Türkiye Geneli Makro Ekonomik Verileri GSYH (Milyar $) (2017 yılı I. Dönem (Ocak-Mart)) GSYH Büyüme Hızı (%) (2017 yılı I. Dönem (Ocak-Mart)) Sanayi Üretim Endeksi (%) (Nisan 2017) Kapasite Kullanım Oranı (%) (Haziran 2017) MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER 2013 2014 2015 2016 2017 2017* 823,0 799,3 719,6 856,7 173,7 756 4,2 3,0 4,0 3,5 5 4,4-0,7 0,4 0,7-0,2 2,3-76,0 74,6 75,8 76,5 79,0 - TÜFE % (Haziran 2017) 7,40 8,17 8,81 8,53-0,27 6,5 ÜFE % (Haziran 2017) 6,97 6,36 5,71 9,94 0,07 - İşsizlik Oranı % (Şubat 2017) 9,0 9,0 10,3 10,9 12,6 10,2 Cari Açık (Milyar $) (Nisan 2017) Kaynak: TÜİK, TCMB (*) : Orta Vadeli Program Yılsonu Gerçekleşme tahmini -63,6-43,5-32,2-32,6-33,2-32,0 TÜİK ve TCMB Verilerine göre, 2017 yılı Ocak-Mart Döneminde GSYH değeri 173,7 milyar dolar olurken, GSYH Büyüme Hızı % 5 oranında artmıştır. Sanayi Üretim Endeksi, Nisan 2017 de bir önceki aya göre %2,3 oranında artış göstermiştir. Kapasite Kullanım Oranı Haziran 2017ayında %79,0 a yükselmiştir. 2017 yılı Haziran ayında, bir önceki aya göre TÜFE de %-0,27 düşüş, ÜFE de %0,07 artış gerçekleşmiştir. İşsizlik Oranı 2017 yılı Şubat ayında %12,6 ya ulaşmıştır. Cari Açık 2015 yılında -32,2 milyar $ olurken, 2016 yılında -32,6 milyar $, 2017 Yılı Nisan ayında -33,2 milyar $ a ulaşmıştır. 1
DÖVİZ KURLARINDAKİ DEĞİŞİM (HAZİRAN 2017) Sayı: 7 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 4,0198 3,5292 1,1390 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 USD EURO EURO/USD 2000-2017 yılları arasındaki döviz kurları incelendiğinde, USD ve EURO nun 2001 yılında ani bir yükseliş trendine girdiği, USD nin 2002 yılından itibaren tekrar düşüş trendine girdiği, 2011 yılından itibaren tekrar bir yükseliş trendine girdiği ve 2017 yılında son yılların en yüksek değerine ulaştığı görülmektedir. EURO nun, 2012 yılından sonra bir yükseliş trendinde olduğu 2015 yılında bir düşüş görülse de 2016 yılıyla birlikte tekrar yükseliş trendine girdiği görülmektedir. Son olarak 2017 yılı Haziran ayında son yılların en yüksek değerine ulaşmıştır. 2
TÜRKİYE GENELİ DIŞ TİCARET VERİLERİ (OCAK-MAYIS 2017*) Sayı: 7 400 350 300 250 200 150 100 50 0-50 -100 157,6 milyar dolar 399,7 351 341,2 242,1 207,2 198,6 143,8 153,4 142,6 89,1 64,3 İhracat İthalat Dış Ticaret Hacmi Dış Ticaret Dengesi -24,8-63,3-56 -84,5 2014 2015 2016 2017 OCAK-MAYIS Kaynak: TÜİK TÜİK verilerine göre, 2017 yılı Ocak-Mayıs ayında ihracat 64,3 milyar dolar, ithalat 89,1 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Dış ticaret hacmi 153,4 milyar dolar, dış ticaret dengesi -24,8 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. (*: Türkiye Geneli ithalat verilerine sadece TÜİK verilerinden ulaşılmakta olup, TÜİK te Mayıs ayına ait veriler yer almaktadır.) 3
TÜRKİYE GENELİ ÜLKE BAZINDA İHRACAT (OCAK-MAYIS 2017) (İlk 10 Ülke, milyar $) 8,0 7,0 6,9 7,1 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 4,3 4,5 3,7 4,2 3,4 4,2 3,2 3,9 3,0 3,2 2,5 3,0 1,5 1,8 1,8 1,8 1,0 - ALMANYA BİRLEŞİK KRALLIK İTALYA IRAK BİRLEŞİK DEVLETLER FRANSA İSPANYA BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ HOLLANDA Ocak-Haziran 2016 Ocak-Haziran 2017 Kaynak: TİM Ülkeler Bazında 2017 yılı Ocak-Haziran dönemi Türkiye Geneli ihracatı incelendiğinde, Almanya pazarı 7,1 milyar dolar ihracat değeri ile ilk sırada yer alırken, Almanya yı sırasıyla 4,5 milyon dolar ile Birleşik Krallık pazarı, 4,2 milyon dolar ile İtalya ve Irak pazarları ve 3,9 milyar dolar ile Birleşik Devletler pazarı izlemektedir. 4
