BİLİNEN ADRESLER I-MADDE METNİ: Madde 101-Bu kanuna göre bilinen adresler şunlardır: 1. Mükellef tarafından işe başlamada bildirilen adresler; 2. Adres değişikliğinde bildirilen adresler; 3. İşi bırakmada bildirilen adresler; 4. Vergi beyannamelerinde bildirilen adresler; 5. Yoklama fişinde tespit edilen adresler; 6. (2686 sayılı Kanunun 18'inci maddesiyle değişen fıkra) Vergi mahkemesinde dava açma dilekçelerinde ve cevaplarında gösterilen adresler; 7. Yetkili memurlar tarafından bir tutanakla tespit edilen adresler (İlgilinin tutanakta imzası bulunmak şartiyle); 8. Bina ve arazi vergilerinde komisyonlarca tahrir varakalarında tespit edilen adresler. Mektupların gönderilmesinde bu adreslerden tarih itibariyle tebligat yapacak makama en son olarak bildirilmiş veya bu makamca tespit edilmiş olanı nazara alınır. II-AÇIKLAMA VE YORUM: Tebliğin VUK. nun 93.ncü maddesine göre, mükelleflerin bilinen adreslerine yapılması gerekmekte olduğundan, bilinen adreslerin de neler olduğunun bilinmesi gerekmektedir. O nedenle, maddede bilinen adreslerin neler olduğu teker teker sayılmıştır. Mükellefler, vergi dairesince adlarına düzenlenen vergisel işlemlerle ilgili belgeleri, doğru adres sayesinde tebliğ aldıktan sonra vergi kanunları ile kendilerine tanınmış birtakım hakları kullanma hareketine sahip olurlar. Mükelleflerin, mali yükümlülüklerini yasal sürelerde yerine getirmemeleri nedeniyle ikmalen, re'sen veya idarece yapılan tarhiyat üzerine adlarına vergi/ceza ihbarnamesiyle tarh edilen vergi, resim, harç ve kesilen cezalar için, uzlaşma, cezada indirim ya da dava açma gibi haklarını kullanabilirler. Söz konusu haklarını kullanabilmeleri için geçerli olan sürenin başlangıcı, vergi/ceza ihbarnamesinin mükellefe tebliğ edilebildiği durumda, tebliğ tarihini izleyen günden itibaren başlar. Dolayısıyla mükelleflerin haklarını kullanabilmeleri ve yükümlülüklerini yerine getirebilmeleri için, tebliğin yapılmasının ve yapıldığı tarihin önemi büyüktür. Belgelerin mükellefe tebliğ tarihi bu anlamda büyük önem taşımaktadır. Mükellefler, kendileri ile iletişim kurulacak adreslerini vergi dairesine süresinde ve doğru olarak bildirmemeleri halinde yukarıda sözü edilen birtakım haklardan yararlanma imkanlarını, sürenin geçmesi nedeniyle kaybederler. Bu da hem mükelleflerin hak kaybı nedeniyle mağdur olmalarına, hem de vergi dairesindeki işlemlerin uzamasına neden olur. Üçüncü Daire 1985 3087 1985 637 27/11/1985
2 Karar Özeti : Bir Adresin Vergilendirme İle İlgili Vesika Ve Yazının Muhatabı Yönünden Bilinen Adres Sayılabilmesi İçin Bizzat Kendisi Tarafından Bildiril Miş Veya Vuk 101.Maddede Belirtilen Şekilde Tespit Edilmesi Gerektiği Hk. III-BİLİNEN ADRESLER HAKKINDA AÇIKLAMA: A-İşe Başlamada Bildirilen Adres: Vergiye tabi ticaret ve sanat erbabı, Serbest meslek erbabı, Kurumlar vergisi mükellefleri, Kollektif ve adi şirket ortaklariyle komandit şirketlerin komandite ortakları, işe başlamaları halinde keyfiyeti vergi dairesine bildirmek mecburiyetindedirler. (V.U.K. Md:153) Tabiidir ki bu mükellefler hem işe başladıklarını bildirmek hem de, işe başladıkları adreslerini bildirmek zorundadırlar. İşte işe başlamada bildirilen adres kanunun bu maddesine göre bilinen adreslerden biri olarak kabul edilmiştir. B-Adres Değişikliğinde Bildirilen Adres: Mükelleflerin Kanunun 101'inci maddede yazılı bilinen iş veya ikamet yeri adreslerini değiştirmeleri halinde, yeni adreslerini vergi dairesine bildirmeye