardam yårdäm yardm äyran ayran ayrån//äyrän ayran äyri ayr äyri anadut,yaba kälä galo käli galo kämpir kempir kämpir kocakar kämtik kemtik kämtik eksiklik,noksan känäp kenep känåp salamurgan kättä çoñ kättä büyük,iri mälä mala mällä koyukrmz,kumral mäydä mayda mäydä ufak,küçük nää naa nää haha,esrar pärdä parda pärdä perde säri sar säri sar(renk) älçä alça ålçä çul,birtürhal 1 Burada ve dier konularda tablo hâlinde gösterilen örnekler, temel olarak u kaynaklardan yararlanlarak oluturulmutur: K.K.YUDAHN (1988) Krgz Sözlüü I-II (Çev. Abdullah Taymas), Ankara: Türk Dil Kurumu Yaynlar; Z.M. MÅRUFOV (Red.) (1981) Özbek Tilining zåhli Luäti I-II, Moskva: Rus Tili Näriyåti; G. BAKNOVA, S. KONDUÇALOVA, S. SIDIKOV (1958) Krgz Tilinin Calal-Abad Oblasnn Govorloru, Frunze: Krgz SSR limder Akademiyas Til cana Adabiyat nstitutu.
2/3 ULUSLARARASI TARH ve SOSYAL ARATIRMALAR DERGS TARHN PENDE 227 tändir dandr tändir tandr,ocak zärnä zarna zärdä mideyanmas,safraçoalmas II.1.2.c.Üçhecelisözcüklerde/ä/sesininkullanm: CalalAbad Krgz Özbek SözcüünAnlam (ikinci,üçüncügrup) EdebîDili EdebîDili bäräbär barabar bäräbär//biril beraber däriyä darya där yå nehir därväzä darbaza därbåzä sokakkaps älbättä//älvättä albette älbättä elbette,tabi ärä ara årä ara ärävä araba ärävä//arba araba kästämä kezdeme gäzlämä//gäzmol manifatura ökümät ökmöt ukumät hükûmet äkär eker äkär eker II.1.2.ç.Eklerdeinceünlülerdensonra/ä/sesinerastlanabilir: CalalAbad Krgz Özbek SözcüünAnlam (ikinci,üçüncügrup) EdebîDili EdebîDili cäkä caka yåkä yaa därilärdi darlard dåriläri ilaçlar düynädän düynödön dünyådän dünyadan ätçän açtan åtçän atal,süvari,ataiyibinenkii künäkär künökör günåhkär günahkâr II.1.2.d.CalalAbadeyaletininüçüncügrubunagirenÇatkalazndada/ä/se siçokkullanlr(abduldayev1956:3234): CalalAbad KrgzEdebîDili ÖzbekTürkçesi SözcüünAnlam ÇatkalAz ädäm adam ädäm insan,adam ämäl amal ämäl i,faaliyet gämpir kempir kämpir yalkadn gäp kep gäp söz,sözcük käm kem käm az käsäl kesel//ooru käsäl hastalk mäktäp mektep mäktäp okul mäyli meyli mäyli arzu,istek täläp talap täläp talep,istek II.1.2.e.CalalAbadeyaletininikinciveüçüncügrubunagirenazlarndabaz /ä/sesleri,özbektürkçesindeki/å/sesineyakntelaffuzedilir: CalalAbad(ikinci,üçüncügrup) ÖzbekEdebîDili SözcüünAnlam çäy çåy çay dän dån tane,tohum;tahl däri dåri ilaç kän kån kan(yaamsvs) ägird ågird örenci tä tå ta
228 THE PURSUIT OF HISTORY INTERNATIONAL PERIODICAL FOR HISTORY and SOCIAL RESEARCH 2/3 II.1.2.f.CalalAbadeyaletindekiikinciveüçüncügrubagirenazlardaki/ä/ sesi,sadecekrgz,özbekveözbektürkçesikanalylafarsçavearapçadangiren sözcüklerdedeil;aynzamandadevrim densonrarusçadanalnansözcüklerde degörülür: Rusça CalalAbad KrgzEdebî ÖzbekEdebî SözcüünAnlam (ikinci,üçüncügrup) Dili Dili armiya ärmiyä armiya ärmiyä asker banka pänke banka bänkä ie,bardak botinka pätiñkä botinka bätinkä//botinka potinayakkab brigadir pirgät brigadir brigädir grupefi çaynik çaynäk Çaynik,çaynek çåynäk çaydanlk kartoka kärtikä kartoka kärtåkä patates kilogramm kilägiräm//kilä kilogramm kilågrämm kilogram kolhoz kälhoz//kälkos kolhoz koloz Büyükdevletçiftlii maina mäiynä maina mäinä araba;makine parnik pärnik parnik pärnik camekân,camlk;sera II.1.3.Açk/e/ünlüsü:nce,düzvegenibirsestir.Dilucuöndileredeerve dudaklaratemasolmadansesçkarlr./a/sesineoranlaçeneçokaçlmaz.krgz veözbekedebîdillerindeki/e/sesiileayndr:et et,el halk,tez tez,çabuk,ee //egä sahip,iye vb. CalalAbadazlarndasözcüünherhecesindebulunabilir:Aylayn,kaglayn degensösbaldarderkeletkendedäyimaoozdonçgaveret. Canm,tatlm,güzelim sözleriçocuklarseverken,onlarokarkenherzamansöylenir. (AlaBuka,Kuçu). Dooumepkelveyt. Sesimdüzelmiyor. (BazarKorgonMunduz). II.1.4.Açk//ünlüsü:Kaln,düzvedarbirsestir.Sesçkarlrkendudakdev redkalr.dilgeriyeçekilirvedilinucuöndileredemez.çenegeniaçlmaz. KrgzveÖzbekedebîdilllerindeki//sesigibidir.ÖzbekTürkçesinde, harfi hem/i/hemde//sesinigöstermekiçinkullanlr., harfi//,//ve//ünsüz leriylebirliktekullanldnda//sesinigösterir:årn karn,yl at,ylk,r krk(40),tol dolu vb. CalalAbadazlarndasözcüünheryerindekullanlr:Ilaykatpkavlasn. Çamurabulamasn. Menmiymandarmenenbolupkaldm. Benmisafirlerlekal dm. CiydebütKpçak,arasndagmäydesibaru,köpçülügüKpçak. Hünnaplarn hepsikpçakcinsi(iri),aralarndaufavaramaçoukpçakcinsidir. (Suzak Bag). II.1.5.Açk/i/ünlüsü:nce,düzvedarbirsestir.Sesçkarlrkendilönedoru uzatlr,dilucuöndileredeer.çeneçokaçlmaz.krgzveözbektürkçesindeki /i/sesigibidir.krgzveözbekyazdilinde, harfiilegösterilir.özbektürk çesinde bu harf ince ünsüzlerle kullanldnda /i/ sesini gösterir (Reedov 1959:131):kii kii,insan,ti di,til dil,i i,bilim bilim,bilgi vb. CalalAbadazlarndasözcüünherhecesindebulunur:Cünbolsodag,pata bosodag,känäpbosodagiyikeçozuviyriyt Yünolsun,pamukolsunketenolsun