TÜRKİYE GENELİ SEKTÖREL BAZDA İHRACAT (OCAK HAZİRAN 2017) (İlk 10 Sektör, milyar $) 16,0 14,0 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0 11,7 14,4 8,7 8,2 7,9 7,0 5,8 4,5 4,9 4,8 4,0 4,0 3,0 3,3 2,7 2,8 1,8 2,3 2,1 2,1 Ocak-Haziran 2016 Ocak-Haziran 2017 Kaynak: TİM Sektörel Bazda 2017 yılı Ocak-Haziran dönemi Türkiye Geneli ihracatı incelendiğinde, Otomotiv Endüstrisi 14,4 milyar dolar ihracat değeri ile ilk sırada yer almaktadır. Otomotiv Endüstrisi ihracatında bir önceki yılın aynı dönemine göre %+22,4 oranında artış meydana gelmiş ve Türkiye Geneli ihracatından yaklaşık % 19 pay almıştır. Otomotiv Endüstrisini sırasıyla, Hazırgiyim ve Konfeksiyon, Kimyevi Maddeler ve Mamulleri, Çelik, Elektrik Elektronik ve Hizmet ve Tekstil ve Hammaddeleri Sektörleri izlemektedir. 5
UİB İHRACAT VERİLERİ (Ocak-Haziran 2017) SEKTÖRLER 2016 2017 DEĞİŞİM % PAY % Otomotiv Endüstrisi 10.313.003.753 12.893.298.768 25,02 87,72 Tekstil ve Hammaddeleri 600.675.468 594.475.130-1,03 4,04 Hazırgiyim ve Konfeksiyon 267.346.719 275.698.309 3,12 1,88 Meyve Sebze Mamulleri 72.433.961 75.112.433 3,70 0,51 Yaş Meyve ve Sebze 52.813.405 46.116.298-12,68 0,31 Diğer Sektörler 814.891.940 813.945.045-0,12 5,54 TOPLAM 12.121.165.246 14.698.645.984 21,26 100,00 Kaynak: UİB UİB ihracatı 2017 yılı Ocak-Haziran döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %+21,26 artışla 14,6 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. 2017 yılı Ocak-Haziran döneminde en çok Otomotiv Endüstrisi ihracatı gerçekleşmiş olup, sektörün UİB ihracatından aldığı pay %87,7 olmuştur. Otomotiv Endüstrisini sırasıyla, %4,04 pay ile Tekstil ve Hammaddeleri, %1,88 pay ile Hazırgiyim ve Konfeksiyon, %0,51 pay ile Meyve Sebze Mamulleri ve %0,31 pay ile Yaş Meyve ve Sebze sektörleri izlemektedir. 6
TÜRKİYE GENELİ İLLER BAZINDA İHRACAT (Ocak-Haziran 2017) (1.000.000 $) 35,0 30,0 29,0 30,2 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 6,5 7,1 6,5 5,1 4,0 4,2 3,2 3,1 3,1 3,2 0,8 2,7 1,7 1,8 1,3 0,8 1,4 1,2 Ocak-Haziran 2016 Ocak-Haziran 2017 Kaynak: TİM Türkiye Genelinde 2017 yılı Ocak-Haziran döneminde en çok ihracat yapan il 30,2 milyar dolar ihracat ile İstanbul olmuştur. İstanbul u sırasıyla, 7,1 milyar dolar ile Bursa; 6,5 milyar dolar ile Kocaeli; 4,2 milyar dolar ihracat ile İzmir ve 3,2 milyar dolar ihracat ile Gaziantep izlemiştir. 7
BURSA İLİ DIŞ TİCARET VERİLERİ /(OCAK-MAYIS 2017*) milyar dolar 20 15 10 5 0 8,9 18,4 16,817,4 16,6 9,3 9,7 8,6 7,9 8,1 8 8,7 7,8 4,3 3,5 1 1,2 0,6 1 0,8 İhracat İthalat Dış Ticaret Hacmi Dış Ticaret Dengesi 2013 2014 2015 2016 2017 Ocak-Mayıs Kaynak: TÜİK 2017 yılı Ocak-Mayıs Döneminde Bursa ihracatı 4,3 milyar dolar, ithalat 3,5 milyar dolar olarak gerçekleşmiş ve dış ticaret hacmi 7,8 milyar dolar, dış ticaret dengesi 0,8 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. (*: Bursa İli ithalat verilerine TÜİK verilerinden ulaşılmakta olup, TÜİK te Ocak-Mayıs dönemine ait veriler yer almaktadır.) 8