mecburdurlar. (V.U.K. Md:157) Mükellefin adresini değiştirmesi ve bu adresi de vergi dairesine bildirmesi durumunda, bu son adresin de bilinen adres olarak kabul edilmesi ve tebligatta dikkate alınması gerekir. C-İşi Bırakmada Bildirilen Adresler: Kanunun 160 ıncı maddesine göre 153'üncü maddede yazılı mükelleflerden işi bırakanlar, keyfiyeti vergi dairesine bildirmeye mecburdurlar. Bu bildirdikleri adres de bilinen adres olarak sayılmıştır. Vergi Dava Da. 2000 163 2000 12 21/04/2000 Karar Özeti : Vergi Usul Kanununda Bilinen Adreslerden Sayılan İşi Terk Dilekçesinde Bildirilen Adreste Tebliğ Yoluna Gidilmeden İhbarnamelerin İlanen Tebliğinde ve Alacak İçin Ödeme Emri Düzenlenmesinde Hukuka Uygunluk Bulunmadığı Hk. D- Vergi Beyannamelerinde Bildirilen Adresler: Mükelleflerin vergi beyannamelerinde bildirdikleri adresler de bilinen adres olarak kubul edilmiştir. Beyanname denildiği zaman tüm beyannameleri, Gelir ve kurumlar vergisi, katma değer vergisi, geçici vergi, damga vergisi, emlak vergisi bildirimi, gider vergileri v.b gibi tüm beyannameleri anlamak gerekir. Beyannamede bildirilen adres, beyannamenin adres sütununda belirtilmiş, yazılmış bulunan adrestir. Tek vergi dairesinin bulunduğu küçük il veya ilçelerde bilinen adres, o vergi dairesineen son verilen beyannamedeki adrestir.
3 Vergi türlerine göre ayrı ayrı beyannamelerin verildiği durumlarda her vergi için bildirilen adres, o vergi dairesi için bilinen adrestir. Başka bir vergi dairesi için verilen beyannamede bildirilen adreste o vergi dairesi için bilinen adrestir. Ancak bir vergi dairesine bildirilen adres, diğer vergi dairesi için bilinen adres olarak kabul edilmez. Aynı vergi dairesine farklı beyannamelerde farklı adreslerin bildirilmesi durumunda, en son beyannamenin verildiği vergi dairesine bildirilen adres bilinen adrestir. Örneğin, yıllık gelir vergisi beyannamesinde bilidirilen adreste bulunamayan mükellefin daha sonra verilen muhtasar beyannamesinde bildirilen adres farklı ise o adresini bilinen adres olarak kabul edilmesi gerekir. Ve muhtasar beyannamedeki adrese tebligat çıkarılmadan adresinde bulunamadığı gerekçe ile ilanen tebliğ yoluna gidilemez. Dokuzuncu Da. 1982 368 1980 4469 18/01/1982 Karar Özeti : Yükümlünün Bilinen Adresi Olan Vergi Beyannamesinde Gösterdiği Adreste İhbarname Tebliğ Edilmeksizin İlanen Yapılan Tebliğ Üzerine Ödeme Emri Tanziminde Yasaya Uyarlık Bulunmadığı Hk. Üçüncü Daire 1984 24 1983 1887 04/01/1984 Karar Özeti : Beyannamede Gösterilen Her İki Adresten de Aranmadan Tebliğin Yapılama dığına Dayanılarak İhbarnamelerin İlanen Tebliğinin Mümkün Bulunmadığı Hk. E-Yoklama Fişinde Tespit Edilen Adresler: Yoklama fişinde ve mükellefin imzaladığı tutanaklarda belirtilen adresler de bilinen adrestir. Bilindiği gibi, yoklama fişinde mükellefin imzasının bulunması şart değildir. Ancak yoklama fişindeki adresin bilinen adres olarak kabul edilmesi için yoklama fişinin mükellef tarafından da imzalanmış olması gerekir. F- Vergi Mahkemesinde Dava Açma Dilekçelerinde ve Cevaplarında Gösterilen Adresler: Mükellefler hakkında bilinen adres araştırması yapılarken maddede de belirtildiği gibi, yargıya intikal etmiş bir davanın bulunması halinde, dava dilekçelerinde veya cevaplarındaki adreslerin de araştırılması gerekir. Böyle bir adres mevcutsa bilinen adres olarak kabul edilmelidir. G-İlgilinin Tutanakta İmzası Bulunmak Şartiyle Yetkili Memurlar Tarafından Bir Tutanakla Tespit Edilen Adresler: Yoklama fişlerinin yanında, mükellef hakkında düzenlenen inceleme tutanaklarında bulunan adreslerin, tutanakların mükellef tarafından da imzalanması şartıyla bilinen adres olarak kabul edilmesi gerekmektedir. H- Bina ve Arazi Vergilerinde Komisyonlarca Tahrir Varakalarında Tespit Edilen Adresler:
4 Bu adreslerin de bilinen adres olarak kabul etmek mümkündür. Mektupların gönderilmesinde bu adreslerden tarih itibariyle tebligat yapacak makama en son olarak bildirilmiş veya bu makamca tespit edilmiş olanı nazara alınır. Örneğin, vergi dairesindeki dosyasında, yukarıda sayılan adreslerin hepsinin de mevcut olması durumunda, bütün adreslerin araştırılması gerekmez. Bu adreslerden, tarih itibariyle en son bildirilen adrese tebligat yapmak yeterlidir. Yani geçerli olan adres, tarih itibariyle en son bildirilmiş veya tespit edimli olan adrestir. Örneğin, 2011 yılının 20 Kasımındaki muhtasar beyannamesinde bildirdiği adresi, 16 Aralık 2011 tarihinde bildirdiği muhtasar beyannamesinde değiştirmiş ise tebligat yapılacak olan geçerli adres, son beyannamedeki adrestir. Son bildirilen adresin birden fazla olması halinde, değişiklik yapılan adres geçerli olan ve tebligat yapılacak olan adrestir. Mükellefin işyeri ve ikametgah adresi vergi dairesince biliniyorsa, her iki adrese de tebligat çıkarıldıktan sonra, tebligat yapılamamışsa ilanen tebliğ yoluna gidilmesi gerekir. Aksi takdirde ilanen yapılan tebliğ geçerli olmaz. Üçüncü Daire 1985 1110 1985 131 02/04/1985 Karar Özeti. Yükümlünün Beyannamesinde Gösterdiği İşyeri Adresi Bilinen Adreslerden Olduğundan Bu Adreste Tebliğ Cihetine Gidilmeden İhbarnamelerin İlan Yoluyla Tebliğ Edilemiyeceği Hk. Diğer taraftan, işyeri adresinin mutlaka ticari veya mesleki faaliyetinin bulunduğu yer olması gerekmez. Çünkü, bir memurun gayrimenkul sermaye iradı sahibi,olması durumunda, beyannamesinde, hem ikametgah adresini hemde, memuriyet adresini bildirmişse, her iki adresin de araştırıldıktan, tebligat çıkarıldıktan sonra tebliğ yapılamazsa, ilanen tebliğ yoluna gidilmesi gerekir. I-Tebligat Yapılacak Kişinin Birden Çok Bilinen Adresinin Olması Halinde Tebligat: Mükellefin vergi dairesine verdiği beyannamesinde, 101.nci maddedeki adreslerden birden çoğunun bulunması mümkündür. Bu durumda tebligat yapılması için, muhatabın bütün adreslerde teker teker aranması gereklimidir. Böyle bir mecburiyet yoktur. Geçerli olan adres, vergi dairesine en son bildirildiği tarihteki adrestir. Örneğin, 2014 yılının Mart ayında verdiği gelir vergisi beyannamesinde mükellefin iki adet adres bildirdiği, 2014 Haziran ayında verdiği muhtasar beyannamesinde ise başka bir adres göstermiştir. Bu durumda, en son adres, 2014 Haziran ayına ait muhtasar beyannamede gösterdiği adrestir. Tebligatın yapılması gereken adres de bu adrestir. Bu adreste bulunamıyorsa, diğer adreste aranmadı diye ilan yoluyla tebligata gidilmesinde yasaya aykırılık yoktur. İ-Mükellefin İşyeri ve İkametgah Adreslerinin İkisini de Bildirmesi Durumunda Her İki adreste de Aranması Gerekir: Mükellefin vergi dairesine vermiş olduğu beyannamesinde, hem işyeri adresini hem de ikametgah adresini ayrı ayrı bildirmişse, her iki adresten de aranması gerekir. Sadece işyerine veya sadece ikametgaha yapılan aramada bulunamaması halinde, ilanen tebliğ geçerli olmaz.
Çünkü, mükellefin, işyeri adresi ticari faaliyetini sürdürdüğü yer, ikametgah adresi ise tam anlamıyla bilinen adresidir. Dolayısıyla ilanen tebliğe gitmeden önce her iki adreste de aranması gerekir. 5