BURSA ÜLKE BAZINDA İHRACAT VERİLERİ (Ocak-Haziran 2017) (1000 $) ÜLKELER Ocak-Haziran 2016 Ocak-Haziran 2017 DEĞİŞİM 2017 PAYI % FAS 164.690 184.992 İTALYA 848.996 1.075.247 26,65% 15% ALMANYA 988.801 1.036.453 4,82% 15% FRANSA 672.637 733.918 9,11% 10% İSPANYA 395.071 425.752 7,77% 6% BİRLEŞİK 352.388 374.833 6,37% 5% DEVLETLER BİRLEŞİK KRALLIK 382.485 356.785-6,72% 5% ROMANYA 321.757 311.685-3,13% 4% POLONYA 149.348 219.334 46,86% 3% İRAN (İSLAM CUM.) 116.930 171.595 46,75% 2% FAS 184.992 164.690-10,97% 2% DİĞER ÜLKELER 2.076.356 2.225.381 7,18% 31% GENEL TOPLAM 6.489.761 7.095.674 9,34% 100% İRAN (İSLAM CUM.) POLONYA ROMANYA BİRLEŞİK KRALLIK BİRLEŞİK DEVLETLER İSPANYA FRANSA ALMANYA İTALYA Kaynak: TİM 171.595 116.930 219.334 149.348 311.685 321.757 356.785 382.485 374.833 352.388 425.752 395.071 733.918 672.637 1.036.453 988.801 1.075.247 848.996 0 200.000 400.000 600.000 800.0001.000.0001.200.000 9
SEKTÖRLER BURSA SEKTÖREL BAZDA İHRACAT VERİLERİ (Ocak-Haziran 2017) OCAK-HAZİRAN 2016 2017 DEĞ. 2017 payı % Otomotiv Endüstrisi 4.200.067 4.601.093 9,55% 65% Tekstil ve Hammaddeleri 492.076 492.521 0,09% 7% Çelik 263.409 377.005 43,13% 5% Hazırgiyim ve Konfeksiyon 322.944 320.895-0,63% 5% Makine ve Aksamları 287.532 299.311 4,10% 4% Mobilya,Kağıt ve Orman Ürünleri 181.787 200.568 10,33% 3% Kimyevi Maddeler ve Mamulleri 213.441 196.771-7,81% 3% Demir ve Demir Dışı Metaller 149.359 173.320 16,04% 2% İklimlendirme Sanayii 102.330 113.028 10,46% 2% Elektrik Elektronik ve Hizmet 75.666 79.063 4,49% 1% DİĞER SEKTÖRLER 201.149 242.099 20,36% 3% TOPLAM 6.489.761 7.095.674 9,34% 100% Kaynak TİM Sektörel bazda 2017 yılı Ocak-Haziran dönemi Bursa ihracatı incelendiğinde, Otomotiv Endüstrisi sektörünün %65 ile en büyük paya sahip olduğu görülmektedir. Bu dönemde Otomotiv Endüstrisi ihracatı %+9,6 oranında artışla, 4,6 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Otomotiv Endüstrisi sektörünü sırasıyla, %7 pay ile Tekstil ve Hammaddeleri sektörü, %5 pay ile Çelik ve Hazırgiyim ve Konfeksiyon sektörü, %4 pay ile Makine ve Aksamları sektörleri izlemektedir. 10
5% 5% 7% 3% 2% 2% 1% 3% 4% 65% Otomotiv Endüstrisi Tekstil ve Hammaddeleri Çelik Hazırgiyim ve Konfeksiyon Makine ve Aksamları Mobilya,Kağıt ve Orman Ürünleri 11
KG BAŞINA İHRACAT DEĞERLERİ ($) (OCAK-HAZİRAN 2016/17) Sayı: 7 SEKTÖRLER TÜRKİYE GENELİ UİB BURSA 2016 2017 2016 2017 2016 2017 Otomotiv Endüstrisi 6,42 6,78 7,73 7,64 7,67 7,61 Hazırgiyim ve Konfeksiyon 16,12 14,94 21,78 20,08 16,34 15,34 Tekstil ve Hammaddeleri 4,30 4,28 10,07 9,02 10,53 9,34 Yaş Meyve Sebze 0,58 0,54 3,07 2,91 3,18 3,12 Meyve Sebze Mamulleri 0,89 0,83 0,63 0,65 0,65 0,67 TOPLAM 1,25 1,21 7,04 6,98 3,79 3,55 12
KG BAŞINA İHRACAT DEĞERLERİ ($) / (OCAK-HAZİRAN 2017) 25 TÜRKİYE GENELİ UİB BURSA 20 20,08 15 14,94 15,34 10 6,78 7,64 7,61 9,02 9,34 5 4,28 2,91 3,12 0 Otomotiv Endüstrisi Hazırgiyim ve Konfeksiyon Tekstil ve Hammaddeleri 0,54 0,83 Yaş Meyve ve Sebze 0,65 0,67 Meyve Sebze Mamulleri 13